Professional Documents
Culture Documents
I. RASYUNAL
Marami ang nagtataka lalong lalo na ang mga banyagang mananalaysay kapag nadidinig
nila ang mga katagang nagpapabatid na mayroong sariling paraan o sistema ng pagsulat ang mga
Filipino. Ngunit sa kasamaang palad, mahirap para sa kamila ang matunghayan ito sa
kadahilanang limitado nalamang ang mga halimbawa ng natural na baybayin na nabuhay noong
panahong kasagsagan nito at dahil na rin sa unti unti na nitong pagkabaon sa limot. Dahil dito,
umusbong ang iba’t ibang maling paniniwala ukol dito. Tunay ngang marami pa tayong
kailangang malaman at tuklasin tungkol sa baybayin. Dahil ito ay tunay na skriptong mayaman
sa kasaysayan at katangitanging ganda na nararapat lamang kilalanin at ipagmalaki. Sa tulong ng
mabilis na pagunlad ng teknolohiya ay siya ring pagusbong ng mga natatangging paraan upang
mabilis na matutunan ang paggamit nito. Kaya naman ninais ng mga mananaliksik ng Pangkat
Sto.Tomas na mabigyang linaw kung anu-ano nga ba ang maaring maging epekto ng muling
pagbuhay ng baybayin sa sistema ng edukasyon at diwang nasyonalismo ng bawat kabataan
lalong higit ng mga nasa kolehiyo.
Ang karatig bansa ng bansang pilipinas ay may sari-sariling paraan ng panunulat kagaya
na lamang sa Korea, hangul ang tawag sa kanilang panunulat habang sa Thailand naman ay
sukothai script ganon pa man ay hindi nagpapahuli ang bansang pilipinas sa paraan ng panunulat
ito ay baybayin kung tawagin ngunit sa kasamaang palad sa bawat pagpalit ng mga taon ay siya
ding pagkupas at paglaho nito. May mga sarili tayong kultura na naiisang tabi na lamang dahil sa
hindi natin pagbibigay tuon dito. Nakakalungkot lamang na umabot tayo sa puntong iyon, isang
halimbawa na lamang diyan ay ang baybayin na halos kinalimutan at hindi na napag aralan sa
bawat paaralan upang mas makilala ng mga mag aaral. Kung ating isusuma ay hiling ng ilan sa
mamamayan na ituro ito sa bawat paaralan upang mabuhay muli natin ang sistema ng panunulat
ng mga ninuno natin. Nabuksan ang usapang ito noong may isang nagbuklat nito sa social media
at tuon namang nakuha ang atensyon ng bawat kabataan. Nangyari pa noong taong 2018 na
naibalit na nais isulong ang pag aaral ng baybayin at doon nag umpisang umugong ang usapan
patungkol dito.
Kaya naman, maraming mga Filipino sa pangunguna na rin ng mga mambabatas ang
nagsusulong na muling ibalik ang baybayin bilang pangunahing pamamaraan ng pagsulat ng mga
Filipino. Nakapaloob sa bill (House Bill 1022) na ito, na ang mga logo ng gobyerno, street signs,
at mga label ng produkto ay papalitan ng Baybayin at ipasok din ito sa curriculum ng mga
paaralan. Kaakibat nito ang magiging epekto nito sa mamamayan ng bansa lalong higit sa mga
kabataan, maaring makaapekto ito sa kani-kanilang mga pananaw, kaisipan at damdamin.
Possibleng magdulot ito ng malaking pagbabago sa damdaming pagkamakabansa o
nasyonalismo ng isang kabataan. Matututunan nilang bigyang halaga ang pagiging Filipino lalo’t
higit ang pagmamahal sa bansa. Dahil dito, mabubuksan ang kanilang diwa at kamalayan sa
kung anong kagandahan ang nakakubli sa mga natatanging likha at sariling pagmamay ari ng
mga Filipino lalong lalo na ng bansang Pilipinas. Ngunit para kay Jose Victor Torres,
Tomasinong historyador, hindi magiging madali ang pag-udyok sa masa na ibalik ito bilang
pambansang sistema ng pagsulat sa Filipinas. Hindi malabong magdulot ito Ng labis na pagkalito
at mabagal na pagunlad ng pagkatuto ng bawat kabataan. Dahil nga sa matagal ng naisantabi
ang paggamit sa baybayin, kakaunti na lamang ang matatas sa paggamit nito, maaring marami
ang mapagiiwanan at mahihirapang makasabay sa modernisation.
Pangkalahatang layunin:
2. Malaman kung gaano kalalim ang kaalaman ng mga mag-aaral sa aspeto ng baybayin
bilang unang dialekto ng Pilipino.
Tiyak na layunin:
3. Upang matukoy kung magiging mabuti ang baybayin sa aspeto ng pag-aaral, kung ano
ang positibo at negatibong epekto nito.
4. Mahuhay ng mga guro ang mga estudyante na maituro at isabuhay ang baybayin bilang
panukat ng unang Pilipino.
KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL
Ang pag-aaral na ito ay ginawa upang mapalawak ang kaalaman tungkol sa pagpapatupad
ng pag-aaral at paggamit ng baybayin. Makakatulong ang aming sinasaliksik na patungkol sa
“Epekto ng muling pagbuhay ng baybayin sa aspeto ng edukasyon at nasyonalismo ng mga
kabataan sa mga kolehiyo sa Batangas”, ito ay mapapayabong ang ating pagiging nasyonalismo
sa pagtangkilik sa sariling atin. Kagalingan sa pagsulat, mapagsikapang mapalago, at mapaunlad
ang kaalaman ng bawat isa ukol sa baybayin ay ang pinakamahalagang gustong mangyari ng
mga mananaliksik. Mapapahalagahan natin ang ating minanang yamat at taglay na katalinuhan
galing sa ating mga ninuno. Mababatid natin ang mga makalian sa ating panitikan at mapag-
aralan upang maitama ang mga ito. Malalaman ng bawat Pilipino lalo na ang mga mag-aaral na
tayo ay may sariling sistema ng pagsusulat na marangal nating maipagmamalaki na nagsisilbing
patnubay na tayo ay may kakayahang tumayo sa ating sariling paa bago pa man dumating ang
mananakop sa ating bansa. Marapat nating pag-aralan ang saliksikin ang ating panitikan dahil
tayo lamang higit kanino pa man ang dapat magpahalaga at magmahal sa sariling atin. Makapag-
bibigay ang pag-aaral na ito ng dagdag impormasyon sa kaalaman ng tunay na sistema ng pasulat
ng mga Pilipino. Mapapaunlad nito ang literatura ng bansa sa pamamaraang pagsulat at
mapapayabong ang pagiging nasyonalismo ng mga kabataan dahil sila ang pagmunulan ng lahat
at pinaniniwalaang pag-asa ng bayan. Ang mga mananaliksik ay naniniwala na ang pag-aaral na
ito ay makakatulong sa mga sumusunod:
Inilalahad sa kabanatang ito ang mga pamamaraan at mga instrumentong ginamit upang
maisakatuparan ang pagkalap ng datos upang maisakatuparan ang layunin ng pananaliksik na
pinamagatang “Nasyonalismo: Pagtuturo ng Baybayin sa mga Kolehiyo ng Batangas”. Makikita
sa kabanatang ito ang mga instrumento at disenyo ng pananaliksik na ginamit. Makikita rin sa
kabataang ito kung paano pagsasamasamahin, susumahin at pag-aaralan ang nakikitang datos.
Ipapakita rin dito kung paano ipepresenta ang nakuhang datos.
DISENYO NG PANANALIKSIK
Pili o limitado lamang ang bilang ng mga tagasagot o respondent ng mga talatanungan.
Ang nasabing pamamaraan ay hindi lamang dumedepende sa dami ng sumasagot o respondent
kung kaya magsasagawa rin ng obserbasyon ang mananaliksik upang mas makakuha ng dagdag
na datos at impormasyon.
Bilang ng Kasarian
Edad Kurso
Respondents Lalaki Babae
100 50 50 18-25 Walang Partikular na kurso.
INSTRUMENTO NG PANANALIKSIK
I. PROFILE
Pangalan (Opsyonal):______________________ Edad:______ Kasarian:_______________
Pangalan ng Kolehiyong Pinapasukan:___________________________________________
II. SURVEY
Panuto: Bilugan ang titig ng iyong sagot o sa sagot na malapit dito at sagutin ang karagdagang
tanong kung hinihingi o kinakailangan.
6. Sa iyong sariling pananaw dapat bang mas bigyang linaw ang pag aaral ng baybayin?
a. Oo
b. Hindi
Bakit o bakit hindi? Ipaliwanag.
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
7. Sa napapanahon ngayon, alam mo ba kung paano ang sistema ng pagsulat gamit ang
baybayin?
a. Oo
b. Hindi
Kung oo, sa paanong paraan? Kung hindi, bakit?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
9. Sa iyong opinyon, maari pa bang maibalik ang Baybayin bilang pangunahing sistema ng
pagsulat ng mga Pilipino?
a. Oo
b. Hindi
Kung Oo, Sa Paanong Paraan?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
___
10. Sa iyong opinyon, ano-ano ang mga dahilan kung bakit nakaklimutan na ng mga Pilipino
ang Baybayin?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
___
PAGPEPRESENTA NG DATOS
Noong mga panahong hindi pa dumadating ang mga kastila at ito mayroon bang paraan
ng pagsulat ang mga Pilipino at ito ay tinatawag na “baybayin”. Sa paglipas ng panahon at sa
tuwing nagpapalit ang taon mas lalong nababaon sa limot ang sinaunang sistema ng pagsusulat
ng nga Pilipino. Kung ating oobserbahang mabuti, mas napagtutuunan pa ng pansin na mas
mapag aralan ng bawat mag aaral o kabataan ang wika ng kalapit bansa ng bansang Pilipinas.
Kung iyong tatanungin ang mga nasa kolehiyo, iyong mahihinuha na hindi sila pamilyar sa
bawat baybayin na iyong ipapakita, subalit kung ipapakita mo ang paraan ng pagsulat ng iba o
karatig na bansa ay mas interisado sila dito. Makikita sa kasalukuyan na mas tinatangkilik at
kinikilala ng mga ito ang kultura ng karatig nitong bansa at hindi nila namamalayan na may mga
kultura o kasanayan ng mga Pilipino, kagaya ng Baybayin, ay unti-unti nang nababaon sa limot.
Nakakalungkot na ang mga kabataan na nasa kolehiyo na ay wala paring sapat na
kaalaman tungkol sa Baybayin. Hindi din natin masisisi ang mga mag-aaral sapagkat ipinapakita
sa kasalukuyang sistema ng edukasyon ang hindi pagbibigay pansin o pagtuon ng sapat na
atensyon sa mga araling may kinalaman sa Baybayin at kung meroon mang oras para sa
pagtuturo nito, ito’y hindi nagiging sapat para mas maunawaan ang mga araling ito. Kaya naman
bilang resulta, nakikitang walang sapat na kaalaman ang bawat kabataang Pilipino patungkol sa
Baybayin. Nakakatuwa din naman na may ibang mag aaral na lubos na nais na matutunan at
ipatupad ang pag aaral ng baybayin. Noong mga nakaraang taon ay maugong sa social media ang
baybayin. Kapansin-pansin ang pag viral ng mga larawang gumagamit ng pansilabikong sistema
ng panulat na ito at ang katumbas na pagsalin sa Filipino o Ingles. Pero madalas ang mga
salitang kabilang dito ay isang uri ng hugot o kaya naman pagmumura. Nakakakita rin tayo ng
mga posts ng mga taong nagbebenta ng T-shirt kung saan nakaimprenta ang iba’t ibang salitang
nakasalin sa baybayin. At siyempre, di mawawala ang mga tattoo na nasa skriptong baybayin. Sa
madaling sabi naging tuloy ang social media upang maibalik ang kamalayan ng bawat mag aaral
at mamayan tungkol sa baybayin. Maraming nagkainteres sa sistema ng panunulat na ito dahil sa
hindi pangkaraniwang guhit ng titik at sa dali kung paano ito maaring magamit ngayon,
makikitang ring nasiklab ang interes noong idineklara ng Department of Education ang pagtuturo
ng wikang Koreano bilang isang Special Program in Foreign Languages (SPFL) sa piling
paaralan. Kabilang dito ang pagtuturo ng Hangul, ang alpabetong Koreano. Kaliwa’t kanang
opinyon ang naglabasan patungkol dito, halos karamihan sa Pilipino ang sinabi ay bakit hindi na
lamang mas pagtuunan ng pansin at pag aral ang wikang baybayin kumpara sa wikang banyaga
na hindi rin naman natin magagamit sa pang araw araw na pamumuhay dito sa pilipinas at hindi
rin naman ito sariling atin.
Tumungo naman tayo sa usapang nasyonalismo, Iba-iba ang pananaw ng mga Pilipino
tungkol sa nasyonalismo. Kapagtinatanong sa mga kabataang Pilipino kung ano ang kahulugan
ng Nasyonalismo, ang kadalasang sinasagot nila ay ang pagmamahal at pagiging tapat sa bayan o
sa mas simpleng konteksto, ang pagiging makabayan. Ito ay pag ibig sa bayan o sa lugar na
kinalakihan. Maraming simpleng paraan upang maipakita ang pagiging may pusong
nasyonalismo. Bilang kabataan at mag- aaral, dapat nating ipagmalaki ang pagiging Pilipino sa
pamamagitan ng pagkilala sa kultura ng ating Bayan kagaya ng pananatili ng Baybayin at iba pa.
Bilang kabataan, ay dapat nating sundin ang mga ito tulad ng paggalang sa matatanda, pag
mamano, at paggamit ng po at opo, at iba pang mga kaugaliang nagpapakita ng paggalang.
Maipapakita rin ito sa pamamagitan ng paggalang sa watawat at pag awit ng Lupang Hinirang sa
tamang pamamaraan. Maraming paraan upang maipakita ang pagmamahal sa lupang tinubuan
ngunit kailangan lang ng disiplina, pagiging matapat, at higit sa kahat, pagmamahal sa pamilya at
pati na rin sa kapwa. Mahalaga ang nasyonalismo sa mga kabataan lalong lalo na sa panahon
ngayon. At isang halimbawa ng pagpapakita ng diwang Nasyonalismo ay ang pagiingat at
pagpapanatiling buhay ng Baybayin lalo na sa mga kabataan sa kasalukuyang panahon. Sa
pamamagitan nito mapananatili mating buhay ang kultura ng pagsulat na nagmula pa sa mga
ninuno natin bago pa ang pananakop ng Kastila at maipasa ito at mapananatiling buhay
hanggang sa susunod na henerasyon.
Bakit nga ba mahalaga itong pag aralan? Una sa lahat ito ay sarili nating kultura,
pangalawa tayo ay mamamayang Pilipino nakakahiya naman na may magtanong satin patungkol
dito tapos hindi natin masagot ng maayos, hindi ba’t parang nakakahiya naman kung ganon ang
magiging sitwasyon. At huli lahat ang alam lamang nating alpabeto ay ang tanging impluwensya
lamang satin nga mga dayuhan, hindi ba’t ang sarap sa pakiramdam na magamit at maipagmalaki
kung ano ang nakasanayan ng ating mga ninuno, at ituloy ang mga ito sa kasalukuyan.
Walang masama sa kagustuhang mag-aral ng iba’t ibang pamamaraan ng pagsulat at
pagsalita subalit ang masama ay nakakaligtangan at nakakalimutan natin ang sarili nating sistema
ng pagsusulat at pagsasalita. Kaya’t hangad at inaasahan ng mga mananaliksik na mapukaw ang
karamihan patungkol sa sinaunang sistema ng pagsusulat ng mga Pilipino at nais din ng mga
mananaliksik na iparating kung ano ang mga layunin at mga maaaring magandang mangyari
kung sakaling maipatupad ang pag aaral ng baybayin kahit sa kolehiyo lamang. Nais ding
ipamungkahi ng mga mananaliksik kung ano at paano ginagamit o gagamitin ang baybayin, hindi
lamang mga mag aaral ang gusto naming imulat patungkol rito kundi pati na rin mga taong nasa
likod ng bawat pagpapatupad ng mga ganitong bagay pagdating sa edukasyon. Nais namin na
sila ang manguna upang mas makilala ng bawat mag aaral at mamamayan ang baybayin at lubos
na ding maunawaan ang nasa likod ng baybayin na sinaunang sistema ng pagsusulat ng bawat
Pilipino.At inaasahan ng pag-aaral na ito ang muling pagbibigay importansya at muling
pagbuhay sa Baybayin bilang pangunahing paraan ng pagsulat ng mga Pilipino at bilang parte ng
kultura ng mga Pilipino. Higit sa lahat, ninaasahan ng pag-aaral na itona sa pagbuhay sa
Baybayin ay ang muli ring pagbuhay sa damdaming pang Nasyonalismo sa bawat kabataang
Pilipino.