Adı Soyadı :

Sınıfı ve Fakülte No :
A.K.Ü. Teknoloji Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
Elektrik Makinaları – II Final Ödev Soruları
S.1) 9-kVA, 220 Volt, 1200 dev/dk, üç fazlı, yıldız bağlı, silindirik kutuplu senkron generatörün endüktör sargısının DA direnci
4.5Ω dur. Endüvi sargısının empedansı 0.3+j5 Ω/faz’dır. Senkron generatör güç katsayısı 0.8 geri olan anma yükü ile
yüklendiğinde uyarma akımı 5 A’dir. Döner sabit kayıplar (Pfe+Pstv) 500 Watt’dır. Senkron generatör verilen işletme şartlarında
çalışması durumuna göre,

a.) Endüvisinde indüklenen gerilimin, yük açısının ve gerilim regülasyonunun değerini,

b.) Endüvisinde indüklenen toplam gücü ve verimi,
c.) Senkron generatör anma yükü ile yüklenebilmesi için türbin tarafından generatöre uygulanan mil momentini
hesaplayınız.

S.2) Üç fazlı, 8 kutuplu, 750 dev/dk, üçgen bağlı, senkron generatörün endüvisinde 72 oluk bulunmaktadır. Endüvi sargısı
tam kalıp olup endüvi oluklarına yerleştirilen her bir bobin 6 sipir ve bobin adımı 7 (1-8) dir. Bir kutuptan çıkıp endüviye giren
faydalı akı 0.06 Weber olması durumunda,

a.) Endüvide indüklenen faz ve hat geriliminin değerini hesaplayınız.

b.) Endüvi terminal uçlarına 120 A ‘lik bir yük bağlanması durumunda endüvide indüklenen görünür gücün değeri ne
olmalıdır.

S.3) 4 kutuplu DC şönt generatörün endüvisi basit bükümlü sargı olup toplam 386 iletken bulunmaktadır. Şönt generatörün
endüvi sargısının direnci 1 Ω, endüktör sargısının direnci ise 100 Ω dur. Bir kutuptan çıkıp endüviye giren faydalı akı 25 mWb
ve generatör hızı ise 1000 dev/dk’dır. Şönt generatörün endüvi uçlarına 40 Ω’luk bir yük bağlanması durumunda,

a.) Endüvide endüklenen gerilimi (E), yük akımını (Iy) ve çıkış gücünü (Pçıkış) bulunuz.
b.) Endüvi akımını (Ia) ve endüvide indüklenen momenti (Mi)

S.4) Serbest uyartımlı doğru akım motorunun etiketinde yazılı olan anma gücü 26-HP, çalışma gerilimi 360 Volt, anma devir
sayısı 1000 d/dk dır. Motorun anma çalışmasındaki verimi %88 tir. Endüvi sargısının direnci (Ra) 0.65 , uyartım sargısının
gücü ve kayıpları ihmal edilmektedir. Serbest uyartımlı DC motorun anma çalışmasında ki durumu için (1HP=736-W),

a.) Şebekeden çektiği akımı (I), endüvisinde indüklenen gerilimi (E) hesaplayınız.
b.) Serbest uyartımlı DC motorun endüvisinde indüklenen gücü (Pi) ve sürtünme-vantilasyon ve demir
kayıplarını (Pstv+Pfe) hesaplayınız.

Not: Her bir soru 25p Başarılar dilerim…

Hesaplamalarda virgülden sonra 3 rakam kullanılacaktır.