Thầy Đỗ Văn Đức – Khóa học LIVE – M môn Toán website: www.bschool.

vn

Kiến thức cơ bản

Cho 3 điểm A, B, C (có thể cho 2 điểm hoặc n điểm trong trường hợp tổng quát). Điểm I gọi là tâm
tỉ cự của hệ 3 điểm A, B, C gắn với các hệ số  ,  ,  ( +  +   0) :

  x A +  xB +  xC
 xI =  +  +

  y A +  yB +  yC
1) Tọa độ điểm I thỏa mãn  IA +  IB +  IC = 0   y I =
  +  +
  z A +  z B +  zC
 zI =
  +  +

 MA +  MB +  MC = ( +  +  ) MI
2) Với mọi điểm M , ta đều có 
 MA +  MB +  MC = ( +  +  ) MI +  IA +  IB +  IC
2 2 2 2 2 2 2

Đặc biệt: Nếu  =  =  = 1 thì M là trọng tâm ABC .

1. CỰC TRỊ ĐỘ DÀI VECTƠ

Giả thiết
Cho n điểm A1 , A2 , ..., An với n số k1 , k2 , ..., kn mà k1 + k2 + ... + kn = k  0 và đường thẳng d (hoặc
mặt phẳng ( P ) ). Tìm điểm M trên đường thẳng d (hoặc mặt phẳng ( P) ) sao cho
k1 MA1 + k2 MA2 + ... + kn MAn nhỏ nhất

Phương pháp giải

Gọi I là tâm tỉ cự hệ n điểm A1 , A2 , ..., An với n số k1 , k2 , ..., kn , nghĩa là điểm I thỏa mãn
k1 IA1 + k2 IA2 ++ kn IAn = 0 .

Áp dụng công thức: k1 MA1 + k2 MA2 + ... + kn MAn = ( k1 + k2 + ... + kn ) MI = k1 + k2 + ... + kn .MI

Bài toán trở về tìm vị trí điểm M để MI nhỏ nhất

1. Cho 3 điểm A ( 2; − 3;7 ) , B ( 0; 4; − 3) , C ( 4; 2;3 ) . Biết M ( a ; b ; c ) là điểm thuộc ( Oxy ) để biểu thức
T = MA + MB + MC đạt giá trị nhỏ nhất. Giá trị của biểu thức a + b + c bằng

A. 3. B. 6. C. 9. D. 0.
2. Cho ABC có A (1;0;0 ) , B ( 3; 2; 4 ) , C ( 0;5; 4 ) . Biết M ( a ; b ; c ) là điểm thuộc ( Oxy ) sao cho
MA + MB + 2MC đạt giá trị nhỏ nhất. Giá trị của a + b + c bằng

A. 4. B. 3. C. 2. D. 1.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Thầy Đỗ Văn Đức – Facebook: http://facebook.com/thayductoan 1

 Thầy Đỗ Văn Đức – Khóa học LIVE – M môn Toán website: www.bschool.vn

3. Trong không gian Oxyz , cho ba điểm A ( 0; − 2; − 1) , B ( −2; − 4;3) , C (1;3; − 1) và mặt phẳng
( P ) : x + y − 2 z − 3 = 0. Điểm M  ( P ) thỏa mãn MA + MB + 2MC đạt giá trị nhỏ nhất. Hoành độ của
điểm M bằng
3 3 1 1
A. − . B. . C. − . D. .
2 2 2 2
4. Cho tứ diện ABCD có A ( 0;1;0 ) , B (1;0;1) , C ( 5; − 1;1) , D ( 3; − 3; 2 ) . Điểm M ( a ; b ; c ) thỏa mãn
MA + MB + MC + MD đạt giá trị nhỏ nhất. Giá trị của a + b + c bằng:

3 1 5 7
A. . B. . C. . D. .
2 2 2 2
5. Trong không gian Oxyz , cho A (1; 2;3) , B ( 2;1; − 3) , C ( 0; − 1;1) và ( P ) : x + y − z = 0. Điểm
M ( a ; b ; c ) thuộc ( P ) thỏa mãn MA + 3MB − 2MC đạt giá trị nhỏ nhất. Giá trị của c bằng

1 1 1
A. 1. B. − . C. − . D. − .
6 3 2
x −1 y +1
6. Trong không gian Oxyz , cho A ( 0;1; 2 ) , B ( −1;0;3) , C ( 3; 2; − 2 ) và đường thẳng d : = = z.
3 2
Điểm M ( a ; b ; c ) thuộc d thỏa mãn MA − 3MB + MC nhỏ nhất. Giá trị của a + b + c bằng
53 53 55 48
A. − . B. − . C. − . D. − .
8 7 7 7
7. Trong không gian Oxyz , cho A ( −1;3;5 ) , B ( 2;6; − 1) , C ( −4; − 12;5 ) và ( P ) : x + 2 y − 2 z − 5 = 0. Gọi
M là điểm thuộc ( P ) sao cho MA − 4MB + MA + MB + MC đạt giá trị nhỏ nhất. Cao độ của điểm
M bằng
5 3 3 3
A. zM = . B. zM = . C. zM = . D. zM = .
2 8 4 2
8. Trong không gian Oxyz , cho A (1; 2;3) , B ( 2; − 1;3) , C (1;3;0 ) và ( P ) : x + y + z = 0. Gọi M là điểm
bất kỳ thuộc ( P ) . Giá trị nhỏ nhất của MA + MB + 2MC + 3MB + MC là

446 223
A. 446. B. . C. 223. D. .
4 4
2
 11  10
9. Trong không gian Oxyz , cho B (1; 2;3) , C ( −2;1; 4 ) và mặt cầu ( S ) : x + y +  z −  = . Điểm 2 2

 2  23
M ( a ; b ; c ) thuộc (S ) thỏa mãn MO + 2MB + MO + MB − 5MC đạt giá trị lớn nhất. Giá trị của
a + b − 14c bằng
A. −80. B. −81. C. −82. D. −83.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Thầy Đỗ Văn Đức – Facebook: http://facebook.com/thayductoan 2

 Thầy Đỗ Văn Đức – Khóa học LIVE – M môn Toán website: www.bschool.vn
2. DẠNG 2 – CỰC TRỊ ĐỘ DÀI BÌNH PHƯƠNG VÔ HƯỚNG CỦA VECTƠ
Giả thiết
Cho n điểm A1 , A2 , ..., An với n số k1 , k2 , ..., kn mà k1 + k2 + ... + kn = k  0 và đường thẳng d (hoặc
mặt phẳng ( P ) ). Tìm điểm M trên đường thẳng d (hoặc mặt phẳng ( P) ) sao cho
T = k1MA12 + k2 MA22 ++ kn MAn2 nhỏ nhất

Phương pháp giải

Gọi I là tâm tỉ cự hệ n điểm A1 , A2 , ..., An với n số k1 , k2 , ..., kn , nghĩa là điểm I thỏa mãn
k1 IA1 + k2 IA2 ++ kn IAn = 0 .

Áp dụng công thức: T = k1 IA12 + k2 IA22 + ... + kn IAn2 + ( k1 + k 2 + ... + k n ) MI 2

Bài toán trở về tìm vị trí điểm M để MI nhỏ nhất

10. Cho 3 điểm A (1;1;1) , B ( −1; 2;1) , C ( 3;6; − 5 ) . Biết M ( a ; b ; c ) thỏa mãn M  ( Oxy ) và biểu thức
T = MA2 + MB 2 + MC 2 đạt giá trị nhỏ nhất. Giá trị của a + b + c bằng
A. 3. B. 4. C. 5. D. 6.
11. Trong không gian Oxyz , cho ba điểm A ( 0;0; − 1) , B ( −1;1;0 ) , C (1;0;1) . Điểm M ( a ; b ; c ) thỏa mãn
3MA2 + 2 MB 2 − MC 2 đạt giá trị nhỏ nhất. Giá trị của 4a + 2b + c bằng
A. −3. B. 3. C. −2. D. 2.
12. Trong không gian Oxyz , cho mặt phẳng ( P ) : x − y + 2 z = 0 và các điểm
A (1; 2; − 1) , B ( 3;1; − 2 ) , C (1; − 2;1) . Điểm M ( a ; b ; c ) thuộc ( P ) sao cho MA2 − MB 2 − MC 2 lớn
nhất. Giá trị của a + b + c bằng
A. 0. B. −2. C. −4. D. −6.
x = 2 + t

13. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho đường thẳng (  ) :  y = −1 + 2t ( t  ) và hai điểm
 z = 3t

A ( 2;0;3) , B ( 2; − 2; − 3) . Điểm M thuộc đường thẳng (  ) . Giá trị nhỏ nhất của MA4 + MB 4 là
A. 200. B. 400. C. 100. D. 300.
 8 4 8
14. Trong không gian Oxyz , cho điểm A ( 2; 2;1) , B  − ; ;  . Đường thẳng d đi qua tâm đường tròn
 3 3 3
nội tiếp của OAB và vuông góc với mặt phẳng ( OAB ) . Biết M là 1 điểm di động trên d . Giá trị
nhỏ nhất của MA2 + 2 MB 2 bằng
A. 20. B. 25. C. 30. D. 35.
15. Trong không gian Oxyz , cho ba điểm A (1;1; − 1) , B ( −1; 2;0 ) , C ( 3; − 1; − 2 ) . Giả sử M ( a ; b ; c ) thuộc
( S ) : ( x − 1) + y 2 + ( z + 1) = 861 sao cho P = 2 MA2 − 7 MB 2 + 4 MC 2 đạt giá trị nhỏ nhất. Giá trị của
2 2

a + b + c bằng
A. 49. B. 51. C. 55. D. 47.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Thầy Đỗ Văn Đức – Facebook: http://facebook.com/thayductoan 3

 Thầy Đỗ Văn Đức – Khóa học LIVE – M môn Toán website: www.bschool.vn
LUYỆN TẬP

16. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho các điểm A ( 4; 2;5 ) , B ( 0; 4; −3) , C ( 2; − 3;7 ) . Biết điểm
M ( x0 ; y0 ; z0 ) nằm trên mặt phẳng ( Oxy ) sao cho MA + MB + MC đạt giá trị nhỏ nhất. Tính tổng
P = x0 + y0 + z0
A. P = −3. B. P = 0. D. P = 6. C. P = 3.
x −1 y z + 2
17. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho đường thẳng  : = = và hai điểm
2 1 −1
A ( 0; − 1;3) , B (1; − 2;1) . Tìm tọa độ điểm M thuộc đường thẳng  sao cho MA2 + 2 MB 2 đạt giá trị
nhỏ nhất?
A. M ( 5; 2; − 4 ) . B. M ( −1; − 1; − 1) . C. M (1;0; − 2 ) . D. M ( 3;1; − 3) .
Nguồn: Đề thi học kỳ 2 Toán 12 năm 2017 – 2018 trường chuyên Lê Hồng Phong – Nam Định

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Thầy Đỗ Văn Đức – Facebook: http://facebook.com/thayductoan 4