Professional Documents
Culture Documents
Bayraklı 3016 Ada 6 Parsel - Geoteknik Rapor
Bayraklı 3016 Ada 6 Parsel - Geoteknik Rapor
İÇİNDEKİLER
1 GİRİŞ 3
2 İNŞAAT SAHASI HAKKINDA BİLGİLER 3
3 YAPI HAKKINDA BİLGİLER 5
4 MEVCUT ZEMİN ARAŞTIRMALARI 8
5 İLAVE ZEMİN ARAŞTIRMALARI 15
6 İDEALİZE ZEMİN PROFİLLERİ (ARAZİ ZEMİN MODELİ ) VE YERALTI SUYU DURUMLARI 15
7 GEOTEKNİK TASARIM PARAMETRELERİNİN TESPİTİ 16
8 DEPREMSELLİK 19
9 YAPI ZEMİN ETKİLEŞİMİNİN İRDELENMESİ 26
9.1 Temel Sistemine İlişkin Geoteknik Analiz ve Değerlendirmeler 26
9.1.1 Yüzeysel Temeller 26
9.1.1.a Taşıma Gücü Analizi 26
9.1.1.b Oturma Analizi 32
9.2 Zemin İyileştirme Alernatifleri 33
9.3 Önerilen Temel Sistemi 33
9.4 Yapı Temelleri İle İlgili Diğer Hususlar 33
10 İKSA SİSTEMLERİ-ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ 34
11 SONUÇ VE ÖNERİLER 35
12 YARARLANILAN KAYNAKLAR 39
0
Tablo No TABLO LİSTESİ
Tablo-1 Yapı Hakkında Bilgiler
Tablo-2 Bina Kullanım Sınıfları ve Bina Önem Katsayıları
Tablo-3 Deprem Tasarım Sınıfları (DTS)
Bina Yükseklik Sınıfları ve Deprem Tasarım Sınıflarına Göre Tanımlanan Bina
Tablo-4
Yükseklik Aralıkları
Tablo-5 İnceleme alanında yapılan sondaj noktalarının derinlik ve koordinatları
Tablo-6 Sondaj Kuyusuna ait derinlik ve alınan numuneler
Tablo-7 Presiyometre Deney Sonuçları
Sondaj kuyusundan alınan numunelerin laboratuvar kaya tek eksenli basınç
Tablo-8
deney sonuçları
Sondaj kuyusundan alınan numunelerin laboratuvar nokta yükleme deney
Tablo-9
sonuçları
Tablo-10 İnceleme alanındaki kayalara ait bilgiler
Tablo-11 Geoteknik Parametre Tayini Özet Tablosu
Tablo-12 Temel Zemini İçin Geoteknik Tasarım Parametreleri
Tablo-13 Yerel zemin sınıfları ve bu sınıfa giren Vs30 hızlarını gösteren tablo
Tablo-14 Kısa periyod için Yerel zemin İvme katsayıları
Tablo-15 1.0 saniye periyod için Yerel Zemin İvme Katsayıları
Tablo-16 Deprem Parametreleri
Tablo-17 İzin verilen toplam oturma miktarları ve farklı oturmalar
Tablo-18 Jeolojik Dayanım İndeksi (GSI Geological Strength Index) GSI sınıflaması
1
1.GİRİŞ
Bu rapor, Türkiye Bina deprem Yönetmeliği (TBDY 2018)-Yeni Deprem Yönetmeliğine
göre hazırlanmış Zemin ve Temel Etüdü Geoteknik Raporudur. İnşası planlanan yapının temel
zemininin statik, dinamik ve deprem etkileri dikkate alınarak yapılan zemin araştırmalarından
üretilen arazi zemin modeli ve temel zeminini oluşturan tabakaların geoteknik tasarım
parametreleri ile temel tasarımına ilişkin değerlendirmeler yer almaktadır.
İzmir İli, Bayraklı İlçesi, Osmangazi Mahallesi, 25O-1A Pafta, 3016 Ada, 6 Parsel’ e ait
zemin ve temel etüdü veri raporu Firmamız tarafından hazırlanmıştır. Bu raporda, veri
raporundan alınan bilgilere göre; depremsellik, zemin profili, zemin taşıma gücü, oturmalar, şev
stabilitesi, temel sistemi, kazı destek sistemlerine ait hesaplamalar ve gerekli öneriler verilecektir.
İnceleme alanı genel olarak %0-5G eğimli bir morfoloji sunmaktadır. İnceleme alanı, Bayraklı
İlçe merkezine yaklaşık ~2.50 km uzaklıkta, İzmir İl merkezine ise yaklaşık ~8.00 km uzaklıkta
yer almaktadır. Çalışma alanı, Bayraklı İlçesi, Osmangazi Mahallesi, Dağdibi Döşeme Civar
2
Mevkii, 583 Sokak ile İbrahim Galip Caddesinin kesiştiği köşede almaktadır. Çalışma alanına,
Bayraklı İlçesi, Osmangazi Mahallesi, Dağdibi Döşeme Civar Mevkii, 583 Sokak ile İbrahim
Galip Caddesi üzerinden ulaşım sağlanmaktadır. İnceleme alanında ulaşım sorunu
bulunmamaktadır. İnceleme alanında, doğal afete maruz bölge kararı bulunmamaktadır. Arsa
üzerinde mevcut bina ya da yapı bulunmamaktadır. İnceleme alanında mevcut alt yapı çalışması
bulunmamaktadır. İnceleme alanına komşu parsellerde, 2-3 katlı mevcut yapılar bulunmaktadır.
İnceleme alanında en düşük kot +27.55 metre ve en yüksek kot +29.22 metredir.
Yapı yerleşim planı Şekil-2’ de verilmiştir. İnşaat aşamasında malzeme indirme-bindirme kazı
ve taşıma açısından çevresi ve yolları müsaittir. Fakat tüm aşamada gerekli tedbirler alınmalıdır.
İnceleme alanı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü tarafından tarihinde
onaylanan İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporunda; Uygun Alanlar-2 (UA-2) (Kaya
Ortamlar) olarak belirtilen bölgede kalmaktadır. Söz konusu parselde yapılaşma açısından gerekli
önlemler alınmalıdır.
3
Şekil-2: İnceleme alanının Yer Bulduru haritası
3. YAPI HAKKINDAKİ BİLGİLER
İnceleme alanında; 377.00 m2’lik arsa içerisine, 1 adet, Zemin+1(Bir) katlı, 6.40m
yüksekliğinde, kısa kenarı yaklaşık ~7.83m, kısa kenarı yaklaşık ~18.80m, bina taban alanı
~134.00 m2 olacak binanın yapımı planlanmaktadır. Bina yapı tipi betonarme taşıyıcı sisteme
kapsamındadır. Yapılacak olan bina konut amaçlı kullanılacaktır. Binanın temel derinliği ~ -0.70
metredir.
4
Tablo-1: Yapı Hakkında Bilgiler
Taşıyıcı Sistemi
Kullanım Amacı Konut
Kat Adedi Zemin+1(Bir) )
Binanın Taban Oturma Alanı 134.00 m2
Temeller Dahil Toplam Yapı Ağırlığı 295.00 ton
Bina Kullanım Sınıfı (BKS) 3
Bina Önem Katsayısı 1
Bina Yükseklik Sınıfı (BYS) 7
5
Tablo-2:Bina Kullanım Sınıfları ve Bina Önem Katsayıları
Binanın Bina Önem
Kullanım Binanın Kullanım Amacı Katsayısı
Sınıfı (I )
Deprem sonrası kullanımı gereken binalar, insanların uzun süreli ve
yoğun olarak bulunduğu binalar, değerli eşyanın saklandığı binalar ve
tehlikeli madde içeren binalar
a) Deprem sonrasında hemen kullanılması gerekli binalar (Hastaneler,
dispanserler, sağlık ocakları, itfaiye bina ve tesisleri, PTT ve diğer
haberleşme tesisleri, ulaşım istasyonları ve terminalleri, enerji üretim ve
BKS = 1 dağıtım tesisleri, vilayet, kaymakamlık ve belediye yönetim binaları, ilk
yardım ve afet planlama istasyonları)
b) Okullar, diğer eğitim bina ve tesisleri, yurt ve yatakhaneler, askeri
1.5
kışlalar, cezaevleri, vb.
c) Müzeler
d) Toksik, patlayıcı, parlayıcı, vb. özellikleri olan maddelerin bulunduğu
veya depolandığı binalar
İnsanların kısa süreli ve yoğun olarak bulunduğu binalar
BKS = 2 Alışveriş merkezleri, spor tesisleri, sinema, tiyatro, 1.2
konser salonları, ibadethaneler, vb.
Diğer binalar
BKS = 3 BKS=1 ve BKS=2 için verilen tanımlara girmeyen diğer binalar 1.0
(Konutlar, işyerleri, oteller, bina türü endüstri yapıları, vb.)
Bina Önem Katsayısı (I) = 1.00 ( Afet Böl. Yapılar. Hak. Yönetmelik 2018)
6
Tablo-4. Bina Yükseklik Sınıfları ve Deprem Tasarım Sınıflarına Göre Tanımlanan Bina Yükseklik
Aralıkları
İnceleme alanında jeofizik yöntemlerden 2 adet sismik kırılma ve 2 adet Masw yöntemi
uygulanmış olup sismik hızlar, To, zemin büyütmesi bu çalışmalardan elde edilmiştir.
İnceleme alanında jeofizik çalışmalar kapsamında; sismik kırılma ölçüleri çalışma alanında
16.12.2019 tarihinde 2 serim olarak uygulanmıştır. Jeofon aralıkları 2.00 m, offset aralığı 1.00 m.
olacak şekilde serim uzunluğu 24.00 m. açılarak yaklaşık 7.00 - 8.00 m. derinliklerin incelenmesi
sağlanmıştır. MASW ölçüleri, çalışma alanını iyi yansıtacak ve parselin üzerinde kalacak şekilde
16.12.2019 tarihinde 2 adet ölçüm alınmıştır. Sismik ölçülerin Jeofon aralıkları 2 m. ve off-set
7
uzaklıkları 8 m. seçilerek toplam serim uzunlukları 30 m. yapılmıştır. Böylece, istenildiğinde 30
m. ye kadar derinliklerin incelenmesi sağlanmıştır. Kayıt uzunluğu 1 sn ve örnekleme aralığı 0.5
ms olarak alınmıştır.
İlgili arazi ve laboratuvar deneyleri mevcut zemini detaylı analiz edip mühendislik
analizlerinde (taşıma gücü, oturma-şişme-göçme, şev stabilitesi vb.) kullanılacak parametrelerin
bulunmasına yönelik gerçekleştirilmiştir.
Enlem Boylam
Sondaj No Derinlik m.
Y (ITRF-6°) X (ITRF-6°) Z (metre)
SK-1 E 516453.78 N 4258323.35 +29.18m 15.00m
SK-2 E 516446.03 N 4258316.46 +28.50m 15.00m
SK-3 E 516451.08 N 4258319.13 +28.60m 15.00m
8
Tablo-2: Sondaj Kuyusuna ait derinlik ve alınan numuneler.
Tablo-8: Sondaj kuyusundan alınan numunelerin laboratuvar kaya tek eksenli basınç deney sonuçları;
Tablo-9: Sondaj kuyusundan alınan numunelerin laboratuvar nokta yükleme deney sonuçları;
9
Derinlik Nokta Yükleme
Kuyu No. Örnek No.
Metre Kg/cm2
SK-1 1 KAROT 0.00-1.50 26.95
SK-1 2 KAROT 1.50-3.00 27.77
SK-1 3 KAROT 4.50-6.00 29.59
SK-1 4 KAROT 6.00-7.50 30.95
SK-1 5 KAROT 7.50-9.00 28.68
SK-1 6 KAROT 9.00-10.50 33.05
SK-1 7 KAROT 10.50-12.00 39.24
SK-1 8 KAROT 12.00-13.50 41.56
SK-1 9 KAROT 13.50-15.00 38.69
SK-2 10 KAROT 0.00-1.50 32.32
SK-2 11 KAROT 1.50-3.00 30.95
SK-2 12 KAROT 4.50-6.00 37.33
SK-2 13 KAROT 6.00-7.50 34.14
SK-2 14 KAROT 7.50-9.00 31.50
SK-2 15 KAROT 9.00-10.50 36.23
SK-2 16 KAROT 10.50-12.00 39.24
SK-2 17 KAROT 12.00-13.50 41.24
SK-2 18 KAROT 13.50-15.00 37.60
SK-3 19 KAROT 0.00-1.50 34.69
SK-3 21 KAROT 3.00-4.50 37.60
SK-3 22 KAROT 4.50-6.00 31.50
SK-3 23 KAROT 6.00-7.50 33.23
SK-3 24 KAROT 7.50-9.00 36.87
SK-3 25 KAROT 9.00-10.50 33.91
SK-3 26 KAROT 10.50-12.00 40.28
SK-3 27 KAROT 12.00-13.50 41.24
SK-3 28 KAROT 13.50-15.00 41.47
Sismik ölçümler sonucu 2 sismik katman ayırımı yapılmıştır. Elde edilen masw kesitler
üzerinde inceleme yapılacak olursa üstte yaklaşık 2.0 m. kalınlığında S dalga hızı ortalama 293
m/sn olan orta derecede hızlı orta dayanımlı tabakalar bulunmaktadır. Bu tabakadan sonra 4.0 m.
ye kadar S dalga hızı ortalama 538 m/sn olan orta-yüksek dayanımlı birim bulunmakta olup 4.0
m. den itibaren S dalga hızı ortalama 758 m/sn olan yüksek dayanımlı birimler devam etmektedir.
Elde edilen masw kesitler üzerinde inceleme yapılacak olursa üstte yaklaşık 2.6 m. kalınlığında S
dalga hızı ortalama 269 m/sn olan düşük derecede hızlı düşük dayanımlı tabakalar bulunmaktadır.
Bu tabakadan sonra 7.5 m. ye kadar S dalga hızı ortalama 456 m/sn olan orta dayanımlı birim
bulunmaktadır. 7.5 m. den itibaren S dalga hızı ortalama 716 m/sn olan yüksek dayanımlı
birimler devam etmektedir.
11
Şekil-3: İnceleme alanında yapılan sismik çalışma veriler
12
Şekil-4: İnceleme alanında yapılan MASW Ortalama Kayma Dalgası Hızı (VS30 )
13
5. İLAVE ZEMİN ARAŞTIRMALARI
Mevcut “Zemin ve Temel Etüdü Veri Raporu” kapsamındaki araştırma çalışmaları yeterli
veriyi sağladığından dolayı ilave zemin araştırması yapılmamıştır.
Zemin Yapısı
İnceleme alanının eğimin %05-10G değerlerinde olduğu gözlenmektedir. Alınan numuneler
üzerinde yapılan deneyler sonucu etüt alanında gözlenen zemin yapısının genel olarak, Yamanlar
Volkanitlerine ait andezit blokları biriminden ibaret olduğu tespit edilmiştir.
İnceleme alanında en düşük kot +27.55 metre ve en yüksek kot +29.22 metredir. İnceleme
alanında yapılan çalışmalarda yeraltı suyuna rastlanılmamıştır. İnceleme alanında dolgu birim
gözlenmemiştir. Yapılacak olan bina temeli andezit blokları birimine oturacaktır. Temelin
oturacağı zemin binanın yerleşimi için bir sorun teşkil etmemektedir.
İnceleme alanının yerel zemin sınıfını belirlemek için veri raporunda zemin yüzeyinden
itibaren katmanların RQD değerleri %0-47 arasında değişen değerlere sahip olduğu görülmüştür.
Yapılan jeofizik çalışmalarında zeminin Vs30=585 m/s olduğu tespit edilmiştir, buna bağlı olarak
yerel zemin sınıfının ZC olduğu görülmektedir.
14
Şekil-5: İnceleme alanına ait jeolojik kesit
Etüt alanında açılan zemin sondajlarından alınan numuneler üzerinde nokta yükleme, kaya
tek eksenli basınç ve doğal birim hacim ağırlık deneyleri yapılmıştır.
15
Tablo-11: Geoteknik Parametre Tayini Özet Tablosu
İnceleme alanına ait çizelge-3’e göre yapılan hesaplamalarda, RMR Kaya kütlesi sınıflama
sisteminin son versiyonunun puanlama sonucuna göre ; (içsel sürtünme açısı) =350,
C (Kohezyon)= 3 kg/cm² olarak belirlenmiştir.
C ve ’nin Tablodan Bulunması
Nokta Yükü 35.10 kg/cm2=~4MPa 7 Puan Kaya Sınıfları Puanları 48’e göre
(Ortalama)
RQD Sondaj Logu Ort =22 3Puan Sınıf III Kaya Sınıfları Özellikleri
Süreksizlik RQD*200=0.07 m 5 Puan Tanım Orta C 200-300 kPa 3 kg/cm2
Aralığı Kaya
Süreksizlik Sert Eklem Yüzeyleri 18 Puan 60-41 25-35 35o
Durumu puan
Yer altı Yok 15
suyu Pu n
Toplam 48
Puan
16
ÇİZELGE-3:KAYAÇLARIN MÜHENDİSLİK SINIFLAMASI RMR SİSTEMİ
SINIFLAMA PARAMETRELERİ VE PUANLARI (Bieniawski, 1989)
Nokta yükü dayanım Düşük aralıklar için
Sağlam indeksi
> 10 MPa 4 -10 MPa 2 - 4 MPa 1- MPa tek eksenli dayanım
kayacın
1 dayanımı Tek eksenli sıkışma 5 - 25 1-5 <1
> 250 MPa 100 - 250 MPa 50 - 100 MPa 25 - 50 MPa
dayanımı MPa MPa MPa
Puan 15 12 7 4 2 1 0
Kayaç kalite göstergesi, RQD % 100 - 90 % 90 - 75 % 75 - 50 % 50 - 2 % < 25
2
Puan 20 17 13 8 3
Süreksizlik aralığı >2m 0.6 - 2 m 200 - 600 mm 60 - 200 mm < 60 mm
3
Puan 20 15 10 8 5
Süreksizliğin
< 1m 1-3 m 3-10 m 10-20 m > 20 m
uzunluğu (devamlılık)
Puan 6 4 2 1 0
Süreksizliğin açıklığı Yok < 0.1 mm 0.1 - 1 mm 1 - 5 mm > 5 mm
Süreksizlik durumu
Puan 6 5 4 1 0
Pürüzlülük Çok pürüzlü Pürüzlü Az pürüzlü Düz Kaygan
4
Puan 6 5 3 1 0
Sert Dolgu Yumuşak dolgu
Dolgu Yok
< 5 mm > 5 mm < 5 mm > 5 mm
Puan 6 4 2 2 0
Orta derecede
Bozunma Bozunmamış Az bozunmuş bozunmuş
Bozunmuş Çok bozunmuş
Puan 6 5 3 1 0
Tünelin 10m.'lik
kısmından gelen su
Yok 10 lt/dak < 25 lt/dak 10 - 125 lt/dak > 125 lt/dak
Yeraltısuyu
Eklemdeki su
basıncı
Oranı 0 0.0 - 0.1 0.1 - 0.2 0.2 - 0.5 > 0.5
5 Ana asal
gerilm
Sınıf No I II III IV V
Tanımlama Çok İyi Kaya İyi Kaya Orta Kaya Zayıf Kaya Çok Zayıf Kaya
Puan 100 81 80 1 60 41 40 21 <20
Sınıf No I II III IV V
Ortalama desteksiz 15m açıklık 10m açıklık 5m açıklık 2.5m açıklık 1m açıklık için
kalabilme süresi için 20 yıl için 1 yıl için 1 hafta için 10 saat 30 daki a
Kaya Kütlesinin kohezyonu
>400 300-400 200-300 100-200 <100
(Kpa)
Kaya Kütlesinin içsel
>45 35-45 25-35 15-25 <15
sürtünme açısı (derece)
Laboratuvarda yapılan nokta yükleme deneyi ve karot sonuçlarından yararlanılarak inceleme
konusu yapı altında yer alan neojen yaşlı, andezit blokları birimi tabakası için geoteknik tasarım
17
parametreleri Tablo-12’de verilmiştir.
8. DEPREMSELLİK
AFAD Türkiye Deprem Tehlike Haritaları İnteraktif Web Uygulamasından çalışma alanına ait
aşağıdaki bilgiler girilerek parsel için sismik tehlike haritası spektral ivme katsayıları, en büyük
yer ivmesi, en büyük yer hızı ve yatay-düşey elastik tasarım spektrumu değerlerine ulaşılmıştır.
Bu değerlere ait denklem ve tablolar aşağıda sunulmuştur.
Boylam 27.188543°
18
aralığı 475 yıl olan) en büyük yer ivmesi “0.448 g lik tehlike” sınırları içerisindedir.
Bölgede 1900 yılında itibaren günümüze kadar meydana gelen depremleri gösterir harita aşağıda
gösterilmiştir. Bu haritada proje alanı merkez kabul edilerek 100 km yarıçaplı daire içerinde
M>4.5 olan depremler gösterilmiştir.
19
Şekil-7: 100 km yarı çaplı daire içerinde 1900 yılından günümüze gerçekleşmiş M>4.5 olan deprem
haritası.
Bu yönetmelik kapsamında aşağıda belirtilen dört farklı deprem yer hareketi düzeyi
tanımlanmıştır.
20
4. Deprem Yer Hareketi Düzeyi (DD-4) :
DD-4 Deprem yer hareketi, spektral büyüklerin 50 yılda aşılma olasılığını %68 (30 yılda aşılma
olasılığı %50) ve buna karşı gelen tekrarlanma periyodunun 43 yıl olduğu çok sık deprem yer
hareketini nitelemektedir. Bu deprem yer hareketi, servis deprem yer hareketi olarak da
adlandırılmaktadır.
İnceleme alanı deprem yer hareketleri içerisinden “DD-2 Deprem Yer Hareketi” sınıfına
girmektedir.
Deprem parametreleri, sahada belirlenen litolojiler için, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği
(TBDY) hükümlerine göre, aşağıdaki çizelgelerde belirtildiği şekilde alınması uygun
bulunmaktadır.
21
Tablo-13: Yerel zemin sınıfları ve bu sınıfa giren Vs30 hızlarını gösteren tablo
22
Tablo-15: 1.0 saniye periyod için Yerel Zemin İvme Katsayıları
23
Düşey Elastik Tasarım Spektrumu:
DD-2 yer hareketi düzeyi için düşey elastik tasarım ivme spektrumunun ordinatları olan düşey
elastik tasarım spektral ivmeleri SaeD(T), yatay deprem yer hareketi için tanınlanan kısa period
tasarım spektral ivmesi katsayısına ve doğal titreşim periyoduna bağlı olarak yerçekimi ivmesi
(g) cinsinden aşağıdaki denklemlerde tanımlanmıştır.
SaeD (T) = ( 0.32+0.48 (T/TAD )) SDS 0≤T≤ TAD
SaeD (T) = 0.8 SDS TAD ≤T≤ TBD
SaeD (T) = 0.8 SDS TBD /T TBD ≤T≤ TLD
TAD= TA/3 TBD= TB/3 TLD= TL /2
Buna göre; TAD=0.020 s, TBD=0.102 s ve TLD=3.000 s olarak bulunmuştur.
Çalışma alanı için yapılan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği kapsamında elde edilen
parametrelere ait tablo aşağıda verilmeye çalışılmıştır.
24
9. YAPI ZEMİN ETKİLEŞİMİNİN İRDELENMESİ
9.1 Temel Sistemine İlişkin Geoteknik Analiz ve Değerlendirmeler
İnşası planlanan yapının kat yüksekliği, oturtulacağı alanın zemin özellikleri ve depremselliği
göz önünde bulundurularak sürekli temele oturtulmasının en uygun mühendislik çözümü olduğu
düşünülmektedir. İnşa edilecek bina için yaklaşık ~-0.70m temel kazısı yapılarak, bina neojen
yaşlı andezit blokları birimi üzerine oturtulacaktır.
25
(9.3a) ve (9.3b) numaralı denklemler kullanılarak elde edilecek taşıma gücünün hesabında
gerekli veriler Zemin Etüdü Veri Raporu’ndan alınarak ve Statik Proje Müellifi ile istişare
edilerek belirlenmiştir.
İnşası planlanan bina için önerilen temelin taşıma gücü TBDY Denk. (16.8.a)’ya göre aşağıda
hesaplanmıştır.
Temelin uzun kenarı uzunluğu (L) = 18.80 m
Temelin kısa kenarı uzunluğu (B) =7.83 m
Temel kazı derinliği (Df ) = -0.70 m
Taşıma Gücü Hesaplaması (Hansen (1970));
C=300 kpa, =24.3 kN/m3 , =35 °
=35 ise tan ’ = 2/3( tan ) = (2/3)x( tan 35) =0.47 ise tablodan ’=25°
C=300 kpa ise C’ = (2/3)x C =(2/3)x300=200 kpa,
Kp, sc, , sq, sƔ, dc, dq, dƔ formülleri Bowles-Foundation Analysis and Design’dan kullanılmıştır.
Kp = tan2 (45+ ø’/2) =2.46
Nq = eπtan ø’ tan2 (45+ ø’/2) =10.66
Nc = (Nq-1)cot ø’ = 20.72
26
NƔ = 2(Nq-1)tan ø’ = 6.76
sq = sy =1.10
sc =1.20
dc =1.03
dq = dγ = 1.01
iq=1, iγ =1, bq=1, bγ=1,
qk = c* Nc* sc* dc*ic*gc*bc + q*Nq*sq*dq*iq*gq*bq + 0.5*γB′*Nγ *sγ*dγ*iγ*gγ*bγ
q= γ*Df
qk = c* Nc* sc* dc*ic*gc*bc + γ*Df *Nq*sq*dq*iq*gq*bq + 0.5*γB′*Nγ *sγ*dγ*iγ*gγ*bγ
qk=200 *20.72*1.20*1.03*1*1*1 + 24.3*0.70*10.66*1.10*1.01*1*1*1+
0.5*24.3*7.83*6.76*1.10*1.01*1*1*1
qk =6056.5 kN/m3
Dayanım Katsayıs γRV =1.40 için
qt= qk/ γRV =6056.5/1.40 =4326.27 kN/m3 ise
qt=43.26 kg/cm2 olarak hesaplanmıştır.
Yöntem-2: Presiyometre Yöntemi İle Taşıma Gücü Hesaplamaları - Menard Yöntemi
(Baquelin vd., 1978)’ ne göre;
Temelin uzun kenarı uzunluğu (L) = 18.80 m
Temelin kısa kenarı uzunluğu (B) =7.83 m
Temel kazı derinliği (Df ) = -0.70 m
Birim hacim ağırlığı (γ ) =2.43 gr/cm3
R=B/2=7.83/2=3.91
Şekil-10. Temel zemininin taşıma gücünün belirlenmesi için hayali tabakalara bölünmesi
(+3R~+R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*1
(+R~-R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*2
27
(-R~-3R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*3
(-3R~-5R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*4
Presiyometre deneyinden elde edilen net limit basınçlarının (Pl*) geometrik ortalamasından
eşdeğer limit basınç (Pl*e) değeri elde edilir. Bunun için, etki alanı olan temel kazı derinliğinden
1.5B kadar derinlikteki Pl değerleri hesaplamalar sırasında dikkate alınır.
Pl*e = [(Pl*)1x(Pl*)2x....x(Pl*)n]1/n .................(1)
qu = kx(Pl*)e ......................................................(2)
Üç seviyenin geometrik ortalaması alınarak net limit basıncı bulunur ve taşıma gücü eşitliğinde
hesaba eklenir.
qu = qo + kx(Plc *)
qa= qu /F
qu : Nihai taşıma gücü
qo : Temel taban seviyesinde zemine uygulanan düşey gerilme değeri (Temel taban basıncı)
k : Temel şekli, derinliği ve zeminin cinsine bağlı olarak (kil, silt, kum, çakıl ve zayıf kaya) elde
edilen bir katsayı
Plc *: Eşdeğer net limit basınç
qa : İzin verilebilir taşıma gücü
Çizelge-2. Taşıma gücü katsayısı (k) değerleri
Zemin Cinsi k
Kohezyonlu 1+0.2B /L
Daneli-Gevşek 1.1+0.2 B/L
Daneli- Sıkı 1.2+0.4 B/L
B=Temel Genişliği, L= Temel Uzunluğu
(+3R~+R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*1 =0
(+R~-R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*2 = 3m
(-R~-3R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*3=6m-9m-12m
(-3R~-5R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*4= 15m
Plc* = (Pl1xPl2xPl3xPl4 xPl5)1/5
qa = qu / 1.4 = (1 / 1.4) x [Df x γn + kxPlc]
Yüzeysel temellerde, Pl1 * değeri dikkate alınmadan, eşdeğer limit basıncı hesaplanırken,
28
Plc* = (Pl2xPl3xPl4 xPl5)1/4
SK-2 için Presiyometre Yöntemi İle Taşıma Gücü Hesaplaması - Menard Yöntemi
(Baquelin vd., 1978)’ ne göre;
SK-2 numaralı kuyuda 5 adet presiyometre deneyine ait Pl* değerleri eşitlik (1)’ de yerine
yazarak, Pl* aşağıdaki biçimde hesaplanır;
Pl2* = 4.44 kgf/cm2
Pl3* = (5.95x7.80x9.57)1/3 =7.63 kgf/cm2
Pl4* = 11.25 kgf/cm2
Plc* = (Pl2xPl3 xPl4 )1/3
Plc* = [(4.44)2*(7.63)3*(11.25)4]1/3= 4.49 kg/cm2.
k (taşıma faktörü)= 1.2+0.4 B/L
k = 1.2 + 0.4x(7.83/18.80) = 1.37 (boyutsuz).
qult = k x Plc* =1.37x4.49 = 6.15 kg/cm2
Sürşarj=γ x Df=24.3x0.70=17.0 kN/m2=0.170 kg/cm2
q = Q/A = 295/134 = 2.20 t/m2
q0 =q – (Df * γ )= 2.20 – (0.70 x 2.43) = 0.50 t/m2
qult = qo + (k x Plc*) =0.50 + (1.37x4.49)= 6.65 kg/cm2
qt= ( qult+ Sürşarj ) / F
Dayanım Katsayıs γRV =1.40 için
qt= (6.65+0.170) / 1.40 = 4.87 kg/cm2
Yöntem-3: Jeofizik Yöntemlerden Hesaplanan değerlere göre Taşıma Gücü Hesaplamaları;
-Sismik Arazi Çalışmaları Elastik ve Dinamik Parametreler 1. Profil 2. Tabaka verilerinden
qt= 11.18 kg/cm2 olarak hesaplanmıştır.
-Sismik Arazi Çalışmaları Elastik ve Dinamik Parametreler 2. Profil 2. Tabaka verilerinden
qt= 12.89 kg/cm2 olarak hesaplanmıştır.
* İnceleme alanında yapılan, hesaplamalarda güvenli tarafta kalınması açısından Temelin
taşıma gücü qt(kg/cm2) =4.00 kg/cm2 olarak kullanılması önerilir.
-Yüzeysel Temelleri Yatayda Kayma Direncinin Hesaplanması
Statik projeden elde edilen verilere göre:
Vth ≤ Rth + 0.3Rpt
Vth =temel tabanında etkiyen tasarım yatay kuvveti
29
Rth =tasarım sürtünme direnci
Rpt = tasarım pasif direnci
Ptv * tanδ
Rth =
γRH
Ptv =temel tabanına etkiyen tasarım düşey basınç kuvvetini
δ = temel tabanı ile zemin arasındaki sürtünme açısı
Çizelge-2. Yüzeysel Temeller İçin Dayanım Katsayıları
30
b) Oturma Analizi
Etüt alanında yapı temeli kaya birim üzerine inşa edileceğinden dolayı oturma problemi
beklenmemektedir.
31
9.3. Önerilen Temel Sistemi
Binanın oturacağı zemin neojen yaşlı, andezit blokları biriminden oluşmaktadır. Arazide
temele zarar verebilecek yer altı suyuna rastlanmamıştır. Arazide eriyebilen kayalara veya insan
girişimleri sonucu oluşan boşluklara rastlanmamıştır. Binanın oturacağı zemin neojen yaşlı,
andezit blokları biriminden oluştuğu için oturma beklenmemektedir. Bina ağırlığından dolayı
zemine etkiyen basınç andezit blokları basınç dayanımından az olduğu için temelin altındaki kaya
tabakada bina yükünden dolayı herhangi bir deformasyon beklenmemektedir.
Etüt alanında açılan sondajlar ve yapılan jeofizik etüdler sonucu Vp/Vs oranının 3 ten küçük
oluşu ve Vs hızının 300 m/sn den büyük oluşu nedeniyle yeraltı suyuna rastlanılmamıştır.
İnceleme alanı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü tarafından tarihinde
onaylanan İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporunda; Uygun Alanlar-2 (UA-2) (Kaya
Ortamlar) olarak belirtilen bölgede kalmaktadır. Söz konusu parselde yapılaşma açısından gerekli
önlemler alınmalıdır.
Çalışma alanı içerisinde eriyebilen kayalar veya insan girişimleri sonucu oluşan boşluklara
rastlanmamıştır. İnceleme alanı genel olarak incelendiğinde, yüzeyden itibaren, neojen yaşlı
andezit blokları biriminin taşıyıcı tabaka konumunda olduğu belirlenmiştir.
32
10. İKSA SİSTEMLERİ – ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ VE DEĞERLENDİRMESİ
-Jeolojik Dayanım İndisi, GSI;
GSI içinde arazide herhangi bir kinematik ölçüm yapılmadığı için RMR’dan GSI’a dönüşüm
kullanılabilir. Arazide kırık çatlak ölçümü yapılamamıştır. GSI’ nın tayini için RMR Sistemi’nin
1989 versiyonunun kullanılması yönteminde, RMR>23 olmak koşuluyla;
GSI= RMR89-5 yöntemiyle hesaplanabilmektedir.
GSI= 48-5 = 43
Tablo-18: Jeolojik Dayanım İndeksi (GSI Geological Strength Index) GSI sınıflaması
Kaya Kütle Kalitesi (RMR) Çok İyi İyi Orta Zayıf Çok Zayıf
Tablo-18, Jeolojik Dayanım İndeksi (GSI Geological Strength Index) GSI sınıflamasına göre,
inceleme alanı genel olarak “Orta Kayaç” kaya sınıfı içerisinde yer almaktadırlar.
İnceleme alanı %05-10G eğimli bir alanda yer aldığı için şev problemi beklenmemektedir.
Yapılan hesaplamalar sonucunda; (içsel sürtünme açısı) =350, C (Kohezyon)= 3 kg/cm² olarak
belirlenmiştir.
İnceleme alanında, yüzeydeki dolgunun, en düşük kottan (~-0.62) itibaren kaldırılarak temel
sisteminin, neojen yaşlı, andezit blokları özelliğindeki birim üzerine oturtulması gerekir.
İnceleme alanında yakın parselde yer alan yol ve yapıların stabilitesini bozacak kontrolsüz
kazılardan kaçınılmalıdır. İnceleme alanında yapılacak gerekli önlem ve öneriler için geoteknik
rapor esas alınmalıdır.
33
11-SONUÇ VE ÖNERİLER
1. Bu rapor, Türkiye Bina deprem Yönetmeliği (TBDY 2018)-Yeni Deprem Yönetmeliğine göre
hazırlanmış Zemin ve Temel Etüdü Geoteknik Raporudur. İnşası planlanan yapının temel
zemininin statik, dinamik ve deprem etkileri dikkate alınarak yapılan zemin araştırmalarından
üretilen arazi zemin modeli ve temel zeminini oluşturan tabakaların geoteknik tasarım
parametreleri ile temel tasarımına ilişkin değerlendirmeler yer almaktadır.
İzmir İli, Bayraklı İlçesi, Osmangazi Mahallesi, 25O-1A Pafta, 3016 Ada, 6 Parsel’ e ait
zemin ve temel etüdü veri raporu Firmamız tarafından hazırlanmıştır. Bu raporda, veri
raporundan alınan bilgilere göre; depremsellik, zemin profili, zemin taşıma gücü, oturmalar, şev
stabilitesi, temel sistemi, kazı destek sistemlerine ait hesaplamalar ve gerekli öneriler verilecektir.
2. İzmir İli, Bayraklı İlçesi, Osmangazi Mahallesi, 25O-1A Pafta, 3016 Ada, 6 Parsel’ de yer alan
arsa taban alanı 377.00 m2 dir. İnceleme alanı, Enlem 38.473021° / Boylam 27.188543°
koordinatlarının bulunduğu alandadır.
İnceleme alanı genel olarak %0-5G eğimli bir morfoloji sunmaktadır. İnceleme alanı, Bayraklı
İlçe merkezine yaklaşık ~2.50 km uzaklıkta, İzmir İl merkezine ise yaklaşık ~8.00 km uzaklıkta
yer almaktadır. Çalışma alanı, Bayraklı İlçesi, Osmangazi Mahallesi, Dağdibi Döşeme Civar
Mevkii, 583 Sokak ile İbrahim Galip Caddesinin kesiştiği köşede almaktadır. Çalışma alanına,
Bayraklı İlçesi, Osmangazi Mahallesi, Dağdibi Döşeme Civar Mevkii, 583 Sokak ile İbrahim
Galip Caddesi üzerinden ulaşım sağlanmaktadır. İnceleme alanında ulaşım sorunu
bulunmamaktadır. İnceleme alanında, doğal afete maruz bölge kararı bulunmamaktadır. Arsa
üzerinde mevcut bina ya da yapı bulunmamaktadır. İnceleme alanında mevcut alt yapı çalışması
bulunmamaktadır. İnceleme alanına komşu parsellerde, 2-3 katlı mevcut yapılar bulunmaktadır.
İnceleme alanında en düşük kot +27.55 metre ve en yüksek kot +29.22 metredir.
Yapı yerleşim planı Şekil-2’ de verilmiştir. İnşaat aşamasında malzeme indirme-bindirme kazı
ve taşıma açısından çevresi ve yolları müsaittir. Fakat tüm aşamada gerekli tedbirler alınmalıdır.
İnceleme alanı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü tarafından tarihinde
onaylanan İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporunda; Uygun Alanlar-2 (UA-2) (Kaya
Ortamlar) olarak belirtilen bölgede kalmaktadır. Söz konusu parselde yapılaşma açısından gerekli
önlemler alınmalıdır.
34
3- İnceleme alanında; 377.00 m2’lik arsa içerisine, 1 adet, Zemin+1(Bir) katlı, 6.40m
yüksekliğinde, kısa kenarı yaklaşık ~7.83m, kısa kenarı yaklaşık ~18.80m, bina taban alanı
~134.00 m2 olacak binanın yapımı planlanmaktadır. Bina yapı tipi betonarme taşıyıcı sisteme
kapsamındadır. Yapılacak olan bina konut amaçlı kullanılacaktır. Binanın temel derinliği ~ -0.70
metredir. Bina Kullanım Sınıfı (BKS)=3, Bina Önem Katsayısı=1, Bina Yükseklik Sınıfı (BYS)=
7 olarak belirlenmiştir.
5. İnceleme alanında en düşük kot +27.55 metre ve en yüksek kot +29.22 metredir. İnceleme
alanında yapılan çalışmalarda yeraltı suyuna rastlanılmamıştır. İnceleme alanında dolgu birim
gözlenmemiştir. Yapılacak olan bina temeli andezit blokları birimine oturacaktır. Temelin
oturacağı zemin binanın yerleşimi için bir sorun teşkil etmemektedir.
7. İnceleme alanında yapı temeli andezit blokları özelliğindeki birim üzerine inşa edileceğinden
dolayı şişme problemi beklenmemektedir. Çalışma alanı içerisinde eriyebilen kayalar veya insan
girişimleri sonucu oluşan boşluklara rastlanmamıştır.
8. Bina temelinin oturacağı seviye yaklaşık ~-0.70 metre için statik projeye esas zemin
parametreleri aşağıda yer almaktadır.
Yerel zemin sınıfı ZC
Temelin taşıma gücü qt(kg/cm2) 4.00
Yatak Katsayısı (t/m3) 2400
Zemin hakim titreşim periyodu (To (sn)) 0.12
Zemin büyütme değeri 1.64
Vs30 Kayma Dalgası Hızı (m/sn) 585
Yatay Elastik Tasarım Spekturumu TA(s)=0.061, TB(s)= 0.307, TL(s) =6.00
Düşey Elastik Tasarım Spekturumu TAD(s)=0.20, TBD(s)=0.102, TLD(s)=3.00
En büyük Yer ivmesi PGA (g) 0.448
En Büyük Yer Hızı PGV (cm/sn) 27.116
SS: Kısa periyot harita spektral ivme katsayısı 1.100
S1: 1.0 saniye periyot için harita spektral ivme 0.270
katsayısı
SDS: Kısa periyot tasarım spektral ivme katsayısı 1.320
SD1:1.0 saniye periyot için tasarım spektral ivme 0.405
katsayısı
Kayma Modülü (G) kg/cm2 5917
9. İnceleme alanında yapılan hesaplamalarda, yapı temeli kaya birim üzerine inşa edileceğinden
dolayı oturma problemi beklenmemektedir.
36
10. İnceleme alanında yapılan çalışmalar sonucunda; çalışma alanında inşaat çalışmasına engel
bir yer altı suyunun bulunmayışı nedeniyle bölgede sıvılaşma beklenmemektedir. Ancak temel
hafriyatı yapıldıktan sonra yüzey suyu drenesi yapılmalıdır.
11. Binanın oturacağı zemin neojen yaşlı, andezit blokları biriminden oluşmaktadır. Arazide
temele zarar verebilecek yer altı suyuna rastlanmamıştır. Arazide eriyebilen kayalara veya insan
girişimleri sonucu oluşan boşluklara rastlanmamıştır. Binanın oturacağı zemin neojen yaşlı,
andezit blokları biriminden oluştuğu için oturma beklenmemektedir. Bina ağırlığından dolayı
zemine etkiyen basınç andezit blokları basınç dayanımından az olduğu için temelin altındaki kaya
tabakada bina yükünden dolayı herhangi bir deformasyon beklenmemektedir. Bu raporda
belirtilen, 9.1 bölümünde yapılan hesaplamalar ve değerlendirmeler doğrultusunda binanın kat
sayısı ve yükleri göz önünde alınarak statik hesaplar doğrultusunda sürekli temel olarak
yapılmasında herhangi bir engel yoktur.
TBDY 2018 Yönetmeliğinin 16.8.4 maddesine göre Yatayda kayma hesabı yapılmıştır.
Yapılan hesaplar sonucunda yapıda yatay kayma olmayacağı görülmüştür.
12. İnceleme alanı %05-10G eğimli bir alanda yer aldığı için şev problemi beklenmemektedir.
Yapılan hesaplamalar sonucunda; (içsel sürtünme açısı) =350, C (Kohezyon)= 3 kg/cm² olarak
belirlenmiştir.
İnceleme alanında, yüzeydeki dolgunun, en düşük kottan (~-0.62) itibaren kaldırılarak temel
sisteminin, neojen yaşlı, andezit blokları özelliğindeki birim üzerine oturtulması gerekir.
İnceleme alanında yakın parselde yer alan yol ve yapıların stabilitesini bozacak kontrolsüz
kazılardan kaçınılmalıdır. İnceleme alanında yapılacak gerekli önlem ve öneriler için geoteknik
rapor esas alınmalıdır.
37
12- YARARLANILAN KAYNAKLAR
ÖZAYDIN, K., (1996), “Yer Hareketleri Üzerinde Yerel Zemin Koşullarının Etkisi ve Zemin
Büyütmesi”, Türkiye Deprem Vakfı Yayını 96-003
ŞEKERCİOĞLU, E., 1998 Yapıların Projelendirilmesinde Mühendislik jeolojisi J.M.O.
YN:28 ANKARA
TAKTAK, G., “Sismik Prospeksiyon Ders Notları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik –
Mimarlık Fakültesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü
TEZCAN, S.ve DURGUNOĞLU, T., (2000), “Jeofizik Etütlerin Zemin Büyütme
Analizindeki Önemi ve Örnekler”, Jeofizik Müh. Odası Dergisi, C14 S1-2.
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası., Ekim 2018, TBDY-2018 Eğitim Sunumları,
T.M.M. O.B. Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yayınları,1997 Eğitim Çalışmaları
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası., Ekim 2018, TBDY-2018 Eğitim YILMAZ, I.,2000.,
Mühendislik jeolojisinde alan araştırması ANKARA Sunumları,
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği- Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar-
Mayıs 2018
38