Professional Documents
Culture Documents
เขียนตอบอาญา ดิศรณ์
เขียนตอบอาญา ดิศรณ์
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย
(Legal Writing Workshop)
: การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ
E-mail: disorn.likhit@outlook.com
Facebook: Disorn Likhitwitayawuid
การเขียนข้อสอบอุทาหรณ์
วิชากฎหมายอาญาภาคทั่วไป (น.110)
เค้าโครงการเขียนข้อสอบบรรยาย
กําหนดประเด็นปัญหา
วางหลักกฎหมาย + นําหลักกฎหมายไปปรับใช้กับ
ประเด็นปัญหาที่ตั้งไว้ข้างต้น
บทสรุป
2
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 1
16/02/63
วินิจฉัยตามลําดับโครงสร้างความรับผิดทางอาญา
มีการกระทํา 1
มีการกระทําครบองค์ประกอบ
มีความสัมพันธ์ระหว่างการกระทําและผล 2
ตามที่กฎหมายบัญญัติ
การกระทําครบองค์ประกอบภายนอก 3
โครงสร้างความ
ไม่มีเหตุยกเว้นความผิด 5
รับผิดทางอาญา
ผู้กระทํามีองค์ประกอบภายใน 4
ไม่มีเหตุยกเว้นโทษ 6
ฐานความผิดอาญาที่ควรรู้
สําหรับการปรับบทกฎหมายอาญาภาคทั่วไป
ฆ่าผู้อื่น มาตรา 288
ตาย ทําร้ายผู้อื่นเป็นเหตุให้ถึงแก่ความตาย มาตรา 290
กระทําโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตาย มาตรา 291
ทําร้ายผู้อื่นเป็นเหตุให้ได้รับอันตรายสาหัส มาตรา 297
ฐานความผิด บาดเจ็บสาหัส
กระทําโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นได้รับอันตรายสาหัส มาตรา 300
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 2
16/02/63
การปรับบทกฎหมายวินิจฉัยความรับผิดทางอาญาของบุคคล
1. มาตรา 59 ปรับใช้เพื่อวินิจฉัยว่าบุคคลจะมีความรับผิดทางอาญาหรือไม่
2. เมื่อมีความรับผิดทางอาญาตามมาตรา 59 แล้วจะมีความผิดฐานอะไรต้องปรับบท
ต่อด้วยฐานความผิดนั้น ๆ เสมอ
ตัวอย่างข้อสอบอุทาหรณ์
นายโรตีชกหน้านายครกจนคิ้วแตก ดังนี้ จงวินิจฉัยความรับผิด
ทางอาญาของนายโรตี
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 3
16/02/63
ลําดับการวินิจฉัยข้อสอบอุทาหรณ์
การเขียนข้อสอบอุทาหรณ์
วิชากฎหมายอาญาภาคทั่วไป (น.110)
ประเด็น
1.ความรับผิดทางอาญาของบุคคล
หลักกฎหมายตามประมวลกฎหมายอาญา
มาตรา 59 วางหลักว่า บุคคลจะต้องรับผิดในทางอาญาก็ต่อเมื่อได้กระทําโดยเจตนา เว้นแต่จะได้กระทําโดยประมาท ใน
กรณีที่กฎหมายบัญญัติให้ต้องรับผิดเมื่อได้กระทําโดยประมาท หรือเว้นแต่ในกรณีที่กฎหมายบัญญัติไว้โดยแจ้งชัดให้ต้องรับผิดแม้ได้
กระทําโดยไม่มีเจตนา
มาตรา 295 วางหลักว่าผู้ใดทําร้ายผู้อื่น จนเป็นเหตุให้เกิดอันตรายแก่กายหรือจิตใจของผู้อื่นนั้น ผู้นั้นกระทําความผิด
ฐานทําร้ายร่างกาย ต้องระวางโทษ
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 4
16/02/63
การเขียนข้อสอบอุทาหรณ์
วิชากฎหมายอาญาภาคทั่วไป (น.110)
วินิจฉัย
ในการวินิจฉัยความรับผิดทางอาญาของบุคคลนั้นจะต้องพิจารณาจากโครงสร้างความรับผิดทางอาญา 3 ส่วน กล่าวคือ
พิจารณาว่าบุคคลนั้นได้มีการกระทําครบองค์ประกอบตามที่กฎหมายบัญญัติหรือไม่ การกระทํานั้นมีเหตุยกเว้นความผิดหรือไม่ และ
มีเหตุที่ทําให้ผู้กระทําได้รับการยกเว้นโทษหรือไม่
เมื่อพิจารณาจากข้อเท็จจริงแล้ว การที่นายโรตีชกนายครกจนคิ้วแตกนั้น เป็นกรณีที่นายโรตี1ได้มีการกระทําในทาง
อาญาโดยการเคลื่อนไหวร่างกายภายใต้อํานาจจิตใจบังคับ 2อันเป็นการทําร้ายนายครก จนเป็นเหตุให้เกิดอันตรายแก่กาย 3ด้วย
เจตนาประสงค์ต่อผลในความเสียหายทางร่างกายของผู้อื่น 4และอาการบาดเจ็บคิ้วแตกของนายครกนั้นได้เกิดจากการชกของ
นายโรตี กรณีดังกล่าวจึงมีความสัมพันธ์ระหว่างการกระทําของนายโรตีและผลแห่งความเสียหายทางร่างกายของนายครก เมื่อ
5ไม่ปรากฏว่ามีเหตุยกเว้นความผิด และ 6เหตุยกเว้นโทษ นายโรตีจึงมีความรับผิดทางอาญาฐานทําร้ายร่างกายผู้อื่นตามประมวล
FAQ
- ข้อสอบบรรยายที่ถามว่า “ท่านเห็นด้วยหรือไม่” ถ้าเป็นคําถามที่ดูเหมือนจะล๊อคให้
เป็นไปตามความเห็นอาจารย์ผู้สอน จะตอบให้แตกต่างออกไปได้หรือไม่
- ต้องเขียนคําว่า “ประมวลกฎหมายอาญา” เต็มตลอดหรือไม่ มีเทคนิคอย่างไร
- จําตัวบทกฎหมายได้ไม่หมด จะโดนหักคะแนนหรือไม่อย่างไร
- จําเลขมาตราไม่ได้ จะต้องเขียนอย่างไร
10
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 5
16/02/63
ตัวอย่างข้อสอบอุทาหรณ์
นายโรตีนอนละเมอปัดมือไปโดนใบหน้าของครกจนคิ้วแตก ดังนี้
จงวินิจฉัยความรับผิดทางอาญาของนายโรตี
11
การเขียนข้อสอบอุทาหรณ์
วิชากฎหมายอาญาภาคทั่วไป (น.110)
วินิจฉัย
ในการวินิจฉัยความรับผิดทางอาญาของบุคคลนั้นจะต้องพิจารณาจากโครงสร้างความรับผิดทางอาญา 3 ส่วน กล่าวคือ
พิจารณาว่าบุคคลนั้นได้มีการกระทําครบองค์ประกอบตามที่กฎหมายบัญญัติหรือไม่ การกระทํานั้นมีเหตุยกเว้นความผิดหรือไม่ และ
มีเหตุที่ทําให้ผู้กระทําได้รับการยกเว้นโทษหรือไม่
โดยหลักแล้วบุคคลจะต้องรับผิดในทางอาญาก็ต่อเมื่อได้มีการกระทําโดยเจตนา ทั้งนี้ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา
59 ซึ่งวางหลักว่า บุคคลจะต้องรับผิดในทางอาญาก็ต่อเมื่อได้กระทําโดยเจตนา เว้นแต่จะได้กระทําโดยประมาท ในกรณีที่กฎหมาย
บัญญัติให้ต้องรับผิดเมื่อได้กระทําโดยประมาท หรือเว้นแต่ในกรณีที่กฎหมายบัญญัติไว้โดยแจ้งชัดให้ต้องรับผิดแม้ได้กระทําโดยไม่มี
เจตนา จากข้อเท็จจริงการที่นายโรตีนอนละเมอปัดมือไปโดนใบหน้าของนั้น เป็นกรณีที่นายโรตี1ไม่ได้มีการเคลื่อนไหวร่างกาย
ภายใต้อํานาจจิตใจบังคับ (willed movement) เพราะฉะนั้น นายโรตีจึงไม่มีการกระทํา และไม่อาจมีความรับผิดทางอาญาได้
สรุป
นายโรตีไม่มีความรับผิดทางอาญา เนื่องจากไม่มีการกระทําตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 59 12
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 6
16/02/63
แบบฝึกหัด
นายหนึ่งต้องการฆ่าด.ช.สอง จึงผลักนายสามกระเด็นไปถูก ด.ช.สองตกน้ําใน
สระว่ายน้ําของโรมแรม นางสี่มารดานายสองเห็น ด.ช.สองกําลังจมน้ําแต่ก็ไม่ได้ให้ความ
ช่วยเหลืออะไรเพราะนางสี่อยากให้ ด.ช.สองตาย นายห้า lifeguard ประจําสระว่ายน้ํา
เห็นเหตุการณ์ดังกล่าวเช่นกันแต่ขี้เกียจทํางานจึงไม่ได้เข้าช่วยเหลือ นายหกนักว่ายทีม
ชาติเดินผ่านมาเห็นแต่ก็ไม่ได่ช่วยแต่อย่างใด จนในท้ายที่สุด ด.ช.สองก็จมน้ําตาย
จงวินิจฉัยความรับผิดทางอาญาของ นายหนึ่ง นายสาม นางสี่ นายห้า นายหก
13
การเขียนข้อสอบอุทาหรณ์
วิชากฎหมายอาญาภาคทั่วไป (น.110)
ประเด็น
1. การกระทําโดยงดเว้น
2. การกระทําโดยละเว้น
หลักกฎหมายตามประมวลกฎหมายอาญา
มาตรา 59 วางหลักว่า บุคคลจะต้องรับผิดในทางอาญาก็ต่อเมื่อได้กระทําโดยเจตนา เว้นแต่จะได้กระทําโดยประมาท ใน
กรณีที่กฎหมายบัญญัติให้ต้องรับผิดเมื่อได้กระทําโดยประมาท หรือเว้นแต่ในกรณีที่กฎหมายบัญญัติไว้โดยแจ้งชัดให้ต้องรับผิดแม้ได้
กระทําโดยไม่มีเจตนา
มาตรา 59 วรรคท้าย วางหลักว่า การกระทํา ให้หมายความรวมถึงการให้เกิดผลอันหนึ่งอันใดขึ้นโดยงดเว้นการที่จักต้อง
กระทําเพื่อป้องกันผลนั้นด้วย
มาตรา 288 ผู้ใดฆ่าผู้อื่น ต้องระวางโทษ
มาตรา 374 ผู้ใดเห็นผู้อื่นตกอยู่ในภยันตรายแห่งชีวิตซึ่งตนอาจช่วยได้โดยไม่ควรกลัวอันตรายแก่ตนเองหรือผู้อื่นแต่ไม่
ช่วยตามความจําเป็น ต้องระวางโทษ
14
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 7
16/02/63
การเขียนข้อสอบอุทาหรณ์
วิชากฎหมายอาญาภาคทั่วไป (น.110)
วินิจฉัย
ในส่วนความรับผิดทางอาญาของนายสามนั้น______________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
ในส่วนความรับผิดทางอาญาของนายหนึ่งนั้น______________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
ในส่วนความรับผิดทางอาญาของนางสี่นั้น_______________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
ในส่วนความรับผิดทางอาญาของนายห้านั้น_______________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
ในส่วนความรับผิดทางอาญาของนายหกนั้น______________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
15
แบบฝึกหัด
นายหนึ่งต้องการฆ่านายสอง จึงใช้ปืนไล่ยิงนายสอง กระสุนไม่ถูกนาย
สองเลยแม้แต่นัดเดียว นายสองต้องการหนีเอาชีวิตรอดจากการไล่ล่าของนาย
หนึ่งจึงกระโดดลงไปในบ่อขยะเพื่อซ่อนตัว นายหนึ่งเป็นคนรักสะอาด เมื่อ
เห็นนายสองกระโดดลงไปในบ่อขยะจึงเลิกติดตามและกลับบ้านไปแต่โดยดี
ภายหลังเหตุการณ์ดังกล่าว 5 วัน นายสองป่วยตายเพราะติดเชื้อจาก
บ่อขยะที่ตนใช้เป็นที่หลบซ่อนตัว
นายหนึ่ ง จะมี ค วามรั บ ผิ ด ทางอาญาสํ า หรั บ ความตายของนายสอง
หรือไม่ อย่างไร
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 8
16/02/63
วินิจฉัยแบบฝึกหัด
ประเด็น
1.ความสัมพันธ์ระหว่างการกระทําและผล
หลักกฎหมายตามประมวลกฎหมายอาญา
มาตรา 59 วางหลักว่า บุคคลจะต้องรับผิดในทางอาญาก็ต่อเมื่อได้กระทําโดยเจตนา
มาตรา 288 วางหลักว่า ผู้ใดฆ่าผู้อื่น ต้องระวางโทษ
วินิจฉัย
จากข้อเท็จจริงการที่นายหนึ่งใช้ปืนยิงนายสองนั้น เป็นกรณีที่นายหนึ่ง1ได้มีการกระทําในทางอาญาโดยการเคลื่อนไหว
ร่างกายภายใต้อํานาจจิตใจบังคับ 2ซึ่งแม้ข้อเท็จจริงจะปรากฏว่าความตายของนายสองไม่ได้เกิดจากกระสุนปืนที่นายหนึ่งยิงโดยตรง
ก็ตาม แต่การยิงปืนของนายหนึ่งเป็นเหตุให้นายสองเข้าไปหลบในบ่อขยะ ซึ่งอาการป่วยที่เกิดขึ้นภายหลังจากการที่นายสองเข้าไป
หลบภัยในบ่อขยะนั้น แม้จะเป็นเหตุแทรกแซงอันเกิดจากธรรมชาติ แต่ก็เป็นเหตุแทรกแซงที่วิญญูชนคาดหมายได้ อาการเจ็บป่วย
ดังกล่าวจึงเป็นเหตุแทรกแซงที่ไม่ตัดความสัมพันธ์ระหว่างการกระทําของนายหนึ่งในขั้นต้นและผลแห่งความตายของนายสองใน
บั้นปลาย 3จึงเป็นกรณีที่นายหนึ่งฆ่านายสอง 4โดยรู้ข้อเท็จจริงว่าตนกําลังทําการฆ่าผู้อื่นและมีเจตนาประสงค์ต่อผลในความตายของ
นายสอง เมื่อ 5ไม่ปรากฏว่ามีเหตุยกเว้นความผิด หรือ 6เหตุยกเว้นโทษ นายหนึ่งจึงมีความรับผิดทางอาญาฐานฆ่านายสอง ตามประมวล
กฎหมายอาญา มาตรา 288 ประกอบมาตรา 59
แบบฝึกหัด
นายหมื่นเป็นคนชอบเล่นพิเรนทร์เอาปืนไม่มีลูกไปจ่อศีรษะผู้อื่น
เล่นเป็นประจํา นายแสนอยากให้นายหมื่นได้รับบทเรียนจึ งแอบเอา
กระสุนปืนไปใส่ปืนที่ใช้เล่นเป็นประจําแล้วท้าทายว่า “ดีแต่แกล้งยิง
ศีรษะผู้อื่น แน่จริงลองยิงศีรษะตัวเองดูบ้างสิ” นายหมื่นรับคําท้าและใช้
ปืนนั้นยิงศีรษะตนเองถึงแก่ความตาย
ดั ง นี้ น ายหมื่ น และนายแสนมี ค วามรั บ ผิ ด ทางอาญาหรื อ ไม่
อย่างไร
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 9
16/02/63
การวินิจฉัยและเขียนตอบข้อสอบสําหรับกฎหมายอาญาภาคความผิด
การกระทําครบองค์ประกอบภายนอก
มีการกระทําครบองค์ประกอบ
ตามที่กฎหมายบัญญัติ
ผู้กระทํามีองค์ประกอบภายใน
โครงสร้างความรับ
เหตุยกเว้นความผิด
ผิดทางอาญา
เหตุยกเว้นโทษ
19
20
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 10
16/02/63
ลักทรัพย์ ทรัพย์ของผู้อื่น
มาตรา 334 วัตถุแห่งการกระทํา
ทรัพย์ที่ผู้อื่น
เป็นเจ้าของรวมอยู่ด้วย
เจตนาธรรมดา
ผู้กระทํามี
เจตนา
องค์ประกอบภายใน
เจตนาพิเศษ โดยทุจริต
21
แนวทางการเขียนตอบกฎหมายอาญาภาคความผิด
จากกรณีตามปัญหานั้น แม้นายขาวจะไม่ได้มีการยึดถือกระเป๋าทางกายภาพ แต่การวางกระเป๋าในสถานที่ดังกล่าวนั้นก็
เป็นปกติ ประเพณีที่วิญ ญูชนย่อมเข้าใจว่ าในไม่ช้ าเจ้าทรั พย์จะได้กลับ มาใช้ประโยชน์อีกครั้ ง นายขาวจึ งมีการยึ ดถือที่เป็ นการ
ครอบครองทางสังคม
การที่นายดําหยิบกระเป๋าของนายขาวไปเป็นของตนนั้นเป็นการที่นายดําพากระเป๋าของนายขาวไป ในลักษณะที่เป็น
การพรากกรรมสิทธิ์ และทําลายการครอบครองกระเป๋าของนายขาว ซึ่งเป็นการเอาทรัพย์ของนายขาวไป โดยที่นายดํารู้ว่าเป็น
การเอาทรัพย์ของผู้อื่นไป อีกทั้งยังประสงค์ให้กรรมสิทธิ์และการครอบครองในกระเป๋านั้นเป็นของตน เพื่อแสวงหาประโยชน์
ในทางทรัพย์สินอันมิควรได้โดยชอบด้วยกฎหมายจากกระเป๋าของนายขาวสําหรับตนเอง อันเป็นเจตนาทุจริต นายดําจึงมี
ความผิดฐานลักทรัพย์ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 334
22
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 11
16/02/63
จบการบรรยาย
Q&A
23
โครงการเขียนตอบข้อสอบกฎหมาย (Legal Writing
Workshop) : การเขียนตอบข้อสอบกฎหมายอาญา
อ.ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ 12