You are on page 1of 16

ÇELWSI I ZGJIDHJEVE “MATEMATIKË”

DOKUMENTACIONI SHKOLLOR
1. Në komisionin e vlerësimit të kandidatëve për pozicionin e mësuesit në institucionin
publik të arsimit parauniversitar nuk ka:
1pikë

Përgjigje A)

2. Në arsimin e mesëm të ulët, në gjimnaz dhe në lëndët e kulturës së përgjithshme në


shkollat profesionale dhe ato të orientuara, nota vjetore lëndore e nxënësit përllogaritet
nga mësuesi i lëndës me formulën:
1 pikë
Përgjigje A)
3. Listoni dy nga parimet e përgjithshme të zhvillimit të kurrikulës!
2 pikë
Përgjigjet e mundshme janë nga: a) konceptim i gjerë, b) gjithëpërfshirja, c) zhdërvjellësia
në hapësirë dhe kohë, d) koherenca, e) balanca dhe integrimi, f) të nxënit gjatë gjithë jetës, g)
aftësimi për jetën dhe botën e punës, h) përfshirja e TIK.

PROGRAMI LËNDOR
4. Cila prej emërtimeve më poshtë nuk është nënlinjë e “Proceseve Matematike”;

1 pikë
Përgjigje D)

5. Listoni tri aftësi që duhet të demostrojë nxënësi në nënlinjën “Arsyetimi dhe vërtetimi
matematik”.

3 pikë
Përgjigjet e mundshme janë nga: të përdorë drejt disa rregulla elementare të logjikës e të
arsyetimit; të përdorë argumentin; të përligjë një përfundim; të vërtetojë teorema të thjeshta
në të gjitha linjat; të përdorë metodën e kundërshembullit; të përdorë arsyetimin, veprimet
me mend ose parashikimin për të gjetur dhe gjykuar zgjidhjen e një probleme matematike; të

1
gjykojë në vërtetësinë e një rezultati të dhënë, i cili mund të jetë gjetur me llogaritje, me
zbatimin e formulave të njohura ose me përdorimin e teknologjisë

6. Listoni dy nga çështjet në të cilat fokusohet rubrika “Përpunimi i njohurive” në


programet e lëndës së matematikës:
2 pikë
Përgjigjet e mundshme janë nga: përsëritja brenda një kapitulli të njohurive bazë
(konceptet themelore); testim të njohurive bazë; integrim të njohurive të reja të një
kapitulli me njohuritë e kapitujve paraardhës; integrim të njohurive të reja me
njohuritë e lëndëve të tjera; përsëritja vjetore; testimi vjetor (nuk është i detyruar);
projektet kurrikulare.

ASPEKTE TË PEDAGOGJISË DHE METODOLOGJISË


7. Cili nga veprimet e mëposhtme të mësuesit është më efektiv për të nxitur të nxënit e
nxënësit?
1 pikë

Përgjigje C)

8. Modelimi matematik është:


1 pikë
Përgjigje C)

9. “Zgjidhja problemore” është në qendër të mësimdhënie - nxënies së lëndës së


matematikës, sepse:
3 pikë

Përgjigjet e mundshme janë nga: lidh konceptet e matematikës me jetën reale; motivon
nxënësit dhe i ndihmon të kenë besim në aftësitë e tyre matematikore; jep mundësi nxënësve
të perfeksionojnë argumentimin, të bëjnë lidhjet konceptuale dhe të zbatojnë njohuritë e
shprehitë; krijon hapësira për situata zbavitëse dhe për një qëndrim pozitiv ndaj
lëndës së Matematikës etj.

2
10. Jepet objektivi i programit të klasës 11 “Nxënësi të jetë në gjendje të shkruajë ekuacionin
e drejtëzës që kalon nga një pikë dhe është paralel me drejtëzën ax+by+c=0”. Në lidhje
me këtë objektiv formuloni:

Përgjigje
a) Pyetje të karakterit zbatues - Zbatim në raste situatash konkrete 1 pikë
b) Pyetje të karakterit krahasues - Një mundësi është krahasimi me ekuacionin e
drejtezës që kalon nga një pikë dhe është pingul me drejtëzën dhënë. 1 pikë

11. Vlerësimi në lëndën e matematikës paraqitet në disa forma. Çiftoni llojin e vlerësimit me
përkufizimin.

3 pikë

Lloji i vlerësimit Përkufizimi


I) Vlerësimi diagnostikues a) Vlerësimi që përcakton arritjet në përfundim të kreut, të
vitit apo të ciklit për të vendosur notat dhe për të bërë
certifikimin. III)
II) Vlerësimi formues b) Vlerësimi që synon të zbulojë shkaqet njohëse, fizike,
emocionale, shoqërore të problemeve që kanë nxënësit,
në mënyrë që të përcaktohen teknikat korrigjuese. I)
III) Vlerësimi përmbledhës c) Vlerësimi i cili mbikëqyr përparimin gjatë procesit të
të nxënit, siguron një feedback për të lehtësuar nxënësit
dhe për të korrigjuar gabimet. II)

12. Përshkruani një metodë mësimore të mësimdhënies me në qendër nxënësin që do ta


përdornit për realizmin e objektivit ”Nxënësi të krahasojë me mënyra algjebrike dhe
grafike dy funksione të thjeshta të njohura”!

3 pikë

KOMUNIKIMI DHE ETIKA E MËSUESIT


3
13. Një mësues ka në kujdestari një klasë me nxënës të cilët vijnë nga rajone me kultura të
ndryshme. Ai kërkon të përfshijë prindërit e këtyre nxënësve, në mënyrë që edhe ata të
kontribuojnë në përmirësimin e të nxënit të fëmijëve të tyre. Cila nga pohimet më poshtë
tregon mënyrën më efektive për t’i përfshirë ata?
1 pikë

Përgjigje C)

14. Shënoni V nëse është e vërtetë dhe G nëse është e gabuar:


2 pikë

a) Kodi i etikës së mësuesit lidhet më shumë me parimet morale vetjake të mësuesit. G


b) Sipas Kodit të Etikës, mësuesi respekton kolegët e tij të rinj dhe ata me më
pak përvojë, por mendon se ata nuk kanë të drejtë të japin mësim. G.

DREJTSHKRIMI
15. Rrethoni alternativën e saktë. 1 pikë

Përgjigje B)
16. Shkruani saktë fjalët ose shprehjet që janë shkruar gabim më poshtë. 3 pikë

Përgjigje: zëvendësoj, numëroj, pedagogji.

ASPEKTE SHKENCORE TË LËNDËS

17. Është dhënë funksioni f(x) = 3x3 + 7x2 + 11x + 5. Cila nga vlerat e mëposhtme mund të
jetë rrënjë? 1 pikë

Përgjigje A)
18. Janë dhënë dy vektorë a⃗ dhe b⃗ të tillë që ⏐ a⃗ ⏐ = ⏐ b⃗ ⏐ = 1. Cila nga pohimet më poshtë
është e vërtetë për a⃗ • b⃗ ?
1 pikë

Përgjigje B)
4
x 3 −1
f (x )= 2

19. Cili nga ekuacionet e mëposhtme është asimptodë e funksionit x ?


1 pikë
Përgjigje D)

20. Për të identifikuar të gjithë numrat e thjeshtë më të vegjël se 200, një person shkruajti të
gjithë numrat nga 1 deri në 200 dhe eliminoi të gjithë shumëfishat e 2 dhe 3. Për të
arritur në konkluzionin përfundimtar, ky person duhet të eliminojë edhe të gjithë
shumëfishat për secilin nga numrat:

`1 pikë
Përgjigje C)

21. Nëse drejtëza (s) është pingule me drejtëzat (r) dhe (t) dhe dy drejtëzat (r) dhe (t)
shtrihen në planin α, cili prej pohimeve të mëposhtme është e vërtetë?.
1 pikë

Përgjigje A)

22. Në figurën më poshtë, është dhënë një rrotë me reze 1 njësi që rrotullohet kundër
akrepave të orës. Rrota rrotullohet me 15 rrotullime në sekondë. Për t = 0, pika P ka
koordinatat (-1, 0). Cili prej funksioneve të mëposhtme, mund të përshkruajë x
( koordinatë të pikës P) në funksion të kohët t, të matur në sekonda?
1 pikë

P (0, 0)
x

Përgjigje D)

5
23. Është dhënë grafiku i funksionit f(x). Cila prej pohimeve të mëposhtme përshkruan më
mirë pse f(x) nuk është i vazhduar në pikën x = c? 1 pikë

Përgjigje D)

1
24. Një ekonomist kërkon që të përafrojë funksionin f(x) = x me një drejtëz tangent me
f(x) në pikën x = -1. Cila prej drejtëzave të mëposhtme mund të përdoret?
1 pikë
Përgjigje B) x

25. Nëse f(x) është i vazhduar në intervalin [a, b], dhe N është një numër ekzaktësisht
ndërmjet f(a) dhe f(b), cila prej pohimeve të mëposhtme është e vërtetë? 1 pikë

Përgjigje D)

 x( x  1) dx
4

26. Vlera e 0 është: 1 pikë

Përgjigje D)

27. Një koleksion me 22 laptop përmban 6 laptop me defekt. Nëse zgjidhen 3 laptop nga
koleksioni në mënyrë të rastësishme, cili është probabiliteti që të paktën një laptop të jetë
me defekt?
1 pikë
6
Përgjigje D)

z2 z2
28. Është dhënë z = a + bi, z = a – bi (a  b  0 ), dhe = a2 + b2. Provoni që z  z =
2 pikë

Zgjidhje:
z  z = (a + bi) (a – bi)
(a + bi) (a – bi) = a2 –abi+bai+ b2
a2–abi+bai+b2=a2+b2

z2
z
z =

1 1 1 n
+ +. .. ... .. .. . .+ =
29. Vërtetoni barazimin: 1⋅3 3⋅5 (2 n−1)(2n+1) 2 n+1 3
pikë

Zgjidhje:

1 1 1
 
n = 1, 13 21  1 3

1 1 1 1 k
   .......  
Supozojmë të vërtetë n= k, 13 35 57 (2k  1)(2k  1) 2k  1

Vërtetojmë n=k+1,

 1 1 1 1  1 k 1
13  35  57  .......  (2k  1)(2k  1)   [2( k  1)  1][2( k  1)  1]  2( k  1)  1
 
k 1 k (2k  3)  1 2k 2  3k  1 (k  1)(2k  1) k 1
    
2k  1 (2k  1)(2k  3) (2k  1)(2k  3) (2k  1)(2k  3) (2 k  1)(2 k  3) 2 k  3

30. Llogarisni limitin e funksionit eksponencial: 2 pikë


x
 x2  2x 
lim  2  
x 
 x 5 

7
Zgjidhje:

Kemi të bëjmë me limitin e funksionit eksponencial. Gjejmë limitin e funksioneve veç e veç

 x2  2 x  x2
lim  2   lim 1
 x  5  x  x
x  2

lim x  
x 

Jemi në rastin e tretë

lim f ( x )  1 lim  ( x )  
x a dhe x a kemi formë të pacaktuar dhe zgjidhet me formulën
lim  ( x )  f ( x ) 1
lim f ( x ) ( x )  e x a
xa

Atëherë do të kemi

x  x2 2 x   x 2  2 x  x 2 5   2 x 2  5 x 
 x2  2x  lim x   2 1
 x 5 
lim x   2
x 5
1 lim 
 x 5
2
1
1
  e  e 2 
x  x  x 
  
lim  2  e e
x 
 x 5  e2

31. Gjeni të gjithë numrat katërshifrorë të formës xyyx , duke ditur që ata janë të
plotpjesëtueshëm me 45. 2 pikë
Zgjidhje
Që një numër të plotpjesëtohet me 45, duhet që njëkohësisht të plotpjesëtohet me 5 dhe me 9.

Numri xyyx plotpjesëtohet me 5 nëse x = 5 ose x = 0. Por meqë x nuk mund të jetë 0,
rrjedh se x = 5.

Që numri 5 yy5 të plotpjesëtohet me 9 duhet që shuma e shifrave të tij 5 + y + y + 5 = 2y +


10 të plotpjesëtohet me 9. Ky kusht plotësohet për y = 4. Pra numri i vetëm që plotëson
kushtin e detyrës është 5445.

32. Gjeni ekuacionin e vijës pikat e së cilës, shumën e distancave të tyre nga pikat (0, 0) dhe
(0, 4) e kanë 12. 3 pikë

Zgjidhje:

8
Është dhënë pika (x ,y). Distanca e saj nga pika (0 , 0) gjendet me formulën:

d1  ( x  0) 2  ( y  0) 2  x 2  y 2

Distanca e saj nga pika (0 , 4) gjendet me formulën:

d1  ( x  0) 2  ( y  4) 2  x 2  ( y  4) 2

Dimë që shuma d1 + d2=12. Kryejmë veprimet

x 2  y 2  x 2  ( y  4) 2  12
x 2  ( y  4) 2  12  x 2  y 2

   
2 2
x 2  ( y  4)2  12  x 2  y 2

x 2  ( y  4)2  144  24 x 2  y 2  x 2  y 2
x 2  ( y  4)2  144  x 2  y 2  24 x 2  y 2
y 2  8 y  16  144  y 2  24 x 2  y 2
8 y  128  24 x 2  y 2
y  16  3 x 2  y 2

Ngremë përsëri në katror

y  16  3 x 2  y 2
y 2  32 y  256  9( x 2  y 2 )
y 2  32 y  256  9 x 2  9 y 2
8 y 2  32 y  32  9 x 2  256  32
8( y 2  4 y  4)  9 x 2  256  32
8( y  2) 2  9 x 2  288
( y  2)2 x 2
 1
36 32
Është ekuacioni i elipsit (0,2)

f ( x)  3 x  1
33. Trego me anë të përkufizimit që funksioni nuk është i derivueshëm në
pikën x=0. 2 pikë

9
Zgjidhje

 3 x  x  1   3 x  1   3 0  x  1   3 0  1   3 x 
y 3x
lim  lim 3
x  0 x x0 x
y 3x
lim  lim  3
x  0 x x0 x
Limitet e njëanshme nuk janë të barabarta kështu nuk ekziston limiti.

9
34. Shkruani 4 kufiza midis 8 dhe 36 në mënyrë që vargu të jetë progresion gjeometrik.
2 pikë
Zgjidhje
9
y1 dhe y6  36. Kemi:
8
y 36
y 6  y1  q 5 nga ku q 5  6   32  q  5.
y1 9
8
9 9 9 9
y 2  y1  q=  2  ; y3  y1  q 2 =  4 
8 4 8 2
9 9
y 4  y1  q 3 =  8  9; y5  y1  q 4 = 16  18
Kemi 8 8
9 9
; ; 9 dhe 18.
4 2
Kufizat e kërkuara janë

35. Në figurën më poshtë, B dhe D janë dy pika në segmentet AC dhe AE në mënyrë


respektive. Është dhënë AB = AD dhe BC = DE. Provoni që BF = DF 2 pikë

10
B F D

C E
Zgjidhje
Shqyrtojmë ΔCAD dhe ΔEAB. Meqënëse AB=AD dhe BC=DE kemi AB+BC = AD
+ DE. Pra AC = AE
˂A është kënd i përbashkët. Pra kemi: ΔCAD ≡ ΔEAB (B.K.B)
Vërtetojmë edhe që ΔCBF ≡ ΔEDF (K.B.K.)
Pra BF = DF

2x 1
f ( x) 
36. Është dhënë x 2 Studioni variacionin dhe ndërtoni grafikun. 5 pikë
Zgjidhje:

Funksioni ka pikë këputje x =0. Bashkësia e përcaktimit R*

2(  x )  1 2 x  1 2( x )  1
f ( x )   
Çiftësia ( x) 2
x 2
x2 as çift as tek

'
 2 x  1  (2 x  1) x  (2 x  1)( x ) 2 x  2 x(2 x  1)
' 2 2 ' 2
f ( x)   2  
'
 
 x  x4 x4
2 x 2  4 x 2  2 x 2 x 2  2 x x (2  2 x ) 2  2 x 2(1  x )
   
Monotonia x4 x4 x4 x3 x3

2(1-x) =0  x1=1
x3=0  x2=0

- 0 1 +

2(1-x) + + 1

x3 - + +

11
Y’ - + -

21  1
y max  1
Nga tabela kemi max në pikën x=1, pra 12

Pikat e infleksionit

2(1  x ) ( x  1) 'x 3  (1  x )( x 3 ) '   x 3  (1  x )3 x 2 )   x 3  3x 2  3x 3 )


f ''( x )   2  2  2 
x3 x6 x6 x6
2 x 3  3x 2 x 2 (2 x  3) (2 x  3)
2 6
 2 6
2
x x x4

3
2x - 3 =0  x1= 2

x4=0  x2=0

- 0 3 +
2

2x - 3 - - +

x4 + + +

Y’’ - - +

y   

3
Nga tabela kemi x1= 2 është pika e infleksionit

Asimptodat

12
2x 1
lim 
x 0 x2 x=0 asimptodë vertikale

f ( x) 2x  1
lim  lim 0
x  x x  x3
2x 1
lim  f ( x )  kx   lim 2  0
x  x  x y=0 asimptodë horizontale

- 0 1 3 +
2

y’ - + - -

Y’’ - - - +

y + - + -

37. Ndërtoni grafikët ekuacioneve më poshtë në të njëjtin rrjet koordinativ dhe gjeni
koordinatat e pikave të prerjes së grafikëve për –2x 2. 4 pikë

y = sin2x
y = cosx + 1
Zgjidhje

y = cos( x) +1
2

y sin2 x

-1
=

13
Për të gjetur pikat e prerjes barazojmë dy ekuacionet (1) dhe (2)

y = sin2x (1)
y = cosx+1 (2)

sin2x = cos(x)+1 (3)


Dimë që sin2x + cos2x = 1  sin2x = 1 - cos2x (4)
Zëvendësojmë ekuacionin (4) te ekuacioni (3)

1 – cos2x = cos(x) + 1

–cos2x = cos x

0 = cos x + cos2x
Faktorizojmë
0 = cos x (1 + cos x) => cos x = 0 ose 1 + cos x = 0, p ër -2 ˂ x ˂ 2
cos x = –1
3   3
 ; ; ; ;
x = 2 2 2 2 ose x =  ; 
Zëvendësojmë x për të gjetur vlerat e y .

 3 
y  cos     1  1
 2 
 3 
y  cos    1  1
 2 
 
y  cos     1  1
 2
  y  cos     1  0
y  cos    1  1
2 dhe y  cos( )  1  0

Pra koordinatat e pikave të prerjes janë:

14
 3         3 
  ;1 ;   ;1  ;  ;1 ,  ;1 ;(  ;0);( ;0).
 2   2  2   2 

38. Në plan jepen 12 pika të tilla që çdo treshe prej tyre nuk ndodhen në një drejtëz, me
përjashtim të 5 prej tyre që ndodhen në një drejtëz. Sa trekëndësha mund të formohen me
këto pika? 2 pikë

Zgjidhje:
E zemë se asnjë treshe prej 12 pikave nuk ndodhet në vijë të drejtë. Në këtë rast do të
formoheshin gjithsej C12,3 trekëndësha. Pesë pikat në vijë të drejtë “mohojnë” C5,3
trekëndësha. Pra gjithsej C12,3 – C5,3 trekëndësha.

15
16

You might also like