You are on page 1of 4

AMk¹yaaojanaa³Marking Scheme´ X Class 2015

saMp`oYaNaa%mak saMskRtma\ (Communicative Sanskrit) 122 (Code 52À 1)

kRpyaa Qyaana dIijae :


1. kuC p`SnaaoM ko ivaklpa%mak ]<ar BaI hao sakto hOM.[sa AMk yaaojanaa maoM ide gae ]<ar inadSa-naa%mak hMO.[nako Aitir> BaI saMdBaa-nausaar
sahI ]<ar hao sakto hOMÊ At: AMk ide jaaeÐ.
2. AnaucCod Aqavaa SlaaokaoM pr AaQaairt p`Sna AvabaaoQanaa%mak hOM.ivaVaqaI- AnaucCod maoM ide gae SabdaoM ko sqaana pr pyaa-yavaacaI SabdaoM ka
p`yaaoga BaI kr sakto hOM [sako ilae BaI AMk ide jaaeÐ.ivaVaqaI- ]<ar doto samaya ]pyau> ivaBai> Aqavaa vacana ka p`yaaoga nahIM krto tao
AMSat: AMk kaTo jaaeÐ saMpUNa- nahIM.
3. ~uiTpUNa- vat-naI Aqavaa vyaakrNaa%mak p`yaaogaaoM ko ilae Anaupatt: AMk kaTo jaaeÐ na ik pUro AMk.
4. AaMiSak dRiYT sao sahI ]<araoM ko ilae BaI AMSat: AMk AvaSya ide jaaeÐ.
5. #aND ‘#a’ maoM ³rcanaa%makM kaya-ma\´ ko Antga-t ‘ica~ vaNa-na’ va 'AnaucCod lao#ana’ maoM ivaklp samaJaa jaae.baccaaoM nao jaao Baaga BaI ikyaa hao
AMk ide jaaeÐ.vaa@ya saMrcanaa p`mau#a hO na ik vaa@ya ka saaOMdya- t<va. AaMiSak vaa@ya­Sauwta ko ilae BaI AMk ide jaaeÐ.
saM k o t a%mak ]<ar va AM k ivaBaajana :
KND: ‘k’ (Section-A)(Apizt Avabaao Q anama\ ) 15
1I ekpdona ]<art.p`%yaok Baaga ko ilae 1 AMk. 1×2Ä2
k ]VanaM
#a flaaina
II pUNa-vaa@yaona ]<art ¹ dao p`Sna . p`%yaok Baaga ko ilae 2 AMk. 2×2Ä4
³i´ ºººº baalaana\ ºººº .
³ii´ ºººº flaainaºººº.
III p`d<aivaklpoBya: ]icatM ]<arM ica%vaa ila#at¹ caar p`Sna .p`%yaok Baaga ko ilae ½ AMk. ½×4Ä2
k³ii´ vaanara:
#a³iii´ baailakayaO
ga³iii´ Bavaint À³iii´ ËIDint
Ga³ii´ AQa:
IV SaIYa-kM ila#at ‘p` s annaa: vaanara:’ Aqavaa ‘ima~ta’ Aqavaa Anya ]pyau> SaIYa-k. 2

2I ekpdona ]<art.sahI ]<ar ko ilae 1 AMk. 1


kayaa- i Na
II pUNa-vaa@yaona ]<art ¹ dao p`Sna . p`%yaok Baaga ko ilae 1 AMk. 1×2Ä2
³i´ ºººº manaao r qaO : ºººº .
³ii´ ºººº maRgaa:ºººº.
III p`d<aivaklpoBya: ]icatM ]<arM ica%vaa ila#at¹ dao p`Sna .p`%yaok Baaga ko ilae 1 AMk. 1×2Ä2
k³ii´ ]Vmao n a
#a³iii´ isM a hsya
KND: ‘#a’ (Section-B)(rcanaa%makM kaya- m a\ ) 15
1
3 p~lao#anama\ ¹ 10 ir>sqaana .p`%yaokBaaga ko ilae ½ AMk. ½×10Ä5
³i´ Ca~avaasat:
³ii´ ip`yaima~Ñ
³iii´ sasnaohM
³iv´ kuSalaI
³V´ Aip
³vi´ sah
³vii´ i~purarajyama\
³viii´ Aaga%ya
³ix´ Bavaana\
³x´SyaamalaoSa:

4 ica~vaNa- n ama\ Aqavaa Anau c Co d lao # anama\ 2×5Ä10


baccaaoM sao sarlaÊsaMixaPt vaa@ya pUit- Apoixat hO.kovala vaa@ya kI Sauwta do#aI jaae.[sa p`Sna ka p`mau#a ]_oSya vaa@ya rcanaa hO.vaa@ya laGau
Aqavaa dIGa- hao yah mah%vapUNa- nahIM. vyaakriNak dRiYT sao Sauw haonao pr pUNa- AMk ide jaaeÐ .maMjaUYaa maoM ide gae Sabd sahayataqa- hOMÊ baccao Sabd
caunao Aqavaa nahIM ¹AavaSyak nahIM.vao svayaM SabdaoM ka p`yaaoga kr vaa@ya ¹inamaa-Na kr sakto hOM. baccao svayaM BaI maMjaUYaa maoM ide gae SabdaoM kI
ivaBai>yaaÐ Aaid BaI badla sakto hOM At: AMk ide jaaeÐ.~uiTyaaoM ko AMk AMSat: kaTo jaaeÐ.pUNa-tyaa Sauw haonao pr hI 10 AMk ide jaae^M.
p`%yaok vaa@ya ko ilae 2 AMk hOM.
Aqavaa ³OR´ Anau c Co d lao # anama\
yah ivaklp sabako ilae idyaa gayaa hO.baccao svayaM BaI maMjaUYaa maoM ide gae SabdaoM kI ivaBai>yaaÐ Aaid badla sakto hOM.AMk ide jaaeÐ.[sa p`Sna
ko 10 AMk hOM.p`%yaok vaa@ya ko ilae 2 AMk hOM.

KND: ‘ga’ (Section-C)(Anau p ` y au > vyaakrNama\ ) 30 AM k a:

5 saM i Qa¹saM i QacCo d ¹AaMiSak dRiYT sao sahI ]<ar ko ilae AaMiSak AMk AvaSya ide jaaeÐ. p`%yaok ko ilae 1 AMk hO.
³i´ yaVip 1×4Ä4
³ii´ nayanaM
³iii´ jagat\ + [-Svar:
³iv´ maRgaa:  + carint Aqavaa maRgaasa\+carint

6 samaasa ¹ [sa p`Sna ka maUla ]_oSya ‘samastpd’ Aqavaa ‘ivaga`h’ kI samaJa hO.p`%yaok ko ilae 1 AMk hO. 1×5Ä5
k ³iii´ maata ca ipta ca
#a ³ii´ d<aQana:
ga ³iii´ pItM dugQaM yayaa saa
Ga ³i´ AnaumaRgama\
= ³iii´ ica~oNa saihtma\

2
7 p` k R i t ¹p` % yaya ¹ saMbaMQaI [sa p`Sna maoM baccao kovala ]<ar ila#a sakto hOM.At: pUNa- AMk ide jaaeÐ. p`%yaok Baaga ko ilae 1
AMk. 1×5Ä5
k ³i´ pzna\
#a ³ii´ vaQa-maanaayaO
ga ³ii´ maanava+  tla\
Ga ³ii´ capla%vama\
= ³iii´ tpisvanaI

8 Avyaya ¹ ]<ar ivaklpa%mak hao sakto hOM.p`%yaok Baaga ko ilae 1` AMk 1×5Ä5
³i´ ku~ Àyat\ ³ii´ maa ÀSva: ³iii´ *ya: ³iv´ Sva: ³v´ yat\

9 saM#yaa saMbaMQaI [sa p`Sna maoM p`%yaok ir>sqaana ko ilae 1 AMk hO. 1×5Ä5
³i´ ekma\ ³ii´ ~IiNa ³iii´ eksyaa: ³iv´ Wo ³v´ ca%vaar:

10 ASau i w saM S aao Q ana [sa p`Sna maoM p`%yaok ir>sqaana ko ilae 1 AMk hO. 1×6Ä6
k ³ii´ puÉYaaO #a ³iii´ AkUd-na\ ga ³iv´ sa:
Ga³ii´ AgacCama = ³ii´ yauvaama\ ca ³ii´ kUd-it

KND: ‘Ga’ (Section-D)(pizt¹Avabaao Q anama\ ) 30 A=\ k a:


11 [sa p`Sna ka maUla ]_oSya AvabaaoQana prIxaNa hO .baccao pyaa-yavaacaI SabdaoM ka p`yaaoga kr sakto hOM.pUNa- AMk ide jaaeÐ.
AaMiSak sahI haonao pr BaI AaMiSak AMk ide jaaeÐ.
gaVaM S a:
I´ ekpdona ]<art ¹ 1
ivaYaadM
II´ pUNa-vaa@yaona ]<art ¹ ek p`Sna ko ilae 1 AMk. 1
ºººº QaO y a- m a\ ººº.
III´ yaqaainado-Sama\ ]<art ¹ dao p`Sna .p`%yaok ko ilae 1 AMk. 1×2Ä2
k ³i´ Baayaa-yaO #a ³iii´ ]ccaO:
12 Slaaok
I´ ekpdona ]<art ¹ 1
Aacaar:À (sadacaar:)
II´ pUNa-vaa@yaona ]<art ¹ ek p`Sna ko ilae 1 AMk. 1
ºººº p` a Nao B ya: À Aa%maBya:ººº.
III´ yaqaainado-Sama\ ]<art ¹ dao p`Sna .p`%yaok ko ilae 1 AMk. 1×2Ä2
k ³iii´ p`qama: #a ³ii´ bauiwmatama\À³iii´sajjanaanaama\

3
13 naaT\ y aaM S a:
I´ ekpdona ]<art ¹ 1
BaU m aaO
II´ pUNa-vaa@yaona ]<art ¹ ek p`Sna ko ilae dao AMk. 1
ººººººººd`aoNapu~oNa À (ASva%qaamnaa) ºººººº.
III ´ yaqaainado-Sama\ ]<art ¹ dao p`Sna .p`%yaok ko ilae 1 AMk. 1×2Ä2
k ³ii´ p`caNDanalaiSa#aa: #a³iii´ ivamaucyato
14 Baava ¹ saM b aM Q aI [sa p`Sna maoM baccao kovala ]<ar ila#a sakto hoM. 1×2Ä2
k ³i´ samaya: inarntrM gaitSaIla:.
#a³iii´ saRYTaO savao- p`aiNana: p`sannaa: Bavaoyau:.
15 Anvaya ¹ saM b aM Q aI [sa p`Sna maoM baccao maHjaUYaa sao ]<ar cauna sakto hOM .baccao kovala ]<ar ila#a sakto hoOM.
k ³i´ eYaa ³ii´ savao - 1×4Ä4
#a ³i´ trtu ³ii´ sava- ~
16 p` S nainamaa- N a ¹ saM b aM Q aI [sa p`Sna maoM baccao kovala p`Snavaacak Sabd ila#a sakto hOM.vyaakrNa vat-naI
Aaid kI dRiYT sao Anaupatt: AMk kaTo jaaeÐ na ik pUNa-.[sa p`Sna maoM AvabaaoQana p`mau#a hO tqaa
ivaklpa%mak ]`<ar hao sakto hOM.
³i´ ikma\ ³ii´ k: ³iii´ ko ³iv´ ksya ³v´ kit 1×5Ä5
17 kqaaËma ¹saM b aM Q aI [sa p`Sna ko ]<ar maoM vaa@yaaoM maoM taik-k saMbaMQa hao.p`Sna baaoQaa%mak hO smaRit AaQaairt nahIM.kovala vaa@yaËma ila#anao
pr BaI AMk ide jaaeÐ.vat-naI Aaid d`YTvya nahIM.Qyaana r#aoM naIcao idyaa gayaa Ëma kovala inadoSaa%mak hO . ½×8Ä4
³i´ ekda rajahMsa: kaksya QvainaM Eau%vaa Ëuw: Bavait.
³ii´ sa: kakM Anaokaina kTuvacanaaina kqayait.
³iii´ tt\ Eau%vaa kak: kuipt: Bavait.
³iv´ tyaao: maQyao ivavaad: Bavait
³v´ Anyao Anaoko pixaNa: Aip p`ivaSaint.
³vi´ pixaNaaM rajaa ‘k:’ [it ivavaad: ABavat\.
³vii´ savao- Aa%map`SaMsaaM kuva-int.
³viii´ p`kRitmaatu: Aa&yaa savao- imaila%vaa Aanandona inavasaint.
yah saamaanya Ëma hO.Anya taik-k Ëma haonao pr BaI AMk ide jaaeÐ.AaMiSak ]<ar ko ilae BaI AMk ide jaaeÐ.
18 Sabdaqa- ¹ saM b aM Q aI [sa p`Sna maoM baccao kovala ËmasaM#yaa ila#a sakto hOM AMk ide jaaeÐ.vat-naI Aaid kI dRiYT sao AMk AMSat: hI kaTo
jaaeÐ. p`%yaok Baaga ko ilae 1 AMk 1×3Ä3
k ³ii´ jvaalayait
#a ³iv´ eo S vaya- m a\ À ³iii´ baahu l yama\
ga ³i´ SyaamavaNaI- y a:

*****

You might also like