Saint Anthony Academy

Batuan, Bohol, Philippines

Member: Bohol Association of Catholic Schools ( BACS)
Catholic Education Association of the Philippines (CEAP)
ARALING PANLIPUNAN 8
Gawain Blg. 1
Paksa: Unang Digmaang Pandaigdig
Kompetensis: Nasusuri ang mga dahilan, mahahalagang pangyayaring naganap at bunga ng Unang Digmaang
Pandaigdig
Layunin: 1. Nasusuri ang mga salik na nagbigay-daan sa pagsiklab ng Unang Digmaang Pandaigdig
2. Nasusuri ang mahahalagang pangyayaring naganap sa Unang Digmaang Pandaigdig
Sanggunian: Batayang Aklat sa AP 8 - Kasaysayan ng Daigdig (pahina 310-324)
Konsepto:
UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG
Ang Unang Digmaang Pandaigdig ay tinawag na “Dakilang Digmaan” dahil ito ang pinakamalaking digmaan na
naganap noong ika-20 siglo.
 Maraming salik ang nagbigay-daan upang sumiklab ang Unang Digmaang Pandaigdig. Una rito ang
paglawak ng nasyonalismo ng iba’t-ibang bansa, ito ay nagpapabigkis ng mga tao upang bumuo ng
puwersa na magtataguyod upang umunlad ang bansa. Ngunit ito rin ay mapanganib dahil nagkaroob ng
selos at alitan ang bawat bansa.
 Pangalawa ang militarismo na nagpapalakas ng puwersang military ng mga bansa, nag-imbento ng mga
makabagong armas-pandigma. Nagresulta ito ng pangamba sa iba’t-ibang bansa na nagresulta sa pagbuo
ng mga bansa na tinatawag na alyansa.
 Nagkaroon ng dalawang alyansa sa mundo, ito ang Sentrong Kapangyarihan (Central Power) na binubuo
ng Austria-Hungary, Rusya at Alemanya, nariyan din ang Allies na binubuo ng Prasiya at Britanya. Isa sa
naging salik ay ang pagpasok ng industriyal na rebolusyon na nagresulta ng mataas na produksyob ng
mga panganngailangan sa armas.
 Nagsimula ang digmaan dahil sa pagpatay kay Arckduke Francis Ferdinand na tagapagmana ng Austria.
Sinisi ng Austria ang Serbia at nagbanta ito ng digmaan kung hindi papaya ang Serbia sa mga gusto ng
Austria. Hindi pinansin ng Serbia ang bantang ito dahil alam nitong susuportahan siya ng Rusya. Humingi
ng tulong ang Austria sa kaalyansa nitong Alemanya. Hinanda ng Rusya ang kanyang hukbong
sandatahan na nagresulta ng pagdedeklara ng Alemanya ng digmaan kontra Rusya. Sumali ang Pransiya
sa usaping ito naging hudyat din ng pagdeklara ng Alemanya ng digmaan kontra Pransiya. Naganap ang
madugong digmaan, milyon ang namatay at nasugatan. Nang mapabagsak ng Alemanya ang barkong
Lusitania, nagdeklara ang mga Amerikano ng digmaan kontra sa Alemanya. Sa pagtutulungan ng Allies
natalo nila ang Alemanya at napasok, dito natapos ang Unang Digmaang Pandaigdig.
 Nilunsad ang Liga ng mga Bansa sa pamamagitan ng Kasunduan sa Versailles na naglalayon ng
kapayapaan at kaayusan. Sa kasunduang din ito ay naparusahan ang Alemanya sa di umanong pag-
uumpisa nito sa digmaan. Nilagdaan ang Treaty of Versailles noong Hunyo 19, 1919 na naglalaman ng
sumusunod na mga probisyon:
*Pagbabalik sa Pransiya ng mga lalawigan ng Alsace at Lorraine:
*Pagkontrol ng Pransiya sa Rhineland;
*Pagsuko ng Alemanya sa lahat ng kolonya nito sa Aprika at Asya:
*Paglimita sa laki ng hukbo ng Alemanya;
*Pagbabawal sa Alemanya ng bumili at lumikha ng mga armas na pandigma;
*Pagbabayad ng Alemanya sa Allies ng 33 bilyon sa loob ng 30 taon;
*Pagtanggap ng tanging ang Alemanya ang may kasalanan sa digmaan.
 Kabilang sa Kasunduan sa Versailles ang pagtatag sa Liga ng mga Bansa (League of Nations). Ito ay
patunay ng pagsisikap ng mga bansa na makamit ang pandaigdigang kapayapaan. Si Pangulong Woodrow
Wilson ang nagpilit maitatag ito, gumawa siya ng Labing-apat na Puntos (Fourteen Policy).
Nagmistulang katuparan din ito ng pangarap ni Pangulong Wilson na makamit ang pandaigdigang
kapayapaan.
 Itinatag ang League of Nations ng 42 na bansa noong Enero 10, 1920. Layunin nito ang mga sumusunod:
*Pagbabawas ng armas ng mga bansa
*Kolektibong seguridad
*Pagsasaayos ng mga hidwaan ng mga bansa sa pamamagitan ng negosasyon at diplomasya
*Pagsasagawa ng panlipunan at makataong proyekto
 Epekto ng Digmaan:
*Epekto sa ekonomiya
*Papel ng kababaihan
*Pulitikal
*Teknolohiya
 ARALING PANLIPUNAN 8
MGA PAGSASANAY
Gawain Blg. 1

Pangalan:___________________________ Taon at Pangkat:___________________________

Petsa:______________________________ Marka: __________________
A. Panuto: Isulat ang sanhi at bunga ukol sa pagsisimula ng Unang Digmaang Pandaigdig. (10 pts)

SANHI

BUNGA
B. Panuto: Ipaliwanag ang mga kadahilanang ito na naging dahilan ng pagsisimula ng digmaan. Isulat ang iyong
kasagutan sa organizer. (20 pts)
MGA DAHILAN SA DIGMAAN
Alyansa

Militarismo

Nasyonalismo

Imperyalismo at Kolonyalismo