Filipino 3 atsi jo

GAPO  kauna- unahang nobela ni Lualhati Bautista

dakilang gantimpalang nakamit Carlos Palanca Memorial Awards for Literature 1979-1980
ng akda
Ang may –akda Lualhati Bautista
Ang nobela ay tungkol Sa anomalya ng relasyong Pilipino at Amerikano
Ipaliwanag: Ang nobelang Gapo ay nakapaglalagos at pumupunit sa tinatawag na ‘lambong ng
palsong kamatayan.’
Ang nobelang Gapo ay nagsisilbing kurot sa gunitang pinamamahid ng
propaganda ng umiiral na kaayusan
… nalalantad, nadarama ang matinding alyenasyon , ang kalupitang dinaranas
nila at maging ibang Amerikano dahil sa sistema ng nakapangyayaring lakas ng
imperyalismo.
Ano ang mga kasamaang  ang katotohanan at karapatan ng mga Pilipino ay walang pakundangan kung
Amerikano na inilantad sa Gapo lapastanganin.
?
Olongapo Isang lugar kung saan ang Pinoy ay umaasa sa katas ng base ng Amerikano
kapalit ng kanilang dignidad at pagkatao
Michael Taylor Jr. Ang mga agrabyadong mga Pilipino sa sistemang imperyalismo Amerikano
Magdalena
Modesto
Alipio Mc Grow
babae Ang prime commodity ng Gapo
“jungle”, “black men’s territory ” Anong uri ng mga territoryo mayroon sa Gapo ?
Carding Kung saan nakalap ni Bautista ang kanyang mga kaalaman tungkol sa Gapo
Base workers ng Gapo
Kagamitang nukleyar Ang laman ng mga nuclear ships or bases ng mga Kano
Komiks\ Ang Gapo ay unang ginawa ni Bautista sa paraang ~.
Bakit hindi natuwa si Bautista Mahirap mai- convey sa komiks ang mga panloob na pagbabago ng mga tauhan.
nang ginawa niyang komiks ang Komersyal ang komiks at kailangan itong lagyan ng commercial value kung saan
Gapo kailangan palitan niya ang ilan sa mga eksena upang dumami ang maengganyong
bumili
Ano ang medium na tinutukoy ni Ito ay ang paraan kung paano niya higit na maipapakita ang kanyang mensahe sa
Bautista sa paunang salita mambabasa
prosa Saang uri ng katha magaling si Bautista ?
Pagkatapos maging komiks , ginawa niyang prosa ang Gapo ngunit pangit ang
kinalabasan, ginawa niya itong iskrip - pampelikula ngunit lumagpak sa board of
censors
ano ang mga dahilan kung bakit Bawal tayong magsulat ng ano mang laban sa mga friendly nations
hindi pumasa sa board of
censors ang iskrip ng Gapo ?
Nang ito ay hindi nakapasa sa Board of Censors, isinalin niya ito sa prosa at isinali
sa Palanca Memorial Awards sa kauna- unahang novel category
Ayon kay Bautista ,ano pa ang a. female boxing
mga nauso sa Gapo b. female wrestling
c. dyugdyugan sa entablado
Boy Bautista Pinasalamatan ni Bautista na nangahas gawin ang Awit kay Magdalena na inilagay
niya sa nobela
Naging inspirasyon ni Lualhati Bautista sa pagsulat ng Gapo ang mga kuwentong naipamahagi sa kanya ng pinsang si
Carding noong minsan silang magpunta roon upang mag bar hopping kasama ng kanyang dalawang kapatid na babae na
sina Marie at Lumen.

Anu – ano ang mga naobserbahan ni Lualhati sa bar na kanilang napuntahan na kanyang inilagay sa nobelang Gapo ?
1. Pilipino ang nagdi- discriminate sa kapwa niya Pilipino – isang hal. – mas napagsisilb hang mabuti ng mga waiter
ang Amerikano kaysa Pilipino na pinapag-antay nang matagal.
2. matindi ang colonial mentality sa mga tao sa Olongapo .

Patunay ng colonial mentality sa Gapo ?

a. mas matimbang sa Pilipino ang dolyar kaysa piso

Mga kabanata
Freedom Pad Panggabing aliwan sa Olongapo na tagpuan ng mga US navy at Pinay hostess
Michael Taylor Jr. Ang kwelang beynteng folk singer ng Freedom Pad
Isang GI baby
Insik Ang may – ari ng klub ay isang
Ipaliwanag ang unang kanta ni Michael Dalaga kong palaututin
Taylor Jr. Sa dagat ka palalayain
Pagkat yan ay masamang hangin
Hindi dapat tangkilikin
Anu – ano ang mga tema ng kanta Mike Nagtatanong kung nasaan ang hustisya
Taylor Jr. Nagpapaabotng pagkamuhi sa sundalong kano na nagsabog ng lagim sa
Vietnam
Tumuturol sa isang walang katuturang digmaan na umubos ng mga batang
buhay
===== Sa unang kabanata, makikita ang diskriminasyon mas pinahahalagahan ng
waiter ang mga Amerikano kaysa Pilipinong kostumer kaya’t nagkaroon ng gulo
at basag ulo sa loob ng Freedom Pad
===== Sa unang kabanata rin makikita ang talangka o crab mentality ng Pilipino,
sinisiraan ng Pilipino ang kanyang kalahi. Pati ang pulis sinasabing ang mga
Pilipino raw ang walang manners o pinag- aralan
Dolores Ang nanay ni Michael Taylor Jr. na naanakan at iniwan ni Michael Taylor Sr.
Joe, Yankee Tawag ng mga Pilipino sa Kano
Bakit pinatulan na ni Modesto si Alipio  dahil wala siyang pambili ng hostess
Mc Graw  gusto niyang gamutin ang nasugatang pagkalalaki
Paano natulungan ni Modesto si Mike na Sumipol siya ng ubod lakas kaya’t napagkamalan siyang pulis ng Amerikanong
hinahabol ng isang Amerikanong Itim ? Itim
Bakit hinahabol ng Itim si Mike ? Isa siyang Puti na naligaw sa territoryo ng Black Men’s Row
Magdalena Babaing napilitang magbenta ng katawan upang hindi magutom
Nakipagsosyo sa apartment ni Dolores
Inalagaan si Dolores hanggang sa huling sandali
Mahilig ubusin ang pera sa mga produktong imported o stateside / bibilhin lahat
basta US
Sino ang kaulayaw ni Magda ? Ang kanong si Sam ; sinadya niyang gawin ito sa sala upang magalit si Mike
Brown Community Anu – anong territoryo ang makikita sa jungle ?
White Men’s Territory
Black Men’s Row
Baklang gaya ni Alipio Ang gumagastos hanggang maubos ang bulsa niya sa isang lalaki
Bakit binabayaran ng lalaking bakla ang Binabayaran niya ito para sa mga “damages”
lalaking naka ~ ?
Jun Ang panganay na anak ni Modesto na gustong magtrabaho sa base
Sa alak Saan napupunta ang pera ni Modesto?
William Smith Isang Kanong blonde gaya ni Mika na anak ng mag- asawang taga Florida ;
piniling mag US Navy
Isang matinong Kano na mas madalas makisuyo kaysa mag – utos
Irene Asawa ni William Smith na dating pokpok ; may anak sila na ang pangalan ay
Willy
Johnson Ang eskorte ni Modesto sa base na tinatawag siyang yardbird
Reaksyon ng mga Pilipino kapag may Malakas ang benta ng lipstick at makeup
barkong Kano Tuwang tuwa ang mga hostess, waiter, taxi driver,may- ari ng beer houses at
club .
Pakyaw ang serbisyo ng mga baklang mangungulot at manikurista
Tumataas ang pangarap nilang makapunta ng Istets
Alicia Kapatid na babae ni Alipio na nadisgrasya ng Pilipino at nadisgrasya pa ng
Kano at nagpadisgrasya pa uli sa Pinoy
George Ang naging asawang kano ni Alicia
Jeffrey Ang anak ni Alicia sa unang Pinoy na nakilala na may asawa
Igna Ang katulong at utusan ni Ali Mc Graw
Richard Halloway Nakilala ni Igna nang makasabay sa sinasakyang traysikel
Bakit determinado si Ali na makahanap Upang hindi mahawa sa kanya si Jeffrey at hindi ito lumaking bakla
ng lalaking mapapangasawa ?
Ano ang isang patunay na sinabi ni Mike Page 46
na hindi lahat ng stateside ay de kalidad
ang produkto ?
Rosalie Isang pokpok sa Music Box na matagal ng may gusto kay Mike
Paano nasasabing malala ang Hindi puwedeng pumasok ang puti sa teritoryo ng itim at vice versa
diskriminasyon sa Gapo Ilag ang mga puti sa mga lokong brown
Sino ang nakatira sa lugar sa Gapo na Puti lamang na mataas ang ranggo at malalaki ang sweldo sa base
class?
Kapitbahay Ang mga taong nag-aabang talaga sa pag- alis ni Lolo Sam  crab mentality
Ipinagbebenta nila ang mga kagamitan Ano ang nangyayari sa mga hostess kapag matagal tagal ding walang barko
sa bahay
Example ng crab mentality Basahin ang pahina 72- 73
Alipio Mc Graw Isang baklang ang negosyo ay 5- 6
Naghahanap ng lalaking magiging father figure ng pamangkin na si Jeffrey
Dahil hindi tinanggap ni Modesto na maging asawa niya , kinuha nalang niya
itong ninong
Richard Halloway Nakilala ni Alipio nang ipasyal nila si Jeffrey sa beach.
Hospitable Ang isang katangian ng mga Pilipino na isang dahilan kung bakit marami ang
nanakop sa atin
Kano Sino ang nagdikta kung sino ang magiging pambansa nating bayani – Rizal
laban kay Bonifacio
Steve Taylor Kanong naging bf ni Magda
Naging close kay Mike
Itinuring si Mike na parang nakababatang kapatid

Ilarawan ang relasyon ni Richard Seloso ito at hindi siya pinpayagang lumabas
Halloway kay Ali .
Jun Nakapasa at nakapasok na sa base kung saan naroon din ang kanyang tatay
 Nalaman na yardbird ang tawag ni Johnson sa tatay niya
Yardbird – pataygutom
Japan Hindi pinahihintulutan na makalapit ang nuclear ship sa kanilang bansa
Ano ang kasamaan ng nuclear ship Pwede silang magkaroon ng leak o tagos at sumabog
Pinagtulungan siya ng mga Kano sa Paano namatay si Modesto sa base ?
base
William Smith Ang tanging saksi sa pagkamatay ni Modesto na pinauwi.
===== Inabutan ni Ali pag – uwi niya ng bahay sina Igna at Richard na hinhakot ang
kanyang kaha de yero
Steve Taylor Hinampas ni Mike ng gitara sa ulo hanggang sa mapatay niya ito ….
Pangatwiranan ang ginawang pagpanig ng may- akda sa pagiging inosente ni
Steve Taylor
Balik – aral –pahina 48 – 49
Ano ang dahilan kung bakit tayo sinalakay ng mga Hapon matapos nilang pasabugin ang Pearl Harbor ?
 para lagutin ang mga linya ng komunikasyon ng puti sa paligid ng Pasipiko

1945 – taon na natapos ang WWII

Bakit napilitan ng sumuko ang mga Hapon ?

 binomba ang Hiroshima
 nagdeklara ng sariling digmaan ang Rusya sa Hapon

Osmena  ang presidente pagkatapos sumalakay ng mga Hapon

620 anim na raan at dalawampung milyong dolyar  halaga ng tulong na ibinigay ng mga Amerikano sa Pilipinas para sa
rehabilitasyon at rekonstrusyon mula sa pagkasira ng giyera

Ang tulong na kanilang binigay ay may kapalit  kailangang ipagkaloob ang parity rights sa Amerika

Bakit mahalaga ang mga base Amerikano sa Pilipinas ?

 upang maproteksyonan ang ma negosyong Amerika sa Asya

Ano ang nangyayari sa mga Kanong may sala at pumatay ng Pinoy dito sa Pilipinas
 sila ay pinawawalang – sala at pinauuwi sa Amerika

Hulyo a -kwatro  binansagang “The Lasting Friendship of Two Great Nations”

Paano naisoli ang Olongapo sa Pilipinas ?

Nagdemo ang mga estudyante,manggagawa at intelektuwal sa harap ng US Embassy

Ilang taon na namamalagi ang mga naval base dito sa Pinas? 99 years

Ano ang CBA ? collective bargaining agreement

Kung saan ang karaingan ng empleyado ay pinag-uusapan at binibigyang solusyon

Ano ang ginagawa ng Kano kapag may nagreklamong Pilipino sa kanyang trabaho lalo na tungkol sa mababang sweldo nila
kaysa mga Kano ?
Ibaba ng Kano ang kanilang ranggo upang maging akma sa kanilang mababang sweldo

Bakit hindi makapalag ang mga Pilipino ?  aalisin sila sa trabaho

Ano ang literral na ibig sabihin ng yardbird ?

 isa itong ibong uwak na sumisisid sa mga mumo ng tinapay at bulok na ubos na nalalaglag sa base; ibong uwak