ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Α' ΚΛΙΣΗ

Ασυναίρετα Συνηρημένα
Αρσενικά 1 -ας : ὁ ταμίας , -ης : ὁ μαθητὴς 2 -ῆς : ὁ Ἑρμῆς (<Ἑρμέας).
Θηλυκά 3 -α : ἡ χώρα, -η : ἡ τιμὴ 4 -ᾶ: ἡ μνᾶ (<μνάα), -ῆ : ἡ συκῆ (<συκέα).
α. ΑΣΥΝΑΙΡΕΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Α' ΚΛΙΣΗΣ
ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΑΣΥΝΑΙΡΕΤΩΝ ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ:
ΕΝΙΚ. ΠΛΗΘ 1 Η γενική πληθυντικού στα αρσενικά και θηλυκά τονίζεται στη
λήγουσα και παίρνει περισπωμένη : τῶν στρατιωτῶν, τῶν
θαλασσῶν.
Εξαιρούνται και τονίζονται στην παραλήγουσα τα :
ΑΡΣ ΘΗΛ ΑΡΣ - ΘΗΛ
αἱ αἱτησίαι τῶν αἱτησίων, ὁ χρήστης  τῶν χρήστων.
2 Η κατάληξη -ας και στα δυο γένη και στους δυο αριθμούς
είναι πάντοτε μακρόχρονη : τοὺς στρατιώτας, τὰς γλώσσας
Ονομ. ας ης α η αι
Γεν. ου ου ας/ης ης ων
Δοτ. ᾳ ῃ ᾳ/ῃ ῃ αις
Αιτ. αν ην αν ην ας
Κλητ. α ᾰ/η α η αι
ΑΡΣΕΝΙΚΑ σε –ας, γεν-ου και –ης, γεν -ου
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΡΣΕΝΙΚΑ ΑΣΥΝΑΙΡΕΤΑ

ταμίας πολίτης μαθητὴς Ἀτρείδης 1 έχουν τη γενική ενικού σε –ου.

ταμίου πολίτου μαθητοῦ Ἀτρείδου 2 έχουν την κλητική ενικού σε -ᾰ (το α βραχύχρονο), όσα λήγουν
ταμίᾳ πολίτῃ μαθητῇ Ἀτρείδῃ σε -της, -άρχης, - πώλης, -τρίβης, -μέτρης, -ώνης, -λάτρης
ταμίαν πολίτην μαθητὴν Ἀτρείδην και τα εθνικά. π.χ. ὁ Πέρσης —> (ὦ) Πέρσα.
ταμία πολῖτα μαθητὰ Ἀτρείδη ΠΡΟΣΟΧΗ: Το όνομα «δεσπότης» στην κλητική ενικού ανεβάζει
ταμίαι πολῖται μαθηταὶ Ἀτρεῖδαι τον τόνο (ὦ) δέσποτα.
ταμιῶν πολιτῶν μαθητῶν Ἀτρειδῶν 3 Εχουν τα δίχρονα φωνήεντα α, ι, υ :
1. βραχύχρονα όσα λήγουν σε: -ῠτης (προερχόμενα από
ταμίαις πολίταις μαθηταῖς Ἀτρείδαις
ρήματα π.χ. λύω > λύτης), -ῐδης (εὐπατρίδης), -ᾰτης
ταμίας πολίτας μαθητὰς Ἀτρείδας
(ἁμαξηλάτης).
ταμίαι πολῖται μαθηταὶ Ἀτρεῖδαι
2. μακρόχρονα όσα λήγουν σε: -ῑτης (τεχνίτης), -ᾱτης (όσα
δηλώνουν καταγωγή: Ἐλεάτης), -ῡτης (όσα δεν προέρχονται
από ρήματα π.χ. πρεσβύτης).
ΘΗΛΥΚΑ σε -α ,γεν.-ης, σε -α , γεν. –ας και σε - η, γεν. –ης
θύελλα γλῶσσα νίκη ψυχὴ ἐνέργεια γενεὰ μοῖρα
θυέλλης γλώσσης νίκης ψυχῆς ἐνεργείας γενεᾶς μοίρας
θυέλλῃ γλώσσῃ νίκῃ ψυχῇ ἐνεργείᾳ γενεᾷ μοίρᾳ
θύελλαν γλῶσσαν νίκην ψυχὴν ἐνέργειαν γενεὰν μοῖραν
θύελλα γλῶσσα νίκη ψυχὴ ἐνέργεια γενεὰ μοῖρα
θύελλαι γλῶσσαι νῖκαι ψυχαὶ ἐνέργειαι γενεαὶ μοῖραι
θυελλῶν γλωσσῶν νικῶν ψυχῶν ἐνεργειῶν γενεῶν μοιρῶν
θυέλλαις γλώσσαις νίκαις ψυχαῖς ἐνεργείαις γενεαῖς μοίραις
θυέλλας γλώσσας νίκας ψυχὰς ἐνεργείας γενεὰς μοίρας
θύελλαι γλῶσσαι νῖκαι ψυχαὶ ἐνέργειαι γενεαὶ μοῖραι
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΘΗΛΥΚΑ ΑΣΥΝΑΙΡΕΤΑ σε -α:
1 όταν πριν από το -α υπάρχει φωνήεν ή ρ το -ᾱ λέγεται καθαρό, διατηρείται σε όλες τις πτώσεις και είναι
μακρόχρονο.
Εξαιρούνται(-α βραχύχρονο): γαῖα/γραῖα, μαῖα/μυῖα/μοῖρα, πεῖρα/πρῷρα, σπεῖρα/σφαῖρα/σφῦρα και τα
προπαροξύτονα. Π.χ. ἡ εὐγένειᾰ.
1 όταν πριν από -α υπάρχει σύμφωνο, εκτός του ρ, το -ᾰ λέγεται μη καθαρό, είναι βραχύχρονο και
μετατρέπεται σε γενική και δοτική ενικού σε –η. π.χ. ἡ θύελλα / τῆς θυέλλης / τῇ θυέλλη.
β. ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Α' ΚΛΙΣΗΣ
αρσενικά θηλυκά ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
βορρᾶς / βορέας Ἑρμῆς ἀμυγδαλῆ μνᾶ γῆ 2 Τονίζονται στη λήγουσα και σε όλες τις πτώσεις
βορρᾶ / βορέου Ἑρμοῦ ἀμυγδαλῆς μνᾶς γῆς
βορρᾷ /βορέᾳ Ἑρμῇ ἀμυγδαλῇ μνᾷ γῇ
βορρᾶν/ βορέαν Ἑρμῆν ἀμυγδαλῆν μνᾶν γῆν
βορρᾶ/βορέα Ἑρμῆ ἀμυγδαλῆ μνᾶ γῆ
Ἑρμαῖ ἀμυγδαλαῖ μναῖ γέαι
Ἑρμῶν ἀμυγδαλῶν μνῶν γεῶν
Ἑρμαῖς ἀμυγδαλαῖς μναῖς γέαις
Ἑρμᾶς ἀμυγδαλᾶς μνᾶς γέας
Ἑρμαῖ ἀμυγδαλαῖ μναῖ γέαι
 ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Β' ΚΛΙΣΗ
Ασυναίρετα Συνηρημένα
Αρσενικά + 1 -ος : ὁ ἄνθρωπος, ὁ μῦθος, ἡ νῆσος, ἡ 2 -οῦς : ὁ πλοῦς (<πλόος), ὁ νοῦς
Θηλυκά κάμηλος. (<νόος)
Ουδέτερα 3 -ον : τό δῶρον, τό μνημεῖον, τό φυτόν 4 -οῦν : τό ὀστοῦν (<ὀστέον)
α. ΑΣΥΝΑΙΡΕΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Β' ΚΛΙΣΗΣ
ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΑΣΥΝΑΙΡΕΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1 Είναι μόνο αρσενικά και θηλυκά σε -ος με τις ίδιες καταλήξεις σε
ενικό και πληθυντικό αριθμό.
2 Τα ουδέτερα διαφέρουν από τα αρσενικά και θηλυκά σε ονομαστική,
αιτιατική και κλητική ενικού (κατάληξη –ον) και πληθυντικού
(κατάληξη –α).
2 Το -α των ουδετέρων όλων γενικά των ασυναίρετων πτωτικών
είναι βραχύχρονο : τὰ δῶρᾰ, τά μυστήριᾰ.
ΑΡΣ. / ΑΡΣ./
ΟΥΔ. ΟΥΔ.
ΘΗΛ ΘΗΛ
Ονομ. ος ον οι α
Γεν. ου ου ων ων
Δοτ. ῳ ῳ οις οις
Αιτ. ον ον ους α
Κλητ. ε ον οι α
ΑΡΣΕΝΙΚΑ σε –ος, γεν-ου ΘΗΛΥΚΑ σε –ος, γεν-ου ΟΥΔΕΤΕΡΑ σε –ον, γεν-ου
ὁ ἄνθρωπος θεὸς ἡ κάμηλος ὁδὸς τὸ δῶρον φυτὸν
τοῦ ἀνθρώπου θεοῦ τῆς καμήλου ὁδοῦ τοῦ δώρου φυτοῦ
τῷ ἀνθρώπῳ θεῷ τῇ καμήλῳ ὁδῷ τῷ δώρῳ φυτῷ
τὸν ἄνθρωπον θεὸν τήν κάμηλον ὁδὸν τὸ δῶρον φυτὸν
(ὦ) ἄνθρωπε θεὲ (ὦ) κάμηλε ὁδὲ (ὦ) δῶρον φυτόν
οἱ ἄνθρωποι θεοὶ αἱ κάμηλοι ὁδοὶ τὰ δῶρα φυτά
τῶν ἀνθρώπων θεῶν τῶν καμήλων ὁδῶν τῶν δώρων φυτῶν
τοῖς ἀνθρώποις θεοῖς ταῖς καμήλοις ὁδοῖς τοῖς δώροις φυτοῖς
τοὺς ἀνθρώπους θεοὺς τάς καμήλους ὁδοὺς τὰ δῶρα φυτά
(ὦ) ἄνθρωποι θεοὶ (ὦ) κάμηλοι ὁδοὶ (ὦ) δῶρα φυτά
β. ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Β' ΚΛΙΣΗΣ
αρσενικά θηλυκά ουδέτερα ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ:
ὁ πλοῦς περίπλους ἡ πρόχους τὸ ὀστοῦν 1 Είναι τα δευτερόκλιτα ουσιαστικά που είχαν άλλο -ο- ή
τοῦ πλοῦ περίπλου τῆς πρόχου τοῦ ὀστοῦ - ε- πριν από τον χαρακτήρα -ο- και συναιρέθηκαν
τῷ πλῷ περίπλῳ τῇ πρόχῳ τῷ ὀστῷ σε όλες τις πτώσεις : ὁ πλόος > πλοῦς, τό ὀστέον
τὸν πλοῦν περίπλουν τὴν πρόχουν τὸ ὀστοῦν >ὀστοῦν.
2 Οι καταλήξεις των συνηρημένων διαφέρουν από
(ὦ) πλοῦ περίπλου (ὦ) πρόχου (ὦ) ὀστοῦν
εκείνες των ασυναίρετων σε ονομαστική, αιτιατική
οἱ πλοῖ περίπλοι αἱ πρόχοι τὰ ὀστᾶ
και κλητική ενικού, όπου ο χαρακτήρας -ο- ή -ε-
τῶν πλῶν περίπλων τῶν πρόχων τῶν ὀστῶν συναιρείται με το -ο- της κατάληξης σε –ου :
τοῖς πλοῖς περίπλοις ταῖς πρόχοις τοῖς ὀστοῖς πλόος>πλοῦς, πλόον >πλοῦν, πλόε>πλοῦ.
τοὺς πλοῦς περίπλους τὰς πρόχους τὰ ὀστᾶ 3 Όλα τα συνηρημένα, απλά και σύνθετα, διατηρούν τον
(ὦ) πλοῖ περίπλοι (ὦ) πρόχοι (ὦ) ὀστᾶ ίδιο τόνο και στην ίδια συλλαβή σε όλες τις πτώσεις:
α) τα απλά περισπώνται στη λήγουσα : πλοῦς, πλοῦ,
πλῷ κλπ. β) τα σύνθετα οξύνονται στην παραλήγουσα:
πρόχους, πρόχου, πρόχῳ κλπ

γ.ΑΤΤΙΚΟΚΛΙΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Β' ΚΛΙΣΗΣ

αρσενικά θηλυκά ουδέτερα ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΤΙΚΟΚΛΙΤΑ
ὁ πρόνεως λεώς ἡ ἅλως τὸ ἀνώγεων 1 Τα δευτερόκλιτα ουσιαστικά και των τριών γενών που
τοῦ πρόνεω λεώ τῆς ἅλω τοῦ ἀνώγεω στην ονομαστική ενικού λήγουν σε –ως (αρσενικά και
τῷ πρόνεῳ λεῴ τῇ ἅλῳ τῷ ἀνώγεῳ θηλυκά) και –ων (ουδέτερα), όχι σε –ος και – ον.
τὸν πρόνεων/ω λεών τὴν τὸ ἀνώγεων Συνηθίζονταν στην αττική διάλεκτο.
(ὦ) πρόνεως λεώς ἅλων /ω (ὦ) ἀνώγεων 2 Διατηρούν σε όλες τις πτώσεις το –ω και παίρνουν
(ὦ) ἅλως υπογεγραμμένο ι, όπου στις αντίστοιχες καταλήξεις
οἱ πρόνεῳ λεῴ αἱ ἅλῳ τὰ ἀνώγεω
τῶν πρόνεων λεών τῶν ἅλων τῶν ἀνώγεων
τοῖς πρόνεῳς λεῴς ταῖς ἅλῳς τοῖς ἀνώγεῳς
τοὺς πρόνεως λεώς τὰς ἅλως τὰ ἀνώγεω
(ὦ) πρόνεῳ λεῴ (ὦ) ἅλῳ (ὦ) ἀνώγεω της κοινής δεύτερης κλίσης υπάρχει ι (υπογεγραμμένο
ή προσγεγραμμένο) : τῷ λεῴ (τῷ λαῷ), τοῖς λεῴς (τοῖς
λαοῖς).
3 Διατηρούν τον ίδιο τόνο και στην ίδια συλλαβή σε
όλες τις πτώσεις : ἅλως, ἅλω, ἅλῳ κλπ.
 ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Γ΄ ΚΛΙΣΗ
Γενικές Η γ΄κλίση περιλαμβάνει ουσιαστικά και των τριών γενών περιττοσύλλαβα.
 Τα τριτόκλιτα ουσιαστικά λήγουν στην ονομαστική ενικού σε –α, -ι, -υ, -ω, -ν, -ρ, -ς (-ξ,
παρατηρήσεις -ψ), και στη γενική σε –ος, -ως ή –ους. π.χ. τό σῶμα, τοῦ σώματος / τό ἄστυ, τοῦ ἄστεος / ἡ
ἠχώ, τῆς ἠχοῦς / ὁ γέρων, τοῦ γέροντος / ὁ ῥήτωρ, τοῦ ῥήτορος / ὁ ἥρως, τοῦ ἥρωος / ὁ
κόραξ, τοῦ κόρακος / ὁ κώνωψ, τοῦ κώνωπος
 Τα αρσενικά και τα θηλυκά τριτόκλιτα ουσιαστικά έχουν ίδιες καταλήξεις σε όλες τις πτώσεις.
ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΩΝ ΤΡΙΤΟΚΛΙΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ
1. καταληκτικά: στην ονομ. ενικού έχουν κατάληξη –ς ὁ ἥρως, ἡ ταχύτης
ως προς την
2. ακατάληκτα: στην ονομαστική ενικού δεν έχουν
κατάληξη ἡ χιών, τό σῶμα
κατάληξη. Όλα τα ουδέτερα είναι ακατάληκτα.
1. μονόθεμα: διατηρούν το αρχικό τους θέμα σε όλες τις ὁ χιτών, τοῦ χιτῶν-ος (θ.χιτων-)
πτώσεις. Το θέμα βρίσκεται από τη γενική ενικού, αφού τό κτῆμα, τοῦ κτήματ-ος (θ.
αφαιρεθεί η κατάληξη. κτηματ-)
ως προς το 2. διπλόθεμα: έχουν δυο θέματα κατά την κλίση τους: ὁ ποιμήν (ισχυρό θ.ποιμην-),
θέμα ισχυρό (μακρόχρονο) και ασθενές (βραχύχρονο). τοῦ ποιμέν-ος (ασθενές θ. ποιμεν-)
Το ισχυρό βρίσκεται από την ονομαστική ενικού και ὁ γέρων (ισχυρό θ.γερων-),
το ασθενές από τη γενική ενικού αφού αφαιρεθεί η τοῦ γέροντ-ος (ασθενές θ.
κατάληξη. γέροντ-)
φωνηεντόληκτ ὁ βασιλεύ-ς, ἡ πόλις, ὁ πέλεκυς.
α
1. ουρανικόληκτα: ὁ κόραξ, τοῦ κόρακ-ος
ως προς τον αφωνόληκτα 2. οδοντικόληκτα: ἡ πατρίς, τῆς πατρίδ-ος
χαρακτήρα συμφωνόληκτ 3. χειλικόληκτα: ὁ κώνωψ, τοῦ κώνωπ-ος
α 1. ενρινόληκτα: ὁ Ἕλλην, τοῦ Ἕλλην-ος
ημιφωνόληκτα 2. υγρόληκτα: ὁ ῥήτωρ, τοῦ ῥήτορ-ος
3. σιγμόληκτα: τό βέλος, τοῦ βέλους (<βέλεσ-ος)
ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΤΡΙΤΟΚΛΙΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ
ΑΡΣΕΝΙΚΑ και ΘΗΛΥΚΑ ΟΥΔΕΤΕΡΑ
ΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
Ονομ. -ς / - -ες - -α
Γεν. -ος / -ως -ων -ος / -ως -ων
Δοτ. -ι -σι(ν) -ι -σι(ν)
Αιτ. -α / -ν -ας / -ς - -α
Κλητ. -ς / - -ες - -α
1. Το -ι- και το -α- στη λήγουσα των ονομάτων της γ΄ κλίσης είναι πάντα βραχύχρονα: ἡ
γνῶσις, τῷ ἀγῶνι, τὸ γῆρας, ταῖς ἀκτῖσι(ν), τὰς ἀκτῖνας, τοῖς παιᾶσι(ν), τοὺς παιᾶνας, τοῖς
χειμῶσι(ν), τοὺς χειμῶνας.
2. Περισπωμένη παίρνουν:
1. Οι μονοσύλλαβοι τύποι της ονομαστικής, αιτιατικής και κλητικής που έχουν
χαρακτήρα -ι- και -υ- (-αυ-, -ου-) : ὁ κῖς, τὸν κῖν, (ὦ) κῖ, τους κῖς / ἡ δρῦς, την δρῦν,
Γενικοί κανόνες
(ὦ) δρῦ, τάς δρῦς / τόν βοῦν, (ὦ) βοῦ, τούς βοῦς / τήν γραῦν, (ὦ) γραῦ, τάς γραῦς.
τονισμού
2. Η αιτιατική πληθυντικού των ονομάτων σε -υς, όταν τονίζεται στη λήγουσα: τοὺς
των
ἰχθῦς, τὰς κλιτῦς.
τριτοκλίτων
ουσιαστικών 3. Η ονομαστική, αιτιατική και κλητική ενικού των ονομάτων πῦρ και οὖς.
4. Η ονομαστική και κλητική ενικού του θηλυκού ονόματος ἡ γλαῦξ.
5. Η κλητική ενικού των ονομάτων σε -ευς: π.χ. (ὦ) βασιλεῦ, (ὦ) γονεῦ, (ὦ) ἱερεῦ.
3. Τα μονοσύλλαβα ουσιαστικά της γ΄κλίσης στη γενική και τη δοτική ενικού και γενική
πληθυντικού τονίζονται στη λήγουσα: ἡ φλόξ, τῇ φλογί, τῶν φλογῶν, ταῖς φλοξί.
Εξαιρούνται και τονίζονται στην παραλήγουσα: ὁ θώς, τῶν θώων / τὸ οὖς, τῶν ὤτων / ὁ
παῖς, τῶν παίδων / ὁ Τρώς, τῶν Τρώων / ἡ δᾴς, τῶν δᾴδων / τὸ φῶς, τῶν φώτων.
 ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ
ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΑ ΜΟΝΟΘΕΜΑ
σε -ως, γεν.-ωος σε -υς, γεν.-υος σε -εύς, γεν.-έως σε –οῦς, σε –αῦς,
γεν.-οός γεν.-αός
ὁ ἥρως Τρὼς βότρυς ἰχθὺς ὁ βασιλεὺς ἁλιεὺς βοῦς ἡ γραῦς
τοῦ ἥρωος Τρωὸς βότρυος ἰχθὺος τοῦ βασιλέως ἁλιέως, ἁλιῶς βοὸς τῆς γραὸς
τῷ ἥρωι Τρωὶ βότρυϊ ἰχθὺι τῷ βασιλεῖ ἁλιεῖ βοῒ τῇ γραῒ
τὸν ἥρωα Τρῶα βότρυν ἰχθὺν τὸν βασιλέα ἁλιέα, ἁλιᾶ βοῦν τὴν γραῦν
(ὦ) ἥρως Τρὼς βότρυ ἰχθὺ (ὦ) βασιλεῦ ἁλιεῦ βοῦ (ὦ) γραῦ
οἱ ἥρωες Τρῶες βότρυες ἰχθὺες οἱ βασιλεῖς ἁλιεῖς βόες αἱ γρᾶες
τῶν ἡρώων Τρώων βοτρύων ἰχθὺων τῶν βασιλέων ἁλιέων, ἀλιῶν βοῶν τῶν γραῶν
τοῖς ἥρωσι Τρωσὶ(ν βότρυσι(ν) ἰχθὺσι(ν) τοῖς βασιλεῦσι ἁλιεῦσι βουσὶ(ν) ταῖς γ ραυσὶ
τοὺς ἥρωας ) Τρῶας βότρυς ἰχθῦς τοὺς βασιλέας ἁλιέας, ἀλιᾶς βοῦς τὰς γραῦς
(ὦ) ἥρωες Τρῶες βότρυες ἰχθὺες (ὦ) βασιλεῖς ἁλιεῖς βόες (ὦ) γρᾶες
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
o Κλητική ενικού: σχηματίζεται χωρίς κατάληξη: (ὦ) κλιτύ, στάχυ, πληθύ, ἰχθύ.
Καταληκτικά o Μονοσύλλαβοι τύποι τονίζονται στη λήγουσα με περισπωμένη: ἡ δρῦς, τὴν δρῦν κ.α.
μονόθεμα o Αιτιατική πληθ., όταν τονίζονται στη λήγουσα, με περισπωμένη: τοὺς ἰχθῦς, τὰς κλιτῦς.
σε -υς , γεν . o Η αιτιατική ενικού λήγει σε -ν (π.χ. τὸν ἰχθύν, τὴν κλιτὺν) και η αιτιατική πληθυντικού
-υος λήγει σε -ς (π.χ. τοὺς βότρυς, τὰς ὀσφῦς).
 Η γενική ενικού λήγει σε –ως (και όχι –ος). π.χ. τοῦ βασιλέως.
 Η κλητική ενικού είναι όμοια με το θέμα χωρίς την κατάληξη. π.χ. (ὦ) βασιλεῦ, γραμματεῦ.
Το ίδιο και στα σε -οῦς και -αῦς. π.χ. (ὦ) βοῦ, γραῦ κλπ.
Καταληκτικά  Αιτιατική πληθ.: σε –ας. π.χ. τοὺς βασιλέας, γραμματέας (η κατάληξη -εῖς μεταγενέστερη).
μονόθεμα  Το –υ του χαρακτήρα αποβάλλεται πριν από φωνήεν. π.χ. βασιλέως. Το ίδιο και στα σε
σε -εύς , γεν . -οῦς και -αῦς. π.χ. βοός, γραός κλπ.
-έως  Το ε- που μένει μετά την αποβολή του υ συναιρείται με το –ε ή το –ι της κατάληξης σε –ει.
π.χ. βασιλεῦι  βασιλέι βασιλεῖ, βασιλεῦες βασιλέες  βασιλεῖς.
 Όσα έχουν πριν από το –εύς φωνήεν συναιρούν το ε- με το -ω- και το –α- σε γενική και
αιτιατική ενικού / πληθυντικού: π.χ. ἁλιέως > ἁλιῶς, ἁλιέων > ἁλιῶν, Εὐβοέως >
Εὐβοῶς, Πειραιέα > Πειραιᾶ κλπ.
ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΑ ΔΙΠΛΟΘΕΜΑ
σε -ις, γεν.-εως σε -υς, γεν.-εως Ουδέτερο σε -υ, γεν.- Θηλυκά σε –ώ, γεν. –οῦς
εως
ἡ δύναμις ὁ πέλεκυς πῆχυς τὸ ἄστυ ἡ ἠχὼ Κλειὼ λεχὼ
τῆς δυνάμεως τοῦ πελέκεως πήχεως τοῦ ἄστεως τῆς ἠχοῦς Κλειοῦς λεχοῦς
τῇ δυνάμει τῷ πελέκει πήχει τῷ ἄστει τῇ ἠχοῖ Κλειοῖ λεχοῖ
τὴν δύναμιν τὸν πέλεκυν πῆχυν τὸ ἄστυ τὴν ἠχὼ Κλειὼ λεχὼ
(ὦ) δύναμι (ὦ) πέλεκυ πῆχυ (ὦ) ἄστυ (ὦ) ἠχοῖ Κλειοῖ λεχοῖ
αἱ δυνάμεις οἱ πελέκεις πήχεις τὰ ἄστη λεχοὶ 1
τῶν δυνάμεων τῶν πελέκεων πήχεων τῶν ἄστεων λεχῶν
ταῖς δυνάμεσι(ν) τοῖς πελέκεσι(ν) πήχεσι(ν) τοῖς ἄστεσι(ν) λεχοῖς
τὰς δυνάμεις τοὺς πελέκεις πήχεις τὰ ἄστη λεχοὺς
(ὦ) δυνάμεις (ὦ) πελέκεις πήχεις (ὦ) ἄστη λεχοὶ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
o Τα θέματα είναι:
Για τα α) ισχυρό –ι / υ : πολι-, πελεκυ- :σχηματίζουν ονομαστική, αιτιατική, κλητική ενικού.
καταληκτικά
β) ασθενές σε –ε: πολε-, πελεκε- από το οποίο σχηματίζονται οι υπόλοιπες πτώσεις.
διπλόθεμα σε
o Γενική ενικού / πληθυντικού τονίζονται σε ΠΠΛ (αντίθετα από τον κανόνα): τῆς πόλεως,
-ις , και –
υς, γεν. τῶν πόλεων, τῆς δυνάμεως, τῶν δυνάμεων, τοῦ πελέκεως, τῶν πελέκεων.
-εως : o Σχηματίζουν την αιτιατική ενικού σε –ν και την κλητική χωρίς κατάληξη: τὴν πόλιν, (ὦ)
πόλι, τὴν πήχυν, (ὦ) πήχυ, τὴν βάσιν, (ὦ) βάσι.
 Τα θέματα είναι:
Για α) ισχυρό σε –ω, ἠχω-: σχηματίζει την ονομαστική του ενικού χωρίς κατάληξη.
ακατάληκτα β) ασθενές σε –ο: ἠχο-, Κλειο-, λεχο-: σχηματίζει τις υπόλοιπες πτώσεις με συναίρεση: τῆς
διπλόθεμα ἠχό-ος > ἠχοῦς, τῇ ἠχό-ι > ἠχοῖ. Παρά τη συναίρεση η αιτιατική οξύνεται κατ’ αναλογίαν
θηλυκά σε – προς την ομόηχη ονομαστική: ἡ ἠχὼ, τὴν ἠχὼ.
ώ, γεν . -οῦς :  Κλητική ενικού: είναι ακατάληκτη από αρχαιότερο θέμα σε –οι και περισπάται:(ὦ) ἠχοῖ.
 Κανονικά δεν έχουν πληθυντικό.

1
Όπως η β΄κλίση.
 ΣΥΜΦΩΝΟΛΗΚΤΑ
ΑΦΩΝΟΛΗΚΤΑ
ΟΥΡΑΝΙΚΟΛΗΚΤΑ ΧΕΙΛΙΚΟΛΗΚΤΑ
καταληκτικά μονόθεμα καταληκτικά μονόθεμα
ὁ κόραξ (κ-ς) ὄνυξ (χ-ς) ἡ πτέρυξ (γ-ς) γύψ(π-ς) ὁ Ἄραψ
τοῦ κόρακος ὄνυχος πτέρυγος γυπός τοῦ Ἀραβος
τῷ κόρακι ὄνυχι πτέρυγι γυπί τῷ Ἄραβι
τόν κόρακα ὄνυχα πτέρυγα γῦπα τόν Ἄραβα
(ὦ) κόραξ ὄνυξ πτέρυξ γύψ (ὦ) Ἄραψ
κόρακες ὄνυχες πτέρυγες γῦπες Ἄραβες
κοράκων ὀνύχων πτερύγων γυπῶν Ἀράβων
κόραξι ὄνυξι πτέρυξι γυψί(ν) Ἄραψι(ν)
κόρακας ὄνυχας πτέρυγας γῦπας Ἄραβας
κόρακες ὄνυχες πτέρυγες γῦπες Ἄραβες
ΟΔΟΝΤΙΚΟΛΗΚΤΑ
με θέμα σε ντ Ουδέτερα
με χαρακτήρα απλό οδοντικό (τ,δ,θ) με θέμα σε -ντ Ασυναίρετα Συνηρημένα ακατάληκτα
σε -ων, κύρια σε -ῶν, μονόθεμα -
σε –ας, -αντος σε –ους, γεν.- οντος γεν.- ῶντος (μ)α, γεν.-
–τ- –δ- –θ- (μ)ατος
-οντος
τάπης πατρίς ὄρνις ἱμάς γίγας ὀδούς γέρων Ξενοφῶν κτῆμα
τάπητος πατρίδος ὄρνιθ-ος ἱμάντος γίγαντος ὀδόντος γέροντος Ξενοφῶντος κτήματ-ος
τάπητι πατρίδι ὄρνιθ-ι ἱμάντι γίγαντι ὀδόντι γέροντι Ξενοφῶντι κτήματ-ι
τάπητα πατρίδα ὄρνιν ἱμάντα γίγαντα ὀδόντα γέροντα Ξενοφῶντα κτῆμα
τάπης πατρίς ὄρνι ἱμάς γίγαν ὀδούς γέρον Ξενοφῶν κτῆμα
τάπητες πατρίδες ὄρνιθ-ες ἱμάντες γίγαντες ὀδόντες γέροντ-ες κτήματ-α
ταπήτω πατρίδων ὀρνίθ-ων ἱμάντων γιγάντων ὀδόντων γερόντ-ων κτημάτ-ων
ν πατρίσι ὄρνισι ἱμᾶσι γίγασι ὀδοῦσι γέρουσι κτήμασι
τάπησι πατρίδας ὄρνιθ-ας ἱμάντας γίγαντας ὀδόντας γέροντ-ας κτήματ-α
τάπητας πατρίδες ὄρνιθ-ες ἱμάντες γίγαντες ὀδόντες γέροντ-ες κτήματ-α
τάπητες
ΣΕΙΣΠΑΡΑΤΗΡΗ

 Τα περισσότερα αφωνόληκτα σχηματίζουν την αιτιατική ενικού σε –α και την κλητική ενικού όμοια
με την ονομαστική: τὸν κόρακα, (ὦ) κόραξ, τήν πατρίδα, (ὦ) πατρίς.
 Τα βαρύτονα οδοντικόληκτα σε –ις (γεν. -ιτος, -ιδος, -ιθος) σχηματίζουν την αιτιατική ενικού σε
–ν και την κλητική ενικού όμοια με το θέμα: τήν ὄρνιν, (ὦ) ὄρνι, τήν χάριν, (ὦ) χάρι, τήν ἔριν, (ὦ)
ἔρι.
ΠΙΝΑΚΑΣ
τυραννίς παῖς (δ-ς) φῶς θρίξ πούς ἄναξ
τυραννίδ-ος παιδ-ὸς φωτός τριχός ποδός ἄνακτος
τυραννίδ-ι παιδ-ὶ φωτί τριχί ποδί ἄνακτι
τυραννίδ-α παῖδ-α φῶς τρίχα πόδα ἄνακτα
τυραννί παῖ φῶς θρίξ πούς ἄναξ
τυραννίδ-ες παῖδ-ες φῶτα τρίχες πόδες ἄνακτες
τυραννίδων παίδ-ων φώτων τριχῶν ποδῶν ἀνάκτων
τυραννίσι παισὶ φωσί(ν) θριξί(ν) ποσί(ν) ἄναξι(ν)
τυραννίδας παῖδ-ας φῶτα τρίχας πόδας ἄνακτας
τυραννίδ-ες παῖδ-ες φῶτα τρίχες πόδες ἄνακτες
 ΣΥΜΦΩΝΟΛΗΚΤΑ
ΗΜΙΦΩΝΟΛ ΗΚΤ Α
ΕΝΡΙΝΟΛΗΚΤΑ
Μονόθεμα Διπλόθεμα
καταληκτικά ακατάληκτα ακατάληκτα ακατάληκτα ακατάληκτα ακατάληκτα
σε –ις, γεν.-ῖνος σε –αν, γεν.-ᾶνος σε –ων, γεν.-ωνος σε –ην, γεν.-ηνος σε–ην, γεν.- σε–ων, γεν.-ονος
ενός
ἡ ἀκτίς ὁ Τιτάν χειμών Ἕλλην μήν ποιμήν ἡγεμών γείτων
τῆς ἀκτῖνος τοῦ Τιτᾶνος χειμῶνος Ἕλληνος μηνός ποιμένος ἡγεμόνος γείτονος
τῇ ἀκτῖνι τῷ Τιτᾶνι χειμῶνι Ἕλληνι μηνί ποιμένι ἡγεμόνι γείτονι
τὴν ἀκτῖνα τὸν Τιτᾶνα χειμῶνα Ἕλληνα μῆνα ποιμένα ἡγεμόνα γείτονα
(ὦ) ἀκτίς (ὦ) Τιτάν χειμών Ἕλλην μήν ποιμήν ἡγεμών γεῖτον
αἱ ἀκτῖνες οἱ Τιτᾶνες χειμῶνες Ἕλληνες μῆνες ποιμένες ἡγεμόνες γείτονες
τῶν ἀκτίνων τῶν Τιτάνων χειμώνων Ἑλλήνων μηνῶν ποιμένων ἡγεμόνων γειτόνων
ταῖς ἀκτῖσι(ν) τοῖς Τιτᾶσι(ν) χειμῶσι(ν) Ἕλλησι(ν) μησί(ν) ποιμέσι(ν) ἡγεμόσι(ν) γείτοσι(ν)
τὰς ἀκτῖνας τοὺς Τιτᾶνας χειμῶνας Ἕλληνας μῆνας ποιμένας ἡγεμόνας γείτονας
(ὦ) ἀκτῖνες (ὦ) Τιτᾶνες χειμῶνες Ἕλληνες μῆνες ποιμένες ἡγεμόνες γείτονες
ΥΓΡΟΛΗΚΤΑ
Μονόθεμα ακατάληκτα Διπλόθεμα ακατάληκτα
σε –ηρ, γεν.-ηρος σε –ωρ, -ωρος σε–αρ, γεν.-αρος σε –είρ, -ειρός σε–ήρ, -έρος σε -ωρ, γεν.-ορος
ὁ κλητήρ ἰχώρ τὸ νέκταρ ὁ Κάρ φθείρ ἀθήρ ῥήτωρ
τοῦ κλητῆρος ἰχῶρος τοῦ νέκταρος τοῦ Καρός φθειρός ἀθέρος ῥήτορος
τῷ κλητῆρι ἰχῶρι τῷ νέκταρι τῷ Καρί φθειρί ἀθέρι ῥήτορι
τὸν κλητῆρα ἰχῶρα τὸ νέκταρ τὸν Κᾶρα φθεῖρα ἀθέρα ῥήτορα
(ὦ) κλητήρ ἰχώρ (ὦ) νέκταρ (ὦ) Κάρ φθείρ ἀθήρ ῥῆτορ
οἱ κλητῆρες ἰχῶρες οἱ Κᾶρες φθεῖρες ἀθέρες ῥήτορες
τῶν κλητήρων ἰχώρων τῶν Καρῶν φθειρῶν ἀθέρων ῥητόρων
τοῖς κλητῆρσι(ν) ἰχῶρσι(ν) τοῖς Καρσί(ν) φθειρσί(ν) ἀθέρσι(ν) ῥήτορσι(ν)
τοὺς κλητῆρας ἰχῶρας τοὺς Κᾶρας φθεῖρας ἀθέρας ῥήτορας
(ὦ) κλητῆρες ἰχῶρες (ὦ) Κᾶρες φθεῖρες ἀθέρες ῥήτορες
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ συγκοπτόμενα σε –ηρ, γεν.- ρος
Για τα ενρινόληκτα και υγρόληκτα: πατήρ ἀνήρ ἡ μήτηρ Δημήτηρ
1. Τα –ι- και –α- προ του χαρακτήρα –ν- των σε – πατρός ἀνδρός τῆς μητρός Δήμητρος
ας /–ις είναι μακρόχρονα: τῆς ἀκτῖνος, τοῦ πατρί ἀνδρί τῇ μητρί Δήμητρι
Τιτᾶνος. πατέρα ἄνδρα τὴν μητέρα Δήμητρα
2. Σχηματίζουν κλητική ενικού όμοια με ονομαστική: πᾶτερ ἄνερ (ὦ) μῆτερ Δήμητερ
(ὦ) ἀκτίς, (ὦ) Τιτάν, (ὦ) χειμών κλπ. πατέρες ἄνδρες αἱ μητέρες
Εξαιρούνται τα βαρύτονα διπλόθεμα σε –ων, πατέρων ἀνδρῶν τῶν μητέρων
-ονος και –ωρ, -ορος: σχηματίζουν την κλητική πατράσι(ν) ἀνδράσι(ν) ταῖς μητράσι
ενικού όμοια με ασθενές θέμα: (ὦ) γεῖτον, (ὦ) πατέρας ἄνδρας τὰς μητέρας
ῥῆτορ. πατέρες ἄνδρες (ὦ) μητέρες
3. Ο χαρακτήρας –λ- και –ρ- των υγρολήκτων
διατηρείται εμπρός από το –σ- (-ς) της κατάληξης:
π.χ. κλητῆρσι(ν), ῥήτορσι(ν).
4. Ο χαρακτήρας –ν- των ενρινολήκτων αποβάλλεται:
ἀκτίν-ς > ἀκτίς, ἀκτῖν-σι(ν) > ἀκτῖσι(ν).
5. Το ουσιαστικό ὁ σωτήρ-ῆρος στην κλιτική ενικού
σχηματίζεται: ὦ σὠτερ.
6. Η δοτική πληθ. του ουσ. ὁ ἀστήρ-ἀστέρος
σχηματίζεται: τοῖς ἀστρᾶσι.
Για τα διπλόθεμα ακατάληκτα συγκοπτόμενα υγρόληκτα σε –ηρ, γεν.-ρος:
1. Τα πατήρ, ἀνήρ, μήτηρ, Δημήτηρ, γαστήρ, θυγάτηρ έχουν ισχυρό θέμα σε –ηρ και ασθενές σε – ερ:
πατηρ-, πατερ-, μητηρ-, μητερ- κλπ. Σε κάποιες πτώσεις συγκόπτουν το –ε- του ασθενούς θέματος:
 τα: πατήρ, μήτηρ, γαστήρ και θυγάτηρ στη γενική / δοτική ενικού και δοτική πληθυντικού.
 ἡ Δημήτηρ στις πλάγιες πτώσεις ενικού.
 ὁ ανήρ στις πλάγιες πτώσεις ενικού και σ’ όλο τον πληθυντικό. Στη θέση του–ε- αναπτύσσεται
ευφωνικό –δ- : τοῦ ἀνέρος > ἀνρός > ἀνδρός.
2. Δημήτηρ: τονίζεται στην προπαραλήγουσα σε όλες τις πτώσεις εκτός ονομαστικής ενικού.
3. Σχηματίζουν κλητική ενικού όμοια με το ασθενές θέμα και τονίζονται στην αρχική συλλαβή: (ὦ) πᾶτερ,
μῆτερ, θύγατερ, ἄνερ, Δήμητερ.
4. Γαστήρ: έχει κλητική όμοια με την ονομαστική: (ὦ) γαστήρ.
5. Δοτική πληθυντικού: μεταξύ συγκεκομμένου θέματος και κατάληξης αναπτύσσεται ευφωνικό –α-:
πατράσι(ν), ἀνδράσι(ν), μητράσι(ν).
 ΣΥΜΦΩΝΟΛΗΚΤΑ
ΗΜΙΦΩΝΟΛ ΗΚΤΑ
ΣΙΓΜΟΛΗΚΤΑ
Ουδέτερα
Θηλυκά
Αρσενικά μονόθεμα διπλόθεμα
διπλόθεμα Ουδέτερα ακατάληκτα
ακατάληκτα ακατάληκτα
ακατάληκτ
α
σε –ης, γεν.-ους σε ως, -οῦς σε –ος, -ους σε –ας, γεν.-ατος ή –ως
Σωκράτης Περικλῆς αἰδώς βέλος κρέας πέρας κέρας τέρας
Σωκράτους Περικλέους αἰδοῦς βέλους κρέως πέρατ-ος κέρως / κέρατ- τέρατ-ος
Σωκράτει Περικλεῖ αἰδοῖ βέλει κρέᾳ πέρατ-ι ος τέρατ-ι
Σωκράτη Περικλέα (-ῆ) αἰδῶ βέλος κρέας πέρας κέρᾳ / κέρατ-ι τέρας
Σώκρατες Περίκλεις αἰδώς βέλος κρέας πέρας κέρας τέρας
κέρας
Σωκράται Περικλεῖς βέλη κρέα πέρατα κέρα / κέρατα τέρα / τέρατα
Σωκρατῶν Περικλέων βελῶν κρεῶν περάτων κερῶν / τερῶν/ τεράτων
Σωκράταις - - βέλεσι(ν) κρέα-σι(ν) πέρα-σι(ν) κεράτων τέρασι(ν)
Σωκράτας Περικλεῖς βέλη κρέα πέρατα κέρᾳσι(ν) τέρα / τέρατα
Σωκράται Περικλεῖς βέλη κρέα πέρατα κέρα / κέρατα τέρα / τέρατα
κέρα / κέρατα
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
 Είναι όλα κύρια ονόματα και έχουν θέμα σε εσ- : Σωκρατεσ-, Περικλεσ-
 Ονομαστική ενικού χωρίς κατάληξη και σχηματίζονται με έκταση του βραχύχρονου –ε- σε –η:
Σωκράτεσ- > Σωκράτης, Περικλεεσ- > Περικλέης > Περικλῆς (με συναίρεση η+ε=η).
Για αρσενικά  Οι πλάγιες πτώσεις του ενικού σχηματίζονται με τις εξής μεταβολές :
μονόθεμα α) ο χαρακτήρας -σ- αποβάλλεται μεταξύ δυο φωνηέντων.
ακατάληκτα β) το -ε- θέματος και το φωνήεν κατάληξης συναιρούνται: γεν. εν. τοῦ Σωκράτεσ-ος >
σε –ης, -ους Σωκράτε-ος > Σωκράτους (ε+ο>ου), τοῦ Περικλέεσ-ος > Περικλέε-ος > Περικλέους (ε+ο>ου).
– κλῆς ,  Η κλητική ενικού σχηματίζεται ακατάληκτη με αναβιβασμό του τόνου: (ὦ) Σώκρατες, (ὦ)
-κλέους Περίκλεες > Περίκλεις (με συναίρεση ε+ ε=ει).
 Κανονικά έχουν μόνο ενικό. Όταν σχηματίζουν πληθυντικό, τα σε –ης, -ους κλίνονται
κατά την Α΄κλίση ενώ τα σε –ῆς, -έους κατά την Γ΄κλίση: οἱ Σωκράται, κλπ., οἱ Περικλεῖς,
τῶν Περικλέων κλπ.
 Έχουν ισχυρό θέμα σε –ως και ασθενές σε –ος : αἰδωσ-, αἰδοσ-
Για τα  Σχηματίζουν την ονομαστική και κλητική ενικού από το ισχυρό θέμα χωρίς κατάληξη: (ὦ) αἰδώς.
θηλυκά  Οι πλάγιες πτώσεις από το ασθενές θέμα με τις εξής μεταβολές:
διπλόθεμα 1. ο χαρακτήρας -σ- αποβάλλεται μεταξύ δυο φωνηέντων.
ακατάληκτα 2. το -ο- του θέματος και το φωνήεν της κατάληξης συναιρούνται: τῆς αἰδόσ-ος > αἰδό-
σε -ως, -οῦς ος > αἰδοῦς κλπ.
 Δεν έχουν πληθυντικό.
o Έχουν αρχικό θέμα σε –εσ : βελεσ-, ἐδαφεσ-
o Ονομαστική, αιτιατική και κλητική ενικού χωρίς κατάληξη και με τροπή του -ε- του
θέματος σε -ο-: βελεσ- > βέλος, ἐδαφεσ- > ἔδαφος
o Με το αρχικό θέμα σε –ες σχηματίζουν τη γενική και δοτική ενικού και τον
Για ουδέτερα πληθυντικό, με τις εξής μεταβολές:
σιγμόληκτα σε α) ο χαρακτήρας -σ- αποβάλλεται μεταξύ δυο φωνηέντων
– ος, γεν. -ους β) το -ε- του θέματος και το φωνήεν της κατάληξης συναιρούνται: γεν.εν. τοῦ βέλεσ-ος >
βέλε-ος > βέλους (ε+ο>ου), ον., αιτ., κλητ. πληθ. τὰ βέλεσ-α > βέλε-α > βέλη (ε+α=η)
κλπ. Όμως, στην ονομαστική, αιτιατική και κλητική του πληθυντικού, αν πριν από το -ε- του
θέματος προηγείται άλλο -ε- λήγουν σε –α : τό χρέος: τά χρέεσ-α > χρέε-α > χρέα (ε+α=α)
o Στη δοτική πληθυντικού τα δύο –σ- απλοποιούνται σε ένα: τοῖς βέλεσ-σι(ν) > βέλεσι(ν)
Γ ια ουδέτερα Σιγμόληκτα ουδέτερα σε -ας είναι έξι: κρέας, γέρας, γῆρας, πέρας, τέρας, κέρας. Από αυτά:
ακατάληκ τα  κρέας, γέρας, γῆρας: έχουν θέμα παντού σιγμόληκτο σε -ασ·- · αυτά αποβάλλουν το σ
σε – ας, ανάμεσα σε 2 φωνήεντα και έπειτα τα συναιρούν: τοῦ (κρέασ-ος > κρέα-ος > κρέως.
γεν. –ως/ –  πέρας: σχηματίζει ονομαστική, αιτιατική, κλητική ενικού από σιγμόληκτο θέμα σε -ας. Οι
ατος άλλες πτώσεις σε -ατ, ως οδοντικόληκτο: τοῦ πέρατ-ος, τὰ πέρατ-α, τῶν περάτ-ων.
 το τέρας:
 σχηματίζει ενικό κατά το πέρας: τὸ τέρας,  τοῦ τέρατος κ.τ.λ.
 στον πληθυντικό σχηματίζεται με τους δύο τρόπους: τα τέρα /τά τέρατα κ.τ.λ.
 κέρας: σε όλους τους αριθμούς κατά τους δύο τρόπους: τὸ κέρας, τοῦ κέρως και
κέρατος, τῷ κέρᾳ και κέρατι κ.τ.λ.
 το γῆρας έχει μόνο ενικό αριθμό.
 ΚΛΙΣΗ ΑΝΩΜΑΛΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ
Ανώμαλα κατά το γένος
Έχουν στον πληθυντικό αριθμό διαφορετικό γένος απ' ό,τι στον ενικό ή εκτός από το βασικό γένος έχουν κι άλλο.
Ενικός αριθμός
ὁ λύχνος σῖτος δεσμὸς σταθμὸς τὸ στάδιον
τοῦ λύχνου σίτου δεσμοῦ σταθμοῦ τοῦ σταδίου
τῷ λύχνῳ σίτῳ δεσμῷ σταθμῷ τῷ σταδίῳ
τὸν λύχνον σῖτον δεσμὸν σταθμὸν τὸ στάδιον
ὦ λύχνε σῖτε δεσμὲ σταθμὲ ὦ στάδιον
Πληθυντικός αριθμός
τὰ λύχνα σῖτα δεσμὰ οἱ δεσμοὶ σταθμὰ οἱ σταθμοὶ στάδια οἱ στάδιοι
τῶν λύχνων σίτων δεσμῶν τῶν δεσμῶν σταθμῶν τῶν σταθμῶν σταδίων τῶν σταδίων
τοῖς λύχνοις σίτοις δεσμοῖς τοῖς δεσμοῖς σταθμοῖς τοῖς σταθμοῖς σταδίοις τοῖς σταδίοις
τὰ λύχνα σῖτα δεσμὰ τοὺς δεσμοὺς σταθμὰ τοὺς σταθμοὺς στάδια τοὺς σταδίους
ὦ λύχνα σῖτα δεσμὰ ὦ δεσμοὶ σταθμὰ ὦ σταθμοὶ στάδια ὦ στάδιοι
Ετερόκλιτα
Σχηματίζονται στον πληθυντικό ή σε μερικές πτώσεις κατά διαφορετική κλίση ή συγχρόνως κατά την ίδια και
διαφορετική κλίση.
Σύμφωνα με τη β' κλ. και τα συγκοπτόμενα της γ' κλ. του ον. Σύμφωνα με γ'  και  α' Σύμφωνα με την α' και γ' κλ.
ὁ ἀρὴν κλ.
Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός Ενικός αριθμός
ὁ ἀμνὸς/ ἀρὴν οἱ ἀμνοὶ/ ἄρνες Ἄρης Θαλῆς
τοῦ ἀμνοῦ/ ἀρνὸς τῶν ἀμνῶν/ ἀρνῶν Ἄρεως Θαλοῦ  /Θάλεω /Θάλητος
τῷ ἀμνῷ/ ἀρνὶ τοῖς ἀμνοῖς/ ἀρνάσι(ν) Ἄρει Θαλῇ /Θάλητι
τὸν ἀμνὸν / ἄρνα τοὺς ἀμνοὺς/ ἄρνας Ἄρη  / Ἄρην Θαλῆν /Θάλητα
ὦ ἀμνὲ ὦ ἀμνοὶ ἄρνες Ἄρες Θαλῆ
Σύμφωνα με την α' και γ' κλ.
Ενικός αριθμός
ὁ πρεσβευτὴς Οἰδίπους ἡ γυνὴ
τοῦ πρεσβευτοῦ Οἰδίποδος /Οἰδίπου τῆς γυναικὸς
τῷ πρεσβευτῇ Οἰδίποδι τῆ γυναικὶ
τὸν πρεσβευτὴν Οἰδίποδα /Οἰδίπουν τὴν γυναῖκα
ὦ πρεσβευτὰ Οἰδίπου ὦ γύναι
Πληθυντικός αριθμός
οἱ πρέσβεις αἱ γυναῖκες
τῶν πρέσβεων τῶν γυναικῶν
τοῖς πρέσβεσι ταῖς γυναιξὶ
τοὺς πρέσβεις τὰς γυναῖκας
ὦ πρέσβεις ὦ γυναῖκες
Σύμφωνα με τη γ'  κλ. Σύμφωνα με τη β' και γ' κλ.
Ενικός αριθμός
ὁ χρὼς υἱὸς ὄνειρος  τὸ ὄνειρον τὸ δάκρυον /δάκρυ πῦρ
τοῦ χρωτὸς / χροὸς υἱοῦ /υἱέος ὀνείρου τοῦ ὀνείρατος τοῦ δακρύου πυρὸς
τῷ χρωτὶ /χρῷ /χροΐ υἱῷ/ υἱεῖ ὀνείρῳ τῷ ὀνείρατι τῷ δακρύῳ πυρὶ
τὸν χρῶτα υἱὸν ὄνειρον τὸ ὄνειρον τὸ δάκρυον /δάκρυ πῦρ
ὦ υἱὲ ὦ ὄνειρον ὦ δάκρυον /δάκρυ πῦρ
Πληθυντικός αριθμός
οἱ χρῶτες υἱεῖς τὰ ὀνείρατα τὰ δάκρυα πυρὰ
τῶν χρωτῶν υἱέων τῶν ὀνειράτων τῶν δακρύων πυρῶν
τοῖς χρωσὶ υἱέσι τοῖς ὀνείρασι τοῖς δάκρυσι(ν) πυροῖς
τοὺς χρῶτες υἱεῖς τὰ ὀνείρατα τὰ δάκρυα πυρὰ
ὦ χρῶτες υἱεῖς ὦ ὀνείρατα ὦ δάκρυα πυρὰ
Μεταπλαστά
Κλίνονται κατά μία ορισμένη κλίση σε όλες τις πτώσεις, αλλά το θέμα τους μεταπλάσσεται (δηλ. μεταβάλλεται).
Ενικός αριθμός
ὁ Ἀπόλλων Ζεὺς Ποσειδῶν κύων μάρτυς σὴς
τοῦ Απόλλωνος Διὸς Ποσειδῶνος κυνὸς μάρτυρος σεὸς /σητὸς
τῷ Ἀπόλλωνι Διὶ Ποσειδῶνι κυνὶ μάρτυρι -
τὸν Απόλλωνα/Απόλλω Δία Ποσειδῶνα /Ποσειδῶ κύνα μάρτυρα -
ὦ Ἄπολλον Ζεῦ Πόσειδον κύον μάρτυς
 Πληθυντικός αριθμός
οἱ Ἀπόλλωνες κύνες μάρτυρες σέες / σῆτες
τῶν - δεν κυνῶν μαρτύρων σέων/ σητῶν
τοῖς - έχει κυσὶ(ν) μάρτυσι   -
τοὺς Απόλλωνας κύνας μάρτυρας σέας/ σῆτας
ὦ   - κύνες μάρτυρες -
Ενικός αριθμός
ἡ κλεὶς ναῦς Πνὺξ χεὶρ
τῆς κλειδὸς νεὼς Πυκνὸς χειρὸς
τῇ κλειδὶ νηὶ Πυκνὶ χειρὶ
τὴν κλεῖδα /κλεῖν ναῦν Πύκνα χεῖρα
ὦ - ναῦ χεὶρ
Πληθυντικός αριθμός
αἱ κλεῖδες νῆες χεῖρες
τῶν κλειδῶν νηῶν χειρῶν
ταῖς κλεισὶ ναυσὶ χερσὶ(ν)
τὰς κλεῖδας/ κλεῖς ναῦς χεῖρας
ὦ - νῆες χεῖρες
Ενικός αριθμός
τὸ γόνυ δέλεαρ δόρυ ἧπαρ κνέφας οὖς στέαρ ὕδωρ φρέαρ
τοῦ γόνατος δελέατος δόρατος ἥπατος κνέφους ὠτὸς στέατος ὕδατος φρέατος
τῷ γόνατι δελέατι δόρατι ἥπατι κνέφει ὠτὶ στέατι ὕδατι/ὕδει φρέατι
τὸ γόνυ δέλεαρ δόρυ ἧπαρ κνέφᾳ οὖς στέαρ ὕδωρ φρέαρ
ὦ γόνυ δέλεαρ δόρυ ἧπαρ κνέφας οὖς στέαρ ὕδωρ φρέαρ
Πληθυντικός αριθμός
τὰ γόνατα δελέατα δόρατα ἥπατα ὦτα στέατα ὕδατα φρέ(εί)ατα
τῶν γονάτων δελεάτων δοράτων ἡπάτων ὤτων στεάτων ὑδάτων φρεάτων
τοῖς γόνασι δελέασι δόρασι ἥπασι ὠσὶ στέασι ὕδασι φρέασι
τὰ γόνατα δελέατα δόρατα ἥπατα ὦτα στέατα ὕδατα φρέατα
ὦ γόνατα δελέατα δόρατα ἥπατα ὦτα στέατα ὕδατα φρέατα
Ιδιόκλιτα
Κλίνονται με ιδιαίτερο τρόπο. Είναι μερικά κύρια ονόματα: α) ελληνικά με συντομότερο τύπο, δηλαδή με
αφαίρεση συλλαβών, και β) ξενικά. Συνηθίζονται μόνο στον ενικό.
Ενικός αριθμός
ὁ Ἀλεξᾶς Μητρᾶς Φιλῆς Διονῦς Ἰησοῦς Νεκῶς φαγᾶς
τοῦ Ἀλεξᾶ Μητρᾶ Φιλῆ Διονῦ Ἰησοῦ Νεκῶ φαγᾶ
τῷ Ἀλεξᾷ Μητρᾷ Φιλῇ Διονῦ Ἰησοῦ Νεκῷ φαγᾷ
τὸν Ἀλεξᾶν Μητρᾶν Φιλῆν Διονῦν Ἰησοῦν Νεκῶν φαγᾶν
ὦ Ἀλεξᾶ Μητρᾶ Φιλῆ Διονῦ Ἰησοῦ Νεκῶ φαγᾶ
Άκλιτα
Άκλιτα ουσιαστικά λέγονται όσα δεν κλίνονται, δηλαδή όσα διατηρούν σε όλες τις πτώσεις τον ίδιο τύπο. Είναι
1 το ουδέτερο όνομα τὸ χρεὼν (η ανάγκη)
2 τα ονόματα των γραμμάτων του αλφάβητου, π.χ. τὸ ἄλφα
3 το απαρέμφατο με το ουδέτερο άρθρο, π.χ. τὸ λέγειν
4 οποιαδήποτε λέξη (κλιτή ή άκλιτη), καθώς και φράση ολόκληρη, όταν χρησιμοποιούνται ως παραδείγματα ή
ως ουσιαστικά, με το ουδέτερο άρθρο εμπρός: τους, π.χ. Τὸ ἀρκτικόν φωνῆεν τοῦ ἄνθρωπος·
5 μερικά ξενικά κύρια ονόματα, π.χ. ὁ Ἀδάμ, ὁ Δαβίδ, τὸ Πάσχα.
Ελλειπτικά
 Ουσιαστικά που είναι εύχρηστα μόνο σε μερικές πτώσεις. Είναι:
1 οι λέξεις τὸ ὄφελος, τὸ ὄναρ, τὸ ὕπαρ (=όραμα, οπτασία), τὸ δέμας (=σώμα), τὸ σέβας και τὸ
σέλας (=λαμπρό φως)  που είναι εύχρηστες μόνο στην ονομαστική, αιτιατική και κλητική του ενικού·
2 η λέξη μάλης (γενική), εύχρηστη μόνο στη φράση ὑπό μάλης (=κάτω από τη μασχάλη)·
3 η λέξη νέωτα (αιτιατική ενικού) εύχρηστη στη φράση ἐς νέωτα (=του χρόνου)·
4 οι κλητικές ὦ μέλε (=καλέ μου) και ὦ τᾶν (=φίλε μου).