Professional Documents
Culture Documents
LH m¾fhaIK tallh
m%cd ffjoH fomd¾;fïka;=j, ffjoH yd iudka;r úoHd mSGh
Y%S ,xld rcrg úYaj úoHd,h
oi uil isyskhg
“wïudjrekag fifkyiska”
ISBN 978-955-0189-17-5
wïuf.a ku:
fmdf;a l;dj
b;d ir, niska ,shd" lú" Ñ;% we;=<;a fldg úÑ;% iajrEmfhka ksujd we;s
fuu fmd;a msxp rg mqrd uõjrekaf.a fukau lafIa;%fha úoaj;=kaf.a;a m%idohg;a
w.h lsÍug;a ,laùug .; jQfha b;d iq`M ld,hls' fuu fmd;a msxp jevigyk
i|yd f;dard.;a uõjrekag muKla iSud fkdù iqjyila Y%S ,dxflah uõjreka w;g
m;aúh hq;= nj fndfyda fokdf.a u;h úh' tkhska fuh rgmqrd fmd;a wf,ú ie,a
fj;g fnodyeÍu fjkqfjkau kej; j;djla uqøKh lrk ,oS"
wdorKSh wïfï"
wïud flfkla lshkafk rgg oehg iïm;la oeka b;ska mqxÑ ldf, b|ka fl,sljg
iskdfjka .; lrmq ksoyia cSú;h w`M;a u.lg fhduq flfrk " w`M;a u.lg fhduq
flfrk" w`M;a n,dfmdfrd;a;= msreKq" w`M;a j.lSï mejfrk iqkaor ld,hla njg
m;afjkakhs hkafk'
fï mqÑ ,iaik rfÜ zz wïud ZZ lshk flkdg ;sfhkafk f,dl= ;ekla wms
wfma wuu,dj fndfydau wdorfhka" f.!rjfhka j.lSfuka n,d.kak ne|S isákjd'
1
01
iqj mKsúv
b;ska lsis÷ wvqmdvqjla ke;s ksfrda.S ore meáfhla fï f,daflg odhdo lrk
tfla j.lSu wïud ;ksju ord.kak ´fka kE' fkdjeroSu" yß ojig la,sksla
.sys,a,d ta j.lSu ffjoHjrfhla tlal fnod.kak'
2
ys;g oefkk foa ,shuqo@ '''''''''''''''' 01
3
03' uQ;%d oeú,a,la" uQ;%d msgfjk jdr .Kk jeäùula" uQ;%d tlal f,a
msgùula jf.a fohla Wfkd;a@
fï ´kEu frda. ,laIKhla uQ;%d wdidOkhla ksid fjkak mq¨jka' uQ;%d
iuÕ f,a msgùu úfYaIfhka wjOdkhg ,laúh hq;= lreKla' fldfydu jqK;a
fyd`og j;=r î,d blaukska ffjoHjrfhla yuqjg hk tl wïug jf.au wïudf.a
mqxÑ meáhf.a wdrlaIdjg;a yßu jeo.;a'
4
07' uykais nj
.¾NKS fj,d uq,a udij, iuyr4 wïu,dg fjfyila oefkkak mq,qjka'
fïlg ;sfhk tlu W;a;rh ;uhs" mq,qjka ;rï úfõl .kak W;aiy lrk tl'
oj,a ld,hg ll=,a fol Wäka ;shdf.k bkak W;aiy lrkak' tosfkod jev lghq;=
lr.kak f.or Woúhf.ka mq,qjka fj,djg Woõ .kak' uykaish lshkafka .¾NKS
ld,fhaoS idudkH ;;a;ajhla jqkdg" tal fjk fjk frda.j, ,laIKhla fjkak;a
mq,qjka' ta ksid wefÕa f,a uos .;sh ^kSrla;sh& iy yDo frda. ms<sn|j úfYaIfhka
ie,ls,su;a úh hq;=uhs'
08' la,dka;h
.¾NKS ld,fha iuyr wïu,dg la,dka; .;shla ks;ru ;sfhkak mq,qjka'
mqgqjl fyda wef|a ydkaisù isg" b;d blaukg ke.sáoaoS ;uhs jeämqru la,dka; .;sh
tkafka' b;ska" b|f.k bo,d yrs" ydkaisfj,d bo,d yrs ke.sáoaoS fyñysg ke.sákak'
ysgf.k boaoS la,dka; .;shla oefkkjd kï" blaukska jdäfj,d la,dka; .;sh
wvqfjklka bkak' Wvqw;g ydkaisfj,d boaos la,dka; .;sh we;s fjkjd kï" jï
we,hg yerS ydkais fjkak' fldfydu jqk;a wêreêr mSvkh" .eí j,smamqj" reêrfha
iSks uÜgfï isÿjk fjkialï" yDo frda. hk wjodkï wjia:dj,;a la,dka;h
we;sfjkak mq,qjka' tu ksid .¾NKS iuh mqrdjgu ffjoH /ljrKh ,nd.ekSu
f.dvdla jeo.;a'
5
oeka nndg udi 02
wïfï fï n,ka k ' uu ±ka cEï f.ähla
;rï'
ug ±ka pQ á pQ á we`.s , s yefoka k wrka '
fï n,ka k wïfï ug ±ka Wvq f;d,la
yefokjd'
pQ á kyhla yefokjd' weys ms h yefokjd'
uu ,ia i k nfnla fjhs fka o wïfï@
6
03
iqj mKsúv
7
04
iqj mKsúv
t;fldg kSrla;sh ^wef.a f,a uÈùu& ksid hlv fm;s fol
ne.ska fndk wïu,d fldhs fj,djg o fï fm;s fol
fndkak ´k@ yßu f,aishs" tlla Wfoag wksl ?g" fm;s folu tljr ìõfjd;a Wrd
.ekSu wvq fjk ksihs" ffjoH jre tfyu ks¾foaY lrkafka'
kshñ; fõ,djg fm;s .kakjd jf.au fm;s wdrlaId lr ;nd .ekSu;a yßu jeo.;a'
tfykï u;lhsfka"
tlu u,g - fm;s y;rhs'
wïuf.a pQá meáhd fjkqfjka f*da,sla weisâ fm;a;" hlv fm;a; tlal úgñka iS fm;a;" le,aishï
fm;a; wïud fkdjrojdu fndkjd fkao@
8
wïu;a ,iaikhs - ys;;a ,iaikhs
b;ska fï ys; ikaiqka lr.kak tlg ;uhs wms i;su;a nj jeãu lshkafka'
fïl fï uyd ixlS¾K jevla fkfï'
fï i;su;a nj jeãu lshkafka lrk lshk foa" olsk foa" .ek isysfhka
wjfndaOfhka bkak tl' tal wïug ;=ka úÈhlg lrkak mq¨jka'
fofjks úÈh ;uhs fïl Ndjkdjla úÈhg Wfoa wjosjk fudfydf;a iy rd;%S
kskaog fmr mqreÿ mqyqKq lsÍu' tal;a yßu myiqhs' wïug lrkak ;shkafka
fufyuhs¦ uq,skau myiq brshõjlska ydkaisfj,d ll=,aj, weÕs,sj, boka ysiflia
olajd wïuf.a weÕ osf.a l%ufhka isysfhka n,df.k hkak' ta lshkafka'''''''''' weÕg
oefkk myi" ;oùï" pQá meáhd oÕ,k yeá" wms yqiau .ksoaoS Wria l+vqj by< my<
hk yeá ys;ska n,ñka fom;=f,a b|ka ysia uqÿk olajd l,amkdj f.kshkak' ;j
úoshla ;uhs'''''''''' myiq bßhõjlska jdä fj,d yß" ydkais fj,d yß" wïud yqiau
.kak tl .ek l,amkdfjka bkak tl' ta lshkafka yqiau we;=<g .kak úg - yqiau
we;=<g .kakd nj;a" yqiau t<shg odk úg - yqiau t<shg odk nj;a is;kak'
9
t;fldg fudllao ;=kafjks úÈh' talg lshkafka i;su;a p,k lsh,d' wïug
mq¨jka ñâjhs*a ñia lshdfok úoshg .¾NKS iufha jHdhdu ál fyd| isysfhka
lrkak'
• ll=f,a we`.s,s kud kej; È. wßkak
• m;=,a Wvg Tijd my;g oukak
• oKsia my,g ;o lrkak' nqre,a lrkak'
• je,ñg fmfoi my<g ;o lrkak' nqre,a lrkak'
• Wrysia my<g ;o lrkak' nqre,a lrkak'
• ysi my<g ;o lrkak' nqre,a lrkak'
• uqyqfKa fmaYs ;o fjk f,iska uqyqk yl=,d .kak' nqre,a lrkak'
Ndjkd lrkak fjku fj,djla ´ks kE' fyd| isysfhka fros ál jkk tl;a Ndjkdj;a'
10
05
iqj mKsúv
ffu;%Sh lshkafka ;udg;a wka whg;a hym;la fõjdæ hs m%d¾:kd lrk tl'
b;ska kqÿre ojil f,dafla ;sfhk W;a;Í;ru moúh ,nkak iQodkï fjk wïfula"
mrsmQ¾K fjkak kï fo;fka lsß msfrkakd jf.a yojf;a ffu;%Sh msfrkak ´fka'
wd.u fudlla Wk;a" cd;sh fudlla Wk;a yeuodu Wfoa wjos jqkdu iy ;o kskaog
fmr ;ukaf.a l=ig w; ;shka fufyu lshkak'
wïud flfkla mrsmQ¾K fjkak kï" fo;fka lsrs msfrkakd jf.a yojf;a ffu;%Sh msfrkak ´k'
11
06
iqj mKsúv
kuq;a BMI 18'5 g jvd wvq ta lsõfj .¾NKs fjkfldg ;rula flÜgq
wïfula kï" ffjoH jrfhla uqK .eys,d Wmfoia .kak tl jeo.;a' t;fldg
ffjoHjrhdg mq`Mjka wïuf.a wdydr rgdfõ wvqmdvqjla ;sfhkjkï tal y`ÿkd
.kak' f,dl= f,dl= foaj,a lrkak Wjukd kE' tosfkod fõ,g n;a" u[af[dlald"
b`os wdmam jf.a msá ;shk wdydr álla jeämqr tl;= lr.kak' fjkog jvd fõ,la
folla jeämqr lkak' lEu ms,sfh, lroaos f;,a fïi ye`os 1-2 tl;= lrkak' ud`M"
lrj," ì;a;r" îc j¾." t<j`M" m<d jf.a taj;a jeämqr wdydr fõ,g tl;= lrkak'
.eìKs uõjrekag w;HjYH fmdAIl fndfydauhla wvx.= ;%SfmdaI fkdñf,au ud;D
idhk j,ska wïu,dg ,nd.kak mq`Mjka'
ta jf.au ;rula ;rndre wïud flfkla kï" ta lshkafka BMI w.h 24'9 g
jvd jeä kï" msá ;sfhk lEu ^n;a" mdka" w," n;," fldia" fo,a&" iSks" f;,a ;sfhk
lEu wvqfjka wrf.k" OdkH j¾." m<;=re yd m<d j¾. jeämqr .kakjd kï ;uhs
wïughs orejghs fokakgu fyd|' uia ud¿ .;a;g lula kE' yenehs f;,a" fmd,a
lsrs wvqfjka æ
12
ys;g oefkk foa ,shuqo@ '''''''''''''''' 02
m<uq udi ;=k wjidk fõf.khs hkafka' cSúf;ag f,dl= fjkila' nfnla ,efnkak
bkakjd lsh,d oek.;a;u uf.a is;g oekqfka'''''''''
01' myq.sh udi ;=k mqrdjg uf.a ys;g i;=gla oekqfka''''''''''
wïug f,vla ÿlla ke;=j blaukska wïuf. pQá meáhg fyd|ska jefvkak;a wïud
lk n;a msÕdk yrsu jeo.;aa' lEu lkak n;a ál fnod.;a;g miafia msÕdk osyd
n,df.k tal Ñ;%hg k.kak wïug mq,qjkao@ myiqlï ;sfhkj kï cdhdrEmhla
wrf.k miafi wekao;a lula kE'
tl ojil Wfoa" oj,a" rd;%S lEu fõ, we;a;gu fldfyduo lsh,d we|,d ne,qqfjd;a
wïuf. lEu msÕdk oekg jvd .=Kodhl lr.kak lrkak ´fk fudkjo lsh,
yÿk.kak wïudgu mq,qjka fõú ' fyd|ska u;l ;shd.kak wïud w|skak ´k
wïuf. idudkH ojil we;a;u lEu fõ,'
my; WodyrKho n,kak'
WodyrKh
wdydr fõf,a PdhdrEmh uu w`Èk rEmh
wïu fï n;a msÕdk mjq,a i!LH fiajd ks<OdßKshg ^ñâ jhs*a fkdakdg& yrs"
ffjoHjrhdg yrs fmkakqfjd;a ta wh lsh, fohs fldfyduo l==fia bkaak
orejdg yrshk úêhg ;j;a fyd|g n;a msÕdk fjkia lr.kafk lsh,¡
oeka nndg udi 03
wïfï uu ±ka foys f.ähla ;rï
f,dl= nfnla'
uf.a we`. we;=f, f.dvla tajd ±ka yeÈ,
;shkafka wïfï' uu yß <máhs' wïud lk
fndk lEu cd;s" fnfy;a cd;s wrka ;uhs
uu yefokafka' wïug f.dvla wdi ysf;k
fohla lshkako@ wïfï" nndf.a yoj; oeka
.efykjd' wïudf.a yoj; .efykjd jf.a
fo.=Khla fõf.ka'''''' wïug i;=gqhs fkao@
13
07
iqj mKsúv
fï jf.au wïud wdihs fkao ;ukaf.a orejd ljodyß bf.kSug ,eos orefjla
fjkjd olskak" ,iaikg isxÿ lshk" kgk" Ñ;% w`Èk" yeufoau mq¨jka ljqre;a
wdof¾ lrk" yefudaf.au ys; Èkd.;a; orefjla fjkjd n,kak' ;ukaf.a ore
meáhd ljoyß fï rfÜ fyd| ;ekl bkakjd n,kak@
fïl nnd wïudf.a l=ig wdj ojfia b`o,du mgka .kak ´fka fohla' l=ig
w; ;sh,d nndg l;d lrk tl" nnd l=fia boaÈ isxÿ lshk tl" msß;a lshk tl"
hd{d lrk tl fï fiaru whs;s fjkafka nndf.a uq,a <udúh ixj¾Okhg ;ud'
14
nndg jegfykjd' ^WodyrKhla úÈhg —fï mqf;a u,laæ˜ lsh,d wïud nndg
fmkajoa§ nndf.a fudf,a iakdhq —u,˜ w`ÿk.kak wjYH iïnkaO;d yod .kakjd'
tfyu lsh,d wdfh wdfhu nndg u, fmkajoa§ ta iïnkaO;d iaÓr fjkjd' Bg
miafia wïug mq¨jka ál ál lreKq tl;= lrkak' —fï mqf;a r;=mdg u,la˜" —fï
mqf;a r;=mdg frdai u,la˜" —fï mqf;a iuk<fhla uf,a jy,d˜ wïudf.a láka
lshfjk yeu jpkhla u wïudf.a wysxil oremeáhdg fldaáhla jákjd' ta yeu
jpkhlskau thd,df.a wkd.;h ;SrKh fjkjd'
15
08
iqj mKsúv
yenehs tl fohlaæææ
b;ska fufyu w¨;a foa y`ÿkajd §u mia wdldrhlska isoaO fjkak ´fka'
t;fldg ;uhs yeu w;skau iúu;a iakdhq iïnkaO;d orejdf.a fudf,a we;=f,a
yefokafka'
wïudf.a láka lshefjk iEu jpkhlau wïudf.a wysxil ore meáhdg fldaáhla jákjd'
16
fodhs fodhs fodhs fodhsh nnd
ore ke<ú,s lú lshkafka" ;ukaf.a ore meáhd .ek ;sfhk wiSñ; wdorh
ksid wïud flfkaf.a uqúka ksrdhdifhka .ehqKq lú' ta lúj, ;kqj ks¾udKh
fj,d ;shkafka pQá meáhdg f.dvla myiqfjka kskao hk úÈhg' b;ska ta lú fol
;=kla fufyu igyka lrkafka wïug ljoyß meáhdj ksÈlrjkak ú;rlau
fkfõ" meáhd l=i we;=f<a b`Èoa§;a wïug mq¨jka úÈyg lshkak' wïud okakjo thd
fï fiaru we;=,g fj,d wyka bkak j.@
17
wdorKsh wïud flfkla fjkak fmr iQodku w;HdjYHhs' .¾NKS
ldf,a ;uka .ek n,d .kakjd jf.au nnd wdjg miafia wïuf.a
w;skau bgq flfrk jeo.;a foaj,a lsysmhla .ek l,skau ys;,d n,,d
yßhg ±kf.k bkak tl f.dvdla jákjd'
18
09
iqj mKsúv
ta jf.au'''''''''' wïud okakjo uõlsß §fuka Tfí lsßleáhdg w;ajk jdis ksula kE'
uõlsß §u u.ska orejdg l=vd ld,fha we;sjk weÿu" mdpkh" Yajik frda.
fndfydauhla j<lajd .kak mq¨jka' ta jf.au" orejd fndfyda nqoaêu;a fjkjd'
wïuf.a orejd jeäysáfhla Wkdu ;rndre mqoa.,fhla ùu" wêreêr mSvkh"
Èhjeähdj jeks frda.j,g f.dÿre ùu wju fjkjd' ta fiaru;a tlal wïuf.hs"
mqxÑ meáhf.hs wdorKSh ne|Su ;j ;j;a Yla;su;a fjkjd' nnd wïudg f.dvdla
,x fjkjd'
b;ska oj,ag jf.au u;l we;=j ?g;a nnd
b,a,k ´ku fj,djl uõlsß fokak wfma wdorKSh
wïu,d iQodkï nj wms okakjd' wkak tfyuhs
wdorfhka oremeáhj lsßleáfhla lrkafka'
udi 06 f.jqkg miafi wïug mq¨jkafk
ujqlsß fok .uka fjk;a wdydr fyñka ief¾" wms
wdorfhka yod.;a;= lsßleáhg y`ÿkaj,d fokaak'
19
mqf;a'''''
;ukaf.a oremeáhdg wïud flfklag fokak mq,qjka jákdu odhdoh ;uhs uõlsrs æ
20
10
iqj mKsúv
wms pQáhdf.a nKaähg j;=r jf.a lEu odkafka kE'''' fnßfjkak Wh,
.d.;a;= yekafoka fíÍ jefgkake;s ;rï >klï lEu j,ska mgka.;af;d;a ;ud
pQá meáhd fyd`og ymkak mqreÿfjkafka' ykq Yla;su;aa fjkafk' wïug ojiska oji
tlska tl w¨;a lEu j¾. tl;= lrkak mq,qjka'
uq,skau len,s rys; n;a fyda OdkH j¾.hlska meáhg lEu y`ÿkajd fokak
mq¨jka' udi 08 mekakyu kï" álla f,dl= len,s ymkak mq¨jka pKaäfhla ;uhs
bkafka'
t;fldg udi 9 fjoaos fyd`og weia lrlj,d n;a ms`.dk osyd
n,kak meáhg mq¨jka' wkak ta ksid foaÿkafka mdgg lEu tl
ms<sfh, lrkak mq`Mjkakï meáhd yßu wdidfjka lEu lhs'
WodyrKhla úosyg ;eô,s mdáka lerÜ len,s lsysmhla"
ly mdáka mßmamq álla" fld< mdáka m<d fudkjd yß
ms`.dkg oeïuu n,kafld lEu ms`.dfka ,iaik'
fnrs fjkak Wh, .d .;a;= yekafoka fírS jefgkake;s ;rula Wl= lEu j,ska
mgka .;af;d;a ;ud pQá meáhdg we;s fjkak fmdaIKh ,efnkafka'
21
oeka nndg udi 04
wïfï" uu fodvï f.ähla ;rï
f,dl= fj,d'
fï n,ka k wïfï ug ±ka ,ia i k
pQ á weia folla ;s f hkjd' t<s f h f,da f la
yßu ,ia i khs o wïfï@ wïug mq ¨ jka o
ug wefyka k is x ÿ ls h ka k ' nndg ±ka
wefykjd' ;d;a ; g ls h ka k nndg l;d
lrka k ls h ,d' ug wdihs ;d;a ; df.a
lgy`v wyka k '
22
1211
iqj mKsúv
udi 6 msfrkfldg nndg lEu lkak ;ekla ,Eia;s lr.kak ´fka' —uf.a
mq;d lEu lkafka fu;k b|kafka''''''''''˜ ljkak mgka .kafka tfyu lshdf.k'
nndg ljkafka fyd`o wjOdkfhka' wdofrka l;d lrñka" Wkkaÿ lrjñka'
àù n,n, orejdg ljkak nEfka' orejdg fok wjOdkh u; ;uhs wïuf.hs
orejf.hs ine|shdj f.dv kef.kafka' tfyu yefok lsßleáh rgla jáhs'
wïug lSlre meáfhla yod.kak ´k kï" nndg n;a ljoaos fyd| wjodkfhka"
wdorfhka thdgu lemfj,d n;a ljkak ´k'
23
fï nnd n;a lk ;ek
nndj tl ;ekl jdä lrjf.k lEu ljkak mqreÿ lrkak' tfyu lSj
.uka wïu,dg ysf;kafk
—wks;a wh kï lshhs' lr,u tmehs n,kak˜
kuq;a uq, b`o,u tl ;ekl ;shka lEu ljkak mqreÿ lr.;af;d;a n;a ljk
tl zzhqoaOhlaZZ fjkafka kE'
nndg n;a ljkak f.or tl ;ekla fjka lrkak mq,qjka kï f.dvla
fyd|hs' t;k fmdä fïihla mqgqjla ;sh,d" tfyu ke;a;ka ,iaik meÿrla t<,d
Wk;a mq¨jka' ta f;dard .kak ;ek fudlla jqk;a nndf.a wjodkh f.dvla tfy
fufy hk" WodyrKhla úosyg ks;ru jdyk tyd fuyd hk mdrlg uqyqK,d f;dard
.kak tmd' fudlo lk fj,dfõ nndf.a wjOdkh ;sfhkak ´fka lEug'
yenehs ;ks mdg ì;a;shla osyd n,df.k n;a lkak nndg lïue<s ysf;hsfka'
ta ksid lEu cd;s j, ,iaik mdg mdg rEm álla nnd lEu lk ;ek ì;a;sfha
w,jkak mq¨jka kï" nnd n;a lk .uka f.dvla foaj,a bf.k .kSú' yenehs nndg
ljk .uka àù n,k tl kï fyd|u ke;s fohla'
wïug lrorhla fkdù nKaä msfrkak n;a lk" fyd`o nfnla yod.kak
jefâ b;ska ;sfhkafk wïuf.a wf;au ;udæ fudlo nndg ljk tl Ndjkdjla
jf.a yskaod wjOdkfhka lrkak ´k'
wïud okakjdo@
pQáldf,a b`o,u lEu ljkak l,ska w;afidao,d msyso,d bkaojuqq' lEu ld,d
bjr fjÉp .uka nndg;a fmakak ldmq ;ek msßisÿ lruq' t;fldg biairyg yß
f,aishs'
24
oeka nndg udi 05
f,dl= wUhla ;rï wïfï nnd ±ka '
ug ±ka tfyg fufyg hka k ;a mq ¨ jka ' ux
o`. jeähs o wïfï@ wïug ßfokjdo@ wïud
oeka yß ,ia i khs ' wïud ug ,ia i k .jq u la
uy,d fokjd fka o @
wïfï ug yß md¨hs ' ug wefyka k is x ÿ
ls h ka k ' uf.;a tla l l;d lrka k ' fudlo
wïudf.a lgyv ug wefykjd'
25
uf.a mq;=g'''''''''' uf.a ¥g'''''''''
uqks isßmd isU i`o Èh foda;la f.k kdjd
msi tk u`o k< wkak ÿfõ iqÿ i`o ydjd
uf.a mq;= uqj w. j<dl=,l i| /ia .djd
cSjh jQ j. iq<`. weú;a ryila lSjd
fï mq;= ÈKq rg
ks;s oï Èkq rg
fï ìu isU isU
mq;= ksÈhk i|
26
oeka nndg udi 06
wïfï uu oeka cïfnda , hla jf.a '
fï n,ka k wïfï nndg ±ka ,ia i k
pQ á uQ K la ;s f hkjd''''' weys n eñ
;s f hkjd''''' fldKa f v ;s f hkjd' uu
wïud jf.a o" wma m ÉÑ jf.a o wïfï'
uu ljq r e jf.a Wk;a ug wïud
f.dvla wdofrhs fka o @
27
mqf;a '''''''''
28
ys;g oefkk foa ,shuqo@ '''''''''''''''' 04
udi kjhla mqrdjg ;ukag;a jvd ;ukaf.a ore meáhd .ek ys; ys; wfma
wdorKSh wïu,g álla l,amkdfjka bkak ´fk wjia:d lsysmhla .ek ;uhs fï
lshkak hkafka' nh fjkak fkfuhs' nqoaêu;aj jev lrk tl ;uhs fu;kÈ
jeo.;au'
b;ska .¾NKS ld,h ;=<§ fï jf.a fohla we;s jqfkd;a oj,a ? fkdn,d blaukg
frday,lg hkak ´k'
29
oeka nndg udi 07
wïfï '''' wïfï '''' nndj
wefykjdo wïfï
''''' oeka kï uu wka k dis f.ähla ;rï'
uu ál ál my<g yefrkjd' oeka wïuf.a
;= r e,g tka k ,x fjkjfka ál ál' wïfï
ug oeka weys ms , a , ï .yka k mq ¨ jka ' wïud
ug ÿka k q pQ á u pQ á weia fol oeka mßia i ï'
nnd we`.s , a , Wrka k ;a oka k jd' ux bmÿK
.uka u l= l a l = fndka k ;uhs fï mq r eÿ
fjka f ka ' ug lys k a k mq ¨ jka " ug bla l d
jefgka k wrka wïfï'''''
uu oeka iïmQ ¾ K nfnla ' æ
30
14
iqj mKsúv
• yeuodu Wfoa 6 ;a 8 ;a w;r nnd o`.,k jdr .Kk" .Kka lrkak mgka
.kak'
• ta mgka .;a; fj,dj meyeÈ,sj igyka lrkak'
• pQá meáhd o`.,kjd wïug oefkoa§ tl fldgqjla ,l=Kq lrkak'
• tl wjia:djl§ meáhdf.a p,k lsysmhla oekqfKd;a ta lsysmhu tlla lsh,d
.Kka lrkak'
• meh 12 la hoa§ wvqu ;rfï nnd 10 mdrlaj;a o`.,kak ´k' 10 mdrla oe`.¨ju
wïug .Ksk tl kj;a;kak mq¨jka'
• meh 12 la hklka 10 mdrlaj;a oe`.¨fõ ke;akï yß" meh ;=kla hklka
nnd oeÕ,qfõ ke;akï yrs blaukg biamsrs;df,g hkak ´k'
31
oeka nndg udi 08
wïfï ;j i;s y;rls k a uu
wïuf.a ;= r e,g tkjd'
oeka bia i r ;rï o`.,ka k nndg
wïuf. nKa ä h we;= f ,a bv uÈ' ta
jq K dg wïuj uu w,a , ,d n,kjd'
wïug oefkkj fka o @ ug bjis , a , la
kE uf.a wïuf.a ,ia i k uQ K ols k a k
wïfï' uu wïug f.dvdßhla
wdofrhs '
32
ys;g oefkk foa ,shuqo@ '''''''''''''''' 05
wmsg ,sshkak
wïud fï iqÿ mdg msgq j, ,shmq foaj,a wksla wïu,dg;a m%fhdackj;a fjkak mq¿jka¡
wïud ,shmq fï foaj,a wfma iólaIK j,g ,nd.k rfÜ wksla wïu,dg;a jevla
lrkjdg leu;s kï fï iqÿ msgq ál lv, wmsg tjkak¡
15
iqj mKsúv
yÈiaishlg uu iQodkïo@
33
wïud biamsrs;df,g hkak ´k ljoao@
Ø biamsrs;df,a <Õ kï bkafka" nnd yïfnk ,laIK wdjyu'
Ø biamsrs;df,g f.dvla ÿr kï bkafka" nnd yïnfjkak ;sfhk ojig i;s
02 l 03 lg l,ska biamsrs;df,g <Õmd; ;ekl" f.or lÜáh tlal yrs"
w÷rk flfkla tlal yrs" kej;=fkd;a ;uhs fyd|'
yosiaishloS biamsrs;df,g hk úosh wïud l,ska ie,iqï lr,d ,sh,d ;enqfjd;a tal
ys;kafkj;a ke;s l,n, fj,djg wïug Woõjla fõú' tfykï wms wïuf.a yosis
wjia:d ie,iqï my;ska igyka lruqo@
yosiaishloS hk frday, :
frday,g we;s ÿr :
frday,g hdug .;jk ld,h :
m%jdyk l%uh :
;%Sfrdao r:hla kï ÿrl;k wxlh
ta i|yd uqo,a fjkalr we;ao hk j. :
wïud tlal hkafka ljqo@ :
wïud .shdu f.or wks;a <uhs we;akï n,d.kafka ljqo@
ksjfia isg frday,g hdug fndfyda fj,d .;fõ kï$ m%jdyk myiqlï ke;skï"
udi kuh msfrkfldg wïug kj;skak mq,qjka <Õ ;ekla ;sfhkjo@
34
oeka nndg udi 09
wïfï" fï ;uhs wka;su udfia''''
wïug bjiSula keoao udj olsklka''@ uu oeka
fyd`og yeÿKq nfnla' wïud ux o`.,k jdr
.Kk wr ldâ tfla ,l=Kq lrkjd fkao@ ta .ek
l,amkdfjka bkakjd fkao@ wïud nhfjkak tmd'
uu blaukg t<shg tkaïflda wïuf.a ;=re,g''''
t;l,a uf.a wïud f.dvdla mßiaiug
bkafkdafka'''
35
W;=rk fifka f,a je,a oyil .djd
uq;= leg mdg lsß ì`ÿ fo;kg wdjd
mq;=f.a ,má f;d,a fm;s tlsfrka kdjd
u;= nqÿ fjkd ,sh uqÿ yi/,a mEjd
;ukaf.a oremeáhdg wïud flfklag fokak mq,qjka jákdu odhdoh ;uhs uõlsrsæ
36
ys;g oefkk foa ,shuqo@ '''''''''''''''' 07
myq.sh udi ;=k''''''''
myq.sh udi ;=k wïug meáhf.a nr fyd|gu oefkkak we;s' iuyrúg oekakï
t<shg wdjkï fyd|hs lsh,;a ysf;kak we;s' fldfyduyrs meáhj n,d.;a;fka
lsh,d i;=gl=;a we;s' b;ska wïug fï .¾NKS iufha wjika udi ;=k is;g oekqfka
fldfyduo lsh,d ,shuqo@ i;=g jf.au ys;g fmdä fmdä ÿla iy.; wjia:d wdmq
fj,dj,a .ek;a ,shkak'
16
iqj mKsúv
wïudf.a l=ig fj,d udi kjhla mqrdjg .=,s fj,d ysáh mqxÑ meáhd
wïudf.a ;=re,g tk oji" wïudf.ka m<fjks lsß W.=r fndk oji" wïudf.a
we`.s,af,ka w,a, .kak oji" wïudf.a uQK Èyd n,,d yskdfjk oji tkak tkaku
,x fjkjd' b;ska meáhd t<shg tkakhs hkafka lsh,d wïud fldfyduo oek
.kafka@
meáhd tkak hoa§ wïudf.a fhdaks ud¾.fhka reêrh uqiqjqkq Y%djhla .,dk
tkjd' ta jf.au wïug <Õ <Õu nfâ lelal=u tkjd' ta tk fõokdj;a tkak
tkaku jeä fjkjd'
t;fldg wkak tal iqN wdrxÑhla æ mqxÑ meáhd tkakhs hkafka' b;ska wïud
mq,qjka blaukg biamsrs;df,g hkak ´k'
37
miqjok
W;a;Í;r ud;D;ajh cd;sfha mokuhs' ud;D yd <ud fi!LH m%j¾Okh w;ska
oshqKqfjñka mj;sk wks;a rgj,g idfmalaIj Y%S ,xldj bosßfhkau /oS isáhs' ud;D
fi!LH úldYkfhys ( Obstetric Transition) isõ jk wjêh olajd wNsudkj;a f,i
.uka lr we;s wmg" ;jÿrg;a ud;D fi!LHh kxjd,Sug kï ujlf.a ldhsl fukau
udkisl fi!LHhgo ixfõoS jQ .=Kd;au Ndjfhka mßmQ¾K fiajdjla ,ndoSu b;du
jeo.;ah'
zzoehla iok uõjreka rlskakgZZ fuu fmd;a msxp odhl jkq we;ehs wms
úYajdi lrkafkuq'
MCHRU