Professional Documents
Culture Documents
چپتر صنف سه
چپتر صنف سه
د پښتو مضمون
مترادفي کلمي؛
تعریف -:مترادفه کلمه هغه کلمه ده چي په شکل او بڼه کي سره توپیر لري او معنا یي سره ورته وي
.مترادفه کلمه بلل کیږي
محبت مینه
ښایسته ښکلۍ
ښوونځۍ مکتب
زحمت زیار
همیشه مدام
وطن هیواد
زده کوونکي شاګردان
امتحان ازموینه
.د الندي کلمو مترادفيـ یا هم معنا کلمي له چوکاټونو څخه پیدا او د کلمو تر څنګ ولیکی
ښ س
ش خ
شا او
و یفهو ظ
ښا تهی
او خو
هیـو ادهی ـواد
یـاز تیـا ای ت
سته
ـ ډیــر۱
وطـن ۲-
دنــده ۳-
چاپیلایر ۴-
ښکلی ۵-
.جمع کلمي هغه کلمي دي چي له یوه څخه پر زیاتو اشخاصو ،څارویو او شیانو داللت کوي ۱:-
.لــکه -:ښوونکي،نجوني،هلکان،وني،پسونه،خویندي،وروڼه،کتابونه،ګیالسونه او داسي نور
.مفرد کلمي هغه کلمي دي چي په یوه ځانګړي شخص ،حیوان او شي باندي داللت وکړي ۲:-
...لکــه:ـ ښوونکی ،ترکاڼ ،قلم ،پیــاله ،غاب ،هلــک ،انجلی او داسي نور
مثـــــال
جمع مفرد د الندي مفرد کلمو څخه جمع کلمي جوړي کړی؟
میــزونه میــــز بوټ پسه مرغه نیکه سیند باغ غر
میــږي میــږی
هــــــلکان هلـــک
بزګـــران بــــزګر
خـویندي خـــور
ســړي ســـړی
بیـــزوګان بیــــزوـ میږه اکا مور هلـک آس نجلی
متضادي ( یو د بل ضد ) کلمي
.الندي کلمو ته متضادي کلمي له چوکاټ څخه خوښ کړی او د کلمو تر څنګ یي ولیکی
!په الندي بیت کي متضادي کلمي پیدا کړی او د هغو الندي کرښه وکاږی
د هیـــــــواد سخـــــتو دردونو ته دوا دي کارګران مو شپه او ورځ په کار لګیا دي
د وطـــن د آبــادی الر کـــي فــــــــنا دي د ژوندون سړي تـودي زغــمي په مـــینه
.د الندي تورو څخه کلمي جوړي او د هغو تورو تر څنګ یي پوره کلمي ولیکی
ن+ا+ن+ځ+ک+ي=؟
هـ +ل +ک +ا +ن = ؟
ک +و +چـ +ن +ي +و +ا +ل +ی = ؟
ا +ر +ز +ښـ +ت = ؟
خ+ل+ا+ص+ي+ږ+ي=؟
پ+ر+م+خ+ت+ګ=؟
ي+و+ا+ز+ي+ت+و+ب=؟
ګ+ټ+و+ر+ي=؟
و +س +ي +ل +ـه = ؟
م+س+ا+ف+ر=؟
ک +ل +ک +ـه = ؟
ن+ښ+ت+ي=؟
هـ +م +ي +ش +ـه = ؟
ا+ن+ډ+ي+و+ا+ل+ا+ن=؟
م +هـ +ا +ل +و +ي +ش = ؟
ا +ز +م +و +ي +ن +ـه = ؟
پ+و+ښ+ت+ن+ي=؟
ت+ل+ي+ف+و+ن=؟
م +هـ +ا +ر +ت +و +ن +ـه = ؟
پ +ي +غ +م +ب +ر =؟
ل+ا+س+ل+ي+ک=؟
ا +ز +م +و +ي +ن +ـه = ؟
هـ +ل +ک +ا +ن = ؟
ک +و +چـ +ن +ي +و +ا +ل +ی = ؟
ا +ر +ز +ښـ +ت = ؟
خ+ل+ا+ص+ي+ږ+ي=؟
پ+ر+م+خ+ت+ګ=؟
ي+و+ا+ز+ي+ت+و+ب=؟
ګ+ټ+و+ر+ي=؟
و +س +ي +ل +ـه = ؟
د نــــظم پیــــــژنـدل
.تعریف-:ـ نظم هغه وینا او لیکنه ده چي وزن او وزن لرونکي کلمي ولري
.نــــظم له یوه بیت ،دوو بیتونو او یا زیاتو بیتونو څخه جوړیږي
:لـــــکه د النـــدي بیت
د نثـــر تعریف
.نثر هغه ویــنا او لیکني ته وایي چي وزن لرونکي کلمي ونه لري
.لــکه-:ـ زموږ ورځنی خبري اتــري
څښتن ۱
بي وزله ۲
درناوی ۳
تره ۴
شفقت ۵
سوکاله ۶
هیواد ۷
ښوونځی ۸
ارزښتناک ۹
معلومات ۱۰
ښوونکی ۱۱
پــالر ۱۲
ملګری ۱۳
ګاونډي ۱۴
مهال ویش ۱۵
شوق ۱۶
ښکلی ۱۷
مدام ۱۸
بیدیا ۱۹
!الندي د جملو خالي ځایونه په مناسبو کلمو ډک کړی
ساعت
دی .دا
.وخت راښایي
کي ۱:۰۰بجه ده .په
کــامره
.دا .....................ده
.د کامري ...................تور دی
.په ....................انځورونه اخیستل کیږي
ذره بین
.دا .......................دی
.کوچني شیان لوی ښکاره کوي ......................
.زموږ په ښوونځي کي ..............شته
ثـــواب
مـــوټر
.دا ............دی
.د مــوټر رنګ ...............دی
.د عصمت هللا پالر ................لري
عینکيـ
.دا .................دي
.سپین ږیري خلګ ................لري
.د میرویس نیکه هم ................په ...............کوي
قــــلم
.دا د قلمانو یوه ..............ده
.د ..............په کیډۍ کي ډول ډول قلمان شته
.......... .هارون په ............لیک
د ضروي کار رقعه
..........................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
د ریاضي مضمون
جمع
تعریف -:جمع په لغت کي یو ځای کولو ته وایي او په اصطالح کي د یو څو
.همجنسو شیانو یو ځای کولو ته جمع وایي
.دوه ډوله جمع پیژنو چي هغه عبارت دي له افقي او عمودي جمع
که چیري د
اوله
منفي کړو جمعي
الندي
۶۳۵۴۷
± ۷۶۲۵۲ ۱
د جمعي دوهم
د جمعي میزان د منفي په طریقه
او که د جمعي ۱۳۹۷۹۹ـــ
برخه د
دوهمکړو د
منفي ۶۳۵۴۷
جمعي اوله ۷۶۲۵۲
برخه په الس
.راکوي
افقي جمع
د نوطرحي پیژندل
د نوطرحــــي
شـــکل
الندي د جمعي
سوالونه حل او
په نوطرحي يي
میزان وکړی
۷۶۳۵۴۲ ۸۶۴۷۳۸ ۷۸۴۳۷۶
+ + +
۸۷۴۵۲۳ ۷۶۴۵۶۷ ۷۵۵۶۳۸
منـــــــفي
تعریف:ـ منفي په لغت کي کمولو ته وایي او په اصطالح کي د لوی عـدد څخه کوچنيـ عــدد
.کمولو ته منــــفي وایـــــي
.منفي هم دوه ډوله دي افقي او عمودي
۸۶۱۳ـــ
۳۴۵۷
۵۱۵۶
ـــ
۸۶۲۵ مفـــروق
مــــنه
۱۸۷۵
۴۴ مفــــــروق
۹۸
۶۷۴۹ د منــفي
حاصل
۴۶
ـ نوطرحه۳
ـ نوطرحه۴
د منفي حاصل د
مفروق منه
ــ
۸۶۲۵۴۴ ــ
۸۶۲۵۴۴ ۲
منفي کوو ۱۸۷۵۹۸
مفروق
.په الس راکوي ۶۷۴۹۴۶ ۶۷۴۹۴۶
د منفي
۱۸۷۵۹۸ میزان په
منفي
لومړی عدد د
السته راوړومفروق منه ۲ ــ
۸۶۲۵۴۴ ۳
الندنی عدد یي د ۱۸۷۵۹۸
څخهاو د
مفروق د منفي میزان د
د حاصل ۲ ۶۷۴۹۴۶
چیري راوړو
عددونه کهالسته نوطرحي په
مساوي وه .سوال سره
صحیح دی
اوله طریقه
د نوطرحي په
طریقهاو کي
دوهم کوو
جال جمع ۰ ۸۶۲۵۴۴
د نوبت اساس ــ ۴
جمع منه
مفروق جال مفروق خصوصی ښوونځي ۱۸۷۵۹۸
دوی تر منځ د د ۲۹ ۳۸
فرقعدد
عددونوچي
کله
معلوموو
معلوم سو د
و سرته یي لیکو
۰ ۶۷۴۹۴۶ د منفي میزان د
نوطرحي په دوهم
16صفحه
ضــــرب
۳۵۶ مضـــــــرب
×
۴ مضــرب فیه
لومړی د ضرب د
چيعدد ۹
څوڅخه جمعي
هر
۳ ۳۵۶ ۱
کموو عدد
.و سرته يي لیکو پاته سو د
× ۲۴
نوطرحي د عالمي ۳
الندنی عدد یي د + ۱۴۲۴ د ضرب میزان
ضرب د حاصل ۷۱۲ د نوطرحي په
.ترالسه کوو اوله طریقه
څخه ۸ ۵۴۴
الندي سوالونه
حل او د
نوطرحي په
دواړو طریقو
۲۴۵۳ یي میزان ۷۶۸۴ ۸۵۳۷
× ۲۳۸ × ۸۶۵ × ۶۲۳
؟
پوښتني
مقسوم
۱۲ــ ۶ مقسوم علیه
× ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹ ۱۰
۱ ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹ ۱۰
۲ ۲ ۴ ۶ ۸ ۱۰ ۱۲ ۱۴ ۱۶ ۱۸ ۲۰
۳ ۳ ۶ ۹ ۱۲ ۱۵ ۱۸ ۲۱ ۲۴ ۲۷ ۳۰
۴ ۴ ۸ ۱۲ ۱۶ ۲۰ ۲۴ ۲۸ ۳۲ ۳۶ ۴۰
۵ ۵ ۱۰ ۱۵ ۲۰ ۲۵ ۳۰ ۳۵ ۴۰ ۴۵ ۵۰
۶ ۶ ۱۲ ۱۸ ۲۴ ۳۰ ۳۶ ۴۲ ۴۸ ۵۴ ۶۰
۷ ۷ ۱۴ ۲۱ ۲۸ ۳۵ ۴۲ ۴۹ ۵۶ ۶۳ ۷۰
۸ ۸ ۱۶ ۲۴ ۳۲ ۴۰ ۴۸ ۵۶ ۶۴ ۷۲ ۸۰
۹ ۹ ۱۸ ۲۷ ۳۶ ۴۵ ۵۴ ۶۳ ۷۲ ۸۱ ۹۰
۱۰ ۱۰ ۲۰ ۳۰ ۴۰ ۵۰ ۶۰ ۷۰ ۸۰ ۹۰ ۱۰
۰
الندي
چوکاټ
تکمیل
۱ ۲ ۳ ۴ ۵کړی
۵ ۵ ۱۵ ۲
۷ ۱۴ ۲۸
۱۲ ۱۲ ۳۶ ۶۰
هندسي شکلونه
.ـ مثلث هغه شکل دی چي د درو ټوټه خطونو په واسطه احاطه شوي وي۱
A .د مثلث هر خط ته ضلع وايي
راس
ضلع
زاویه
B c
)(ABC د مثلث
راسونه د درو
تورو په
واسطه
ښودالی شو
ـ مستطیل هغه څلور ضلعي چي څلور واړه زاویه یي قایمي او ضلعي يي دوه په دوه۲
.سره مساوي وي مستطیل بلل کیږي
B A
C D
.ـ مربع هغه څلور واړه زاویي یي قایمه او ضلعي يي سره مساوي وي مربع بلل کیږي۳
B A
C D
ـ دایره هغه تړلی منحني ده چي ټولي نقطي يي له یوي ثابتي نقطي څخه مساوي۴
.فاصله ولري
محیط شعاع
د دایري مرکز
د انګلیسي مضمون
د
انګلیسيـ
د الفــبا
A
B
MNOPQRSTUVW
XYZ
د
انګلیسي
د الفبا
د نوبت اساس خصوصی ښوونځي
23صفحه
abcdefghIjklmnopqrstuvwx
A
د انګلیسي
د الفبا
کوچني
توري په
a
د کوچني
الفبا د
تورو تر
څنګ د
a.A b.B c. d. e. f. g. h.
i. j. k.
l. m. n. o. p. q. r. s. t.
u. v. w. x. y. z.
آواز
لرونکي
توري
e
i
د نوبت اساس خصوصی ښوونځي
a