T.C.

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ

ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
2020-2021 BAHAR YARIYILI
MİKRODALGA VE ANTEN LABORATUVARI DERSİ ARASINAVI

SINAV KURALLARI
1. Bu sınav Mikrodalga ve Anten Laboratuvarı dersi arasınavı (vize) yerine geçecektir.
2. Sınav uzaktan eğitim kapsamında yapılacaktır.
3. Sınav süresi 3 saattir. Sınav soruları 08 Nisan 2021 günü saat 18:30’da dersin öğretim üyesi
tarafından SDÜ Öğrenci Bilgi Sistemine (ÖBS) yüklenecek, ve sınavını tamamlayan öğrenciler
cevap kağıtlarını en geç 08 Nisan 2021 saat 21:30’da dijital olarak ÖBS’ye yükleyeceklerdir.
Cevap kağıdınızı taratmadan/fotoğrafını çekmeden önce her bir sayfaya isminizi yazmayı
ve imzalamayı lütfen unutmayınız.
4. Sınavda toplam 5 soru vardır. Sınav toplam 100 puan üzerinden değerlendirilecek olup, soruların
puanları soru sonunda belirtilmiştir.
5. Dersi alan öğrenci sınav sorularını yardım almadan, tek başına cevaplamak zorundadır.
6. Sınav sırasında hesap makinesi kullanmak serbesttir. Hesap makinesi dışında, hesaplamalar için
başka bir bilgisayar programlarının ya da uygulamanın kullanımı yasaktır.
7. Cevap kağıtlarınızın her bir sayfasını taratıp tek bir pdf dokümanı olarak sisteme yüklemeniz
tercih edilmektedir. Ancak pdf’e dönüştürme konusunda teknik sıkıntı yaşıyorsanız zorunlu
durumlarda her bir kağıdın fotoğrafını çekip sisteme tek tek yükleyebilirsiniz.

Başarılar dileriz…

SORULAR

1. (34 puan) Yönlü bağlaştırıcılar ile ilgili aşağıdaki şıklarda istenenleri cevaplandırınız.
a) 845 MHz için 50 Ω ile uyumlu bir mikroşerit yönlü bağlaştırıcı tasarımı yapılacaktır. Bu tasarım
için dielektrik sabiti 3, kalınlığı 1,58 mm olan bir alttaş malzeme (substrat) seçilmiştir. 50 Ω için
hat genişliğini her yerde 4 mm olarak kabul ediniz. Tasarlanacak yönlü bağlaştırıcının ana hat
uzunluğunu hesaplayınız.
b) Aşağıda çalışma frekansında saçılma parametreleri (S-parametre) matrisi verilmiş olan yönlü
bağlaştırıcı devresi için geri dönüş kaybı (return loss), bağlaşım (coupling), yönlülük (directivity)
ve yalıtım (isolation) değerlerini dB cinsinden hesaplayınız. Burada 1 numaralı kapı giriş kapısı,
2 numaralı kapı iletim (çıkış) kapısı, 3 numaralı kapı bağlaşım kapısı ve 4 numaralı kapı yalıtım
kapısıdır.

 0,1464162,5 0,963741,35 0,0811125,52 0,0122 − 174, 47

 
0,9441,68 0,1561162,3 0,0109174,8 0,080689,36 
S = 
0,0817125,5 0,0112166, 4 0,145113 0,9329 − 7,088 
 
0,0128179, 4 0,080289, 44 0,9378 − 7,016 0,1453113,6 

c) b) şıkkında çalışma frekansında saçılma matrisi verilmiş olan yönlü bağlaştırıcının saçılma
parametreleri genliklerini frekansa bağlı olarak kabaca çiziniz. Çizimde yönlü bağlaştırıcının
çalışma frekansındaki tam değerlerini kullanınız. Diğer frekanslar için dar bantlı bir yönlü
bağlaştırıcıya uygun olarak sembolik değerler kullanabilirsiniz. Çizimlerinizde her bir S-
parametresinin anlaşılabilir olması için gerekli önlemleri alınız (renkli kalem kullanmak, farklı
çizgi stili kullanmak v.b.)

1/3
 T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
2020-2021 BAHAR YARIYILI
MİKRODALGA VE ANTEN LABORATUVARI DERSİ ARASINAVI

2. (16 puan) Şekil 1.a)’da şematik gösterimi verilen 180° karma halka bağlaştırıcı devresinin 2 numaralı
kapısından yansıyan sinyalin genliğinin frekansa göre değişimini veren grafiği elde edebilecek bir
yansıma ölçüm düzeneği tasarlanacaktır. Bunun için bir spektrum analizör ve Şekil 1.b)’de şematik
gösterimi verilen 1 numaralı kapısı 50 Ω yük ile sonlandırılmış olan yönlü bağlaştırıcının kullanılması
istenmektedir. Verilen bilgileri kullanarak tasarladığınız düzeneği eksiksiz olarak blok şema şeklinde
çiziniz.

a) b)
Şekil 1. Soru 2 için gerekli şekiller.
a) Bir 180° karma halka bağlaştırıcı ve b) bir yönlü bağlaştırıcı için şematik çizimler.

3. (25 puan) Aşağıda saçılma matrisi verilen bir güç bölücü devresine 1 numaralı kapıdan (giriş kapısı)
10 µWatt güç uygulanmaktadır. Buna göre güç bölücü devresinde 2 ve 3 numaralı kapılarda (çıkış
kapıları) elde edilecek güç değerleri dBm cinsinden hesaplayınız.

 3j j 
 0 
 5 5
-1  3j 
S =  0 0 
2 5 
 j 
 0 0 
 5 

4. (10 puan) Şekil 2.a)’da şematik gösterimi verilen ve 4 numaralı kapısı 50 Ω yük ile sonlandırılmış,
çalışma frekansı f0 olan dal hatlı bağlaştırıcının 1 numaralı kapısına Şekil 2.b)’de grafiği gösterilen ve
x1 (t) = 10  sin ( 2f 0 t + 0 ) matematiksel ifadesi ile verilen sinyal uygulanmıştır.
a) 3 numaralı kapının 50 Ω yük ile sonlandırıldığı durumda 2 numaralı kapıdan gözlemlenmesi
beklenen sinyalin,
b) 2 numaralı kapının 50 Ω yük ile sonlandırıldığı durumda 3 numaralı kapıdan gözlemlenmesi
beklenen sinyalin,
matematiksel ifadelerini (sırasıyla x 2 (t) ve x 3 (t) ) yazarak bu sinyalleri Şekil 2.c)’deki grafik
üzerine çizgi şekil ve rengine dikkat ederek ölçekli bir şekilde çiziniz.

NOTLAR:
• Şekil 2.c. de verilen grafik eksenlerini cetvel ile ölçekli olarak elle de oluşturabilirsiniz.
Bu durumda grafiklerin ayırt edilebileceğinden emin olunuz.
• a) ve b) şıklarındaki ölçümler sırasında ölçüm portlarında, ölçüm düzeneğinden kaynaklı
yansıma kayıplarının ve faz kaymasının olmadığını kabul ediniz.

2/3
 T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
2020-2021 BAHAR YARIYILI
MİKRODALGA VE ANTEN LABORATUVARI DERSİ ARASINAVI

a) b) c)
Şekil 2. Soru 4 için gerekli şekiller.

5. (15 puan) Aşağıdaki şekilde verilen ölçüm düzeneğinde devrelere RF sinyal üretecinden 7 mW
değerinde güç sağlanmaktadır. Düzenekteki pasif mikrodalga devreler ideal 3 dB devrelerdir.
Düzenekte bulunan yönlü bağlaştırıcının bağlaşım katsayısı C = 10 dB’dir. Düzenekte;
• Kablo 1’in kaybı 0,5 dB,
• Kablo 2’nin kaybı 0,2 dB
• Kablo 3’ün kaybı 0,2 dB
• Kablo 4’ün kaybı 0,1 dB
ve konnektörler de kayıpsız olduğuna göre spektrum analizörde gözlemlenen sinyalin tepe değerinin
kaç dBm olduğunu hesaplayınız.

Şekil 3. Soru 5 için gerekli şekiller.

3/3