You are on page 1of 71

MKT-308 Mikrodenetleyiciler

Dersi

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 1


Yarı iletken teknolojisi

Transistör olarak kullanılan İlk Transistör 1947


lamba 1906
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 2
Düşüncelerinizi bir çipe aktarmak
ister misiniz?

Yanıtınız evetse, en kolay yolu bir mikrodenetleyici programlamaktır…

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 3


Düşüncelerinizi bir çipe aktarmak
ister misiniz?

Deneyelim…

Step Motor Kontrolü Örnek Uygulama


- Güç Elektroniği Lab.
- Pic CCS ile hızlı ve kolay uygulama geliştirme

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 4


Deneyelim…

Step Motor Kontrolü Örnek Uygulama


- Güç Elektroniği Lab.
- Pic CCS ile hızlı ve kolay uygulama geliştirme

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 5


Mekatronik ve Mikrodenetleyiciler

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 6


Mekatronik ve Mikrodenetleyiciler

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 7


Mekatronik ve Mikrodenetleyiciler

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 8


Mechatronics Systems

Cars
Tools

Stealth Bomber
Consumer
Electronics

High Speed Trains

MEMS
Micro to Macro
Applications
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 9
Mechatronics Systems
-Manufacturing Applications-

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 10


Mechatronics Systems
-Transportation Applications-
Automobiles
Typical Applications
•Brake-By-Wire system
•Steer-By-Wire
•Integrated vehicle dynamics
•Camless engines
•Integrated starter alternator

OEM Driven
•Reliability
•Reduced weight
•Fuel economy
•Manufacturing flexibility
•Design freedom
•Advanced safety features
•Cost Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 11
Mechatronics Systems
-Transportation Applications-

Systems Uses Segway


•Tilt and pressure sensors
•Microcontroller
•Motors
•Onboard power source

Advantages
•Simple and intuitive
personal
transportation device

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 12


Mechatronics Systems
-Smart Robotics Application-
BigDog

System Can
•Carry 340 lb Advantages
•Run 4 mph •Robot with rough-terrain mobility that could
•Climb, run, and walk carry equipment to remote location.
•Move over rough terrain Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 13
Mechatronics Systems
-Smart Robotics Aplications-

Vacuum Floors
•Robots can vacuum floors and
clean gutters so you don't have to.

Cleans Gutter

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 14


Mechatronics Systems
-Space Exploration Application-
Phoenix Mars Lander's

System Can
•Collect specimens
•Has automated onboard
lab for testing specimens

Advantages
•Robot that can travel to other
planets and take measurements
automatically.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 15


Mechatronics Systems
-Medical Applications-

Prosthetics
•Arms, Legs, and other body parts
can be replaced with
electromechanical ones.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 16


Mechatronics Systems
-Defense Applications-

•Advanced technology is making


Stealth Bomber
our soldiers safer.
•Some planes can now be flown
remotely.

Unmanned Aerial Vehicle

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 17


Mechatronics Systems
-Sports Applications-
Running Shoes

Advantages
•Automatically changes
cushioning in shoe for
different running styles and
conditions for improved
comfort Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 18
Mikrodenetleyici Nedir?
• Mikroişlemci ve ona bağlı birimlerin bir arada
bulunduğu bir entegredir.

• Bir bilgisayar içerisinde bulunması gereken temel


bileşenlerden RAM, IO ünitesinin tek bir chip içersinde
üretilmiş biçimine mikrodenetleyici (MCU-Micro
Controller Unit) denir.

• Bilgisayar teknolojisi gerektiren uygulamalarda


kullanılmak üzere tasarlanmış olan mikrodenetleyiciler,
mikroişlemcilere göre çok daha basit ve ucuzdur.

• Günümüz mikrodenetleyicileri otomobillerde,


kameralarda, cep telefonlarında, fax-modem
cihazlarında, fotokopi, radyo, TV, bazı oyuncaklar gibi
sayılamayacak kadar pek çok alanda kullanılmaktadır.
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 19
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 20
İlk Mikrodenetleyiciler
• 1974: Motorola (originally car radio manufacturers) had introduced

transistors in the 1950s and decided to make a late but serious effort

in the microprocessor market. They announced their 8-bit 6800

processor. Though bulky, and fraught with production problems,

their 6800 had a good design.

• 1975: General Motors approach Motorola about a custom-built

derivative of the 6800. Motorola's long experience with automobile

manufacturers pays off and Ford follow GM's lead.

• 1976: Intel introduce an 8-bit microcontroller, the MCS-48. They

ship 251,000 in this year.

• 1980: Intel introduce the 8051, an 8-bit microcontroller with on-board

EPROM memory. They Dr.


shipÖğr. 22 million
Üyesi and 91 million in 1983.
Selçuk KİZİR 21
Peki Mikroişlemci Nedir?
• Bir mikroişlemci hesaplama motoru görevi
gören tek bir entegre çiptir.

• Mikroişlemci, bilgisayarın değişik birimleri


arasında veri akışı ve veri işleme görevlerini
yerini getiren büyük ölçekli veya çok büyük
ölçekli entegre devredir.

• Mikroişlemci entegre devresi, yazılan


programları meydana getiren makine kodlarını
yorumlamak ve yerine getirmek için gerekli
olan tüm mantıksal devreleri içerir.
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 22
Genel CPU Yapısı

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 23


Ayrıntılı CPU Yapısı

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 24


CPU

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 25


Mikroişlemci Tarihi
• 1950’ler – Dijital ve elektronik çağının başlaması

• 1969 – Intel Santa Clara’da 12 çalışanıyla küçük bir şirket


olarak kuruldu

– Fairchild, Motorola büyük yarıiletken


üreticileriyken; HP ve Busicom hesap
makineleri üretmekteydi
• 1971 – Intel Busicom hesap makineleri için ilk 4 bitlik
mikroişlemci olan 4004 serisini üretti

• 1972 – Intel 8 bitlik mikroişlemci olan 8008 serisini üretti


Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 26
Mikroişlemci Tarihi
• 1974 – gerçek manada ilk kullanışlı 8 bitlik mikroişlemci
Intel tarafından piyasaya sürüldü – 8080
– Motorola 6800 serisini duyurdu
– Zilog Z80 ürününü sürdü

• 1975 – GM ve Ford mikrodenetleyicileri otomobillerde


kullanmaya başladı
– Bugün birçok otomobil 100’den fazla mikrodenetleyici
içermektedir
– TI ise sektöre hesap makineleri ve dijital kol saatleriyle girdi

• 1977 – Apple II, MOS 6502 (motorola 6800’e benzer)


kullanılarak piyasaya sürüldü. 1983’e kadar Apple II
piyasada egemen olmuştur

• 1978 – Intel ilk 16 bitlik işlemciyi tanıttı - 8086


– İlk Apple Macintosh’da kullanılan 68000 serisi Motorola
tarafından üretildi
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 27
Mikroişlemci Tarihi
• 1981 – IBM Intel 8088 işlemcisii kullanarak PC üretici
marketine girdi – ev bilgisayarlarının temeli

• 1982-1985 – Intel 32-bit 80286 ve 80386 işlemcilerini


piyasaya sürdü

• 1989 – 80486 PC’lerde kullanıldı ve Microsoft


Windows’u çalıştırabiliyordu

• 1992 – Apple, IBM ve Motorola firmaları yine


Motorola çiplerini kullanarak PowerMac ve
PowerPC’ler üretimine başladılar

• 1993 – Pentium çipi piyasaya sürüldü


Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 28
Tarihsel Gelişim - INTEL 4004
• Introduced in 1971.
• It was the first
microprocessor by Intel.
• It was a 4-bit μP.
• Its clock speed was
740KHz.
• It had 2,300 transistors.
• It could execute around
60,000 instructions per
second.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 29


Tarihsel Gelişim - INTEL 8008

• Introduced in
1972.
• It was first 8-bit
μP.
• Its clock speed
was 500 KHz.
• Could execute
50,000
instructions per
second.
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 30
Tarihsel Gelişim - INTEL 8086
• Introduced in 1978.
• It was first 16-bit μP.
• Its clock speed is 4.77 MHz, 8
MHz and 10 MHz, depending
on the version.
• Its data bus is 16-bit and
address bus is 20-bit.
• It had 29,000 transistors.
• Could execute 2.5 million
instructions per second.
• It could access 1 MB of
memory.
• It had 22,000 instructions.
• It had Multiply and Divide
instructions.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 31


Tarihsel Gelişim - INTEL 80386
• Introduced in 1986.
• It was first 32-bit μP.
• Its data bus is 32-bit and
address bus is 32-bit.
• It could address 4 GB of
memory.
• It had 2,75,000 transistors.
• Its clock speed varied
from 16 MHz to 33 MHz
depending upon the
various versions.
• Different versions:
– 80386 DX
– 80386 SX
– 80386 SL
• Intel 80386 became the
best selling microprocessor
in history.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 32


Tarihsel Gelişim - INTEL CORE 2
• Introduced in 2006.
• It is a 64-bit μP.
• Its clock speed is from 1.2
GHz to 3 GHz.
• It has 291 million
transistors.
• It has 64 KB of L1 cache
per core and 4 MB of L2
cache.
• It is launched in three
different versions:
– Intel Core 2 Duo
– Intel Core 2 Quad
– Intel Core 2 Extreme

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 33


Tarihsel Gelişim - INTEL CORE I7
• Introduced in 2008.
• It is a 64-bit μP.
• It has 4 physical cores.
• Its clock speed is from
2.66 GHz to 3.33 GHz.
• It has 781 million
transistors.
• It has 64 KB of L1
cache per core, 256 KB
of L2 cache and 8 MB
of L3 cache.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 34


Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 35
Mikroişlemci vs. Mikrodenetleyici
Mikroişlemci Mikrodenetleyici

• CPU tek başınadır, RAM,  CPU, RAM, ROM, I/O and


ROM, I/O, Timer ayrık timer birimleri tek bir chip
birimlerdir. içerisindedir.
• ROM, RAM ve I/O  Chip üzerindeki ROM, RAM,
kullanıcı tarafından I/O port sayıları sabittir.
belirlenir.  Komut sayısı 100’den az
• Komut sayısı 100’den  Çoğunlukla özel amaçlı
fazla
 Maliyet, enerji ve yer
• Genel amaçlıdırlar. bakımından önemli olan
• Pahalıdırlar. uygulamalarda tercih edilirler.
• Çok yönlüdürler.
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 36
Gömülü Sistemler
Embedded Systems
• “Gömülü sistem” herhangi bir sistemin içinde yer
alan ve o sisteme “akıllılık” özelliğini veren
elektronik donanım ve yazılımdan oluşan bütünü
ifade etmektedir.

• Gömülü sistemler, en genel tanımıyla belirli bir işi


yapması için tasarlanmış, mikroişlemci veya
mikrodenetleyici tabanlı sistemlerdir.
• Günümüzde kullanılan mikrodenetleyicilerin büyük
çoğunluğu otomobil, telefon, beyaz eşya, ve
bilgisayar sistemleri için çevre birimleri gibi diğer
makine/aygıt içerisinde gömülü bulunmaktadır. Bu
sistemler gömülü sistem olarak adlandırılmaktadır.
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 37
Mikrodenetleyici Türleri
• Intel 8051, 8052 (80C51BH, AT89C51…)
• Motorolla HC908 (68HC11D0…) Freescale
• ARM Mikrodenetleyicileri (ARM7TDMI,
AT91SAM9260…)
• AVR Mikrodenetleyicileri (ATMEGA64, LPC2148,…)
• Zilog (eZ80F91, Z8F0811,…)
• Cypress PSoC (CY8C27643,…)
• Mitsubishi Renesas (R8C/L36A,…)
• Texas MCU (TMS470R1A64,…)
• Parallax Basic Stamp (BS1-IC,…)
• Microchip PIC Serisi (PIC16F877,…)
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 38
Mikrodenetleyici Türleri
• MIPS (32-bit PIC32)
• NEC V850 (32-bit)
• PowerPC ISE
• PSoC (Programmable System-on-Chip)
• Rabbit 2000 (8-bit)
• Toshiba TLCS-870 (8-bit/16-bit)
• STMicroelectronics STM8 (8-bit), ST10 (16-bit) and
STM32 (32-bit)
• Hitachi H8, Hitachi SuperH (32-bit)
• Infineon Microcontroller: 8, 16, 32 Bit microcontrollers for
automotive and industrial applications.
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 39
Mikrodenetleyici Seçimi
• Her hangi bir mimari yapının öğrenilmesi, bir başka mimari
yapıya sahip aileye kolayca adapte olunmasını sağlar.

• 8051 dışındaki her hangi bir ailenin seçilmiş olması ise,


günümüz şartlarında doğrudan o MCU üreticisinin reklamını
ve hatta pazarlamasını yapıyor olmak anlamına gelecektir.
– PIC (MICROCHIP), 68xx (MOTOROLA).

• Oysaki 8051 ailesi çok uzun zamandır INTEL ürünü


olmaktan çıkmış, firmalar üstü bir konum kazanmıştır. Bütün
diğer nedenler bir tarafa sadece bu yüzden bile 8051 en
uygun ve tek eğitim materyali olarak seçilmektedir.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 40


Mikrodenetleyici Seçimi

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 41


Mikrodenetleyici Seçimi

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 42


Mikrodenetleyici Seçimi

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 43


Mikrodenetleyici Seçim Kriterleri

 Maliyet ve bulunma kolaylığı


 Programlanabilme kolaylığı
 Mikrodenetleyicinin çalışma hızı
 Giriş/Çıkış Port Sayısı
 Bellek büyüklüğü ve türü
 Zamanlayıcı/Sayıcı adedi
 Analog/Dijital Dönüştürücü
 Capture/Compare/PWM özelliği
 İletişim Portları
 Enerji sarfiyatı
 Geliştirme araçları
 Müşteri desteği
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 44
8051 Mikrodenetleyicileri
• Mikrodenetleyicinin temelidir.
• Birçok firma tarafından geliştirilmektedir. Atmel
firmasına ait 8051 denetleyicileri oldukça yaygındır.
– AT89C51 ve C52, AT89S51 ve S52, AT89C2051, AT89C55WD
– AT89C51RB2 -RC2 -RD2 -RE2
– Dallas D89C420 -C430 -C440 -C450
• 8051 mikrodenetleyicisinin standartta 8-bitlik dört adet
giriş/çıkış portu bulunmaktadır.
• 8051’in harici uçları birkaç fonksiyon gerçekleştirebilecek
şekilde tasarlanmıştır (Kesme, seri port, ADC gibi birkaç
özellik aynı pinde mevcuttur. Kod ile ayarlanır).
• Genel 8051 denetleyicileri için komut işleme süresi 1/12
saat darbesidir. (1 MIPS at 12 Mhz- MIPS=Million-
Istruction-Per-Second) [-12 cyle=1 komut işlenir]
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 45
8051 Mikrodenetleyicileri
• Programlama devreleri kısmen daha
zordur.
• 8051 mikrodenetleyicisinin 5 adet
kontrol ucu bulunmaktadır. Aşağıdaki
pinler kullanılarak
Yazılan kodlar kontrolöre programlanır.
– PSEN
– ALE
– EA
– RESET
– Osilatör girişleri
• CISC mimari yapı
• 255 adet komuta
sahiptir.

AT89C2051 AT89C52
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 46
AVR Mikrodenetleyicileri
• 1996 yılında ATMEL firması tarafından 8051 ailesinin
RISC mimarisi ile geliştirilmiş bir versiyonudur.
– AT90S8535 -8515, AT90S4433 -4414, AT90S2313
– ATMega8 -16 -32 -64
– ATTiny13 -24 -25 -26 -2313
– AT90PWM1 -2 -3, AT90CAN32 -64 -128 Automotive
• *32 adet genel amaçlı kaydedicisi vardır.
• *Komut tabanı C dili üzerine kuruludur. (C oriented)
• 102 kelimelik komut kümesi vardır.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 47


AVR Mikrodenetleyicileri
• Endüstride kullanımı daha
yaygındır. (Vestel)
• Özel uygulamalara yönelik
modelleri bulunur.
• Diğer mikrodenetleyicilere göre en AT90S8535
büyük avantajı hızıdır.
• Komut işleme süresi 1/1 saat ATTiny2313
darbesidir.
(1 MIPS at 1Mhz). )
[1 cyle=1 komut işlenir]

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 48


PIC Mikrodenetleyicileri
• PIC (Peripheral Interface Controller yada Programmable
Intelligent Computer) kelimelerinin baş harflerinden
oluşmaktadır.
• Çevresel (Dış) üniteleri denetleyen arabirim anlamına gelir.
• Bunun aracılığı ile çeşitli alıcıları (lamba, röle, motor vb.)
kolaylıkla kontrol edebiliriz.
• Microchip firması tarafından RISC mimarisi ile üretilmiştir.
• Günümüzde kullanılan en yaygın 8 bitlik mikrodenetleyicidir.
• Üretici firma internet sitesinden her türlü yardımı ve
programı ücretsiz vermektedir.
• PIC’ler uygun fiyatları, kolay bulunabilirliği, ücretli veya
ücretsiz bir çok geliştirme aracına sahip olması nedeniyle tüm
dünyada oldukça popülerdir. Internet ortamında PIC ile
yapılmış bir sürü örnek uygulama ve doküman bulabilirsiniz.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 49


PIC mikrodenetleyici Aileleri
• Programlama devresi kolaydır.
• Komut çevrim süresi ¼ saat darbesidir.
(1 MIPS at 4 Mhz) ) [4 cyle=1 komut işlenir]
• 8 bitlik mikrodenetleyici sınıfında PIC 4 farklı
işlemci çekirdeğine sahiptir.
– Temel seviye, 12bit kelime uzunluğu, 33 komut
• PIC10FXXX, PIC12FXXX, PIC16FXXX, PIC16HVXXX
– Orta seviye, 14 bit kelime uzunluğu, 35 komut
• PIC12FXXX, PIC16FXXX-PIC16F877
– Yüksek seviye, 16 bit kelime uzunluğu, 58 komut
• PIC17FXX
– Yüksek seviye, geliştirilmiş 16 bit kelime uzunluğu, 77
komut
• PIC18XXX

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 50


PIC mikrodenetleyici Aileleri
• 8-Bit: PIC10,PIC12,PIC14,PIC16,PIC18 ve rfPIC’ler
16-Bit: PIC24F,PIC24H,dsPIC30F,dsPIC33F
32-Bit: PIC32MX340, PIC32MX340, PIC32MX440,
PIC32MX460
• F Harfi, denetleyicinin Flash tipinde olduğunu
belirtir. Flash denetleyiciler defalarca
programlanıp silinebilir.
C Harfi, OTP (One Time Programmable) yani tek
bir kez programlanabileceğini belirtir.
L Harfi, Low Voltaj yani PIC’in Düşük Voltajlarda
çalışabileceğini gösterir.
CR Harfleri, ROM tabanlı olduğunu gösterir,
bildiğim kadarıyla bunlar da bir kez
programlanabiliyor.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 51


PIC Mikrodenetleyicileri
• Günümüzde PIC mikrodenetleyicisinin 16 ve 32
bitlik versiyonları da bulunmaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 52


Numbers, Numbers, Numbers...

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 53


Numbers, Numbers, Numbers...

BINARY NUMBER SYSTEM

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 54


HEXADECIMAL NUMBER SYSTEM

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 55


BINARY TO DECIMAL NUMBER CONVERSION

HEXADECIMAL TO DECIMAL NUMBER CONVERSION

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 56


HEXADECIMAL TO BINARY
NUMBER CONVERSION

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 57


8,16,32 bit Mikrodenetleyiciler
• 8 bitlik Microdenetleyici
– 1 komut işleme süresi

– 2 komut işleme süresi

• 16 bitlik Microdenetleyici
– 1 komut işleme süresi

– 1 komut işleme süresi

• 8 bit ile ifade edilebilecek en büyük sayının 255


olduğu unutulmamalıdır.
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 58
PIC Mikrodenetleyicileri

PIC16F628A

PIC16F877A

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 59


PIC18F452
PIC16F887 Genel Özellikleri
• 35 kelimelik komut seti
• Çalışma frekansı 0-20 Mhz
• Dahili osilatör (8 Mhz-31Khz) PIC16F877’de yoktur
• 35 adet genel amaçlı giriş-çıkış (I/O) pini
• 8 KB Flash (program) hafıza
• Devre üzerinde programlama seçeneği
• 256 Bytes EEPROM hafıza
• 368 Bytes RAM hafıza
• A/D çevirici 14 kanal, 10bit çözünürlük
• 3 Zamanlayıcı sayıcı
• (Watch Dog Timer) Kısır döngü sayacı
• Analog Karşılaştırıcı
• PWM çıkış özelliği
• Gelişmiş USART (Seri Port) modülü
• SPI (serial peripheral Interface) ve I2C desteği

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 60


PIC 16F887 Blok Diyagramı

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 61


PIC Programlama Dilleri
• PIC Assembly
– PIC komut kümeleri Assembly dili temel alınarak hazırlanmıştır.
– MPLAB derleyicisi (Microchip’in firmasının kendi derleyici
yazılımı)
• PIC C
– Hitech, CCS, Mikro C, CC5X, SDCC, BoostC
• PIC Basic
– MicrocodeStudio, MikroBasic, PICBasicPRO, Proton Dev.Suite,
BoostBasic
• Jal (Pascal + C)

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 62


AÇIK KAYNAK (ÜCRETSİZ) PIC
GELİŞTİRME YAZILIMLARI
Ktechlab: PIC Mikro deneteyicileri için elektronik dizayn ve
simulasyon arabirimi
FreeRTOS: PIC18, PIC24, dsPIC, PIC32 Serileri için Gerçek
Zamanlı İşletim Sistemi
GPUTILS: GPL Lisanlı Assembler, disasembler, linker
GPSIM: PIC Mikro Denetleyicileri için simulator
SDCC: C Compiler, PIC16 ve PIC18 Serisini destekliyor
JAL: PIC serileri için Pascal benzeri derleyici

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 63


PIC Programlama
 Bilgisayar
 Exprog.exe
 Microchip PickitII
 Programlayıcı donanımı

 Bilgisayar
 PIC CCS Compiler
 Microchip MPLAB
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 64
PIC Temel Bağlantı Şeması
• PIC mikrodenetleyicisi 3 temel bağlantıya sahiptir.
– Besleme bağlantısı
– Osilatör bağlantısı(External)
– Reset (MCLR) bağlantısı

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 65


Giriş-Çıkış (I/O) Pinleri
• Giriş çıkış pin sayısı mikrodenetleyici seçiminde önemli
bir ölçüttür.
• Her pinin dışarıya vereceği veya içeri çekebileceği akım
sınırlıdır. Bu akımlar göz önünde bulundurularak
akım sınırlayıcı direnç seçimi yapılmalıdır.

Sink Current = 25mA Source Current = 20mA


66

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR


PIC Programlayıcı Devresi
• Programlama için genelde seri port kullanılır. Son zamanlarda USB
kullanımı daha fazla yaygınlaşmıştır.
• Günümüz anakartlarında seri port kullanımı azalmıştır. Seri port
bulunsa dahi programlama için gereken voltaj(13V) desteği
sağlamamaktadır. Bunun yerine USB programlayıcılar oldukça
yaygınlaşmıştır. (PICKit2-70TL, PIC Brenner-50TL)

67 Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR


ICSP
• ICSP (In Circuit System Programmer)
• Devre üzerinde sistem programlama anlamına gelir.
• PIC mikrodenetleyicisinde programlama esnasında 5
pin kullanılır. (RB6,RB7,VDD, VSS, MCLR)
• Bu pinler ile entegreyi yerinden sökmeden
programlama işlemi yapılabilir.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 68


Configuration Word Düzenlemek

• Donanımsal konfigurasyon bitleridir. Komut yoluyla


düzenlenebilir. Programlama esnasında ROM’a yazılır.

• Hangi tür osilatör kullanılacağı, kod koruması, düşük voltaj


programlama, hata ayıklama modu çalışması (yazılan kod adım adım
çalıştırılıp kontrol edilir-hard debug-online, Soft debug ise yazılım
üzerinden hata ayıklaması yapılır bu PIC entegresinin değil
MPLAB’ın bir özelliğidir), başlangıç resetlemesi (devre
çalıştırıldığında ilk adresten başlasın ), kısır döngü sayacı (aktif yada
pasif yapılır) gibi ayarlamalar yapılır.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 69


Configuration Word Düzenlemek

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR 70


71
Dr. Öğr. Üyesi Selçuk KİZİR Haftaya Görüşmek Üzere….

You might also like