8 9.

Sınıf
Türk Dili ve
Edebiyatı
Şiir (Ahenk Unsurları)

1. Aşağıdaki şiir parçalarının hangisinde redif vardır? 3. Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
A) Bir sabah uyanınca
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yanda kalmış Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
bir at buldum başucumda Gözünün yaşına bakmadan gider.
B) Gidebilirim genç yaşımda Bu dizelerin ahenk özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden
En güzel şiirlerimi söylemeden götürebilirim hangisi söylenemez?
Şimdi kavak yelleri esiyorken başımda A) Kafiye örgüsü ababa şeklindedir.
Seni bir akşamüstü düşündürebilirim B) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
C) Bakışlarımla düğüm düğüm C) Tam kafiye kullanılmıştır.
Sana bir şeyler söyliyebilsem D) Durak düzeni 4+4+3’tür.
Sabahlara kadar düşündüğüm E) Kelime tekrarına yer verilmemiştir.
Sana bir şeyler söyliyebilsem MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

D) Hissen yok bu akşamda senin

sen öğleden beri
bu renk renk
bu çeşit çeşit söylenen şarkının
artık haricindesin.
E) Burgaz’la Heybeli arasında
4. Söz oyunlarına yer vermeyen; sade, açık bir dile sa-
Bir ada suyun içinde pusmuş hip, söz tekrarları içeren ve serbest tarzda yazılmış
Size göre bir toprak boyası şiirlere ilgi duyan bir kişinin aşağıdaki dizelerden
Bana göre sudan bir saksı hangisini sevmesi beklenir?

A) Her şey birdenbire oldu

Birdenbire vurdu gün ışığı yere
Gökyüzü birdenbire oldu
Mavi birdenbire
B) Seher vakti çaldım yârin kapısın
Baktım yârin kapıları sürmeli
2. Biliyorum gölgede senin uyuduğunu Boş bulmadım otağının yapısın
Bir deniz mağarası kadar kuytu ve serin
Çıkageldi bir gözleri sürmeli
Yukarıdaki dizelerle, C) Gün olur, alır başımı giderim
I. yumulmuş kirpiklerin Denizden yeni çıkmış ağların kokusunda
II. hazların âleminde Şu ada senin, bu ada benim
III. yüzünde bir tebessüm Yelkovan kuşlarının peşi sıra
IV. bu ağır öğle sonu D) Bir sabah çıkmak güneşler, aylar bir sabah çıkmak
bu parçalar kullanılarak sarmal uyak düzeni oluştu- Bir ağacı bu evleri sarı ters bir kuşu düzeltmek
rulmak istense son iki dizenin sıralanışı aşağıdakiler- E) Işık bulutları içinden geçiyor tren
den hangisi olur? sevinç mi tasa mı bilinmez
A) I – IV. ve II – III. B) IV – I. ve II – III. cama dayalı alnım
C) III – I. ve II – IV. D) III – IV. ve II – I. gün indi inecek
E) II – I. ve III – IV. dilimin ucunda bir türkü

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/
 8 9. Sınıf
Türk Dili ve
Edebiyatı
Şiir (Ahenk Unsurları)

5. I. Gelmiş dünyanın dört bir ucundan 7. - aruz ölçüsü

Ayrı dilleri konuşur, anlaşırız - ulama
Yeşil dallarız dünya ağacından - düz kafiye
Gençlik denen bir millet var, ondanız. - redif
II. Ey beni ayıblayan gel beni aşkdan kurtar Bu özelliklerin tamamı aşağıdaki dizelerin hangisinde
Ger elünden gelmezse söyleme fasid haber vardır?
III. Bulutta şaha kalkmış Fatih’ten kalma kır at;
Pırlantadan kubbeler, belki bir milyar kırat... A) Kara yerde mor menekşe biter mi
IV. Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge Yaz baharda ishak kuşu öter mi
Ne çalar kimse kapım bâd-ı sabadan gayrı B) Ne göndü ki göreydi yüzün ayını gözüm
V. Sözün bilmez bazı nadan elinden
Yıllar durur ki cânım ol ayile hoş geçer
Erkân ağlar, usul ağlar, yol ağlar
Bülbülün feryadı gonca gülünden C) Âşıkâne gönlünü akıtmasaydı yâre su
Gülşen ağlar, bülbül ağlar, gül ağlar Olmaz idi vâdî-i aşka düşüp âvâre su
Numaralanmış şiirlerler için aşağıdakilerden hangisi D) Rûm u Mısr u Basra vu Bagdâda hükmündür revân

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

söylenemez? Hindi aldun tâlib-i iklîm-i Türkistân mısın
A) I. şiirde kafiye ve redif vardır, ölçü yoktur. E) Dinle sana bir nasihat edeyim
B) II. şiirde ne kafiye ne redif ne de ölçü vardır. Hatırdan gönülden geçici olma
C) III. şiirde ölçü ve kafiye vardır, redif yoktur. Yiğidin başına bir iş gelince
D) IV. şiirde ölçü vardır, kafiye ve redif yoktur. Anı yad illere açıcı olma
E) V. şiir hem ölçülü hem kafiyeli hem de rediflidir.

6. I. Andırırsın beni bana, bana beni,

Dediklerinde, duyduklarında,
Yazdıklarımda seni bana, bana seni, 8. I.
Söylemesem bile saklamadıklarımda. Köroğluyum medhim merde yeğine
(aliterasyon) Koç yiğit değişmez cengi düğüne
II. Adam aman kuzusu Sere serpe gider düşman önüne
Çay kuru çeşme kuru Ölümü karşılar meydan içinde
Nerden içsin kuzu su
II.
Beni yakıp yandıran
Hani yaprak kıpırdamaz, çakıl yanar,
Bir ananın kuzusu
Bir böcek sesi gelir bahçeden, fincan
(cinas)
Düşlere götürür sizi, kesik kanar,
III. Kalbim yine üzgün seni andım da derinden;
Emersiniz, yazdır akan.
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden, Numaralanmış şiirler ahenk özellikleri bakımından kar-
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden! (nakarat) şılaştırıldığında aşağıdaki yargılardan hangisi söylene-
IV. Ufku tutuşturmadan fecrin ilk alevleri mez?
Arkamızda kalıyor şehrin kenar evleri A) I. şiirin kafiye düzeni düz, ikinci şiirin ise çaprazdır.
(tunç uyak)
B) I. şiirde yarım uyak, ikinci şiirde ise tam uyak vardır.
V. Sana bir karşılık vereceğim
toprağı deşen boğuk sesimle C) I. şiirde bir ölçü varken II. şiir serbesttir.
sana bir karşılık vereceğim D) I. şiirde ulama varken II. şiirde yoktur.
amansız kum fırtınası altında (hece ölçüsü) E) I. şiirde redif yokken II. şiirde ek redif vardır.
Numaralanmış dizelerin hangisinde ayraç içindeki
ahenk unsuru yoktur?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.