1

คําขึน
้ ตน สรรพนาม คําลงทาย ในหนังสือราชการ
และคําทีใ่ ชในการจาหนาซอง

1. พระราชวงศ
ผูรบ
ั หนังสือ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหวั
คําขึ้นตน ขอเดชะฝาละอองธุลีพระบาทปกเกลาปกกระหมอม
ขาพระพุทธเจา (ออกชื่อเจาของหนังสือ) ขอพระราชทาน
พระบรมราชวโรกาสกราบบังคมทูลพระกรุณาทราบ
ฝาละอองธุลีพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 2 ใตฝาละอองธุลีพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 ขาพระพุทธเจา
คําลงทาย ควรมิควรแลวแตจะทรงพระกรุณาโปรดเกลาโปรด
กระหมอมขอเดชะ
ขาพระพุทธเจา (ลงชื่อ) (หรือจะเอาคําวาขอเดชะมาไว
ทายชื่อเจาของหนังสือก็ได)
คําที่ใชในการจาหนาซอง ขอพระราชทานทูลเกลาทูลกระหมอมถวายขอเดชะ

ผูรบ
ั หนังสือ สมเด็จพระบรมราชินีนาถ
คําขึ้นตน ขอเดชะฝาละอองธุลีพระบาทปกเกลาปกกระหมอม
ขาพระพุทธเจา (ออกชื่อเจาของหนังสือ) ขอพระราชทาน
พระราชวโรกาสกราบบังคมทูลทราบฝาละอองธุลีพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 2 ใตฝาละอองธุลีพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 ขาพระพุทธเจา
คําลงทาย ควรมิควรแลวแตจะทรงพระกรุณาโปรดเกลาโปรด
กระหมอม ขอเดชะ
ขาพระพุทธเจา (ลงชื่อ) (หรือจะเอาคําวา ขอเดชะมาไว
ทายชื่อเจาของหนังสือก็ได)
คําที่ใชในการจาหนาซอง ขอพระราชทานทูลเกลาทูลกระหมอมถวายขอเดชะ

วรรษวรรณ: Cคําขึ้นตน สรรพนาม คําลงทาย

 2

ผูรบ
ั หนังสือ สมเด็จพระบรมราชินี
สมเด็จพระบรมราชชนนี
สมเด็จพระยุพราช (สยามมกุฎราชกุมาร)
สมเด็จพระบรมราชกุมารี
คําขึ้นตน ขอพระราชทานกราบบังคมทูล (ออกพระนาม) ทราบฝา
ละอองพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 2 ใตฝาละอองพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 ขาพระพุทธเจา
คําลงทาย ควรมิควรแลวแตจะทรงพระกรุณาโปรดเกลาโปรด
กระหมอม
ขาพระพุทธเจา (ลงชื่อ)
คําที่ใชในการจาหนาซอง ขอพระราชทานกราบบังคมทูล (ระบุพระนาม)

ผูรบ
ั หนังสือ สมเด็จเจาฟา
คําขึ้นตน ขอพระราชทานกราบทูล (ออกพระนาม) ทราบฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 2 ใตฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 ขาพระพุทธเจา
คําลงทาย ควรมิควรแลวแตจะโปรดเกลาโปรดกระหมอม
ขาพระพุทธเจา (ลงชื่อ)
คําที่ใชในการจาหนาซอง ขอพระราชทานกราบทูล (ระบุพระนาม)

ผูรบ
ั หนังสือ พระบรมวงศ ชั้นพระองคเจา
คําขึ้นตน ขอประทานกราบทูล (ออกพระนาม) ทราบฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 2 ใตฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 ขาพระพุทธเจา
คําลงทาย ควรมิควรแลวแตจะโปรดเกลาโปรดกระหมอม
ขาพระพุทธเจา (ลงชื่อ)
คําที่ใชในการจาหนาซอง ขอประทานกราบทูล (ระบุพระนาม)

วรรษวรรณ: Cคําขึ้นตน สรรพนาม คําลงทาย

 3

ผูรบ
ั หนังสือ พระเจาวรวงศเธอ (ที่มไิ ดทรงกรม)
พระอนุวงศ ชั้นพระวรวงศเธอ (ที่ทรงกรม)
คําขึ้นตน กราบทูล (ออกพระนาม) ทราบฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 2 ฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 (ชาย) เกลากระหมอม
(หญิง) เกลากระหมอมฉัน
คําลงทาย ควรมิควรแลวแตจะโปรด
คําที่ใชในการจาหนาซอง กราบทูล (ระบุพระนาม)

ผูรบ
ั หนังสือ พระอนุวงศ ชั้นพระวรวงศเธอ (ที่มิไดทรงกรม)
คําขึ้นตน ทูล (ออกพระนาม) ทราบฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 2 ฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 (ชาย) กระหมอม
(หญิง) หมอมฉัน
คําลงทาย ควรมิควรแลวแตจะโปรด
คําที่ใชในการจาหนาซอง ทูล (ระบุพระนาม)

ผูรบ
ั หนังสือ พระอนุวงศ ชั้นหมอมเจา
คําขึ้นตน ทูล (ออกพระนาม)
สรรพนามบุรุษที่ 2 ฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 (ชาย) กระหมอม
(หญิง) หมอมฉัน
คําลงทาย แลวแตจะโปรด
คําที่ใชในการจาหนาซอง ทูล (ระบุพระนาม)

วรรษวรรณ: Cคําขึ้นตน สรรพนาม คําลงทาย

 4

2. พระภิกษุ

ผูรบ
ั หนังสือ สมเด็จพระสังฆราชเจา
คําขึ้นตน ขอประทานกราบทูล (ออกพระนาม)
สรรพนามบุรุษที่ 2 ใตฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 ขาพระพุทธเจา
คําลงทาย ควรมิควรแลวแตจะโปรดเกลาโปรดกระหมอม
คําที่ใชในการจาหนาซอง ขอประทานกราบทูล (ระบุพระนาม)

ผูรบ
ั หนังสือ สมเด็จพระสังฆราช
คําขึ้นตน กราบทูล
สรรพนามบุรุษที่ 2 ฝาพระบาท
สรรพนามบุรุษที่ 1 (ชาย) เกลากระหมอม
(หญิง) เกลากระหมอมฉัน
คําลงทาย ควรมิควรแลวแตจะโปรด
คําที่ใชในการจาหนาซอง กราบทูล (ระบุพระนาม)

ผูรบ
ั หนังสือ สมเด็จพระราชาคณะ
รองสมเด็จพระราชาคณะ
คําขึ้นตน นมัสการ
สรรพนามบุรุษที่ 2 พระคุณเจา
สรรพนามบุรุษที่ 1 (ชาย) กระผม
(หญิง) ดิฉัน
คําลงทาย ขอนมัสการดวยความเคารพอยางยิ่ง
คําที่ใชในการจาหนาซอง นมัสการ

วรรษวรรณ: Cคําขึ้นตน สรรพนาม คําลงทาย

 5

ผูรบ
ั หนังสือ พระราชาคณะ
คําขึ้นตน นมัสการ
สรรพนามบุรุษที่ 2 พระคุณเจา
สรรพนามบุรุษที่ 1 (ชาย) กระผม
(หญิง) ดิฉัน
คําลงทาย ขอนมัสการดวยความเคารพอยางสูง
คําที่ใชในการจาหนาซอง นมัสการ

ผูรบ
ั หนังสือ พระภิกษุสงฆทวั่ ไป
คําขึ้นตน นมัสการ
สรรพนามบุรุษที่ 2 ทาน
สรรพนามบุรุษที่ 1 (ชาย) ผม
(หญิง) ดิฉัน
คําลงทาย ขอนมัสการดวยความเคารพ
คําที่ใชในการจาหนาซอง นมัสการ

วรรษวรรณ: Cคําขึ้นตน สรรพนาม คําลงทาย

 6

3. บุคคลธรรมดา

ผูรบ
ั หนังสือ ประธานองคมนตรี
นายกรัฐมนตรี
ประธานรัฐสภา
ประธานสภาผูแ  ทนราษฎร
ประธานวุฒส ิ ภา
ประธานศาลฎีกา
ประธานศาลรัฐธรรมนูญ
ประธานศาลปกครองสูงสุด
ประธานกรรมการการเลือกตัง้
ประธานกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
ประธานกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ
ประธานกรรมการตรวจเงินแผนดิน
ผูตรวจการแผนดินของรัฐสภา
รัฐบุรษ
ุ
คําขึ้นตน กราบเรียน
สรรพนามบุรุษที่ 2 ทาน
สรรพนามบุรุษที่ 1 (ชาย) ขาพเจา กระผม ผม
(หญิง) ดิฉัน
คําลงทาย ขอแสดงความนับถืออยางยิ่ง
คําที่ใชในการจาหนาซอง กราบเรียน

ผูรบ
ั หนังสือ บุคคลธรรมดา นอกจากขางตน
คําขึ้นตน เรียน
สรรพนามบุรุษที่ 2 ทาน
สรรพนามบุรุษที่ 1 (ชาย) ขาพเจา กระผม ผม
(หญิง) ดิฉัน
คําลงทาย ขอแสดงความนับถือ
คําที่ใชในการจาหนาซอง เรียน

วรรษวรรณ: Cคําขึ้นตน สรรพนาม คําลงทาย

 7

หมายเหตุ
1. ผูที่เชิญกระแสพระบรมราชโองการไปยังผูใด ไมตองใชคําลงทายใน
หนังสือนั้น

2. คําที่ใชในหนังสือถึงพระราชวงศ และพระภิกษุ ตาม 1 และ 2 ใหใชคํา

ราชาศัพท หรือถอยคําสุภาพ ซึ่งเปนไปตามขนบธรรมเนียมประเพณี หรือตามที่ทาง
ราชการกําหนด

3. กรณีที่สงหนังสือถึงผูรับระบุเฉพาะตําแหนง ใหใชคําขึ้นตน สรรพนาม

คําลงทายในหนังสือราชการ และคําที่ใชในการจาหนาซอง ตามตําแหนง

วรรษวรรณ: Cคําขึ้นตน สรรพนาม คําลงทาย