คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.

อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 14

การหาคาสูงสุด ต่ําสุด สัมพัทธ

21. จงหาคาวิกฤติ จุดสูงสุดและจุดต่ําสุดของฟงกชั่น
จุดสูงสุดส ั มบู รณ์ = ( )= −6 +9 −3
จุดสูงสุดส ั มพ ั ทธ์
จุดวิ กฤต y'=0

จุดว ิ กฤต
y'=0
จุดตํ าสุดส ั มพ ั ทธ์

จุดตํ าสุดส ั มบู รณ์

x1 x2 x3 x4
ค่ าวิ กฤต ค่ าวิ กฤต

นิยาม ถา = ( ) และ ′( 2 ) = 0 , ′ ( 3 ) = 0

แลวเรียกคา , วา คาวิกฤต
และเรียก จุด , ( ) , , ( ) วา จุดวิกฤต
นิยาม ให = ( ) มี ′ ( 2 ) = 0
แลวจุด ( , )เปนจุดวิกฤต
ถา ( ) < 0 แลวเรียกจุด ( , ) วา จุดสูงสุดสัมพัทธ
ถา ′′( 3 ) > 0 แลวเรียกจุด 3 , 3 วา จุดต่ําสุดสัมพัทธ
ถา ( 1 ) < ( 2 ) เรียกจุด 1, 1
วา จุดต่ําสุดสัมพัทธ
ถา ′′
( 1 ) < 0 แลวเรียกจุด 1, 1
วา จุดสูงสุดสัมพัทธ
21 จงหาคาวิกฤต จุดสูงสุดและจุดต่ําสุดของฟงกชั่น
= ( ) = 2 − 3 − 36 + 40
วิธีทํา จาก = 2 3 − 3 2 − 36 + 40
∴ = 6 − 6 − 36 และ = 12 − 6
ที่จุดวกกลับ จะมี ′
( ) = 0 หรือ ′
=0
∴ 6 − 6 − 36 = 0 ∴ − −6=0
∴ ( − 3)( + 2) = 0 ∴ = −2 , 3
∴ คาวิกฤตคือ = −2 , 3 .
ถา = −2 ,
= 2(−2) − 3(−2) − 36(−2) + 40 = 84
ถา =3 ,
= 2(3) − 3(3) − 36(3) + 40 = −41
∴ จุดวิกฤตคือ จุด (−2,84), (3, −41)
∴ ที่จุดวิกฤต (−2,84)
มี = 12(−2) − 6 = −30
∴ ที่จุดวิกฤต (−2,84) เปนจุดสูงสุดสัมพัท ธ
เพราะมี <0 .
∴ ที่จุดวิกฤต (3, −41) มี = 12(3) − 6 = 30
∴ ที่จุดวิกฤต (3, −41) เปนจุดต่ําสุดสัมพัท ธ
เพราะมี >0 .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 15

22 ถา = ( )= +3 −9 +7 22. ถา = ( )= 2 +5 −4 +2

จงหาคา ที่ทําใหเกิดฟงกชั่นลด จงหาคา ที่ทําใหเกิดฟงกชั่นลด

วิธีทํา จาก = 3
+3 2
−9 +7

∴ = ( +3 − 9 + 7)

∴ = 3 +6 −9

( )จะเปนฟงกชั่นลดก็ต อเมื่อมี ( ) < 0 หรือ <0

∴ < 0 แสดงวา 3 +6 −9 <0
∴ +2 −3 <0
∴ ( − 1)( + 3) < 0 ∴ −3 < <1
( )จะเปนฟงกชั่นลดก็ต อเมื่อมี − 3 < <1 .

23 ถา = ( )= 2 −9 − 60 + 1 23. ถา = ( )= 2 +3 − 72 + 1

จงหาคา ที่ทําใหเกิดฟงกชั่นเพิ่ม จงหาคา ที่ทําใหเกิดฟงกชั่นเพิ่ม
วิธีทํา จาก = 2 3
−9 2
− 60 + 1

∴ = (2 −9 − 60 + 1)

∴ = 6 − 18 − 60

( )จะเปนฟงกชั่นเพิ่มก็ต อเมื่อมี ( ) > 0 หรือ >0

∴ > 0 แสดงวา 6 − 18 − 60 > 0
∴ + 3 − 10 > 0
∴ ( + 5)( − 2) > 0 ∴ < −5 ⋁ >2
( )จะเปนฟงกชั่นเพิ่มก็ต อเมื่อมี < −5 ⋁ >2 .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 16

24 กําหนดให วัต ถุเคลื่อนที่ตามแนวเสนตรงดวยสมการ = 4 จะมี

= −9 + 24 + 10 = 6(4) − 18 = 6 เมตร ตอ (นาที) .

โดย ระยะทางมีหนวยเปน เมตร และ เวลามีหนวยเปน นาที จงหา (4) ขณะที่วัตถุมีความเรง 18 เมตร / (นาที)2
(1) จุดเริ่มตนอยูหางจากจุดเริ่มวัดกี่เมตร ∵ = 6 − 18 ∴ 18 = 6 − 18 ∴ = 6
จาก =3 − 18 + 24
(2) ขณะนาทีที่เทาไรวัต ถุเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่
ถา = 6 จะไดวา = 3(6)2 − 18(6) + 24
และวัตถุอยูหางจากจุดเริ่มตนเทาไร
= 24 เมตร ตอ นาที .
(3) ขณะวัตถุเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่มีความเรงเทาไร
(5) ขณะนาทีที่ 7 วัตถุอยูหางจากจุดเริ่มตนกี่เมตร
(4) ขณะที่วัตถุมีความเรง 18 เมตรตอ(นาที)
จาก = −9 + 24 + 10
วัตถุจะมีความเร็วเทาไร
จุดเริ่มตน = 0, ∴ = 10
(5) ขณะอยูหางนาทีที่ 7 วัตถุจากจุดเริ่มตนกี่เมตร
= 7 , = 7 − 9(7) + 24(7) + 10 = 80
(6) ภายใน 7 นาทีแรกนี้วัตถุเคลื่อนที่ไดทางทั้งหมดกี่เ มตร
ดังนั้นขณะนาทีที่ 7 วัตถุอยูหางจากจุดเริ่มตน
วีธีทํา จาก = 3
−9 2
+ 24 + 10
= 80 − 10 = 70 เมตร .
(1) ถา = 0 แลว = 10
(6) ภายใน 7 นาทีแรกนี้วัตถุเคลื่อนที่ไดท างทั้งหมดกี่เมตร
แสดงวา จุดเริ่มตนอยูหางจากจุดเริ่มวัด 10 เมตร .
จุดเริ่มตน = 0, = 10
(2) ขณะที่วัตถุเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่ จะมี =0
จุดเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่ครั้งแรกที่ นาทีที่ 2
จาก = 3
−9 2
+ 24 + 10
=2, = 2 − 9(2) + 24(2) + 10 = 30
∵ =3 − 18 + 24
จุดเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่ครั้งที่ 2 ที่นาทีที่ 4
=0 ∴ 3 − 18 + 24 = 0
=4, = 4 − 9(4) + 24(4) + 10 = 26
− 6 + 8 = 0 ∴ ( − 4)( − 2) = 0
จุดสุดทาย = 7 ,
∴ = 2 ,4
∴ = 7 − 9(7) + 24(7) + 10 = 80
วัตถุเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่ขณะนาทีที่ 2 และนาทีที่ 4 .
ในเวลา 7 นาที วัตถุจะเคลื่อนไดทางทั้งหมดเทากับ
= 2 จะมี
= (30 − 10) + (30 − 26) + (80 − 26) = 78 .
= 2 − 9(2) + 24(2) + 10 = 30 เมตร

จะอยูหางจากจุดเริ่มตน = 30 − 10 = 20 เมตร .
จุดเร ิ มต ้ น จุดวกกล ั บคร ั งที 1
t=0,s=10 t=2,s=30,v=0
= 4 จะมี
10 A 20 B
= 4 − 9(4) + 24(4) + 10 = 26 เมตร

จะอยูหางจากจุดเริ่มตน = 26 − 10 = 6 เมตร . 26 C 4 B
t=7,s=80
(3) ขณะวัต ถุเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่มีความเรงดังนี้
จุดเร ิ มว ั ด 26 C 54 D
∵ =3 − 18 + 24
t=4,s=26,v=0
∴ = 6 − 18 จุดวกกล ั บคร ั งท ี 2

= 2 จะมี
= 6(2) − 18 = −6 เมตร ตอ (นาที) .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 17

24. ให วัตถุเคลื่อนที่ในแนวเสนตรงดวยสมการ

= 2 − 21 + 60 + 4
โดย ระยะทางมีหนวยเปน เมตร และ เวลามีหนวยเปน นาที จงหา
(1) จุดเริ่มตนอยูหางจากจุดเริ่มวัดกี่เมตร
(2) ขณะนาทีที่เทาไรวัต ถุเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่
และวัตถุอยูหางจากจุดเริ่มตนเทาไร
(3)ขณะวัต ถุเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่มีความเรงเทาไร
(4)ขณะทีว่ ัตถุมีความเรง 6 เมตรตอ(นาที) จะมีความเร็วเทาไร
(5) ขณะอยูหางนาทีที่ 6 วัตถุจากจุดเริ่มตนกี่เมตร
(6) ภายใน 6 นาทีแรกนี้วัตถุเคลื่อนที่ไดท างทั้งหมดกี่เมตร
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 18

25 กําหนดให วัต ถุเคลื่อนที่ดวยสมการ 25. ให วัตถุเคลื่อนที่ในแนวเสนตรงดวยสมการ

= 4 − 3 + 4 เมตร จงหา = − 12 + 45 + 5 จงหา
(1) ความเร็วเฉลี่ยในชวงนาทีที่ 3 ถึง นาทีท ี่ 5 (1) ความเร็วเฉลี่ยในชวงนาทีที่ 2 ถึง นาทีที่ 6
(2) ความเร็วขณะนาทีที่ 10 (2) ความเร็วขณะนาทีท ี่ 4
(3) ความเรงเฉลี่ยในชวงนาทีที่ 2 ถึงนาทีท ี่ 4 (3) ความเรงเฉลี่ยในชวงนาทีที่ 1 ถึงนาทีท ี่ 3
(4) ความเรงขณะนาทีที่ 3 (4) ความเรงขณะนาทีท ี่ 4
(5) ภายในเวลา 2 นาที วัตถุจะเคลื่อนที่ไดทางเทาไร (5) ภายในเวลา 6 นาที วัตถุจะเคลื่อนที่ไดทางเทาไร
วิธีทํา จาก = 4 3 − 3 + 4 เมตร
∵ = = (4 − 3 + 4 ) = 12 −3
∵ = = ( 12 − 3 ) = 24
(1) ความเร็วเฉลี่ยในชวงนาทีที่ 3 ถึง นาทีที่ 5
จาก = 4 − 3 + 4
เมื่อ = 3 จะมี = 4(3) − 3(3) + 4 = 103
เมื่อ = 5 จะมี = 4(5) − 3(5) + 4 = 489
∆
∴ ∆
= = = 193 เมตร/นาที .
(2) ความเร็วขณะนาทีที่ 10 ∵ = 12 − 3
2
เมื่อ = 10 , 10 = 12(10) − 3 = 1197 เมตร/นาที .
(3) ความเรงเฉลี่ยในชวงนาทีที่ 2 ถึงนาทีท ี่ 4
∵ = 12 − 3
เมื่อ = 2 จะมี = 12(2) − 3 = 45
เมื่อ = 4 จะมี = 12(4) − 3 = 189
∆ − 189 − 45
∴ = = = 72 เมตร/(นาที) .
∆ 4−2 2
(4) ความเรงขณะนาทีที่ 3 จาก = 24
เมื่อ = 3 จะมี 3 = 24(3) = 72 เมตร/(นาที)2 .
(5) ภายในเวลา 2 นาที วัตถุจะเคลื่อนที่ไดทางเทาไร
จาก = 12 − 3 มีจุดวกกลับ ณ จุด =0
1
ถา = 0 ∴ 12 −3=0 ∴ = ±
2
จาก =4 −3 +4
เมื่อ = 0 จะมี
= 4(0) − 3(0) + 4 = 4
1 1 1
เมื่อ = จะมี= 4( ) − 3( ) + 4 = 3
2 2 2
เมื่อ = 2 จะมี
= 4(2) − 3(2) + 4 = 30
1
วัตถุจะเคลื่อนที่จาก = 0 ถึง = ไดทาง |3 − 4| = 1
2
1
วัตถุจะเคลื่อนที่จาก = ถึง = 2ไดทาง |30 − 3| = 27
2
วัตถุจะเคลื่อนที่จาก = 0 ถึง = 2
∴ ไดทาง = 1 + 27 = 28 เมตร .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 19

26 พอคาน้ําตาลซื้อน้ําตาลมากิโลกรัมละ 10 บาท แลวขายไป 26. พอคาซื้อผลไมมากิโลกรัมละ 60 บาท แลวขายไปกิโลกรัมละ

กิโลกรัมละ 16 บาท ใน 1 เดือนเขาจะขายได 500 กิโลกรัม 90 บาท ใน 1 เดือนเขาจะขายได 800 กิโลกรัม
ถาเขาเพิ่มราคาขายอีกกิโลกรัมละ บาทเขาจะขายไดลดลง ถาเขาเพิ่มราคาขายอีกกิโลกรัมละ บาท จะขายของไดลดลง
เดือนละ 20 กิโลกรัม ในเวลา 1 เดือน เดือนละ 10 กิโลกรัม เขาควรตั้งราคาไวเทาไรจึงจะไดกําไรมากที่สุด
เขาควรตั้งราคาไวเทาไรจึงจะไดกําไรมากที่สุด ไดกําไรมากสุดกี่บาท ไดกําไรมากสุดกี่บ าทและจะไดกําไรมากกวาปกติเทาไร
และจะไดกําไรมากกวาปกติเทาไร
วิธีทํา
ให เปนกําไร = (กําไร ใน 1 ก. ก. )(จํานวน ก. ก. ที่ขาย)
ปกติ จะไดกําไร = (16 − 10)(500) = 3000 บาท
ราคาใหม จะไดกําไร = (16 + − 10)(500 − 20 )
ดังนั้น = (6 + )(500 − 20 )
= 3000 + 380 − 20
∴ = 380 − 40 และ มีคามากสุดเมื่อ =0
เมื่อ ′
= 0 ∴ 380 − 40 = 0 ∴ = 9.50
เขาควรตั้งราคาไวกิโลกรัมละ 16 + 9.50 = 25.50 บาท .
ไดกําไรมากสุด = (6 + 9.50)[500 − 20(9.5)]
∴ เขาจะไดกําไร มากสุด = 4805 บาท .
ไดกําไรมากกวาปกติ = 4805 − 3000 = 1805 บาท .

27 รานขายไอศกรีมแหงหนึ่ง ปกติมี 100 ที่นั่งมีกําไรสัป ดาหละ 27. บริษัทคาขาว ดาวเรือง ปกติจะขายขาวได 400 ตันตอเดือน
มีกําไร 5000 บาทตอตันแต ถาขายเกิน 400 ตันตอเดือน
80 บาทตอที่นั่ง ถาจัดที่นั่งเกิน 100 ที่นั่งตองเสียคาใชจายเพิ่มขึ้น
กําไรจะลดลง 10 คูณจํานวนตันที่เกิน 400 ตัน เพราะจะมี
ทําใหกําไรลดลง 40 สตางคคูณดวยจํานวนที่นั่งที่เกิน 100 ที่นั่ง
คาใชจายทีเ่ พิ่มขึ้นมาก เจาของบริษัทจะตองขายขาวกี่ตัน
เจาของรานจะตองเพิ่มที่นั่งอีกกี่ที่นั่งจึงจะทํากําไรไดมากสุด
ถึงจะมีกําไรมากสุดและกําไรเทาไร
จะไดกําไรมากสุดเทาไรและ กําไรจะเพิ่มขึ้นจากปกติเทาไร
วิธีทํา ให เปนกําไร เปนจํานวนทีเ่ พิ่มขึ้นจากเดิม 100 ที่นั่ง
∴ = (100 + )(80 − 0.4 ) = 8000 + 40 − 0.4
∴ = 40 − 0.8 กําไรมากสุดเมื่อ =0
ถา = 0 ∴ 40 − 0.8 = 0 ได = 50 .
ปกติจะกําไร = (100)(80) = 8000 บาท ตอสัปดาห
จัดใหมจะกําไรมากสุดคือ
= (100 + 50)[80 − 0.4(50)]
จัดใหมจะกําไรมากสุดคือ = 9000 บาทตอสัปดาห .
กําไรเพิ่มขึ้น = 9000 − 8000
= 1000 บาทตอสัปดาห .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 20

28 บริษัทนําเที่ยว ทราบวาถาเก็บคาบริการคนละ 400 บาท 28. บริษัทนําเที่ยวตางประเทศทราบวาถาเก็บคาบริการคนละ

รถที่นั่ง 30 ที่จะเต็มพอดี แตถาเก็บ เพิ่มชึ้นทุก 5 บาท
ที่นั่งจะวางเพิ่มขึ้น 1 ที่ ถาคาใชจายในการนําเที่ยว เทากับ
1500 บาท บวก 300 คูณจํานวนคน
จงหาวาเขาควรเก็บคาบริการคนละเทาไร จึงจะไดกําไรมากสุด
และจะไดกําไรมากที่สุดเทาไร
2000 บาท จะขายตั๋วได 50 คน แตถาเก็บเพิ่มชึ้นทุก 400 บาท
ทีน่ ั่งจะวางเพิ่มขึ้น 3 ที่ คาใชจายในการนําเที่ยว มีดังนี้
คาจางไกด 2 คนๆละ 2000 บาท
คารถโดยสาร 7500 บาท คาอาหารและที่พัก 800 บาทตอคน
คาเขาชมสถานที่ทองเที่ยว คนละ 100 บาทตอคน
จงหาวาเขาควรเก็บคาบริการคนละเทาไร จึงจะไดกําไรมากสุดเทาไร
(คาใชจายใหรวมถึงไกดดวย)

วิธีทํา สมมุติวาเขาเพิ่มเงินคาเดินทางคนละ 5 บาท

ที่นั่งจะขายได 30 − ที่นั่ง และ ให เปนกําไร
∴ = เงินที่ขายไดท ั้งหมด − เงินทุนทั้งหมด

เงินที่ขายไดทั้งหมด = (จํานวนคน)(ราคาคาบริการใหมตอคน)
= (400 + 5 )(30 − )

เงินทุนทั้งหมด = 1500 + 300(จํานวนคนที่จะขายไดทั้งหมด)

= 1500 + 300(30 − )
∴ = (400 + 5 )(30 − ) − [1500 + 300(30 − )]
∴ = (12000 − 250 − 5 ) − [1500 + 9000 − 300 ]

∴ = (500 + 50 − 5 ) ∴ = 50 − 10

∴ มากสุดเมื่อ = 0 ∴ 50 − 10 = 0 ∴ =5
เขาจะเก็บคาบริการคนละ 400 + 5(5) = 425 บาท .

กําไรมากสุด
= (425)(30 − 5) − [1500 + 300(30 − 5)]

กําไรมากสุด = (10625) − [9000]

= 1625 บาท .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 21

29 เราสามารถตัดมุมกระดาษสี่เหลี่ยมจตุรัสออกเปนรูปสี่เหลี่ยม
29.1 เราสามารถตัดมุมกระดาษสี่เหลี่ยมจตุรัส ซึ่งยาวดานละ 60 นิ้ว
จตุรัสแลวพับเปนกลองที่ไมมีฝาปดที่มีปริมาตรมากที่สุดเทาไร
ออกเปนรูปสี่เหลี่ยมจตุรัสแลวพับเปนกลองที่ไมมีฝาปดที่มีปริมาตร
และกลองนี้มีความสูงเทาไร มากที่สุดเทาไร และกลองนี้มีความสูงเทาไร
วิธีทํา สมมุติให แผนกระดาษรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสยาวดานละ หนวย
และตัดที่มุมกระดาษเปนสี่เหลี่ยมจตุรัสดานละ หนวย
a
x x
x x
(a-2x)
29.2 เราสามารถตัดมุมกระดาษสี่เหลี่ยมจตุรัส ซึ่งยาวดานละ 18 นิ้ว
a ออกเปนรูปสี่เหลี่ยมจตุรัสแลวพับเปนกลองที่ไมมีฝาปดที่มีปริมาตร
มากที่สุดเทาไร และกลองนี้มีความสูงเทาไร
(a-2x)
x x
x x
ให เปนปริมาตรของกลอง
∴ = ( − 2 )( − 2 )
∴ =( −4 +4 ) = −4 +4
∴ = −8 + 12 29.3 เราสามารถตัดมุมกระดาษสี่เหลี่ยมจตุรัส ซึ่งยาวดานละ 24 นิ้ว

มากสุดเมื่อ =0
ออกเปนรูปสี่เหลี่ยมจตุรัสแลวพับเปนกลองที่ไมมีฝาปดที่มีปริมาตร
มากที่สุดเทาไร และกลองนี้มีความสูงเทาไร
∴ 0 = −8 + 12

∴ ( − 6 )( − 2 ) = 0 ∴ = ,
2 6

∴ = เนื่องจาก = ตัดแลวสรางกลองไมได
6 2
จาก = 2
−4 2
+4 3

2
2 3 2 3
∴ = −4 +4 = .
6 6 6 27
29. 4 เราสามารถตัดมุมกระดาษสี่เหลี่ยมจตุรัส ซึ่งยาวดานละ 42 นิ้ว
กลองนี้มีความสูง = . ออกเปนรูปสี่เหลี่ยมจตุรัสแลวพับเปนกลองที่ไมมีฝาปดที่มีปริมาตร
6
มากที่สุดเทาไร และกลองนี้มีความสูงเทาไร
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 22

30 ชาวนาตองการลอมรั้วเปนคอกรูป สี่เหลี่ยมผืนผา 2 คอก 30. ชายคนหนึ่งตองการลอมรั้วเปนคอกรูปสี่เหลี่ยมผืนผา คอก

ติดกัน โดยดานหนึ่งเปนแมน้ํา ไมตองทํารั้ว ถาเขามีไมที่ใชทํารั้ว ติดกัน โดยดานหนึ่งเปนแมน้ํา(ไมตองทํารั้ว) ถาเขามีไมที่ใชทํารั้วยาว
เมตร เขาจะสามารถกั้นรั้วไดพื้นที่มากสุดเทาไร
ยาว 600 เมตร เขาจะสามารถกั้นรั้วไดพื้นที่มากสุดเทาไร
วิธีทํา สมมุติให กั้นรั้วกวาง เมตร ยาว เมตร

แม่ นํ า

x x x

ให เปนพื้นที่ของคอกทั้งหมด = ตารางเมตร

ไมทั้งหมดยาวรวมกัน = 600 เมตร
∴ + 3 = 600 ∴ = 600 − 3
∴ = = (600 − 3 ) = 600 − 3
∴ = 600 − 6

มีคามากสุดเมื่อ = 0 ∴ 600 − 6 = 0
= 0 ∴ 600 − 6 = 0 ∴ = 100

จาก = 600 − 3 , = 100 ∴ = 300

∴ มากสุด = (100)(300) = 30000 ตารางเมตร .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 23

31 จงหาสวนสูง รัศมี และปริมาตร ของฐานรูปทรงกระบอก 31. จงหาสวนสูง รัศมี และปริมาตรของฐานรูป ทรงกระบอกที่มีป ริมาตร
ที่มีปริมาตรมากที่สุด ที่บรรจุอยูในกรวยกลมที่มีรัศมีของฐานยาว มากที่สุดที่บรรจุอยูในกรวยกลมที่มีรัศมีของฐานยาว นิ้ว สูง ℎ นิ้ว
6 นิ้ว สูง 12 นิ้ว

วิธีทํา ให เปนปริมาตรของทรงกระบอก

ℎ เปนความสูงของทรงกระบอก
เปนรัศมีของทรงกระบอก

F H A D B
r
h
12
G E

6
C

จาก = 2
ℎ

จากรูป ∆ ≅∆ ∴ =

6 6−
∴ = ∴ ℎ = 12 − 2
12 ℎ
∵ = ℎ = (12 − 2 )
= (12 −2 )
∴ = (24 −6 )

มากที่สุดเมื่อ =0
∴ 0 = (24 −6 ) ∴ =4
∴ ℎ = 12 − 2 = 12 − 2(4) = 4
∴ = (16)(4) = 64 .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 24

32 สามเหลี่ยมรูปหนึ่งมีสูง 10 นิ้ว ฐานยาว 30 นิ้วจงหาวา 32. สามเหลี่ยมรูปหนึ่งมีสูง ℎ นิ้ว ฐานยาว นิ้ว จงหาวา
สี่เหลี่ยมผืนผาที่มีพื้นที่มากสุดที่สามารถบรรจุอยูในสามเหลี่ยมได สี่เหลี่ยมผืนผาที่มีพื้นที่มากสุดที่สามารถบรรจุอยูในสามเหลี่ยมได
โดยมีดานหนึ่งของสี่เหลี่ยมตั้งอยูบนฐานของสามเหลี่ยม มีพื้นที่เทาไร ดยมีดานหนึ่งของสี่เหลี่ยมตั้งอยูบนฐานของสามเหลี่ยม มีพื้นที่เทาไร
วิธีทํา ใหสี่เหลี่ยมสูง นิ้ว ยาว นิ้ว
และให เปนพื้นที่ของสี่เหลี่ยม ∴ =

10 D E

y
A F B
x 30

จากรูป สามเหลี่ยม 2 รูปคลายกันคือ ∆ ≅∆

10 30
∴ = ∴ =
30 −
1
∴ = (30 − )
3
1 1
จาก = = (30 − ) = 10 − 2
3 3
∴ = 10 −

มีคามากสุดเมื่อ =0
2
จะได 10 − =0 ∴ = 15
3
1
เมื่อ = 15 แลวหาคา = (30 − 15) = 5
3
∴ มากสุด = = 15(5) = 75 ตารางนิ้ว .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 25

33 จงหาพื้นที่ที่มากที่สุดของสี่เหลี่ยมผืนผาที่แนบใน 33. จงหาพื้นที่ท ี่มากที่สุดของสี่เหลี่ยมผืนผาที่แนบในสามเหลี่ยม

สามเหลี่ยมที่ดานทั้งสามอยูบนแกน แกน และ ที่ดานทั้งสามอยูบนแกน แกน และเสนตรง + =

เสนตรง 3 + 4 = 24

วิธีทํา ให เปนพื้นที่ของสี่เหลี่ยมที่แนบในสามเหลี่ยม

C

3y+4x=24

D(x,y)

A x B

มีความยาวฐาน หนวย มีความสูง หนวย

∴ =

แต 4 + 3 = 24
1
∴ = (24 − 4 )
3
1
∴ = (24 − 4 )
3
4
∴ =8 −
3
8
∴ =8 −
3
ถา = 0 แลวหาคา =3
1
∴ = 3 หาคาได = (24 − 12) = 4
3
∴ มีคามากสุด = (3)(4) = 12 ตรน. .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 26

34 สี่เหลี่ยมมุมฉากที่มีฐานอยูบนแกน และจุดยอด 2 จุด 34. สี่เหลี่ยมมุมฉากที่มีฐานอยูบ นแกน และจุดยอด 2 จุดอยูบน

อยูบ นกราฟ = 4 2
− 3 จะมีพื้นที่มากสุดกี่ตารางหนวย กราฟ = 2
− จะมีพื้นที่มากสุดกี่ตารางหนวย
วิธีทํา ให เปนพื้นที่ของสี่เหลี่ยมที่ตองการ
มีความยาว 2 หนวย กวาง หนวย
ดังนั้น =2

1
y=4x2-3

x
-2 2

-1
-y

-2

(x,-y)

-3

แต =4 2
−3

ดังนั้น = 2 (4 2
− 3)
∴ = 8 −6
∴ = 24 −6

พื้นที่จะมากสุดเมื่อ ′
=0
1
∴ 24 −6 = 0 ∴ =±
2
ดังนั้น มากสุด = 6 − 8 3

=6 −8 =2 .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 27

35 จงหาพื้นที่สี่เหลี่ยมที่มากสุดทีแ่ นบในวงรี 35 . 1. จงหาพื้นทีส่ ี่เหลี่ยมที่มากสุดที่แนบในวงรี + =1

25 9
+ =1

วิธีทํา ให เปนพื้นที่สี่เหลี่ยมที่แนบในวงกลม

∴ =4 โดยที่ ( , ) เปนจุดบนวงรี

x2 y2
+ =1 (x,y)
a 2 b2

y 35 . 2. จงหาพื้นที่สี่เหลี่ยมที่มากสุดที่แนบในวงรี + =1
x 25 9

2 2 1
จาก 2
+ 2 =1 ∴ = ( 2
− 2 2
)

∴ =4 ( − )

4
∴ = ( − ) +( − )
35 . 3. จงหาพื้นที่สี่เหลี่ยมที่มากสุดที่แนบในวงรี + =1
4 9
4 1
= ( − ) (−2 ) + ( − )
2
4
∴ = − ( − ) +( − )

ถา ′
=0
4
∴ − ( − ) +( − ) =0

∴ − +( − ) =0
( − ) 35. 4. จงหาพื้นที่สี่เหลี่ยมที่มากสุดที่แนบในวงรี + =1
100 25

∴( − ) =
( − )

( − ) = ∴ =
√2

∴ =4 −
√2 2
4
= =2 .
√2 √2
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 28

36 จงพิสูจนวา พื้นที่สี่เหลี่ยมที่แนบในวงกลม 36.1. จงหาพื้นที่สี่เหลี่ยมที่มากสุดที่แนบในวงกลม

+ = มีพื้นที่มากสุดเทากับ 2 + = 25

วิธีทํา ให =4 โดยที่ ( , ) เปนบนวงกลม

(x,y)
r
y
x

x2+y2=r2 36.2. จงหาพื้นที่สี่เหลี่ยมที่มากสุดที่แนบในวงกลม

+ = 16
∴ =4 ( − )

∴ =4 ( − )

∴ =4 ( − ) +( − )

1
∴ =4 ( − ) (−2 ) + ( − )
2

∴ =4 − +( − ) 36.3. จงหาพื้นที่สี่เหลี่ยมที่มากสุดที่แนบในวงกลม
( − )
+ =5
2 1
ถา ′
=0 ∴4 − 1 +( 2
− 2 2
) =0
( 2
− )
2 2

∴( − ) =
( − )

( − )= ∴ =
√2

∴ =4 ( − )
36.4. จงหาพื้นที่สี่เหลี่ยมที่มากสุดที่แนบในวงกลม
=4 − + =7
√2 2

=4
√2 2

มากสุด = 4 =2 .
√2 √2
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 29

37 จงหาปริมาตรของทรงกระบอกที่มีปริมาตรมากสุดที่
สามารถบรรจุลงในกรวยกลมได 37.1. จงหาความสูง รัศมี ปริมาตรของทรงกระบอกที่มีปริมาตร
วิธีทํา ให , เปนปริมาตรของทรงกระบอกและกรวยกลม มากสุดที่สามารถบรรจุลงในกรวยกลมที่มีรัศมี 15 นิ้วและ
ให , ℎ เปนความสูงของทรงกระบอกและกรวยกลม มีความสูงเทากับ 21นิ้ว (แสดงวิธีทํา)
ให , เปนรัศมีของทรงกระบอกและกรวยกลม
A

D E

h
y
x
B F C
r
จาก ∆ ≅∆
ℎ ℎ
∴ = ∴ = ∴ = ( − )
−
ℎ
จาก = 2
∴ = 2
( − )

ℎ
∴ = ℎ −

3 ℎ
∴ =2 ℎ −

3 ℎ
∵ มากสุดเมื่อ =0 ∴ 2 ℎ − =0

3 ℎ 2
∴ =2 ℎ ∴ =
3
ℎ
จาก = ( − )
37.2. จงหาความสูง รัศมี ปริมาตรของทรงกระบอกที่มีปริมาตร
ℎ 2 ℎ
∴ = −
3
=
3 มากสุดที่สามารถบรรจุลงในกรวยกลมที่มีรัศมี 21 นิ้วและ
มีความสูงเทากับ 27นิ้ว
∴ ทรงกระบอกจะมีปริมาตรมากสุดที่สามารถบรรจุใน
2
กรวยกลมไดเมื่อ มีรัศมี = ของรัศมีกรวยกลม .
3
1
มีความสูง = ของความสูงของกรวยกลม .
3 37.3. จงหาความสูง รัศมี ปริมาตรของทรงกระบอกที่มีปริมาตร
2 1 มากสุดที่สามารถบรรจุลงในกรวยกลมที่มีรัศมี 9 นิ้วและ
∴ ปริมาตรทรงกระบอก = ℎ
3 6 มีความสูงเทากับ 14 นิ้ว
4 1 2 1
= ℎ= ℎ
9 6 9 3
2
∴ ปริมาตรทรงกระบอก = (ปริมาตรกรวยกลม) .
9
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 30

38 ลูกบอลลูนถูกเติมกาซในขณะที่มีรัศมี 2 ฟุต 38. ลูกบอลลูนถูกเติมกาซเขาดวยอัต ราเร็ว 4.5 ล. บ. นิ้ว

1
จนทําใหรัศมีเพิ่มขึ้นดวยอัตารเร็ว ฟุตตอวินาที ตอวินาที จงหาอัตราเร็วของการเปลี่ยนแปลงของรัศมี เมื่อรัศมียาว 2นิ้ว
6
จงหาวา ในขณะเดียวกันนี้ ปริมาตรของลูกบอลลูนจะ
เปลี่ยนแปลงดวยความเร็วเทาไร
4
วิธีทํา จาก = 3
3
4
∴ = 3 =4
3
1
แตจากโจทย = และ =2
6
1 8
∴ = 4 (2) = ≈ 8.3775 .
6 3

39 เครื่องบินโดยสารลําหนึ่ง กําลังบินผานสถานีเรดาและอยูสูง
39. เรือโดยสารลําหนึ่ง อยูท างทิศเหนือของประภาคาร หาง9 ไมล
เหนือระดับเรดา 6 ไมล ซึ่งเปลี่ยนแปลงลดลงดวยอัตราเร็ว
ประภาคาร อยูทางทิศตะวันตกของประภารคาร อยูหางจาก
400 ไมลตอ ชั่วโมง ถา เปนระยะหางระหวางเรดากับเครื่องบิน
เรือโดยสาร ไมล และระยะจะเปลี่ยนแปลงลดลงดวยอัตราเร็ว
จงหาอัตราเร็วของเครื่องบินตามแนวราบ ขณะ เทากับ 10 ไมล
300 ไมลตอ ชั่วโมง จงหาอัตราเร็วของเรือลํานี้ขณะอยูหางจาก
วิธีทํา ให เป นระยะหางจากเรดาถึงจุดในแนวตั้งใตเครื่องบิน
ประภาคาร ระยะ 15 ไมล

6 mi
S=10 mi
x
ระด ั บเรดา

จากรูป สามเหลี่ยมมุมฉากจะไดวา +6 =

∴ 2 +0=2

จากโจทย

= −400 , = 10 , = √100 − 36 = 8

∴ 2(8) = 2(10)(−400)

2(10)(−400)
∴ = = −500 ไมลตอชั่วโมง .
16
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 31

40. ชายคนหนึ่งยืนอยูใตเสาไฟฟาซึ่งสูง 10 เมตร ตัวเขาสูง

40 ชายคนหนึ่งยืนอยูใตเสาไฟฟาซึ่งสูง 6 เมตร ตัวเขาสูง
2 เมตร ถาเขาวิ่งออกจากเสาไฟไปทางทิศตะวันออกดวย
1.8 เมตร ถาเขาวิ่งออกจากเสาไฟไปทางทิศตะวันออกดวย
อัตราเร็วเร็ว 2 เมตรตอวินาที อยากทราบวาจุดปลาย
อัตราเร็วเร็ว 1.5 เมตรตอวินาที อยากทราบวาจุดปลาย
ของเงาของตัวเขาวิ่งดวยอัตราเร็วเทาไร
ของเงาของตัวเขาวิ่งดวยอัตราเร็วเทาไร
วิธีทํา จากรูป ∆ ≅∆

B D G i K

A F H j L
S1
S2

6 1.8
∴ = ∴ = ∴ 6( − ) = 1.8
−
∴ 6 − 1.8 =6 ∴ 4.2 =6
6 1
∴ = ∴ =
4.2 0.7
1
จากโจทย = 1.5 เมตรตอวินาที

1 1 15
∴ = = (1.5) =
0.7 0.7 7
≈ 2.14 ≈ เมตรตอวินาที .
คณิ ตศาสตร์ ชุด CALCULUS เรี ยบเรี ยงโดย ….. อ. สุ ทธิ – อ.อารยา คุณวั ฒนานนท์ หน้าที 32

41 แผนไมกระดานแผนหนึ่งยาว 17 เมตรตั้งพิงไวกับผนัง 41 แผนไมกระดานแผนหนึ่งยาว 20 เมตรตั้งพิงไวกับผนัง

และพบวาขอบกระดานดานลางจะเลื่อนไถลออกจากผนังดวย
ความเร็ว 20 ซม. ตอวินาที จงหาความเร็วในการเคลื่อนที่ลง
ของขอบบนของแผนไม ณ จุดที่สูงกวาพื้น 8 เมตร
วิธีทํา กําหนดรูป การเคลื่อนที่ดังนี้
A
และพบวาขอบกระดานดานลางจะเลื่อนไถลออกจากผนังดวย
ความเร็ว25 ซม. ตอวินาที จงหาความเร็วในการเคลื่อนที่ลง
ของขอบบนของแผนไม ณ จุดที่สูงกวาพื้น 10 เมตร

S1

C
17
17-S1

B S2 D

จาก ∆ มี (17 − 1)
2
+ 2
2
= 172
2
2
∴ (17 − 1) + 2 = 172

1 2
∴ (17 − 1 ) − + 2 = 0 … … … (1)

จากโจทย
20 1
(17 − )=8, = = เมตรตอวินาที
100 5
= 17 − 8 = √289 − 64 = √225 = 15
1 1
จาก … . (1) จะได 8 − + 15 =0
5
3
∴ =
8
3
ขอบบนจะเคลื่อนที่ดวยความเร็ว เมตรตอวินาที .
8