PASURITË E

EUROINTEGRIME PATUNDSHME
Finlandezë
Zgjerimi në të humbur!
Tatim më
duart e kryes- shumë
imit portugez për objektet Forum
 Fq.10
me BE-në e pabanuara
 Fq.2  Fq.6
Speciale

Koha
|||||||||||||||||||||||||
për

2020
Koha, e premte, 18 dhjetor
Mos konsumoni
Një ekipi studiuesish
A do të mbrohemi nga koronavirusi "sandviç kanibal",

Koha
të shpërndarë midis rrezikoheni nga
me një spraj për hundën?
Holandës dhe
Shteteve të sëmundjet nxi-
Bashkuara, vërtetuan Banorët e Wiskonsinit po
ten nga autoritetet shëndetëso-
se marrja çdo ditë nga re që të mos ushqehen me
një
www.koha.mk

për
hunda në formën e një pjatë tradicionale vendase
së-
këtë vit, për të shmangur
spraji të një frenuesi mundjet që mund të vijnë
prej
i kon-
viral (një konstrukt saj. Një “sandviç kanibal”,
lipopeptidi) tek sideruar si i preferuari i festave
mi-
në këtë shtet, përbëhet nga
qelbësit, ishin në shi i viçit, i bluar krudo me
bukë
Por,
gjendje t’i mbronin me qepë, kripë dhe piper.
e mishit të papërpu-
ata nga infeksioni dhe
“ngrënia
nuar nuk rekomandohet
transmetimi asnjëherë për shkak të baktere-

Kur është fjala për sistemin
për ta
imunitar, ekziston një prirje
konsideruar atë si diçka të
fshehur,
të brendshme, të përbërë
nga qeli-
mension imunitar të mukozës
za dhe antitrupa, që udhëtojnë Covid-19”. Në fakt, Rasëll dhe ko- Mount Sinai
kryesisht përmes gjakut,
dhe
trup. legët e tij, sugjerojnë
shpërndahen aty-këtu nëpër
tona të cilave kërkimi
Në realitet, shumica e armëve
Ko- drohet tek një qëllim
mbrojtëse janë të ekspozuara.
agjenti të kuptuar antitrupin
ronavirusi Sars-Cov-2,
një virus i qelizor në nivelin
shkaktar i Covid-19, është
qëpreferon si një aty ndodh fillimisht
frymëmarrjes,
traktin mi se si reagon
portë hyrëse në trupin tonë
ashtu si lidhur me mukozën
respirator (dhe sytë). Dhe trupat specifikë të mukozave, si IgA infektuar
vaksinat e para që janë gati
të mbër-
një kohë - do t’i ndihmonte
rijnë, të zhvilluara në
se nin dritë edhe mbi format
rekord, ka nga ata që kujtojnë
me të sëmundjes
pikërisht këtu duhet të fokusohet duke e sqaruar njëherë e mirë kundër virusit,
Ikan në fillim, nuk është
ndaj Shkollës së Mjekësisë
në Nju Jork. Shpresa me.
bllokimit të plotë të in-
mënyra sipas është për
dhe jo vetëm të së-
duhet të përqen- feksionit,
Kjo temë po diskutohet
specifik:për mundjes.
të vijnë vaksinat, dhe në
dhe reagimin tani që pritet
cilat nuk dihet efektiviteti
e mukozës, pasi për të
të infeksionit. Në javët e
gjithçka. Kupti- bllokimit
i fundit ishin inkurajuese lajmet mbi
sistemi imunitar
që bëhej tek minjtë e
- përfshirë anti- një vaksinë
në mukozën e traktit re-
një
shkaktuar
ekspertët të hidh- spirator,
që kishte
e ndrysh- përgjigje sistemike.
Por ideja e forcimit të mbrojtjes
(për shembull
që në momentin e përpjekje
në trupin e njeriut, nga
dhe aq e çuditsh-
Për shembull, një ekipi studiue-
sish të shpërndarë midis Holandës
dhe Shteteve të Bashkuara,
vërte-
tuan se marrja çdo ditë nga
hunda
formën e një spraji të një frenue-
i si viral (një konstrukt
lipopeptidi)
tek qelbësit, ishin në gjendje
mbronin ata nga infeksioni
transmetimi.
Po mbi ta, u krye studimi
anti-virali të aftë të bllokojë tran-
smetimin e virusit, por këtë
herë i
dhënë përmes gojës. Pastaj
pati një
për krijimin e një
një kompani bioteknike austra-
KOHA për
tha
ve që mund të përmbajë”,
Departamenti i Shërbimeve
Shëndetësore të Wisconsin
(DHS).
Departamenti, i cili e rikujton
këtë fakt çdo vit para festave,
shtjelloi paralajmërimin
e tij në
so-
një postim tjetër në mediat
tonë
ciale. “Koha për kujtesën
e
vjetore se ekziston një traditë
festave që duhet ta anashkalo-
ni: sandviç me mish të papërpu-
t’i
nuar, ndonjëherë të quajtur
dhe
sandviç kanibal”, shkroi depar-
tamenti në Facebook.
i
i një “Shumë familje të Wisconsin
konsiderojnë ato si një traditë
tyre
festash, por ngrënia e
përbën një kërcënim për
Sal-
monelë , E. coli O157: H7,
spraji
Campylobacter dhe Listeria,
të

Speciale
të luftuar baktere që mund t’ju bëjnë
shumica e kërkimeve për pa simpto- parë që ai hyn vaksinat liane, e cila sipas
krijuesve të saj, sti- aspak
imune enigmën e të sëmurëve nuk ka të bëjë vetëm me jo-specifik dhe sëmureni. Dhe, jo, nuk ka
koronavirusin: tek përgjigja ma, asimptomatikët). ekzi- mulon një imunitet rëndësi se ku e merrni mishin
e lokalizuar tek mukoza. për intranazale. Në përgjithësi, e viruseve. Tani Më
e Por kryesisht mund të vlejë për të zhvil- bllokon shumimin vetëm të te- tuaj!”, thuhet në njoftim.
“Është e qartë se përgjigja prekjen nga Covid- stojnë disa përpjekje për tani, synimi është herët, edhe Departamenti i Buj-
G, an- të parandaluar spraj për hundën, që bllokojnë
imunoglobulinave sistemike përmes vaksinave luar siguria e procesit dhe qën- qësisë i SHBA-së apeloi për
mo-
qarkul- 19. Për shembull, virusit, por pa funk- stohet
titrupat më të bollshëm në të nxisin depërtimin e si një drueshmëria e antitrupave.
Por pa- skonsumimin e tyre duke
thënë
intranazale, të cilat synojnë
lim, është shumë e rëndësishme. një reagim imun në mukozë. “Viru- sionuar domosdoshmërisht të vo- ralelisht, studimet mbi kafshët do të se ka qindra njerëz në Midwest
Por ajo janë studime që janë ndierë keq pasi kanë
Ne nuk e mohojmë atë. kontakt vaksinë. Këto ndihmojnë gjithashtu për
të kup-
si futet në hundë dhe bie në raste të kryera mbi kaf- çdo
është në vetvete e pamjaftueshme”, me mukozën. Nëse do të neutrali- gla, në disa tuar efektivitetin e tyre si
një mbu- ngrënë sandviçë kanibale
në sugjerojnë gjithsesi se
thotë Majkëll Rasëll, profesor do të kishte shët. Por ato në rojë kundër koronavirusit.
sezon pushimesh.
që bën zohej që aty, gjithçka e ndalimit të patogjenit që
Universitetin e Bufalos, Florian Kramer i ideja /////
një “di- mbaruar”, thotë
//////////////////////////////////
///////////////////////////////////
thirrje për atë që ai e quan //////////////////////////////////
///////////////////////////////////

Tokë!
///////////////////////////////////

shumë se të gjithë gjallesat në

///////////////////////////////////
//////////////////////////////////
//////////////////////////////////
//////////////////////////////////

Veprat njerëzore peshojnë më të tjera të bëra nga njeriu

peshojnë më shumë se të
Sot, ndërtesat dhe infrastruktura tokësore
dyfishi i të gjitha kafshëve
dhe masa e plastikës është
gjitha pemët dhe shkurret, e fundit që kanë
sa më shumë se 10.000 rinoqerontët me të
dhe ujore. Kulla Eiffel peshon i Nju-Jorkut është e barabartë
masa e krijuar nga njeriu
mbetur në Tokë dhe vetëm
gjithë peshqit në planet Nëse në
pla- transformim mbresëlënës.
që ne prodhojmë, përfshirë vitin 1900, masa antropogjene
Njerëzimi përfaqëson një thërri- vjet.
të Tokës, stikën, dyfishohet çdo 20 (njerëzore) ishte e barabartë
me
me të totalit të krijesave Një grup biologësh nga Institu- kaf-
prodhojë të vetëm 3% të biomasës,
në 120 vjet stikës është dyfishi i të gjitha
megjithatë ai ka arritur të ti Weizmann në Izrael referuan sur një ndikim të thellë. Kulla Eif-
se ajo arriti më shumë se 100%.
Tepri- shëve tokësore dhe ujore.
një sasi materiali më të bollshëm dhënat e vlerësimeve të mëparsh- ca e asfaltit dhe betonit të derdhur Sot, masa antropogjene mat
1.1
10.000
gru- fel peshon sa më shumë se
e gjithë biomasa (domethënë, me mbi biomasën e të gjitha
gjalle- trilionë tonelata dhe nëse
vazhdon mbe-
të plane- nga kaf- në disa periudha
historike, të tilla si të tre- rinoqerontët e fundit që kanë
pi i organizmave të gjallë), save. Nga bakteret te bimët, të rritet me këtë ritëm, mund masa e
në të madh urban dhe tur në Tokë dhe vetëm
tit. Sipas një studimi të botuar shët tek i gjithë njerëzimi,
ajo nuk ajo e zhvillimit fishojë biomasën “e thatë”
të Tokës është

 Fq.12-14
midis Luftës së krijuar nga njeriu i Nju-Jorkut
“Nature”, ne po kalojmë momentin përbën më shumë se 0.01%
të bio- bumit ekonomik (ajo që vlerësohet pa marrë
parasy- në
njerëzore Dytë Botërore dhe krizës
së naftës e barabartë me të gjithë peshqit
në të cilin të gjitha veprat masës së planetit, krahasuar
me sh peshën e ujit), deri në vitin
2040. dhe
shumë të 1973, kontribuan në këtë
parakalim; planet. Numrat që vërtetojnë
kanë arritur të peshojnë më vlerësimet e masës së materialeve Tashmë sot, ndërtesat dhe
infra-
në botën
njerë- e shkaktuar vulosin ndërhyrjen tonë
sesa bimët, mikroorganizmat, parë sesi por rënia e biomasës struktura të tjera të bëra nga
njeriu
Masa to- prodhimit njerëzor, duke shpyllëzimeve, natyrore, është pesha e Antropogje-
zit dhe kafshët së bashku. entitete- nga njeriu përmes peshojnë më shumë se
të gjitha
digave, marrëdhënia midis këtyre dhe humbjes së nit.
tale e rrugëve, ndërtesave, fillimi i konsumit të tokës pemët dhe shkurret, dhe masa
e pla-
metalit, ve ka ndryshuar që nga gjithashtu ka pa-
infrastrukturave të betonit, për një specieve të gjalla,
tjetër shekullit të kaluar. Po flasim
tullave, qelqit dhe gjithçkaje

0 0
E PËRDITSHME INFORMATIVE Viti XV • Numri 4127 • e premte, 18 dhjetor 2020 3 c |9 c 15 DEN

AKTUALE
RASTET E MONTUARA GJYQËSORE
Drejtorët e ri
të burgjeve, të
paditur dhe Pa Burhanedin e Porojt dhe
papërvojë
“Alfa”-n, asnjë ligj nuk ka kuptim

Komiteti i Helsinkit për të drej-

tat e njeriut dhe Shoqata e Juri-
stëve të Rinj reagon në emërimin
e drejtorëve të rinj të institucio-
net ndëshkuese-përmirësuese.
Në kumtesë, ata thonë se perso-
nat të cilët udhëheqin me këto
institucione duhet të kenë për-
vojë paraprake në fushën e
kryerjes së sanksioneve dhe mirë
ta kuptojnë problematikën që ta
përfaqësojnë institucionin dhe të
kujdesen për përparimin e të
drejtave të të burgosurve dhe
personave të dënuar. Fq.4

RAJON

Edhe Kosova
shpreson në
vetingun në Përveç propozimit të Qeverisë për rihetim të pesë përqind të rasteve të montuara politike, tanimë
drejtësi Fq.8
edhe deputeti nga radhët e shumicës parlamentare Pavle Trajanov propozon Ligj me të cilin do të
kërkohet gjykim i drejtë për rastet për të cilat konsiderohen se janë të montuara politike. Partitë
GLOBI politike shqiptare thonë se pa përfshirjen e rasteve ku shqiptarët kanë qenë viktima më eklatante
të proceseve të montuara politike asnjë ligj e propozim nuk ka kuptim të miratohet
Bideni mund Fq.3

të “rebelohet” ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

ndaj Trumpit Kërçova dy herë radhazi "Qytet i kulturës"

Fq.9
Shkup, 17 dhjetor - Kërçova, komuna e vetme sh-
qiptare që gjatë këtyre viteve fitoi garën “Qytet
i Kulturës 2020”, mesa duket do ta mbajë sta-
fetën edhe për vitin e ardhshëm. Për shkak të si-
tuatës pandemike, asnjë prej aktiviteteve të
parashikuara nuk u zhvillua gjatë këtij viti, por
sipas të gjitha gjasave, gjatë vitit 2021 Kërçova
do të jetë epiqendra e manifestimeve kulturo-
re. Ngjarja kulturore që mbështetet pjesërisht
prej Ministrisë së Kulturës prej 17 vitesh ka si
qëllim demetropolizimin e kulturës, edhe pse
rezultatet kanë qenë të diskutueshme duke
bërë që vetë ministria të vinte në pikëpyetje
mbajtjen e konkursit. Nga Komuna e Kërçovës
pohojnë se projektet janë gati dhe shpresojnë
që vitin e ardhshëm ta realizojnë, nëse fondi i
miratuar prej tre milionë denarësh do të ka-
lojë në 2021 në llogarinë e komunës. Fq.7
2 AKTUALE
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

Ambasadorja KONTESTI MAQEDONI-BULLGARI

gjermane në Shkup,
Anke Hollshtajn në
intervistën për Dojçe
Vele ka paralajmëruar
Zgjerimi në duart e
se tema e zgjerimit
përfundimisht
zhvendoset në duart e
kryesimit portugez me BE-në
kryesimit të ardhshëm
portugez me BE-në,
pastaj edhe Sllovenisë UT i ndanë Ali
Ahmetit
Shkup, 17 dhjetor – Kancelarja gjer-
mane Angela Merkel dje në Bun- titullin “Doctor
destag është përgjigjur në pyetjet
e kryetarit të Komisionit për çë- Honoris Causa”
shtje evropiane, Ginter Krihbaum
i cili është nga radhët e partisë së Tetovë, 17 dhjetor - Universiteti
saj CDU, ndërsa drejtoi kritika për i Tetovës me rastin e 26-vjeto-
mossuksesin e kryesimit gjerman rit të themelimit të tij, liderit
me BE-në që të fillojë negociatat të BDI-së Ali Ahmeti, ia ka
me Maqedoninë e Veriut, njofton ndarë çmimin “Doctor Honoris
Dojçe Vele. Ai ka thënë se opinio- Causa”. Këshilli që ka vendosur
ni edhe një herë ka qenë dëshmi- që ky çmim t’i ndahet Ali Ah-
tar i keqpërdorimit të të drejtave metit, vlerësoi se kryetari i
të shteteve anëtare të BE-së ndaj BDI-së ka bërë shumë për çë-
shteteve kandidate që të promo- shtjen kombëtare në vend. Në
vojnë çështjet e tyre bilaterale. lajmëruar se tema e zgjerimit për- shkak të mos përmbushjes së dy hapa të mëdha do të duhet t’ju fjalimin e tij, Ali Ahmeti tha se
“Nuk arritëm gjithkund depërti- fundimisht zhvendoset në duart premtimit ndaj Shkupit. “Po them japë përfundim efektiv të gjitha është i nderuar për këtë çmim,
min, për shembull për fillim të ne- e kryesimit të ardhshëm portugez hapur: BE ka premtuar diçka dhe kërkesave të bazuara në interpre- duke u zotuar se do të punojë
gociatave me Maqedoninë e Ve- me BE-në, pastaj edhe Sllovenisë. për momentin nuk ka arrit ta timin e gabuar të historisë. “Kjo për rritjen e cilësisë së arsimit
riut. Kjo është për keqardhje dhe “Zgjerimi është në duar të mira mbajë premtimin. Nuk ka dyshim fjali lidhur me implementimin e në vend. “Ky nder që më bëhet
edhe një herë përjetuam keqpër- me kryesimin e ardhshëm portu- në këtë. Ne jemi përpjekur shumë, marrëveshjeve me Greqinë dhe mua, ju dedikohet njerëzve që
dorim të pozitës së një vendi- anë- gez dhe pastaj me atë slloven. Ne por nuk kemi mundur të përmbu- Bullgarinë është identike me atë e dhanë për hapjen dhe ngritjen
tar kundër një vendi- kandidat me me ta kemi formuar Kryesimin shim premtimin që është dhënë cila është theksuar në konkluzat e e këtij universiteti. Ky nder
imponimin e kërkesave bilatera- treshe për periudhën prej 18 në mars”, ka thënë Hollshtajn. Këshillit të zgjerimit në vitin 2018. dhe ky çmim i bëhet Abdylse-
le. Dhe patjetër qartë të thuhet se muajsh- i kemi harmonizuar pro- Ajo ka shtuar se shpjegimi për Formulimi nuk është i ri dhe lam Eminit me rastin e 26 vje-
duke ushtruar presion si i vlerëso- gramet tona, bashkëpunojmë konkluzat e djeshme të KOREPER, veçmë ka qenë në përdorim nga torit të rënies së tij, të gjithë
ni gjasat në të ardhme të afërt të ngushë dhe miqtë tanë portugez ose të nenit 8 nga konkluzat që viti 2018. Ajo është valide njëjtë ushtarëve, atdhetarëve e mi-
tejkalohet bllokada me Bullga- janë të vetëdijshëm se mbajtja e mban formulimi i ardhshëm: “Kë- për Bullgarinë, Greqinë dhe Ma- sionarëve, mësuesve dhe pish-
rinë”, ka pyetur Krihbaum. Konferencës së parë ndërqeveri- shilli rikujton se Marrëveshja e qedoninë e Veriut. Kjo mund të tarëve të arsimit që mbajtën
Merkel rreth kësaj është tare me Maqedoninë e Veriut dhe Prespës mes Republikës së Maqe- jetë bazë e vazhdimit të punës së shpirtin gjallë duke ligjëruar,
përgjigjur se është në kontakt me nëse përmbushen kushtet edhe donisë së Veriut dhe Greqisë për përbashkët. Për ne si kryesues ka në terr dhe fshehtësi, për lirinë
kryeministrin bullgar, Bojko Bori- me Shipërinë është prioritet”, ka miqësi, fqinjësi të mirë dhe ba- qenë me rëndësi të miratojmë e munguar dhe për sakrificat e
sov. thënë Hollshtajn. Hollshtajn ka shkëpunim mes Republikës së këto konkluza që të tregojmë se panumërta të popullit tonë.
Ambasadorja gjermane në uruar qeverinë e Maqedonisë së Maqedonisë së Veriut dhe Bullga- të gjitha shtetet anëtare janë të Do të vazhdoj të punoj pa u
vend, Anke Hollshtajn dje në in- Veriut sjelljen në muajt e fundit risë e thekson rëndësinë e imple- angazhuara në zgjerim”, thotë am- lodhur për ngritjen e cilësisë
tervistën për Dojçe Vele ka para- dhe ka qenë kritike ndaj BE-së për mentimit të vazhdueshëm. Këto basadorja gjermane. dhe vlerave në arsimin shqip.
Si dhe në infrastrukturën e
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// universiteteve dhe pajisjen e
tyre, pasi jemi në shekull

Riorganizimi i administratës synim i rëndësishme për pushtetin konkurrent dhe sot vetëm me
konkurrencë të fortë mund të
ecim para. Themelet i kemi
Shkup, 17 dhjetor – Këshilli për qëllimi global është riorganizimi ndërtuar, por duhet t’i for-
reformë në administratën publike, institucional de optimizimi i har- cojmë dhe mirëmbajmë, se-
me të cilin kryeson kryeministri monizuar me përpjekjet në suaza pse vetëm me dije mund të
Zoran Zaev, në seancën e tetë të të reformave buxhetore dhe jemi konkurrent, të denjë, në
rregullt ka prezantuar arritjet e zvogëlimi i numrit të shfrytëzuesve të gjitha fushat. Unë zotohem
rëndësishme të IPA 2 projektit buxhetor. Ato e kanë prezantuar që do të më keni partner të
“Mbështetje e riorganizimit sh- nevojën e ndryshimeve të Ligjit fortë për të çuar përpara arsi-
tetëror”, të financuar nga ana e Ba- për organizim dhe punë të orga- min, infrastrukturën dhe të
shkimit Evropian. Kryeministri neve të drejtorive shtetërore, si ngrisim kuadro, që të na lak-
Zaev, siç kumtoi sot pres-shërbimi dhe pikpamjet e para për organi- mojnë të gjithë”, tha Ahmeti.
qeveritar, ka theksuar se riorganizi- zimin e ardhshëm shtetëror, të ba- Ndërkaq, të mërkurën Rekto-
mi i organeve shtetërore është një zuar në bashkëpunimin deri tani rati i Universitetit të Tetovës ka
nga reformat e rëndësishme për të realizuar me institucionet. Krye- vendosur pllakate në të gjitha
përmirësimin e administratës pu- ministri Zoran Zaev i ka obliguar shtëpitë, pronarët e të cilave,
blike. “Ky operacion është diçka që ministritë ta përparojnë komuniki- prej 1994-2004 i hapën dyert e
historikisht, për herë të parë bëhet min e brendshëm me organet në tyre në funksion të Universite-
në shtetin tonë. Vendosja e linjave tit është të krijohet korniza e tërë- shëm për të cilat është e domo- përbërje, ndërsa veçanërisht me tit. Një pjesë e këtyre shtëpive
të qarta të përgjegjësisë, lidhja e sishme institucionale, të përfor- sdoshme mbështetja institucio- agjencitë dhe inspektoratet nga kanë shërbyer si mësonjëtore
institucioneve me kompetencat e cohet dërgesa e shërbimeve pu- nale, por edhe konsensusi më i fusha e kompetencës së tyre. Ato të disa njësive akademike të
njejta dhe zvogëlimi i numrit të blike dhe t’i përparojë etikën, gjerë shoqëror, i ka prezantuar Sl- duhet ta vazhdojnë edhe komu- Universitetit, kurse disa tjera
tyre të institucioneve do të kontri- integritetin, transparencën dhe lagjana Taseva, lider i ekipit të nikimin e vendosur dhe të mundë- janë shfrytëzuar për çështje
buojë drejt rritjes së profesionali- përgjegjësinë e administratës pu- projektit, Aleksandar Antonovc, sojnë bashkëpunim të hapur dhe administrative. Veç shtëpive,
tetit dhe efikasitetit të admini- blike. ekspert kyç dhe prof.dr. Iskra Aqi- të përforcuar me IPA projektin në shërbim të Universitetit ka
stratës publike”, ka theksuar Arritjet e rëndësishme në sua- movska Maletiq, eksperte e sh- “Mbështetje e riorganizimit sh- qenë edhe objekti i Myftinisë
kryeministri Zaev. Qëllimi i projek- za të projektit, si dhe hapat e ardh- quar. Ekspertët kanë theksuar se tetëror”. së Tetovës.

Përveç propozimit të
Qeverisë për rihetim të pesë
përqind të rasteve të
montuara politike, tanimë
edhe deputeti nga radhët e
shumicës parlamentare
Pavle Trajanov propozon
Ligj me të cilin do të
kërkohet gjykim i drejtë për
rastet për të cilat
konsiderohen se janë të
montuara politike. Partitë
politike shqiptare thonë se
pa përfshirjen e rasteve ku
shqiptarët kanë qenë
viktima më eklatante të
proceseve të montuara
politike asnjë ligj e
propozim nuk ka kuptim të
miratohet
Koha Destan JONUZI
Shkup, 17 dhjetor - Deputeti i shu-
micës parlamentare, Pavle Traja-
nov ka deponuar në Parlament,
Propozim Ligjin për rigjykimin e
lëndëve të montuara gjyqësore.
Lidhur me këtë propozim ai thotë
se ka biseduar me deputet edhe të
shumicës edhe të opozitës, dhe se
për të njëjtin ka marrë mbështetje
joformale. Ndërkohë, gazeta
KOHA mëson se për të njëjtin pro-
pozim është ngarkuar që të merret
edhe një këshilltarë i lartë i Mini-
strit të Drejtësisë.
“Kam bërë konsultime me par-
titë parlamentare të pozitës dhe
opozitës, parimisht jemi marrë
vesh që të fillojë procedura, dhe
kjo jep shpresë. Përmbajtja e ligjit
është një lloj kompromisi edhe me
Komitetin për mbrojtjen e të dë-
nuarve. Bisedojmë edhe me Mini-
strin e Drejtësisë që të përmirë-
sohet teksti i ligjit të propozuar.
Pra ka një grup joformal që do të
pranojë edhe amendamente. Për
momentin ka konsensus që të lëviz
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Ballkani Perëndimor vrima e Evropës
“Niveli i avancimit të Ballkanin Perëndimor nga luftërat shkatërruese të viteve të
90-ta të shekullit të kaluar është befasues – të gjithë evropianët që vizitojnë rajonin
mund ta shohin atë me sytë e tyre. Ishte ëndrra e BE-së që ka frymëzuar Ballkanin
Perëndimor të arrijë këtë nivel me miliarda euro të parave të taksapaguesve
Evropian...”, shkruan “BE Observer”.
Bruksel, 17 dhjetor – Ndoshta duket
traumatike, por askush nuk mund
të pohojë se vetoja bullgare për fil-
limin e bisedimeve për anëtarësi-
min e Maqedonisë së Veriut në BE
paraqet befasi, sepse një qëndrim
i tillë i Bullgarisë ishte i njohur që
në fund të muajit gusht, theksohet
në analizën e “BE Observer”. “Por
Gjermania, presidenca e BE-së në
largim, ka treguar pak sens urgjen-
ce. Berlini mendoi se kancelarja e
fuqishme Angela Merkel do të si-
gurojë marrëveshje në momentin
e fundit, siç e bëri këtë, për shem-
bull, për buxhetin e BE-së dhe për
qëllimet klimatike”, thekson por-
AKTUALE
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
RASTET E MONTUARA GJYQËSORE
Pa Burhanedin e Porojt dhe
“Alfa”-n, asnjë ligj nuk ka kuptim
ky propozim në procedurë parla-
mentare. Propozohet që të krijohet
mundësia për gjykim të drejtë, pra
të përsëritet procedura e gjykimit.
E para nëse është shkelur proce-
dura e pafajësisë gjatë gjykimit, e
dyta nëse në dënimin e të akuzua-
rit është shfrytëzuar dëshmitarë i
rrejshëm dhe në bazë të dëshmisë
së tij të rrejshme dikush është dë-
nuar, dhe e treta është shfrytëzimi
i aparateve dhe sistemeve të
përgjimit të paligjshme, ose biseda
që është shfrytëzuar në gjyq si dë-
shmi është keqpërdorur jashtë
kontestit, dhe e katërta keqpërdo-
rimi sistemit për përzgjedhjen e
gjyqtarëve që do ti udhëheqin
lëndët gjyqësore”, shprehet Traja-
nov në prononcim për KOHA, duke
elaboruar propozim ligjin.
Por deputeti i Aleancës për Sh-
qiptarët (ASH), Syrja Rashidi thotë
se për Ligjin kanë dëgjuar vetëm se
nga media, dhe se sipas tij nëse ai
synon që ekskluzivisht të rigjykojë
lënë ku maqedonasit janë viktimë,
e duke anashkaluar shqiptarët që
tali.
Megjithatë, sipas autorit të
analizës, Ernest Bunguri, kur bëhet
fjalë për kompleksitetin politik
dhe psikologjik, Ballkani Perëndi-
mor është një “ligë e veçantë” ku
identiteti dhe gjuha ende nxitin
tensione në të njëjtën mënyrë siç
ishte rasti në tërë Evropën pas
Luftës së Dytë Botërore. kur filloi
projekti i BE-së. “Le të jemi të sin-
qertë, nëse rasti Bullgari-Maqedo-
nia e Veriut do të ishte i vetmi pro-
blem, ai me siguri do të ishte
zgjidhur deri tani. Por në fakt,
Franca dhe vendet e tjera të BE-së,
si Danimarka, Holanda dhe
në mënyrë më brutale u janë ve-
shur lënë të caktuara, atëherë ky
ligj nuk ka kuptim të shqyrtohet
fare. “Për këtë propozim kemi
dëgjuar përmes mediave dhe tha-
sh e thënave. Ende nuk kemi parë
atë se çfarë përmban. Kemi
dëgjuar se me këtë propozim
mund të rigjykohen disa raste të
njëanshme që janë dëmtuar disa
pjesëtarë të komunitetit maqedo-
nas. Ne mendojmë se ky ligj duhet
të jetë gjithëpërfshirës dhe assesi
një ligji i tillë të anashkalojë rastet
e montuara, siç janë “Monstra”,
Alfa etj. Ligji ende është në fazën e
përgatitjes. Ne do e përcjellim me
kujdesin më të madh këtë çështje,
dhe se pa rigjykimin e proceseve
të montuara klasike politike, të ci-
lat opinionin i di shumë mirë se ci-
lat janë nuk do kishte aspekt kup-
tim ky ligj”, deklaroi për KOHA,
Syrja Rushidi deputet i ASH-së.
Nga grupi parlamentar i BDI-së
për KOHA thonë se nuk do të
lejojnë që asnjë propozim ligj të
dëmtojë shqiptarët. Nga atje
Spanja, kanë vënë pengesa në
rrugën e zgjerimit për vite me
radhë. Në letër, procesi i aderimit
në BE ka “kriteret e veta të Ko-
penhagës”, të cilat thonë se kandi-
datët e anëtarësimit duhet të
zgjidhin problemet e tyre para se
të bashkohen (Bashkimi). Por në
realitet, zgjedhjet nacionale,
madje edhe ambiciet personale të
disa udhëheqësve të BE-së, janë
bërë një kusht për bllokun për t’u
zgjeruar”, thekson portali.
Sipas “BE Observer”, vendi ka
pritur “nëntë vjet para se Greqia të
hiqte veton e saj për BE rreth kon-
testit të dhimbshëm për historinë
3
MARIÇIQ: NUK DO TË KETË VETING, POR DO TË
KETË SPASTRIM
Ministri i Drejtësisë, Bojan Mariçiq ka paralajmëruar se nuk do të
ketë veting, por do të ketë spastrim të kuadrit të mirë dhe të keq.
“Ne kemi një metodologji vlerësimi, i cili duhet të miratohet nga
këshilli gjyqësor, metodologjia për kompleksitetin e çështjeve,
gjithashtu një kod etik, rregullorja e sjelljes, ka shumë gjëra të
cilat janë vendosur në tavolinë”, tha Mariçiq. Mariçiq nuk
pajtohet me komentet se asgjë nuk është bërë në gjyqësor. “Në
këto tre vjet ne kemi filluar proceset dhe mendoj se nuk është e
drejtë të thuhet se asgjë nuk është bërë. Mos të harrojmë se
Kryetari i Gjykatës Supreme ishte pjesë e sistemit të kaluar. Të
gjithë ata njerëz nuk janë më pjesë e sistemit. Nuk do të ketë
veting, por do të ketë një spastrim”, potencoi Mariçiq.
thonë se çështja e rihetimit të ra- propozimin e tij, Trajanov thotë se
steve të montuara politike është do të korrigjohet padrejtësia dhe
edhe pjesë e programit qeveritar të do të bartin përgjegjësi të gjithë
dakorduar mes LSDM-së dhe BDI- ato që kanë manipuluar me
së. “BDI nuk do të pranojë asgjë që detyrën zyrtare, duhet të bartin
dëmton interesin e shqiptarëve. Ky përgjegjësi. “Ky është sistem për
proces është parapara edhe me reforma në drejtësi. Kemi qëndri-
Programin Qeveritar. Propozimi i me të harmonizuara edhe me mi-
Trajanovit është ndryshe nga pro- nistrin e drejtësisë dhe ai ka for-
pozimi i Qeverisë për rihetim të muar edhe një grup pune i cili do
pesë përqind të rasteve të montua- të merret me normat e propozim
ra. Por gjithçka që do kthejë besi- ligjit, që ligji të jetë më i aplikue-
min e qytetarëve në gjyqësor dhe shëm”, thotë Trajanov.
do të reformojë atë do ta shqyr- Rasti i Burhanedin Nuhiut nga
tojmë dhe do marrim vendime në fshati Poroj i Tetovës, “Alfa”, “Ku-
kohë”, thonë për KOHA nga BDI. manova”, “Almiri i Vogël”… janë disa
Me Marrëveshjen e koalicionit nga qindra raste që nga ekspertët
mes BDI-së dhe LSDM-së para- e juridik konsiderohen si identitet
shihet që me refortmat në gjyqë- i gjyqësisë selektive dhe montime-
sor të bëhet edhe rihetimi i pesë ve gjyqësore politike ndaj shqip-
për qind të rasteve për të cilat kon- tarëve në Maqedoni. Bazuar në
siderohen se janë të montuara po- platformat e partive politike sh-
litike për gjatë këtyre 30 viteve, që qiptare dhe deklarimeve të tyre
nga pavarësimi i Maqedonisë. Por, gjatë fushatës dhe nëpër debatet
Trajanov thotë se propozimi i tij televizive këto raste duhet të jenë
është ndryshe nga ai i Qeverisë. Me prioritet dhe kusht për rigjykim.
lokale”, për çka ajo e ndryshoi em- mor nga luftërat shkatërruese të
rin dhe kushtetutën e saj dhe bëri viteve të 90-ta të shekullit të ka-
gjëra të tjera, “përveç dështimit për luar është befasues – të gjithë
të çrrënjosur korrupsioni dhe na- evropianët që vizitojnë rajonin
cionalizmi”. Tani, në prag të mund ta shohin atë me sytë e tyre.
zgjedhjeve bullgare në muajin Isshtë ëndrra e BE-së që ka frymë-
mars, Bullgaria dëshiron të pra- zuar Ballkanin Perëndimor të ar-
nojë se gjuha dhe etnia jonë janë rijë këtë nivel me miliarda euro të
false, por, sipas autorit të analizës, parave të taksapaguesve Evropian
edhe nëse çështja zgjidhet vitin të investuara në emër të afrimit
e ardhshëm, do të ketë zgjedhje me Evropën. Por rruga nuk është e
në Republikën Çeke, Qipro, Ho- plotë dhe kohët e fundit ëndrra po
landë dhe Gjermani. “Niveli i bëhet e hidhur”, shton “BE Obser-
avancimit të Ballkanin Perëndi- ver”.
4 AKTUALE
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

KONTRATAT NË VEPËR PËR NJË VIT

Do të avancohen të drejtat e punëtorëve

Nga Lidhja e
Sindikatave të
Maqedonisë thonë se
po punojnë për një
zgjidhje ligjore të këtij
problem, si dhe
kërkojnë që me ligjin e
ri që të ulet nga pesë në
një vit afati për
nënshkrimin e
kontratave për punë në
vepër. Aktualisht sipas
dispozitave ligjore,
marrëveshja e punës në
kohë të caktuar mund
të nënshkruhet
Koha Fisnik PASHOLLI
Shkup, 17 dhjetor - Punëtorët në Ma-
qedoni me vite punësohen me
marrëveshje në vepër apo përmes
punësimeve të përkohshme.
Shembuj të tillë ekzistojnë jo
vetëm në sektorin privat, por edhe
në sektorin publik apo në punën e
shtetit. Së fundmi edhe kriza eko-
nomike e shkaktuar nga pandemia
nxori në sipërfaqe më shumë pro-
bleme të funksionimit të shoqëri-
së. Edhe pjesa më e madhe e mbi
16 mijë punëtorë që kanë mbetur
pa punë si rrjedhojë e krizës në
sektorin privat kanë pasur kontra-
ta pune për kohë të caktuar. Nga
Lidhja e Sindikatave të Maqedoni-
së thonë se po punojnë për një
zgjidhje ligjore të këtij problemi, si
dhe kërkojnë që me ligjin e ri që të
ulet nga pesë në një vit afati për
nënshkrimin e kontratave për
punë në vepër. Aktualisht sipas di-
spozitave ligjore, marrëveshja e
punës në kohë të caktuar mund të
nënshkruhet më së shumti deri në
pesë vjet, andaj edhe punëdhënë-
sit mund të mbajnë në paqartësi
statusin e punëtorëve duke mos ju
mundësuar kontrata pune për
kohë të pacaktuar thonë nga
Lidhja e Sindikatave të Maqedoni-
së.
“Po punojmë së bashku me Mi-
nistrinë e Punës, Organizatën e
Punëdhënësve që të përgatisim
Ligj të ri për marrëdhënie pune me
të cilin do të sqarohen situata, apo
do të anulohen këto padrejtësi që
rrjedhin nga këto dispozita ligjore
duke ulur në 12 muaj kontratat për
kohë të caktuar të punës”, thotë
Darko Dimovski, kryetar i Lidhjes
së Sindikatave të Maqedonisë. Nga
Sindikatat thonë se angazhohen
që me Ligjin e ri për marrëdhënie
të punës të përmbajë tendencat
evropiane dhe botërore për
marrëdhëniet juridike dhe të
punës, ku ato angazhohen që
marrëveshjet e punës me kohë të
caktuar të zbatohen vetëm në ku-
shte shumë objektive dhe vetëm
deri në një vit. Nga ana tjetër, të
dhënat e Ministrisë së Punës dhe
Çështjeve Sociale tregojnë se mbi
7000 punëtorë kanë humbur ven-
det e punës për shkak se nuk ju
është zgjatur kontrata për kohë
të caktuar të punës, mbi 2000
punëtorë kanë nënshkruar marrë-
veshje për largim nga puna me
vullnetin e tyre, ndërsa mbi 2500
punëtorë kanë mbetur pa punë
për shkak të mbylljes së biznese-
ve apo falimentimit të tyre.
Kohë më parë, ministrja e
Punës, Jagoda Shahpaska theksoi
se po punohet në Ligjin e ri për
marrëdhënie të punës, që pritet
të miratohet në vitin e ardhshëm.
Sipas saj, ligji ekzistues, daton
nga viti 2005, dhe deri tani ka pë-
suar 24 ndryshime, andaj edhe
është koha që të miratohet një ligj
i ri që do të pasqyrojë realitetin e
ri dhe gjendjen e kohës moder-
ne. Pritet që me ligjin e ri të rre-
gullohet edhe çështja e punës se-
zonale, orari fleksibil i punës,
punës nga shtëpia, mungesës nga
puna të prindërve, si dhe çështje-
ve të tjera që do të avancojnë
legjislacionin pozitiv dhe do të si-
gurojnë siguri dhe fleksibilitet të
vendeve të punës. Njohësit e kë-
saj problematike thonë se siguria
është një nga veçoritë kryesore të
marrëveshjes së punës. “Një
numër i madh i punëtorëve se
vjen e më shpesh gjenden në një
pozitë të palakueshme ku duhet
të zgjedhin midis papunësisë dhe
mundësisë për çfarëdo të ardhur,
të realizuar më së shpeshti me
kontratë në vepër. Si rezultat i kë-
tij kompensimi, punëtorët gati
çdo herë në bazë të kontratës së
nënshkruar ballafaqohen me të
ardhura jo të barabarta, gjasa më
të vogla për edukim shtesë dhe
siguri më të vogël”, thotë ek-
spertja Tamara Donevska. Ajo sh-
ton më tej se karakteri i përkoh-
shëm i marrëveshjeve të tilla të
punës ndikon në mënyrë desti-
muluese në punëtorin, planifiki-
min e ardhmërisë, formimin e fa-
miljes dhe pamundësisë për të
aplikuar për kredi banesore për
shkak se një nga kushtet për
aplikim është punësimi në kohë
të pacaktuar i punëtorit. Andaj
nuk ekziston një baraspeshë
adekuate midis punëtorit dhe
punëdhënësit, për shkak se sigu-
ria dhe stabiliteti i punës, kush-
tet e punës dhe të ardhurat varen
vetëm nga vullneti dhe nevoja e
punëdhënësit për realizimin e
punës konkrete. Donevska shton
se nevojitet të njihet kontrata për
punë në vepër si mënyrë e an-
gazhimit të punëtorëve dhe rre-
gullimi i saj me qëllim të sigurimit
të ardhmërisë së sigurt dhe stabi-
le. Përderisa nuk gjendet një
zgjidhje adekuate, marrëveshja e
punës akoma konsiderohet si një
nga alternativat më të sigurta, an-
daj edhe nuk çudit se në studimin
për të rinjtë në Maqedoninë e Ve-
riut të viti 2018, thuhet se faktori
më i rëndësishëm për
përzgjedhjen e punës është vendi
i sigurt i punës pa frikë nga lëshimi
nga puna vlerësojnë ekspertët.

REAGON KOMITETI I HELSINKIT ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

Drejtorët e ri të burgjeve, të paditur dhe papërvojë

Filip Andov, i cili është emëruar drejtor i ri në INP Shkup, paraprakisht ka qenë këshilltar i kryeministrit
Zoran Zaev për krijimin e politikave, të cilat janë nga interesi i veçantë i qytetarëve të Qytetit të Shkupit,
ndërsa paralelisht ai në mënyrë profesionale ka punuar edhe si ekonomist në sektorin e biznesit

Koha Omer XHAFERI
Shkup, 17 dhjetor - Komiteti i Helsinkit për të
drejtat e njeriut dhe Shoqata e Juristëve të
Rinj reagon në emërimin e drejtorëve të rinj
të institucionet ndëshkuese-përmirësuese.
Në kumtesë, ata thonë se personat të cilët
udhëheqin me këto institucione duhet të
kenë përvojë paraprake në fushën e kryerjes
së sanksioneve dhe mirë ta kuptojnë pro-
blematikën që ta përfaqësojnë institucio-
nin dhe të kujdesen për përparimin e të drej-
tave të të burgosurve dhe personave të
dënuar.
“Drejtorin e institucionit dhe zëvendë-
sin e tij i emëron dhe shkarkon Qeveria e
Republikës së Maqedonisë së Veriut në pro-
pozim të drejtorit të Drejtorisë. Kushtet e
nevojshme, të cilat duhet t’i plotësojë një
person që të emërohet për drejtor ose zë-
vendësdrejtor në institucionin ndëshkues-
përmirësues, janë numëruar në mënyrë tak-
sative në Ligjin për kryerje të sanksioneve,
ndërsa si një nga kushtet plotësuese është
personi të ketë të paktën shtatë vjet përvojë
pune, prej të cilave katër vjet në fushën e
kryerjes së sanksioneve ose çështje të lidhu-
ra. Laboratori i Raportimit të Kërkimit Maqe-
donia informon se Filip Andov, i cili është
emëruar drejtor i ri në INP Shkup, parapraki-
sht ka qenë këshilltar i kryeministrit Zoran
Zaev për krijimin e politikave, të cilat janë
nga interesi i veçantë i qytetarëve të Qytetit
të Shkupit, ndërsa paralelisht ai në mënyrë
profesionale ka punuar edhe si ekonomist
në sektorin e biznesit”, citohet në kumtesë.
Në seancën qeveritare të mbajtur më 15
dhjetor ishte shkarkuar u.d drejtori i derita-
nishëm i INP-së Shkup, Esad Rahiq, ndërsa
për drejtor të ri ishte emëruar Filip Andov.
Paraprakisht, ishte shkarkuar edhe drejtori
i INP-së Vollkovia në kërkesë të tij, ndërsa për
drejtor të ri ishte emëruar Daniell Antovski.
“Shumë vite prapa, apelojmë në nevojën të
emërohen njerëz në pozitat udhëheqëse në
institucionet ndëshkuese-përmirësuese, të
cilët jo vetëm që kanë ekspertizë dhe për-
vojë në sistemin e burgut, por edhe janë
sensibilizuar për nevojën e përparimit dhe
mbrojtjes së të drejtave themelore të njeriut,
për personat e dënuar dhe të arrestuar. Ven-
dosja e kuadrove joadekuate është tërësi-
sht në kundërshtim me përpjekjet e tilla
dhe mund të sjellë deri te regresi në vend të
përparimit të sistemit peniterciar në vend”,
thonë nga Komiteti i Helsinkit dhe Shoqata
e juristëve të rinj.
Nga KH vlerësojnë se në periudhën e
fundit është shënuar përparim në përmirë-
simin e kushteve dhe gjendjeve në institu-
cionet ndëshkuese-përmirësuese, por që
nuk guxon të anashkalohet fakti se në disa
institucione ende ekzistojnë probleme si-
stematike, të cilat tërhiqen një kohë të gjatë.

Si pasojë e
Kovid-19, vdes
infermierja
40-vjeçare
Shkup, 17 dhjetor - Ka ndërruar
jetë infermierja 40-vjeçare,
Irena Dojçinovska Milloshev-
ska nga Instituti Gerontologjik
“13 Nëntori” në Shkup. Ajo
është infermierja më e re, vik-
timë e koronavirusit, kumtoi
Unioni i Shoqatave të infer-
mierëve, teknikëve, mamive
dhe infermierëve dentarë
(SHITMID), e udhëhequr nga
Shoqata “Për ne”. Nga Unioni
thonë se Dojçinovska Millo-
shevska ishte një luftëtare e
madhe dhe humanitare bren-
da dhe jashtë përgjegjësive të
saj të punës. “Virusi është vër-
tet i pamëshirshëm dhe nuk
ka asnjë kufizim moshe në të
cilin sulmon. Kjo nuk është in-
fermierja e parë viktimë, por
ajo është më e reja. Infer-
mierët çdo ditë e rrezikojnë
jetën e tyre dhe të të dashurve
të tyre për pacientët. Ju lutemi
respektoni masat dhe ndih-
moni sistemin shëndetësor që
po lufton për një kohë të gjatë.
Unioni i SHITMID do ta kuj-
tojë infermieren Irena si dikë
që me vetëmohim e dha veten
në të gjitha aktivitetet që
lidhen me luftën tonë për të
drejtat e infermierisë, do ta
kujtojmë atë si një humane të
madh, bashkëpunëtore be-
snike dhe mike të madhe. I sh-
prehim ngushëllimet tona për
familjen dhe të dashurit”,
theksojnë nga Këshilli ekzeku-
tiv i Unionit dhe shtoi se varri-
mi i saj do të bëhet nesër, në
ditën e ditëlindjes së saj.
OPH PRET FTESË PËR TAKIM NGA QEVERIA
Masa konkrete për kompensimin e humbjeve
Shkup, 17 dhjetor - Oda e pavarur
hotelerike me një pjesë të shoqa-
tave të hotelierëve pret që deri ne-
sër të marrë ftesë nga Qeveria për
takim urgjent në të cilin do të bi-
sedohet për masat e reja restrikti-
ve dhe për marrjen e ndihmës së
drejtpërdrejtë financiare për këtë
sektor. Në kumtesën e sotme
theksohet se nuk duan premtime
boshe nga ministrat, por masa
konkrete qeveritare për kompen-
simin e dëmeve dhe humbjeve.
Ata përmendin se do t’i respek-
AKTUALE
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
SOT NISIN MASAT E REJA KUFIZUESE
Numri i të infektuarve nuk po ulet
Filipçe përsëri apeloi që të
mos dilet gjatë kësaj
periudhe nëse nuk ka ndonjë
nevojë të madhe për të. Ai
vlerësoi se kufijtë e hapur
nuk janë rrezik për
përkeqësimin e situatës
epidemiologjike.
Përkundrazi, tha ai,
transmetimi lokal është
rreziku kryesor i mundshëm
dhe kjo është arsyeja pse ka
masa të tilla kufizuese.
Ndërkohë, nga sot fillon
zbatimi i masave kufizuese
të miratuara nga Qeveria me
rekomandim të Komisionit
për Sëmundje Infektive. Me
masat që do të jenë në fuqi
deri më 20 janar, orari i
punës i ambienteve të
hotelierisë do të shkurtohet
deri në ora 18
Koha Arbër KADRIU
Shkup, 17 dhjetor - Nga sot (e prem-
te) fillon zbatimi i masave kufizue-
se të miratuara nga Qeveria me
rekomandim të Komisionit për Së-
mundje Infektive. Me masat që do
të jenë në fuqi deri më 20 janar,
orari i punës i ambienteve të hote-
lierisë do të shkurtohet deri në ora
18, ndërsa ndalohet edhe organizi-
mi dhe mbajtja e kremtimeve të
festave të ardhshme të Vitit të Ri
dhe festave fetare. Masat nuk
lejojnë as organizimin e Viti të Ri
në hapësira të hapura dhe të mbyl-
lura nga persona fizikë dhe juri-
dikë. Kjo vlen edhe për institucio-
net publike, për shkak të të cilave
komunat dhe të gjitha organiza-
tat e krijuara nga vetëqeverisja
lokale udhëzohen që përveç që
ndalohet çdo tubim grupor dhe or-
ganizimi i festimeve me rastin e
Vitit të Ri të ardhshëm dhe festave
fetare, duhet të heqin dorë edhe
tojnë të gjitha të drejtat dhe pro-
cedurat ligjore në realizimin e të
drejtave të tyre për të parashtri-
min e kompensimit jo vetëm për
masat e fundit restriktive, por
edhe për ato të sjella parapraki-
sht.
“Siç kemi përmendur në kum-
tesat dhe deklaratat tona të fun-
dit, këtë herë në mënyrë ligjore
do të kërkojmë përgjegjësi serio-
ze dhe shpjegim të Komisionit për
sëmundje infektive nga i cili do të
kërkojmë të na paraqisni proce-
5
Vitit të Ri, qytetarët duhet të qën-
drojnë brenda familjeve të tyre, se-
pse ne pamë që mini klastere fil-
lojnë nga atje ku ka numër më të
madh të njerëzve nga më shumë
familje”, theksoi sot Ministri i
Shëndetësisë, Venko Filipçe. Në
ndërkohë, në fjalimin e tij vjetor,
presidenti Pendarovski u bëri
thirrje qytetarëve t’i festojnë festat
e ardhshme me familjet dhe të da-
shurit e tyre.
“Vitin e kaluar si popull kemi
nga festimet që eventualisht ta- re, përveç personave nga e njëjta kaluar nëpër golgotën më të
shmë janë planifikuar. Masat kufi- familje. KOVID-bilanci dje ishte madhe që nuk mbajnë mend as
zuese përfshijnë ndalimin e hote- 865 raste të reja, 641 pacientë u qytetarët tanë më të moshuar.
leve për organizimin e festimeve shëruan dhe 25 njerëz kanë vdekur. Kemi paguar çmim të madh, mbi
me rastin e Vitit të Ri të ardhshëm Ministri i Shëndetësisë, Venko Fi- 2.100 bashkëqytetarë tanë mbetën
dhe festave fetare. Dhe ata, nëse lipçe dhe presidenti i vendit, Stevo të trishtuar përjetë. Duke ju uruar
kanë organizuar tashmë festime Pendarovski, si dhe punonjësit festat që vijnë, siç tha, dëshiroj, jo
të Vitit të Ri, duhet t’i anulojnë ato. shëndetësorë gjithashtu dërguan vetëm si president, por edhe si një-
Në ambientet e hotelierisë (ho- mesazh për të qëndruar në shtëpi ri prej jush, t’ju lut t’i festoni në
tele, motele, bujtina) dhe restoran- për pushime, ndërsa Qeveria filloi shtëpi në rrethin e më të afërmve
tet e tyre orari i punës është kufi- fushatë për kremtim të përgjegj- që ta ruajmë më të shtrenjtin që e
zuar deri në 21:00. Ata do të mund shëm. kemi – shëndetin dhe jetën. Kur
të punojnë ekskluzivisht për my- Filipçe përsëri apeloi që të mos duruam gjithë vitin, me maska, ka-
safirët dhe vetëm gjatë shërbimit dilet gjatë kësaj periudhe nëse nuk rantinë, izolim dhe lëvizje të kufi-
të vakteve. Orari i punës në kafete- ka ndonjë nevojë të madhe për të. zuar, ju lutem, të durojmë edhe
ritë, baret në objektet e akomodi- Ai vlerësoi se kufijtë e hapur nuk ndonjë muaj para se të fillojmë të
mit hotelierik është i kufizuar deri janë rrezik për përkeqësimin e si- kthehemi në normalitet. Do të ketë
në orën 18:00. Masat e reja nda- tuatës epidemiologjike. Përkun- kohë edhe për të dalë edhe për t’u
lojnë gjithashtu marrjen me qira drazi, tha ai, transmetimi lokal shoqëruar edhe për biseda me mi-
të vikend-shtëpive dhe objekteve është rreziku kryesor i mundshëm qtë dhe shokët. Por, humbëm
të tjera turistike për akomodim, dhe kjo është arsyeja pse ka masa shumë njerëz që të lejojmë tragje-
për tubime në grupe dhe organizi- të tilla kufizuese. “Njerëzit të mos di të reja njerëzore dhe familjare”,
min e festimeve me rastin e Vitit të grupohen në tenda. Gjatë festave tha Pendarovski.
Ri të ardhshëm dhe festave feta- të ardhshme, festimeve, në prag të Profesionistët e shëndetësisë
tashmë kanë filluar fushatën “Fe-
stoni me Përgjegjësi”. Ka kohë,
SHKUPI MBETET MË I NGARKUAR ME PACIENTË thonë ata, për ahengje. Nuk duhet
Në 24 orët e fundit në qendrat për kovid në Shkup janë të relaksohemi tani, duhet t’i sh-
hospitalizuar 40 pacientë të rinj për shkak të komplikimeve nga
mangim grupimet. Ata apelojnë
koronavirusi. Gjithsej 495 persona të dyshimtë dhe të konfirmuar
te të gjithë qytetarët që të anu-
për Kovid-19 po mjekohen në repartet infektive në kryeqytet,
kumtoi Ministria e Shëndetësisë. Në 24 orët e fundit, në klinikat lojnë gjithçka që munden për vitet
interne ka pasur gjithsej 19 pranime edhe atë dy pacientë u e ardhshme të reja që të jenë më të
shtruan në spital në Klinikën e Nefrologjisë, dy në qendrën për mira për ne, të respektojnë masat
kovid të Klinikës së Neurologjisë, gjashtë pacientë në Institutin e për mbrojtje dhe parandalim në
TBC-së, tre në Klinikën e Dermatovenereologjisë dhe dy në mënyrë që të dalin nga situata si fi-
Klinikën e syve. Në ORL janë pranuar tre pacientë të rinj, ndërsa tues. Numri i përgjithshëm i të in-
në qendrën për kovid në Klinikën për Gastroenterohepatologji fektuarve me KOVID në vend që
një pacient. Në kovid qendrën në SPQ “8 Shtatori” ka pasur tetë nga fillimi i epidemisë është
pranime të reja të pacientëve. Në Klinikën Infektive gjatë ditës së 75.597, janë shëruar 51.493 pa-
djeshme janë pranuar 13 të sëmurë. Në 24 orët e fundit në shtëpi cientë dhe kanë vdekur 2194 vdi-
janë lëshuar 32 pacientë të shëruar. qën. Numri i rasteve aktive është
21.910.
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
sverbalet nga takimet me të
gjitha shpjegimet pse këto masa
janë selektive dhe diskriminuese
dhe pse ndërsa disa (furnizuesit e
ushqimit) vazhdimisht kufizohen
dhe u kufizohen të drejtat për të
punuar me rekomandime përmes
vendimeve të Qeverisë, të tjerëve
u jepen vetëm rekomandime të
cilat heshtazi i lejojnë ata të bëjnë
atë që duan dhe në të njëjtën
kohë të mos mbajnë ndonjë pa-
sojë dhe pasojë të punës së tyre”, presojnë se Qeveria do t’i dëgjojë teve hotelierike dhe 35.000 mijë
thuhet në kumtesë. Nga oda sh- kërkesat e, siç thonë, 6500 objek- punonjësve.
6 AKTUALE
Ndryshimet
parashikojnë që për
pronat në pronësi të
shtetit, dhe për pronat e
personave fizikë dhe
juridikë, të cilat nuk
përdoren për më
shumë se gjashtë muaj
gjatë një viti, taksat do
të rriten tre herë më
shumë në lidhje me
normat e përcaktuara
me ligj. Sipas
paralajmërimeve,
personat fizik apo
juridik, që posedojnë
banesë apo dyqane, të
cilat nuk shfrytëzohen,
do t’i paguajnë tatim
komunës
Koha Zenel MIFTARI
Shkup, 15 dhjetor - Qeveria ka bërë
ndryshime në ligjin për pasurit e
patundshme për banim apo dyqa-
ne për shitje të cilat nuk shfrytë-
zohen nga poseduesit e tyre. Sipas
njoftimit, tatimi do të rritet tri herë
më shumë për ata pasuri të pa-
tundshme që nuk shfrytëzohen në
krahasim me ata të cilat janë të sh-
frytëzueshme. Ndryshimet e mi-
ratuara, nga projektligji për tati-
min në pronë, në procedurë të
rregullt pritet të hy në fuqi që nga
një janari i vitit 2022.
PËR PRONAT E
PASHFRYTËZUARA TRI HERË MË
SHUMË TATIM
Ndryshimet parashikojnë që
pronat në pronësi të shtetit, dhe
pronat e personave fizikë dhe juri-
dikë, të cilat nuk përdoren për më
shumë se gjashtë muaj gjatë një
THIRRJE INSTITUCIONEVE
Të dëmtuarit e Eurostandard Bankës kërkojnë zgjidhje të shpejtë
"Kur bëhet fjalë për para nga taksapaguesit evropianë, institucionet kompetente
reagojnë dhe sanksionojnë në mënyrë të rrufeshme, dhe kur bëhet fjalë për paratë e
qytetarëve dhe kompanive në vend që janë grabitur, mjetet e tyre personale të besuara
në një bankë, procedura pritet të zgjasë me vite, të lihet në kohë në mënyrë që të mos
mbarojë kurrë", ankohen të dëmtuarit
Shkup, 17 dhjetor - Depozituesit e
dëmtuar të Eurostandard Banka u
bëjnë thirrje institucioneve kom-
petente që të reagojnë në mënyrë
konsekuente dhe ta zgjidhin këtë,
siç theksojnë në një komunikatë,
krim masiv në Bankën tashmë të
mbyllur Eurostandard. “Ata mund
të fillojnë menjëherë me njerëzit
në pozita menaxheriale në bankë,
ata që e iniciuan, organizuan, zh-
villuan dhe kryen krimin duke
shpërndarë hua të pambuluara,
pastrim parash, falsifikime dhe
mashtrime, gjegjësisht shpërn-
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
NDRYSHIME LIGJORE PËR PASURITË E PATUNDSHME
Tatim më shumë
për objektet e pabanuara
viti, taksat do të rriten tre herë më
shumë në lidhje me normat e për-
caktuara me ligj. Sipas paralajmë-
rimeve, me këto ndryshime Qeve-
ria, personat fizik apo juridik, që
posedojnë banesë apo dyqane, të
cilat nuk shfrytëzohen do t’i pa-
guajnë tatim Komunës në të cilën
gjendet objekti tri herë më shumë
se vlera e caktuar. Ndërkohë, që
nga viti 2005, me procesin e de-
centralizimit, kompetencat mbi
taksat e pronës së patundshme
nga Drejtoria e të Ardhurave Pu-
blike (DAP), u kaloi njësive të vetë-
qeverisjes lokale.
Sipas ligjit për taksën e pronës,
norma është proporcionale dhe lë-
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
danë para nga depozitat e qyte-
tarëve dhe kompanive hua.
Atëherë ata lehtë mund të vazh-
dojnë me të gjithë personat e
tjerë të përfshirë në krim, të
njohur për drejtuesit e bankës. E
vërteta duhet të zbulohet dhe
drejtësia duhet të përmbushet,
ndërsa kriminelët duhet të
mbajnë përgjegjësi për përvetësi-
met dhe abuzimet e kryera. Se-
pse nëse nuk ka drejtësi, nuk do të
ketë paqe”, theksojnë në komu-
nikatë.
Shtojnë se edhe katër muaj
shfrytëzohen, shteti ka për qëllim
futjen e tyre në përdorim për kriji-
min e të mirave materiale. Por kjo
nëse bëhet fjalë për objektet që
mund të jepen me qira, por që nuk
janë në përdorim, si tokat bujqë-
sore që mund të jepen në përdo-
rim nëse pronari nuk mund vet të
punojë apo edhe pronave tjera që
mund të gjenerojnë të hyra”, sh-
prehet Maksuti. Ai nënvizon se au-
toritetet shtetërore duhet të kenë
parasysh që në ligj mos të përf-
shihen pronat e banimit, pasi siç
dihet shumë prona banimi në
zona të ndryshme janë të paba-
nueshme për arsye të mërgim-
tarëve të shumtë. Prandaj, siç tha
ai, duhet të bëhet një përzgjedhje
në ligj për pronat që mund të gje-
nerojnë të hyra, siç janë objektet
komerciale të papërdorura, tokat
viz nga 0,1 deri në 0,2 për qind të REFORMA TATIMORE NË TË bujqësore , objektet e ndryshme
vlerës së tyre të tregut, por kjo ulet MIRË TË BUXHETIT që mund gjenerojnë ty hyra. “Në
për 50 për qind për apartamentet Ekspertët e fushës thonë se me këtë ligj vlerësoj se nuk duhet të
apo dyqanet që shfrytëzohen. Nga këtë ligj, Qeveria duhet të bëjë se- përfshihen pronat e banimit, se-
ana tjetër, vlera e tregut përcak- lektim të rritjes së tatimit mbi pse është një selektim jo i drejtë
tohet sipas metodologjisë për për- pronën e patundshme. Ekonomi- dhe në këtë rast përveç mbushje-
caktimin e vlerës së tregut të pasu- sti Ali Maksuti, për gazetën KOHA, sh së buxhetit as një e mirë moti-
rive të paluajtshme. Tatimi ka deklaruar se reformat tatimore vi nuk është në dobi të qytetarëve”,
progresiv i taksës në pronë është jo çdo herë janë barë për qytetarët përfundon Maksuti.
një ide e hershme e LSDM-së, së ba- dhe bizneset. Sipas tij, shpeshherë Ndryshe, LSDM-ja në
shku me idenë e tatimit progresiv janë nxitje edhe për futjen në për- platformën e saj zgjedhore ka pro-
mbi të ardhurat. Nga Qeveria, kanë dorim të patundshmërive si pa- movuar vazhdimisht tatimin pro-
njoftuar se ky ligj është miratuar në sojë e shumë pronave që hynë në gresiv të qytetareve por të ardhu-
mënyrë që të sigurojë një tatim pro- kategorinë e patundshmërive pa- rat, por në asnjë moment në
gresiv, dhe të drejtë. "Projektligji do sive, që nuk gjenerojnë aspak të platformën e saj nuk e ka përmen-
të ketë një ndikim pozitiv në buxhe- hyra. dur rritjen e tatimit mbi pasurit e
tin e njësive të vetëqeverisjes loka- “Me rastin e rritjes së tatimit patundshmërisë të pa shfrytëzua-
le", thonë nga Qeveria. për pronat e patundshme që nuk ra.
pas mbylljes së Eurostandard
Banka askush ende nuk e di se
çfarë ndodhi ose ku përfunduan
paratë, kush i vodhi ato ose nëse
dikush do të mbajë përgjegjësi
për krimin. “Përkundrazi, konsi-
derojnë, bartësve kryesorë të kri-
mit në bankë, familjes Kostovski, vjedhura. mënyrë të rrufeshme, dhe kur
i lejohet të hapin kompani për Ata tregojnë për reagimin e bëhet fjalë për paratë e qytetarë-
menaxhim me fondet investuese shpejtë ndaj rastit të keqpërdori- ve dhe kompanive në vend që
për të vazhduar me grabitje të mit të parave nga fondet evropia- janë grabitur, mjetet e tyre per-
mëtejshme ose për të rinovuar ne dhe shtojnë se kur bëhet fjalë sonale të besuara në një bankë,
“Kermes”-in e famshëm në për para nga taksapaguesit evro- procedura pritet të zgjasë me vite,
Parkun e Qytetit të Shkupit dhe pianë, institucionet kompetente të lihet në kohë në mënyrë që të
gjithçka me paratë tona të reagojnë dhe sanksionojnë në mos mbarojë kurrë.
 AKTUALE
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
7

STAFETA EDHE KËTË VIT I NGEL FITUESIT

Kërçova dy herë radhazi "Qytet i kulturës"

muzikës e të tjera që zhvillohen tribuojë në ringjalljen, afirmimin
Për shkak të situatës gjatë vitit dhe ka si qëllim që të si- dhe shfrytëzimin e plotë të kapa-
pandemike, asnjë prej gurojë kushtet për një zhvillim të citeteve hapësinore dhe vendn-
barabartë kulturor, akses dhe sh- dodhjeve në dispozicion të qyte-
aktiviteteve të frytëzim masiv të vlerave kulturo- tit”, thuhet në arsyetimin e
parashikuara nuk u re për të gjithë qytetarët, por edhe Misnitrisë së Kul-
për të nxitur jetën kulturore në ni- turës.Demetropolizimin e kul-
zhvillua gjatë këtij vel lokal. turës dhe zhvillimin e jetës kultu-
viti, por sipas të gjitha “Programi i prezantuar nga Ko- rore në periferi, në qyteza dhe
gjasave - gjatë vitit muna e Kërçovës ofron përmbajtje komuna ku manifestimet kultu-
multikulturore, pjesëmarrje në rore janë më të rralla. Nëse vite
2021 Kërçova do të skenën kulturore lokale, si dhe pje- më parë në konkursin që organi-
jetë epiqendra e sëmarrje të artistëve nga jashtë. zohet gjatë muajit dhjetor
manifestimeve Programi ka shumë projekte në të konkurronin dhjetëra komuna, vi-
gjitha fushat dhe zhanret dhe pa- tet e fundit ky numër nuk i kalon
kulturore rashikon bashkëpunim me insti- dy - tre konkurrues. Sa i takon ko-
tucione vendase dhe të huaja në munave shqiptare, interesimi ka
tetet pjesërisht prej Ministrisë së ministrisë - participojmë ne si ko- fushën e kulturës, si Teatri Kombë- qenë i vogël, duke bërë që komu-
Koha Evis HALILI Kulturës prej 17 vitesh ka si qëllim munë. Konkurruam me projekte tar i Manastirit, Shtëpia Përkujti- nat maqedonase ta mbajnë sta-
demetropolizimin e kulturës, edhe të mira, hartuam një program që more e Nënë Terezës, Orkestra e fetën për vite me radhë, madje dy
Shkup, 17 dhjetor - Kërçova, komuna pse rezultatet kanë qenë të disku- të paktën ashtu si edhe si na kanë Radiotelevizionit Shqiptarë dhe të - tre herë radhazi, si Radovishi,
e vetme shqiptare që gjatë këtyre tueshme duke bërë që vetë mini- premtuar, do ta realizojmë vitin e tjerë. Janë planifikuar projekte në Manastiri, Prilepi, Kumanova, Sh-
viteve fitoi garën “Qytet i Kulturës stria të vinte në pikëpyetje ardhshëm. Ishte e vështirë që këtë fushën e muzikës, teatrit, folklorit, tipi, Velesi, Kavadari, Gjevgjelia,
2020”, mesa duket do ta mbajë sta- mbajtjen e konkursit. Nga Komu- vit të mbaheshin aktivitetet me trashëgimisë kulturore dhe histo- Koçani, Kriva Pallanka, apo Kru-
fetën edhe për vitin e ardhshëm. na e Kërçovës pohojnë se projektet masat dhe protokollin e para- rike, artit, letërsisë, etj. gjë që do të sheva. Me përjashtim të komunës
Për shkak të situatës pandemike, janë gati dhe shpresojnë që vitin e shikuar, prandaj e anuluam”, thotë kontribuojë në mënyrë të konsi- së Tetovës, që ka konkurruar disa
asnjë prej aktiviteteve të para- ardhshëm ta realizojnë, nëse fon- Emin Nasufi, udhëheqës i Sekto- derueshme në afirmimin e institu- vite më parë dhe është skuali-
shikuara nuk u zhvillua gjatë këtij di i miratuar prej tre milionë de- rit të arsimit dhe kulturës në ko- cioneve, organizatave dhe subjek- fikuar nga gara stafeta e kulturës
viti, por sipas të gjitha gjasave, narësh do të kalojë në 2021 në llo- munë. Programi për manifestimin teve aktivitetet dhe puna e të nuk është dorëzuar në asnjë ko-
gjatë vitit 2021 Kërçova do të jetë garinë e komunës. “Qyteti i kulturës” precizon të cilëve pasurojnë ofertën kulturore munë shqiptare. Dibra, Struga, apo
epiqendra e manifestimeve kultu- “I gjithë manifestimi ka një ko- gjitha ngjarjet kulturore nga sferat të Kërçovës. Me realizimin e pro- Gostivari nuk janë radhitur në li-
rore. Ngjarja kulturore që mbësh- sto prej 130 mijë eurosh, ku përveç e artit skenik, dramatik, figurativ, gramit të planifikuar, do të kon- stat e aplikantëve.

Publicitet

Në bazë të nenit 22, 23 dhe nenit 24 të Ligjit për shfrytëzim dhe disponim me sendet në pronësi të shtetit dhe me sendet në pronësi të komunës („Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 78/15...21/18 dhe
„Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut“ nr.101/19...275/19) dhe Vendimet e Qeverisë së Republikës së Maqedonisë nr. 44-3856/1 nga data 10 korrik të vitit 2018, nr. 44-6013/1 nga data 10 korrik të vitit
2018 dhe nr. 44-5273/1 nga data 19 qershor të vitit 2018, Komisioni për disponim me sendet e tundshme dhe sendet e patundshme në pronësi të Republikës së Maqedonisë së Veriut, shfrytëzues Ministria e Financave e
publikon këtë:
për shitjen e dytë të sendeve të patundshme në Ohër, Prilep dhe Tetovë me anë të ankandit publik elektronik
I. LËNDA E SHITJES PËRMES ANKANDIT PUBLIK ELEKTRONIK
1. Lëndë e shitjes janë sende të patundshme që gjenden në Ohër në PK. nr. 1586
pjesa 1, v.th. „Dupki“, të regjistruara në Fletën e pronësisë nr. 596 për KK Ramne
edhe atë:
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën A1-1, hyrja 4, kati BO, numër 1, dedikimi
për pjesë të veçantë/të përbashkët nga ndërtesa BA, me sipërfaqe prej 18 m2.
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën A1-1, hyrja 1, kati PR, nr 1, dedikimi për
pjesë të veçantë/të përbashkët nga ndërtesa BA, me sipërfaqe prej 47 m2.
- Ndërtesa 2, dedikimi i ndërtesës A1-1, hyrja 1, kati PR, nr 1, dedikimi për pjesë
të veçantë/të përbashkët nga ndërtesa G, me sipërfaqe 19 m2.
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën A1-1, kati PR, numër 1, dedikimi për pjesë të
veçantë/të përbashkët nga ndërtesa SN, me sipërfaqe prej 24m2.
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën A1-1, hyrja 2, kati PR, numër 1, dedikimi
për pjesë të veçantë/të përbashkët nga ndërtesa HN, me sipërfaqe prej 21 m2.
- Ndërtesa 1, ndërtimi për ndërtesën A1-1, hyrja 3, kati K1, numër 2, dedikimi për
pjesë të veçantë/të përbashkët nga ndërtesa BA, me sipërfaqe 60 m2 dhe
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën A1-1, hyrja 3, kati K1, numër 2, dedikimi
për pjesë të veçantë/të përbashkët nga ndërtesa SN, me sipërfaqe prej 24 m2.
Të përfshira në Vendimin për shitjen e sendeve të patundshme në Ohër të
Qeverisë së Republikës së Maqedonisë nr. 44-3856/1 nga data 10 korrik të vitit
2018.
1.1. Çmimi fillestar:
Çmimi fillestar i sendeve të patundshme nga pika 1, në ankandin publik
elektronik është 3.748.591,00 denarë.
1.2. Garancia bankare:
Garancia bankare për seriozitetin e ofertës në vlerë prej 74.972,00 denarë,
përkatësisht 2% nga vlera e vlerësuar të sendeve të patundshme nga pika 1.
1.3. Data e mbajtjes së ankandit publik:
Ankandi publik për shitjen e sendeve të patundshme nga pika 1 do të realizohet në
formë elektronike në datë 15.01.2021, me fillim në ora 11:00.
1.4. Në përputhje me shkresën e Komunës së Ohrit nr. 20-10722/2 të datës
24.08.2018 për PK nr.1586/1, KK Ramne sipas ekstraktit nga dokumentacioni
planor urbanistik, dedikimi i ndërtimit është shtëpi individuale banimi.
Vlera e përgjithshme e vlerësuar të sendeve të patundshme të përcaktuara në
pikën 1 është 3.748.591,00 denarë.
2. Lëndë e shitjes janë sende të patundshme që gjenden në Prilep në rr. “P.
Koteska” të regjistruara në Fletën e pronësisë nr. 32540 për ɄK Prilep edhe atë:
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën- objekt në menaxhim tjetër, hyrja 1, kati PR,
me sipërfaqe prej 21 m², të PK. nr. 21471, pjesa 3 dhe
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën- objekt në menaxhim tjetër, hyrja 1, kati PR,
me sipërfaqe të brendshme prej 21 m2 në PK. nr. 21471, pjesa 4.
Të përfshira në Vendimin për shitjen e sendeve të patundshme në Prilep të
Qeverisë së Republikës së Maqedonisë nr. 44-6013/1 nga data 10 korrik të vitit
2018.
2.1. Çmimi fillestar:
Çmimi fillestar i sendeve të patundshme nga pika 2, në ankandin publik
elektronik është 528.215,00 denarë.
2.2. Garancia bankare:
Garancia bankare për seriozitetin e ofertës në vlerë prej 10.564,00 denarë,
përkatësisht 2% nga vlera e vlerësuar të sendeve të patundshme nga pika 2.
2.3. Data e mbajtjes së ankandit publik:
Ankandi publik për shitjen e sendeve të patundshme nga pika 2 do të realizohet në
formë elektronike në datë 15.01.2021, me fillim në ora 12:00.
2.4. Në përputhje me shkresën e Komunës së Prilepit nr. 10-1317/3 të datës
16.08.2018 për PK. 21471/3 dhe PK. nr. 21471/4, KK Prilep sipas ekstraktit nga
SHPALLJE nr. 3/2018-2
dokumentacioni planor urbanistik ndërtim, dedikimi për ndërtimin është hapësirë
afariste dhe pjesa tjetër hapësirë publike.
Vlera e përgjithshme e sendeve të patundshme të vendosura në pikën 2 është
528.215,00 denarë.
3. Lëndë e shitjes janë sende të patundshme që gjenden në Tetovë në PK nr. 5578
v.th. Kllukovë, të regjistruara në Fletën e pronësisë nr. 35084 për KK Tetovë-2 edhe
atë:
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën - objekt jashtë biznesit afarist, hyrja nr.1,
kati 1 me sipërfaqe prej 503 m2.
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën - objekt jashtë biznesit afarist, hyrja nr.1, kati
PO me sipërfaqe prej 502 m2.
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën - objekt jashtë biznesit afarist, hyrja nr.1, kati
PR në sipërfaqe prej 502 m2 dhe
- Ndërtesa 1, dedikimi për ndërtesën - llozha, ballkone dhe tarraca, hyrja nr.1, kati
PR me sipërfaqe prej 10 m2.
Të përfshira në Vendimin për shitje të sendeve të patundshme në Tetovë të Qeverisë
së Republikës së Maqedonisë nr. 44-5273/1 nga data 19 qershor të vitit 2018.
3.1. Çmimi fillestar:
Çmimi fillestar i sendeve të patundshme nga pika 3, në ankandin publik
elektronik është 46.284.194,00 denarë.
3.2. Garancia bankare:
Garancia bankare për seriozitetin e ofertës në vlerë prej 925.684,00 denarë,
përkatësisht 2% nga vlera e vlerësuar të sendeve të patundshme nga pika 3.
3.3. Data e mbajtjes së ankandit publik:
Ankandi publik për shitjen e sendeve të patundshme nga pika 3 do të realizohet në
formë elektronike në datë 15.01.2021, me fillim në ora 13:00.
3.4. Në përputhje me shkresën e Komunës së Tetovës nr. 10-2413/2-1 të datës
01.03.2018 për PK nr. 5578, KK Tetovë-2 sipas ekstraktit nga dokumentacioni
planor urbanistik, dedikimi për ndërtimin është biznes i vogël.
Vlera e përgjithshme e sendeve të patundshme të vendosura në pikën 3 është
46.284.194,00 denarë.
II. TË DREJTË PËR PJESËMARRJE
Të drejtë për pjesëmarrje në ankandin publik elektronik kanë të gjithë personat
fizikë dhe juridikë, vendas dhe të huaj që mund të fitojnë të drejtën e pronësisë të
sendeve të patundshme në territorin e Republikës së Maqedonisë së Veriut në pajtim
me ligjin.
III. DOKUMENTET E NEVOJSHME PËR PJESËMARRJE NË
ANKANDIN PUBLIK
Paraqitja për pjesëmarrje në ankandin publik bëhet në formë elektronike në këtë
faqe të internetit: ɟ-aukcii.finance.gov.mk
Parashtruesit duhet të dorëzojnë edhe këto dokumente:
- për pikën 1: garanci bankare për seriozitetin e ofertës në vlerë prej 2% nga
vlera e vlerësuar e sendeve të patundshme në vlerë prej 74.972,00 denarë me afat
vlefshmërie prej 60 ditëve nga dita e lëshimit të garancisë;
- për pikën 2 garanci bankare për seriozitetin e ofertës në vlerë prej 2% nga vlera
e vlerësuar e sendeve të patundshme në vlerë prej 10.564,00 denarë me afat
vlefshmërie prej 60 ditëve nga dita e lëshimit të garancisë;
- për pikën 3 garanci bankare për seriozitetin e ofertës në vlerë prej 2% nga vlera
e vlerësuar e sendeve të patundshme në vlerë prej 925.684,00 denarë me afat
vlefshmërie prej 60 ditëve nga dita e lëshimit të garancisë;
Si dhe:
a) për personat juridikë
- gjendja rrjedhëse nga Regjistri qendror i Republikës së Maqedonisë së Veriut,
përkatësisht dokument adekuat i lëshuar nga organi përkatës nga shteti ku është
regjistruar subjekti juridik jo më i vjetër se 6 muaj nga dita e lëshuar:
b) për personat fizikë
- kopje të letërnjoftimit valid apo të dokumentit të udhëtimit.
Garanci bankare në vlerë prej 74.972,00 denarë për sendet e patundshme
nga pika 1, garanci bankare në vlerë prej 10.564,00 denarë për sendet e
patundshme nga pika 2, garanci bankare në vlerë prej 925.684,00 denarë për
sendet e patundshme nga pika 3, deri në afatin e fundit për paraqitje
dorëzohet edhe në formë të shkruar (në origjinal) deri te Komisioni për
disponimin me sendet e tundshme dhe të patundshme në pronësi të Republikës
së Maqedonisë së Veriut, shfrytëzues Ministria e Financave, në adresë rr.
„Dame Gruev”nr.12, Shkup, me vërejtje në zarf “MOS HAP - publikimi
nr.3/2018-2”
IV. AFATI PËR PARAQITJE
Për pjesëmarrje në ankandin publik, pjesëmarrësit duhet të paraqiten në formë
elektronike deri në fund të ditës së 25-të, llogaritur nga dita e publikimit të shpalljes
në gazetat ditore dhe në faqen e internetit, respektivisht duke përfshirë edhe datën
11.01.2021.
Komisioni në afat prej tre ditësh pas mbarimit të kohëzgjatjes së shpalljes, të
gjithë parashtruesve të cilët në sistemin e ankandit publik elektronik janë paraqitur
me të gjitha dokumentet e duhura, të cekura në pikën III të shpalljes, do u dorëzojë
shifër (fjalëkalim) dhe emër shfrytëzuesi për pjesëmarrje në ankandin publik, ndërsa
parashtruesve të cilët nuk kanë dorëzuar dokumentacionin e plotë do u dërgojë
njoftim me arsyetimin se nuk do të marrin pjesë në ankandin publik.
V. MËNYRA DHE PROCEDURA PËR ZBATIMIN E ANKANDIT PUBLIK
1. Ⱥnkandi publik zbatohet në pajtim me dispozitat në nenin 26 nga Ligji për
shfrytëzim dhe disponim me sendet në pronësi të shtetit dhe me sendet në pronësi të
komunës (“Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr.78/15...21/18 dhe
„Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut“ nr.101/19...275/19).
2. Që ankandi publik të realizohet nevojitet të ketë së paku një pjesëmarrës.
3. Për ofrues më të volitshëm në ankandin publik konsiderohet pjesëmarrësi i cili
ka ofruar çmimin e fundit, që paraqet vlerën më të lartë për shitje të sendeve të
patundshme.
4. Ofruesi më i volitshëm është i detyruar që në afat prej 15 ditësh nga dita e
pranimit të njoftimit me shkrim për zgjedhje, të paguajë mjete në pajtim me çmimin
e arritur përfundimtar nga ankandi, në të kundërtën nuk do të vazhdohet me lidhjen
e kontratës, ndërsa garancia bankare për seriozitet të ofertës do të aktivizohet dhe
ofruesi në periudhë prej 1 viti nuk do mund të marrë pjesë në cilin do ankand publik
të ardhshëm për sendet e patundshme.
5. Bartësi i të drejtës së pronësisë me ofruesin më të volitshëm, do të lidh kontratë
për shitblerje në afat prej 15 ditë pune pas kryerjes së pagesës së çmimit të sendeve
të patundshme. Tatimin e
qarkullimit dhe shpenzimet noteriale për solemnizim të marrëveshjes për shitblerje
të sendeve të patundshme, do ti mbulojë blerësi - ofruesi më i volitshëm.
6. Pjesëmarrësit në ankand publik kanë të drejtë ankese vetëm në raport me
procedurën e ankandit publik. Ankesa dorëzohet tek Komisioni në afat prej 3 ditësh
nga dita e mbajtjes së ankandit publik. Komisioni vendos lidhur me ankesën me
vendim në afat prej 5 ditësh nga pranimi i ankesës. Kundër vendimit të Komisionit
mund të paraqitet ankesë tek Komisioni Shtetëror për Vendim-marrje në Procedurë
Administrative dhe procedura e punës në shkallën e dytë.
IV. FAQJA E INTERNETIT KU DO TË MBAHET ANKANDI PUBLIK
Ankandi publik do të realizohet në mënyrë elektronike në këtë faqe të internetit:
ɟ-aukcii.finance.gov.mk
Komisioni për disponim me sendet e tundshme dhe
sendet e patundshme në pronësi të
Republikës së Maqedonisë së Veriut
shfrytëzues Ministria e Financave
8 RAJON
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

Dokumenti i Grupit JURISPODENCA

punues për reformën në
drejtësi, i cili i është
dorëzuar Qeverisë së
Kosovës, prezanton
Edhe Kosova shpreson në
skenarë të cilët mund të
operohen lidhur me
llogaridhënien në
sistemin e drejtësisë dhe
vetingun në drejtësi Kosova nuk
ndërmarrjen e hapave minant të angazhohen aty edhe të është shtet
aktivë për të atakuar krijohet një atmosferë krejtësisht
mungesën e
tjetër politike. Reforma në siste-
min e drejtësisë aktualisht në këtë
për BE-në
llogaridhënies në kuadër atmosferë politike, me këtë klasë Ish ministrja e Arsimit e Sh-
të sistemit. Ky dokument, që është në pushtet, nuk jam opti- qipërisë, Besa Shahini, vlerë-
po ashtu, elaboron se si mist se mund të bëhet diçka. Pra, son se “Mini Shengeni Ballka-
do të adresohej mungesa unë jam shumë skeptik se mund të nik” nuk dallon nga projektet e
bëhet diçka me këtë strukturë dhe tjera. “Është një forum ku li-
e llogaridhënies në këtë përbërje të qeverisë", vlerësoi derët e rajonit po takohen me
sistemin e drejtësisë Salihu. Vetingu është proces i riv- lehtësi më të madhe”, është
përmes vetingut lerësimit të figurës së prokurorëve shprehur Shahini. Ajo në Ru-
dhe gjyqtarëve dhe ka për qëllim bikon ka thënë se Bashkimi
Dokumenti i Grupit punues për rritjen e tyre profesionale, luftimin Evropian nuk ka ide të reja për
reformën në drejtësi, i cili i është e korrupsionit dhe ndikimin e kri- Ballkanin Perëndimor. “Ka një
dorëzuar Qeverisë së Kosovës, pa- mit të organizuar, politikës apo pabarazi të madhe mes vende
raqet edhe një skanim të legjisla- do t'iu vijë fundi. “Jemi të sigurt përmirësimin e sistemit të drejtë- elementëve të tjerë të paligjshëm të rajonit dhe BE-së. Nuk ka
cionit vendor në dispozicion, me dhe të bindur që vërtet po iu vjen sisë. "Qeveria është e lirë të zgjedhë në dhënien e drejtësisë. Vetingu më dilema që Ballkani nuk e
relevancë për sistemin e drejtësisë, fundi edhe dembelëve brenda si- edhe dy modalitete, pra të bëjë nënkupton kontrollin e vazhdue- ka një perspektivë të afërt
integritetin dhe llogaridhënien. stemit të drejtësisë, të korruptuar- kombinimet e tyre. Është një ra- shëm të integritetit të gjyqtarëve evropiane. Bashkëpunimi
Poashtu nënvizon sfidat, të cilat ve brenda sistemit të drejtësisë port, i cili mund të ndikojë në për- dhe prokurorëve me qëllim që të rajonal është i varur nga
janë shkaktare të gjendjes aktuale, dhe atyre të cilët deri sot kanë pa- mirësimin e drejtësisë, besimin e vlerësohet dhe garantohet përsh- marrëdhënia që kemi me BE-
në të cilën ndodhen organet e sur njëfarë qasje të papërgjegjsh- qytetarëve në drejtësi dhe në tatshmëria e tyre për të qenë pjesë në”. “E dyta është marrëdhënia
drejtësisë në termat e llogaridhë- me”, tha Selmanaj. rritjen e integritetit dhe lloga- e sistemit. Vetingu nuk ngërthen e Kosovës me Serbinë. Kosova
nies. Institucionet e Kosovës, për Megjithatë, ai pranoi se proce- ridhënien në sistemin e drejtësi- në vetvete edhe kontrollin e nuk është shtet për Serbinë as
disa vite me radhë, janë duke pu- si i reformave të thella në sistemin së", theksoi Spahija. Njohësi i si- performancës së gjyqtarëve dhe për BE-në dhe shumicën e or-
nuar për fillimin e procesit të veri- e drejtësisë dhe ai i vetingut, nuk stemit të drejtësisë, Ismet Salihu, prokurorëve përveç rasteve kur ganizatave ndërkombëtare.
fikimit të gjyqtarëve dhe proku- do të jenë të lehtë. profesor i së Drejtës Penale perfomanca e tyre e dobët është Kosova absolutisht nuk është
rorëve dhe jo vetëm, por deri më "Nuk është hap i lehtë, sepse kjo Ndërkombëtare, tha për Radion indikator i integritetit të cenuar shtet për BE-në. Zyra e BE-së
tash ky proces nuk ka nisur ende. më pas do të nxjerrë edhe nevojën Evropa e Lirë, se pavarësisht reko- apo të cenueshëm të gjyqtarëve në Kosovë, është zyrë, nuk
Ministria e Drejtësisë ka an- për një konsensus përtej qeverisë, mandimeve që mund të ketë dhe prokurorëve. Raporti i Komi- është delegacion sikur në të
gazhuar një grup të të ekspertëve ndoshta edhe në Kuvendin e Ko- marrë qeveria nga Grupi punues sionit Evropian për Kosovën për vi- gjitha vendet e Ballkanit
të pavarur, të cilët kanë hartuar sovës. Por, jemi të bindur se me apo edhe të tjerët për reforma në tin 2019, thekson problemet me Perëndimor. Rajoni është në
strategji për këtë proces, i cili ta- modalitetin që do ta zgjedhim ba- sistemin e drejtësisë, gjasat për të sundim të ligjit në Kosovë, ndërsa një pabarazi shumë të madhe.
shmë është dërguar Qeverisë së shkë, do të marrim përkrahjen ndryshuar gjendja janë minima- sa i përket funksionimit të gjyqëso- Mini Shengenin nuk e shoh
Kosovës. Zëvendëskryeministri i edhe të forcave të tjera politike", u le. rit, raporti identifikon se Kosova ndryshe nga projektet tjera”,
Kosovës, Driton Selmanaj, tha se shpreh Selmanaj. Florent Spahija, "Reforma në sistemin e drejtë- është në një fazë të hershme të zh- është shprehu ajo. Shahini ka
me këtë proces të reformave dhe kryesues i Grupit punues për sisë është shumë serioze, e shumë villimit të një sistemi funksional thënë se BE duhet të shohë si
vetingut, "dembelëve" dhe të "kor- reformë në drejtësi – veting, tha se e madhe. Për ta ndryshuar këtë gjyqësor, duke theksuar pak pro- të ecet para drejt zgjidhjes së
ruptuarve" në sistemin e drejtësisë, raporti ofron mundësi të mira për gjendje, duhet që ekspertët kul- gres të arritur në vitin 2018. (rel) marrëveshjes Kosovë-Serbi.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Banka e Shqipërisë pret rritje

graduale të inflacionit gjatë Kthimi i kufizimeve, ngadalëson rimëkëmbjen e Shqipërisë
vitit të ardhshëm dhe
ardhmen ngelen pozitive. Mirati- mi i kredisë për biznese dhe rritja e
kthimin e tij në objektiv mi i vaksinave të para do të ketë një kredisë në lekë. Paralelisht me
brenda vitit 2020. efekt psikologjik në pritshmëritë rritjen e portofolit të kredisë, ecuri
Megjithatë, njëlloj si në për një përfundim gradual të pan- pozitive ka pasur dhe struktura e
deklaratat e fundit, Banka e demisë. Sidoqoftë, ai nënvizoi se këtij portofoli. Rritja në 50.2% e pe-
Shqipërisë u shpreh se rimëkëmbja ekonomike ka ende shës së kredisë në lekë ndaj totalit,
rreziqet për rimëkëmbjen e nevojë për masa nxitëse, duke lënë jep sinjale inkurajuese për rritjen e
ekonomisë ngelen të larta, të të kuptohet se kursi i politikës mo- efektivitetit të politikës monetare
netare do të vazhdojë të jetë sti- dhe rritjen e qëndrueshmërisë fi-
lidhura kryesisht me ciklin e
muluese. Guvernatori konfirmoi nanciare të vendit. Sektori bankar
pandemisë dhe me dëmtime përfundimet se sektori financiar ka dhënë një kontribut pozitiv në
eventuale permanente që dhe ai bankar gjatë këtij viti kanë përballimin e krizës. Rritja e kredi-
ajo mund të sjellë në shfaqur një ecuri edhe më të mirë timit ka ndihmuar me likuiditet
ekonominë reale erdhën në përmirësim gjatë muaj- për tremujorin e katërt janë ende se parashikimet. Sipas Guvernato- bizneset dhe familjet në vështirësi
ve të verës, duke pasqyruar freni- paraprake. Megjithatë, përkeqësi- rit, rritja e kredisë në lekë është një të përkohshme, si dhe ka mbështe-
min e përhapjes së epidemisë, re- mi i situatës epidemiologjike dhe zhvillim pozitiv për të rritur efikasi- tur vijimin e investimeve. Po ashtu,
Kthimi i masave kufizuese në laksimin e distancimit social, si dhe rivendosja e pjesshme e kufizime- tetin e politikës monetare të shtyrja e pagimit të kësteve të kre-
tremujorin e fundit të vitit mund efektin pozitiv të masave lehtësue- ve gjatë tremujorit të katërt sugje- bankës Qendrore. disë për kategori të caktuara hua-
ta ketë ngadalësuar rimëkëmbjen e se fiskale, monetare dhe financiare. rojnë një rikuperim më të ngadaltë “Normat e interesit për familjet marrësish dhe ristrukturimi i kredi-
ekonomisë shqiptare. Pas Në përgjigje të tyre, ecuria e të të aktivitetit ekonomik në këtë pe- dhe bizneset kanë qëndruar në ni- ve për kategori të tjera, ka
mbledhjes së fundit të Këshillit ardhurave buxhetore dhe ajo e riudhë. Ky vlerësim mbështetet nga vele të ulëta, kursi i këmbimit ka zhvendosur një pjesë të barrës fi-
Mbikëqyrës për vitin 2020, Guver- tregtisë me jashtë u përmirësua. rënia e besimit të bizneseve dhe rezultuar i qëndrueshëm, ndërsa nanciare të krizës në bilancet e kë-
natori i Bankës së Shqipërisë, Gent Po ashtu, përmirësim shënoi dhe ilustron brishtësinë e zhvillimeve sektori bankar ka vijuar të kredi- tij sektori,” tha Guvernatori. Banka
Sejko, tha se këto masa, sado që jo tregu i punës, sikurse ilustrohet nga ekonomike në afatin e shkurtër,” tojë ekonominë. Kredia për sekto- e Shqipërisë pret rritje graduale të
shumë të shtrënguara, mund të ja- rritja tremujore e punësimit dhe tha ai. Pavarësisht nga kjo, Sejko rin privat shënoi një rritje mesata- inflacionit gjatë vitit të ardhshëm
pin efektin e tyre negative në eko- reduktimi në 11.6% i shkallës së pa- tha se në skenarin bazë pritshmë- re vjetore prej 6.7% gjatë vitit 2020, dhe kthimin e tij në objektiv bren-
nomi. “Treguesit e disponuar punësisë. Të dhënat e disponuara ritë e Bankës së Shqipërisë për të e mbështetur kryesisht nga zgjeri- da vitit 2020. (monitor)
 GLOBI
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
9
Por kur Bideni ta marrë SANKSIONIME
detyrën më 20 janar, ai
pritet që ta nisë
menjëherë punën në
rikalibrimin e qasjes së
Trumpit për përdorimin e
Bideni mund të
NATO
kësaj mase ndëshkuese,
teksa do të rezervojë për
vete pak kohë për t’i
“rebelohet” ndaj Trumpit
rimenduar ndryshimet
dëshiron të madhore për sa u përket
caqeve kryesore të
mbetet sanksionimit, si Irani dhe
Kina
"aleancë Joe Bideni nuk do të hezitojë

atomike" ta vërë në përdorim armën më të

Shtetet e NATO-s kritikojnë
traktatin e OKB-së mbi ndali-
min e armëve bërthamore, i
cili do të hyjë në fuqi së afër-
mi. Traktati i OKB-së për Nda-
limin e Armëve Bërthamore
nuk e pasqyron mjedisin
ndërkombëtar të sigurisë, i cili
po bëhet gjithnjë e më sfi-
dues. Ai gjithashtu bie në
kundërshtim me rregulloret
ekzistuese për çarmatimin
dhe mospërhapjen e armëve
bërthamore, sipas një deklara-
te të përbashkët të të gjitha
vendeve tw NATO-s. Prandaj,
NATO-ja ka ritheksuzar refuzi-
min e traktatit. Marrëveshja e
kritikuar nga aleanca e ka bu-
rimin në fushatën
ndërkombëtare për çarmati-
min bërthamor (ICAN) në Gje-
nevë. Ajo u miratua në korrik
2017 nga Asambleja e
Përgjithshme e Kombeve të
Bashkuara me votat e 122 ven-
deve. Më shumë se 80 vende
kanë aderuar në traktat. ICAN
mori Çmimin Nobel për Paqe
në vitin 2017.
Pasi Hondurasi e ratifikoi në
pëlqyer të pararendësit të tij në
Shtëpinë e Bardhë, Donald Trump
– atë të sanksionimeve – në
përpjekjen për t’i riformësuar poli-
tikat e jashtme të Shtëpisë së
Bardhë. Kështu ka bërë të ditur një
burim i afërt me planifikimet e
brendshme të presidentit të
zgjedhur. Por kur Bideni ta marrë
detyrën më 20 janar, ai pritet që ta
nisë menjëherë punën në rikalibri-
min e qasjes së Trumpit për për-
dorimin e kësaj mase ndëshkue-
se, teksa do të rezervojë për vete
pak kohë për t’i rimenduar ndry-
shimet madhore për sa u përket
caqeve kryesore të sanksionimit, si
Irani dhe Kina, ka thënë burimi.
Sfidë kryesore për të do të jetë ha-
mendësimi se cilat sanksione
duhet t’i mbajë, cilat t’i heqë dhe
në fund edhe cilat t’i zgjerojë. Krejt
kjo pas një periudhe katërvjeçare,
gjatë së cilës Trumpi ka zbatuar
këtë masë ekonomike të ndëshki-
mit me ritëm rekord – rëndom
njëanshëm – por megjithëkëtë ka
dështuar që t’i nënshtrojë rivalët e
SHBA-së karshi vullnetit të tij.
Rishikimi i kësaj strategjie do
të bëhet me ndihmën e një rivlerë-
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
simi të jashtëm të programeve të
sanksioneve që do të fillojë
menjëherë pas inaugurimit të Bi-
denit, kanë bërë të ditur burimet
në kushte anonimiteti. Por edhe
para se të kompletohet vlerësimi,
Bideni pritet ta bëjë të qartë se
sanksionet do të vazhdojnë të
mbesin instrument qendror i fu-
qisë amerikane – megjithëse më
nuk do të zbatohet në emër të slo-
ganit të bujshëm “Së pari Amerika”,
që i kishte prirë politikës së jasht-
me të Trumpit. “Nuk do të ketë as
tërheqje, as mësymje”, ka bërë të
ditur një person i lidhur ngushtë
me procesin e bartjes së pushtetit
të Bidenit. “Do të ketë një rivlerë-
sim në përdorimin e sanksioneve si
mjet”. Në mesin e mundësive të
para, kanë bërë të ditur dy buri-
met, do të mund të ishte tërheqje
e sanksioneve që Trumpi ua vuri
në shtator zyrtarëve të Gjykatës
Ndërkombëtare Penale lidhur me
hetimin e tyre nëse Ushtria ame- Prejse ka marrë detyrën, Trum-
rikane kreu luftë në Afganistan, një pi ka zbatuar sanksione si
veprim që ishte denoncuar nga kundërpërgjigje ndaj problemeve
aleatët evropianë. ndërkombëtare, prej aktiviteteve
Bideni do të mund të merrte ushtarake të Iranit deri te arsenali
sanksione të ngjashme me ato të bërthamor i Koresë Veriore dhe
britanikëve dhe të Bashkimit Evro- kriza politike e Venezuelës. Admi-
pian kundër rusëve lidhur me hel- nistrata e Trumpit ka hartuar rreth
mimin e kritikut të Kremlinit, 3.800 “dizajne” të reja sanksionesh,
Aelxei Navalny, ka thënë një bu- krahasuar me 2.350 gjatë manda-
rim i familjarizuar me çështjen. tit të dytë të ish-presidentit Barack
Ekipi i Bidenit nuk ka pasur ko- Obama. Megjithëse Bideni pritet
ment zyrtar lidhur me këtë çështje. të vazhdojë përdorimin e masave
Pos që përbën sfidë për Bidenin, ndëshkuese, do të ketë ndryshime,
politika kaotike e sanksioneve të përfshirë vendimmarrjen më
Trumpit ka sjellë telashe në siste- gjithëpërfshirëse dhe koordinimin
min politik amerikan në ditët e më të ngushtë me aleatët, kanë
fundit të administratës republika- thënë burimet. Hajjar Chemali , i
ne. Trumpi ka vënë sanksione të cili ka shërbyer si zyrtar sanksio-
ashpra që do të mund ta vështirë- nesh në administratën e Obamas,
sonin kthimin eventual të Bidenit ka thënë se sanksionet duhet të
në marrëveshjen me Iranin për përdoren si pjesë e një strategjie
programin e tij bërthamor dhe për më të gjerë, dhe “pikërisht kjo i ka
të rivënë raporte të shpejta me zyr- munguar shpesh administratës së
tarët e Partisë Komuniste të Kinës. Trumpit”.

tetor traktatin si shteti i 50-të,

ai mund të hyjë në fuqi 90 ditë
më vonë - më 22 janar 2021.
Në dokument, i cili është i
detyrueshëm sipas ligjit
ndërkombëtar, nënshkruesit
marrin përsipër që "asnjëherë,
në asnjë rrethanë", të mos zh-
villojnë, prodhojnë, marrin,
posedojnë ose strehojnë armë
bërthamore. Shtetet e NATO-s
vërtet thonë se edhe ato e
mbështesin objektivin e një
bote pa armë bërthamore. Por
ato theksojnë se mënyra e vet-
me e besueshme për çarmati-
min bërthamor është Traktati
për Mospërhapjen e Armëve
Bërthamore (NPT), thuhet
deklarata. Traktati i ndalimit
të OKB-së nuk ka mekanizma
rigorozë dhe të qartë të veri-
fikimit. Për më tepër, atë nuk e
ka nënshkruar asnjë shtet që
ka armë bërthamore. Në dek-
laratë theksohet se për sa
kohë që ekzistojnë armë
bërthamore, NATO mbetet një
aleancë atomike. (dw)
Gjermania dëbon nga vendi dhjetëra azilkërkues
oficerë policie u vranë në një sulm
Një grup prej 30 në një pikë kontrolli sigurie në pro-
azilkërkuesve, të cilëve u vincën veriore të Baghlan. Misioni
ishte refuzuar qëndrimi i Kombeve të Bashkuara në Afgani-
stan (UNAMA), thotë se 5.939 vikti-
në Gjermani kanë ma civile - 2.117 njerëz të vrarë dhe
mbërritur në Kabul. Ata 3,822 të plagosur - u regjistruan në
ishin deportuar nga nëntë muajt e parë të këtij viti. Pan-
demia e koronavirusit e ka përke-
Gjermania, thanë
qësuar më shumë situatën, në një
zyrtarët nga ministria nga vendet më të varfra të botës.
afgane e Refugjatëve dhe Kombet e Bashkuara paralajmë-
Riatdhesimit më 17 ruan se 5 milionë afganë do të kenë
dhjetori i vitit 2016 përmes 34 flutu- luftës, është shumë i rrezikshëm nevojë për ndihmë vitin e ardh-
dhjetor rimeve. Fluturimi i parafundit i dë- për t'i kthyer azilkërkuesit përsëri. shëm për shkak të pandemisë së
bimit nga Gjermania ndodhi në Pavarësisht nga fillimi i bisedimeve COVID-19 dhe rritjes së konflikteve.
Një grup prej 30 azilkërkuesve, muajin mars. Vendet e tjera anë- të paqes midis qeverisë së Kabulit "Fondet e ndihmës janë të nevojsh-
të cilëve u ishte refuzuar qëndrimi tare të Bashkimit Evropian gjitha- dhe militantëve në shtator, konflik- me urgjentisht", tha zyrtari i lartë
në Gjermani kanë mbërritur në Ka- shtu kanë rinisur fluturimet e dëbi- ti vazhdon dhe situata e sigurisë për Çështjet Humanitare, Ramesh
bul. Ata ishin deportuar nga Gjer- mit. Një aeroplan me 11 migrantë të po përkeqësohet. Rajasingham, në një konferencë
mania, thanë zyrtarët nga ministria dëbuar nga Austria dhe Bullgaria u Ka sulme të përditshme nga ta- për media më 15 dhjetor. Statistikat
afgane e Refugjatëve dhe Riatdhe- ul në Kabul më 16 dhjetor. Grupet e libanët dhe militantët e Shtetit Isla- e Kombeve të Bashkuara tregojnë
simit më 17 dhjetor. Një total prej të drejtave të njeriut kanë kritikuar mik, të cilat po u shkaktojnë dëme se këtë vit rreth 300.000 njerëz
937 azilkërkuesve janë dërguar nga deportimet, duke thënë se Afgani- civilëve në këtë vend. Më 16 dhjetor, janë detyruar të largohen nga kon-
Gjermania në Afganistan që nga stani, i shkatërruar nga dekada të zyrtarët afganë thanë të paktën 13 flikti në Afganistan.
10 FORUM
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

Finlandezë të humbur! Nga

Nazim Rashidi

ë Maqedoninë e Veriut mund të jepen shpjegime të thel- litikanë. Dhe të gjithë këta profe- materiale të kurikulave finlande-

N shkaktoi reagime të
mëdha paralajmërimi
nga Ministria e Arsimit
se pritet të ketë një model plotë-
la, sepse rreshtat janë të limituar,
por disa koncepte do t’i shtroj.
E para dhe që është esenciale
është koncepti se në Finlandë ar-
sionistë janë arsimtarë të edukuar
në universitet. Të gjithë arsim-
tarët janë me master. Qëllimi: fë-
mijët në Finlandë duhet të kenë të
ze, por esenca është diku tjetër.
Ky model dhe sidomos koncepti
që profesionistet të merren me ar-
simin dhe politika mos ndërhyje
Pyetja është kjo: A bëhemi
dot edhe ne Finlandë në
sisht të ri të arsimit. Ajo që ngjal- simimi konsiderohet një e drejtë gjitha shanset të marrin eduki- ka filluar diku mbi 40 vjet më arsim? Fatkeqësisht
li më shumë debate ishte shpjegi- themelore dhe si rrjedhojë poli- min cilësor pavarësisht ku jetojnë parë. Dhe vetëm para rreth 10 përgjigjja është,
mi se disa lëndë mund të tikat arsimore nënkuptojnë në fshat ose në kryeqytet. Ky si- vjetësh ra në sy të botës kur “s’bëhemi dot ne
shkrihen në një, si historia dhe mundësi të barabartë për të stem ra në sy kur nxënësit dhe nxënësit e Finlandës dilnin të Finlandë” pavarësisht se
gjeografia e të mësohen së ba- gjithë. studentët disa vite më radhë, që parët në testime. Por si erdhi deri
shku. Nga ministria sqaruan se Edhe një herë: E DREJTË THE- nga fillimi i këtij shekullit dalin të tek ky koncept? U konsiderua se
disa fëmijët do t’i çojnë në
bëhet fjalë për ndryshimin e kon- MELORE dhe TË GJITHË KANË parët në vlerësime ndërkombëta- ishte një nga elementet kryesore shkolla të shtrenjta. Në
ceptit se si të mësohen materialet MUNDËSI TË BARABARTË PËR re. Sidomos u mor në vëmendje të rimëkëmbjes ekonomike të fund të gjithë do jemi
dhe jo të zhduken lëndët apo disi- ARSIMIM. sepse në Finlandë arsimi ishte fa- vendit. Finlanda nuk ishte një nga finlandezë të humbur, ata
plinat shkencore. Ideja e ministri- Kjo do të thotë se shkollimi las dhe arrinte rezultate të shkël- vendet më të zhvilluara atëherë,
së është që disiplinat shkencore është FALAS. Edhe në rastet kur qyera për dallim me disa vende si përkundrazi. Por u vendos që dija
të mirë shkolluarit s’do
të mësohen “të lidhura”. Duke ka shkollim privat, që është tejet e SHBA apo Britania e Madhe ku të jetë esenca e çdo zhvillimi pa jenë kompatibil me
marrë parasysh sidomos zhvilli- rrallë në fakt është i subvencio- për arsimin paguhet shumë sh- përjashtime. Dhe çfarë bënë? realitetin. Të tjerët do
met e politikës së ditës me rrugë- nuar nga shteti. Universiteti trenjtë. Vendosën të përdorin çdo resurs tentojnë të finladizohen
timin e Maqedonisë së Veriut gjithashtu është FALAS. Pra një Aspekti tjetër i suksesit të si- njerëzor që kishte vendi, duke
drejt BE-së dhe bllokimit tani nga person në Finlandë paguan 0 stemit finlandez është koncepti krijuar kushte të barabarta për të
por s’do arrijnë dhe do
Bullgaria, ku pikërisht historia para, që nga klasa e parë e deri se si duhet parë shkollimi? gjithë e duke nxjerrë më të mirët mbesim të gjithë në këtë
dhe interpretimi i saj është çë- tek titulli doktor shkencash. Përgjigjja e zyrtarëve në Finlandë në sipërfaqe pa dallime se nga vi- kërkim konstant për
shtje, ky propozim ndezi reagime Por ky koncept është baza e e parafrazuar është se fëmijët i nin. Me të vetmin qëllim që ta përparim. Finlanda për
pikërisht për shkak të idesë se hi- suksesit, sepse heq idenë elitari- mësojnë si të mësojnë, dhe jo si të çojnë vendin dhe njerëzit përpa-
vete do përparojë, e ne do
storia mund të hiqet si lëndë. Por ste të shkollimit dhe vë dijen të marrin diploma. Por ky koncept ra.
nëse e heqim këtë emocion të ça- parën. Sistemi arsimor i merr fë- nuk është lojë fjalësh, sepse sipas Sigurisht që modelet e ndry- e arrimë vetëm kur do
stit anash, debati për arsimin mijët që vinë nga të gjitha shtre- studimeve, dallimi i dijeve mes shme nuk mund të merren e pranojmë atë esencialen
duhet marrë seriozisht, madje më sat i trajton njëlloj, u jep mundë- nxënësve më të dobët dhe atyre kopjohen pa kontekstet aktuale. të tyren se arsimimi është
seriozi i mundshmi. Nga të gjithë. si të njëjta të gjithëve, dhe çon më të mirë, është më i vogli në Prandaj e para që duhet bërë
E DREJTË THEMELORE
Për një gjë padyshim paj- përpara të gjithë, secilin me speci- krahasim me vendet e tjera. ose që duhet shtruar si çështje te
tohen të gjithë se një reformim fikat e veta. Por suksesi i kësaj qa- Dhe kur shohim modelin e ar- ne është, a ndërtohet dot një kon- dhe TË GJITHË DUHET TË
duhet bërë. Dhe lind pyetja si? sjeje ka edhe një arsye tjetër, të simit, do të dalim tek ato propozi- sensus i gjerë që arsimi mos të KENË MUNDËSI TË
Kush duhet të dalë në krye të tij? gjitha partitë, të cilit do spektër me që u bënë nga ministria tek jetë betejë e shëmtuar politike? BARABARTË PËR
Sigurisht këtu politika e ka pe- politik këtë gjë nuk e vënë në dy- ne, ku thelbi është fëmijët të më- Pas kësaj vinë të gjitha. A ndër- ARSIMIM!
shën e saj sepse vizioni i titullarë- shim. Është një konsensus i sojnë në forma të kombinuara, të tohen dot disa themele mbi të ci-
ve do të reflektohet, por kjo fushë përgjithshëm pra, që nënkupton futet teknologjia më shumë në lat do të duhet të zhvillohet arsi-
duhet të shkojë përtej politikës së që politikat arsimore apo dhe vetë përdorim, të lihen nxënësit pa mi, jo në vitet, por në dekadat në
ditës. Një model që shpesh mer- arsimin e drejtojnë profesionistët. ngarkesë dhe sidomos pa barrën e vazhdim? Nëse nuk arrihet ky të gjithë dakord, që shteti gjënë e
ret parasysh, madje u përmend Që të jetë edhe më e qartë, arsimi notave. Të identifikohen prirjet e konsensus, kush e di sa modele të parë që duhet të bëjë është krijimi
edhe nga Ministrja e Arsimit Mil- në të gjitha nivelet, që nga zyr- secilit dhe ajo që është më e merren për bazë, nëse vjen një i kushteve të njëjta arsimi për të
la Carovska, është modeli i Fin- tarët më të lartë, departamentet e rëndësishme është që të gjithë të ministër dhe hedh poshtë punën gjithë? Kush do që është sot e
landës. Shumë mirë, por çfarë pa- ndryshme arsimore apo dhe vetë ndihen të dobishëm me aftësitë e tjetrit, për çfarë do arsye, kush do që do bëhet nesër mini-
rasheh ai? Ose pse ka dhënë shkollat drejtohet nga edukatorë, që kanë. Do të gjeni informacione atëherë çdo gjë do të bjerë në ujë. stër, mos mund ta lëkundë këtë
rezultate? Me këtë tekst nuk arsimtarë, jo biznesmenë apo po- pafund edhe dokumentarë edhe Tjetra që është bazike, a biem dot qasje. A s’është turp dhe tmerr që

KOHA PËR KARIKATURËN E DITËS

Koha E përditshme informative

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim Dullovi

www.koha.mk

Botues: Koha Production SHPK | Adresa e botuesit dhe redaksisë: Bul. Goce Delçev nr.11, | Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup | Gazetë ditore - botohet çdo ditë përveç të dielës | Shtypi dhe distribuimi:“Sloboden Pecat” - rr. Kej 13 Noemvri nr.3/1-238, Shkup, 5000 kopje | Data e shtypjes e enjte, 17 nëntor 2020 | Numri i parë i gazetës doli më 22 Nëntor 2006
Drejtor: Lirim DULLOVI | Kryeredaktor: Vedat MEMEDALIU | Ndihmëskryeredaktor: Destan JONUZI | Redaktor përgjegjës: Emin AZEMI | Redaktor: Evis HALILI | Redaktor teknik: Halil BERISHA
E-mail: koha@koha.com.mk | Tel: 02 3179 - 904; Tel: 02 3179 - 905; Tel: 02 3179 - 906; Fax: 02 3118 - 060; | MARKETING: Bekim SHAQIRI • marketing@koha.com.mk; Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222 | Përgjegjës për distribuim: Afrim DULLOVI - Tel: 071 372 221
Përfaqësues ligjor: Shtëpia e avokatëve Inter Partes - Shkup

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Numri tatimor 4030008022772

disa fëmijë mos kenë kushte elementare në shkol-
lë, të ecin me kilometra në këmbë, të tjerë të jenë
nga 40 në klasë, e të tjerë të mësojnë me tabela
elektronike. Tek arsimtarët, a mund të nxisim më të
mirët e gjimnazistëve të bëhen mësues? Nëse nuk
krijojmë breza të diturish në përputhje me kohën,
e gjitha është kot. Shkollat e bukura e me pajisje
nuk do kenë vlerë nëse nuk ka mësues të mirë. E
këtu më s’ka lidhje nga cila parti do jenë ministrat
e drejtorët sepse do mbesim në fund të të gjitha
vlerësimeve nëse më të mirët nuk i mësojnë brezat
që vijnë.
Sa i përket kurikulave, nëse ato ndërtohen nga
profesionistët dhe përherë me mendje të hapur që
të shkojnë baras me teknologjinë e me kohën, s’do
ketë shumë dallime e përplasje. Sepse do të ndër-
tohen e rishikohen nga profesionistët. Esenca e kë-
saj fushe jetike të zhvillimit duhet të jetë sa më
apolitike. Politika veç të krijojë hapësirë për zhvil-
lim. Që në kontekstin e sotëm, vështirë se arrihet.
Frika është se propozimet e fundit, (të cilat ende
s’janë të qarta të merremi vesh) do politizohen. Do
hidhen poshtë nga rivalët e do ngrihen lartë nga ba-
shkëpartiakët pa zhvilluar debatin e sinqertë. Kur ti-
tullarët të ndërrohen do ndryshojë edhe modeli
dhe sërish do mbesim në këtë realitet, ku do nxiten
dallimet, shkollimi s’do përparojë, do marrin hov
shkollimet private dhe në fund do kemi individë
që do kenë diploma nga gjimnaze e fakultete pre-
stigjioze, por jo dhe një komb dhe shoqëri të zhvil-
luar.
Për shembull një shkollë me program finlan-
dez qenka edhe në Kosovë. Ku një vit shkollimi ku-
shton disa mijëra euro. Sigurisht akses në këtë
shkollë do kenë fëmijët e prindërve që kanë të
ardhura të larta. Deri këtu në rregull. Por përqindja
e tyre është aq e vogël, sa që nuk do bëjnë dot
asnjëherë dallimin për të rritur dijeninë e shoqëri-
së. Tjetra, dallimi i dijeve të tyre dhe të tjerëve që
kanë shkuar në shkolla publike do jetë aq i madh,
sa praktikisht shumica e këtyre fëmijëve do ikin ja-
shtë dhe s’do kenë asnjë kontribut në vend. Nëse
mbesin do jenë në përplasje konstante me nivelin
e përgjithshëm. Mbase do jenë drejtues të biznese-
ve të prindërve ose do krijojnë edhe të tjera, mba-
se do përfshihen edhe në institucione, por do thonë
vazhdimisht atë që e thonë të gjithë sot, siç ma tha
dhe një biznesmen para pak ditësh: “s’ka njerëz të
aftë”. Pra çfarë do ndodhë, është se do dënohen
këta pak fëmijë, që të merren me nivelin e dobët të
krijuar me vite. Individualisht, nga qëndrime egoi-
ste, apo edhe një krekosjeje momentale prej një pa-
saniku instant, mund të kënaqen se fëmijët do u
shkojnë në shkolla të pasura, e inovative. Por nëse
mbesin këtu veç do u lënë barrën të merren me
injorancën e përgjithshme që as e si ta thyejmë së
bashku si shoqëri. Çështja e arsimit është jetike
dhe bën dallimin e madh se si shihet e ardhmja.
Nga aspekti egoist dhe përfitues personal, ky dal-
lim i madh në dije mund të sjellë privilegje,por nga
aspekti shoqëror e zhvillimit të përgjithshëm për të
cilën krekosen të gjithë se kontribuojnë lë dallime
në dijeni, është mëkat dhe dënim për ata që shkol-
lohen mirë një herë dhe për të gjithë ne, sepse zh-
villimi nuk është i përgjithshëm. Pyetja është kjo:
A bëhemi dot edhe ne Finlandë?
Fatkeqësisht përgjigjja është, “s’bëhemi dot ne
Finlandë”, ashtu thuhet shpesh, pavarësisht se disa
fëmijë do shkojnë në shkolla të shtrenjta. Dhe çdo
sjellë kjo? Do jemi “finlandezë të humbur”, ata të
mirëshkolluarit s’do jenë kompatibil me realitetin.
Të tjerët do tentojnë të finlandizohen por s’do ar-
rijnë dhe do mbesim në këtë kërkim konstant për
përparim. Finlanda për vete do përparojë, e ne do ta
arrimë vetëm kur do pranojmë atë esencialen të
tyren se arsimimi është E DREJTË THEMELORE dhe
TË GJITHË DUHET TË KENË MUNDËSI TË BARA-
BARTË PËR ARSIMIM!
(Autori është kolumnist i rregullt i gazetës KOHA)
Rubrika "Forum" është krijuar si hapësirë për të botuar letrat, opinionet, reflektimet dhe reagimet e lexuesve dhe qytetarëve.
Redaksia mban të drejtën për të redaktuar e shkurtuar, si dhe mos botuar ato shkrime që nuk i përmbahen etikës.
FORUM
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
Kush do ta pasojë
Merkelin?
nioni Kristiandemokrat (CDU)
U i kancelares gjermane, Angela
Merkel, e ka qeverisur Repu-
blikën Federale 71-vjeçare pe-
sëdhjetë vjet. Kur të largohet nga poli-
tika vitin e ardhshëm, pas
gjashtëmbëdhjetë vjetësh në krye të
Kancelarisë, është e sigurt se një tjetër
kristiandemokrat do ta pasojë. Kush do
të jetë? Brenda pak javësh, CDU-ja do të
mbajë konventën e 33-të partiake, dhe
do ta zgjedhë liderin e ri. Dhe me siguri
se aty do të nxirret me shumë gjasë edhe
emri i atij apo asaj që do të jetë kandidat
i CDU-së për kancelar kur të largohet
Merkeli, dhe pakkush dyshon se CDU-ja
do të dalë në krye në zgjedhjet e ardhsh-
me parlamentare të shtatorit, rrjedhi-
misht duke marrë primatin për formi-
min e qeverisë së re.
Tre emra që ia kanë mësyrë postit
më të lartë partiak nuk janë emra të
njohur jashtë vendit. I pari (nëse u refe-
rohemi sipas rendit alfabetik) është Ar-
min Laschet, presidenti-ministër i Vest-
falisë së Rajnës Veriore dhe motor i
kahershëm i partisë, karizma e të cilit
nuk përkon me kompetencën e tij. Tjetri
është Friedrich Merz, i cili i priu grupit
parlamentar të CDU-së në Bundestag
dy dekada më parë, derisa u nxor nga
loja nga Merkeli në kohën kur po përvi-
lej për të garuar për kreun partiak. Pasi
kaloi në sektorin privat dhe fitoi goxha
para, po synon të kthehet përsëri. Kandi-
dati i tretë është Norbert Röttgen, shef i
Komitetit të Politikës së Jashtme të Bun-
destagut. Ka shërbyer shkurt si ministër
Mjedisi nën drejtimin e Merkelit derisa
e shkarkoi ministrin, atëherë me pamje
djaloshare.
Laschet është më i preferuari i
pathënë bujshëm i Merkelit, nëse jo për
diçka tjetër, edhe për shkak të hesapeve
që të tjerët duhet t’i ndajnë me “Nënën”,
shtegu i së cilës drejt ardhjes në majë
të pushtetit lidhet me rivalë që nuk ishin
fort të fuqishëm. Sherri i COVID-19 ende
nuk e dimë se kur dhe si do të mbahet
konventa e CDU-së për zgjedhjen e li-
derit të saj. Por pavarësisht se a do të
mbahet fizikisht, apo virtualisht, partia
do të vendosë gjatë këtij muaji për datën
e konventës në mesjanar. Nuk ka ndonjë
garues me epërsi të theksuar. Merz kish-
te 27 për qind të përkrahjes në anketi-
met e fundit, por trendi i tij ishte në rë-
nie. Röttgen kishte 16 për qind dhe po
përjeton një ngritje të lehtë. Laschet
është ndërmjet të dyve, dhe gëzon 21
për qind të mbështetjes. Dhe fakti se
asnjëri nuk ka ndonjë epërsi kritike,
vetëm sa ka shtuar paqartësitë. Një
pyetje që ngrihet natyrshëm është se
çfarë kauzash mbrojnë kandidatët. Dhe
kësaj pyetjeje nuk është e lehtë t’i jepet
përgjigje në këtë sistem politik centrist
të mërzitshëm - mbase është fatbardhë-
si që është kështu. E majta dhe e djath-
ta ekstreme gjermane mund të marrin
bashkërisht 20 për qind në anketime.
Shumica e votuesve preferojnë partitë e
mëdha (mbi të gjitha, CDU-në), që ope-
rojnë si supermarketet, duke ofruar nga
pak për këdo, pa ndonjë befasi a kaos.
Gjatë gjithë gjysmës së parë të
shekullit njëzet - nga Kaizeri (mbreti)
Wilhelmi i Dytë deri te Führer - Gjerma-
nia ishte vendi “më interesant” në botë.
Në aspektin e brendshëm ishte një vul-
lkan politik, dhe kërcënim vdekjeprurës
për fqinjët. Sot, si rezultat i dy luftërave
botërore shkatërrimtare, është agresive
krahasueshëm me përtaci, me politikën
e saj që luhatet ndërmjet stabilitetit dhe
maturisë.
Kështu, kontesti i bukurisë i CDU-së
nuk ngjason kurrkund me zgjedhjet pre-
sidenciale paraprake të Partisë Demok-
ratike sivjet në Shtetet e Bashkuara të
Amerikës, ku senatorët Bernie Sanders
nga Vermonti dhe Elizabeth Warren nga
Massachusetts bënë garë të fortë me di-
skurs majtist. E Gjermania nuk e ka asnjë
Donald Trump në skenën e saj. Politika e
vendit është “vazhdimësi e über alles“.
Dhe kështu, Lasche po garon me për-
vojën e tij si president-ministër i shtetit
më të populluar prej gjashtëmbëdhjetë
syresh të Gjermanisë - një përparësi që
nuk e kanë Merz dhe Röttgen. Slogani i
tij pathënë në thelb përbën “edhe katër
vjet merkelizëm”; pa ndonjë ndryshim të
theksuar në politikën e jashtme dhe të
brendshme. Njëherësh, Merzi, i cili nisi
fushatën e tij duke ndjekur diskursin e
CDU-së (më shumë atlanticizëm dhe më
shumë ekonomi të tregut të lirë), ka ba-
raspeshuar maturueshëm kadencat e
tij. Ai gjithashtu “nuk dëshiron deviji-
me”, por beson se Gjermania “është nga-
dalësuar tepër”. Kështu që, duhet të
mendojmë për dy anët.
Röttgen, më i riu prej treve, duket
më i vendosuri. Duke i mëshuar fort në
kredencialet e tij si ekspert i politikës së
jashtme, dëshiron të ketë qëndrim më të
sertë ndaj Rusisë dhe Kinës krahasuar
me dy rivalët. Por kini kujdes: nën lider-
shipin e tij nuk do të ketë “as vazhdimë-
si të krejtësishme, e as këputje” me
epokën e Merkelit. Andaj, stabiliteti do të
vazhdojë të jetë emri i lojës gjermane.
Nuk ka ndonjë të ngjashëm me Marine
le Penin e Francës apo me Matteo Salvi-
nin e Italisë, e as ndonjë majtist radikal
si Jeremy Corbyn i Britanisë, ish-lider i
Partisë Laburiste. Përderisa Shtetet e Ba-
shkuara dhe Mbretëria e Bashkuar në
thelb kanë qeveri me dy parti, Gjerma-
nia, si shumica e Evropës kontinentale,
qeveriset nëpërmjet koalicioneve
shumëpartiake, që nuk luhaten radika-
lisht para e prapa në secilën palë
zgjedhje.
Në secilin rast, kushdo që fiton garën
e CDU-së në janar dhe bëhet kancelar në
shtator, do të qeverisë në koalicione me
dy ose me tri parti. Për shkak të pande-
misë, që ka favorizuar ata që janë në pu-
11
Nga
Josef JOFFE
Kështu, kontesti i bukurisë i
CDU-së nuk ngjason kurrkund
me zgjedhjet presidenciale
paraprake të Partisë
Demokratike sivjet në Shtetet
e Bashkuara të Amerikës, ku
senatorët Bernie Sanders nga
Vermonti dhe Elizabeth
Warren nga Massachusetts
bënë garë të fortë me diskurs
majtist. E Gjermania nuk e ka
asnjë Donald Trump në skenën
e saj. Politika e vendit është
“vazhdimësi e über alles”.
Kancelari i ardhshëm gjerman
është e sigurt të parashikohet,
do të jetë Merkeli pa Angelan
shtet, CDU-në dhe partinë bavareze si-
motër, Unioni Kristiansocial(CSU), me
gjasë do të sigurojë rreth 35 për qind të
votave. Me qasjen paksa majtiste, të
Gjelbrit do të fitojnë 20 për qind, duke i
kthyer në partnerë të natyrshëm koali-
cioni për CDU/CSU-në. Ky aranzhim i pu-
shtetit të baraspeshuar premton vazh-
dimësi, që nuk është edhe aq mahnitës.
Ne në media shumë shpejt mund ta
kthejmë kokën pas nga Trumpi, i cili pa-
varësisht ceneve të shumta, ishte lideri
më argëtues i shekullit 21. Por në këto
kohë të trazuara - me COVID-19 që ende
nuk është hequr dhe me ekonominë
ende në tkurrje - centrizmi i ngadaltë
nuk është rezultati më i keq për ankori-
min e pushtetit të Evropës.
Pos tre kandidatëve të deklaruar të
CDU-së, janë edhe dy të tjerë, të cilët në
vend se të ndjekin rrugën konvenciona-
le - së pari shef, pastaj kandidat për kan-
celar - po luajnë lojën e pritjes. Mbase
partia do të mërzitet me treshen La-
schet, Merz dhe Röttgen, dhe do të dë-
shironin dikë që është përditë në vë-
mendje të publikut. Njëri është ministri
i Shëndetësisë, Jens Spahn, politikan
punëtor, i cili, falë COVID-it, është për-
ditë në lajme. Tjetri është lideri i CSU-së,
Markus Söder, burrë me ambicie të
mëdha që palodhshëm merret me in-
tervista dhe me emisione debatuese. Por
asnjëri prej pesë kandidatëve nuk do të
inxhinieronte një revoltë kundër “Nënës”
dhe trashëgimisë së saj. Kancelari i ardh-
shëm gjerman është e sigurt të para-
shikohet, do të jetë Merkeli pa Angelan.
(koha.net)
(Autori është anëtar në Institutin Hoo-
ver të Universitetit të Stanfordit, shërben
në Këshillin editorial të së përjavshmes
gjermane “Die Zeit”)
 Speciale
|||||||||||||||||||||||||
Koha për

Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

Një ekipi studiuesish

të shpërndarë midis
Holandës dhe
A do të mbrohemi nga koronavirusi Mos konsumoni
"sandviç kanibal",
Shteteve të
Bashkuara, vërtetuan me një spraj për hundën? rrezikoheni nga
sëmundjet
se marrja çdo ditë nga
Banorët e Wiskonsinit po nxi-
hunda në formën e një ten nga autoritetet shëndetëso-
spraji të një frenuesi re që të mos ushqehen me një
viral (një konstrukt pjatë tradicionale vendase për
këtë vit, për të shmangur së-
lipopeptidi) tek mundjet që mund të vijnë prej
qelbësit, ishin në saj. Një “sandviç kanibal”, i kon-
sideruar si i preferuari i festave
gjendje t’i mbronin në këtë shtet, përbëhet nga mi-
ata nga infeksioni dhe shi i viçit, i bluar krudo me bukë
transmetimi me qepë, kripë dhe piper. Por,
“ngrënia e mishit të papërpu-
nuar nuk rekomandohet
Kur është fjala për sistemin asnjëherë për shkak të baktere-
imunitar, ekziston një prirje për ta ve që mund të përmbajë”, tha
Departamenti i Shërbimeve
konsideruar atë si diçka të fshehur,
Shëndetësore të Wisconsin
të brendshme, të përbërë nga qeli-
(DHS).
za dhe antitrupa, që udhëtojnë mension imunitar të mukozës ndaj Shkollës së Mjekësisë Ikan në fillim, nuk është dhe aq e çuditsh- Departamenti, i cili e rikujton
kryesisht përmes gjakut, dhe Covid-19”. Në fakt, Rasëll dhe ko- Mount Sinai në Nju Jork. Shpresa me. Për shembull, një ekipi studiue- këtë fakt çdo vit para festave,
shpërndahen aty-këtu nëpër trup. legët e tij, sugjerojnë mënyra sipas është për bllokimit të plotë të in- sish të shpërndarë midis Holandës shtjelloi paralajmërimin e tij në
Në realitet, shumica e armëve tona të cilave kërkimi duhet të përqen- feksionit, dhe jo vetëm të së- dhe Shteteve të Bashkuara, vërte- një postim tjetër në mediat so-
mbrojtëse janë të ekspozuara. Ko- drohet tek një qëllim specifik:për mundjes. Kjo temë po diskutohet tuan se marrja çdo ditë nga hunda ciale. “Koha për kujtesën tonë
ronavirusi Sars-Cov-2, agjenti të kuptuar antitrupin dhe reagimin tani që pritet të vijnë vaksinat, dhe në formën e një spraji të një frenue- vjetore se ekziston një traditë e
shkaktar i Covid-19, është një virus i qelizor në nivelin e mukozës, pasi për të cilat nuk dihet efektiviteti i si viral (një konstrukt lipopeptidi) festave që duhet ta anashkalo-
frymëmarrjes, qëpreferon si një aty ndodh fillimisht gjithçka. Kupti- bllokimit të infeksionit. Në javët e tek qelbësit, ishin në gjendje t’i ni: sandviç me mish të papërpu-
portë hyrëse në trupin tonë traktin mi se si reagon sistemi imunitar i fundit ishin inkurajuese lajmet mbi mbronin ata nga infeksioni dhe nuar, ndonjëherë të quajtur
respirator (dhe sytë). Dhe ashtu si lidhur me mukozën - përfshirë anti- një vaksinë që bëhej tek minjtë e transmetimi. sandviç kanibal”, shkroi depar-
tamenti në Facebook.
vaksinat e para që janë gati të mbër- trupat specifikë të mukozave, si IgA infektuar në mukozën e traktit re- Po mbi ta, u krye studimi i një
“Shumë familje të Wisconsin i
rijnë, të zhvilluara në një kohë - do t’i ndihmonte ekspertët të hidh- spirator, që kishte shkaktuar një anti-virali të aftë të bllokojë tran-
konsiderojnë ato si një traditë
rekord, ka nga ata që kujtojnë se nin dritë edhe mbi format e ndrysh- përgjigje sistemike. smetimin e virusit, por këtë herë i festash, por ngrënia e tyre
pikërisht këtu duhet të fokusohet me të sëmundjes (për shembull Por ideja e forcimit të mbrojtjes dhënë përmes gojës. Pastaj pati një përbën një kërcënim për Sal-
shumica e kërkimeve për të luftuar duke e sqaruar njëherë e mirë kundër virusit, që në momentin e përpjekje për krijimin e një spraji monelë , E. coli O157: H7,
koronavirusin: tek përgjigja imune enigmën e të sëmurëve pa simpto- parë që ai hyn në trupin e njeriut, nga një kompani bioteknike austra- Campylobacter dhe Listeria,
e lokalizuar tek mukoza. ma, asimptomatikët). nuk ka të bëjë vetëm me vaksinat liane, e cila sipas krijuesve të saj, sti- baktere që mund t’ju bëjnë të
“Është e qartë se përgjigja e Por kryesisht mund të vlejë për intranazale. Në përgjithësi, ekzi- mulon një imunitet jo-specifik dhe sëmureni. Dhe, jo, nuk ka aspak
imunoglobulinave sistemike G, an- të parandaluar prekjen nga Covid- stojnë disa përpjekje për të zhvil- bllokon shumimin e viruseve. Tani rëndësi se ku e merrni mishin
titrupat më të bollshëm në qarkul- 19. Për shembull, përmes vaksinave luar spraj për hundën, që bllokojnë për tani, synimi është vetëm të te- tuaj!”, thuhet në njoftim. Më
lim, është shumë e rëndësishme. intranazale, të cilat synojnë të nxisin depërtimin e virusit, por pa funk- stohet siguria e procesit dhe qën- herët, edhe Departamenti i Buj-
Ne nuk e mohojmë atë. Por ajo një reagim imun në mukozë. “Viru- sionuar domosdoshmërisht si një drueshmëria e antitrupave. Por pa- qësisë i SHBA-së apeloi për mo-
skonsumimin e tyre duke thënë
është në vetvete e pamjaftueshme”, si futet në hundë dhe bie në kontakt vaksinë. Këto janë studime të vo- ralelisht, studimet mbi kafshët do të
se ka qindra njerëz në Midwest
thotë Majkëll Rasëll, profesor në me mukozën. Nëse do të neutrali- gla, në disa raste të kryera mbi kaf- ndihmojnë gjithashtu për të kup-
që janë ndierë keq pasi kanë
Universitetin e Bufalos, që bën zohej që aty, gjithçka do të kishte shët. Por ato sugjerojnë gjithsesi se tuar efektivitetin e tyre si një mbu- ngrënë sandviçë kanibale çdo
thirrje për atë që ai e quan një “di- mbaruar”, thotë Florian Kramer i ideja e ndalimit të patogjenit që në rojë kundër koronavirusit. sezon pushimesh.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Veprat njerëzore peshojnë më shumë se të gjithë gjallesat në Tokë!

Sot, ndërtesat dhe infrastruktura të tjera të bëra nga njeriu peshojnë më shumë se të
gjitha pemët dhe shkurret, dhe masa e plastikës është dyfishi i të gjitha kafshëve tokësore
dhe ujore. Kulla Eiffel peshon sa më shumë se 10.000 rinoqerontët e fundit që kanë
mbetur në Tokë dhe vetëm masa e krijuar nga njeriu i Nju-Jorkut është e barabartë me të
gjithë peshqit në planet
Njerëzimi përfaqëson një thërri- që ne prodhojmë, përfshirë pla- transformim mbresëlënës. Nëse në
me të totalit të krijesave të Tokës, stikën, dyfishohet çdo 20 vjet. vitin 1900, masa antropogjene
megjithatë ai ka arritur të prodhojë Një grup biologësh nga Institu- (njerëzore) ishte e barabartë me
një sasi materiali më të bollshëm se ti Weizmann në Izrael referuan të vetëm 3% të biomasës, në 120 vjet
e gjithë biomasa (domethënë, gru- dhënat e vlerësimeve të mëparsh- ajo arriti më shumë se 100%. Tepri- sur një ndikim të thellë. stikës është dyfishi i të gjitha kaf-
pi i organizmave të gjallë), të plane- me mbi biomasën e të gjitha gjalle- ca e asfaltit dhe betonit të derdhur Sot, masa antropogjene mat 1.1 shëve tokësore dhe ujore. Kulla Eif-
tit. Sipas një studimi të botuar në save. Nga bakteret te bimët, nga kaf- në disa periudha historike, të tilla si trilionë tonelata dhe nëse vazhdon fel peshon sa më shumë se 10.000
“Nature”, ne po kalojmë momentin shët tek i gjithë njerëzimi, ajo nuk ajo e zhvillimit të madh urban dhe të rritet me këtë ritëm, mund të tre- rinoqerontët e fundit që kanë mbe-
në të cilin të gjitha veprat njerëzore përbën më shumë se 0.01% të bio- bumit ekonomik midis Luftës së fishojë biomasën “e thatë” të Tokës tur në Tokë dhe vetëm masa e
kanë arritur të peshojnë më shumë masës së planetit, krahasuar me Dytë Botërore dhe krizës së naftës (ajo që vlerësohet pa marrë parasy- krijuar nga njeriu i Nju-Jorkut është
sesa bimët, mikroorganizmat, njerë- vlerësimet e masës së materialeve të 1973, kontribuan në këtë parakalim; sh peshën e ujit), deri në vitin 2040. e barabartë me të gjithë peshqit në
zit dhe kafshët së bashku. Masa to- prodhimit njerëzor, duke parë sesi por rënia e biomasës e shkaktuar Tashmë sot, ndërtesat dhe infra- planet. Numrat që vërtetojnë dhe
tale e rrugëve, ndërtesave, digave, marrëdhënia midis këtyre entitete- nga njeriu përmes shpyllëzimeve, struktura të tjera të bëra nga njeriu vulosin ndërhyrjen tonë në botën
infrastrukturave të betonit, metalit, ve ka ndryshuar që nga fillimi i konsumit të tokës dhe humbjes së peshojnë më shumë se të gjitha natyrore, është pesha e Antropogje-
tullave, qelqit dhe gjithçkaje tjetër shekullit të kaluar. Po flasim për një specieve të gjalla, gjithashtu ka pa- pemët dhe shkurret, dhe masa e pla- nit.

Ballkani 25 vjet nga
traktati i Dejtonit
Dhjetori shënon 25-vjetorin e
nënshkrimit të traktatit
ndërkombëtar të paqes, të njohur
si Marrëveshja e Dejtonit, e cila sol-
li fundin e gati katër viteve të kon-
fliktit në ish-Jugosllavi. Që nga ajo
kohë, fotografi skocez, Chris Leslie,
ka qenë duke vizituar Ballkanin
dhe duke kapur në objektivin e
aparatit të tij fotografik se si njerë-
zit dhe vendet e tij kanë ndryshuar.
Midis 1992 dhe 1995, lufta në Bo-
snjë-Hercegovinë mori më shumë
se 100 000 jetë dhe la rreth dy mi-
lionë njerëz të pastrehë.
Për t’i dhënë fund gjak-
derdhjes, Marrëveshja e Paqes e
Dejtonit u nënshkrua zyrtarisht
nga presidentët e Kroacisë, Serbisë
dhe Bosnjës, në Paris, më 14 dhje-
tor 1995. Marrëveshja erdhi pas 21
ditësh negociatash në Bazën Ajro-
re Wright Patterson në Dayton,
Ohio dhe u mundësua nga përf-
shirja e drejtpërdrejtë e Presiden-
tit të SHBA, Bill Clinton dhe ekipit
të tij. “Askush nuk mund të garan-
tojë që myslimanët, kroatët dhe
KOHA PËR SPECIALE
serbët në Bosnjë mund të vijnë së
bashku dhe të qëndrojnë së ba-
shku si qytetarë të lirë në një vend
të bashkuar që ndajnë një fat të
përbashkët. Vetëm populli bo-
shnjak mund ta bëjë këtë”, tha Pre-
sidenti Klinton në atë kohë.
Ish Jugosllavia ishte një shtet
socialist i krijuar pas pushtimit
gjerman në Luftën e Dytë Botëro-
re dhe një lufte të hidhur civile. Fe-
derata e gjashtë republikave ba-
shkoi serbët, kroatët, myslimanët
boshnjakë, shqiptarët, sllovenët
dhe të tjerë, të cilët ndodheshin
nën një regjim relativisht të relak-
suar komunist. Udhëheqja e Presi-
dentit Josip Broz Tito shtypi me
sukses tensionet deri në vdekjen e
tij në 1980. Pa Titon, u shfaqën
thirrje për më shumë autonomi
brenda Jugosllavisë nga grupet
nacionaliste, duke çuar në shpal-
ljen e pavarësisë në Kroaci dhe Sl-
loveni në 1991. Ushtria jugosllave e
mbizotëruar nga serbët filloi filli-
misht në Slloveni dhe pastaj në
Kroaci. Mijëra u vranë në konflik-
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
13
tin në Kroaci, i cili u ndalua në 1992
nën një armëpushim të monito-
ruar nga OKB.
Bosnja ishte më pas ajo që ki-
shte radhën të përpiqej për pa-
varësi. Kryeqyteti Sarajeva u
rrethua dhe bombardua. Mbi 1 mi-
lionë banorë u larguan nga bane-
sat e tyre. Pasi NATO bombardoi
serbët e Bosnjës, forcat myslimane
dhe kroate fituan terren dhe i
dhanë fund luftës. Marrëveshja e
Paqes së Dejtonit e ndau Bosnjën
në dy njësi vetëqeverisëse, një re-
publikë serbe të Bosnjës dhe një
federatë myslimano-kroate të
lidhur lehtë nga një qeveri qen-
drore. Marrëveshja e Dejtonit
mund të ketë sjellë paqe në Bal-
lkan, por një numër i madh njerë-
zish ishin zhvendosur dhe të pa-
punë. Fotoreporteri dhe
filmbërësi fitues i Bafta, Chris Le-
slie, nga Skocia, ka vizituar rajonin
e Ballkanit për gati 25 vjet, duke
dokumentuar qytetet dhe qyte-
tet e shkatërruara nga lufta të ish
Jugosllavisë. (BBC)
14 KOHA PËR SPECIALE Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

Në thelb, të gjithë jemi emigrantë!

Ka të ngjarë që jo shumë kohë më vonë, njerëzit të jenë drejtuan për
në juglindje përgjatë bregdetit të Oqeani Indian, me shumë valë
emigrantësh që i pasuan këta aventurierë origjinalë njënjë hark
kohor prej dhjetëra mijëra vjetësh. Stounking thotë se rrugës do të
ketë pasur një shkëmbim të madh të ADN-së, dhe këta dy përbërës -
lëvizja dhe përzierja gjenetike - është ajo që ai i sheh si një tipar
përcaktues i specieve njerëzore
Petullat
Qeniet njerëzore priren që të
magjepsen me origjinën e tyre.
e miqësisë
Dhe historitë e origjinës gjenden
nëpër kultura, fe, etni dhe kombë- me arabët
si, dhe të gjitha ato janë shumë të
rëndësishme. Këto histori u tre- Në Jeruzalem edhe pse nuk
gojnë njerëzve nga vijnë, dhe se si lejohen grumbullimet, njerë-
të gjithë janë përshtatur me njëri- zit janë rreshtuar në një pa-
tjetrin. Natyrisht një nga këto hi- stiçeri për të blerë ëmbëlsirën
stori, është ajo e gjeneve njerëzo- që tanimë është bërë shumë e
re. Dhe është një histori ku muniteteve afrikane në rajonet e njerëzimit. Disa shkencëtarë men- gjithë të tjerët. “Të gjitha populla- famshme. E quajtur sufga-
çdokush ka pjesë të ADN-së njerë- shteteve të Botsvanës, Namibisë, dojnë se njerëzit evoluan për herë tat njerëzore, kanë qenë në kon- niyot (petull) ajo skuqet dhe
zore. Ndërsa shkencëtarët gjejnë Angolës dhe Afrikës së Jugut, të të parë në Afrikën Lindore, thotë takt me të tjerat”- përfshirë Khoe- mbushet me krem. E gjitha
sot ADN më të lashtë njerëzore, në cilët flasin gjuhë të ngjashme, Rejnolds, dhe shkencëtarët nuk San, thotë ai, dhe kjo është kjo është frymëzuar nga
mostrat më moderne të ADN-së, thekson Reynolds për “Live Scien- kanë grumbulluar prova të mjaf- vërtetuar me prova në gjenet, kul- marrëdhëniet e Izraelit me
dhe po zhvillojnë më shumë ce”. tueshme arkeologjike në asnjërën turat e tyre dhe gjuhët e tyre. Emiratet e Bashkuara Arabe.
mënyra për të analizuar këtë mate- Sipas tij, ekzistojnë dy faktorë zonë, për të qenë plotësisht të si- Njerëzit e hershëm lëvizën Sufganiyot është ëmbëlsira
rial gjenetik, kjo gjë po zbulon më kryesorë që tregojnë se grupet gurt se pikërisht aty u shfaq për gjerësisht përreth Afrikës për më më e njohur që realizohet për
shumë rreth asaj se si lëvizën dikur Khoe-San mund të jenë pasardhës herë të parë Homo Sapiens. shumë se 100.000 vjet para se të festën Hanukkah, të cilën he-
njerëzit e hershëm në të gjithë jo-emigrues të njerëzve të dikur- Madje ekziston mundësia që largoheshin prej andej. Në atë mo- brenjtë e bëjnë çdo vit. Këtë
botën, duke u shpërndarë për të shëm: Ata jetojnë në vendin ku ka njerëzit evoluan në Afrikën Perën- ment, ata ndoshta u zhvendosën vit, shefat e ëmbëlsirave Itzik
banuar thuajse në të gjitha cepat e të ngjarë që të jenë shfaqur njerë- dimore, thotë për “Live Science” nga Afrika Lindore në Lindjen e dhe Keren Kadosh i dhanë një
planetit tonë. zit për herë të parë, dhe kanë një Mark Stounking, një gjenetist mo- Mesme, thotë Stounking. Ka të kthesë të re ushqimit.
Atëherë, pas mijëra e mijëra vi- sasi të lartë të larmisë gjenetike. lekular në Institutin Maks Plank ngjarë që jo shumë kohë më vonë, Në pastiçerinë e tyre ata
tesh emigrimit gati të vazhdue- Një nga mënyrat për t`a kuptuar për Antropologji Evolucionare në njerëzit të jenë drejtuan për në ju- krijuan petullën Abu Dhabi të
shëm, a ka ndonjë popullatë që pse larmia e lartë gjenetike, tre- Lajpcig, Gjermani. Mjedise të ndry- glindje përgjatë bregdetit të Oqea- bërë nga hurmat e dërguara
nuk e ka e braktisur asnjëherë ven- gon një prejardhje origjinale, shme, bëjnë një punë më të keqe ni Indian, me shumë valë emi- nga komuniteti hebre i Emira-
din ku mendohej se ka evoluar është krahasimi i gjeneve. Njerëzit ose më të mirë në ruajtjen e grantësh që i pasuan këta teve të Bashkuara Arabe. Ajo
Homo Sapiens? Pra thënë ndryshe, që u shkëputën nga popullata mbetjeve fosile, shprehet ai, ndaj aventurierë origjinalë njënjë hark kushton 6.76 dollarë shumë
a ka ndonjë njeri në botë që nuk origjinale njerëzore - mund të kenë vetëm sepse mbetjet njerëzore kohor prej dhjetëra mijëra vjetësh. më lirë se një petull që shitet
është emigrant? “Nga një këndvë- vetëm disa nga gjenet, por ata që nuk janë gjetur në vende të veçan- Stounking thotë se rrugës do të nëpër botë. Produkti i ri, ishte
shtrim shkencor, të vetmit njerëz banojnë ende aty do të kenë të ta, kjo nuk do të thotë që njerëzit ketë pasur një shkëmbim të madh një mënyrë për të vlerësuar
që ndoshta mund të mendohet se gjitha gjenet. Megjithatë, nuk kanë jetuar atje shumë kohë të ADN-së, dhe këta dy përbërës - procesin e paqes mbi të cilin
nuk janë emigrantë, i përkasin disa përkundër afërsisë së grupeve më parë. Stounking nuk mendon lëvizja dhe përzierja gjenetike - Izraeli dhe Emiratet e Ba-
grupeve që flasin gjuhën Khoe-San Khoe-San me “djepin e njerëzimit” se sot ekzistojnë njerëz në botë që është ajo që ai i sheh si një tipar shkuara Arabe kanë filluar. Tre
në Afrikën e Jugut”, thotë Ostin dhe larminë e tyre të konsiderue- nuk janë emigrantë. “Njerëzit kanë përcaktues i specieve njerëzo- muaj më parë, Izraeli dhe
Rejnolds, asistent/profesor i antro- shme gjenetike, identifikimi i tyre qenë gjithmonë në lëvizje”-thek- re.“Ajo që u pëlqen sot njerëzve Emiratet e Bashkuara Arabe
pologjisë në Universitetin Bejlor si popujt e fundit aborigjenë gje- son ai. Dhe studimi i tij i fundit gje- është të emigrojnë dhe bëjnë nënshkruan një marrëveshje
në Teksas, i specializuar në gjene- netikisht, nuk është i prerë. Së pari, netik mbi popullatat në të gjithë seks”, tha Stounking. Dhe mesa të ndërmjetësuar nga SHBA
tikën e popullatës njerëzore. Emër- studiuesit nuk e dinë me siguri Azinë, ka treguar se ka një për- duket kështu ka qenë që nga kohë- për normalizimin e
timi Khoe-Sani referohet disa ko- nëse Afrika e Jugut është djepi i zierje të thuajse të gjithëve me të rat më të lashta. (Live Science) marrëdhënieve.

STUDIME PËR PLAKJEN QELIZORE ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

A mund ta rikthejmë moshën mbrapsht?

Shkencëtarë kanë zbuluar se bllokimi i kësaj enzime çon në pengimin e disa proceseve
plakëse, e për pasojë - rikthimin e qelizës që kishte humbur aftësinë ndarëse në një qelizë
që rifutet sërish në ciklin e ndarjeve qelizore, pa u shndërruar në qelizë tumorale
Plakja qelizore është një proces i ndër- të mundshme kthimin e qelizave të plakura shkencëtarë kanë bërë kërkime për një enzi-
likuar që shkaktohet nga një sërë faktorësh, mbrapsht, duke i futur sërish në ciklin e me që quhet PDK1 në kultura të fibropla-
një pjesë e të cilëve janë studiuar në detaje, ndarjes qelizore. Këto janë përpjekje të suk- steve të plakura të vendosura në një skelet
por shume të tjerë ende mbeten të sesshme të shkencës anti-moshë. Në këtë tredimensional që imiton lëkurën origjina- tumorale. Studimet e ardhshme para-
panjohur. Një qelizë e plakur nuk ndahet pistë kërkimesh janë edhe punimet e një le. Ata kanë zbuluar se bllokimi i kësaj enzi- shikojnë të përqendrohen në gjenin e en-
më për të dhënë qeliza të reja. Nëse një qe- ekipi Koreano-Jugor të Advanced Institute of me çon në pengimin e disa proceseve plakë- zimës PDK1, i cili është shumë aktiv në disa
lizë e tillë do të vazhdonte ndarjen, me Science and Technology (KAIST), që kanë se, e për pasojë - rikthimin e qelizës që kishte lloje kancerash. Shkencëtarët mendojnë se
shumë gjasa do të shndërrohej në një qelizë zbatuar strategji inovative për të identifikuar humbur aftësinë ndarëse në një qelizë që duke e frenuar aktivitetin e këtij gjeni, do të
tumorale. Plakja qelizore konsiderohet një molekula që shënjestrojnë shndërrimin e rifutet sërish në ciklin e ndarjeve qelizore, pa arrinin njëherazi një efekt antimoshë dhe
mekanizëm normal mbrojtës, pavarësisht qelizave të plakura në qeliza të reja. Ata kanë u shndërruar në qelizë tumorale. antikancer. Ekstrat i një artikulli botuar me
se sjell me vete një sërë sëmundjesh ba- eksperimentuar me fibroblastet, qeliza të Në këtë mënyrë, fibroplastet e plakura ri- 8 dhjetor 2020 në revistës shkencore ame-
shkëshoqëruese të lidhura me moshimin. lëkurës që në kushte normale kontribuojnë marrin procesin e tyre rigjenerues të dëmti- rikane Proceedings of the National Academy
Sot ka një sërë studimesh që e shikojnë në riparimin e dëmtimeve të lëkurës. Këta meve të lëkurës pa kaluar në qeliza malinje of Sciences (PNAS).
 KOHA PËR SPECIALE Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
15
Për momentin, interesi më i VAJ PALME SINTETIK QË PO SHKATËRRON HABITATIN
madh është shfaqur nga
tregtarët ndërkombëtarë
me shumicë. Vaji natyral i
palmës ka një strukturë
Projekti që synon të shpëtojë
gjysmë të ngurtë, pa erë
dhe ruhet në temperaturën
e dhomës. Fondi Botëror
për Natyrën ka bërë të ditur
shfarosjen e pyjeve tropikale
të Mbretërisë së Bashkuar. E përba-
Kangurët se globalisht, 70% e 75
milionë tonë vaj palme,
shkëta e këtyre projekteve është se
ata përdorin një proces fermenti-
mund të flasin konsumohet në vit si vaj mi, duke përdorur enë të mëdha
një procedurë e ngjashme për kriji-
gatimi dhe si përbërës
me njerëz! ushqimor. Vlerësohet se
min e birrës. Ato përfshijnë përdo-
rimin e mikrobeve të krijuara gjene-
Kangurët mund të komu- konsumi global do të rritet tikisht për të kthyer mbeturinat e
nikojnë me njerëzit, tregon nga 264 dhe 447 milionë ushqimit dhe nënproduktet indu-
një studim i ri. Një hulumtim i tonë deri në vitin 2050 striale në një produkt që është ki-
publikuar në BBC, tregon se mikisht shumë i ngjashëm me vajin
këto kafshë janë në gjendje të e palmës natyrore. Për momentin,
kërkojnë edhe ndihmën e Ekziston një e vërtetë e shëm- dustria e bioteknologjisë ka dalë për prodhimin e vajit. Në fillim të interesi më i madh është shfaqur
njerëzve. Hulumtimi gjithash- tuar për produktet e bukurisë që me një zgjidhje, një alternativë sin- këtij viti, C16 Biosciences, me nga tregtarët ndërkombëtarë me
tu sfidon nocionin se vetëm çdo kush përdor për lëkurën dhe po tetike që nuk përfshin djegien ose qendër në Nju Jork, mori një inve- shumicë. Vaji natyral i palmës ka
kafshët shtëpiake mund të sh- ashtu ka edhe një të vërtetë të pastrimin e pyjeve të shiut. Kjo për- stim prej 20 milionë dollarë nga një strukturë gjysmë të ngurtë, pa
faqin këto sjellje. Dr. Alan papëlqyeshme për ushqimet që fundimisht mund të zëvendësojë Breakthrough Energy Ventures, një erë dhe ruhet në temperaturën e
McElligott nga një universitet konsumojmë. Një pjesë e madhe vajin natyror të palmës tek sham- fond i mbështetur nga Bill Gates dhomës. Fondi Botëror për Natyrën
në Hong Kong thotë se ka prej tyre janë bërë me vaj palme, i pot, sapunët, detergjentet dhe dhe të tjerë si Jeff Bezos e Amazon, ka bërë të ditur se globalisht, 70% e
qenë sfiduese marrja e një cili është përgjegjës për shpyllëzi- buzëkuqet, te produktet ushqimo- Michael Bloomberg dhe Virgin’s Ri- 75 milionë tonë vaj palme, konsu-
granti për të shkuar drejt Au- min e shpejtë të disa prej pyjeve në re si buka e paketuar, biskota, mar- chard Branson.C16 Biosciences nuk mohet në vit si vaj gatimi dhe si
stralisë që të bëhet pjesë e një botë, duke shkatërruar habitatin e garinë, akullore dhe çokollatë. është organizata e vetme që kërkon përbërës ushqimor. Vlerësohet se
zbulimi të tillë. Studimi e kish- disa specieve tashmë të rrezikuara Ekspertët shprehen se gjatë 30 të krijojë një alternativë sintetike. konsumi global do të rritet nga 264
te vetëm një qëllim, se a mund si orangutani, elefanti pygmy dhe viteve të fundit janë rritur me 50% Studiuesit po punojnë për diçka të dhe 447 milionë tonë deri në vitin
të komunikojnë kangurët me rinoceronti Sumatran. Por tani in- plantacionet e palmës që përdoren ngjashme në Universitetin e Bath 2050.
njerëz. “Kishim 16 kangurë ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pranë njerëzve, të cilët ishin
shfrytëzuar në mënyra të
ndryshme në parqe të ndrysh-
Insekte, kërpudha dhe shtim “i
me”, tha Dr. Alexandra Green
nga një universitet në Sydney,
gabimeve”, aeroplanët pas
po ashtu pjesë e këtij zbulimi.
Studimi qe kryer me një kuti
pandemisë duhet të monitorohen
ushqimi që ishte vendosur në Sektori i aeronautikës ka qenë armiku kryesor i këtyre mjeteve,
tokë dhe kangurët mund ta një nga më të goditurit nga pan- lagështira e zgjatur.
merrnin ushqimin. Por kur demia që nga muaji shkurt kur Por sipas një raporti të përpi-
shkencëtarët ua mbyllnin ku- pothuajse u bllokua një pjesë e luar nga IATA, organizmi kryesor teknologjike, duke rrezikuar për- përtej qenieve të ndryshme që
tinë, si formë testuese, kan- ekonomisë botërore. Pas bllokimit botëror i sektorit, tregon edhe për dorimin e tyre. Raporti citon një de- kanë gjetur strehë në strukturën e
gurët u drejtoheshin dhe ua total për disa javë, sërish vetëm vështirësi nga më të ndryshmet, fekt të tillë, në një avion ku altime- avionëve, edhe statistikat e pilotë-
kërkonin ndihmën për t’ua ha- 35% e avionëve kanë rifilluar aktivi- për gjigandët e qiejve që po ten- tri tregonte vetëm zeron për këtë ve duken sikur janë të ndikuara nga
pur kutinë. Këta studiues tetin e tyre. Me javë të tëra, rreth tojnë të ngrihen sërish. Muajt e arsyeje. pezullimi i orëve të fluturimit, duke
bëjnë thirrje tek të gjithë 19 mijë aeroplanë kanë mbetur në gjatë të mungesës së aktivitetit Por edhe në karburantin e mbe- regjistruar gabime, fatmirësisht jo
njerëzit që pavarësisht se çfarë tokë, disa në pistat e shkreta të ae- kanë bërë që në disa avionë të jenë tur në avion, janë gjetur baktere të rënda, por që kanë alarmuar një
kafshe del para jush, shtëpiake roporteve, të tjerë në zona të për- gjetur insekte dhe krimba që ki- dhe kërpudha që janë zhvilluar organizatë si IATA, që u ka kërkuar
apo e egër, duhet ofruar ndih- caktuara në shkretëtirat e ndrysh- shin krijuar foletë tyre në brendësi qetësisht me lagështirën dhe që kompanive të shtojnë orët në si-
ma. me të planetit, për t’u ruajtur nga të mekanizmave dhe aparateve mund të jenë të rrezikshme. Por mulatorë për pilotët e tyre.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Hakmarrja si në filmin “Taken”, gruaja gjurmon për 5 vjet vrasësit e vajzës

doqi vrasësit deri në cepin tjetër të nonte. Mësoi oraret e saj dhe priti
Pas rrëmbimit dhe vdekjes së Meksikës, në kufi me Teksasin. që Sama, burri në fjalë, të shfaqej.
të bijës, e ëma, Miriam nuk ia Gruaja ka përdorur shumë maski- Kur kjo ndodhi, e ndoqi deri në
la në dorë drejtësisë, por u me, identitete të rreme dhe armë shtëpi dhe i mori shënim adresën.
kujdes veta që kjo çështje të false. Ajo arriti të merrte në pyetje Nga frika se mos zbulohej, leu
disa anëtarë. Vlen për t’u theksuar flokët dhe veshi kostumin kur pu-
shkonte deri në fund. Ajo
se “Los Zetas” është një nga karte- nonte në Ministrinë e Shëndetësi-
kaloi ekstreme në kërkim të let më të rrezikshme në vend. Një së. Kjo pasi sillej në lagje me pre-
hakmarrjes së saj, aq sa i nga historitë e saj është ajo me lu- tekstin se po merrej me anketa.
përndoqi vrasësit deri në leshitësin e ri që iu bashkua karte- Një polic e ndihmoi, por fatkeqësi-
cepin tjetër të Meksikës, në lit. Pasi mori vesh lokacionin e tij, sht Sama u arratis pa u kapur. Fati
56-vjeçarja e ndoqi deri në kufi me e solli atë tek dyqani ku i biri i Mi-
kufi me Teksasin driguez Martinez u bë aktivistja vajzës, por pavarësisht përpjekjes SHBA ku i drejtoi armën për ta riam punonte. Në shtator të 2014,
më sypatrembur e Meksikës, e cila së familjes, Karen u vra dhe u hodh kërcënuar dhe të zbulonte më Sama u arrestua dhe dha detaje
Nëna e një të reje e cila u vra luftonte për fëmijët e humbur që në një stallë të braktisur në 2014- tepër. Më pas e dorëzoi tek autori- lidhur me vrasjen e 20-vjeçares.
nga një kartel meksikan droge ka pas zhdukjes së të bijës, Karen Ro- ën. tetet. Mësohet se gruaja ka kapur rreth
planifikuar dhe zbatuar një hak- driguez, në vitin 2012. 20-vjeçarja Pas rrëmbimit dhe vdekjes së Apo përndjekja që bëri ndaj 10 anëtarë gjatë planit të saj për
marrje që i përngjan skenarit të fil- u rrëmbye nga qyteza verilindore e të bijës, e ëma, Miriam nuk ia la në njërit prej anëtarëve, emrin e të ci- hakmarrje. Dhe ishte pikërisht kjo
mit të njohur “Taken”. Ajo shpenzoi Meksikës në 23 Janar nga anëtarët dorë drejtësisë, por u kujdes veta lit e dëgjoi në radio teksa lutej për hakmarrje që i kushtoi asaj jetën.
vite me radhë duke përndjekur e një karteli droge me emër “Los që kjo çështje të shkonte deri në lirimin e të bijës. Ajo e gjeti për- Ajo u vra ë Ditën e Nënës në vitin
rrëmbyesit e fëmijës së saj derisa i Zeta”. Rrëmbyesit më vonë kërkuan fund. Ajo kaloi ekstreme në kërkim mes rrjeteve sociale dhe vizitoi ditë 2019, pasi u qëllua me 12 plumba
eliminoi ata. Miriam Elizabeth Ro- mijëra dollarë në këmbim të të hakmarrjes së saj, aq sa i përn- për ditë dyqanin ku e shoqja pu- jashtë shtëpisë së saj.
16 MARKETING Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

 SHOQËRIA AKSIONARE E
Xhiro llogaria 320 - 1000050418 – 67 Banka Qendrore Koperative–Shkup
Në bazë të nenit 37-ɟ dhe 37-zh të Ligjit për ndërmarrje publike (Gazeta zyrtare e RMV nr. 38/1996, 6/2002, 40/2003, 49/2006, 22/2007
dhe 119/2013) dhe nenit 35 të Statutit të Ndërmarrjes publike për veprimtari komunale “Komunalec” – Kriva Pallankë, Drejtori i ndërmarrjes
publikon:
SHPALLJE PUBLIKE
për punësim të punëtorëve, ofrues të shërbimeve dhe persona ndihmës-teknik për kohë të pacaktuar në NP Komunalec – Kriva Pallankë
Publikohet shpallje publike për themelim të marrëdhënies së
punës për kohë të pacaktuar në Ndërmarrjen Publike për veprimtari
komunale “Komunalec” – Kriva Pallankë për vendet e punës në vijim:
1. Teknik - 1 realizues-
- orari ditor i punës prej orës 07:00-15:00.
- orari javor i punës 40 orë pune (nga e hëna deri të premten)
- Rroga fillestare është: 17.629,00 denarë, e rritur për 0,5% për çdo vit
stazh pune, por jo më shumë se 20%.
2. KV Instalues i ujit, 1 realizues-
- orari ditor i punës prej orës 07:00-15:00.
- orari javor i punës 40 orë pune (nga e hëna deri të premten)
- Rroga fillestare është: 16.226,00 denarë, e rritur për 0,5% për çdo vit
stazh pune, por jo më shumë se 20%.
3. Vozitës i makinës speciale komunale -1 realizues –
- orari ditor i punës prej orës 07:00-15:00.
- orari javor i punës 40 orë pune (nga e hëna deri të premten)
- Rroga fillestare është: 16.226,00 denarë, e rritur për 0,5% për çdo vit
stazh pune, por jo më shumë se 20%.
4. Udhëheqës i njësisë së parkut vozitës - 1 realizues-
- orari ditor i punës prej orës 07:00-15:00.
- orari javor i punës 40 orë pune (nga e hëna deri të premten)
- Rroga fillestare është: 21.533,00 denarë, e rritur për 0,5% për çdo vit
stazh pune, por jo më shumë se 20%.
5. Person për mbjellje - 1 realizues-
- orari ditor i punës prej orës 07:00-15:00.
- orari javor i punës 40 orë pune (nga e hëna deri të premten)
- Rroga fillestare është: 14.701,00 denarë, e rritur për 0,5% për çdo vit
stazh pune, por jo më shumë se 20%.
6. Mirëmbajtës i sipërfaqeve publike afariste- 1 realizues-
- orari ditor i punës prej orës 07:00-15:00.
- orari javor i punës 40 orë pune (nga e hëna deri të premten)
- Rroga fillestare është: 14.701,00 denarë, e rritur për 0,5% për çdo vit
stazh pune, por jo më shumë se 20%.
Kandidatët duhet të përmbushin kushtet e përgjithshme në
vijim:
- Të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë së Veriut;
- Në mënyrë aktive të njeh gjuhën maqedonase;
- Të jetë i moshës së rritur;
- Të ketë aftësi të përgjithshme shëndetësore për vendin e punës
dhe
- Me vendim të plotfuqishëm të mos i jetë shqiptuar ndalesë për
kryerje të profesionit, veprimtarisë ose detyrës
Kandidatët duhet të përmbushin edhe kushtet e posaçme për
vendet e punës të përcaktuara me aktin për sistematizim edhe atë:
1. Teknik -
- kualifikimet profesionale: së paku niveli IV i kualifikimeve, 240 kredi
sipas ECVET ose MKSOO ose arsim të mesëm katërvjeçar ose arsim
fillor, nga drejtimi ndërtimtari, makineri, elektro;
- pa përvojë pune.
2. KV Instalues i ujit -
NP “KOMUNALEC” KRIVA PALLANKA
Adresa: Kriva Pallanka, “Ilindenska” nr.17
Telefoni dhe faksi 031 * 375-100 Drejtor ; 375-747 Komercia
Xhiro llogaria ; 210-040270350130 Tutunska Banka
Xhiro llogaria :240-3500013189 – 69 UNI - Banka
EDB MK 401 59891 00876
- kualifikimet profesionale: niveli më i vogël III i kualifikimeve, 80
kredi sipas ECVET ose arsim i mesëm trevjeçar;
- pa përvojë pune.
3. Vozitës i makinës speciale komunale -
- kualifikimet profesionale: së paku niveli IV i kualifikimeve, 240 kredi
sipas ECVET ose MKSOO ose arsim të mesëm katërvjeçar, nga drejtimi
ndërtimtari, makineri, elektro;
- dy vite përvojë pune në profesion.
4. Udhëheqës i njësisë së parkut vozitës -
- kualifikimet profesionale: së paku 240 kredi sipas SETK ose shkallën
VII/1 të mbaruar (shkencat organizative ose drejtim-menaxhment,
makineri, komunikacion dhe transport);
- njohje aktive të programeve kompjuterike për punë në zyrë, përmes
parashtrimit të vërtetimit;
- njohje të një prej tri gjuhëve më të përdorura të Bashkimit Evropian
(anglisht, frëngjisht, gjermanisht), përmes parashtrimit të certifikatës
ndërkombëtarisht të pranuar, të lëshuar nga testatori oficial evropian,
anëtar i shoqërisë ALTE të testatorëve evropian ose certifikatë nga
institucioni ndërkombëtar për nivelin A1 të CEFR, gjegjësisht BULATS
ose APTIS, ose TOEFEL PBT së paku 310 pikë, ose DELF, TFC, TEF
ose Gete certifikatë;
- së paku dy vite përvojë pune në profesion, prej të cilave paku një vit në
vendin e punës në sektor publik, gjegjësisht së paku katër vjet përvojë
pune në profesion, prej të cilave së paku dy vite në vend udhëheqje në
sektor privat.
5. Person për mbjellje -
- kualifikimet profesionale: së paku niveli IV i kualifikimeve, 240 kredi
sipas ECVET ose MKSOO ose arsim të mesëm katërvjeçar;
- me ose pa përvojë pune në profesion.
6. Mirëmbajtës i sipërfaqeve publike afariste -
- kualifikimet profesionale: së paku niveli I i kualifikimeve ose arsim
fillor;
- me ose pa përvojë pune në profesion.
Shpallja publike zgjatë 15 (pesëmbëdhjetë) ditë pune, duke
konsideruar nga dita e ardhshme e ditës së publikimit në gazetat ditore
“Nova Makedonija”, “Slloboden Peçat” dhe “Koha”. Komisioni për
përzgjedhje në bazë të procedurës së realizuar përzgjedhë kandidatin më
të mirë të radhitur dhe në afat prej 3 (tre) ditëve e propozon te drejtori i
ndërmarrjes publike. Drejtori i ndërmarrjes publike, në afat prej 5 (pesë)
ditëve pas marrjes së propozimit, do të sjellë vendim për zgjedhje.
Dokumentacioni i dorëzuar pas afatit, jo i kompletuar dhe i
parregulluar nuk do të jetë lëndë shqyrtimi. Fletëparaqitjet me biografi të
shkurtë dhe dokumentacionin e nevojshëm, kandidatët duhet ta
parashtrojnë përmes postës deri në NP Komunalec – Kriva Pallankë, në
adresën rr. “Ilindenska” nr. 17, Kriva Pallankë me shenjë për
SHPALLJE PUBLIKE nr. 1/2020 ose në arkivin e Ndërmarrjes.
Telefoni për kontakt: 031 375 100;
NP Komunalec –Kriva Pallankë
Drejtor,
M-r Mile Markovski, inxh.gjeo.dipl.
MENAXHIMIT TË HAPËSIRAVE AFARISTE
NË PRONËSI SHTETËRORE - SHKUP
rr. “Stale Popov” nr. 9, kati i ndërmjetëm, lokali 5 - Shkup, fahu postar 38, telefoni: 3226-072
Bazuar në nenin 22 dhe 23 të Ligjit për marrëdhëniet e punës (“Gazeta Zyrtare e Republikës së
Maqedonisë” nr. 62/05, 106/08, 161/08, 114/09, 130/09, 50/10, 52/10, 124/10, 47/11, 11/12, 39/12,
13/13, 25/13, 170/13, 187/13, 113/14, 20/15, 33/15, 72/15, 129/15, 27/16 dhe 120/18), Shoqëria
Aksionare për Menaxhim me Hapësirat Afariste në Pronësi Shtetërore – Shkup publikon:
Shpallje publike
për nevojën e punësimit të punonjës për një kohë të pacaktuar
Shoqëria Aksionare e Menaxhim me Hapësirat Afariste në Pronësi Shtetërore – Shkup, ka
nevojë për punësimin e 1 (një) punonjës për një kohë të pacaktuar, për vendet e punës në vijim:
1. Për vendin e punës “Referent përgjegjës për investimet dhe mirëmbajtjen e
vazhdueshme” në Sektorin e menaxhimit me hapësirat afariste në SHA e Menaxhim të Hapësirave
Afariste në Pronësi Shtetërore – Shkup, Qendra rajonale Kërçovë, Njësia punues Prilep – 1 (një)
punonjës me PLP të mbaruar dhe 1 (një) vit përvojë pune pas arritjes së kualifikimin të kërkuar
profesional.
- Orët javore të punës janë nga e hëna deri të premten (40 orë), 8 orë pune në ditë (duke filluar
ndërmjet orës 7:30 dhe 8:30 dhe duke mbaruar ndërmjet orës 15:30 dhe 16:30), paga bazë neto
27.875,00 denarë.
Kandidatët e interesuar, duhet të plotësojnë kushtet e përgjithshme në përputhje me Ligjin si dhe
kushtet e veçanta të parapara me Rregulloren për sistematizimin e vendeve të punës të Shoqërisë
Aksionare të Menaxhimit me Hapësirat Afariste në Pronësi Shtetërore – Shkup edhe atë:
- të kenë të mbaruar arsimin përkatës të specifikuar për pozicionin e punës dhe përvojën e
punës pas arritjes së kualifikimit të kërkuar profesional.
Kandidatët, me aplikimin (me numrin e telefonit dhe adresën), në të cilin shënohet për
cilin pozicion pune aplikon, duhet të dorëzojnë edhe dëshmi për plotësimin e kushteve të
specifikuara edhe atë:
- diplomë, vërtetim apo dëftesë për mbarimin e shkollimit me kualifikimin e kërkuar
profesional (origjinal apo kopje të noterizuar);
- dëshmi për përvojën e punës (origjinal apo kopje të noterizuar);
- vërtetim të shtetësisë (origjinal apo kopje të noterizuar).
Afati i paraqitjes së kandidatëve është 3 ditë pune nga dita e publikimit të shpalljes (deri më
datë 22.12.2020).
Aplikimet e dorëzuara pas afatit dhe të pakompletuara nuk do të shqyrtohen.
Aplikimi me dokumentacionin origjinal apo kopje të noterizuar dorëzohet në adresën e
Shoqërisë Aksionare e Menaxhimit me Hapësirat Afariste në pronësi shtetërore – Shkup –
Drejtoria, rr. “Stale Popov” nr. 9, kati i ndërmjetëm, lokali 5 në Shkup, rekomanduar me postë
apo në arkivin e Shoqërisë Aksionare çdo ditë pune nga ora 8:00 – 16:00.
Aplikimet e dorëzuara nëpërmjet e-mail-it nuk do të shqyrtohen.
ShA e Menaxhimit me Hapësirat Afariste në Pronësi Shtetërore – Shkup do të bëjë përzgjedhjen
e kandidatëve të paraqitur në afatin e përcaktuar me ligj (45, 90 apo 120 ditë) varësisht nga numri i
aplikimeve të arritura.
Personi për kontakt: G. Danov tel: 02/3233-281; 076/361-386

´„ƒœ´–´‡†‹‹–’´”•Š‹–Œ‡–´ƒ–‡”‹ƒŽ‹–•Šƒ”—‡•†Š‡‡‹–ʹ–´”‡‰—ŽŽ‘”‡•’´”—•Š–‡–ǡ´›”´†Š‡’”‘…‡†—”´ ´„ƒœ´–´‡†‹‹–’´”•Š‹–Œ‡–´ƒ–‡”‹ƒŽ‹–•Šƒ”—‡•†Š‡‡‹–ʹ–´”‡‰—ŽŽ‘”‡•’´”—•Š–‡–ǡ´›”´†Š‡’”‘…‡†—”´
’´” •Š‹–Œ‡ –´ ƒ–‡”‹ƒŽ‹– •Šƒ”—‡• –´ šŒ‡”” Ǧ”´”´ǡ œŠƒ˜‘”” †Š‡ ‰—”´ ‰ƒ •Š–”ƒ–‹ ‹ Ž—‹– –´ Š‘“´”‹•´ ƒ•‹‘ƒ”‡ ‘‘‹ƒ ‡ ’´” •Š‹–Œ‡ –´ ƒ–‡”‹ƒŽ‹– •Šƒ”—‡• –´ šŒ‡”” Ǧ”´”´ǡ œŠƒ˜‘”” †Š‡ ‰—”´ ‰ƒ •Š–”ƒ–‹ ‹ Ž—‹– –´ Š‘“´”‹•´ ƒ•‹‘ƒ”‡ ‘‘‹ƒ ‡
—Œ´”ƒ˜‡–´‡’—„Ž‹´••´ƒ“‡†‘‹•´•´‡”‹—–´’”‘´•‹–´•Š–‡–‹–Š—’’´”‡•ƒƒ†‹–’—„Ž‹‡‰‘Œ´”ǤͲʹͲʹǦͶʹͻ͵–´ —Œ´”ƒ˜‡–´‡’—„Ž‹´••´ƒ“‡†‘‹•´•´‡”‹—–´’”‘´•‹–´•Š–‡–‹–Š—’’´”‡•ƒƒ†‹–’—„Ž‹‡‰‘Œ´”ǤͲʹͲʹǦͶʹͻ͵–´
†ƒ–´•ͲͺǤͳͳǤʹͲͳͺǡ’—„Ž‹‘Š‡–ǣ †ƒ–´•ͲͺǤͳͳǤʹͲͳͺǡ’—„Ž‹‘Š‡–ǣ
 
THIRRJEPUBLIKE THIRRJEPUBLIKE
përshitjetëmaterialitshkarkues–rërë,zhavorr përshitjetëmaterialitshkarkues–rërë,zhavorr
dhegurëngashtretëritelumenjve dhegurëngashtretëritelumenjve
 
 Š‘“´”‹ƒ ƒ•‹‘ƒ”‡ ‘‘‹ƒ ‡ —Œ´”ƒ˜‡ –´ ‡’—„Ž‹´• •´ ƒ“‡†‘‹•´ •´ ‡”‹—– ´ ’”‘´•‹ –´ •Š–‡–‹–ǡ Š—’ „´  Š‘“´”‹ƒ ƒ•‹‘ƒ”‡ ‘‘‹ƒ ‡ —Œ´”ƒ˜‡ –´ ‡’—„Ž‹´• •´ ƒ“‡†‘‹•´ •´ ‡”‹—– ´ ’”‘´•‹ –´ •Š–‡–‹–ǡ Š—’ „´
•Š‹–Œ‡‡ƒ–‡”‹ƒŽ‹––‡’”‹…´•Šƒ”—‡•Ȃ”´”´ǡœŠƒ˜‘””†Š‡‰—”´‰ƒ•Š–”ƒ–‹‹Ž—‹–ƒ”†ƒ”ǡƒ•‹
”ƒ†•‘ͺ͵ͺǡͻͳ͵ǡ •Š‹–Œ‡ ‡ ƒ–‡”‹ƒŽ‹– –‡’”‹…´ •Šƒ”—‡• Ȃ ”´”´ǡ œŠƒ˜‘”” †Š‡ ‰—”´ ‰ƒ •Š–”ƒ–‹ ‹ Ž—‹– ƒ”†ƒ”ǡ ƒ•‹ Ǥ˜ ”‰‡Žƒǡ  ͷͻͲȀͳ 
Žƒ…‹ǡ ‘—ƒ
”ƒ†•‘ ´ ‰Œƒ–´•‹ ’”‡Œ ʹ͸ͲͲǡͲͲ ‡–”ƒ ´ ”ƒŒ‘‹ ‡ ’‡ŽŽ‰—– –´ Ž—‹– ƒ”†ƒ”ǡ ’´” •Šƒ –´ ””‡‰—ŽŽ‹‹– –´ ”—„ƒ”‡˜´ǡͶͶͺͶȀ͵‹•‹­‡‡‡’´”‡Œƒ•Š–´“›–‡–‹ǡ‘—ƒ
ƒœ‹ƒ„´ǡ´‰Œƒ–´•‹’”‡ŒͷͲʹǡͲͲ‡–”ƒ´”ƒŒ‘‹‡’‡ŽŽ‰—–
”‡‰Œ‹‹– –´ —Œ´”ƒ˜‡ǡ ´ ’ƒŒ–‹ ‡ ‡Œ‡ ’´” šŒ‡””Œ‡ –´ ”´”´•ǡ œŠƒ˜‘””‹– †Š‡ ‰—”´ ‰ƒ •Š–”‡–´”‹– †Š‡ „”‹‰Œ‡– ‡ –”—’ƒ˜‡ —Œ‘” –´Ž—‹–ƒ”†ƒ”ǡ’´”•Šƒ–´””‡‰—ŽŽ‹‹––´”‡‰Œ‹‹––´—Œ´”ƒ˜‡ǡ´’ƒŒ–‹‡‡Œ‡’´”šŒ‡””Œ‡–´”´”´•ǡœŠƒ˜‘””‹–†Š‡‰—”´
•‹’´”ˆƒ“´•‘” –´ Ž—‹– ƒ”†ƒ”ǡ ƒ•‹
”ƒ†•‘  ͺ͵ͺǡ  ͻͳ͵ǡ  Žƒ…‹ǡ ‘—ƒ
”ƒ†•‘ ´ ‰Œƒ–´•‹ ’”‡Œ ʹ͸ͲͲǡͲͲ ‡–”ƒ ´ ‰ƒ•Š–”‡–´”‹–†Š‡„”‹‰Œ‡–‡–”—’ƒ˜‡—Œ‘”•‹’´”ˆƒ“´•‘”–´Ž—‹–ƒ”†ƒ”ǡƒ•‹Ǥ˜”‰‡ŽƒǡͷͻͲȀͳ”—„ƒ”‡˜´ǡͶͶͺͶȀ͵
”ƒŒ‘‹ ‡ ’‡ŽŽ‰—– –´ Ž—‹– ƒ”†ƒ”ǡ ”Ǥͳ ͳͳȀͷǦͺͺʹȀͳͻ ‰ƒ ͳͻǤͲ͸ǤʹͲͳͻ –´ Ž´•Š—ƒ” ‰ƒ ‹‹•–”‹ƒ ‡ Œ‡†‹•‹– Œ‡–´•‘” †Š‡ ‹•‹­‡‡‡’´”‡Œƒ•Š–´“›–‡–‹ǡ‘—ƒ
ƒœ‹ƒ„´ǡ´‰Œƒ–´•‹’”‡ŒͷͲʹǡͲͲ‡–”ƒ´”ƒŒ‘‹‡’‡ŽŽ‰—––´Ž—‹–ƒ”†ƒ”ǡ’´”
’Žƒ‹ˆ‹‹‹–Šƒ’´•‹‘”‡‘Š´œ‰Œƒ–Œ‡†‡”‹´ʹͲǤͲ͸ǤʹͲʹͳǤ •Šƒ–´””‡‰—ŽŽ‹‹––´”‡‰Œ‹‹––´—Œ´”ƒ˜‡”ǤͳͳͳȀͷǦͳʹͻ͹Ȁͳͻ‰ƒ͵ͳǤͳͲǤʹͲͳͻǡ–´Ž´•Š—ƒ”‰ƒ‹‹•–”‹ƒ‡Œ‡†‹•‹–Œ‡–´•‘”
 †Š‡’Žƒ‹ˆ‹‹‹–Šƒ’´•‹‘”Ǥ
.‹‹ ˆ‹ŽŽ‡•–ƒ” ‹ ƒ–‡”‹ƒŽ‹– –‡’”‹…´ •Šƒ”—‡• Ȃ ”´”´ǡ œŠƒ˜‘””†Š‡ ‰—”´ ‰ƒ •Š–”ƒ–‹ ‹ Ž—‹–´•Š–´ ͺͲǡͲͲ †‡ƒ”´ ’Ž—• ͹ Ψ 
.‹‹ ˆ‹ŽŽ‡•–ƒ” ‹ ƒ–‡”‹ƒŽ‹– –‡’”‹…´ •Šƒ”—‡• Ȃ ”´”´ǡ œŠƒ˜‘””†Š‡ ‰—”´ ‰ƒ •Š–”ƒ–‹ ‹ Ž—‹–´•Š–´ ͹ͲǡͲͲ †‡ƒ”´ ’Ž—• ͹ Ψ
‘’‡•‹’´”—Œ´”ƒ–’Ž—•ͳͺΨǡ†´”•ƒ•ƒ•‹ƒ—‰—š‘–´ƒŽ‘Œ´´•Š—´•‡͵͹ͺͺͺ͵ǡͳͺ͵Ǥ
‘’‡•‹’´”—Œ´”ƒ–’Ž—•ͳͺΨǡ†´”•ƒ•ƒ•‹ƒ—‰—š‘–´ƒŽ‘Œ´´•Š—´•‡ʹ͹ͻͳͷǡ͹ʹ͵Ǥ


‰ƒ”‹‹‹ƒ–‡”‹ƒŽ‹––´Ž—‹–„‹‡´„ƒ””´–´„Ž‡”´•‹–Ǥ
‰ƒ”‹‹‹ƒ–‡”‹ƒŽ‹––´Ž—‹–„‹‡´„ƒ””´–´„Ž‡”´•‹–Ǥ
Š’ƒŽŽŒƒœ‰Œƒ–´ͷȋ’‡•´Ȍ†‹–´‰ƒ†‹–ƒ‡’—„Ž‹‹‹–Ǥ
Š’ƒŽŽŒƒœ‰Œƒ–´ͷȋ’‡•´Ȍ†‹–´‰ƒ†‹–ƒ‡’—„Ž‹‹‹–Ǥ
ˆ‡”–ƒ– †—Š‡– –´ Œ‡´ ´ œƒ”ˆ –´ „›ŽŽ—” ‡ •Š‡Œ´ “OFERTË – MOS E HAP”, për Komisionin për realizim të
ˆ‡”–ƒ– †—Š‡– –´ Œ‡´ ´ œƒ”ˆ –´ „›ŽŽ—” ‡ •Š‡Œ´ “OFERTË – MOS E HAP”, për Komisionin për realizim të
procedurëssëankanditpublik,’ƒƒ†”‡•´ǡ˜—Ž´†Š‡•Š‡Œƒ–´–Œ‡”ƒ´–´Ǥ
procedurëssëankanditpublik,’ƒƒ†”‡•´ǡ˜—Ž´†Š‡•Š‡Œƒ–´–Œ‡”ƒ´–´Ǥ
ˆ‡”–ƒ†—Š‡––´’´”„ƒŒ´ǣ‡”‹†Š‡•‡Ž‹´‡ˆ‹”´•ǡ—´”–ƒ–‹‘”ǡ’‡”•‘‹’´”‰Œ‡‰Œ´•ǡ‘–ƒ––‡Ž‡ˆ‘ǡŽŽ‘‰ƒ”‹†Š‡„ƒ´ ˆ‡”–ƒ†—Š‡––´’´”„ƒŒ´ǣ‡”‹†Š‡•‡Ž‹´‡ˆ‹”´•ǡ—´”–ƒ–‹‘”ǡ’‡”•‘‹’´”‰Œ‡‰Œ´•ǡ‘–ƒ––‡Ž‡ˆ‘ǡŽŽ‘‰ƒ”‹†Š‡„ƒ´
†‡’‘—•‡ǡ‡–Š‡•‹–´•ƒ–´–´•Š—´••´‘ˆ”—ƒ”´‘ˆ‡”–´‡„›ŽŽ—”Ǥ †‡’‘—•‡ǡ‡–Š‡•‹–´•ƒ–´–´•Š—´••´‘ˆ”—ƒ”´‘ˆ‡”–´‡„›ŽŽ—”Ǥ
 
´–´‡””’Œ‡•´´’”‘…‡†—”´’´”ƒ””Œ‡–´ƒ””´˜‡•ŠŒ‡•ǡ‘ˆ‡”–—‡•‹†—Š‡––Ʈ‹’Ž‘–´•‘Œ´”‹–‡”‡–´˜‹Œ‹’´”˜´”–‡–‹‹‡ ´–´‡””’Œ‡•´´’”‘…‡†—”´’´”ƒ””Œ‡–´ƒ””´˜‡•ŠŒ‡•ǡ‘ˆ‡”–—‡•‹†—Š‡––Ʈ‹’Ž‘–´•‘Œ´”‹–‡”‡–´˜‹Œ‹’´”˜´”–‡–‹‹‡
ƒˆ–´•‹•´•´–›”‡ǣ ƒˆ–´•‹•´•´–›”‡ǣ
- ´ͷ˜‹–‡–‡ˆ—†‹–‘ˆ‡”–—‡•‹–—‹´•Š–´•Š“‹’–—ƒ”˜‡†‹‹’Ž‘–ˆ—“‹•Š´’´”’Œ‡•´ƒ””Œ‡ ´‘”‰ƒ‹œƒ–´”‹‹ƒŽ‡ǡ - ´ͷ˜‹–‡–‡ˆ—†‹–‘ˆ‡”–—‡•‹–—‹´•Š–´•Š“‹’–—ƒ”˜‡†‹‹’Ž‘–ˆ—“‹•Š´’´”’Œ‡•´ƒ””Œ‡ ´‘”‰ƒ‹œƒ–´”‹‹ƒŽ‡ǡ
‘””—’•‹‘ǡƒ•Š–”‹‘•‡Žƒ”Œ‡’ƒ”ƒ•Šǡ ‘””—’•‹‘ǡƒ•Š–”‹‘•‡Žƒ”Œ‡’ƒ”ƒ•Šǡ
- ‘ˆ‡”–—‡•‹– — ‹ ´•Š–´ •Š“‹’–—ƒ” †´‹ †ƒŽ‡•´ ’´” ’Œ‡•´ƒ””Œ‡ ´ ’”‘…‡†—”´ ’´” –Š‹””Œ‡ ’—„Ž‹‡ǡ †ƒ”Œ‡ –´ - ‘ˆ‡”–—‡•‹– — ‹ ´•Š–´ •Š“‹’–—ƒ” †´‹ †ƒŽ‡•´ ’´” ’Œ‡•´ƒ””Œ‡ ´ ’”‘…‡†—”´ ’´” –Š‹””Œ‡ ’—„Ž‹‡ǡ †ƒ”Œ‡ –´
ƒ””´˜‡•ŠŒ‡•’´”ˆ—”‹œ‹’—„Ž‹†Š‡ƒ””´˜‡•ŠŒ‡’´”’ƒ”–‡”‹–‡–’—„Ž‹’”‹˜ƒ–ǡ ƒ””´˜‡•ŠŒ‡•’´”ˆ—”‹œ‹’—„Ž‹†Š‡ƒ””´˜‡•ŠŒ‡’´”’ƒ”–‡”‹–‡–’—„Ž‹’”‹˜ƒ–ǡ
- ‘ˆ‡”–—‡•‹– — ‹ ´•Š–´ •Š“‹’–—ƒ” †´‹ †ƒŽ‡•´ ‡ ’´”‘Š•Š´ ‘•‡ –´ ’´”Š‡”•Š‡ ’´” ”›‡”Œ‡ –´ ˜‡’”‹–ƒ”‹•´ •´ - ‘ˆ‡”–—‡•‹– — ‹ ´•Š–´ •Š“‹’–—ƒ” †´‹ †ƒŽ‡•´ ‡ ’´”‘Š•Š´ ‘•‡ –´ ’´”Š‡”•Š‡ ’´” ”›‡”Œ‡ –´ ˜‡’”‹–ƒ”‹•´ •´
˜‡­ƒ–´ǡ ˜‡­ƒ–´ǡ
- ‘ˆ‡”–—‡•‹—´•Š–´´’”‘…‡†—”´’´”ˆƒŽ‹‡–‹‘•‡´’”‘…‡†—”´’´”Ž‹—‹†‹ǡ - ‘ˆ‡”–—‡•‹—´•Š–´´’”‘…‡†—”´’´”ˆƒŽ‹‡–‹‘•‡´’”‘…‡†—”´’´”Ž‹—‹†‹ǡ
- ‘ˆ‡”–—‡•‹–´‘•‡–´–ƒ–‹‡ǡ–´ƒ”†Š—”ƒ†Š‡’ƒ‰‡•ƒ–Œ‡”ƒ’—„Ž‹‡–´’ƒ’ƒ‰—ƒ”ƒǡ’´”˜‡­´•‡‘’‡”ƒ–‘”‹–‡‘‘‹‹ - ‘ˆ‡”–—‡•‹–´‘•‡–´–ƒ–‹‡ǡ–´ƒ”†Š—”ƒ†Š‡’ƒ‰‡•ƒ–Œ‡”ƒ’—„Ž‹‡–´’ƒ’ƒ‰—ƒ”ƒǡ’´”˜‡­´•‡‘’‡”ƒ–‘”‹–‡‘‘‹‹
´•Š–´‹”ƒ–—ƒ”•Š–›”Œ‡–´’ƒ‰‡•´••´–ƒ–‹‡˜‡ǡ–´ƒ”†Š—”ƒ˜‡†Š‡’ƒ‰‡•ƒ˜‡–Œ‡”ƒ’—„Ž‹‡´’ƒŒ–‹‡–´˜‡­ƒ–ƒ–†Š‡ ´•Š–´‹”ƒ–—ƒ”•Š–›”Œ‡–´’ƒ‰‡•´••´–ƒ–‹‡˜‡ǡ–´ƒ”†Š—”ƒ˜‡†Š‡’ƒ‰‡•ƒ˜‡–Œ‡”ƒ’—„Ž‹‡´’ƒŒ–‹‡–´˜‡­ƒ–ƒ–†Š‡
–´Œ´Œ–ƒ–‹’ƒ‰—ƒ””‡‰—ŽŽ‹•Š–ǡ –´Œ´Œ–ƒ–‹’ƒ‰—ƒ””‡‰—ŽŽ‹•Š–ǡ
- ‘ˆ‡”–—‡•‹–—‹´•Š–´•Š“‹’–—ƒ”•ƒ•‹‘—†´”˜ƒŒ–´•Ǧ†ƒŽ‡•´’´””›‡”Œ‡‡’”‘ˆ‡•‹‘‹–ǡ˜‡’”‹–ƒ”‹•´‘•‡†‡–›”´•ǡ - ‘ˆ‡”–—‡•‹–—‹´•Š–´•Š“‹’–—ƒ”•ƒ•‹‘—†´”˜ƒŒ–´•Ǧ†ƒŽ‡•´’´””›‡”Œ‡‡’”‘ˆ‡•‹‘‹–ǡ˜‡’”‹–ƒ”‹•´‘•‡†‡–›”´•ǡ
‰Œ‡‰Œ´•‹•Š–†ƒŽ‡•´–´’´”‘Š•Š‡’´””›‡”Œ‡‡†‘Œ´˜‡’”‹–ƒ”‹‡–´˜‡­ƒ–´ǡ ‰Œ‡‰Œ´•‹•Š–†ƒŽ‡•´–´’´”‘Š•Š‡’´””›‡”Œ‡‡†‘Œ´˜‡’”‹–ƒ”‹‡–´˜‡­ƒ–´ǡ
- †´•Š‹’´””‡‰Œ‹•–”‹–´•—„Œ‡–‹–Œ—”‹†‹´”‡‰Œ‹•–”‹’´”ƒ–´•ǡ - †´•Š‹’´””‡‰Œ‹•–”‹–´•—„Œ‡–‹–Œ—”‹†‹´”‡‰Œ‹•–”‹’´”ƒ–´•ǡ
- †´•Š‹“´‘ˆ‡”–—‡•‹†‹•’‘‘‡•´’ƒ—ͳȋŒ´Ȍ‡•ƒ˜ƒ–‘”†Š‡ʹȋ†›Ȍƒ‹‘´Ǧ‹’‡” - †´•Š‹“´‘ˆ‡”–—‡•‹†‹•’‘‘‡•´’ƒ—ͳȋŒ´Ȍ‡•ƒ˜ƒ–‘”†Š‡ʹȋ†›Ȍƒ‹‘´Ǧ‹’‡”
- †‡Žƒ”ƒ–´“´‘ˆ‡”–—‡•‹´–´”´•‹‹’”ƒ‘—•Š–‡–‡–Š‹””Œ‡•’—„Ž‹‡Ǥ - †‡Žƒ”ƒ–´“´‘ˆ‡”–—‡•‹´–´”´•‹‹’”ƒ‘—•Š–‡–‡–Š‹””Œ‡•’—„Ž‹‡Ǥ
 
‘—‡–‡–‡´”—ƒ”ƒ—‰—š‘Œ´–´Œ‡´´–´˜Œ‡–”ƒ•‡͸ȋ‰Œƒ•Š–´Ȍ—ƒŒǡ†´”•ƒ’ƒ”ƒ•Š–”‘Š‡´‘”‹‰Œ‹ƒŽ‘•‡‘’Œ‡ ‘—‡–‡–‡´”—ƒ”ƒ—‰—š‘Œ´–´Œ‡´´–´˜Œ‡–”ƒ•‡͸ȋ‰Œƒ•Š–´Ȍ—ƒŒǡ†´”•ƒ’ƒ”ƒ•Š–”‘Š‡´‘”‹‰Œ‹ƒŽ‘•‡‘’Œ‡
–´˜´”–‡–—ƒ”‰ƒ‘ˆ‡”–—‡•‹Ǥ –´˜´”–‡–—ƒ”‰ƒ‘ˆ‡”–—‡•‹Ǥ
´„ƒ•Š—‡‘ˆ‡”–´†—Š‡––´’ƒ”ƒ•Š–”‘Š‡–†´•Š‹’´”†‡’‘œ‹–´–´’ƒ‰—ƒ”´•Š—´’”‡Œͷؐ‰ƒ˜Ž‡”ƒ–‘–ƒŽ‡‡‘ˆ‡”–´•Ǥ ´„ƒ•Š—‡‘ˆ‡”–´†—Š‡––´’ƒ”ƒ•Š–”‘Š‡–†´•Š‹’´”†‡’‘œ‹–´–´’ƒ‰—ƒ”´•Š—´’”‡Œͷؐ‰ƒ˜Ž‡”ƒ–‘–ƒŽ‡‡‘ˆ‡”–´•Ǥ
ˆ‡”–—‡•˜‡“´—Œƒ´–´œ‰Œ‡†Š—”—–Š‡Š‡–†‡’‘œ‹–ƒ‡’ƒ‰—ƒ”ǡ´ƒˆƒ–’”‡Œͳͷ†‹–´˜‡‰ƒ†‹–ƒ‡„ƒŒ–Œ‡••´ƒƒ†‹–Ǥ ˆ‡”–—‡•˜‡“´—Œƒ´–´œ‰Œ‡†Š—”—–Š‡Š‡–†‡’‘œ‹–ƒ‡’ƒ‰—ƒ”ǡ´ƒˆƒ–’”‡Œͳͷ†‹–´˜‡‰ƒ†‹–ƒ‡„ƒŒ–Œ‡••´ƒƒ†‹–Ǥ
‡’‘œ‹–ƒ†—Š‡––´’ƒ‰—Š‡–´ŽŽ‘‰ƒ”‹´‡—´”ʹͲͲͲͲʹͻͶ͹ͺͻͲͷʹͲ †‡’‘‡––‘’ƒ•ƒƒƒŠ—’Ǥ ‡’‘œ‹–ƒ†—Š‡––´’ƒ‰—Š‡–´ŽŽ‘‰ƒ”‹´‡—´”ʹͲͲͲͲʹͻͶ͹ͺͻͲͷʹͲ †‡’‘‡––‘’ƒ•ƒƒƒŠ—’Ǥ
ƒ’Œ‡‡‘ˆ‡”–ƒ˜‡†Š‡ƒƒ†‹’—„Ž‹‡‰‘Œ´†‘–ƒ”‡ƒŽ‹œ‘Œ´‘‹•‹‘‹’´””‡ƒŽ‹œ‹–´’”‘…‡†—”´•’´”ƒƒ†’—„Ž‹ǡ ƒ’Œ‡‡‘ˆ‡”–ƒ˜‡†Š‡ƒƒ†‹’—„Ž‹‡‰‘Œ´†‘–ƒ”‡ƒŽ‹œ‘Œ´‘‹•‹‘‹’´””‡ƒŽ‹œ‹–´’”‘…‡†—”´•’´”ƒƒ†’—„Ž‹ǡ
‡´”—ƒ” ‰ƒ ’‡”•‘‹ ‹ ƒ—–‘”‹œ—ƒ” ‰ƒ ”‡Œ–‘”‹ ‹ ’´”‰Œ‹–Š•Š´ ‡œ‡—–‹˜ ‹ Š‘“´”‹•´ ƒ•‹‘ƒ”‡ ‘‘‹ƒ ‡ —Œ´”ƒ˜‡ –´ ‡´”—ƒ” ‰ƒ ’‡”•‘‹ ‹ ƒ—–‘”‹œ—ƒ” ‰ƒ ”‡Œ–‘”‹ ‹ ’´”‰Œ‹–Š•Š´ ‡œ‡—–‹˜ ‹ Š‘“´”‹•´ ƒ•‹‘ƒ”‡ ‘‘‹ƒ ‡ —Œ´”ƒ˜‡ –´
‡’—„Ž‹´• •´ ƒ“‡†‘‹•´ •´ ‡”‹—– ´ ’”‘´•‹ –´ •Š–‡–‹–ǡ Š—’ ´ †ƒ–´ ʹͶǤͳʹǤʹͲʹͲ ´ ‘”ƒ ͲͻǣͲͲ ´ Šƒ’´•‹”ƒ– ‡  ‡’—„Ž‹´• •´ ƒ“‡†‘‹•´ •´ ‡”‹—– ´ ’”‘´•‹ –´ •Š–‡–‹–ǡ Š—’ ´ †ƒ–´ ʹͶǤͳʹǤʹͲʹͲ ´ ‘”ƒ Ͳͻǣ͵Ͳ ´ Šƒ’´•‹”ƒ– ‡ 
‘‘‹ƒ‡—Œ´”ƒ˜‡–´Ǥƒ“‡†‘‹•´•´‡”‹—–´’”‘´•‹–´•Š–‡–‹–ǡŠ—’´””ǤDz͵Ǧ–ƒƒ‡†‘•ƒ”‹‰ƒ†ƒdz”ǤͳͲƒŠ—’Ǥ ‘‘‹ƒ‡—Œ´”ƒ˜‡–´Ǥƒ“‡†‘‹•´•´‡”‹—–´’”‘´•‹–´•Š–‡–‹–ǡŠ—’´””ǤDz͵Ǧ–ƒƒ‡†‘•ƒ”‹‰ƒ†ƒdz”ǤͳͲƒŠ—’Ǥ
 
Š‹–Œƒ‡ƒ–‡”‹ƒŽ‹–•Šƒ”—‡•„´Š‡–’´”‡•ƒƒ†‹–’—„Ž‹‡‰‘Œ´Ǥ Š‹–Œƒ‡ƒ–‡”‹ƒŽ‹–•Šƒ”—‡•„´Š‡–’´”‡•ƒƒ†‹–’—„Ž‹‡‰‘Œ´Ǥ
”‘…‡†—”ƒ’´”ƒƒ†‹’—„Ž‹”‡ƒŽ‹œ‘Š‡–´–”‹ˆƒœƒǣ ”‘…‡†—”ƒ’´”ƒƒ†‹’—„Ž‹”‡ƒŽ‹œ‘Š‡–´–”‹ˆƒœƒǣ
ƒœƒ‡’ƒ”´Ȃ’´”…ƒ–‹‹‹ƒ†‹†ƒ–´˜‡“´’´”„—•Š‹—•Š–‡–’´”’Œ‡•´ƒ””Œ‡´ƒƒ† ƒœƒ‡’ƒ”´Ȃ’´”…ƒ–‹‹‹ƒ†‹†ƒ–´˜‡“´’´”„—•Š‹—•Š–‡–’´”’Œ‡•´ƒ””Œ‡´ƒƒ†
ƒœƒ‡†›–´Ȃ‹†‡–‹ˆ‹‹–´”‡‰Œ‹•–”‹‹––´’Œ‡•´ƒ””´•˜‡ ƒœƒ‡†›–´Ȃ‹†‡–‹ˆ‹‹–´”‡‰Œ‹•–”‹‹––´’Œ‡•´ƒ””´•˜‡
ƒœƒ‡–”‡–´Ȃƒƒ†‹’—„Ž‹ ƒœƒ‡–”‡–´Ȃƒƒ†‹’—„Ž‹
ƒ†‹†‘–´”‡ƒŽ‹œ‘Š‡–‡†Š‡´•‡ƒƒ””‹–—”˜‡–´Œ´‘ˆ‡”–´Ǥ ƒ†‹†‘–´”‡ƒŽ‹œ‘Š‡–‡†Š‡´•‡ƒƒ””‹–—”˜‡–´Œ´‘ˆ‡”–´Ǥ
´ƒƒ†‹’—„Ž‹—†–´‡””’Œ‡•´˜‡–´’‡”•‘‹’´”‰Œ‡‰Œ´•‹‘ˆ‡”–—‡•‹–‘•‡’‡”•‘‹‹ƒ—–‘”‹œ—ƒ”‰ƒƒ‹Ǥ ´ƒƒ†‹’—„Ž‹—†–´‡””’Œ‡•´˜‡–´’‡”•‘‹’´”‰Œ‡‰Œ´•‹‘ˆ‡”–—‡•‹–‘•‡’‡”•‘‹‹ƒ—–‘”‹œ—ƒ”‰ƒƒ‹Ǥ
ƒ•œ‰Œ‡†ŠŒ‡••´”‡ƒŽ‹œ—ƒ”ǡ‘‘‹ƒ‡—Œ´”ƒ˜‡–´‡’—„Ž‹´••´ƒ“‡†‘‹•´•´‡”‹—–ǡ´’”‘´•‹–´•Š–‡–‹–ǡŠ—’ ƒ•œ‰Œ‡†ŠŒ‡••´”‡ƒŽ‹œ—ƒ”ǡ‘‘‹ƒ‡—Œ´”ƒ˜‡–´‡’—„Ž‹´••´ƒ“‡†‘‹•´•´‡”‹—–ǡ´’”‘´•‹–´•Š–‡–‹–ǡŠ—’
†‘–´Ž‹†Š´ƒ””´˜‡•ŠŒ‡‡‘ˆ‡”–—‡•‹´–´˜‘Ž‹–•Š´–´œ‰Œ‡†Š—”’´”””‡‰—ŽŽ‹–´–´†”‡Œ–ƒ˜‡†Š‡‘„Ž‹‰‹‡˜‡–´†´”•Œ‡ŽŽƒǡ
†‘–´Ž‹†Š´ƒ””´˜‡•ŠŒ‡‡‘ˆ‡”–—‡•‹´–´˜‘Ž‹–•Š´–´œ‰Œ‡†Š—”’´”””‡‰—ŽŽ‹–´–´†”‡Œ–ƒ˜‡†Š‡‘„Ž‹‰‹‡˜‡–´†´”•Œ‡ŽŽƒǡ
“´´•Š–´‹‘„Ž‹‰—ƒ”“´–´’ƒ”ƒ•Š–”‘Œ´‰ƒ”ƒ…‹„ƒƒ”‡´•Š—´’”‡ŒͳͲΨ–´˜Ž‡”´••´’´”‰Œ‹–Š•Š‡–´ƒ””´˜‡•ŠŒ‡•Ǥ
“´´•Š–´‹‘„Ž‹‰—ƒ”“´–´’ƒ”ƒ•Š–”‘Œ´‰ƒ”ƒ…‹„ƒƒ”‡´•Š—´’”‡ŒͳͲΨ–´˜Ž‡”´••´’´”‰Œ‹–Š•Š‡–´ƒ””´˜‡•ŠŒ‡•Ǥ
ˆ‘”ƒ…‹‘‡´–´†‡–ƒŒ—ƒ”ƒ—†–´‡””‡´—”‹‡–‡Ž‡ˆ‘‹–Ͳ͹ͺǦͶͶͲǦͷͳͷȂ†”‡ƒƒŒ†‡‘˜•‹Ǥ
ˆ‘”ƒ…‹‘‡´–´†‡–ƒŒ—ƒ”ƒ—†–´‡””‡´—”‹‡–‡Ž‡ˆ‘‹–Ͳ͹ͺǦͶͶͲǦͷͳͷȂ†”‡ƒƒŒ†‡‘˜•‹Ǥ
 KULTURË
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
17
Muzika e Beethovenit të
shtyn përpara, ajo
vazhdon, shpërthen
kufijtë e së dhënës, të të
250 vjet nga lindja e
paracaktuarës ose të
asaj që tashmë ekziston.
Ajo vë në dyshim
rëndësinë e së
gjermanit më të njohur
transmetuarës dhe
nënkupton idenë e
përparimit përmes
iluminizmit
Shkodran 250 vjet më parë lindi në Bon
kompozitori Ludwig van Beetho-
Tolaj ven, i cili konsiderohet si gjermani
më i njohur në botë. Në qytetin e tij
nderohet si të lindjes, Beethoveni, jetoi deri në
moshën 22 vje are përpara se të zh-
kompozitor vendosej në Vjenë. Sipas kryemini-
strit të landit së Renanisë Veriore-

në festivalin Vestfalisë (NRW), Armin Laschet,

kompozitori Ludwig van Beethoven
është pjesë e ADN-së së këtij landi.
e 58-të në Ai theksoi se Beethoveni ishte jo
vetëm kompozitor, por edhe një hu-
përtej fushës së ngushtë të muzikës
klasike, dirigjenti i mirënjohur, Kent
duari, Beethoveni kompozoi mu-
zikën përgjegjëse duke komu-
pirtëror. Ndonjëherë në të tingël-
lojnë edhe shqetësime, dyshime
Shkodër manist dhe kozmopolit nga Boni.
Me Odën e Gëzimit nga Sinfonia e
Nagano, Drejtor i Përgjithshëm i
Muzikës në Operën Shtetërore të
nikuar në të idealin e një bote më të
mirë, më humane. Beethoveni shk-
për idenë e përparimit ose për aftë-
sinë e njeriut për t'u zhvilluar në
Edicioni i 58 -të i festivalit 9-të ai është bërë një evropian i Hamburgut, shprehet se "Jeta kon- roi muzikë që flet për humanizmin mënyrë cilësore. Mbi të gjitha, ve-
më me traditë në viset sh- madh. Ministrja e shtetit për Kul- certale sot do të ishte krejt ndryshe dhe për përvojën njerëzore. Shpe- pra e viteve të vona rrezaton
qiptare ka shpallur edhe turën, Monika Greuters e quajti pa Beethovenin. Sinfonitë dhe kon- sh, p.sh. në një koncert live, mund të ndonjëherë edhe skepticizëm, ose
sivjet fituesit. Në mesin e kompozitorin "gjermanin më të certet e tij solistike në veçanti kanë dallosh në të tensionin midis indivi- mund ta perceptosh si diçka medi-
kompozitorëve që garuan njohur". Muzika e tij entuziazmon ndihmuar në institucionalizimin e dit dhe shoqërisë. Veprat pasqy- tuese ose si vetëreflektim, thotë
kishte emra mjaft të njohur dhe bashkon njerëzit nga do anë e gjërave, që ne i konsiderojmë si të rojnë edhe vlerat e shoqërisë Kent Nagano që është pjesë inte-
si Edmond Zhulali, Shpë- botës. natyrshme sot: sistemin e orkestrës, borgjeze që po shfaqeshin në grale e jetës muzikore në Gjermani
tim Saraçi, Ylli Kalaja e "Beethoveni me një radikalizëm seritë e koncerteve, ditët përkujti- kohën e Beethovenit. Këtu bën pje- prej dekadash.
shumë të tjerë! Këngët të padëgjuar e ka revolucionarizuar more muzikore dhe festivalet". Sh- së vlera e punës, e ideve, e ndje- Muzika e Beethovenit të shtyn
ishin kënduar para një muzikën e kohës së tij. Ne kemi ne- prehja e thellë e humanizmit që shmërisë dhe e emocionalitetit. Por përpara, ajo vazhdon, shpërthen
kohe dhe ishin publikuar vojë edhe sot sërish për forcën vi- ngërthen muzika e Beethoven-it pa- muzika e Beethovenit ndonjëherë kufijtë e së dhënës, të të paracak-
për tu votuar nga publiku. zionare, me të cilën Beethoveni po- sqyron idealet e iluminizmit: të ka edhe përmbajtje politike, sh- tuarës ose të asaj që tashmë ekzi-
Drejtori i ansamblit Nacio- zicionohej politikisht e në radhë të drejtën për liri dhe drejtësi, për vetë- prehet Kent Nagano. ston. Ajo vë në dyshim rëndësinë e
nal kishte konkurruar me parë artistikisht. Vepra e tij është vendosje, individualizmin dhe për- së transmetuarës dhe nënkupton
këngën “Buzëqesh”. Teksti një simbol për arritjet demokratike parimin njerëzor. MUZIKË PËR TË ARDHMEN OSE idenë e përparimit përmes ilumi-
dhe muzika e bërë nga To- të një Evrope të bashkuar dhe Koha e Beethovenit ishte një PROCESET E NDRYSHIMIT nizmit. Muzika e Beethovenit është
laj jepte mesazh të fuqi- kundër forcimit të thirrjeve populi- kohë trazirash, lufte dhe nacionaliz- Në muzikën e Beethovenit universale. Ajo komunikon jo
shëm njerëzor e optimist ste për izolim dhe përjashtim", tha mi, por edhe një kohë në të cilën dëgjon përparim dhe zhvillim të vetëm me një pjesë të zgjedhur të
në këtë kohë të vështirë! ajo. lindën koncepte të reja të individit, mëtejshëm. Shpesh ajo duket se shoqërisë, por dëshiron të arrijë tek
Kënga është shpërblyer me shoqërisë dhe botës. Në këtë kohë flet për të ardhmen ose proceset e të gjithë. Arti i tij i përjetshëm është
çmim të tretë dhe ky është JETA KONCERTALE DO TË ISHTE të ndryshimeve rrënjësore njerëzit ndryshimit. Kemi të bëjmë me një i vendosur përtej kufijve të të gjitha
një sukses i radhës në KREJT NDRYSHE PA duhet të luftonin për dinjitetin e muzikë të guximit dhe optimizmit, tendencave të modave. Ai pasqy-
krijimtarinë e tij e cila BEETHOVENIN tyre, për lumturinë e tyre dhe të gjallërisë dhe energjisë, plotërisë ron të vërteta të caktuara - dhe
është e mbushur me punë Duke reflektuar për mënyrën se merrnin edhe përgjegjësinë për dhe lëvizjes - dhe ajo shkakton në të njerëzit kanë nevojë për këtë të vër-
dhe përkushtim! si ndikoi Beethoveni në histori, edhe këtë. Për këtë mënyrë të re të men- dëgjuar, një përjetim sensual, sh- tetë. (DW)

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Botohet ”Banda kombëtare ‘Vatra”

Kjo monografi është në të njëjtën kohë edhe histori e themelimit dhe e rrugëtimit të gjatë njëqindvjeçar
të bandës muzikore shtetërore, krijuar mbi bazën e bandës “Vatra”, me një vendim të qeverisë së
Sulejman Delvinës.Botimi shoqërohet edhe me një CD, ku janë regjistruar interpretime të bandës

Akademia e Shkencave botoi veprën mo-
nografike “Banda kombëtare ‘Vatra’, një hi-
stori unike shqiptaro-amerikane” shoqërua
edhe me CD, të akademikut Vasil S. Tole.
Kjo vepër i kushtohet historisë së ardhjes
së vullnetarëve shqiptaro-amerikanë në vi-
tin 1920 për të nxitur ndjenja entuziaste be-
simi dhe frymë atdhetare në popull, pas
rikonfirmimit të Pavarësisë me Kongresin e
Lushnjes dhe në mënyrë të veçantë me
ngritjen më këmbë të popullit për t’i marrë
në duar fatet e vendit, me përpjekjet e suk-
sesshme për rikthimin e Korçës dhe Shko-
drës nën sovranitetin e shtetit shqiptar dhe
me luftën heroike të popullit të Vlorës dhe të
gjithë Shqipërisë. Banda “Vatra” u bë pjesë e
historisë së luftës së Vlorës me kurajën e saj
për të inkurajuar shpirtin luftarak popullor
ballë për ballë me rrezikun, me repertorin e
këngëve marshe që mobilizonin
ndërgjegjen atdhetare.
Kënga “Vlora-Vlora”, që u krijua nga drej-
tuesi i kësaj bande Thoma Nasi, me tekst të
poetit Ali Asllani, i dha identitet kësaj luf-
te.Autori i këtij studimi akademiku Tole ka
marrë në vështrim lidhjet dhe dallimet mi-
dis bandës muzikore “Vatra” dhe shoqatës
atdhetare “Vatra”; duke gjetur rastin të thek-
sojë rolin e shqiptaro-amerikanëve në jetën
e Shqipërisë shtetërore, ndryshimet që sol-
li në rrjedhat e historisë sonë kombëtare sh-
faqja e interesimit amerikan për çështjen
shqiptare me mbarimin e Luftës së Parë
Botërore dhe sidomos me vendosjen e
marrëdhënieve diplomatike midis dy shte-
teve më 1922. tetërore, krijuar mbi bazën e bandës “Vatra”,
Kjo monografi është në të njëjtën kohë me një vendim të qeverisë së Sulejman Del-
edhe histori e themelimit dhe e rrugëtimit të vinës. Botimi shoqërohet edhe me një CD,
gjatë njëqindvjeçar të bandës muzikore sh- ku janë regjistruar interpretime të bandës.
18
Shpërndarja
e vaksinave
varet nga shtetet
e pasura
Një në katër persona mund të mos
e marrë vaksinën kundër korona-
virusit të paktën jo deri më 2022,
pasi vendet e pasura me më pak se
15 për qind të popullatës së
përgjithshme të botës kanë rezer-
vuar 51 për qind të dozave të vaksi-
nave më premtuese. Kjo pjesë e
hulumtimit është publikuar nga
shkencëtarët e shkollës për Shën-
det Publik "John Hopkins" në
SHBA. Në të thuhet se pjesa tjetër
e vaksinave do të duhej t’i shpërn-
daheshin vendeve me të ardhura
të ulëta dhe të mesme, në të cilat
jetojnë më shumë se 85 për qind e
popullatës së botës. Ata argumen-
tojnë se një përgjigje efektive ndaj
një pandemie, kërkon që vendet
me të ardhura të larta të marrin
pjesë në shpërndarjen e drejtë të
vaksinës nëpër botë. Edhe nëse
vaksinat premtuese arrijnë maksi-
mumin e kapaciteteve prodhue-
se, afër 25 për qind e popullatës së
botës ndoshta nuk do të marrë
vaksinën për të paktën një vit apo
më shumë, ku hulumtuesit e John
Hopkins besojmë që COVAX si
projekt i OBSH-së, do të mund të
luante rol kyç.
Fëmijët me autizëm
përdorin kryesisht
komunikim jo verbal,
ashtu si kafshët
shtëpiake, kështu që
kontakti me ta mund
ta ndihmojë një
fëmijë shumë në
ndërveprimin më të
mirë me njerëzit
Hulumtuesit zbulojnë përse
çdo fëmijë, posaçërisht ai i cili vuan
nga autizmi, duhet të ketë qen në
shtëpi. Shkencëtarët suedezë kanë
publikuar, transmeton BW, që
lidhja ndërmjet qenit dhe fëmijës
do të mund të shërbejë si terapi në
shërimin e çrregullimeve të rënda,
si autizmi dhe disa çrregullime
psikike. Prof. Per Jensen, thotë “Ok-
sitocina është ndërmjetëse e ja-
shtëzakonshme në lidhjen midis
qenit dhe njeriut. Njerëzit të cilët
kanë kontakt fizik me qenin e vet
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
Pse është mirë të konsumoni
boronica të kuqe?
Ka mënyra të ndryshme për t’i
ngrënë boronicat e kuqe, përf-
shirë këtu të freskëta, të thara apo
të ziera në sos. Por boronicat e
kuqe të freskëta janë të pasura
me vlera ushqyese të shëndetsh-
me si fibrat, karbohidratet, kaliu-
mi dhe vitaminat e rëndësishme
si vitamina C, vitamina E dhe vita-
mina K. Derisa boronica e kuqe e
tharë përmban më shumë kalori
dhe sheqer. Ka shumë arsye pse
boronicat e kuqë janë të shëndet-
shme. Ato shquhen për faktin se i
sjellin dobi të rëndësishme orga-
nizimit tuaj, transmeton Koha.
Boronica e kuqe është e mirë
luftimin e infeksioneve urinare,
janë të mira për barkun si dhe
mund ta ndalojnë aktivizimin e
Helikobakteres. Ato gjithashtu
kontribuojnë në shëndetin e
zemrës, e ulin shtypjen e gjakut
dhe kolesterolin, sidomos nëse
SHKENCËTARËT TË SIGURT
Qentë mund të ndihmojnë në
shërimin e autizmit te fëmijët
kanë nivel të lartë oksitocine, e cila
ruhet gjatë gjithë komunikimit
ndërmjet kafshës dhe njeriut,
ndërkaq ky hormon është i rëndë-
sishëm në luftën kundër stresit”.
Oksitocina është kimikat i
STUDIME
Boronica e kuqe është e
mirë luftimin e
infeksioneve urinare,
janë të mira për barkun si
dhe mund ta ndalojnë
aktivizimin e A ndihmon
Helikobakteres. Ato
gjithashtu kontribuojnë stërvitja në
në shëndetin e zemrës, e
ulin shtypjen e gjakut orar të njëjtë
dhe kolesterolin,
të humbni
sidomos nëse
konsumohen në formën
e lëngut
më lehtë
peshë?
Është me rëndësi të ushtroni
nga 30 minuta çdo ditë, por
është po aq e rëndësishme t’i
përmbaheni rutinës. Rregulli-
konsumohen në formën e lëngut. min. mi i kohës kur i bëni ushtrimet
Boronicat e kuqe të freskëta po Prandaj, boronicat e kuqe ditore, dhe përmbajtja me
ashtu përmbajnë shumë pak ka- mund të përfshihen në sallatë me përpikmëri e këtij orari, në
lori dhe falë shijes së tyre, gjasat tuna ose pulë. Sosi nga boronica e fakt ju ndihmon dukshëm që
që t’i konsumoni më shumë se që kuqe mund të përdoret për ta lyer të humbni më shumë peshë.
nevojitet janë shumë të vogla. bukën me të. Mund të gatuhen Një studim i botuar në revi-
Përveç kësaj, ato kanë vlera anti- me shije për t’u shërbyer së ba- stën “Obesity”, deklaroi se qën-
inflamatore të cilët i ndihmojnë shku me mish. Boronicat e thara drueshmëria e mbajtjes së një
njerëzit me sindromën metabo- mund të përzihen me tërshërë kohe të caktuar të ushtrimeve,
like, si dhe janë shumë të dobish- dhe arra, dhe të hahen për e ndihmojnë një person që të
me për imunitetin e njeriut. mëngjes. Gjithashtu mund të për- humbas peshë më lehët dhe
Si të përfshihen ato në dietën doren kur gatuani kek apo ëmbël- më shpejtë.
tuaj? Ka shumë mënyra si mund sira tjera. Boronicat e kuqe të fre- Ky hulumtim po ashtu sugje-
t’i shijoni boronicat e kuqe dhe jo skëta mund të shndërrohen në ron që ndjekja e kësaj rutine të
vetëm gjatë sezonit të festive, por ‘smoothie’ dhe të tjerë. Boronicat shëndoshë, rezulton me nivele
gjatë tërë viti. Derisa nuk ka reko- përmbajnë nivele mesatarisht të më të larta të aktiviteteve fi-
mandime të përgjithshme se sa larta të substancave të quajtura zike. Kjo ndodhë pavarësisht
shpesh duhet të konsumohen ato, oksalate. Prandaj, nëse keni pro- nëse ju ushtroni në të njëjtën
është mirë ta bëni shprehi t’i përf- bleme me gurë në veshka, konsu- kohë në mëngjes, pasdite apo
shini në disa lloje të ushqimit. Një mimi i sasisë së lartë të tyre mund mbrëmje. Gjatë studimit, hu-
dietë e larmishme e ushqimit ju ta rrisë rrezikun e formimit të lumtuesit i kanë analizuar 375
siguron të konsumoni sa më tyre. Natyrisht, kjo varet nga sasia të rritur të shëndetshëm të
shumë produkte që janë të mira e boronicave të kuqe që ju i kon- cilët kishin pasur sukses në
dhe të shëndetshme për organizi- sumoni. mirëmbajtjen e peshës, duke
u përfshirë në aktivitete fizike
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||| të rregullta dhe ushtrime pak
më të rënda. 68 për qind e pje-
sëmarrësve kishin ushtruar në
të njëjtën kohë çdo ditë, derisa
të tjerët kishin ushtruar në ter-
mine të ndryshme kohore
gjatë javës.
Që të gjithë pjesëtarët e këtij
hulumtimi ishin pjesë e një
regjistri të humbjes së peshës,
pozitiv në zhvillimin psiko-fizik i krijuar për të mbledhur të
dhe socio-emocional të fëmijëve. dhëna mbi karakteristikat dhe
Posaçërisht janë të dobishëm për modelet e sjelljes së njerëzve,
fëmijët me autizëm, me vështirësi të cilët kanë humbur peshë
në mësim dhe për fëmijët hiperak- me sukses dhe kanë arritur ta
tivë apo agresivë. Fëmijët me au- mirëmbajnë fizikun e tyre. Një
tizëm përdorin kryesisht komu- tjetër rezultat pozitiv i ushtri-
nikim jo verbal, ashtu si kafshët meve në orar të njëjtë është, se
shtëpiake, kështu që kontakti me ata të cilët e praktikojnë këtë
ta mund ta ndihmojë një fëmijë shprehi mund ta zgjasin
shumë në ndërveprimin më të kohën e stërvitjes, më shumë
mirë me njerëzit. Për fëmijët me sesa ata që ushtrojnë në kohë
aftësi të kufizuara në të mësuar, të ndryshme. Besohet se duke
mund të jenë një ilaç i shkëlqye- ushtruar në orar të njëjtë çdo
njohur si “hormon i dashurisë”, të shëm për stresin që kalon për ditë, stërvitja shndërrohet në
cilin e tajitin qentë dhe njerëzit, shkak të frustrimit. Gjithashtu, një zakon që ua bënë më të
është e njohur që forcon lidhjen përkëdhelja e një qeni mund të lehtë të rezervoni kohë, për t’i
shoqërore ndërmjet njerëzve dhe qetësojë fëmijët hiperaktivë ose kryer aktivitetet fizike të do-
kafshëve. agresivë, siç tregojnë shumë stu- mosdoshme për një shëndet
Kanakarët shtëpiakë kanë rol dime. sa më të mirë.
 SPORT
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
19
Është për të të ardhur keq
se si shndërrohet në turp
dhe vjedhje klasike një ditë
që duhej të ishte festë për
Shkëndija: Meçkarovski na
përcjelljen në pension pas
një karriere të suksesshme
25 vjeçare të arbitrit
solli humbjen e parë
Dimitar Meçkarovski në blemet aktuale dukshëm tregojnë
skenën vendore dhe paaftësi, ndërsa edhe pa plan e stra-
tegji të bërë publike për përmirësi-
Alioski: Është ndërkombëtare min e kësaj situate në futbollit ven-
dor, të përcaktuar në funksione në
ndjenë e mirë Shkup, 17 dhjetor - Skuadra e Shkën-
dijës pas plotë 18 xhirove ka shijuar
federatë përmes linjave të ndrysh-
me jo kompetente, do të zgjidhin

kur arrin të humbjen e parë në Kampionat. Ku-

qezinjtë të mërkurën në Tetovë zh-
këtë situatë për të ndikuar në zhvil-
limin e futbollit konform standar-
villuan javën e fundit të sezonit vje- deve dhe vlerave evropiane, të cilat
fitosh shtor ndërsa u mposhtën me
rezultatin minimalë nga Pelisterin
ne si klub gjithnjë i synojmë dhe
promovojmë? Nëse krahasohemi
Shkup, 17 dhjetor - Futbollisti me golin e shënuar në minutat e ata të Pelisterit të vetëdijshëm me Krivak i përfshirë direkt në aksionin me ligat tjera në rajon, nuk shohim
shqiptari i përfaqësueses së fundit të përballjes nga pika e atë që ndodhi po tërhiqeshin nga e penaltisë së padrejtë, derisa po e se Federata përkujdeset të ndry-
Maqedonisë së Veriut, Ezgjan bardhë. Akordimi i 11-të metërsh me zonë jonë? Edhe vetë Meçkarovski përcollëm për pushim në vend- shojë këtë realitet dhe të ketë per-
Alioski ka shënuar golin e parë shumë dilema në minutat shtesë, kishte dyshime dhe pas një ha- lindjen e tij Sllovaki, nuk dinim si t’i spektivë futbolli në vend. Në aspekt
në Premier Ligën angleze në ka shfaqur pakënaqësi te kuqezinjtë mendje dhe pasigurie mori vendim përgjigjemi komentit të tij ‘a ja vlen të arbitrave kërkojmë që Federata
fitoren e skuadrës së tij Lids të cilët kanë reaguar kundrejt arbi- ‘kriminel’ duke treguar penalti inek- të luhet futboll në vendin tuaj’!? të alokojë fondet përkatëse në
Junajted ndaj Njukasllit me trit kryesor të takimit Dimitar zistente për Pelisterin. Dhe në fakt jo Skuadrës së Pelisterit i urojmë tre mënyrë proporcionale dhe efikase
rezultat të thellë 5:2. Futbolli- Meçkarovski. vetëm penaltia, por gjatë gjithë lojës pikët… Ndërsa nga Meçkarovski të edhe për funksionin e arbitrimit të
sti shqiptar arriti që të reali- Komunikata e plotë e Shkëndijës: nuk u bë asgjë për të penguar zvar- cilin e patëm në ndeshjen e sotme ndeshjeve në të ardhmen, për të ar-
zojë në minutën e 85 për epër- A thua edhe kjo mund të ritjen e vazhdueshme të lojës, sh- dhe e pritëm me mirënjohje e re- ritur nivelin e dëshiruar të ndarjes së
si 4:2 të Lidsit. Alioski ishte në ndodhë!? Është për të të ardhur keq trirjes në terren pas çdo kontakti mi- spekt, nuk dimë çka të kërkojmë pasi drejtësisë në futbollin tonë. Në të
lojë për 90 minuta, ndërsa pas se si shndërrohet në turp dhe nimal e shumë pengesave që nuk u të rishohë turpin e tij. Minimumi që kundërtën, nëse vazhdohet me ga-
takimit ka theksuar se kanë vjedhje klasike një ditë që duhej të sanksionuan! Nuk e kuptojmë a nuk do të tregonte sjellje njerëzore do bime të këtilla si në ndeshjen Shkën-
marrë një fitore të rëndësish- ishte festë për përcjelljen në pen- shikohen ndeshjet në Evropë dhe të ishte mbase që pasi të rishohë ve- dija-Pelisteri kur arbitri në mënyrë
me. "Gjithmonë është ndjenjë sion pas një karriere të suksesshme kampionate më të avansuara se si prën e tij të dalë publikisht dhe të na direkte dhe aspak të drejtë ndikoi
e mirë kur arrin të fitosh. Kjo 25 vjeçare të arbitrit Dimitar Meçka- zgjidhen këto ‘anomali’ nga ana e kërkojë falje për dëmin dhe në rezultatin final dhe nëse Federa-
fitore është e rëndësishme për rovski në skenën vendore dhe arbitrave e që dëmtojnë futbollin ‘vjedhjen’ që na shkaktoi. Shpre- ta nuk angazhohet më seriozisht në
moralin tonë, na jep motivim ndërkombëtare. Pse duhej kështu në përgjithësi? Gjëra që fatkeqësisht sojmë që në veprimtarinë e tij të përmirësimin e këtij problemi
për ndeshjet e radhës si dhe ta mbyllë karrierën Meçkarovski? në futbollin tonë i shohim gati se në mëtejshme të dijë të çmojë vlerat e thelbësorë, ndoshta edhe ne si klub
për frymën e ekipit. Asnjëherë Çka ju desh që të njolloste veten në çdo ndeshje. Nëse futbollin e luajnë vërteta të sportit dhe drejtësisë. Pro- do të jemi të detyruar për të ri-
nuk dorëzohemi, çdoherë be- kushte kur ndeshja e fundit në kar- dy skuadra me qasje kompetitive, blemin kryesor nuk duam ta sh- shikuar pozicionin tonë dhe projek-
sojmë në vetën, e dimë që rierën e tij 25 vjeçare kishte hyrë në arbitrat kanë për detyrë ndarjen e prehim vetëm si afekt nga ndodhitë tin që po e vijojmë në futbollin e
duhet të vazhdojmë të pu- minutën e 90 dhe kur të vetëdij- drejtësisë dhe jo të bëhen aktorë e ndeshjes së sotme, por shqetësimi Maqedonisë së Veriut. Avansimi i
nojmë shumë dhe suksesi do shëm për rënien teatrale të futbolli- kryesorë të epilogut të ndeshjes, me jonë serioz që nëse Meçkarovski me futbollit në një vend varet nga gjithë
të vij. Edhe kur nuk fitojmë stit të tyre, penalti nuk kërkonin as çka bie në ujë merita sportive dhe gjithë përvojën dhe vlerësimet për komponentët përbërës dhe spon-
luajmë mirë, jemi të mërzitur futbollistët e Pelisterit? A do të mjaf- vlera e futbollit në përgjithësi. Ne si karrierën e tij të suksesshme e mbyl- sorët e klubet nuk ecin dot përpara
kur rezultati nuk është në fa- tojë vetëm të turpërohet me ‘veprën’ klub këtë gjysmësezon e konside- li në këtë mënyrë, atëherë çka mund pa pjesën e përgjegjësive edhe të
vorin tonë, por neve vazh- e tij Meçkarovski kur materiali fil- rojmë të mbyllur pa humbje nga ri- të presim në të ardhmen në aspekt përbërësve tjerë të lojës së futbollit
dojmë të punojmë shumë në mik vërteton lojën e qartë me dorë valët dhe disfatën e vetme na shkak- të organizimit dhe referimit të kom- dhe organizatorët e garës, si që janë
çdo stërvitje, në çdo takim. të lojtarit të Pelisterit ndaj të cilës toi direkt arbitri Meçkarovski. peticionit në vendin tonë? A thua Federata, bashkë me ndarësit e
Ndeshja ndaj Njukasëllit ishte reagojnë futbollistët tanë, ndërsa Futbollisti jonë ndërkombëtarë Jan përgjegjësit në Federatë që me pro- drejtësisë.
e mrekullueshme, shënuam ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pesë gola, nga pesë lojtarë të
ndryshëm, shpresoj të vazh-
dojmë me këtë rritëm. Goli im
Qira: Kemi zhvilluar një gjysmësezonin të mirë
ishte përshkrimi më i mirë i Shkup, 17 dhjetor - Skuadra e Struga Trim Lum ka mjaft i mirë për ekipin tonë. Përgëzime për të
lojës së Lidsit, pesë lojtarët arritur që me fitore ta mbyll stinorit vjeshtor. gjithë pjesëtarët e ekipit, duke filluar nga
tanë ishin në zonën e kundër- Ekipi stugan ka mposhtur ne fushë mysafire mirëmbajtësit e fushës deri te lojtarët dhe sta-
shtarit në shënimin e golit. Për ekipin e FC Shkupit një ndër skuadrat preten- fin teknik. Tani, duke filluar nga kryesia e klubit
ne nuk është me rëndësi kush dente për titullin e kampionit në futbollin elitar e deri te lojtarët, na pret një punë edhe më e
e shënon golin, qëndrimi i tillë të vendit. Fitorja ju ka dhënë një bindje edhe madhe për të mbajtur, përmirësuar ritmin dhe
i ekipit flet mjaftë për të gjithë më të madhe drejtuesve të kësaj skuadre, tek- për të arritur edhe më lartë e pse jo të ëndër-
ne", theksoi Ezgjan Aliovski. sa numri një i tyre, Arbtrim Qira ka uruar loj- rojmë për të dërguar ekipin edhe në kupat e Arbtrim Qira. Struga Trim Lum pas 18 xhirove të
Për Lids Junajtedin kjo ishte fi- tarët për gjysmësezonin mjaft pozitiv, ka Evropës. Pas kësaj periudhe e meritoni të zhvilluara në Ligën e Parë ka tubuar 28 pikë
torja e pestë këtë sezon, duke kërkuar që skuadra e tij në gjysmën tjetër të se- çlodheni me familjet tuaja. Urime festat dhe dhe radhitet në pozitën e katërt në tabelë, me
e renditur kështu në pozitën e zonit të përmirësohet edhe më shumë, duke mbi të gjitha kujdesuni për shëndetin tuaj dhe vetëm pesë pikë më pak se FC Shkupi që radhi-
13 me 17 pikë të tubuara. (F.N) ëndërruar kështu Evropën. “Një gjysmë-sezon të familjarëve në këtë periudhë!”, ka theksuar tet në vendin e dytë. (F.N)
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Historike, Lirim Zendeli zyrtarisht në Formula 2

Shkup, 17 dhjetor - Ëndërroj për diçka
që nuk ka ndodhur kurrë dhe kur
zgjohem them: pse jo?!” Fjalët e
shkrimtarit dhe kritikut të njohur
irlandez, Bernard Shaw, janë përsh-
tatur në jetën e një djaloshi që po
lufton për gjithçka: për të shkruar
historinë, për të qenë në të ardh-
men i pari shqiptar në historinë e
Formulës 1. Lirim Zendeli ka kryer
një hap gjigant përpara dhe nga
sezoni i ri do të garojë në Formulën
2. Një lajm i madh për të gjithë të
pasionuarit e sportit. 21-vjeçari
shkupjan ka nënshkruar marrëve-
shjen me skuderinë MP Motorsport
dhe që tani e ka shkruar një pjesë të
historisë, sepse asnjëherë një njeri
me gjak kuqezi nuk ka qenë pjesë e
një niveli kaq të larë në sportet e
shpejtësisë. “Iron Man” e testoi një-
vendëshen e tij në Abu Dabi dhe
pasi regjistroi kohën e 6-të më të
mirë, u mbyll edhe akordi për të ba-
shkëpunuar në sezonin e ri. Një
kobntribut të jashtëzakonshëm në
këtë arritje ka pa diskutim sponso-
ri i tij dhe një nga përkrahësit më të
mëdhenj, Sali Ajdini. Në sezoni e
fundit në Fromula 3, Zendeli arriti
të siguronte një fitore spektakolare
në SPA, teksa 36 herë të tjera e
mbylli në podium, duke koleksio-
nuar edhe 2 “pole position”. Edicio-
ni do të nisë në vitin 2021 dhe ta-
shmë “njeriu i hekurt”, piloti që
duket sikur ka sensorë në trup për
mënyrën se si i ndjen kthesat, është
gjithmonë e më pranë ëndrrës së
madhe, Formulës 1.
20 MARKETING Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

Drejtori i Shkollës së mesme të mjekësisë së Qytetit të Shkupit "Dr. Pançe Karagjozov" - Shkup, Maja Saliu, në bazë të nenit 22 paragrafi (1), pika (1) dhe nenit 23 të Ligjit për marrëdhënie pune
("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë" nr. 167/15, 27/16, 120/18 dhe "Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut" numër 110/19), në pajtim me Njoftimin për mjetet financiare të
siguruara në bazë të financimit të vjetër për vitin shkollor 2020/2021 me nr.vep. 13-9849/1 të datës 25.09.2020 dhe 13-8185/10 të datës 24.11.2020, të marrë nga ana e Ministrisë së arsimit dhe shkencës
- Sektori për arsim të mesëm, arsimi për të rritur dhe mësim deri në fund të jetës, ndërsa në kuptim me nenin 3, 4, 6, 9, 10, 11, 12, 39, 40 dhe 41 të Ligjit për mësimdhënës dhe bashkëpunëtor në shkollat
fillore dhe të mesme ("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut" numër 161/19) dhe nenit 92 të Ligjit për arsim të mesëm ("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë" numër 44/95, 24/96,
34/96, 35/97, 82/99, 29/02, 40/03, 42/03, 67/04, 55/05, 113/05, 35/06, 30/07, 49/07, 81/08, 92/08, 33/10, 116/10, 156/10, 18/11, 51/11, 6/12, 100/12, 24/13, 41/14, 116/14 ɢ 135/14, 10/15, 98/15, 145/15,
30/16, 127/16, 67/17, 64/18) si dhe në bazë të Vendimit të shkollës me nr.vep. 04-1322/1 të datës 25.12.2019 për publikim të shpalljes publike për punësim të bashkëpunëtorëve profesional dhe
mësimdhënësve në gjuhën maqedone dhe shqipe të mësimit për kohë të caktuar - financim i vjetër në vitin shkollor 2020/2021, publikon:

SHPALLJE PUBLIKE
për punësim të bashkëpunëtorëve profesional dhe mësimdhënësve në gjuhën maqedonase dhe gjuhën shqipe të mësimit për kohë të caktuar - financim i vjetër në vitin shkollor 2020/2021

PUBLIKOHET shpallje publike për punësim të bashkëpunëtorëve profesional dhe
mësimdhënësve në gjuhën maqedone dhe shqipe të mësimit për kohë të caktuar -
financim i vjetër për vitin shkollor 2020/2021 për vendet e punës në vijim:
1. Psikolog, studime të mbaruara të psikologjisë, provim profesional të dhënë,
me orar të plotë të punës, zëvendësim për status të pushimit të marrëdhënies
së punës.
2. Mësimdhënës për mësim praktik, studime të mbaruara të shkollës së lartë ose
të mesme të mjekësisë, PPM përgatitje të arritur të institucioneve të larta
arsimore të akredituara, me orar të plotë të punës, 3 realizues, mësimi në
gjuhën maqedonase.
3. Mësimdhënës për gjuhë angleze, me studime të mbaruara të Fakultetit
filologjik, grupi gjuhë angleze, drejtimi mësimor, me orar të plotë të punës,
mësimi në gjuhën maqedonase (3 realizues)
4. Mësimdhënës për gjuhë maqedonase- Fakulteti filologjik-grupi gjuhë
maqedonase, drejtimi mësimor me orar të plotë të punës, mësimi në gjuhën
maqedonase.
5. Mësimdhënës për lëndë farmaceutike, studime të mbaruara për farmaci,
PPM përgatitje të arritur të institucioneve të larta arsimore të akredituara, me
orar të plotë të punës, mësimi në gjuhën maqedonase.
6. Mësimdhënës për kimi, studime të mbaruara për kimi, drejtimi mësimor, me
orar të plotë të punës, mësimi në gjuhën maqedonase.
7. Mësimdhënës për arsim qytetar, studime të mbaruara për sociologji, me orar
të plotë të punës, mësimi në gjuhën maqedonase (2 realizues).
8. Mësimdhënës për histori, me studime të mbaruara të Fakultetit filozofik,
grupi histori, drejtimi mësimor, me fond javor prej 8 orëve, mësimi në
gjuhën maqedonase.
9. Mësimdhënës për sport dhe aktivitete të sportit, fakulteti për edukatë fizike,
drejtimi mësimor me orar të plotë të punës, mësimi në gjuhën maqedonase (2
realizues).
10. Mësimdhënës për lëndë stomatologjike, studime të mbaruara të
stomatologjisë, PPM përgatitje të arritur të institucioneve të larta arsimore të
akredituara, drejtimi mësimor me orar të plotë të punës, mësimi në gjuhën
maqedonase (2 realizues)
11. Mësimdhënës për lëndë mjekësore, me studime të mbaruara të Fakultetit të
mjekësisë PPM përgatitje të arritur të institucioneve të larta arsimore të
akredituara, me orar të plotë të punës, mësimi në gjuhën maqedonase (2
realizues).
12. Mësimdhënës për biologji, studime të mbaruara për biologji- drejtimi
mësimor, studime të tjera të biologjisë me përgatitje pedagogjike-
psikologjike dhe metodike të arritur, me orar të plotë të punës, mësimi në
gjuhën shqipe.
13. Mësimdhënës për lëndë mjekësore, me studime të mbaruara të Fakultetit të
mjekësisë PPM përgatitje të arritur të institucioneve të larta arsimore të
akredituara , me orar të plotë të punës, mësimi në gjuhën shqipe (6
realizues).
14. Mësimdhënës për sport dhe aktivitete të sportit, fakulteti për edukatë fizike,
drejtimi mësimor me orar të plotë të punës, mësimi në gjuhën shqipe
15. Mësimdhënës për gjuhë angleze, me studime të mbaruara të Fakultetit
filologjik, grupi gjuhë angleze, drejtimi mësimor, me fond javor prej 6 orëve,
mësimi në gjuhën shqipe.
16. Mësimdhënës për matematikë, me studime të mbaruara të Fakultetit
matematiko-natyror, grupi matematikë, drejtimi mësimor, me fond javor prej
10 orëve, mësimi në gjuhën shqipe.
17. Mësimdhënës për biologji, studime të mbaruara për biologji - drejtimi
mësimor, studime të tjera të biologjisë me përgatitje pedagogjike-
psikologjike dhe metodike të arritur, me fond javor prej 10 orëve, mësimi në
gjuhën shqipe.
18. Mësimdhënës për fizikë, studime të mbaruara për fizikë- drejtimi mësimor,
drejtimi i zbatuar PPM përgatitje të arritur të institucioneve të larta arsimore
të akredituara, me fond javor prej 6 orëve, mësimi në gjuhën shqipe.
19. Mësimdhënës për mësim praktik për arsim, studime të mbaruara të shkollës
së lartë ose të mesme të mjekësisë, PPM përgatitje të arritur të institucioneve
të larta arsimore të akredituara, me orar të plotë të punës, 2 realizues, mësimi
në gjuhën shqipe.
20. Mësimdhënës për art figurativ, studime të mbaruara për artin figurativ, me
fond javor prej 7 orëve,mësimi në gjuhën shqipe.
21. Mësimdhënës për kulturë muzikore, studime të mbaruara për kulturë
muzikore,me fond javor prej 7 orëve, mësimi në gjuhën shqipe.
22. Mësimdhënës për biologji, studime të mbaruara për biologji- drejtimi
mësimor, studime të tjera të biologjisë me përgatitje pedagogjike-
psikologjike dhe metodike të arritur, me orar të plotë të punës, mësimi në
gjuhën maqedonase.
Kandidatët për mësimdhënës duhet ti plotësojnë kushtet e përcaktuar në dispozitat
e Ligjit për marrëdhënie pune, Ligjin për arsim të mesëm dhe Ligjin për
mësimdhënës dhe bashkëpunëtor profesional në shkollat fillore dhe të mesme,
veçanërisht:
- të kenë të mbaruar së paku 4 (katër) vite arsim të lartë përkatës në pajtim me
normativin për kuadër mësimor, të përcaktuar në programin mësimor dhe të kenë
të arritur së paku 240 SETK. Kualifikimet me të cilat arrihen mësimdhënësit për
profesionin mësimdhënës, i takojnë nivelit VI-A të kornizës kualifikuese të
Maqedonisë dhe përputhen me nivelin VI të kornizës evropiane të kualifikimeve
të larta arsimore,
- të kenë të dhënë provim profesional pas kalimit të stazhit praktikant,
- të jenë shtetas të Republikës së Maqedonisë së Veriut.
- ta njohin gjuhën maqedonase dhe alfabetin cirilik dhe gjuhën dhe shkrimin në të
cilin e realizojnë mësimin, me çka do të përcaktohet me kontroll përkatës të
mësimdhënësve që kanë dorëzuar dokumentacion në kohë, komplet dhe të rregullt
në hapësirat e shkollës pas njoftimit të marrë për termin.
-Me përjashtim, mund të zgjidhet edhe person i cili nuk e ka kaluar provimin
profesional, më së shumti deri në përfundimin e vitit aktual shkollor dhe nën
mentorimin e mësimdhënësit - mentorit e përcaktuar nga shkolla, në bazë të nenit
3 paragrafi (3) të Ligjit për mësimdhënës dhe bashkëpunëtor profesional në
shkollat fillore dhe të mesme ("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë së
Veriut" nr.161/19).
Personi i cili ka arsim të lartë të grupit jo mësimor të studimeve mësimore,
gjegjësisht të studimeve që nuk kanë drejtim mësimor dhe janë përcaktuar me
normativin për kuadër mësimor të programit mësimor, mund të punësohet, vetëm
nëse arrin përgatitje pedagogjike-psikologjike dhe metodike të instituteve të larta
arsimore të akredituara, sipas nenit 4 paragrafi (1) të Ligjit për mësimdhënës dhe
bashkëpunëtor profesional në shkollat fillore dhe të mesme ("Gazeta zyrtare e
Republikës së Maqedonisë së Veriut" numër 161/19).
Nëse në shpalljen publike, do të paraqiten më shumë kandidatë, përparësi kanë
mësimdhënësit, që kanë shkallë më të lartë të arsimit përkatës dhe sukses më të
lartë gjatë studimeve deridiplomike, në bazë të nenit 10 paragrafi (3) të Ligjit për
mësimdhënës dhe bashkëpunëtor profesional në shkollat fillore dhe të mesme
("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut" numër 161/19).
Nëse në shpalljen publike, nuk paraqitet person i cili i plotëson kushtet e
përcaktuara, mund të themelojë marrëdhënie pune për kohë të caktuar deri në
fund të vitit shkollor me personin i cili është paraqitur në shpalljen publike për
mësimdhënës, në bazë të nenit 11 paragrafi (1) të Ligjit për mësimdhënës dhe
bashkëpunëtor profesional në shkollat fillore dhe të mesme ("Gazeta zyrtare e
Republikës së Maqedonisë së Veriut" nr.161/19).
Kandidatët për mësimdhënës dhe bashkëpunëtor profesional së bashku me
Fletëparaqitjen duhet ti dorëzojnë dokumentet në vijim:
- diplomë ose certifikatë për arsim përkatës të mbaruar në pajtim me Normativin
për kuadër mësimor të përcaktuar në programet mësimore dhe Normativin për
bashkëpunëtor profesional në shkollat e mesme;
- certifikatë për përgatitje-psikologjike dhe metodike (për mësimdhënësit që nuk
kanë të mbaruar grupin mësimor të studimeve);
- certifikatë për provim profesional të dhënë (nëse e kanë të dhënë);
- certifikatë të shtetësisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut.
Të gjitha dokumentet e duhura në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter, të
dorëzohen në afat deri te Shkolla e mesme e mjekësisë së qytetit të Shkupit "Dr
Pançe Karaxhozov" - Shkup, rr. 50 Devizija 2A, 1000 Shkup përmes postës së
rekomanduar ose postës së shpejtë ose në arkivin e shkollës, në afat prej 3 (tre)
ditëve të punës llogaritur nga dita e publikimit ndërsa zgjedhja do të bëhet në afat
varësisht nga kandidatët e paraqitur, në pajtim me nenin 23, paragrafi (2) të Ligjit
për marrëdhënie pune ("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë" numër
167/15, 27/16, 120/18 dhe "Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut"
numër 110/19).
Punëtorët e pranuar për shpalljen publike do ti ndërrojnë ndërrimet në çdo dy
javë. Dokumentet e pakompletuara, jo të rregulluara do të largohen dhe nuk do të
shqyrtohen nga ana e Komisionit.
Shkolla e mesme e mjekësisë e Qytetit të Shkupit
"D-r Pançe Karagjozov" - Shkup

REPUBLIKA E MAQEDONISË SË VERIUT

AGJENCIA E ADMINISTRATËS
Në bazë të nenit 35 të Ligjit të Nëpunësve Administrativë („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 27/14, 199/14, 48/15, 154/15, 5/16, 142/16 dhe 11/18) dhe Rregullores së mënyrës
së zbatimit të procedurës për punësim të nëpunësve administrativë („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 27/18), lidhur me nenin 20-g të Ligjit të punësuarve në sektorin publik
(„Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 27/14, 199/14, 27/16 dhe 35/18) dhe Rregullores së elementeve të obligueshme të shpalljes publike të plotësimit të vendit të punës në sektorin
publik përmes punësimit dhe fletëparaqitjes për punësim, si dhe të formës, përmbajtjes dhe mënyrës së mbajtjes së regjistrit të personave që kanë dhënë të dhëna të rrejshme gjatë punësimit në
sektorin publik (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 34/15), Agjencia e Administratës publikon
SHPALLJE PUBLIKE NUMËR – 282/2020
për punësimin e 3 nëpunësve publik nga grupi I, nëngrupi II në ISHP Spitali i Përgjithshëm Kumanovë për vendet e punës në vijim:
1. ZDR0102G03003 Referent - 1 realizues(ë) - Orari ditor i punës 07:00 - 15:00 Orari i punës :
administrator për histori, Njësia për Rroga neto: 16.721,00 denarë - Ditët e punës e hënë-e premte
pranimin dhe lëshimin e pacientëve, Sektori VËREJTJE: Sipas planit vjetor për punësim në institucionin - Orët javore të punës 40
për punë juridike, të përgjithshme dhe përkatës për vitin 2020 janë të parapara: Maqedonas(e) 1. - Orari ditor i punës 07:00 - 15:00
kadrovike 2. ZDR0102G03011 Referent - 2 realizues(ë) Rroga neto: 16.960,00 denarë
Kushtet e përgjithshme: mbledhës i faturave, Njësia për faturim dhe
- Të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë, arkëtim, Sektori për punë ekonomike- VËREJTJE: Sipas planit vjetor për punësim në institucionin
- Ta njohë mirë gjuhën maqedonase, kontabiliste dhe financiare përkatës për vitin 2020 janë të parapara: Maqedonas(e) 1,
- Të jetë i moshës madhore, Kushtet e përgjithshme: Shqiptar(e) 1.
- Të ketë aftësi të përgjithshme shëndetësore për vendin e - Të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë, Kushtet e lartpërmendura në shpallje kandidatët duhet t’i
punës, - Ta njohë mirë gjuhën maqedonase, plotësojnë në momentin e aplikimit në formë elektronike
- Me vendim gjyqësor të mos i jetë shqiptuar dënim ndalese - Të jetë i moshës madhore, nëpërmjet profilit të përdoruesit të krijuar në faqen e internetit
për kryerjen e profesionit, veprimtarisë ose detyrës. - Të ketë aftësi të përgjithshme shëndetësore për vendin e të Agjencisë së Administratës.
Kushtet e posaçme: punës, Afati i aplikimit zgjatë 15 ditë, duke llogaritur nga dita e
- niveli i kualifikimeve VA ose niveli i kualifikimeve IV, - Me vendim gjyqësor të mos i jetë shqiptuar dënim ndalese publikimit të shpalljes. Pas mbarimit të afatit për aplikim,
sipas kornizës maqedonase të kualifikimeve dhe së paku 180 ose për kryerjen e profesionit, veprimtarisë ose detyrës. shpallja do të jetë e larguar nga faqja e internetit e Agjencisë.
Pas kalimit të afatit të aplikimit, shpallja do të jetë e hequr
240 kredi sipas ECVET ose SMKAP ose së paku arsim të lartë Kushtet e posaçme:
ose të mesëm, (gjimnaz, ekonomi, shkollë teknike) nga faqja e internetit e Agjencisë.
- niveli i kualifikimeve VA ose niveli i kualifikimeve IV,
- së paku 1 (një) vit përvojë pune në profesion Kandidatëve u kërkohet fletëparaqitjen ta plotësojnë në
sipas kornizës maqedonase të kualifikimeve dhe së paku 180 ose
tërësi, të jenë precizë dhe të japin të dhëna të sakta. Kandidatët
Kompetencat e përgjithshme: 240 kredi sipas ECVET ose SMKAP ose së paku arsim të lartë
e paraqitur në shpalljen publike në faqen e internetit të
- mësim dhe zhvillim ose të mesëm, (gjimnaz, shkolla ekonomike, shkolla teknike)
Agjencisë së administratës do të informohen, për kohën dhe
- komunikim - së paku 1 (një) vit përvojë pune në profesion
vendin e mbajtjes së çdo faze të ardhshme të procedurës për
- arritje të rezultateve Kompetencat e përgjithshme: selektim të nëpunësit administrativ.
- puna me të tjerë/puna ekipore - mësim dhe zhvillim Faza e 1 – rë: selektimi administrativ realizohet në një afat
- orientim kah palët/palët e interesuara; dhe - komunikim prej 15 ditësh pas mbarimit të shpalljes së publikuar.
- menaxhim financiar - arritje të rezultateve Faza e 2 – të: provimi i nëpunësit administrativ realizohet në
Kompetenca të posaçme: - puna me të tjerë/puna ekipore një afat jo më të shkurtër se 10, dhe jo më të gjatë se 30 ditë
- njohje aktive të programeve kompjuterike për punë në zyrë - orientim kah palët/palët e interesuara; dhe pas mbarimit të fazës së 1 – rë. Ai inçizohet dhe emetohet
- njohje aktive të një prej gjuhëve më të folura të Bashkimit - menaxhim financiar drejtpërdrejtë në faqen e internetit të Agjencisë së
Evropian (anglisht, frëngjisht, gjermanisht) Kompetenca të posaçme: administratës.
Orari i punës : - njohje aktive të programeve kompjuterike për punë në zyrë Faza e 3 – të: kontrollimi i vërtetësisë së provave dhe
- Ditët e punës e hënë-e premte - njohje aktive të një prej gjuhëve më të folura të Bashkimit intervista realizohet në një afat prej 10 ditësh pas mbarimit të
- Orët javore të punës 40 Evropian (anglisht, frëngjisht, gjermanisht) fazës së 2 – të.
 MARKETING Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
21
Në bazë të nenit 22 paragrafi 1 pika 1 dhe 23 të Ligjit për marrëdhënie pune (“Gazeta Zyrtare e RMV nr. 167/2015), nenit 87 paragrafi 1 Duke vepruar në përputhje me nenin 1 paragrafi 2 nga Ligji për letra me vlerë (Gazeta zyrtare e Republikës së
dhe paragrafi 3 të Ligjit për arsim fillor (Gazeta Zyrtare e RMV nr. 161/2019), nenit 9 paragrafi 1 dhe paragrafi 3 i Ligjit për mësimdhënësit dhe Maqedonisë nr.95/2005, 25/2007, 7/2008, 57/2010 135/2011, 13/2013, 188/2013, 43/2014, 15/2015, 154/2015,
bashkëpunëtorët profesional në shkollat fillore dhe të mesme (Gazeta Zyrtare e RMV nr. 161/2019) dhe pëlqimit të MASH nr. 12-8206/2 të datës
16.11.2020, SHFK Petar Zdravkovski-Penko- Butel, Shkup, publikon 192/2015, 23/2016, 83/2018 dhe 31/2020), nenin 84 nga Ligji për procedurë të përgjithshme administrative (Gazeta
zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut nr. 124/2015), Komisioni i letrave me vlerë i Republikës së Maqedonisë së
SHPALLJE Veriut shpallë këtë:
Për punësim për kohë të caktuar për vitin shkollor 2020/2021 deri më 31.08.2021 Kumtesë
I. Mësim në gjuhën shqipe Komisioni i letrave me vlerë i Republikës së Maqedonisë së Veriut kryen dorëzim me shpallje publike të akteve të
- Mësimdhënës për mësim klasor me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den
- Mësimdhënës për mësim klasor me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den cilat nuk ka arritur t’i dorëzojë, dhe atë:
- Mësimdhënës për mësim klasor me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den 1. Njoftim dhe Konkluzion nr. PA 12-112 të datës 02.11.2020 drejtuar Shoqërisë GLS Osiguruvanje SHA Shkup me
- Mësimdhënës për mësim klasor me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den seli në rr. Andon Dukov nr. 28 Shkup;
- Mësimdhënës për mësim klasor me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den 2. Aktvendim PA nr.12- 72 i datës 02.11.2020 drejtuar Shoqërisë Taska SHA Kavadarë me seli në rr. Kiro Krstev nr.
-Mësimdhënës për gjuhë angleze me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den 58, Kavadarë;
-Mësimdhënës për gjuhë gjermane me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den 3. Aktvendim PA nr. 12-73 i datës 19.11.2020 drejtuar Shoqërisë Topola SHA Shkup me seli në rr. Negoriçanska pn
-Mësimdhënës për arsim fizik me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den
-Mësimdhënës për arsim fizik me 9 orë mësimore dhe neto paga fillestare 11.142 den Shkup;
-Mësimdhënës për arsim fizik me 12 orë mësimore dhe neto paga fillestare 14.856 den 4. Aktvendim PA nr. 12- 86 i datës 19.11.2020 drejtuar Shoqërisë Dojran SHA Dojran i Ri me seli Dojran i ri, Dojran;
-Mësimdhënës për informatikë me 12 orë mësimore dhe neto paga fillestare 14.856 den 5. Aktvendim PA nr. 12- 87 i datës 19.11.2020 drejtuar Shoqërisë VIASS SHA Shkup me seli në rr. Damev Gruev nr.
-Mësimdhënës për informatikë me 3 orë mësimore dhe neto paga fillestare 3.714 den 14 QTA Palloma Bjanka lokali 9 Shkup;
-Mësimdhënës për programim me 8 orë mësimore dhe neto paga fillestare 9.904 den 6. Aktvendim PA nr. 12-88 i datës 19.11.2020 drejtuar Shoqërisë Bilans Hit SHA Shkup me seli rr. 11-ti Oktomvri nr.
-Mësimdhënës për projekte të informatikës me 2 orë mësimore dhe neto paga fillestare 2.476 den 17 Shkup.
-Mësimdhënës për arsim figurativ me 10 orë mësimore dhe neto paga fillestare 12.380 den
-Mësimdhënës për arsim figurativ me 7 orë mësimore dhe neto paga fillestare 8.666 den U bëhet thirrje personave të lartpërmendur që brenda 10 (dhjetë) ditëve nga publikimi i kësaj kumtese të
-Mësimdhënës për projekte nga arti figurativ me 6 orë mësimore dhe neto paga fillestare 7.428 den paraqiten në hapësirat e Komisionit për letra me vlerë dhe të tërheqin aktet e lartpërmendura.
-Mësimdhënës për projekte nga arti figurativ me 8 orë mësimore dhe neto paga fillestare 9.904 den VËREJTJE: Palët paralajmërohen se mënyra e këtillë e dorëzimit konsiderohet si dorëzim i rregullt, ndërsa çdo
-Mësimdhënës për inovacione me 4 orë mësimore dhe neto paga fillestare 4.952 den pasojë e ngjarë negative e cila mund të ndodhë do të bartet nga vetë pala.
- Mësimdhënës për njoftim me religjionet me 8 orë mësimore dhe neto paga fillestare 9.904 den
-Mësimdhënës për etikë me 4 orë mësimore dhe neto paga fillestare 4.952 den Numër 12-840/1
-Mësimdhënës për arsim qytetar me 9 orë mësimore dhe neto paga fillestare 11.142 den
-Mësimdhënës për matematikë me 12 orë mësimore dhe neto paga fillestare 14.856 den 16.12.2020
-Mësimdhënës për gjuhë maqedonase për nxënësit nga komunitetet tjera me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den Shkup,
- Mësimdhënës për histori me 14 orë mësimore dhe neto paga fillestare 17.332 den Komisioni i letrave me vlerë i
-Mësimdhënës për arsim teknik me 14 orë mësimore dhe neto paga fillestare 17.332 den Republikës së Maqedonisë së Veriut
II . Mësim në gjuhën maqedonase Kryetar
-Mësimdhënës për informatikë me 6 orë mësimore dhe neto paga fillestare 7.428 den
- Mësimdhënës për mësim klasor me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den
Mr.Sc. Nora Aliti
- Mësimdhënës për mësim klasor me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den
- Mësimdhënës për mësim klasor me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den
-Mësimdhënës për arsim fizik me 20 orë mësimore dhe neto paga fillestare 24.761 den
-Mësimdhënës për arsim fizik me 6 orë mësimore dhe neto paga fillestare 7.428 den
- Mësimdhënës për gjuhë maqedonase me 12 orë mësimore dhe neto paga fillestare 14.856 den
-Mësimdhënës për arsim muzikor me 8 orë mësimore dhe neto paga fillestare 9.904 den
-Mësimdhënës për korr me 3 orë mësimore dhe neto paga fillestare 3.714 den
-Mësimdhënës për orkestër me 3 orë mësimore dhe neto paga fillestare 3.714 den
-Mësimdhënës për arsim teknik me 6 orë mësimore dhe neto paga fillestare 7.428 den
III. Mësim në gjuhën turke 
-Mësimdhënës për matematikë me 17 orë mësimore dhe neto paga fillestare 21.046 den
-Mësimdhënës për fizikë me 4 orë mësimore dhe neto paga fillestare 4.952 den 
-Mësimdhënës për arsim figurativ me 4 orë mësimore dhe neto paga fillestare 4.952 den
-Mësimdhënës për informatikë me 3 orë mësimore dhe neto paga fillestare 3.714 den 
-Mësimdhënës për inovacione me 1 orë mësimore dhe neto paga fillestare 1.238 den
-Mësimdhënës për arsim fizik me 12 orë mësimore dhe neto paga fillestare 14.856 den

Mësimdhënës për arsim fizik me 3 orë mësimore dhe neto paga fillestare 3.714 den ƒ—Ž–‡–‹‘‘‹‹‹˜‡”•‹–‡–‹––´‡–‘˜´••Š’ƒŽŽǣ
-Mësimdhënës për gjuhë maqedonase për nxënësit nga komunitetet tjera me 12 orë mësimore dhe neto paga fillestare 14.856 den
- Mësimdhënës për kimi me 4 orë mësimore dhe neto paga fillestare 4.952 den 
- Mësimdhënës për etikë me 1 orë mësimore dhe neto paga fillestare 1.238 den
- Mësimdhënës për etika e religjioneve me 2 orë mësimore dhe neto paga fillestare 2.476 den NJOFTIM
-Mësimdhënës për arsim teknik me 3 orë mësimore dhe neto paga fillestare 3.714 den
IV. Bashkëpunëtorë profesional 
- Edukator special dhe rehabilitues (gjuhë shqipe) orar të plotë të punës dhe neto pagesë fillestare 24.761 den
- Pedagog (gjuhë shqipe) orar të plotë të punës dhe neto pagesë fillestare 24.761 den
- Bibliotekist, orar të plotë të punës dhe neto paga fillestare 24.761 den. — Œ‘ˆ–‘Œ´ •‡ ´ †ƒ–´ ʹ͵ǤͳʹǤʹͲʹͲ ‡ ˆ‹ŽŽ‹ ´ ‘”´ ͳͶǣͲͲǡ ƒ†‹†ƒ–‹ Mr. sc.
Orari i punës
- për kuadrin e mësimdhënësve fillon në ora 07.15 në ndërrimin e parë dhe në ora 13.15 në ndërrimin e dytë ndërsa përfundon sipas
numrit të orëve në pajtim me Programin vjetor për punë të shkollës prej ditës së hënë deri ditën e premte. Gazmend Deari, †‘ –ƒ „”‘Œ´ †‹•‡”–ƒ…‹‘‹ ‡ †‘–‘”ƒ–—”´• ‡ –‹–—ŽŽǣ “Sfidat me të cilat
- për bashkëpunëtorët profesional nga ora 07:30-15:30 ndërrimi i parë dhe nga ora 11:00-19:00 ndërrimi i dytë
Orari javor i punës është 40 orë. Punëtori ka të drejtë për 30 minuta pauzë ditor, pushim javor gjatë ditës së shtunë dhe të diel dhe pushim vjetor
në pajtim me Ligjin dhe Marrëveshjen kolektive.
ballafaqohetBankaPopulloreeR.MǦsëpërintegriminnësisteminevropiandheeurozonë”Ǥ
Krahas kushteve të përgjithshme të parapara me LMP, kandidatët duhet të përmbushin edhe kushtet e posaçme të parapara me nenin 86 të Ligjit
për arsim fillor dhe nenit 3 të Ligjit për mësimdhënësit dhe bashkëpunëtorët profesional në shkolla fillore dhe të mesme është të jenë me ose pa 
përvojë pune. Shpallja zgjatë 3(tre) ditë pune nga dita e publikimit (duke mos konsideruar ditën e publikimit). Zgjedhja sipas shpalljes do të
bëhet brenda afatit ligjor.
Lutjet me dokumentet e duhura të parashtrohen në rr. Vtora makedonska brigada nr. 84, nga ora 10:00 deri 13:00; tel. 2616-859; Personi për „”‘Œ–Œƒ’—„Ž‹‡†‘–´”‡ƒŽ‹œ‘Š‡–´•ƒŽŽ´”ǤͳͲͳ–´ ƒ—Ž–‡–‹–‘‘‹ǡ‡˜‡††‘†ŠŒ‡
kontakt: Anita Angelova.
Dokumentet e pakompletuara dhe të dorëzuara pas afatit nuk do të shqyrtohen.
SHFK Petar Zdravkovski-Penko- Butel, Shkup ´ƒ†”‡•´ǣ”—‰ƒ‡Ž‹†‡‹–’ƒ”ǤͳʹͲͲ‡–‘˜´ǡ‡’—„Ž‹ƒ‡ƒ“‡†‘‹•´•´‡”‹—–Ǥ

Në bazë të nenit 22 paragrafi 1 pika 1 dhe nenit 23 të Ligjit për marrëdhënie pune (Gazeta Zyrtare e R. Maqedonisë së Veriut Në bazë të nenit 22 dhe 23 të Ligjit për marrëdhënie pune, Shkolla e Mesme Private "Jahja Kemal" - Shkup, shpall
nr. 167/2015), nenit 87 paragrafi 1 dhe paragrafi 3 i Ligjit për arsim fillor (Gazeta Zyrtare e R. Maqedonisë së Veriut nr. 161/2019), KONKURS
nenit 9 paragrafi 1 dhe paragrafi 3 i Ligjit për mësimdhënësit dhe bashkëpunëtorët profesional në shkolla fillore dhe të mesme për vende të lira të punës
(Gazeta Zyrtare e R. Maqedonisë së Veriut nr. 161/2019), pëlqimit të Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës nr. 12-10005/9 të datës
22.10.2020 dhe pëlqimit të Ministrisë së financave nr. 18-5977/2 të datës 16.10.2020, SHFK “Petar Zdravskovski – Penko”, Butel, SHMP "Jahja Kemal" – Shkup, ka nevojë për punësim të: ¾ Marrëdhënia e punës themelohet në periudhë të përcaktuar
Shkup publikon 1. Profesor i gjuhës gjermane-3 realizues; kohore prej 7 muajsh.
2. Mësimdhënës i grupit klasor - 26 realizues; ¾ Kandidatët duhet t'i plotësojnë kushtet e veçanta të përcaktuara
SHPALLJE 3. Profesor i edukatës fizike - 3 realizues; sipas Ligjit për Arsimin e Mesëm, Rregulloren për
4. Profesor i gjeografisë-2 realizues; sistematizimin e vendeve të punës në shkollë dhe Normativën për
për punësim të kuadrit mësimor për vitin 2020/2021 5. Referent për informacione - 2 realizues; kuadrin mësimor në arsimin e mesëm.
për kohë të caktuar deri më 31.08.2021 6. Profesor i Fizikës-1 realizues; ¾ Me fletëparaqitjen, kandidatët duhet të dorëzojnë në shtesë:
7. Profesor i gjuhës angleze - 14 realizues; ƒ Biografi të shkurtër
1. Mësimdhënës të edukatës fizike dhe shëndetësore për mësimin në gjuhën shqipe me 12 orë mësimore dhe neto pagesë fillestare 8. Profesor i Kimisë-1 realizues; ƒ Dëshmi për arsimin përkatës të përfunduar (certifikatë ose
prej 14.856,00 denarë -1 realizues 9. Profesor i gjuhës maqedonase-1 realizues; diplomë)
2. Mësimdhënës të edukatës fizike dhe shëndetësore për mësimin në gjuhën maqedonase me 6 orë mësimore dhe neto pagesë 10. Profesori i Matematikës-2 realizues; ƒ Vërtetim i shtetësisë të Republikës së Maqedonisë së Veriut
fillestare prej 7.428,00 denarë -1 realizues 11. Profesor i Historisë - 2 realizues; ƒ Vërtetim për provim profesional të kaluar (në qoftë se
3. Mësimdhënës të edukatës fizike dhe shëndetësore për mësimin në gjuhën turke me 3 orë mësimore dhe neto pagesë fillestare
12. Psikolog-2 realizues; kandidati ka kaluar)
prej 3.714,00 denarë -1 realizues
13. Profesor i artit figurativ-1 realizues; ¾ Fletëparaqitjet së bashku me shtesat të dërgohen në e-mail
Punëtori ka të drejtë në pauzë ditore prej 30 minutave. Orari i punës së kuadrit mësimor është prej ora 07.15 ndërrimi i parë dhe 14. Laborant-2 realizues; adresën info@ykc.edu.mk.
prej ora 13.15 ndërrimi i dytë ndërsa përfundon sipas numri të orëve në pajtim me Programin vjetor të shkollës nga e hëna deri të 15. Profesor i Ekonomisë-2 realizues; ¾ Konkursi është i hapur 3 ditë pune nga dita e shpalljes.
premten. Kandidatët për kuadrin mësimor, krahas kushteve të përgjithshme të parapara me Ligjin për marrëdhënie pune, duhet të 16. Profesor i Filozofisë-1 realizues; ¾ Fletëparaqitja e dërguar pas afatit të caktuar kohor dhe e cila
përmbushin edhe kushtet e parapara në nenin 86 të Ligjit për arsim fillor dhe nenin 3 të Ligjit për mësimdhënësit dhe 17. Profesor i gjuhës turke - 5 realizues; është pjesërisht, ose në mënyrë të parregullt e plotësuar, nuk do
bashkëpunëtorët profesional në shkolla fillore dhe të mesme, të jenë me ose pa përvojë pune. Shpallja zgjatë 3 (tre) ditë pune nga dita 18. Edukator në institucionin parashkollor-1 realizues; të jetë lëndë shqyrtimi nga ana e komisionit për zbatimin e
e publikimit (duke mos konsideruar e publikimit). Zgjedhja sipas shpalljes do të bëhet brenda afatit ligjor. 19. Përkëdhelës në institucionin parashkollor - 5 realizues; procedurës së punësimit.
Lutjet së bashku me dokumentet të parashtrohen në rr. Vtora Makedonska Brigada nr. 84 prej ora 10:00 deri në ora 13:00. 20. Profesor i Biologjisë-1 realizues; ¾ Procedura për selekcionimin e kandidatëve të paraqitur përbëhet
Dokumentet e pakompletuara dhe të parashtruara pas afatit nuk do të shqyrtohen. 21. Profesor i Informatikës-1 realizues; prej kontrollimit të fletëparaqitjeve dhe vërtetësisë së të dhënave
22. Sekretar Teknik - 2 realizues, nga të cilët një realizues për dhe dëshmive si shtojcë ne fletëparaqitje.
Personi për kontakt: Anita Angelova tel. 2616-859. Drejtorinë gjenerale dhe 1 realizues për shkollën fillore në Tetovë; ¾ Përzgjedhja e kandidatëve do të realizohet në afat prej 5 ditëve
SHFK “Petar Zdravskovski – Penko”, Butel, Shkup
23. Juristë-2 realizues; pas përfundimit të afatit të paraqitjes.

Shoqëria për ndërtim, menaxhim dhe dhënie me qira të sallës me shumë qëllime BORIS TRAJKOVSKI ´ „ƒœ´ –´ ‡‹– ʹʹ †Š‡ ʹ͵ –´ ‹‰Œ‹– ’´” ƒ””´†Š´‹‡ ’—‡ ȋ
œǤœ›”–ƒ”‡ ‡ Ǥƒ“‡†‘‹•´ ”Ǥ͵ͶȀʹͲͳͶǡ
SHPKNJP Shkup, me adresë në bul."8mi Septemvri" nr.13, PUBLIKON ͳͳ͵ȀʹͲͳͶȌ†Š‡‡‹–ͺʹ†Š‡ͺͷ–´‹‰Œ‹–’´”ƒ”•‹ˆ‹ŽŽ‘”ȋ
œǤœ›”–ƒ”‡‡Ǥƒ“‡†‘‹•´̶”Ǥͳ͸ͳȀʹͲͳͻȌǡ‡‹–͵ǡ
ͳͲ †Š‡ ͳͳ –´ ‹‰Œ‹– ’´” ´•‹†Š´´• †Š‡ „ƒ•Š´’—´–‘” ’”‘ˆ‡•‹‘ƒŽ ´ •Š‘ŽŽƒ– ˆ‹ŽŽ‘”‡ †Š‡ –´ ‡•‡ †Š‡
SHPALLJE ˜‡†‹‹–”ǤͲͶǦʹͷͷȀͳ‰ƒ—Ǥ†”‡Œ–‘”‹‹ ̶‹”‹Ž‹†Š‡‡–‘†‹Œ̶ˆǤ”ƒ‘˜‹…´ǡ’—„Ž‹‘Š‡–
për punësim 
SHPALLJE
Shoqëria për ndërtim, menaxhim dhe dhënie me qira të sallës me shumë qëllime BORIS TRAJKOVSKI
përplotësiminevendevetëliratëpunëspërperiudhëtëcaktuartëpunës
SHPKNJP Shkup, ka nevojë për punësim:
përvitinshkollor2020/2021derimë31.08.2021
1. Shpëtimtar në pishinë - 1 (një) realizues;

Kushtet e nevojshme:
1. ´•‹†Š´´•–´‰Œ—Š´•ƒ‰Ž‡œ‡Ǧͳ”‡ƒŽ‹œ—‡•ǡͶ‘”´´•‹‘”‡ǡ””‘‰ƒˆ‹ŽŽ‡•–ƒ”‡ʹͶǤͲͲͲǡͲͲ†‡ƒ”´Ǥ
 Shpëtimtar në pishinë - PMP ose PLP, 3 vite përvojë përkatëse të punës
2. ´•‹†Š´´•–´´•‹‹–Žƒ•‘”Ǧͳ”‡ƒŽ‹œ—‡•ǡʹͲ‘”´´•‹‘”‡ǡ””‘‰ƒˆ‹ŽŽ‡•–ƒ”‡ʹͶǤͲͲͲǡͲͲ†‡ƒ”´Ǥ
x Orari ditor i punës: ndërrimi parë nga ora 07:00-15:00 dhe ndërrimi i dytë nga ora 15:00-23:00;

x Orari javor i punës: - E hëne - E diel;
”ƒ”‹ ‹ ’—´••´ ´•‹†Š´´•˜‡ ´•Š–´ ‰ƒ ‡ Š´ƒ †‡”‹ –´ ’”‡–‡ǡ´ Œ´ †´””‹ ‰Œ‡‰Œ´•‹•Š–ˆ‹ŽŽ‘ ´ ‘”ƒ
x Punëtori do të punojë në ndërrime;
Ͳ͹ǣ͵Ͳ†´”•ƒ’´”ˆ—†‘´‘”ƒͳ͵ǣͲǡ•‹’ƒ•‘”ƒ”‹–†Š‡—”‹––´‘”´˜‡´•‹‘”‡Ǥ
x Shuma e rrogës neto fillestare është: 17.000,00 den.
ƒ†‹†ƒ–´– †—Š‡– –Ʈ‹ ’Ž‘–´•‘Œ´ —•Š–‡– ‡ ’´”‰Œ‹–Š•Š‡ –´ ’ƒ”ƒ’ƒ”ƒ ´ ǡ •‹ †Š‡ —•Š–‡– ‰ƒ ‡‹ –´
Shpallja zgjat 5 (pesë) ditë pune;
Afati për zgjedhje do të zgjatë varësisht nga numri i kandidatëve të paraqitur.
’´”…ƒ–—ƒ”´‹‰Œ‹’´”´•‹†Š´´•†Š‡„ƒ•Š´’—´–‘”´•Š‘ŽŽƒ–ˆ‹ŽŽ‘”‡†Š‡–´‡•‡ǡ•‹†Š‡—•Š–‡–‡
Të gjithë kandidatët e interesuar mund të aplikojnë me CV e tyre, letër motivimi dhe licencë për punë si ’ƒ”ƒ’ƒ”ƒ´”‡‰—ŽŽ‘”‡’´”‘”‰ƒ‹œ‹†Š‡•‹•–‡ƒ–‹œ‹–´˜‡†‡˜‡–´’—´•Ǥ
shpëtimtar në ujëra të mbyllura, vetëm në arkivin e Shoqërisë, në zarf të mbyllur, përfshirë me 24.12.2020 (e ƒ†‹†ƒ–´–“´†‘–´’ƒ”ƒ“‹–‡’´”˜‡†‡–‡’—´•‡—´””‡†‘”ͳ†Š‡ʹ‡Ž—–Œ‡†—Š‡––Ʈ‹’ƒ”ƒ•Š–”‘Œ´
enjte). †‘—‡–‡–´˜‹Œ‹ǣ†‹’Ž‘´‘•‡…‡”–‹ˆ‹ƒ–´’´”ƒ”•‹’´”ƒ–´•–´„ƒ”—ƒ”ȋ‘’Œ‡–´˜´”–‡–—ƒ”´‘–‡”‘•‡
Të dhëna për punëdhënësin: ‘”‹‰Œ‹ƒŽȌǡ…‡”–‹ˆ‹ƒ–´–´•Š–‡–´•‹•´ǡ…‡”–‹ˆ‹ƒ–´’´”’”‘˜‹’”‘ˆ‡•‹‘ƒŽ–´†Š´´ȋ´•‡‡ƒ´ȌǤ
Shoqëria për ndërtim, menaxhim dhe dhënie me qira të sallës me shumë qëllime BORIS TRAJKOVSKI Š’ƒŽŽŒƒœ‰Œƒ–ͷ†‹–´‰ƒ†‹–ƒ‡’—„Ž‹‹‹–´•Š–›’‹†‹–‘”Ǥ
SHPKNJP Shkup. Ž‡–´’ƒ”ƒ“‹–Œ‡–‡†‘—‡–‡–‡†—Š—”ƒ–´’ƒ”ƒ•Š–”‘Š‡´ ̶‹”‹Ž‹†Š‡‡–‘†‹Œ̶ˆǤ”ƒ‘˜‹…´Ǥ
Personi për kontakt: Ankica Dimovska, e-mail: ankica.dimovska@scboristrajkovski.gov.mk Ž‡–´’ƒ”ƒ“‹–Œ‡–‡’ƒ‘’Ž‡–—ƒ”ƒ†Š‡–´˜‘—ƒ”ƒ´„ƒœ´–´•Š’ƒŽŽŒ‡••´’—„Ž‹—ƒ”—†‘–´Œ‡´Ž´†´’´”
Adresa në bul. "8mi Septemvri" nr.13- Shkup. •Š“›”–‹Ǥ
BORIS TRAJKOVSKI SHPKNJP Shkup ‰Œ‡†ŠŒƒ†‘–´”‡ƒŽ‹œ‘Š‡–‰Œƒ–´͵Ͳ†‹–´˜‡Ǥ
Drejtues  ̶ ̶ˆǤ”ƒ‘˜‹…´
Aleksandar Petrovski ‡Ž‡ˆ‘‹’´”‘–ƒ–ǣͲ͵ʹȀ͸ͶͳǦͲͲͷ
22 SPORT
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

Liga e Kampionëve të Azisë paralajmërim

për freski në botërorin “Katari 2022”
Numërimi për në
finalen e Kupës së Botës “Çfarë e vrau
të 2022-s do të kalojë
saktësisht në dy vjet të
Maradonën”,
premten, kur lojtarët e dokumentari
skuadrave Ulsan
Hyundai dhe Persepolis që zbulon
do të enden në fushën e
stadiumit “Al Janoub
detajet
Stadium” në Doha, në Jeta e Diego Armando Mara-
mbajtjen e ngjarjeve sportive në periudhë normalisht ishte pjesa të ndryshme kontrolli, sepse drejti- donës, i cili e nisi nga zero dhe
prag të finales së Ligës vendet e nxehta. “Stadiumet, që më e ngrohtë e ditës, lojtarët kishin mi i erës i ndryshon dhe ne përdo- kapi “majën e Botës” do të ish-
së Kampionëve të Azisë nga fillimi i industrisë së argëtimit pak ankesa. “Ne menduam se ndo- rim materialet më të mira për të te një film shumë i bukur, por
të njerëzve që mblidhen për të ga- shta mund të ishte një problem pasqyruar rrezet e diellit. Pavarësi- për momentin vëmendja
ruar, nuk kanë ndryshuar kurrë, de- duke luajtur në një orë kur tempe- sht nëse është verë apo dimër, diel- është te vdekja e tij dhe hijet e
Ndërsa temperatura metafo- risa Katari e fitoi organizimin e ratura është e lartë në Katar, por li është armiku më i madh”. Sistemi zeza të lëna pas nga një prej
rike do të jetë në rritje derisa ekipet Kampionatit Botëror”, tha ai. “Me stadiumet kanë përdorur tekno- mund të kontrollohet në një te- më të mirëve të historisë me
të bëjnë përgatitjet e tyre për due- të marrë këtë përgjegjësi, tempera- logjinë e ftohjes dhe kjo na ndih- lefon inteligjent dhe mundësohet topin në këmbë. Versioni zyr-
lin e së shtunës, teknologjia e tura ishte një nga elementët për të moi shumë, sepse nuk e dinim se nga projekti diellor “Siraj”, i zhvil- tar i vdekjes të Diegos është
ftohjes së stadiumit do të sigurojë cilët njerëzit dyshuan se mund ta në cilën kohë po luanim”, tha Mi- luar së fundmi, duke siguruar që një arrest kardiak, por një
që zhiva të zhvendoset në rreth 22 menaxhonim, por, me shkencën, chael Zullo i Sydney FC. “Me të vër- Katari nuk do të zhytet në rezervat dokumentar i realizuar nga
gradë celsius. Frika se lojtarët më të nëse ekziston një sfidë mund të tetë është skenari më i përsosur. e tij të gazit natyror dhe naftës për ITN Productions dhe i quajtur
mirë në botë do t'iu nënshtrohe- ketë një zgjidhje. Nuk ka asgjë që Unë mendoj se kushtet kanë qenë të furnizuar skemën. “Të gjitha sta- “Çfarë e vrau Maradonën” do
shin kushteve tronditëse në Katar është e pazgjidhur, dhe në të të jashtëzakonshme që ne t’i diumet janë dizajnuar me një tra- të shkojë një hap më tej dhe
kanë qenë të përhapura që kur kë- njëjtën kohë në një mënyrë të qën- luajmë ndeshjet tona dhe mendoj shëgimi në mendje. Ne kemi këtë do të shqyrtojë rrethanat në të
tij vendi iu dha organizimi i Botëro- drueshme”, u shpreh Dr. Saud Ab- se kjo na ka ndihmuar të luajmë teknologji të veçantë dhe mund të cilat ndodhi kjo vdekje e pa-
rit të vitit të ardhshëm, një dekadë dul-Aziz Abdul-Ghani. një futboll të mirë”. Dr. Saud dhe shkojmë dhe të bëjmë oferta për rakohshme. Jeta e tij e shthu-
më parë, dhe madje edhe me nde- Pandemia COVID-19 i ka sjellë ekipi i tij kanë përdorur metoda të kampionate aziatike, kampionate rur, të tepruarit e vazhdue-
shjet e zhvendosura në dimër sh- pak pozitivitet botës sportive, por shumta për të zhvilluar një sistem ndërkombëtare dhe në të njëjtën shëm me substancat e
qetësimet mbesin se nxehtësia do ua dha organizatorëve të Kupës së që është krijuar për të mbajtur kohë po e përdorim trashëgiminë ndaluara dhe çdo gjë tjetër, që
ta bëjë të veten. Organizatorët e Botës një shans për të treguar tek- temperaturat brenda stadiumit - si tonë para lojërave duke promovuar çuan një nga lojtarët më të
turneut gjithmonë kanë insistuar nologjinë shumë të zhurmshme. në nivelin e fushës ashtu edhe në Katarin si qendër sportive në këtë mëdhenj në histori të humbë
se temperatura nuk do të ishte pro- Në një dritare që korrespondon tribuna - midis 18 dhe 24 gradë cel- rajon, në Lindjen e Mesme”, shtoi jetën vetëm në moshën 60-
blem dhe gjatë muajit të fundit, pothuajse saktësisht me atë të nde- sius. “Ne freskohemi vetëm aty ku Dr. Saud. Me ngrohjen globale që vjeçare. Për të realizuar këtë
Liga e Kampionëve të Azisë u ka shjeve të kupës së botës “Katari është e nevojshme. Ne përdorim vazhdon të ketë një ndikim në të dokumentar do të intervi-
ofruar atyre një mundësi të rastësi- 2022”, klubet kryesore të Azisë janë sisteme filtrimi në mënyrë që të gjithë botën, teknologjia paraqet stohen shkencëtarë të sportit,
shme për të ilustruar se sistemi i vendosur në Doha për të luajtur mund të nxjerrim jashtë polenin gjithashtu mundësi për vendet e mjekë dhe njerëz pranë Mara-
tyre i ftohjes së stadiumit funksio- pjesën e Azisë Lindore të Ligës së dhe pluhurin, kështu që është një tjera që gjithashtu kanë problem donës. Dokumentari do të jetë
non. Dr. Saud Abdul-Aziz Abdul- Kampionëve. Lojërat në grupe fil- ajër i pastër. Është ajër i pastruar me temperaturat e larta. “Vendet në dispozicion ekskluzivisht
Ghani, profesor i Universitetit të Ka- luan në orën 13:00 dhe 16:00 të me një temperaturë që njerëzit do si Singapori ose Hong-Kongu në platformën Discovery Plus,
tarit që qëndron prapa kohës lokale, për t'iu përshtatur ta shijojnë. Ne përdorim kompju- mund të përfitojnë nga kjo. Edhe duke filluar nga 28 dhjetori,
teknologjisë, tha se përparimet e transmetuesve në Japoni, Kore të terët më të mirë për të kontrolluar në Amerikë ose në Kanada, ose në vetëm një muaj pas vdekjes së
bëra mund të revolucionarizojnë Jugut e Kinë, dhe pavarësisht se ajo individualisht zonat. Ne kemi zona Evropë”, shtoi ai. “El Diez”.
Publicitet

Në bazë të nenit 85, 86, 87 dhe 88 të Ligjit për arsim fillor ("Gz.zyrtare e RMV" nr.161 nga 05.08.2019), nenit 23 të Ligjit për marrëdhënie pune -
tekst i pastruar ("Gz.zyrtare e RM" nr.167/2015) dhe nenit 6 të Marrëveshjes kolektive për arsim fillor të RMV dhe Pajtimit të MASH nr.12-3164/2 Shitet pjesë ideale 222 m2 tokë e cila gjendet në Shkup, Ingjikovë, edhe atë:
nga 05.11.2020, Pajtimit të MASH nr.12-10005/63 nga 22.10.2020, Pajtimit të MASH nr.12-12482/3 nga 10.12.2020, drejtori i SHFK "Hajan
Selmani" f.Rostushe e publikon këtë:
-PK 518/4 vendi i quajtur Geran, me sipërfaqe prej 3161m2m2, Flet pronësi
SHPALLJE PUBLIKE nr. 1634 për KK Ingjikovë, pronësi e Miodrag Todorovski.
PËR PLOTËSIMIN E VENDEVE TË LIRA-TË ZBRAZURA TË PUNËS
PËR VITIN SHKOLLOR 2020/2021 Të interesuarit dhe të gjithë ata që kufizohen me parcelën në fjalë, ofertat e
1. Mësimdhënës për gjuhë maqedonase------------------------ 1 realizues -16 orë mësimore
2. Mësimdhënës për informatikë -------------------------------- 1 realizues -9 orë mësimore tyre mund t`i paraqesin në zyrën e Noterit Mahir Ziberit, rr.Butelska nr. 4,
3. Mësimdhënës për arsim fizik --------------------------------- 2 realizues - 33 orë mësimore
5. Mësimdhënës për gjeografi ----------------------------------- 1 realizues -24 orë mësimore -deri në kthimin e drejtorit
Shkup-Butel.
6. Mësimdhënës për arsim teknik ------------------------------ 1 realizues - 11 orë mësimore
7. Mësimdhënës për shkenca natyrore ------------------------ 1 realizues -14 orë mësimore
8. Mësimdhënës për biologji ----------------------------------- 1 realizues -18 orë mësimore
9. Mësimdhënës për histori ------------------------------------- 1 realizues - 16 orë mësimore
10. Mësimdhënës për arsim qytetar---------------------------- 1 realizues - 4 orë mësimore
11. Mësimdhënës për matematikë ----------------------------- 1 realizues – 14 orë mësimore
12. Mësimdhënës për matematikë ----------------------------- 1 realizues – 20 orë mësimore
13. Mësimdhënës për matematikë ----------------------------- 1 realizues – 17 orë mësimore
14. Mësimdhënës për fizikë ------------------------------------ 1 realizues - 4 orë mësimore
15. Mësimdhënës për gjuhë angleze -------------------------- 1 realizues - 20 orë mësimore
16. Mësimdhënës për gjuhë angleze -------------------------- 1 realizues - 9 orë mësimore
17. Mësimdhënës për gjuhë angleze -------------------------- 2 realizues - 32 orë mësimore
18. Mësimdhënës për kimi ------------------------------------ 1 realizues - 6 orë mësimore
19. Mësimdhënës për art figurativ ---------------------------- 1 realizues - 12 orë mësimore - deri në kthimin e drejtorit
20. Mësimdhënës për fizikë ---------------------------------- 1 realizues-- 8 orë mësimore
21. Mësimdhënës për mësim klasor -------------------------- 3 realizues me orar të plotë të punës
22. Mësimdhënës për gjuha dhe kultura e turqve-------------1 realizues - 4 orë mësimore
23. Mjeshtër i përgjithshëm -------------------------------------1 realizues –me orar të plotë të punës me 40 orë
KUSHTET:
Kandidatët krahas kushteve të përgjithshme të parapara me Ligjin për marrëdhënie pune, duhet ti plotësojnë edhe kushtet e parapara me Ligjin për
arsim fillor.
Vendi i punës për mësimdhënësit realizohet në dy ndërrime, ndërrimi i parë prej orës 07:30 deri 13, ndërrimi i dytë prej orës 13 deri 18, kuadri
administrativ dhe profesional prej orës 8 deri 16.
Rroga neto fillestare e kuadrit mësimor dhe profesional është 24.761,00 denarë me fond të plotë të orëve ndërsa për mësimdhënësit me fond jo të
plotë të orëve zvogëlohet në mënyrë proporcionale sipas numrit të orëve.
Të punësuarit për këtë shpallje do të pranohen për kohë të caktuar deri më 31.08.2021.
Shpallja publike zgjat 5 ditë nga dita e publikimit.
Zgjedhja do të bëhet në afat prej 15 ditëve pas përfundimit të afatit për paraqitje.
Dokumentacioni i kompletuar të parashtrohet në adresën:
SHFK "Hajan Selmani" 1254 fshati Rostushe, Mavrovë dhe Rostushe;
ose në administratën e shkollës në Rostushe.
Dokumentet e pakompletuara dhe të vonuara nuk do të shqyrtohen.
VËREJTJE:
Nëse për vendet e kërkuar të punës nuk paraqiten kandidatë me arsim përkatës, do të pranohen kandidatë me arsim jo adekuat.
SHF "Hajan Selmani" f.Rostushe
Drejtor,
Adem Sulejmanoski
 MOZAIK
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020
23

K
DASHI 21. mars - 20. prill FILM VOZITËSE FILM

Në këtë datë
D ME AKTORIN E KANUSË ME AKTORIN
E DJEMVE NË FOTO, ------------------------------ NË FOTO,
Gjatë kësaj dite do të keni mundësi të shumta për të bërë “... ME VAMPIRIN” E PARTISË “... DHE LUIZ”
miqësi të reja. Kjo ditë është mjaft e mirë për të kaluar momente të
bukura me familjen dhe personin që doni. Për ata që janë vetëm, do
të ketë mundësi të mira që të kenë një takim interesant. Në sferën
profesionale do të çoni përpara projekte tejet interesante, të cilat i
keni mbajtur në sirtar prej kohësh.
N
DEMI 21. prill - 21. maj MINT,
NENEXHIK
Këshillohet që të lini pas krahëve çdo shqetësim dhe
ankth, pasi ndikimi i Marsit në shenjën tuaj premton veç pozitivitet.
Nëse jeni në çift, mos pretendoni që partneri/ja, të jetë gjithmonë JOGA
TIBETIANE
dakord me ju. Ata që janë vetëm, do e kenë të vështirë të gjejnë ekui- ----------------------------
librin e dëshiruar. Në sferën profesionale, duhet të bëni durim dhe BONJAK
të tregoheni sa më tolerantë, lidhur me disa bashkëpunime.

BINJAKET 22. maj - 21. qershor J

Kjo nuk është dita e duhur për të zgjuar mëri të vjetra, sa
do që të tjerët të mundohen të përcjellin ligësi. Ata që janë vetëm,
AKTORJA DHE
janë mjaft të favorizuar në dashuri, ku nuk përjashtohet mundësia KËNGËTARJA
për njohje të reja interesante. Në punë, nëse keni një projekt ndër- JAPONEZE,
NIGAKI
mend mos i kurseni energjitë për ta çuar përpara. Mundimi do të
shpërblehet.
NJËSI JO
E MATJES PROFESIONISTËT
GAFORRJA 22. qershor - 22. korrik SË FUQISË

Mundohuni të dëgjoni më shumë dhe të jeni sa më to- KOMPANI

lerantë me partnerin/en, pasi në këtë moment ka nevojë më E NJOHUR
shumë se kurrë. Për ata që janë vetëm, dita premton të jetë mjaft
pozitive. Në punë, do të keni mundësi të shumta për të ndryshuar 18 dhjetor 1963 SUEDEZE
----------------------------
LUMË
NË MAL TË ZI
diçka në jetën tuaj dhe për ti dhënë një shtysë mjaft pozitive kar-
rierës. NDAJFOLJE
PYETËSE METRI
Mensur FSHAT
NË KASTRAT
POETI
RUMUN,
KËNGËTARJA
JONË, PLLAKË ---------------------------- ----------------------------
Mamuti TË SHQIPËRISË GEORGE ZARI GRAMAFONI ZHURMË, MOÇALI,
LUANI 23. korrik - 22. gusht SHAMATË LIGATINA
(BISED.)
Mundohuni të bëni një periudhë pushim në fushën e
AKTORI DEM
ndjenjave dhe të reflektoni më mirë, lidhur me atë që po bëni. Gjith- ----------------------------
AMERIKAN AKTORI
sesi duhet të reflektoni mirë, para se të vendosni ti jepni fund një histo- NË FOTO ÇELAJ
rie. Ata që janë vetëm, duhet të besojnë më shumë në vete dhe do të
korrin sukses. Në punë, nuk duhet të rrëzoheni qysh në pengesën e
parë, por mblidhni energjitë dhe ecni përpara me vendosmëri. VALËT E RADIOS
-----------------------------
LOJË BIXHOZI
ME LETRA
VIRGJERESHA 23. gusht - 23. shtator
Buzëqeshuni gjërave që ju tërheqin dhe merreni çdo gjë ÇIKLISTI FRËNG,

K
BERNAR
sa më thjeshtë. Nëse diçka nuk shkon, mundohuni të vini në punë -----------------------------
imagjinatën! Disa miqësi virtuale, mund të zhgënjejnë thellësisht ata VIDEO
GAME
që janë vetëm. Në sferën profesionale, duhet të bëni durim me
mënyrën se si do të shpreheni ndaj të tjerëve. POSEDON
(VETA II NJ.) LËNG I HIDHUR
TETOVA ---------------------------- I TËMTHIT
NË RREGULL -----------------------------
(HUAJ) AJNSHATJNIUMI
PESHORJA 24. shtator - 23. tetor
Në dashuri nuk jeni aspak tolerant, por interesin e part- KIMISTI GARIM
GJERMAN, ME LUNDRA
nerit/es, është mirë që ta fitoni. Gjëja më e mirë që duhet të bëni HAN ----------------------------
URANIUMI
është të dëgjoni zemrën dhe të mos jeni shumë xheloz. Ata që janë
vetëm, bëjnë mirë që të mos e vrasin mendjen për kritikat e të
tjerëve. Dita do të jetë mjaft e kënaqshme në punë, ku në këtë pe-
riudhë po shijoni marrëdhënie të mira me të gjithë. SPEKTATOR SHTRESË

AKREPI 24. tetor - 22. nëntor

Nëse keni një projekt sentimental ndërmend, ky është KAN ASTA,
KANASTA, REGATË, SHIKUES,
OTO, REGATË,
INO,, TE, KE, VRER, OTO,
A INO SH AT.
HIKUES, KAT.
KA
momenti i duhur për të nisur të punoni me të. Takime interesan-
te parashikohen për ata që janë vetëm. Në vendin e punës, pritet GJIDHJET: K, NIPAT,
ZGJIDHJET:
Z NIP ANE, TRUL,
PAT, NANE,
NA IKEA, PSE, M, BRED PIT,
VAT, IKEA,
RISA, VAT,
TRUL, JETIM, RISA, PIT A T,
T, KA, RADIO VALËT,
VALËT
që të ketë keqkuptime me miqtë ose kolegët. Bëni mirë që ti merr-
ni sa më lehtë kritikat e të tjerëve në mënyrë që të mos ngarkoni
veten.

SHIGJETARI 23. nëntor - 21. dhjetor

Lini mënjanë çdo mburojë dhe përballuni me personin
që doni në çdo drejtim. Shpesh i komplikoni raportet tuaja për
shkak të mënyrës se si i përjetoni situatat. Ata që janë vetëm dhe
që kanë besim në dashuri, do të kenë mundësi shumë të mira gjatë
9 2 7 2
7 4 2 6 8 3 1 6 8 2
kësaj të mërkure. Në vendin e punës, bazohuni te forca juaj dhe do
të arrini rezultate shumë të mira.

BRICJAPI 22. dhjetor - 20. janar 7 4

Jeni ende nën ndikimin e disa eksperiencave negative, të
cilat i keni përjetuar në dashuri, por mundohuni që të mendoni sa
më pozitivisht dhe të përqendroheni tek ajo që po jetoni. Kjo e 5 8 6 2 2 9 4
mërkurë është mjaft e favorshme për punën.
7 2 5 6 4
UJORI 21. janar - 19. shkurt 3 4 5 7 9 8 6 2
Në dashuri mund të keni mundësi të mira për të gjetur
ekuilibrin e duhur dhe për të ndjekur zemrën. Duhet të jeni më të 6 4 1
kuptueshëm, drejt atyre personave që ju kanë shtrirë dorën. Ata
që janë vetëm, duhet të mundohen që të mos stresohen shumë.
1 6 3 2 7 4 9 3 1
7 1 5
PESHQIT 20. shkurt - 20. mars
Kjo e mërkurë do të sjellë atë që dëshironi në dashuri, 278635491, 435819276, 961247538.
156423789, 394578162, 278635491,
827196354, 156423789, 47538.
96124
nëse vërtetë e doni. Për ata që janë vetëm, do të jetë një ditë mjaft 163528749, 275394618. Mesatar
984671253, 163528749, Mesatar: 519782643,
r: 51 27, 782364915,
643951827,
9782643, 64395182
pozitive. Në vendin e punës shumë gjërave të cilave nuk iu shihnit
zgjidhje, do mund të zgjidhen vetë në mënyrën e tyre më të mirë. lehtë:
Shumë i leht 3427, 742965831, 831247965,
596813427,
ë: 596813 83124 732584, 328459176,
47965, 457186392, 619732584,
6197
24 MOZAIK
Koha, e premte, 18 dhjetor 2020

25% e popullsisë botërore pa vaksina deri 218 BC - Beteja e Trebias: Forcat

kartagjenase të Hanibalit mundin

në vitin 2022 forcat e Republikës Romake.

KALENDARI HISTORIK 18 DHJETOR

Një e katërta e botës mund të mos ketë
qasje në vaksinën e koronavirusit deri në
vitin 2022. Sipas një raporti nga Shkolla e
Shëndetit Publik Johns Hopkins Bloom-
berg, pak më shumë se gjysma (51%) e
dozave të planifikuara për administrim,
për 3.7 miliardë banorë do të shkojnë në
vendet me të ardhura të larta, të cilat për-
faqësojnë 14% të popullsisë botërore”.
Siç është raportuar nga CNN, në kohën
e shkrimit të raportit, Shtetet e Bashkua-
ra kanë zgjedhur 800 milionë doza, ndër-
sa Japonia dhe Australia, megjithëse për-
faqësojnë më pak se 1% të rasteve, kishin
mundësi në një miliard doza.
“Vendet me të ardhura të larta kanë
rezervuar pak më shumë se gjysmën e do-
zave të vaksinave të planifikuara nga 13
E konsideronte
djalin e tij, burri
vritet nga
hipopotami
1118 - Alfonso van Aragon okupon
Saragosën.
1774 - Perandoresha Maria There-
sa dëbon hebrenjtë nga Praga, Bohe-
mia dhe Moravia.
1878 - Anija franceze Byzantin fun-
doset në Dardanele, ku vdesin 210
persona.
1917 - Regjimenti sovjetik shpall
pavarësinë e Finlandës.
1935 - Edward Benes bëhet kryetar
i Çekosllovakisë.
1941 - Trupat japoneze zbarkojnë
në Hong Kong.
prodhuesit kryesorë të ilaçeve, thuhet në 13 prodhuesit e vaksinave do të arrijnë ka- 1945 - Uruguai bëhet anëtare e
raport, ndërsa vendet me të ardhura të pacitetin e tyre maksimal të prodhimit, të OKB.
ulëta dhe të mesme do të kenë pjesën paktën një e pesta e popullsisë botërore 1956 - Flamuri izraelit vendoset në
tjetër, pavarësisht se përfaqësojnë mbi nuk do të kishte qasje në vaksina deri në Malin Sinai.
85% të popullsisë botërore” . “Edhe nëse të vitin 2022,” shtuan studiuesit. 1961 - India përvetëson kolonitë
portugeze Goa, Damao dhe Diu.
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
1980 - Vietnami miraton kushte-
Ushtari Adler gjen pas 76 vjetësh "fëmijët e tij" tutën.
1994 - Partia socialiste (ish partia
Tre fëmijët që ushtari ame- komuniste) fiton zgjedhjet parla-
rikan Martin Adler gjeti së ba- mentare në Bullgari.
shku me shokun e tij të ushtrisë
John Bronsky në një shportë,
ndërsa luftonin përgjatë Vijës
Gotike në vjeshtën e vitit ’44, ta-
shmë kanë një identitet.
Ata janë Bruno, Mafalda dhe
Giuliana Naldi dhe janë 83, 81
dhe 79 vjeç. Sot ata “takuan” vir-
tualisht ushtarin, tashmë 96-
A E DINI SE...

vjeçar, i cili, midis shtatorit dhe

tetorit të viti 1944, i gjeti në shtë-
pinë e tyre në Monterenzio në
Bolonjë dhe u dha atyre nga një ZBUKURIMI MË
çokollatë. I SHTRENJTË NË BOTË
Ditët e fundit Adler, i ndih- PËR FESTAT E FUNDVITIT
muar nga vajza e tij Rachelle, ki-
shte nisur një apel me foto në Në Molsheim të Francës, autoritetet
faqen online të ushtrisë ame- vendore kanë menduar që për të
rikane. “Misioni u krye”, njoftoi zbukuruar qendrën e qytetit, të ven-
gazetari dhe shkrimtari Matteo dosin aty jo pemën e Krishtlindjes,
Incerti, i cili kishte lëshuar ape- por makinën më të shtrenjtë në botë:
lin. Bugatti Voiture Noire. Makina që ku-
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// shton 15 milionë euro është e ekspo-
zuar në Plaza del Hotel de Ville, e fu-
Punësoi më shumë gra se burra, tur në një kuti të kristaltë me siguri
të lartë.

gjobitet bashkia e Parisit DIETA

Bashkia e Parisit është gjobitur ditët e për këtë lloj shkelje. Ministria e Shërbimeve
BARSOLETA

Një burrë afrikano-jugor është
vrarë nga një hipopotam, të cilin e
konsideronte si djalin e tij. Marius
Els u gjet i vdekur në lumë, pasi
ishte kafshuar disa herë nga kaf-
sha që peshon më shumë se një
ton. 40-vjeçari e kishte adoptuar
hipopotamin dhe videot ku shihej
fundit nga autoritetet pasi ka punësuar më
shumë gra se burra në pozicionet kyçe të saj.
Kryebashkiakja socialiste, Anne Hidalgo,
reagoi menjëherë duke qeshur për gjobën
prej 100 mijë eurosh, që ajo e quajti absur-
de, duke i thënë këshillit se ishte shumë e gë-
zuar që administrata e saj ishte përgjegjëse
Publike në Francë zbuloi se bashkia e Parisit Pacienti: Pra “dietë” do të thotë që të
kishte thyer rregullat kombëtare për bara- mos hash aq sa dëshiron?
zinë gjinore duke punësuar 11 gra në pozicio- Doktori: Jo “dietë”, do të thotë të
net drejtuese, krahasuar me vetëm 5 burra. hash sa të duash prej ushqimeve që
“Jam e gëzuar t’ju njoftoj që jemi gjobitur. nuk të pëlqejnë.
Papritmas menaxhimi i bashkisë është bërë
shumë feminist”, tha Hidalgo duke qeshur.
THËNIA E DITËS

sipër tij u bënë virale këtë vit.

“Është e rrezikshme, por unë kam
besim te ai, e di që nuk më lëndon.
Notoj me të, më lejon që t’i hipi në
kurriz. E kam si djalin tim. Njerëzit
nuk arrijnë ta kuptojnë dot
marrëdhënien që kam unë me të.
Njerëzit mendojnë se mund të
Paraja është si plehu: nuk sjell
kesh marrëdhënie vetëm me qen
apo mace, por nuk është kështu”, dobi nëse nuk përhapet.
thoshte Els. (Francis Bacon)