1.

Polska wstąpiła do NATO 1999 ( razem z Czechami i Węgrami)

Siedziba Nato – Bruksela ( organizacja powstała 1949 w Waszyngtonie)
2.Polska jest członkiem RADY EUROPY od 1991 ( jest to organizacja walcząca o demokratyzację państw)
3. Sady powszechne to sądy rejonowe, sądy okręgowe,sądy apelacyjne
4. Klasyfikacja partii politycznych; konserwatywne, chrześcijańsko- demokratyczne, liberalne, socjaldemokratyczne, chłopskie,
etniczne, ekologiczne, nacjonalistyczne
5. Sąd Najwyższy nadzoruje działalność sądów powszechnych i wojskowych, rozpatruje kasacje, czyli odwołania od wyroków
sadów drugiej instancji z powodu złamania prawa w trakcie postępowania, stwierdza ważność wyborów i referendów!!!,interpretuje
przepisy prawa
5.Sądy administracyjne – Naczelny Sąd Administracyjny- Wojewódzkie Sądy Administracyjne
6.Sądy wojskowe – Sądy okręgów wojskowych- Sądy garnizonowe
7. Funkcje mediów; informacyjna, opiniotwórcza, kontrolna,edukacyjna i kulturotwórcza ,rozrywkowa
8.Funkcje sondaży;poznawcza, oddziaływania na polityków,oddziaływanie na społeczeństwo
9. Wybory; do rady samorządu 18 lat,wybory na wójta, burmistrza, prezydenta miasta 25 lat
10.Konwent Seniorów ( marszałkowie , wicemarszałkowie, przewodniczący klubów)
11. Premier; organizuje i kieruje pracą rządu ,koordynuje i kontroluje prace członków rządu.
12. Rząd; prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną państwa,wykonuje ustawy i posiada inicjatywę ustawodawczą,uchwala
projekt budżetu i realizuje go.
13. System jednopartyjny to inaczej monopartyjny, system wielopartyjny to inaczej pluralistyczny.
14. Zadania prezydenta;zadania oraz uprawienia jako głowy państwa,zadania oraz uprawnienia w stosunku do parlamentu ( Sejmu i
Senatu),zadania oraz uprawnienia w stosunku do Rady Ministrów,zadania oraz uprawnienia w stosunku do władzy sądowniczej
zadania oraz uprawnienia w zakresie stosunków zagranicznych
15. Na czele Sądu Najwyższego stoi Prezes powoływany przez Prezydenta na 6 letnia kadencję.
16.Zasady wymiaru sprawiedliwości ;zasada niezawisłości, zasada jednolitości ,zasada kolegialności ( sędziowie orzekają w
zespołach),zasada jawności postępowania,zasada instancyjności ( mamy sądy I i II instancji)
17.Trybunał Konstytucyjny ma 9 letnią kadencje.
18.Gminy dzielą się na wiejskie ( na jej obszarze nie ma miasta),miejsko-wiejskie ( złożona z obszarów miejskich i
wiejskich),miejskie ( obejmuje obszar miasta)
19.Zadania własne gminy np. utrzymanie dróg, utrzymanie szkół, zaopatrzenie mieszkańców w wodę
20. Zadania zlecone gminy np. przeprowadzanie wyborów, prowadzenie akt stanu cywilnego, wydawanie dowodów osobistych
21.Dziennik Ustaw RP ( skrót DzU)jest najważniejszym dziennikiem urzędowym, ogłasza się w nim najważniejsze dokumenty
dotyczące państwa np.; konstytucję, ustawy, rozporządzenia z mocą ustawy wydane przez prezydenta, orzeczenia Trybunału Stanu,
akty dotyczące stanu wojennego itp.
22. Parlament jest dwuizbowy składa się z Sejmu ( 460 posłów) i z Senatu ( 100 senatorów)
23. Inicjatywę ustawodawczą składać mogą; posłowie ( grupa 15 posłów, komisje sejmowe),senat, prezydent, rząd, 100 tys obywateli
24. Publikacja ustawy następuje w Dzienniku Ustaw.
25. Funkcje partii politycznych; wyborcza, rządzenia, kształtowania opinii publicznej
26. W Polsce partie nie mogą odwoływać się do totalitarnych metod działania. Partia nie może również zakładać, dopuszczać się
nienawiści rasowej ani narodowościowej.
27. Prawa obywateli RP zawarte w Konstytucji; prawa i wolności osobiste, prawa i wolności polityczne, prawa i wolności
ekonomiczne, socjalne i kulturowe, obowiązki
28. Zasady prawa wyborczego; zasada powszechności, zasada równości, zasada bezpośredniości, zasada proporcjonalności ,Zasada
wyborów większościowych, Zasada tajności
29. Funkcje Sejmu; ustrojodawcza, ustawodawcza, kontrolna ( wotum zaufania, wotum nieufności, absolutorium, zapytania i
interpelacje poselskie, pociąganie do odpowiedzialności konstytucyjnej),Kreacyjna
30. NSA – Naczelny Sąd Administracyjny ( sąd drugiej instancji)
31. Ordynacja wyborcza to ustawa, która reguluje ogół zasad , procedur, i instytucji związanych z organizacją i
przeprowadzeniem wyborów w państwie.
32. Przykłady grup społecznych ; formalne ( szkoła, państwo, wojsko), nieformalne ( krąg znajomych, koło
hobbystów),zamknięte ( stowarzyszenia biznesmenów), otwarte ( przyjmują wszystkich, którzy chcą do nich wstąpić ),
małe ( szkolny zespół sportowy), duże ( partie polityczne, naród, społeczeństwo), pierwotne ( rodzina , grupa
rówieśników), wtórne ( partia polityczna, związek zawodowy,)
33. ELEMENTY STRUKTURY SPOŁECZNEJ; struktura klasowa, struktura warstwowa, struktura zawodowa, struktura
demograficzna.
34. Struktura warstwowa społeczeństwa ; podział społeczeństwa ze względu na warstwy społeczne, obejmujące osoby o
podobnym stylu życia, wykształceniu, wpływie na władze czyli prestiż ( szacunek i uznanie wyrażane jednostce przez
społeczeństwo). Przykładami takiej warstwy jest inteligencja, którą charakteryzuje wyższe wykształcenie i
zainteresowanie kulturą wysoką.
35. Grupy zawodowe ( struktura zawodowa) ukazuje zróżnicowanie społeczeństwa pod względem zawodowym. W
społeczeństwie z każdym zawodem jest związany określony prestiż społeczny . Zwykle o prestiżu danego zawodu
decyduje wysokość zarobków. Jednak nie zawsze tak bywa, czego przykładem są wykładowcy akademiccy, którzy
wykonują zawód o bardzo dużym prestiżu, a ich zarobki są przeciętne.
36. Struktura klasowa społeczeństwa: jest to segment społeczeństwa obejmujący osoby o podobnym statusie majątkowym
(klasa wyższa właściciele dużych przedsiębiorstw, wysokie kadry kierownicze), ( klasa średnia obejmuje średnich i
drobnych przedsiębiorców, niższych i średnich kierowników, specjalistów, osoby wykonujące wolne zawody oraz
wykwalifikowanych robotników),( klasa niższa osoby słabo wykształcone, które wykonują prace nie wymagające
specjalistycznych kwalifikacji)podklasa ( osoby trwale bezrobotne, utrzymujące się z zasiłków i pomocy społecznej oraz
przestępców.
37. Nacjonalizm; jest to ideologia, która uznaje własny naród i jego interesy za dobro najważniejsze, nadrzędne wobec
interesów jednostki i innych grup społecznych.
38. Szowinizm; jest skrajną formą nacjonalizmu, charakteryzuje się przekonaniem o wyższości, idealizacja oraz uwielbieniem
własnego narodu, połączonym z wrogością wobec innych narodów.
39. Kosmopolityzm ; to postawa opierającą się na założeniu ,że ojczyzną człowieka jest cały świat , a tradycje lokalne i
narodowe nie mają znaczenia, TAKIE STANOWISKO JEST ZAPRZECZENIEM PATRIOTYZMU, A JEGO
ZWOLENNICY ODCINAJĄ SIĘ OD PROBLEMÓW WŁASNEGO NARODU !
40. Konkordat ( podpisano 1993 a ratyfikowano 1998) jest to umowa międzynarodowa zawarta między Kościołem
Katolickim a Watykanem! Tym samym reguluje kwestie między kościołem a państwem polskim .Relacje państwo –
związki wyznaniowe reguluje KONSTYTUCJA RP.
41. Cechy państwa demokratycznego; władza powoływana jest na określony czas, jest legalnie działająca opozycja, władza
ustawodawcza ma prawo do krytykowania władzy, są niezależnie i niezawisłe sądy, decyzje są podejmowane większością
głosów, ale głos mniejszości też jest brany pod uwagę, społeczeństwo obywatelskie ma możliwości działania i uczestniczy
w kulturze politycznej.
42. Plebiscyt ( jest to jedna z form demokracji bezpośredniej) jest to głosowanie w którym mieszkańcy mogą wyrazić swoje
poparcie lub dezaprobatę dla polityki rządu. Najczęściej odbywa się na wniosek rządzących.
43. Listy otwarte ( jedna z form demokracji pośredniej )sporządza się je, aby zwrócić uwagę władz i opinii publicznej na jakiś
problem .Jest on podawany do publicznej wiadomości .
44. Petycje ( jedna z form demokracji pośredniej) jest to pisemna prośba skierowana do organu centralnego lub lokalnego w
jakiejś sprawie.
45. Zgromadzenia,manifestacje, pikiety ( jest to forma demokracji pośredniej) są to zbiorowe, publiczne wystąpienia
obywateli, które są forma wyrażania poparcia lub sprzeciwu dla polityki władz. Konstytucja gwarantuje prawo do
organizacji zgromadzeń i manifestacji.
46. Formy demokracji bezpośredniej, jakie są stosowane w Polsce ; Obywatelska Inicjatywa ustawodawcza ( prawo
wniesienia projektu ustawy ma 100 tys obywateli RP), Referendum Ogólnokrajowe ( może dotyczyć zmian w
Konstytucji RP, ratyfikacji umów międzynarodowych, a także innych spraw o szczególnym znaczeniu dla państwa-
referendum może go zarządzić prezydent za zgodą senatu lub sejm z inicjatywy własnej) spraw referendum. Referendum
lokalne ( mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego wyrażają swoją wolę co do rozwiązania określonej sprawy
dotyczącej wspólnoty, jest ważne jeśli wzięło w nim udział 30 % głosujących)
47. Konstytucja to najważniejszy akt prawny w państwie. Określa jego ustrój, kompetencje organów państwowych i
relacje między nimi, a także prawa, wolności i obowiązki obywateli . Zgodne z Konstytucją muszą być wszystkie
umowy międzynarodowe zawierane przez Radę Ministrów
48. KONSTYTUCJĘ UCHWALIŁO ZGROMADZENIE NARODOWE
49.W jakich wyborach mogą uczestniczyć obywatele polscy; wybory prezydenckie , wybory parlamentarne, wybory do
Parlamentu Europejskiego ( bo jesteśmy w UE), wybory lokalne, wybory ogólnokrajowe Opinia publiczna
zbiór poglądów społeczeństwa na jakiś ważny temat.
50. Rodzaje przedsiębiorstw; prowadzone przez osoby fizyczne, spółki, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe
51. Rodzaje bezrobocia; naturalne, strukturalne, technologiczne, koniunkturalne, sezonowe, frykcyjne, chroniczne
52. Globalizacja – scalanie gospodarek narodowych i rozprzestrzenianie zjawisk w polityce, ekonomii, kulturze i życiu
społecznym.
53. Czynniki produkcji ; zasoby ludzkie,środki pracy, przedmioty pracy
54. Mobbing – działania skierowane przeciwko pracownikom polegające na długotrwałym dręczeniu ich.
55. Szara strefa; nierejestrowana działalność gospodarcza prowadzona bez wnoszenia odpowiednich opłat, płacenia podatków i
bez przestrzegania przepisów.
56. W Gminie organem uchwałodawczym jest Rada Gminy, w Powiecie jest to Rada Powiatu, a w Województwie organem
uchwałodawczym jest Sejmik Województwa.
57. Organem wykonawczym w gminie jest wójt w miastach burmistrz w dużych miastach Prezydent, w Powiecie Starosta, a w
Województwie Zarząd Województwa na czele z Marszałkiem.
58. Podział administracyjny państwa wprowadzono 1.I.1999 ( obecnie mamy 16 województw)
59. Organy Kontroli Państwowej ; NIK – Najwyższa Izba Kontroli, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji , Prokuratura,
Rzecznik Praw Obywatelskich
60. Elementy promocji produktu ; reklama, promocja sprzedaży , public relations (kształtowanie pozytywnego wizerunku
firmy lub produktu poprzez sponsoring, targi itp)marketing bezpośredni, sprzedaż osobistą.
61. Banki – bank centralny NBP – Narodowy Bank Polski, banki komercyjne, banki inwestycyjne.
62. PKB – Produkt krajowy brutto, PNB – Produkt narodowy Brutto, GPW – Giełda Papierów Wartościowych.
63. Korupcja ( łapownictwo bierne i czynne , nepotyzm – obsadzanie stanowisk urzędniczych osobami z rodziny)
64. Formy państwa ;państwa dzielimy ze względu na formę sprawowanych rządów ( monarchia i republika), inny podział
mamy ze względu na ustrój polityczny ( państwa autorytarne, totalitarne i demokratyczne) mamy także państwa różniące
się ustrojem terytorialnym ( państwa złożone i unitarne).
65. Podatki dzielimy na bezpośrednie ( PIT – podatek od osób fizycznych, CIT – podatek od osób prawnych, podatek od
nieruchomości, podatek od spadków i darowizn,) pośrednie ( VAT od towarów i usług , AKCYZA – od towarów
„luksusowych” papierosów, alkoholu, paliwa, podatek od gier hazardowych.
66. Cechy gospodarki rynkowej ; poszanowanie własności prywatnej, wolna konkurencja, ograniczona rola rządu, nastawienie
na zysk.
67. Mechanizmy rynkowe popyt, podaż, cena.
68. Funkcje banków; gromadzenie depozytów, udzielanie kredytów, przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych.
69. Rada Polityki Pieniężnej główny organ NBP.
70. CBA – Centralne Biuro antykorupcyjne.