You are on page 1of 28

fldaúâ-19

tkak;a
ks;r wik m%Yak

Updated January 29, 2021

Updated January 29, 2021 1 // 28


2 // 28 Updated January 29, 2021
fldaúâ-19
tkak;a
ks;r wik m%Yak

Updated January 29, 2021

Updated January 29, 2021 3 // 28


01 tkak;a miqìu 06

tkak;a hkq fudkjdo@ 07


tkak;la ieÿï ,nkafka l=ulskao@ 07
tkak;a l%shd;aul jkafka flfiao@ 07
tkak;a ixj¾Okh lrkafka flfiao@ 08
iuQy m%;sYla;sh hkq l=ulao@ th tkak;aj,g wod< jkafka flfiao@ 09

02 fldaúâ-19 tkak;a miqìu 10


iïm%odhsl tkak;a ksIamdokh yd fldaúâ 19 tkak;a ksIamdokh w;r fjki 11
l=ulao@
úúO j¾.j, fldaúâ-19 tkak;a fudkjdo@ 11
fldaúâ-19 tkak;a j¾. lShla w;ayodne,Sfï wÈhr ;=k miqlr ;sfío@ 14
tA fudkjdo@
fldaúâ-19 tkak;a .=Kd;aulo@ wdrlaIs;o@ 14
kHIaál wï, fyda mRNA tkak;a wdrlaIs;o@ 14
wê YS; odu tkak;a hkq fudkjdo@ Ndú;fha§ tys f;areu l=ulao@ 15
fldaúâ-19 tkak;a u.ska È.=ld,Sk m%;sYla;shla imhkjdo@ 15
fldaúâ-19 tkak;a fl;rï M,odhSo@ 15
fldaúâ-19 tkak;a yryd;a wdidokh we;súh yelso@ 15
fldaúâ-19 tkak;a lr.;a wfhl=g;a wdidokh we;súh yelso@ 16

fldaúâ-19 je<£ iqjjQ wfhl=;a fldaúâ-19 tkak; ,nd.; hq;=o@ 16

fldaúâ-19 tkak; u.ska úúO fldaúâ-19 m%fNaoj,ska wdrlaIdj ,ndfokjdo@ 16


fldaúâ-19 tkak;aj, w;=re wdndO ;sfnkjdo@ 17
tla tkak;la iu. ;j;a tkak;la udrefjka udrejg Ndú;d l< yelso@ 17

03 fldaúâ-19 tkak; i|yd wkque;sh 18


fldaúâ-19 tkak;a kshdukh yd Ndú;h i|yd wkque;sh ,ndfokafka flfiao@ 19
yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍu (EUL) hkq l=ulao@ 19
yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍu (EUL) msßkud ;sfnkafka l=uk 20
tkak;aj,go@
yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍu (EUL) msßkud ;sfnk tkak;a ´kEu rgl 20
Ndú;d l< yelso@

4 // 28 Updated January 29, 2021


04 fldaúâ-19 tkak;a fnodyeÍu 21
ACT- welai,f¾grh hkq l=ulao@ 22
COVAX myiqlu hkq l=ulao@ 22
fldaúâ-19 tkak; uq,skau ,ndfokafka ldgo@ 22
fldaúâ-19 tkak; ,ndfkdfokafka ldgo@ 23
COVAX u.ska ,ndfokafka l=uk tkak;ao@ 24

05 w;sf¾l m%Yak 25
fldaúâ-19 tkak;a ,ndfokafka flfiao@ 26
rgj, iQodku hkq l=ulao@ 26
Y%S ,xldjg ,efnkafka tla j¾.hl tkak;lao@ 26
fldaúâ-19 tkak; ,nd§fuka jix.;h wjika nj woyia fõo@ 26

Updated January 29, 2021 5 // 28


tkak;a miqìu

6 // 28 Updated January 29, 2021


tkak;a hkq fudkjdo@
tkak;a hkq" lsishï frda.hla i|yd YÍrfha m%;sYla;sh ks¾udKh lrk ksIamdokhls'
ñksiqka i|yd tkak;a ,nd§fï l%shdj,shg tkak;alrKh hhs lshkq ,efí' tkak;a
lsÍu hkq" ydkslr frda.hlska ñksiqka wdrlaId lr.ekSfï ir," wdrlaIs; yd M,odhS
l%uhls' th Tnf.a YÍrfha iajdNdúl wdrlaIKh Ndú;d lr úfYaIs; wdidok isÿlrk
úIîcj,g Tn f.dÿre ùug fmr YÍrh ;=< tAjdg m%;sfrdaOh ks¾udKh lrhs' tu.ska
Tnf.a m%;sYla;slrK moaO;sh Yla;su;a lrk w;r Tnf.a YÍrh l,a;nd iQodkï lrhs'

tkak;la ieÿï ,nkafka l=ulskao@


we;eï tkak;aj, ;sfnkafka tu frda.h wdidokh lrk úIîchuhs ^Wod( irïm
tkakf;ys wvx.= jkafka irïm ffjrihhs&' tfy;a" tu úIîc u¾okh lr ÿ¾j,
lr ;sfí' tu.ska Tnj frda.S lrkakg neßh ^tfy;a" Tn ;=< frda.h we;slrhs&'
fjk;a tkak;aj, ;sfnkafka frda. fndalrk úIîcj, fYaI muKs' tkï" ffi< ;=<
tkak;a wxY=j,g iudk øjH ksIamdokh lsÍu W;af;ackh lsÍu i|yd tu tkak;a úiska
úúO frda.jdylhka Ndú;d lrkq ,efí' WodyrKhla f,i" Tlaia*¾â weiag%dfikld
(Oxford AstraZeneca) tkak; úiska frda.jdylh f,i Ndú;d lrkqfha Ñïmkais weäfkda
ffjrihhs' iamqÜksla (Sputnik V) tkak; úiska Ndú;d lrkq ,nkafka udkj weäfkda
ffjrihhs' fuu fol úiskau ,ndfok ffjrij, cdkuh øjH u.ska udkj isrefrys
fldúâ-19 ffjrifha iamhsla (spike) fm%daàk ksIamdokh W;af;ackh lrkq ,efí'

tkak;aj, fjk;a øjH o wvx.= fõ'


• wmf.a m%;sYla;suh m%;spdr Wiia lrk Wmldrl (adjuvants)

• tkak;la fjk;a úIîc u.ska ¥IKh ùu j<lajñka wdrlaId lrk ixrlaIl


(preservatives)

• tkak; .nvd lsÍfï§ yd m%jdykfha§ wdrlaId lrk ia:dhSldrl (stabilizers)

j¾;udkfha Ndú;d lrkq ,nk lsisÿ fldaúâ-19 tkak;la i|yd yrl=kaf.ka fyda
W!rkaf.ka ,nd.kakd ,o øjH Ndú;d lrkafka ke;'

tkak;a l%shd;aul jkafka flfiao@


tkak;a úiska lrkq ,nkafka isrer ;=< oekg fkdue;s wd.ka;l = foayhla YÍrhg we;=<;a
lsÍuhs' thg m%;f s oay cklhehs (antigen) lshkq ,efí' th frda. fndalrk úIîcj,g
fndfydaÿrg iudkh' we;=<;a lrk ,o m%;f s oay cklh Tnf.a isrer úiska ;¾ckhla f,i
i,lk ksid Tnf.a m%;Y s la;ls rK moaO;sh úiska thg tfrysj m%;fs oay (antibody) ksmojkq
,efí' m%;fs oay hkq m%;Ys la;ls rK moaO;sh úiska frda.hg tfrysj igka lsÍu i|yd
iajdNdúlj ksmojkq ,nk fm%dà a khs' Tn frda.ldrl ienE úIîchg f.dÿre jQ úg isÿjkafka
o thuhs' flfia fj;;a" tkak;aj, wvx.= jkafka" u¾okh lrk ,o fyda ÿ¾j, lrk ,o
úIîc iajrEmhs' ke;skï tAjdfha fYaI muKs' tfia;a ke;skï" úl,am frda.jdylhs' tu.ska
Tng ienE frda.h we;slÍ s u fyda tys ixl=,;dj,g ,lalÍs u isÿlrkafka ke;'

tkak;a ,nd§fuka miq Tnf.a isrer úiska frda. idok úIîc ms<n s |j yd tAjdg ksrdjrKh
jQ úg fyda tu.ska wdidokhla we;s jQ úg thg tfrysj igka lrk wdldrh u;l ;nd.kq
,efí' tu ksid" tkak; ,nd.ekSfuka miq m%;Y s la;h
s we;s fõ' m%;Ys la;f
s hka woyia lrkq
,nkafka Tn wkd.;fha§ úIîchg ksrdjrKh jqjfyd;a" tu frda.îch úiska Tn frda.n S jg
m;alÍs ug fmr Tnf.a m%;Ys la;l
s rK moaO;sh úiska th laIKslj úkdY lrkq we;s njhs'

tkak;a t;rï m%n, jkafka fï fya;f = jks' frda.hlg m%;l


s dr lrk fyda iqjlrk fjk;a
T!IO fuka fkdj" tkak;a úiska frda. j<lajkq ,efí'

Updated January 29, 2021 7 // 28


tkak;a ksIamdokh lrkafka flfiao@
fndfyda tkak;a oYl .Kkdjla ;siafia Ndú;d jk tAjdhs' iEu jirlu ñ,shk
.Kkla ck;djg tAjd iqrlaIs; wkaoñka ,ndfokq ,efí' ishÆ T!IO fukau"
iEu tkak;lau mq¿,a yd oeä mÍlaIK wjêhla miql< hq;=j ;sfí' tu.ska rgl
tkak;alrK jevigyklg kj tkak;a y÷kajd§ug fmr tkak; iqrlaIs; nj
;yjqre lrkq ,efí' kj tkak;a uq,skau" i;=ka Ndú;d lr mQ¾j idhk mÍlaIdjg
,laflf¾' tu.ska lrkq ,nkafka tAjdfha wdrlaIs;nj yd frda. je<elaùfï yelshdj
;lafiare lsÍuhs' bka wk;=rej tAjd wÈhr ;=kl§ ñksiqka Ndú;d lrñka idhksl
w;ayodne,Sï lrkq ,efí'

m<uq wÈhr
fuys§ tkak; iafõÉPdfjka ,nd.kakd iq¿ msßilg ,nd§ tys iqrlaIs;nj
;lafiare lrkq ,efí' tu.ska m%;sYla;s m%;spdr ,efíoehs ;yjqre lr.kq ,efí'
;jo fhda.H ud;%dj ks¾Kh lrkq ,efí' idudkHfhka" fuu wÈhf¾§ tkak;
mßlaId lrkq ,nkafka ;reK" ksfrda.S jeäysáhka iu.hs'

fojk wÈhr
fuys§ tkak; ish.Kkla mqoa.,hkag ,nd§ tys m%;sYla;suh m%;spdr ,nd§fï
yelshdj ^M,odhS;dj& yd we;súh yels w;=re wdndO ^iqrlaIs;Ndjh& jeäÿrg;a
;lafiare lrkq ,efí' fuu wÈhf¾ iyNd.Sjk whf.a ,laIK ^Wod( jhi"
,sx.slNdjh& fuu tkak; ,nd§ug woyia lrk mqoa.,hkaf.a ,laIKj,g
iudkh' fuu wÈhf¾§ idudkHfhka nyqúO w;ayodne,Sï ;sfí' tu.ska úúO jhia
ldKavhka yd tkak;a j¾. iïnkaOfhka w;ayodne,Sï lrkq ,efí' fuu wÈhf¾§
fndfydaúg md,l lKavdhula fyj;a tkak; ,nd fkd.kakd lKavdhula isáhs'
tu.ska isÿlrkqfha tkak; ,ndÿka lKavdhfï mqoa.,hka ;=< isÿjk fjkialï
tkak; ksid isÿjk tAjdo ke;skï wyïfnka isÿjk tAjdo hkak mÍlaId lsÍuhs'

f;jk wÈhr
fuu wÈhf¾§" oyia .Kkla iafõÉPdfjka bÈßm;a jk mqoa.,hkag tkak;
,ndfohs' fojk wÈhf¾ w;ayodne,Sïj,§ fukau we;eï iafõÉPd mqoa.,hka
isákqfha md,l lKavdhfïhs' wfkla whg tkak; ,ndfokq ,efí' idudkHfhka
.;a l," tkakf;ys M,odhS;dj yd iqrlaIs;nj .ek ;SrKh lsÍu i|yd m%udKj;a
o;a; fuu wÈhf¾§ ckkh lrkq ,efí' ;=kajk wÈhf¾ w;ayodne,Sï úúO rgj,"
úúO ia:dkj, Èh;a lrkq ,efí' úúOdldrfha ñksia msßila fjkqfjka Ndú;d l<
yels nj ;yjqre lsÍu tys wruqKhs'

isõjk wÈhr
;=kajk wÈhr iïmQ¾K l< miq" tkak;" l,dmSh fyda cd;sl kshduk wêldßka
úiska iudf,dapkh lrkq ,efí' th fj<|fmd<g y÷kajd§u i|yd iqrlaIs;oehs
yd M,odhSoehs tu.ska ;SrKh lrkq ,efí' thg wu;rj" tu tkak; rgl fyda
l,dmhl tkak;alrK jevigykl Ndú;d l< hq;af;a flfiaoehs m%;sm;a;s
lñgqjla úiska ;SrKh lrkq ,efí' tkak;la ks, jYfhka ms<s.kq ,enQ miq th
mq¿,a f,i ksIamdokh lr fnodyßkq ,efí' flfia fj;;a" tkak;a fj<|fmd<g
meñK Ndú;d lrñka ;sìh§ mjd È.ska È.gu yd oeä f,i miqúmrï lrkq
,efí' tys lsishï wys;lr m%;sM,hla ;sfíkï y÷kdf.k thg ms<shï fhdokq
,efí' úúO ck.yk iu. tkakf;ys M,odhs;dj ;lafiare lrkq ,efí' fuh
ye¢kafjkafka mYapd;a wf,ú miq úmru f,ihs'

8 // 28 Updated January 29, 2021


iuQy m%;sYla;sh hkq l=ulao@
th tkak;aj,g wod< jkafka flfiao@
ziuQy m%;sYla;shZ fyj;a zck.yk m%;sYla;shZ hkq wdidok frda.hla iïnkaOfhka
jl% f,i ks¾udKh jk m%;sYla;shhs' th isÿjkafka tkak;a fyda mQ¾j wdidok
fya;=fjka fyda isÿjk m%;sYla;sfha jeäùu iu.hs' tkak;alrKh Tiafia ziuQy
m%;sYla;shZ ,nd.ekSug f,dal fi!LH ixúOdkh iyfhda.h ,ndfohs' tfy;a"
lsishï ck.yk fldgila ;=< frda.h me;sÍug ie,eiaùfuka ziuQy m%;sYla;shZ
ks¾udKh lsÍug iyfhda.h fokafka ke;' tu.ska wkjYH wkaoñka frda. jHdma;sh
yd urK isÿfõ'

iuQy m%;sYla;sh ks¾udKh lsÍu i|yd m%;sYla;sh ,nd§ug wjYH hhs i,lk
m%;sY;h frda.fhka frda.hg fjkia fõ' WodyrKhla f,i" irïm i|yd iuQy
m%;sYla;sh fjkqfjka ck.ykfhka 95]la muK tkak;a l< hq;=h' b;sß 5] wdrlaId
jkafka tkak;a lrk ,o wh w;r frda.h me;sfrkafka ke;s fyhsks' fmda,sfhda
frda.h i|yd tkak; ,ndÈh hq;= m%;sY;h 80]ls'

iuQy m%;sYla;sh we;slsÍu i|yd fldaúâ-19g tfrysj tkak; ,ndÈh hq;= ck.yk
m%;sY;h wm ;ju okafka ke;' fuh m¾fhaIK l< hq;= jeo.;a lafIa;%hls' tfiau"
tkak;a j¾.h" tkak;alrKh i|yd m%uqL;dj ,nd§ ;sfnk ck.ykh yd fjk;a
idOl u; th m%cdfjka m%cdjg fjkia jkakg mq¿jk'

wm ;ju;a fldaúâ-19 ms<sn| bf.k.ksñka isákafkuq' fldaúâ-19 wdidokh jQ


fndfyda wh ;=< m<uq i;s lSmh ;=< m%;sYla;s m%;spdr y÷kd.; yelsh' tfy;a"
th úúO mqoa.,hka iïnkaOfhka fjkia jk wdldrh ms<sn| wm okafka ke;'
fldaúâ-19 fojk jrg wdidÈ; jQ mqoa.,hka ms<sn|j o jd¾;d ;sfí' wkd.;h
ms<sn| wkdjels lSu flfia fj;;a" fldaúâ-19 frda.h yd th iïnkaO m%;sYla;sh
ms<sn| wm jvd fyd¢ka wjfndaO lr.kakd ;=re ck.ykfhka fl;rï m%;sY;hlag
m%;sYla;sh f.dvke.sh hq;=o" tu m%;sYla;sh fl;rï l,la mj;So hkak mjd
oek.; yels wdldrhla ke;' ck.ykhla wdidokh ùug bv§fuka m%;sYla;sh
j¾Okh lsÍfï ie,iqï wm neyer l< hq;=h'

Updated January 29, 2021 9 // 28


fldaúâ-19
tkak;a miqìu
VACCINE

COVID-19
COVID-19

VACCINE
ENICCAV
91-DIVOC

lm01

VACCINE
COVID-19

10 // 28 Updated January 29, 2021


iïm%odhsl tkak;a ksIamdokh yd
fldaúâ-19 tkak;a ksIamdokh w;r fjki l=ulao@
fldaúâ-19 tkak;a ksIamdokh lsÍfï l%shdj,sh fõ.j;a lrkq ,enqfõ by<
.=Kd;aulNdjhla wdrlaId lr.ksñks' fldaúâ-19 tkak; ksIamdokhg fhdod.kq
,enqfõ o wfkl=;a tkak;a ksIamdokh lsÍfï l%shdj,sfha mshjruh' iïm%odhsl
tkak;a ksIamdokh lsÍfï§ mshjr wkq.ukh lrkq ,nkafka tllg miqj tlla
jYfhks' tfy;a" fldaúâ-19 tkak;a iïnkaOfhka mshjr wkq.ukh lrkq ,enqfõ
iudka;rjhs ^fjk fjku tljr - tlu ld,h ;=<&' tfia lrkq ,enqfõ" wdrlaIs;
wkaoñka l%shdj,sh fõ.j;a lsÍu i|ydhs' thg wu;rj" fldaúâ-19 tkak; flfrys
fmr fkdjQ úrE wjOdkhla yd wruqo,a fhojQ fyhska" m¾fhaIK lKavdhïj,g
idhksl wÈhrhka w;r;=r wruqo,a fidhd.ekSu i|yd l,a.; jQfha ke;'
fldaúâ-19 tkak;a fõ.fhka ixj¾Okh l<o" tA yd iïnkaO ishÆ w;HjYH
mshjr wkq.ukh lrk ,§' iqrlaIs;nj yd M,odhS;dj iïnkaO idudkH ksÍlaIK
hdka;%Khka fuys§o l%shd;aul fõ'

úúO j¾.j, fldaúâ-19 tkak;a fudkjdo@


ÿ¾j, lrk ,o iÔù ffjrihla" wl%sh ffjrihla" ffjria frda.jdyl" fm%daàk
WmtAll fyda RNA yd DNA jeks kHIaál wdï,sl øjH Ndú;d lrñka ffjrihlg
tfrys tkak;la ixj¾Okh l< yelsh'

my; oelafjk j¾.j, fldaúâ-19 tkak;a 2021 ckjdß 10 jk úg


;=kajk wÈhf¾ w;ayodne,Sïj,g ,lalrñka ;sìKs(

tkak;a iajrEmfha tA hgf;a w;ayod n,kq ,nk


j¾.h we;eï fldaúâ-19 tkak;a

wl%sh lrk ,o • Sinovac


fuu j¾.fha tkak;a ksIamdokh lrkq ,nkafka • Wuhan Institute of Biological
nelaàßhdjla fyda ffjrih j¾Okh lr" bkamiq Products/Sinopharm
th ;dmh" ridhksl fyda úlsrK Ndú;d lr wl%sh • Beijing Institute of Biological
lsÍfuks' wl%sh lrk ,o tkak;a u.ska frda.h we;s Products/Sinopharm
l< fkdyelsh' tfy;a" tu.ska YÍrh ;=< m%;sYla;s • Bharat Biotech, ICMR, National
m%;spdr ks¾udKh lrkq ,efí' Institute of Virology

ffjrih úkdY lr ;sfnk fyhska th ffi,j,g


wdidokh jkafka ke;' tneúka m%;sYla;slrK
moaO;sfha .egÆ ;sfnk whg wl%sh lrk ,o tkak;
,ndÈh yelsh'

Updated January 29, 2021 11 // 28


wkqmsgm;a fkdlrk ffjri frda.jdyl • University of Oxford/
AstraZeneca (Oxford
wkqmsgm;a fkdlrk ffjri frda.jdyl ffjri frda. AstraZeneca)
jdyl mokï lr.;a tkak;a fndfyda iïm%odhsl
• CanSino Biological Inc./Beijing
tkak;aj,ska fjkia fõ' tAjdfhys m%;sfoay wvx.=
Institute of Biotechnology
fkdjk w;r" YÍrfha ffi, ud¾.fhkau tAjd
ksIamdokh lrkq ,efí' th lrkq ,nkafka ffi,j,g • Gamaleya Research Institute
m%;sfoay ksl=;alsÍu i|yd Wmfoia ,ndfok cdkuh (SPUTNIK V)
fla;hla iys; fjkia lrk ,o ffjrihla ^frda.
jdylh& Ndú;d lsÍfuks' tu.ska m%;sYla;suh m%;spdr
ks¾udKh fõ'

fldaúâ-19 iïnkaOfhka .;a l," fuh ffjrifha


rEmj, olakg ,efnk l+re jeks fldgiaj, ;sfnk
fm%daàk cdkhs' tu.ska ffi,j,g tu fm%daàkj,
msgm;a ksIamdokh lsÍug Wmfoia fokq ,efí' YÍrh
úiska th m%;sfoay cklhla f,i i,ld m%;sYla;s
m%;spdrhla ,ndfohs' fjkia lrk ,o frda.jdyl
ffjrihg YÍrh ;=< j¾Okh ùfï yelshdjla ke;'

ffjria frda.jdyl tkak;a iajdNdúl ffjria wdidok


wkqlrKh lrk w;r oeä m%;sYla;slrK m%;spdrhla
ks¾udKh lrhs' flfia fj;;a" mqoa.,hka oekgu;a
ffjrihg ksrdjrKh ù ;sfnkakg bv ;sfnk ksid"
we;eful= thg m%;sYla;sh iys; úh yelsh' tu.ska
tkakf;ys M,odhs;dj wvq fõ'

fm%daàk Wm tAll • Janssen Pharmaceutical


Companies, Novavax
m%;sYla;s m%;spdrhla ks¾udKh lsÍu i|yd iuia;
frda.îch tkak;a lrkjd fjkqjg Wm tAll tkak;a • Anhui Zhifei Longcom
Biopharmaceutical/Institute of
u.ska lrkqfha m%;sYla;suh m%;spdrhla ks¾udKh
Microbiology, Chinese Academy
lsÍfï yelshdj we;s YqoaO lrk ,o frda.îc fldgia of Sciences
YÍr.; lsÍuhs' we;eïúg fïjd ks¾ffi, tkak;a
(acellular vaccine) f,i o ye¢kafõ'

fuu fldgiaj,g frda.h fndalsÍfï yelshdjla


fkdue;s ksid ffi,-rys; tkak;a b;d wdrlaIs; hhs
ie,fla' tAjdfha w;=re wdndO wjuh' fuu tkak;aj,g
fndfydaúg" Wmj¾Ol yd Wiia lsÍfï tkak;la o
wjYHh' tu.ska m%;sYla;s m%;spdr j¾Okh lr mj;ajd
.kq ,efí'

ffjri yd iudk fldgia • Medicago Inc.


ffjria yd iudk fldgia hkq ffjri wkqlrKh
lrk" tfy;a wdidok we;s fkdlrk ffjrihs'
udkj memsf,daud ffjrih (HPV) yd fymghsáia î
jeks frda. iïnkaOfhka tkak;a ks¾udKh lsÍfï§
fïjd b;d M,odhS úh'

12 // 28 Updated January 29, 2021


kHIaál wï, fyda mRNA • Pfizer-BioNTech

kHaIaál wï, tkak;a úiska Ndú;d lrkqfha frda. • Moderna


m;=rejk úIîcj,ska ^ffjri fyda nelaàßhd& ,nd.;a • CureVac
cdkuh øjHhs' tu.ska m%;sYla;suh m%;spdrhla • Zylus
W;af;ackh lrkq ,efí' tkakf;ys cdkuh øjH • Inovio
DNA fyda RNA úh yelsh' tA foflys§u" frda.
• AnGes
îcfhka ksYaÑ; fm%daàkhla ksmoùu i|yd Wmfoia
,ndfokq ,efí' m%;sYla;slrK moaO;sh úiska th
m%;sfoay cklhla f,i y÷kd.kq ,efí' ydkslr
fkdjk iamhsla (Spike) fm%daàka ksIamdokh lsÍu i|yd
fldaúâ-19 mRNA tkak;a úiska wmf.a ffi,j,g
Wmfoia ,ndfohs' fldaúâ-19 fndalrk ffjrih u;=msg
fuu iamhsla fm%daàka ;sfí'

fuh idfmalaI jYfhka wÆ;a ;dlaIKhls' th ñksiqka


iïnkaOfhka Ndú;d lr ;sfnkafka iSñ;jhs' iÔù
øjH wvx.= fkdjk ksid frda.h je<£fï wjodkula
ke;' m%;sfoay ckl úYd, mßudKfhka ksIamdokh
jkafka wmf.au ffi, ;=< ksid m%;sYla;s m%;spdr
Yla;su;a úh hq;=h' mRNA tkak; .nvd l< hq;af;a
wê YS; ;;ajhla ;=<hs' Pfizer-BioNTech tkak;
fi,aishia wxYl RK 60 (-600C) isg RK 80 (-800C)
olajd WIaK;ajhl .nvd l< hq;= w;r Moderna
tkak; i|yd th RK 20ls (-200C)' tneúka tu
tkak;a .nvd lsÍu yd m%jdykh wNsfhda.d;aulh'

tkak;a w;ayodne,Sï ms<sn| hdj;ald,Sk lrk ,o úia;r i|yd my; uQ,dY% Ndú;d lrkak'

f,dal fi!LH ixúOdkh


https://www.who.int/publications/m/item/draft-landscape-of-covid-19-candidate-vaccines

London School of Hygiene and Tropical Medicine


https://vac-lshtm.shinyapps.io/ncov_vaccine_landscape/

Updated January 29, 2021 13 // 28


fldaúâ-19 tkak;a j¾. lShla w;ayodne,Sfï
wÈhr ;=k miqlr ;sfío@ tA fudkjdo@
2021 ckjdß 20od jk úg" fldaúâ-19 tkak;a yhla úiska ;=kajk w;ayodne,Sï
wÈhr wjika lr f,dal fi!LH ixúOdkh fj; iM,;dj jd¾;d lr ;sfí'

fï jk úg ;=kj a k wÈhr iïmQ¾K lr ;sfnk fldaúâ-19 tkak;a jkafka"


Pfizer-BioNTech, Moderna, Oxford AstraZeneca, Sputnik V, Sinopharm iy Sinovac.

fuu ksIamdok yfhau M,odhs;d jd¾;d f,dal fi!LH ixúOdkh fj; ,eî ;sfí'
flfia fj;;a" úoHd¾Òka úiska tAjdfha iM,;d m%;sM, fï olajd úêu;a wkaoñka
iudf,dapkhg ,lalr ;sfnkafka ksIamdok folla muKhs' ^Oxford AstraZeneca
tkak; Lancet ffjoH m%ldYkh úiskao" Pfizer)BioNTech New England Journal
of Medicine ffjoH m%ldYkh úiska o iudf,dapkh lrk ,§'&

f,dal fi!LH ixúOdkh ms<sn| hdj;ald,Sk lrk ,o f;dr;=re fu;kska ,nd.; yelsh(
https://www.who.int/publications/m/item/draft-landscape-of-covid-19-
candidate-vaccines.

fldaúâ-19 tkak;a .=Kd;aulo@ wdrlaIs;o@


tkak;aj, iqrlaIs;nj yd .=Kd;aulnj ;yjqre lsÍu f,dal fi!LH ixúOdkfha
by<u m%uqL;djls' fldaúâ-19 tkak;a blauKska ixj¾Okh lrkq ,enqjo" ishÆ
w;HjYH mshjr wkq.ukh lrk ,o w;r" iqrlaIdj yd iM,;dj ms<sn| idudkH
wëlaIK hdka;%Khka l%shd;aul lrk ,§' tkak;aj, .=Kd;aulNdjh" wdrlaIdj
yd iM,;dj iïnkaO f.da,Sh jYfhka ms<s.;a iïu;hka yd m%ñ;s ixj¾Okh lsÍu
yd l%shd;aul lsÍu i|yd f,dal fi!LH ixúOdkh cd;Sl kshduk wêldÍka iu.
l%shd;aul fõ'

kHIaál wï, fyda mRNA tkak;a wdrlaIs;o@


mRNA hkq tkak;a i|yd wÆ;a wdlD;shls' tneúka" th ñksiqka iïnkaOfhka
Ndú;d lsÍu ms<sn| ;sfnkafka iSñ; idlaIs m%udKhls' flfia fj;;a" tAjd
wfkl=;a tkak;a wdlD;sj,g jvd tAjd wdrlaIdfjka wvq njg idlaIs ke;' tAjd
wfkl=;a wdlD;sj,g jvd iqrlaIs; ukaoehs kHdhsl jYfhka meyeÈ,s l< yelsh'
WodyrKhla f,i" ÿ¾j, lrk ,o ffjri Ndú;d lrk tkak;aj, mj;sk frda.
îc ydkslr ;;ajhg m;aùug ;sfnkafka b;d wvq wjodkuls' ffjri Ndú;hla
fkdue;s ksid mRNA tkak;aj, tu wjodku ke;'

fujeks tkak;a u.ska wmf.a DNA fyj;a cdk fla;hg n,mEï isÿúh yels njg
jerÈ f;dr;=re me;sf¾' th ms<sn| meyeÈ,s lrkafka kï" ñksid ;=< RNA wdmiq
DNA njg yerùfï hdka;%Khla ke;' tu ksid mRNA tkak;aj,g udkj cdk
moaO;shg fyda fla;hg n,mEï lsÍfï yelshdjla ke;'

14 // 28 Updated January 29, 2021


wê YS; odu tkak;a hkq fudkjdo@
Ndú;fha§ tys f;areu l=ulao@
iuyr fldaúâ-19 tkak;a .nvd l< hq;af;a wê YS; ;;ajhka ;=<hs' tA i|yd
úfYaI WmlrK wjYH fõ' úfYaIfhkau" mRNA tkak;aj,g wê YS; .nvd
wjYHhs' Pfizer-BioNTech tkak;g -600C isg -800C olajd o Moderna i|yd -200C
WIaK;ajh o wjYHhs'

fuh fndfyda rgj,g wNsfhda.hls' flfia fj;;a" tu wjYH WIaK;ajh


mj;ajd.ekSu i|yd oekg ;sfnk ;dlaIKhka jk wê YS;lrK" wê YS;lrK
m%jdyk lkafÜkr" úh<s whsia wdÈh m%fhdackj;a fõ' *hsi¾ wdh;kh úiska ;u
tkak;a i|yd mdúÉÑ lrk ;¾u,a Ismrh (thermal shipper) u.ska újD; fkdlr
Èk 10-15 w;r ld,hla th ;nd.; yelsh' ñY% lsÍug fmr th 20C iy 80C w;r
YS;lrKhl Èk myla olajd ;nd.; yelsh'

fldaúâ-19 tkak;a u.ska È.=ld,Skk


m%;sYla;shla imhkjdo@
fïjd wÆ;a tkak;a ksid" tu.ska È.=ld,Skj fldaúâ-19g tfrys m%;sYla;shla
imhkjd o hkak ms<sn| wms ;ju fkdoksuq'

fldaúâ-19 tkak;a fl;rï M,odhSo@


lsisÿ tkak;la 100]la iqrlaIs; fkdjqK;a" fldaúâ-19 tkak;a lsysmhl by<
uÜgfï M,odhs;djla ;sfnk nj fmkakqï lr ;sfí' cdkuh yd$fyda Ôj úoHd;aul
,laIK fya;=fjka ñksiqka iq¿ m%;sY;hla ;=< fldaúâ-19 tkak;alrKfhka miq"
n,dfmdfrd;a;= jk uÜgfï wdrlaIdjla we;s jkafka ke;'

tkak;aj, úfYaIs; ,laIKj,g wu;rj" mqoa.,hl=f.a jhi" fi!LH ;;ajh


fyda fldaúâ-19 wdidokhg óg fmr ksrdjrKh ùu jeks idOl u; Tjqka tkak;
ksid fldaúâ-19ka fl;rï ÿrg wdrlaId fjkjdo hkak ;SrKh fõ' tkakf;ys
M,odhs;dj ms<sn| wLKavj we.hSï lsÍu b;d jeo.;ah' jvd;a M,odhS tkak;a
ksIamdokh l< yelafla tu.sks' fuu l%shdj,sh tkak;a ksIamdok pl%fha
idudkH fldgils'

fldaúâ-19 tkak;a yryd;a wdidokh


we;súh yelso@
ks, jYfhka ms<s.kakd ,o yd ks¾foaY lrk ,o fldaúâ-19 tkak;aj, fukau
j¾;udkfha§ ixj¾Okh lrñka ;sfnk fiiq fldaúâ-19 tkak;aj, o fldaúâ-19
frda.h we;slrk iÔù ffjri wvx.= jkafka ke;' tA wkqj" fldaúâ-19 tkak;la
u.ska frda.h we;sjkafka ke;'

úúO j¾.j, tkak;a .Kkdjla ixj¾Okh lrñka ;sfí' ishÆ tkak;a úiska
lrkq ,nkafka fldaúâ-19 wdidokh lrk ffjri y÷kdf.k igka lsÍug wmf.a
m%;sYla;s moaO;shg b.ekaùuhs' we;eï úg" fuu l%shdj,sh fya;=fjka WK jeks
frda. ,laIK we;s fõ' tu frda. ,laIK idudkH jk w;r YÍrh ;=< fldaúâ-19g
tfrys m%;sYla;sh f.dvkef.ñka ;sfnk njg tu.ska ix{d lrhs'

Updated January 29, 2021 15 // 28


fldaúâ-19 tkak;a lr.;a wfhl=g;a wdidokh
we;súh yelso@
tkak;alrKfhka miq" fldaúâ-19g tfrysj YÍrh ;=< m%;sYla;sh ks¾udKh
ùug idudkHfhka i;s lSmhla .;fõ' thska woyia jkafka tkak; ,nd.ekSug
fudfyd;lg fmr fyda tkak; ,ndf.k fudfyd;lg miq mqoa.,hl= fldaúâ-19
ffjrih wdidokh ù frda.S úh yels njhs' thg fya;=j jkafka" tkak;
wld¾hlaIu ùu fkdj" wdrlaIdj iemhSug ;rï m%udKj;a ld,hla tkak;g
fkd,eîu ksidhs' tfiau" lsisÿ tkak;l 100] iM,;djla ke;' fldaúâ-19 tkak;a
,nd.;a we;eï mqoa.,hka ;=< o" frda.h iïnkaOfhka m%udKj;a m%;sYla;shla
f.dvkef.kafka ke;' tneúka Tjqka frda.h je<£fï wjodkug f.dÿre fj;s'

fldaúâ-19 je<£ iqjjQ wfhl=;a fldaúâ-19 tkak;


,nd.; hq;=o@
fldaúâ-19 iu. iïnkaO fi!LH wjodkï yd fldaúâ-19 kej; wdidokh ùfï
bvla ;sfnk ksid" fldaúâ-19 oekgu;a je<£ ;sfío" keoao hk ldrKh fkd;ld
ieug tkak; ,ndÈh hq;=h' tkak; ,nd§u ms<sn| ;SrK .ekSfï§ l,ska isÿ jQ
wdidok iïnkaOfhka ffjri fyda reêr ;r, úoHd;aul (serological) mÍlaIK
ks¾foaY lrkafka keye'

wdidokhla u.ska hï mqoa.,hl=g ,efnk m%;sYla;shg lshkafka iajdNdúl


m%;sYla;sh lshdhs' th mqoa.,hdf.ka mqoa.,hdg fjkia fõ' úfYa{hka fldaúâ-19
iïnkaOfhka jeäÿr bf.kSug W;aidy lrñka isák w;r;=r iajdNdúl fukau
tkak;a u.ska ks¾udKh lrkq ,nk m%;sYla;sh o jeo.;a fõ' fï jk úg Tng
fldaúâ-19 je<£ ;snqK;a" ke;;a" wdidokh je<elaùu i|yd ;sfnk fyd|u
wdldrh m%isoaO ia:dkj,§ jkafka uqL wdjrKhla me<£u" wfkl=;a mqoa.,hkaf.ka
wvq ;rñka ógrhla ÿßka isàu" ks;r inka yd j;=r fhdod ;;amr 20laj;a oE;a
fia§u yd fik. yd wdjrKh jQ ia:dk u.yer isàuhs'

fldaúâ-19 tkak; u.ska úúO fldaúâ-19


m%fNaoj,ska wdrlaIdj ,ndfokjdo@
SARS-CoV-2 ffjrih ;=< cdkuh jYfhka isÿ ù ;sfnk fjkialï ms<sn| jd¾;d
f,dal fi!LH ixúOdkh ksÍlaIKh lrhs' fuu ffjrih o wfkl=;a ffjri fuka
ld,h;a iu. fjkia fjhs' tu fjkialï u.ska frda. ksYaphg" m%;sldrj,g yd
tkak;aj,g isÿjk n,mEu ksÍlaIKh lsÍu jeo.;ah' wm oekg okakd mßÈ" oekg
,nd.; yels yd ksIamdokh lrñka ;sfnk tkak;a SARS-CoV-2 ffjrifha fuf;la
jd¾;d ù ;sfnk m%fNaoj,ska wdrlaIdj imhhs' thg fya;=j jkafka fuu tkak;a
úiska mq¿,a m%;sYla;shla iy m%;sfoay yd ffi, ueÈy;a ù isÿlrk m%;sYla;s
m%;spdr iuqodhla ks¾udKh lsÍuhs' ffjrih mßKduh jk wdldrh yd tu.ska
we;súh yels n,mEu wLKavj ksÍlaIKh l< hq;=h'

16 // 28 Updated January 29, 2021


fldaúâ-19 tkak;aj, w;=re wdndO ;sfnkjdo@
´kEu T!IOhla fyda tkak;la fuka" fldaúâ-19 tkak;a o WK" ysiroh" uykaish"
uiams~qj, fõokd iy$fyda tkak; ,ndÿka ia:dkfha iu r;ameye .ekSu jeks w;=re
wdndO we;sl< yelsh' fndfyda w;=re wdndO Èk lSmhlska bfíu ke;s ù hhs'
oreKq fyda È.=l,a mj;akd w;=re wdndO we;sjkafka l,d;=rlsks' wys;lr m%;sM,
y÷kd.ekSu i|yd tkak;aj, wdrlaIdj iïnkaOfhka wLKavju ksÍlaIK isÿfõ'
tneúka" lsishï w;=re wdndOhla fyda whym;a fohla isÿjqjfyd;a wod< fi!LH
n,OdÍkag oekqï§u iEu tkak;a,dNshl=f.au j.lSuls'

tla tkak;la iu. ;j;a tkak;la udrefjka


udrejg Ndú;d l< yelso@
fldaúâ-19 tkak;a wdlD;s ;=< tla tkak;la ;j;a tkak;la iu. udrefjka udrejg
Ndú;d lsÍfï yelshdj ms<sn| o;a; ke;' f,dal fi!LH ixúOdkh j¾;udkfha§
ks¾foaY lrkafka ud;%d fol i|yd tlu ksIamdokh Ndú;d lrk f,ihs' úúO
fldaúâ-19 tkak;a ksIamdokj,ska ud;%d folla hï fya;=jla u; ,nd§ ;sfí kï"
;j;a wu;r ud;%djla fuu wjia:dfõ§ ks¾foaY lrkafka ke;' jeäÿr úia;r
,enqKq miq ks¾foaY hdj;ald,Sk flfrkq we;'

Updated January 29, 2021 17 // 28


fldaúâ-19 tkak;
i|yd wkque;sh

18 // 28 Updated January 29, 2021


fldaúâ-19 tkak;a kshdukh yd Ndú;h i|yd
wkque;sh ,ndfokafka flfiao@
cd;sl moaO;sj,g tkak;la y÷kajd fokq ,nkafka kshduk wkque;sfhka yd oeä
;;aj md,khlska miqj muKs' tkak;la ms<s.;a ixj¾Ok" ksIamdok yd idhksl
l%shdj,s miq lr iqrlaIs;" id¾:l yd ksIamdok m%ñ;sj,g wkql+,nj fmkajQ miq"
;lafiare lsÍu i|yd o;a; ksIamdolhka úiska" kshduljrekag fj; iemhsh hq;=h'

ksIamdokh fjkqfjka n,m;%hla fyda wjirhla fyda ,nd.ekSu i|yd wjYH o;a;
;uka i;= nj ksIamdolhka úYajdi lrkafka kï" Tjqkag ;u ksIamdokh cd;sl fyda
fjk;a kshduk wêldßhla fj; we.hSu i|yd fyda mQ¾j iqÿiqlï ,nd.ekSu i|yd
fyda f,dal fi!LH ixúOdkfha yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍu (EUL) i|yd
bÈßm;a l< yelsh' m%ñ;s kshduk wêldßhla (SRA) hkq f,dal fi!LH ixúOdkh
úiska j.lSï iy.; f,i m%ñ;s wdrlaId lsÍu i|yd ms<sf.k ;sfnk cd;sl T!IO
md,k wdh;khls' tu.ska j.lSï iy.; wkaoñka" ;;aj" wdrlaIK yd iM,;d
kshduk l%ufõo mj;ajdf.k hkq ,efí' T!IO yd tkak;a fj<|fmd<g ksl=;a
lsÍu i|yd n,h ,ndfokafka tu l%shdj,sh Tiafiah' f,dal fi!LH ixúOdkfha
yÈis yÈis Ndú;h i|yd jQ ,ehsia;=j idudkHfhka UNICEF yd PAHO jeks
m%iïmdok yjq,alrejka yryd tkak;a iemhSug;a" Gavi yryd wruqo,a
,nd.ekSug;a mQ¾j iqÿiqluls'

yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍu (EUL)


hkq l=ulao@
f,dal fi!LH ixúOdkfha yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍfï (EUL) l%shdj,sh
úiska uyck fi!LH yÈis wjia:dj,§ kj fi!LH ksIamdokj, fhda.H;dj
;lafiare lrkq ,efí' tys wruqK jkafka T!IO" tkak;a yd frda. mÍlaIl
fuj,ï yels blauKska ,ndf.k yÈis wjia:djla iïnkaOfhka lghq;= lsÍuhs'
tys§ wdrlaIdj" iM,;dj yd .=Kd;aulNdjh ms<sn| oeä ks¾Kdhl wkq.ukh
lrkq ,efí ' yÈis wjia:d úiska u;= lr ;sfnk ;¾ckh yd fhdað; ksIamdokfha
wjodku iïnkaOfhka ,ndfok jdis wjdis tys§ ;lafiare lrkq ,efí'

yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍfï (EUL) l%shdj,sh úiska fojk wÈhf¾
w.Nd.fha yd ;=kajk wÈhf¾ idhksl w;ayodne,Sï o;a; yd wdrlaIdj" iM,;dj"
.=Kd;aulnj yd wjodkï l<ukdlrKh iïnkaO m%dudKsl o;a; ;lafiare lrkq
,efí' fuu o;a; iudf,dapkh lrkq ,nkafka f,dal fi!LH ixúOdkfha n,Odßka
úiska fkdj" iajdëk úfYaI{jreka úisks'

yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍfï (EUL) iudf,dapkh i|yd iyNd.S ùug
cd;sl kshduk wêldßj, úfYaI{jrekag wdrdOkd lrkq ,efí'

f,dal fi!LH ixúOdkh úiska yÈis Ndú;h i|yd tkak;la ,ehsia;=.; l<
úg" f,dal fi!LH ixúOdkh tys l,dmSh kshduk cd,hka yd yjq,alrejka iu.
iïnkaOj tkak; yd tys wfmalaIs; jdisodhl m%;sM, ms<sn| tA jkúg lr ;sfnk
idhksl wOHhk mokï lrf.k rgj, cd;sl fi!LH wêldÍka oekqj;a
lrkq ,efí'

Updated January 29, 2021 19 // 28


yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍu (EUL)
msßkud ;sfnkafka l=uk tkak;aj,go@
j¾;udkfha§" f,dal fi!LH ixúOdkh úiska Pfizer-BioNTech tkak; i|yd
yÈis Ndú;h i|yd Ndú;h i|yd wjirh msßkud ;sfí' Moderna iy Oxford
AstraZeneca tkak;aj, jd¾;d mÍlaId lrñka ;sfí' ;j;a tkak;a (Gamaleya,
Sinopharm, Sinovac, Janssen iy Serum Institute of India) iïnkaOfhka
f,dal fi!LH ixúOdkh fj; jd¾;d bÈßm;a lsÍu i|yd tu ixúOdkfha
lKavdhu iu. idlÉPd meje;afõ'

hdj;a ld,Sk lrk ,o f;dr;=re fu;ekska(


https://www.who.int/teams/regulation-prequalification/eul/covid-19

yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; lsÍu (EUL)


msßkud ;sfnk tkak;a ´kEu rgl Ndú;d l<
yelso@
iEu iaffjÍ rglgu ;u ck.ykhg jvd;a fhda.H ksIamdok f;dard.ekSfï ksoyi
;sfí' tfy;a" tu f;dard.ekSu lsÍfï§ úoHdj yd wdpdrO¾u iïnkaO by<u m%ñ;s
wkq.ukh l< hq;=h' tkak;a yd fjk;a ksIamdok yÈis ;;ajhka ;=<§ Ndú;d
lrk wdldrh ms<sn| f,dal fi!LH ixúOdkh úiska ud¾f.damfoaY ksl=;a lr we;'
tneúka" f,dal fi!LH ixúOdkfha yÈis Ndú;h i|yd ,ehsia;=.; .; lr ;snqK;a
ishÆ tkak;a l,dmSh fyda cd;sl kshduk wêldÍka úiska Ndú;hg fmr wkqu; lr
;sìh hq;=h'

20 // 28 Updated January 29, 2021


fldaúâ-19 tkak;a
fnodyeÍu

Updated January 29, 2021 21 // 28


ACT welai,f¾grh hkq l=ulao@
fldaúâ-19 fuj,ï ;ajrlh (ACT-Accelerator) hkq idOdrK yd iu wkaoñka
mÍlaIK" T!IO yd tkak;a jeks fldaúâ-19 fuj,ï fjkalsÍu i|yd ;sfnk tlu
f.da,Sh ld¾hrduqjhs' tu.ska wdKavq" fi!LH ixúOdk" úoHd{hka" jHdmdr" isú,a
iudch yd odkm;shka tlg tl;= lr jix.;h wjika lsÍfï m%h;akhka fõ.j;a
lr ;sfí' jix.;h fjkqfjka tAldnoaO" f.da,Sh úi÷ula f,i th Èh;a lrkq
,enqfõ 2020 wfma%,a udifha§h'

ACT-welai,f¾grfhys tlsfkl iïnkaO wruqKq fol jkafka(


1' kj frda. úksYaph wdldr" m%;sldr yd tkak;a ixj¾Okh lsÍu fõ.j;a lsÍu
2' fldaúâ-19 fuj,ï i|yd ishÆ idudðl rdcHj,g idOdrK m%fõYh ,nd§u

COVAX myiqlu hkq l=ulao@


COVAX hkq ACT-welai,f¾grfhys tkak;a wxYhhs' COVAX hkq Gavi" jix.;
iQodku iïnkaO kfjda;amdok ikaOdkh (CEPI) iy f,dal fi!LH ixúOdkfha
iduQysl kdhl;ajfhka hq;a l%ufõohls' COVAX wruqK jkafka fldaúâ-19 tkak;a
ksIamdokh fõ.j;a lsÍu yd ixj¾Okh lsÍu;a" iEu rglgu idOdrK" fõ.j;a
yd hqla;siy.; m%fõYh ^,nd .ekSug yels l%u fõohla& ;yjqre lsÍu;ah'

j¾;udkfha§ f,dj mqrd rgj,a 190la COVAX myiqlfuka m%;s,dN ,n;s' tA w;rg
wvq wdodhï rgj,a 92la wh;a fõ' tAjd by, fj<|fmd< lemùu (AMC) hgf;a
uq,HdOdr i|yd o iqÿiqlï ,n;s' uQ,slj wdOdrlrejka úiska wruqo,a imhkq ,nk
tkak;a ud;%d" wdrïNhla f,i AMC iqÿiqlu ,;a rgj,a w;r fnod fokq ,efí'
iïm;a wjika jkf;la rgj,g l%udkql+,j tkak;a ud;%d iemfhkq we;' COVAX
wruqK jkafka wdOdrlrejkaf.a wruqo,ska iEu rglu ck.ykfhka 20]lg tkak;a
ud;%d fnod§uhs' wjika fjkalsÍu ks¾Kh lrkq we;af;a tkak;a ksIamdokhfha
id¾:l;ajh" ud;%dj, ñ," tkak;aj, ,laIK yd ,nd.; yels iïm;a wkqjh'

fldaúâ-19 tkak; uq,skau ,ndfokafka ldgo@


tkak;a hkq f.da,Shj hym;la isÿ jk fuj,uls' ´kEu flfkl=g tkak;
,nd§fuka iEu flfkl=gu jdishla isÿ fõ' tkak; f,dj mqrdu ,nd.; yels
;;ajhg m;alsÍu iEu rglgu jdis f.k foa' f,dj iEu fldgilu jix.;h
md,kh lr fkd.;fyd;a" f,dalhg ^wd¾Ólh o we;=<;aj& h:d ;;a;ajhg
m;a úh fkdyelsh'

uq,a wÈhf¾§ tkak;a iemhqu iSñ;h' tkak;a i|yd idOdrK m%fõYh ,nd§u
Wfoid f,dal fi!LH ixúOdJfha tkak;alrk WmfoaYl úfYaI{ lKavdhu (SAGE)
úiska ck.yk m%uqL;dlrKh iïnkaO ks¾foaY m%;sm;a;shla ksl=;a lrk ,§' thg
mdol jkafka fldaúâ-19 jix.;h ;=< y÷kd.;a idlaIsh'

fi!LH yd wfkl=;a bÈßfm< fiajlhkag" jeäysá ckhdg yd fkdfhla frda.


iys; mqoa.,hkag m%uqL;dj ,ndfokakehs SAGE ks¾foaY lrhs' ;d¾lsl yd yÈis
hhs yefÕa kï" uQ,sl wÈhf¾§u wdjrKh lsÍu i|yd jvd wê wjodkula ;sfnk
lKavdhï ks¾foaY lsÍfï yelshdj rgj,g ;sfí'

wê wjodkï fi!LH fiajlhka wdrlaId lr.ekSfï ;=ka wdldrhl jeo.;alula


;sfí; ^i& fjk fjku fi!LH fiajlhka wdrlaId lr.ekSu∙ ^ii& jix.;h w;r;=r§
jeo.;a w;HjYH fldaúâ-19 fkdjk fi!LH fiajd wdrlaId lr.ekSu" iy

22 // 28 Updated January 29, 2021


^iii& wjodkï ckhdg wdidokh iïfma%IKh ùu je<elaùu' urK ixLHdj wju
lsÍfï§ jeäysá ckhd wdrlaId lr.ekSu jeo.;a fõ'

we;eï nyqúO frda. iys; mqoa.,hka yg fldaúâ-19 wjodku yd tu.ska isÿjk


urK wjodku jeä nj y÷kdf.k ;sfí' fojk yd ;=kajk wÈhf¾ idhksl
w;ayodne,Sïj,§ ksrEmKh jQfha úfYaI ffjoH ;;ajhka ;sfnk whg o tkak;
úiska iudk wdrlaIdjla yd iM,;djla ,ndfok njhs' nyqúO frda. w;rg" wê
reêr mSvkh" Èhjeähdj" weÿu" yDo frda." wlaud frda." jl=.vq frda. yd ksoka.;
^ia:djr yd md,kh lrk ,o& tÉwhsù (HIV)" fymghsáia iS ^HCV&
iy$fyda fymghsáia î (HBV) wh;a fõ' fldaúâ-19 iïnkaO wê wjodkula we;s
nj y÷kdf.k ;sfnk nyqúO frda. iys; mqoa.,hkag o tkak;alrKh ks¾foaY
lrkq ,efí'

;j;a tkak;a Ndú;h i|yd meñfKk úg" wu;r m%uqL lKavdhï f,dal fi!LH
ixúOdkfha m%uqLlrK ud¾f.damfoaYh i,ld ne,sh yelsh ' tys§ cd;sl jix.;
frda. o;a; yd fjk;a wod< i,ldne,Sï o isÿl< hq;=h'

fldaúâ-19 tkak; ,ndfkdfokafka ldgo@


mqoa., ,laIK iïnkaOfhka tkak; ,nd§fï iSud" tkakf;a j¾.h wkqjfjkia
fõ' flfia fj;;a" my; oelafjk lKavdhï iïnkaOfhka fldaúâ-19 tkakf;a
wdrlaIdj iïnkaOfhka o;a; ke;' fuu lKavdhï i|yd ishÆ fldaúâ-19 tkak;a
j¾;udkfha§ ks¾foaY lrkafka ke;' flfia fj;;a" ,efnk idlaIs wkqj" fuu
;SrKh iudf,dapkh lr ixfYdaOkh lrkq we;'

• jhi wjqreÿ 16g wvq <uhska( fuu jhia ldKavh iïnkaOfhka tkakf;a
iM,;dj fyda iqrlaIs;Ndjh ms<sn| o;a; oekg ke;' tu ksid fuu
wjia:dfõ§ Tjqka tkak;a fkdl< hq;=h'
• .¾NŒ ldka;djka( .¾NŒ wjêfha§ tkakf;a iM,;dj yd tkakf;a wjodku
iïnkaOfhka ;lafiare lsÍug oekg ;sfnk o;a; m%udKj;a ke;' bÈß udi
lSmfha§ .¾NŒ ldka;djka iïnkaOfhka jeäÿrg;a wOHhk ie,iqï lr ;sfí'
fuu wOHhkj, o;a; ,enqKq miq" tA wkqj tkak;a ms<sn| ks¾foaY hdj;ald,Sk
lrkq we;' fï w;r" f,dal fi!LH ixúOdkh ks¾foaY lrkafka" .¾NŒ
ldka;djla tkak;a lsÍfï jdish tkakf;a wjodkug jvd úYd, fkdfõ kï"
fldaúâ-19 tkak;a .¾NŒ iuh ;=< Ndú;d fkdlrk f,ihs' WodyrKhla
f,i" wê wjodkï ksrdjrKhka isÿjk fi!LH fiajlhka yd nyqúO
frda. ;sfnk .¾NŒ ldka;djka nrm;, fldaúâ-19 iïnkaO wê wjodkï
lKavdhug wh;a fõ'
• j¾;udkfha W.% f,i fldaúâ-19 je<£ isák mqoa.,hka( SARS-CoV-2 iïnkaO
meyeÈ,s frda. ,laIK ;sfnk mqoa.,hkag tkak;a ,nd§u Tjqka iqjm;a jk;=re
yd yqol,dlrK iuh wjika jk;=re l,aoeñh hq;=h' frda. ,laIK myùu yd
tkak; ,nd§ w;r wju ld, mr;rh iïnkaOfhka ks¾foaY bÈßm;a lsÍug
;rï oekg we;s o;a; m%udKj;a ke;'

Updated January 29, 2021 23 // 28


COVAX u.ska ,ndfokafka l=uk tkak;ao@
COVAX myiqlu iu. iïnkaO rgj,g f,dj úYd,;u yd jeäu úúO;ajfhka
hq;a tkak;a i|yd m%fõYh ^,nd .ekSu i|yd myiqlï& ,efnkq we;' f,dal fi!LH
ixúOdkh úiska ilik ,o f.da,Sh m%ñ;s iu. wkql+, jk ´kEu wfmalaIs;
tkak;la COVAX úiska ñ,§ .ekSu i,ld n,kq we;'

COVAX myiqlu AstraZeneca iud.u iu. Oxford AstraZeneca tkak;


,nd.ekSu i|yd bÈß ñ,§ .ekSfï .súiqula w;aika lr ;sfí' Johnson &
Johnson iud.fuka Janssen tkakf;a ud;%d ñ,shk 500la ,nd.ekSu i|yd
wjfndaO;d .súiqula w;aika lr ;sfí' th fï jk úg w;ayod n,ñka ;sfnk
;ks tkak;ls' thg wu;rj" COVAX Serum Institute of India (SII) fj;ska ud;%d
ñ,shk 200la ñ,§ .ekSug o .súiqulg t<eU ;sfí' th Oxford AstraZeneca fyda
Novavax ud;%d ixLHdj ñ,shk 900la olajd jeälsÍfï úl,amh o iys;h'
Sanofi/GSK tkak;a ud;%d ñ,shk 200la ñ,§ .ekSfï wNsm%dh o m%ldY lr ;sfí'

COVAX m¾fhaIK yd ixj¾Ok l%shdodufhafldgila f,i" CEPI úiska wfmalaIs;


tkak;a 10lg wdfhdackh lr ;sfí' 2021 jif¾ ckjdß 7od jk úg thska kjhlau
;ju;a mj;skafka ixj¾Okh jk uÜgfïh' y;la idhksl mÍlaIK lrñka ;sfí'

1. Oxford AstraZeneca (Phase 3)


2. Clover Biopharmaceuticals, China (Phase 1)
3. CureVac, Germany (Phase 2B/3)
4. Inovio, USA (Phase 2)
5. Institut Pasteur/Merck/Themis, France/USA/Austria (Phase 1)
6. Moderna, USA (Phase 3)
7. Novavax, USA (Phase 3)
8. SK bioscience, South Korea (Preclinical)
9. University of Hong Kong, Hong Kong (Preclinical)
10. University of Queensland/CSL, Australia
(Phase 1, programme discontinued)

24 // 28 Updated January 29, 2021


w;sf¾l m%Yak

Updated January 29, 2021 25 // 28


fldaúâ-19 tkak;a ,ndfokafka flfiao@
j¾;udkfha fndfyda tkak;a ks¾foaY lrkq ,nkafka ud;%d folla f,ihs' tkak;
,ndfokqfha fmaYs yryd kslf
a Iamkh u.sk's ud;%d w;r ld, mr;rh Èk 21-28 w;r fõ'

rgj, iQodku hkq l=ulao@


rgj, iQodku hkq fldaúâ-19 tkak;a Ndú;d lsÍu i|yd lrkq ,nk iQodkï lsÍïh'
f,dal fi!LH ixúOdkh" UNICEF" Gavi" iy fjk;a yjq,l a rejka j¾;udkfha§
fldaúâ-19 tkak;a y÷kajd§u i|yd rgj,g Wmldr lrñka isáhs'

tkak;a iQodku ;lafiare lsÍfï fuj,u (VIRAT) hkq" fi!LH wud;HdxY yd uqo,a
wud;HdxY úiska f,dal fi!LH ixúOdkh" UNICEF iy f,dal nexl=fõ foaYh S
lKavdhïj, yd yjq,l a rejkaf.a iyfhda.h we;sj Ndú;d lrkq ,nk cd;sl uÜgfï
fuj,uls' fuu fuj,u ie,iqï lsÍfï ud¾. is;h s ula f,i l%h
s d;aul fõ' fldaúâ-19
tkak; y÷kajd§u i|yd m%udKj;a f,i iQodkï ùug;a" yjq,l a rejkayg ;u iQodku
yd m%.;sh" m%Odk ux i,l=Kq wkqj iajhxj wëlaIKh lr.ekSug;a tu.ska myiq fõ'

cd;sl úysÿu yd tkak;a ie,iqu (NDVP) ixj¾Okh lsÍu fldaúâ-19 tkak;alrKh


l%h
s d;aul lsÍfï,d rfÜ iQodku wëlaIKh lsÍfï mQ¾j wjYH;djls'

Y%S ,xldjg ,efnkafka tla j¾.hl tkak;lao@


COVAX myiqlu úiska i,ld n,ñka isákqfha AMC rgj,a w;r úúO tkak;a
fnodyeÍughs' tneúka rgj,g tla j¾.hlg jvd tkak;a ,efnkakg bv ;sfí'
Y%S ,xldj COVAX myiqlu u. iïnkaO ù ;sfnkafka AMC idudðl rdcHhla f,ihs'
tu ksid" myiqlu úiska ,ndfok tkak;aj,ska thg m%;,s dN ,efnkq we;' fjkalr
;sfnk tkak;a ud;%d ;u rfÜ ;;ajh wkqj Ndú;d lsÍfï ksoyi" cd;sl wêldÍkag
;sfí' f,dal fi!LH ixúOdkfha tkak;alrk WmfoaYl úfYaI{ lKavdhu (SAGE)
úiska ,ndfok ks¾foaY yd ud¾f.damfoaY fï i|yd wkq.ukh l< yelsh

fldaúv-19 tkak; ,nd§fuka jix.;h wjika nj


woyia fõo@
tkak;a hkq jeo.;a fuj,ï fõ' tkak;alrKh b;d jeo.;a ueÈy;aùuls' tfy;a"
tmuKlska jix.;hla wjika jkafka ke;' tkak;a f.da,h S jYfhka ,ndfok w;r;=r
wm úiska ffjrih me;sÍu yd urK je<elaùu i|yd wjYH ishÆ l%h s dud¾. .;hq;j
=
;sfí' thska woyia jkafka tkak;a iu. wm úiska YdÍßl ÿria:Ndjh" uqL wdjrK
me<£u" inka fhdod oE;a fia§u" jd;dY%h j¾Okh lsÍu" fik. .ejfik ;eka
u.yeÍu" u;=mg s j,a úIîcyrKh yd wjYH kï ksjfia /£isàu o l< hq;= njhs'

fï olajd tkak;a id¾:l ù ;sfnkafka frda.h j¾Okh ùu je<elaùughs' me;sÍu


je<elaùu iïnkaOfhka tAjdfha n,mEu ms<n s | wm fuf;la lreKq okafka ke;'
wmg tA iïnkaO jeäÿr idlaIs wjYHh' oekg lrf.k hkq ,nk wOHhk u.ska
bÈßfha§ tu m%Yk a j,g ms<;
s r
= e imhkq we;' tneúka" tkak; ,nd.kakd ishÆ fokdu
m%cdfõ ishÆfokd wdrlaId lsÍug wjYH wdrlaIl l%h s dud¾. wLKavj wkq.ukh l<
hq;h
= ' tkï tkak;a iu. wm úiska YdÍßl ÿria:Ndjh" uqL wdjrK me<£u" inka
fhdod oE;a fia§u" jd;dY%h j¾Okh lsÍu" fik. .ejfik ;eka u.yeÍu" u;=mg s j,a
úIîcyrKh yd wjYH kï ksjfia /£isàu o l< hq;= njhs'

26 // 28 Updated January 29, 2021


Updated January 29, 2021 27 // 28
28 // 28 Updated January 29, 2021

You might also like