ไม้มีค่า...

ทางเศรษฐกิจ

เอกสารเผยแพร่ “องค์ความรูใ้ นการส่งเสริมการปลูกไม้มค

ี า่ ทางเศรษฐกิจ”
สานักส่งเสริมการปลูกป่า กรมป่าไม้
 รู้ก่อน...ไม้มี
ค่าทางเศรษฐกิจ
คืออะไร?

ตัด / ขาย /
ขนย้าย / หลักประกัน
แปรรูป ต้อง ...ทางธุรกิจ?
ทาอย่างไร?

ไม้มค
ี า่ ..
ตลาดไม้ แนวทางการ
เศรษฐกิจ ทางเศรษฐกิจ ปลูกไม้
ของไทย เศรษฐกิจ
รูปแบบต่างๆ

จะเริม
่ ต้น... ไม้เศรษฐกิจที่
ปลูก... ทา น่าสนใจในแต่
อย่างไรดี? ละภาค
 รู้ก่อน…
ไม้มค
ี า่ ทางเศรษฐกิจคืออะไร?
หมายถึง ไม้ยนื ต้นทุกชนิด รวมถึงไผ่ที่ปลูก หรือขึน ้ เอง
ตามธรรมชาติและอยู่นอกเขตป่าอนุรักษ์ทม ี่ ีการใช้ประโยชน์เนื้อไม้
และ/หรือ ผลิตผลอื่นที่ไม่ใช่เนื้อไม้เพื่อการค้า
ดังนั้น อาจกล่าวโดยรวมได้วา่ ไม้มค ี ่าทางเศรษฐกิจ เป็นไม้
ที่สามารถนามาสร้างมูลค่า หรือแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อน ื่ ๆ
รวมทั้งให้ประโยชน์ทั้งทางตรงและทางอ้อมแก่ผู้ปลูก

หลักประกัน...ทางธุรกิจ?
รัฐบาลได้กาหนดให้ไม้ยน ื ต้นทีม
่ ีมูลค่าทางเศรษฐกิจสามารถ
ใช้เป็นทรัพย์สินเพื่อเป็นหลักประกันทางธุรกิจได้ โดยสามารถนามาคา้
ประกันการกู้ยืมเงิน หรือขอสินเชื่อได้ โดยปัจจุบันอยูใ่ นระหว่าง
การศึกษาเพื่อพัฒนาเกณฑ์การประเมินมูลค่าต้นไม้ที่เป็นมาตรฐาน
และได้รับการยอมรับ
แนวทางการปลูกไม้เศรษฐกิจรูปแบบต่างๆ
หลายท่านอาจไม่ทราบ ว่าการปลูกไม้เศรษฐกิจนั้นสามารถปลูกได้
หลากหลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับความต้องการในการใช้ประโยชน์จากไม้ และระยะเวลา
ในการได้รับผลตอบแทน ซึ่งต้องบูรณาการความรู้และทรัพยากรในพื้นที่ โดยขึน
้ อยู่
กับแนวทางหรือรูปแบบในการปลูกไม้เศรษฐกิจที่ท่านเลือกใช้ อาทิ
1. การปลูกแบบชนิดเดียว
เป็นการปลูกไม้ชนิดเดียวล้วน มีข้อดีคือ
สะดวกในการจัดการพื้นที่ตง ั้ แต่การเตรียมพื้นที่
การปลูก การบารุงรักษา และการเก็บเกี่ยว
ผลผลิต มีค่าใช้จ่ายในการจัดการน้อยกว่าการ
ปลูกแบบผสมผสาน แต่มีข้อเสียคือหากเกิดการ
4 ม. 4 ม.
ระบาดของโรคแมลงจะเกิดทั้งพื้นที่ อีกทั้งไม่มี
รายได้ระหว่างทางในช่วงที่รอการเก็บเกี่ยวไม้
2. การปลูกแบบผสมผสาน
เป็นการปลูกไม้หลายๆ ชนิดผสมผสานกัน เช่น ไม้
รอบตัดฟันสั้น ไม้รอบตัดฟันปานกลาง และไม้รอบตัด
ฟันยาว ข้อดีคือจะทาให้ได้รับผลตอบแทนหลายช่วงเวลา
และลดความเสี่ยงจากโรคและแมลง อีกทั้งยังทาให้พื้นที่
มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง ทัง ้ นี้ต้องมีการเลือก
4 ม.
2 ม.
พรรณไม้ปลูกให้เหมาะสมกับปริมาณแสงที่ต้องการและ
เกษตรกรควรมีการจัดการที่เหมาะสม
3. การปลูกแบบวนเกษตร
เป็นการปลูกไม้หลายๆ ชนิดผสมผสานกับพืช
เกษตรหรือพืชสมุนไพร ข้อดีคือได้รับผลตอบแทน
ในระยะสั้นจากพืชเกษตรและพืชสมุนไพร และ
ผลตอบแทนจากไม้เศรษฐกิจในระยะปานกลาง
และระยะยาว ทั้งนี้ต้องมีการจัดการอย่างดีเพื่อ
ให้ได้รับผลผลิตสมา่ เสมอทั้งจากพืชเกษตรและไม้เศรษฐกิจ

ประโยชน์จากสวนป่า

ฟืน / ถ่านไม้
ปุ๋ย หมัก เมล็ด / กล้าไม้
 ไม้เศรษฐกิจที่นา่ สนใจในแต่ละภาค

ภาคเหนือ ภาคอีสาน
สัก พะยูง
ประดู่ป่า ประดู่ป่า
ตะเคียนทอง ยางนา
พะยูง ตะเคียนทอง
แดง สัก
ยางนา

ภาคกลาง
ภาคตะวันตก
และ
ภาคใต้
ไม้วงศ์ยาง
ภาคตะวันออก
ยางนา
ยางพารา
ตะเคียนทอง
ตะเคียนทอง
ประดู่ป่า
จาปาป่า
พะยอม
หลุมพอ
สัก
สะเดาเทียม
กฤษณา
กันเกรา

* ไผ่ ยูคาลิปตัส และกระถินเทพา ปลูกได้ทุกภาค

การปลูกไม้เศรษฐกิจ ควรคานึงถึงความเหมาะสมด้านพื้นที่ ตลาด

และระยะเวลาในการได้รับผลตอบแทน

ไม้แปรรูป /
แหล่งอาหาร เช่น
เฟอร์นเิ จอร์
สมุนไพร เห็ด พืชผัก
จะเริม
่ ต้น... ...ทาอย่างไรดี?
ปั จ จุ บั น รั ฐ บาลได้ แ ก้ ไ ขกฎหมาย โดยยกเลิ ก ไม้ ห วงห้ า มบน ที่ ดิ น
กรรมสิ ทธิ์ หรือ สิ ทธิครอบครองตามประมวลกฎหมายที่ดิน ทาให้การปลูก การ
ตั ด ไม้ เศรษฐกิจ เป็น เรื่อ งที่ ง่า ย ประชาชนสามารถปลู กและตั ด ไม้ เศรษฐกิจได้
เหมือนการปลูกพืชเกษตรทั่วไป

โดยสามารถติดต่อขอรับกล้าไม้จากหน่วยเพาะชากล้าไม้ใกล้บ้านท่าน

Download ที่อยู่และเบอร์ติดต่อ
หน่วยงานเพาะชากล้าไม้ในสังกัดกรมป่าไม้

http://new.forest.go.th/nursery/
 ตลาดไม้เศรษฐกิจของไทย
พบว่าในปี พ.ศ. 2559 มีมล ู ค่าการนาเข้าไม้และผลิตภัณฑ์ไม้ทงั้ สิ้นประมาณ
44,000 ล้านบาท และส่งออกไม้และผลิตภัณฑ์ไม้ทง ั้ สิ้นประมาณ 96,000 ล้านบาท
โดยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง สามารถแบ่งปริมาณการใช้ไม้ (ปริมาณ 87
ล้านลูกบาศก์เมตร) ในอุตสาหกรรมไม้ประเภทต่างๆ ดังนี้

แสดงปริมาณการใช้ไม้ในอุตสาหกรรมไม้ประเภทต่างๆ ของประเทศไทยในปี พ.ศ. 2559

ที่มา รายงานฉบับสมบูรณ์ ยุทธศาสตร์และแผนงานการส่ งเสริมเศรษฐกิจแบบครบวงจร (พ.ศ.2561-2579) . กรมป่าไม้ 2560

ระยะเวลาทีไ่ ด้รบ
ั ผลตอบแทนจากการปลูกไม้มค
ี า่ ทางเศรษฐกิจ
1. ไม้โตเร็ว คือ ไม้รอบตัดฟันสั้น (5-15 ปี) ได้แก่ กระถินเทพา ยูคาลิปตัส กระถินณรงค์
มะฮอกกานี สะเดาเทียม สน ไผ่ เป็นต้น

ปีที่ 1 ปีที่ 2-5 ปีที่ 5 ปีที่ 10-15

กล้าไม้พันธุด์ ี ปุ๋ยหมัก 500 กก./ไร่/ปี (ราคา รอบตัดฟัน รอบตัดฟัน
ราคา 10-15 บ./ ก.ก.ละ 2 บาท) ราคาไม้ประมาณ ราคาไม้ประมาณ
กล้า เฉลี่ยวันละ ถ่าน ไม้ 1 ต้นทาถ่านได้ 500 5,000-10,000 16,000 บาท/ไร่
50 กล้า ก.ก. (ราคา ก.ก.ละ 5 บาท) บาท/ไร่

2. ไม้โตช้า คือ ไม้รอบตัดฟันยาวสั้ น (15-30 ปี) ได้แก่ สัก ประดู่ ชิงชันแดง มะค่าโมง
ตะเคียนทอง พะยูง ยางนา เป็นต้น

ปีที่ 1 ปีที่ 2-5 ปีที่ 15 ปีที่ 30

กล้าไม้พันธุด์ ี ปุ๋ยหมัก 500 กก./ไร่/ปี (ราคา รอบตัดฟัน รอบตัดฟัน
ราคา 10-15 บ./ ก.ก.ละ 2 บาท) ราคาไม้ประมาณ ราคาไม้ประมาณ
กล้า เฉลี่ยวันละ ถ่าน ไม้ 1 ต้นทาถ่านได้ 500 170,000 บาท/ไร่ 1,200,000 บาท/
50 กล้า ก.ก. (ราคา ก.ก.ละ 5 บาท) ไร่
 ต้องทาอย่างไร?
ปัจจุบันได้มีการแก้ไขกฏหมายเกี่ยวกับการปลูกไม้มีค่าในทีด
่ ินกรรมสิทธิ์ หรือ สิทธิ
ครอบครองตามประมวลกฏหมายที่ดน ิ ทาให้มีความสะดวกมากยิง ่ ขึ้น โดยมี
สาระสาคัญ ดังนี้

ไม้ในทีด่ น
ิ กรรมสิทธิ์ หรือ สิทธิครอบครองตาม
ประมวลกฏหมายทีด ่ ิน ไม่เป็นไม้หวงห้าม
การทาไม้ (ตัด แปรรูป ขนย้าย) ไม่ตอ ้ งขออนุญาต
ทั้งนี้หากประสงค์ให้ จนท. รับรองสามารถ
ดาเนินการได้ตามความสมัครใจ

การรับรองไม้ เพื่อการค้าการส่ งออก ปัจจุบันได้

กาหนดหมวดการรับรองไม้ / สิ่งประดิฐษ์ เครื่องใช้
สิ่งอื่นใดที่ทาด้วยไม้ เพิ่มเติม สามารถขอให้เจ้าหน้าที่
ป่าไม้ออกใบรับรองได้

ไม้ทต
ี่ ัด หรือแปรรูปจากสวนป่าทีไ่ ด้รับการขึน
้
ทะเบียนสวนป่าแล้ว สามารถดาเนินการได้เลย
โดยไม่เสียค่าใช้จา่ ยแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
กรมป่าไม้. 2561. คูม
่ อ
ื การจัดการสวนป่าไม้เศรษฐกิจอย่างยัง
่ ยืน. สานักรับรองป่าไม้ กรมป่าไม้.
คณะวนศาสตร์. 2560. ยุทธศาสตร์และแผนงานการส่งเสริมไม้เศรษฐกิจแบบครบวงจร
(พ.ศ. 2561 - 2579). รายงานฉบับสมบูรณ์. คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ส่วนปลูกป่าภาคเอกชน. มปป. รูร้ อบด้านการปลูกไม้เศรษฐกิจ.
แหล่งที่มา; http://forestinfo.forest.go.th/pfd/km1-1.aspx#km11_2, 15 พฤศจิกายน 2561.
กรมป่าไม้. มปป. กระบวนการปลูกป่าเอกชน - คูม
่ อ
ื สาหรับประชาชน. แหล่งที่มา;
http://www.forest.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=5592&lang=th,
15 พฤศจิกายน 2561.

Link ที่นา่ สนใจ

1. กรมป่าไม้ http://www.forest.go.th
2. ส่วนปลูกป่าภาคเอกชน สานักส่งเสริมการปลูกป่า
http://forestinfo.forest.go.th/pfd/Default.aspx
3. ยุทธศาสตร์และแผนงานการส่งเสริมไม้เศรษฐกิจแบบครบวงจร (พ.ศ. 2561-2579)
https://drive.google.com/file/d/1lgkp-7Q4EDokQEIwj7Ra6-4GSloP-
dSq/view?usp=sharing
4. หน่วยงานติดต่อขอรับกล้าไม้ http://new.forest.go.th/nursery/
 บันทึก
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
 บันทึก

……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
 โหลดแผ่นพั บออนไลน์ CLIPS VIDEO

http://forestinfo.forest.go.th/ https://new.forest.go.th/
pfd/eBook_Detail.aspx?id=23 private/valuable_wood

คณะผูจ
้ ด
ั ทา