1.

Objasniti circuit switched

_ Komutacija veza (linija) - circuit switched

_ Fizička veza između predajnika i prijemnika kroz komunikacione tačke mreže
_ Brzina komunikacije zavisi od uspostavljene veze
_ Nema kašnjenja na mrežnim tačkama
_ Tipična mreža: PSTN

2. Objasniti optièke kablove i koji su

_ Optički kablovi se sastoje od optičkih vlakana (fiber optic), koja su dizajnirana da

provode svjetlosne, a ne električne signale.

_ Optička vlakna sastoje se od specijalno obrađenih čestica stakla, pri čemu se

pojedine čestice ponašaju poput malih prizmi koje zahvaljujući prelamanju svjetlosti
mogu ispravno voditi svjetlost od izvora ka odredištu duž zakrivljene putanje.

_ Pri prolasku svjetlosnog signala kroz optički kabl, nužno dolazi do slabljenja i
rasipanja svjetlosti, zbog čega se nakon određene udaljenosti signal više ne može
prepoznati.

_ Stoga se u optičke kablove na određenim rastojanjima moraju postavljati specijalni

pojačavači, tzv. regeneratori, koji kompenziraju slabljenje do kojeg neminovno dolazi
pri prolasku svjetlosti kroz kabal

_ na monomodna (singlemode - SMF) koja su tanja i omogućavaju

prostiranje samo jednog svetlosnog zraka

multimodna (multimode - MMF) koja su _ deblja i omogućavaju

istovremeno prostiranje više zraka od više različitih izvora

_ Kod računarskih mreža svaki link (veza) zahtjeva dva vlakna – jedan za
predaju a drugi za prijem

3. Definisati propusni opseg i jedinicu kojom se mjeri

_ obilježava sa B
_ određuje maksimalnu moguću brzinu prenosa podataka kroz medij.
_ Tipično se izražava u bitima u sekundi (bit/s)
_ Za broj bita u sekundi često se koristi i oznaka bps (Bits Per Second).

4. Definisati kašnjena

5. MAC adresa šta je, za šta služi, koja joj je struktura?

MAC adresa je fizicka adresa kartice (nesto kao JMBG) i sadrzi informaciju o tipu-proizvodjacu
kartice kao i serijski broj tako da je time iskljucena mogucnost da se pojave dve kartice sa itom MAC
adresom.
Uglavnom i koristi za identifikaciju pri pristupu mrezi.
MAC adresa ti je neki 48-bitni broj, koji se najčešće prikazuje kao 12-cifreni heksadekadni broj,
grupiran u 6 grupa po 2 cifre razdvojene crticama.

6. Transportni sloj u OSI modelu. Koji su zadaci?

- Obrada poruka na krajnjim tačkama - izvorištu i odredištu

- Uspostavlja, održava i prekida virtuelne veze za prenos podataka između izvorišta i odredišta
- Podjelu podataka u segmente pogodne za slanje
- Prilagođavanje brzine prijenosa mogućnostima strane sa slabijim performansama
- Osiguravanje prijenosa svih segmenata
- Eliminisanju dupliranih segmenata i sl.
- Ovaj sloj može izvršiti i dodatnu kontrolu grešaka pri prijenosu (dodatnu u smislu da je ona već
izvršena na sloju veze)

7. Koje su dvije najèešæe korištene tehnologije u lokalnoj merži i navesti karakteristike.

Ethernet

_ Podržava topologiju “magistrala”, “zvijezda”, kao i kombinaciju topologija “magistrala” i

“zvijezda”
_ Kao mrežni medij se koriste upredene parice, te koaksijalni ili optički kablovi.
_ Standardne brzine prenosa su 10 Mbit/s i 100 Mbit/s, a u izvedbi poznatoj kao Gigabit Ethernet
moguće je postići i 1 – 10 Gbit/s.
_ Ova tehnologija je standardizirana standardnom IEEE 802.3.

Token Ring

_ zasnovana je na topologiji prstena.

_ koriste se upredene parice
_ postiže se brzina prenosa od 4 – 16 Mbit/s, odnosno 100 Mbit/s u izvedbi Fast Token Ring.
_ standardizirana standardom IEEE 802.5.
_ za pristup mediju koristi se protokol poznat kao prosljeđivanje tokena (žetona).
_ token je kratka sistemska informacija koja kruži kroz prsten
_ protokol predviđa da samo onaj računar kod kojeg se trenutno nalazi token ima pravo emitiranja
informacija.

8. Definisati ASK, FSK, PSK i grafièki ih predstaviti

.Kod ASK–a binarnim vrednostima 0 i 1 pridružuju se dve različite amplitude noseće frekvencije.
Obično rezultantni signal koji odgovara jednom bitu je dat relacijom

s(t)= gdje je: Acos-noseći signal

Kao tehnika, ASKje podložna uticaju naglih promena pojačanja i veoma je neefikasna. U telefoniji se
koristi za prenos signala do 1200 bps.ASK se takodje aplicira i kod prenosa digitalnih podataka po
optičkom vlaknu, gde LED predajnik emituje svetlosni snop za jedan signalni elemenat, a ne-emituje
za drugi.

FSK je manje podložan greškama u poredjenju sa ASK. Ovaj način prenosa, kada se prenos vrši
po standardnim telefonskim paricama, obično se koristi za brzine do l200 bps. No treba istaknuti da
se FSK koristi takodje i na višim frekvencijama (3-30 MHz) kod radio prenosa.

Kod PSK promena faze nosećeg signala vrši se u skladu sa podacima.

9. Switch (šta je? kako radi?)

Svič (Switch) –skretnica, komutator na sebi ima veći broj portova. To je uređaj koji prosljeđuje
podatke od jednog mrežnog segmenta do drugog putem određene linije.

Samoobučavanje-switch formira svoju tabelu automatski, dinamički i autonomno

-pamti se 1.MAC adresa, 2.Interfejs sa kojeg je okvir došao i 3.vrijeme upisa u tabelu

-zapis u tabeli se briše poslije određenog vremena(neaktivan računar)

Sloj veze:

1. Funkcije sloja veze.

-osiguravanje usluga za mrežni sloj (dobro definirano okruženje)

-određivanje načina grupiranja bitova fizičkog nivoa u okvire (frames)

-rješavanje pogreški pri prijenosu

-reguliranje toka okvira tako da ne dođe do zagušenja (kad je primaoc okvira spor, a pošiljaoc brz)

-odgovornost za pouzdan i efikasan prenos podataka od uređaja do uređaja

-Kontrola načina slanja podataka ka medijumu

2. Usluge prema mrežnom sloju.

Sloj veze podataka može da obezbijedi različite usluge za mrežni sloj:

- Najčešći tipovi usluga (servisa):

1. Prijenos podataka bez uspostavljanja direktne veze i bez potvrde o njihovom prijemu.

(Tx računar šalje nezavisne okvire za Rx i ne zahtijeva potvrdu o prijemu. Nema uspostavljanja niti
raskidanja (logičke) veze. Ako se neki okvir izgubi, ovaj sloj to ne registruje . Pogodno je za mjesta sa
malom verovatnoćom greške. Ispravljanje grešaka se prepušta višim slojevim. Pogodno za saobraćaj
u realnom vremenu. Npr. prenos govora – gde je najbitnije kašnjenje 11. Koristi se u većini LAN-ova)

2. Prijenos podataka bez uspostavljanja direktne veze sa potvrdom o njihovom prijemu

(Pouzdanija usluga. Ne uspostavlja se logička veza između Tx i Rx . Zahtijeva se potvrda o prijemu za

svaki primljeni okvir : Kada se utvrdi da neki okvir nije stigao Tx strana ga ponavlja . Usluga je
pogodna za kanale sa visokim šumom :npr. bežični sistemi)

3. Prijenos podataka sa uspostavljanjem direktne veze i sa potvrdom o njihovom prijemu (

Uspostava veze između Tx i Rx prije razmjene podataka Svaki poslati okvir se numeriše .Garantuje se
da je takav okvir primljen . Primjena npr. za vezu između rutera, tj. za veze od tačke do tačke .Ruter
se na mrežnom sloju “opterećuje” algoritmima za rutiranje, a ne sa izgubljenim okvirima

Tri odvojene faze prenosa:

 Inicijalizacija promjenljivih i brojača koji vode računa o primljenim okvirima

Prenosi se jedan ili više okvira

Veza se raskida, oslobađaju se promjenljive, baferi i drugi resursi)

3. Podslojevi (navesti i objasniti)

– Podsloj pristupa mediju, odnosno MAC podsloj (Media Access Control);

– Podsloj upravljanja vezom, odnosno LLC podsloj (Logical Link Control).

_ MAC - pristup prijenosnom mediju

_ tvorba i upravljanje okvirima (adresiranje, polja za provjeru) - utvrđuje i uklanja okvire s
pogreškom
_ dodjeljivanje kanala za prijenos

_ LLC - logičko nadgledavanje veze

_ osigurava sučelje za viši sloj te izvodi kontrolu pogreški i toka - vodi računa o tome koji su okviri
uspješno stigli te o ponovnom slanju "neuspješnih" okvira

Router:

1.Šta je? Na osnovu kojih adresa radi? Komponente?

Mrežni usmjerivač ili ruter je uređaj koji povezuje dva ili više segmenata mreže koji su
administrativno potpuno odvojeni jedan od drugog.
Ruteri rade na trećem nivou, odnosno mrežnom sloju
_ Rutiranje se vrši na osnovu IP adresa

_ Statičko i dinamičko rutiranje

_ Ulazni port

– Ulazni port vrši nekoliko funkcija.

_ funkcije fizičkog sloja time što je vezan za završetak fizičkog linka koji ulazi u ruter

_ funkcije sloja veze podataka

_ funkcije pretraživanja tabele i proslijeđivanja tako da paket proslijeđen kroz komutatorsku mrežu
rutera izađe na odgovarajućem izlaznom portu.

_ Kontrolni paketi proslijeđuju se od ulaznog porta procesoru rutiranja.

_ Komutatorska mreža

– Komutatorska mreža povezuje ulazne portove rutera sa njegovim izlaznim portovima.

_ Izlazni portovi

– Izlazni port čuva pakete koji su mu proslijeđeni kroz komutatorsku mrežu, a zatim ih predaje na
izazni link izvršavajući inverzne operacije u odnosu na ulazni port.

_ Procesor rutiranja

– Procesor rutiranja izvršava protokole rutiranja, održava informacije o rutiranju i tabele

proslijeđivanja i obavlja funkcije upravljanja mrežom u ruteru

2.Prva generacija rutera.

_ prvi ruteri su često bili računari a komutiranje između ulaznih i izlaznih portova obavljalo pod
direktnom kontrolom procesora.

_ ulazni i izlazni portovi funkcionisali su kao uobičajeni ulaz/izlaz uređaji u operativnom sistemu

_ ulazni port je generisao prekid procesoru rutiranja uvijek kada bi stigao paket

_ paket se kopirao iz ulaznog porta u procesorsku memoriju,

_ procesor rutiranja izdvaja odredišnu adresu iz zaglavlja

_ tražio odgovarajući izlazni port u tabeli prosleđivanja i kopirao paket u privremenu memoriju
izlaznog porta.

_ ako je memorijski propusni opseg ko takav da u memoriju može da se upiše ili iz nje pročita B
paketa u sekundi, tada je ukupna propusna moć komutatora manja od B/2.

_ mnogi savremeni ruteri takođe komutiraju putem memorije.

_ glavna razlika je u tome što traženje odredišne adrese i smiještanje u memoriju obavljaju procesori
na ulaznoj linijskoj kartici

3.Treca generacija i razlike izmedju prve i trece.

_ Jedan od načina da se prevaziđe ograničenje na propusni opseg jedne zajedničke magistrale je

upotreba složenije višestruko povezane mreže koja se sastoji od 2n magistrala koje povezuju n ulaznih
portova sa n izlaznih portova.

_ Paket koji stigne na ulazni port putuje po horizontalnoj magistrali vezanoj za ulazni port, dok se ne
ukrsti sa vertikalnom magistralom koja ide do željenog izlaznog porta.
_ Ako je vertikalna magistrala koja ide ka izlaznom portu slobodna, paket se prenosi u izlazni port.
_ Ako je vertikalna magistrala zauzeta transferom paketa iz nekog drugog ulaznog porta u ovaj isti
izlazni port, pristigli paket se blokira i mora da ostane u redu čekanja ulaznog porta.
_ Ovakve komutatorske mreže omogućavaju veoma velike brzine (60 Gbit/s i više). Sistem obrade u
izlaznom portu uzima pakete koji su se čuvali u memoriji izlaznog porta i prenosi ih preko izlaznog
linka.

_ Redovi čekanja i upravljanje privremenom memorijom potrebni su kada komutatorska mreža

predaje pakete izlaznom portu brzinom većom od brzine izlaznog linka.
Redovi čekanja se mogu formirati _ i na ulaznim i na izlaznim portovima. U oba slučaja, kako ti
redovi rastu, ako se potroši privremena memorija rutera doći će do gubitka paketa.
_ Tačno mjesto gde se paket gubi zavisiće od opterećenja saobraćajem, relativne brzine komutatoske
mreže i brzine linija.

_ Redoslijed prosleđivanja paketa na izlaznom portu može biti jednostavan, gde se paketi šalju onim
redosledom kojim i pristižu, ali mogu biti i složeniji, kada uključuju neki oblik garancije kvaliteta
usluge i određena vrsta paketa ima prioritet u odnosu na ostale.

_ Postoje i razni algoritmi za izbor koji paketi će biti prvi odbačeni u slučaju prepunjene memorije.