คู่มือการจัดค่ายยุวกาชาด

คูมือ
การจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด
กลุมสงเสริมและพัฒนายุวกาชาด
สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน
สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
คํานํา
กิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด เปนกิจกรรมพิเศษกิจกรรมหนึ่งในกิจกรรมพัฒนา
ผูเรียน ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 ที่หนวยงาน สถานศึกษาจัดใหกับ
สมาชิ ก ยุ ว กาชาดเพื่ อ เป น การพั ฒ นาความรู ค วามสามารถ อี ก ทั้ ง ยั ง เป น การฝ ก ให ส มาชิ ก
ยุวกาชาดมีความอดทน อยูในระเบียบวินัย รูจักชวยตนเอง อยูและทํางานรวมกับผูอื่น เปนการ
นําความรูและประสบการณของสมาชิกยุวกาชาด จากการจัดกิจกรรมยุวกาชาดในโรงเรียนมาใช
ปฏิบัติจริงในการอยูคาย และเพื่อเสริมสรางประสบการณชีวิตใหกับสมาชิกยุวกาชาด ใหมีการ
พัฒนาการทางดานสติปญญา รางกาย อารมณ จิตใจ ที่เหมาะสม
กิจกรรมการอยูคายแบงออกเปน 2 ประเภท คือ คายกลางวัน (Day Camp)
และคายพักแรม (Night Camp) เนื้อหาในคูมือนี้เปนแนวทางและขอเสนอแนะตามแนวการจัด
กิจกรรมยุวกาชาด กิจกรรมการอยูคาย ผูบังคับบัญชายุวกาชาดสามารถเพิ่มเติมเนื้อหาในการจัด
กิจกรรมได ทั้งนี้เพื่อความเหมาะสมของผูเรียนและสภาพทองถิ่นเปนสําคัญ
จึงหวังเปนอยางยิ่งวา คูมือการจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาดเลมนี้ จะเปนประโยชน
สําหรับเจาหนาที่ ผูบังคับบัญชายุวกาชาด และผูเกี่ยวของตอไป โดยสํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด
และกิจการนักเรียน จะไดเผยแพรไปยังหนวยงานที่เกี่ยวของกับยุวกาชาดทั่วประเทศ
สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน

สารบัญ
หนา
คํานํา
สารบัญ
บทที่ 1 บทนํา................................................................................................. 1
ความเปนมา......................................................................................... 1
หลักการจัดกิจกรรมยุวกาชาด......................................................... 2
จุดหมายการจัดกิจกรรมยุวกาชาด.......................................................... 3
โครงสรางการจัดกิจกรรมตามหลักสูตร.................................................... 3
บทที่ 2 การจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด………………..…………..… 7
วัตถุประสงคของการจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด................................. 7
ประเภทของการอยูคายยุวกาชาด............................................................. 8
ความสําคัญของการอยูคา ยพักแรม.......................................................... 9
บทที่ 3 องคประกอบของการอยูคาย........................................................... 10
บุคลากร.........…………………………………………………….…………. 11
วัสดุ อุปกรณ.......………………………..………………………………….. 11
สถานที.่ ................................................................................................ 13
กิจกรรม................................................................................................ 13
บทที่ 4 กระบวนการจัดกิจกรรมการอยูคายพักแรม.............................. 14
ขั้นเตรียมการ............................................................................. 14
ขั้นดําเนินการ............................................................................ 16
การปฐมนิเทศ………………………………………………………. 16
การกลาวตอนรับสมาชิกในการอยูคายพักแรม
และชี้แจงวัตถุประสงคของการอยูคายพักแรม.................... 17
หลักปฏิบัติในการอยูคายพักแรมของสมาชิกยุวกาชาด…….. 17
สารบัญ (ตอ)
หนา
การจัดสมาชิกในการอยูคา ยพักแรม...............……………. 18
การจัดหนวยสี..……………………………………………... 19
หนวยบริการ...………………………………………………. 19
การแตงกาย.………………………………………………… 20
สัญญาณนกหวีด.………………………………….............. 21
การตอนรับและขอบคุณวิทยากร…………………………… 21
เกณฑการใหเครื่องหมายวิชาการอยูคา ย............................ 22
พิธีเปดการอยูค ายยุวกาชาด….……………………………………… 26
พิธีเปดการอยูค ายในหองประชุมแบบมีพธิ กี ารทางศาสนา… 26
พิธีเปดการอยูค ายในหองประชุมแบบไมมพี ิธีการทางศาสนา 28
พิธีเปดการอยูค ายในสนาม …………............................... 29
การตรวจเยีย่ ม.…..………………………………………….. 31
หลักเกณฑในการตรวจเยีย่ ม….…………………… 31
6
พิธีหนาเสาธง…………………………………..…………… 35
การแสดงรอบกองไฟ……………………………………….. 38
วัตถุประสงคของการแสดงรอบกองไฟ…………….. 39
องคประกอบของการแสดงรอบกองไฟ…………… 39
ลําดับการแสดงรอบกองไฟ………………………… 41
นันทนาการ..........………………………………………………… 49
กายบริหาร………………………………………………………..... 49
การสวดมนต แผเมตตา………………………………….… 50
การประเมินผลและรายงาน…………………………….…… 51
พิธีปดการอยูค ายยุวกาชาด…………………..………….…… 52
หนา
พิธีปดการอยูค ายในหองประชุมแบบมีพธิ กี าร
ทางศาสนา………………………………………….… 52
พิธีปดการอยูค ายในหองประชุมแบบไมมพี ิธีการ
ทางศาสนา…………………………………………… 53
พิธีปดการอยูค ายในสนาม …………………………. 53
ขั้นสรุป/รายงานผลการดําเนินงาน…………………………………… 55
บทที่ 5 กิจกรรมเสนอแนะ………………………………………..……………… 57
การแสดงเงียบ……………………………………………………………..…. 57
กิจกรรมนักบําเพ็ญประโยชน …………………………………..………….… 60
กิจกรรมการเดินทางไกล……………………………………………………… 65
กิจกรรมนักปฐมพยาบาล 1……………………………………….……..…… 72
บรรณานุกรม……………………………………………………………… 80
ภาคผนวก…………………………….………………………….………… 81
สัญลักษณกาชาด........................................................................ 82
เครื่องหมายกิจกรรมพิเศษ…........................................................ 83
เครื่องหมายสายเกียรติยศ….………………………………..……… 84
การประดับสายเกียรติยศ................................................. 85
การทําสายเกียรติยศ......................................................... 86
ประกาศคณะกรรมการบริหารยุวกาชาด เรื่อง แนวทางปฏิบัติ
เกี่ยวกับการเดินทางไกลและการอยูคายพักแรมของยุวกาชาด......... 90
ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการวาดวยการพานักเรียนและนักศึกษา
ไปนอกสถานที่ พ.ศ. 2549..…………..……………………………. 92
หนา
แบบขออนุญาตผูบังคับบัญชาพานักเรียน/นักศึกษา
ไปนอกสถานที… ่ ………………………………………….……..….. 95
แบบขออนุญาตผูปกครองพานักเรียน/นักศึกษาไปนอกสถานที.่ ........ 96
แบบรายงานผลการพานักเรียน/นักศึกษาไปนอกสถานศึกษา……… 97
ตัวอยางการเขียนโครงการ……..……….………..………………….. 98
ตัวอยางการแบงหนาที่รับผิดชอบในการดําเนินงาน…….................. 100
ตัวอยางแบบการวางแผนดําเนินงาน…………………..……………. 103
ตัวอยางกําหนดกิจกรรมประจําวัน.................................................. 107
ตัวอยางกําหนดกิจกรรมการอยูคาย 1…….……………………….… 108
ตัวอยางกําหนดกิจกรรมการอยูคาย 2......……..……………………. 109
ตัวอยางตารางกิจกรรมการอยูคายพักแรม 3 วัน 2 คืน...................... 110
ตัวอยางใบใหคะแนนหนวยบริการ.......……………………………… 111
ตัวอยางใบใหคะแนนการตรวจเยี่ยม.......……………………………. 112
ตัวอยางตารางคะแนนกิจกรรมประจําวัน ........................................ 113
ตัวอยางแบบประเมินผลการอยูคายพักแรมของสมาชิกยุวกาชาด...... 114
ตัวอยางแบบประเมินผลความพึงพอใจในกิจกรรมภาคค่ํา..………… 116
ตัวอยางแบบประเมินผลการอยูคายของผูบ ังคับบัญชายุวกาชาด....... 117
ตัวอยางแบบประเมินผลความพึงพอใจของผูเขารวมการอยูคาย……. 120
ตัวอยางการเขียนรายงาน….. ……………………………………….. 121
อุปกรณที่ตองใชในการอยูคา ยยุวกาชาด………………………..…… 122
ยาสามัญประจําบาน………….………………………………………. 125
วิธีกางเต็นทแบบโดม……............................................................... 126
เพลงประกอบกิจกรรมการอยูคาย.…………………………………… 128
คูมือการจัดกิจกรรมการอยูคา ยยุวกาชาด 1
บทที่ 1
บทนํา
ความเปนมา
ปพุทธศั กราช 2436 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว พระราชทานพระบรม-
ราชานุญาตใหจัดตั้งสภาอุณาโลมแดงซึ่งเปนสมาคมการกุศลขึ้น และทรงโปรดเกลาฯ ใหอยูใน
พระบรมราชูปถัมภ ซึ่งตอมาไดเปลี่ยนชื่อเปนสภากาชาดไทย
มีการริเริ่มกิจการกาชาดไปสูเด็กและเยาวชนในสมัยรัชกาลที่ 6 โดยจอมพลสมเด็จพระบรม-
วงศเธอ เจาฟาบริพัตรสุขุมพันธ กรมพระนครสวรรควรพินิต อุปนายกผูอํานวยการสภากาชาดสยาม
ไดเริ่มกอตั้งกองอนุสภากาชาดสยาม เมื่อวันที่ 27 มกราคม พุทธศักราช
2465 และดํ า เนิ น ภารกิ จ ด า นเด็ ก และเยาวชนตามข อ เสนอของกาชาด
ระหวางประเทศ คือ “สภากาชาดทุกชาติควรจัดตั้งกาชาดสําหรับเด็ก
เพื่อฝกอบรมเยาวชนใหรูจักกินดีอยูดี รักษาสุขภาพอนามัย มีความ
สงสารเพื่ อนมนุ ษย ด วยกั น ไม ว าชาติ ศาสนาใดๆ มี ศรั ทธา
เสี ย สละ และบํ า เพ็ ญ ประโยชน ต อ สั ง คม โดยจั ด กิ จ กรรมและ
ดําเนินการใหสอดคลองกับระบบการศึกษาของแตละประเทศ”
ดั ง นั้ น ในวั น ที่ 27 มกราคม พุ ท ธศั ก ราช 2465 จึ ง เป น วั น เริ่ ม
กอตั้งกองอนุสภากาชาดสยามขึ้น ตามขอบังคับของสภากาชาดแกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 3) ตอมา
เมื่ อ วั น ที่ 29 มี น าคม พุ ท ธศั ก ราช 2465 ได มี ก ารตั้ ง หน ว ยอนุ ส ภากาชาด (หมู ยุ ว กาชาด) ขึ้ น
ที่โรงเรียนราชินีเปนหนวยแรกในประเทศไทย
กองอนุ ส ภากาชาดสยาม ดํ า เนิ น งานด า นเด็ ก และเยาวชนร ว มกั บ กรมพลศึ ก ษา
กระทรวงศึกษาธิการ แตเดิมนั้นกลุมเปาหมายของอนุกาชาด ไดแก นักเรียนที่เรียนอยูในสถานศึกษา
มีอายุตั้งแต 8-18 ป แตดวยความคิดเห็นของคณะกรรมการสภากาชาดไทยตองการขยายขอบเขต
อายุ ข องผูเ ขา ร ว มกิ จ กรรมอนุ ก าชาด จาก 8-18 ป เปน 7-25 ป คื อ ตอ งการใหนัก เรีย น นิสิ ต
นักศึกษาที่เรียนอยูในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย อาชีวศึกษา อุดมศึกษา และผูดอ ยโอกาสทางการ
ศึ ก ษาได เ ข า ร ว มเป น สมาชิ ก อนุ ก าชาดด ว ย จึ ง เปลี่ ย นจากคํ า ว า อนุ ก าชาด เป น ยุ ว กาชาด
ตามพระราชกฤษฎีกาแบงสวนราชการกรมพลศึกษา ลงวันที่ 17 มีนาคม พุทธศักราช 2521 และ
เปลี่ยนชื่อกองอนุกาชาด เปน กองยุวกาชาด
2 คูมือการจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด
วัน ที่ 3 ตุ ลาคม พุทธศัก ราช 2545 ไดมีพระราชบั ญญั ติจัดตั้งกระทรวง ทบวง กรมใหม
ทําใหกรมพลศึกษามีการเปลี่ยนแปลง โดยงานดานกีฬาใหไปสังกัดกระทรวงการทองเที่ยวและกีฬา
สวนงานดานพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ประกอบดวย กองลูกเสือและกองยุวกาชาด เปลี่ยนเปน
สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน ไปสังกัดสํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
กิจกรรมยุวกาชาด เปนกิจกรรมพัฒนาผูเรียนโดยผานกระบวนการเรียนรู สามารถเลือกจัด
กิ จ กรรมให เ หมาะสมกั บ วั ย วุ ฒิ ภ าวะ ความสนใจ ความถนั ด และความสามารถของผู เ รี ย น
สถานศึกษา และทองถิ่น มุงเนนการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และทักษะตามหลักการกาชาด
และยุวกาชาด เพื่อใหสมาชิกยุวกาชาดมีสุขภาพที่ดี มีเมตตากรุณา รูจักบําเพ็ญตนใหเปนประโยชน
ตอสังคม เห็นคุณคาของการอนุรักษธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ตลอดจนการพัฒนาตนเองทางรางกาย
จิตใจ มีคุณธรรม และธํารงไวซึ่งเอกลักษณทางวัฒนธรรมของชาติ เพื่อที่จะเปนพลเมืองที่ดีตอไป
หลักการจัดกิจกรรมยุวกาชาด
เพื่อใหการจัดกิจกรรมยุวกาชาด เปนไปตามความมุงหมายและหลักการของพระราชบัญญัติ
การศึ ก ษาแห ง ชาติ พุ ท ธศั ก ราช 2542 และที่ แก ไ ขเพิ่ ม เติ ม (ฉบั บที่ 2) พุ ท ธศั ก ราช 2545 และ
ตามหลักการของหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 จึงกําหนดหลักการของกิจกรรม
ยุวกาชาดไวดังนี้
1. เปนกิจกรรมที่สรางพืน้ ฐานในการคิด ปฏิบัติตามหลักการกาชาดและยุวกาชาด
กฎหมายมนุษยธรรมและสิทธิมนุษยชน รวมทัง้ ทักษะในการจัดการ ทักษะในการดําเนินชีวิต สามารถ
คิดเปน ทําเปน และแกปญหาได
2. มีความเปนเอกภาพและความหลากหลายในกิจกรรม กลาวคือ เปนกิจกรรม
ที่มีโครงสรางหลักสูตรยืดหยุน ทัง้ นี้เพื่อความจําเปนและความสอดคลองในการพัฒนาคุณภาพชีวิต
ความเปนไทย และความเปนพลเมืองดีของชาติ
3. สามารถสนองตอบตอสภาพความตองการที่แทจริงของสถานศึกษาและทองถิ่น
กิจกรรมยุวกาชาด เปนกิจกรรมที่สอดคลองกับกิจกรรมนักเรียนในการพัฒนาคุณธรรม
จริยธรรม ระเบียบวินัย คุณลักษณะอันพึงประสงคของสังคมไทย และความมีจิตสํานึก ในการทํา
ประโยชนใหแกสังคม ซึ่งนอกจากจะจัดกิจกรรมตามลักษณะของกิจกรรมนักเรียนแลว กิจกรรม
ยุวกาชาดยังเนนในเรื่องของทักษะและกระบวนการอีกดวย
จุดหมายการจัดกิจกรรมยุวกาชาด
การจัดกิจกรรมโดยใชกระบวนการที่มุงเนนการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ในระบบหนวย
กลุม หมู เพื่อใหมีความรู ความเขาใจ และเกิดทักษะเกี่ยวกับการปฏิบัติตามหลักการกาชาดและ
ยุวกาชาด การคุมครอง กฎหมายมนุษยธรรม สิทธิมนุษยชน การชวยเหลือ การรักษาสุขภาพและ
สมรรถภาพที่ดี บําเพ็ญตนใหเปนประโยชนตอสวนรวม อนุรักษธรรมชาติและสิ่งแวดลอม การสราง
สั ม พัน ธภาพและความเข า ใจอั น ดี อั น จะนํ า ไปสูสั น ติ ภาพ ก อ ให เ กิ ด ความสุข ในการอยู ร ว มกั น
ทุกหนแหง จึงกําหนดจุดหมายกิจกรรมยุวกาชาด ดังนี้
1. มีความรู ความเขาใจ และทักษะตามหลักการกาชาดและยุวกาชาด
2. มีสุขภาพและสมรรถภาพที่ดี สามารถนําความรูไปใชใหเปนประโยชนตอตนเอง
และผูอื่น
3. มีเมตตา กรุณา และมีไมตรีจิตตอบุคคลทั่วไป
4. บําเพ็ญตนใหเปนประโยชนตอสังคม และเห็นคุณคาในการอนุรักษธรรมชาติ
และสิ่งแวดลอม
5. มีทักษะในการปฏิบัติกิจกรรมและอยูรวมกับผูอื่นไดอยางมีความสุข
โครงสรางการจัดกิจกรรมตามหลักสูตร
เพื่อใหการจัดกิจกรรมยุวกาชาดในสถานศึกษา มีความสอดคลองตามจุดมุงหมายของ
พระราชบัญญัติการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 เปนไปตามหลักการที่กําหนดไวในขอบังคับ
สภากาชาดไทย หมวดที่ 9 วาดวยการปฏิบัติเกี่ยวกับยุวกาชาด พ.ศ. 2541 ขอที่ 7 จึงกําหนดใหมี
การแบงระดับสมาชิกยุวกาชาดในสถานศึกษา ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานเปน 4 ระดับ ๆ ละ
3 ชวงชั้น ดังนี้
สมาชิกยุวกาชาด ระดับ 1 ชวงชั้นที่ 1 ชั้นประถมศึกษาปที่ 1-3
สมาชิกยุวกาชาด ระดับ 2 ชวงชั้นที่ 2 ชั้นประถมศึกษาปที่ 4-6
สมาชิกยุวกาชาด ระดับ 3 ชวงชั้นที่ 3 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1-3
สมาชิกยุวกาชาด ระดับ 4 ชวงชั้นที่ 4 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6
กรอบหลักสูตรกิจกรรมยุวกาชาด ชวงชั้นที่ 1- 4 (ป.1 – ม.6)

กลุมกิจกรรมกาชาดและยุวกาชาด
• กาชาดสากล
• กาชาดไทย
• ยุวกาชาด
กิจกรรมพิเศษ
กลุมกิจกรรมสุขภาพ
กิจกรรมสงเสริมทักษะชีวิต
• สุขภาพ
หลักสูตร วิชาการและอาชีพ 54 กิจกรรม
• การปองกันชีวิต
กิจกรรม • กิจกรรมการอยูคาย 1
และสุขภาพ
ยุวกาชาด • กิจกรรมการอยูคาย 2
กลุมกิจกรรมสัมพันธภาพ กลุมกิจกรรมบําเพ็ญประโยชน
และความเขาใจอันดี • การบําเพ็ญประโยชน
• ความสามัคคีพรอมเพรียง • การอนุรักษธรรมชาติ
• ความมีระเบียบวินัย และสิ่งแวดลอม
การจัดกิจกรรม
การจัดกิจกรรมยุวกาชาด มี 2 ลักษณะ คือ กิจกรรมหลักและกิจกรรมพิเศษ
กิจกรรมหลัก หมายถึง กิจกรรมซึ่งเปนพื้นฐานสําคัญที่สมาชิกยุวกาชาดทุกคนตองเขารวม
กิจกรรม กิจกรรมหลักประกอบดวย 4 กลุมกิจกรรม คือ
1. กลุมกิจกรรมกาชาดและยุวกาชาด
2. กลุมกิจกรรมสุขภาพ
3. กลุมกิจกรรมสัมพันธภาพและความเขาใจอันดี
4. กลุมกิจกรรมบําเพ็ญประโยชน
กิจกรรมพิ เศษ หมายถึง กิจกรรมที่เสริมกิจกรรมหลัก เพื่อสรางทักษะ ความสามารถ
ความถนัด และความสนใจของผู เ รีย นโดยเฉพาะ ซึ่ง ผู เ รี ย นสามารถเลื อกเข า ร ว มกิ จ กรรมและ
เมื่ อ ผ า นเกณฑ ก ารให เ ครื่ อ งหมาย ผู เ รี ย นจึ ง มี สิ ท ธิ ป ระดั บ เครื่ อ งหมายกิ จ กรรมพิ เ ศษนั้ น ๆ
สถานศึกษาตองกําหนดกิจกรรม เวลา จํานวนครั้ง จํานวนคาบ ตามความเหมาะสมกับระดับของ
สมาชิกยุวกาชาด ปจจุบันกิจกรรมพิเศษมีจํานวน 54 กิจกรรม สมาชิกยุวกาชาดสามารถเลือก
เขารวมกิจกรรมพิเศษได ดังนี้
การจัดกิจกรรมยุวกาชาดระดับ 1-3
1. กิจกรรมความจงรักภักดีตอชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย

2. กิจกรรมลาม 3. กิจกรรมสิทธิเด็ก
4. กิจกรรมกฎหมายมนุษยธรรม 5. กิจกรรมนักคอมพิวเตอร
6. กิจกรรมนักขาว 7. กิจกรรมนักประชาสัมพันธ
8. กิจกรรมอาสาสมัครบรรเทาสาธารณภัย 9. กิจกรรมศิลปะการวาดภาพ
10. กิจกรรมงานประดิษฐ 11. กิจกรรมวิจิตรฝมือ
12. กิจกรรมงานบาน 13. กิจกรรมงานผา
14. กิจกรรมการนวดเพื่อสุขภาพ 15. กิจกรรมนักโภชนาการ
16. กิจกรรมงานครัว 17. กิจกรรมการพัฒนาบุคลิกภาพ
18. กิจกรรมวายน้าํ 1 19. กิจกรรมวายน้ํา 2
20. กิจกรรมวายน้าํ 3 21. กิจกรรมการชวยคนตกน้ํา
22. กิจกรรมปลอดภัยวัยรุน 23. กิจกรรมยุวกาชาดสีขาว
24. กิจกรรมสมุนไพรไทย 25. กิจกรรมรูทันปองกันเอดส
26. กิจกรรมยุวกาชาดรักษสุขภาพ 27. กิจกรรมนักปฐมพยาบาล 1
28. กิจกรรมนักปฐมพยาบาล 2 29. กิจกรรมนักปฐมพยาบาล 3
30. กิจกรรมเคหพยาบาล 31. กิจกรรมการบริหารจิต
32. กิจกรรมทักษะชีวิตครอบครัว 33. กิจกรรมมิตรสัมพันธ
34. กิจกรรมนักสะสม 35. กิจกรรมนักถายภาพ
36. กิจกรรมการบุกเบิก 37. กิจกรรมการผจญภัย
38. กิจกรรมมารยาทสังคม 39. กิจกรรมการเดินทางไกล
40. กิจกรรมทักษะการเขียน 41. กิจกรรมทักษะการพูด
42. กิจกรรมการอยูคาย 1 43. กิจกรรมการอยูคาย 2
44. กิจกรรมงานชาง 45. กิจกรรมงานไฟฟา
46. กิจกรรมอารยธรรมไทย 47. กิจกรรมจักรยาน
48. กิจกรรมการเลนเกม 49. กิจกรรมพี่เลี้ยงเด็ก
50. กิจกรรมยุวกาชาดจราจร 51. กิจกรรมมัคคุเทศก
52. กิจกรรมนักสํารวจ 53. กิจกรรมนักบําเพ็ญประโยชน
54. กิจกรรมนักอนุรักษและพัฒนาสิ่งแวดลอม
สถานศึกษาสามารถจัดเวลาเพื่อการจัดกิจกรรมพิเศษใหแกผูเรียน เชน จัดในเวลาเรียน

นอกเวลาเรียน บูรณาการกับสาระอื่น ๆ จัดในลักษณะการอยูคาย ทั้งคายกลางวันและคายพักแรม
ก็จะเปนประโยชนแกผูเรียนมากยิ่งขึ้น
เกณฑการผานกิจกรรมพิเศษ
เกณฑ ก ารผ า นกิ จ กรรมพิ เ ศษ ศึ ก ษาได จ ากคู มื อ การจั ด กิ จ กรรมยุ ว กาชาด
(กิจกรรมพิเศษ)
การจัดกิจกรรมยุวกาชาดระดับ 4
สําหรับกิจกรรมยุวกาชาดในชวงชั้นที่ 4 (ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6) หรือยุวกาชาด
ระดับ 4 นั้น ใหดําเนินการในลักษณะชมรม / ชุมนุมกิจกรรมยุวกาชาด โดยกิจกรรมที่จัดจะตอง
สอดคลองกับจุดมุงหมายของกิจกรรมยุวกาชาด คือ
1. มีความรู ความเขาใจ และทักษะตามหลักการกาชาดและยุวกาชาด
2. มีสุขภาพและสมรรถภาพที่ดี สามารถนําความรูไปใชใหเปนประโยชนตอตนเอง
และผูอื่น
3. มีเมตตา กรุณา และมีไมตรีจิตตอบุคคลทั่วไป
4. บําเพ็ญตนใหเปนประโยชนตอสังคมและเห็นคุณคาในการอนุรักษธรรมชาติ
และสิ่งแวดลอม
5. มีทักษะในการปฏิบัติกิจกรรมและอยูรวมกับผูอื่นไดอยางมีความสุข
บทที่ 2
การจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด
การอยูคายยุวกาชาด (RCY Camping)

ค า ย ตามพจนานุ ก รมราชบั ณ ฑิ ต ยสถาน พ.ศ. 2525 หมายถึ ง ที่ พั ก แรมชั่ ว คราวของ
คนจํานวนมาก
ค า ยยุ ว กาชาด หมายถึ ง การที่ ส มาชิ ก ยุ ว กาชาดมารวมกั น เพื่ อ จั ด กิ จ กรรมเกี่ ย วกั บ
ยุวกาชาด
กิ จ กรรมการอยู ค า ยยุ ว กาชาด เป น กิ จ กรรมพิ เ ศษกิ จ กรรมหนึ่ ง ที่ ช ว ยเสริ ม สร า งทั ก ษะ
ความสามารถ ความอดทน อยู ใ นระเบี ย บวิ นั ย รู จั ก ช ว ยตนเอง อยู แ ละทํ า งานร ว มกั บ ผู อื่ น
เปนการนําความรูและประสบการณของสมาชิกยุวกาชาดจากการจัดกิจกรรมยุวกาชาดในโรงเรียน
มาใชปฏิบัติจริงในการอยูคาย และเพื่อเสริมสรางประสบการณชีวิตใหกับสมาชิกยุวกาชาด โดย
ครู ผู ส อนสามารถกํ า หนดเวลาในการจั ด กิ จ กรรมตามความเหมาะสม ตามวั ย ของผู เ รี ย น และ
ตามสภาพของทองถิ่น และเมื่อสมาชิกยุวกาชาดผานเกณฑการใหเครื่องหมายของกิจกรรมพิเศษ
การอยูคายยุวกาชาดแลว ผูเรียนมีสิทธิประดับเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษการอยูคายยุวกาชาด
รวมทั้งกิจกรรมพิเศษอื่น ๆ หากมีการนําไปจัดรวมกับกิจกรรมการอยูคายดวย
วัตถุประสงคของการจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด
1. เพื่อนําความรูและประสบการณของสมาชิกยุวกาชาดจากการจัดกิจกรรมยุวกาชาด
ในโรงเรียน นํามาใชปฏิบัตจิ ริงในการอยูค าย
2. เพื่อเพิม่ เติมการจัดกิจกรรมใหผานจุดประสงคการเรียนรูที่สาํ คัญในกิจกรรมบังคับ
3. เพื่อจัดกิจกรรมพิเศษและทดสอบประเมินผล ใหสมาชิกยุวกาชาดมีสิทธิ์ประดับเครื่องหมาย
กิจกรรมพิเศษ
4. เพื่อเสริมสรางประสบการณชีวิตใหสมาชิกยุวกาชาดมีการพัฒนาการทางดานรางกาย
อารมณ จิตใจ และสติปญญาที่เหมาะสม
ประเภทของการอยูคายยุวกาชาด
การจั ดกิ จ กรรมการอยู ค า ยเพื่ อ ให ส มาชิ ก ยุ ว กาชาดได เ พิ่ ม พู น ความรู ฝ ก ความอดทน
ระเบียบวินัย รูจักชวยเหลือตนเอง และทํางานรวมกับผูอื่นได กิจกรรมยุวกาชาดไดจําแนกการอยูคาย
ยุวกาชาดออกเปน 2 ประเภท คือ
1. คายกลางวัน (Day Camp) หมายถึง การอยูคายที่จัดแบบ เชา - ไป เย็น - กลับ
กําหนดใหสมาชิกยุวกาชาดปฏิบัติภารกิจตาง ๆ เปนเวลาอยางนอย 2 วัน โดยอาจจัดติดตอกันหรือ
อาทิตยละวันก็ได จะใชสถานที่ภายในหรือภายนอกโรงเรียนแลวแตความเหมาะสม ซึ่งเหมาะสมกับ
สมาชิกยุวกาชาดระดับ 1
2. คายพักแรม (Night Camp) หมายถึง การอยูคายในโรงเรียนหรือนอกโรงเรียน
ซึ่งจัดแบบคางคืน กําหนดใหสมาชิกยุวกาชาดใชชีวิตอยูรวมกันทั้งกลางวันและกลางคืน คือ ปฏิบัติ
ภารกิจรวมกันจนกวาจะเสร็จสิ้นการอยูคาย แบงออกเปน 2 ลักษณะ คือ สมาชิกยุวกาชาดระดับ 2
อยางนอย 1 คืน 2 วัน สมาชิกยุวกาชาดระดับ 3 อยางนอย 2 คืน 3 วัน
กรณีที่สถานศึกษาหรือสมาชิกยุวกาชาดไมพรอมในการอยูคายแบบพักคางคืนได
ก็สามารถจัดกิจกรรมการอยูคายแบบคายกลางวัน
ความสําคัญของการอยูคายพักแรม
การอยูคายพักแรมมีความสําคัญตอการพัฒนาทางดานรางกาย จิตใจ อารมณ และสังคม
อาจกลาวสรุปได ดังนี้
1. ฝกใหเกิดการเรียนรูวิธีการทํางานเปนกลุม หมู คณะ
2. รูจักการปฏิบัติตนในการเปนผูนําและผูตามที่ดี
3. รูจักและยอมรับในบทบาทและหนาที่ของตนและผูอื่น
4. รูจักปรับตัวใหเขากับผูอื่นและสภาพแวดลอมไดดี
5. รูจักการแกปญหา ทําใหไมยอทอ ออนแอ และเกิดความอดทนในที่สุด
6. เสริ ม สร า งให เ กิ ด ความคิ ด สร า งสรรค ใ นด า นต า ง ๆ เช น การรู จั ก ใช เ วลาว า ง
ใหเปนประโยชน ประดิษฐคิดคนหรือดัดแปลงวัสดุตาง ๆ ที่มีอยู และเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
มาใชในการดํารงชีวิตประจําวัน เปนตน
7. สง เสริ มและพั ฒนาใหส มาชิก ในคา ย มีค วามคิ ดริเ ริ่ มสร างสรรค ในการแสดง
ความคิดเห็น รวมอภิปราย ระดมสมอง และการแสดงออกในกิจกรรมตาง ๆ
8. สงเสริมการสรางสัมพันธภาพระหวางเพื่อนสมาชิกยุวกาชาดในคาย เปนพื้นฐาน
ในการสรางสัมพันธภาพที่ดีแกบุคคลทั่วไป
9. สงเสริมและปลูกฝงความมีระเบียบวินัยใหแกตัวเอง โดยปฏิบัติตามระเบียบของ
การอยูคาย
10. สร า งเสริ ม ประสบการณ ทํ า ให เ กิ ด ลั ก ษณะนิ สั ย ที่ ดี เพื่ อ นํ า ไปประยุ ก ต ใ ช ใ น
ชีวิตประจําวัน
สรุป
การจัดกิจกรรม
การอยูคายยุวกาชาด
ความหมาย วัตถุประสงคของการ ประเภทของ ความสําคัญ

ของการอยูคาย จัดกิจกรรมการอยูคาย การอยูคาย ของการอยูคาย
บทที่ 3
องคประกอบของการอยูคาย
เพื่อใหการจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด เปนไปดวยความเรียบรอย ควรมีองคประกอบ

ดังตอไปนี้
องคประกอบของการอยูคาย
บุคลากร วัสดุ อุปกรณ สถานที่ กิจกรรม
ผูอํานวยการคาย อุปกรณที่ใชในการบรรยาย ที่พักและอุปกรณ การปฐมนิเทศ

รองผูอํานวยการคาย ทางวิชาการ หองประชุม พิธีเปดการอยูค าย
วิทยากร อุปกรณที่ใชในพิธีเปด ปด สถานที่ประกอบ การตรวจเยีย่ ม
บุคลากรฝายสนับสนุน ในหองประชุม กิจกรรม พิธีหนาเสาธง
สมาชิกยุวกาชาด อุปกรณที่ใชในพิธีเปด ปด ที่รับประทานอาหาร การแสดงรอบ
ในสนาม หองน้ํา หองสวม กองไฟ
อุปกรณที่ใชในการแสดง นันทนาการ
รอบกองไฟ และนันทนาการ กายบริหาร
อุปกรณที่ใชในกิจกรรมประกอบ การสวดมนต
ฝกภาคปฏิบัติ แผเมตตา
อุปกรณที่ใชในการดําเนินงาน การประเมินผล
วัสดุอุปกรณทจี่ ัดใหแกสมาชิก และรายงาน
อุปกรณครัว พิธีปดการอยูค าย
อุปกรณปฐมพยาบาลและเวชภัณฑยา กิจกรรมเสนอแนะ
อุปกรณที่เกี่ยวกับแสง
อุปกรณกําจัดขยะมูลฝอย
บุคลากร
บุคลากรที่มีบทบาทในการอยูคายของสมาชิกยุวกาชาด ควรประกอบดวยบุคคลดังตอไปนี้
1. ผูอํานวยการคาย คือ บุคคลผูมีความรูความสามารถในการจัดกิจกรรมยุวกาชาด
ซึ่งไดรับการแตงตั้งจากผูมีอํานาจใหเปนผูอํานวยการคาย เพื่อปฏิบัติหนาที่บังคับบัญชาสูงสุดของ
คายพักแรมนั้น ๆ โดยบริหาร ควบคุม อํานวยการ ชี้แนะแนวทาง แกไขปรับปรุง และประสานงาน
กับฝายตาง ๆ ใหการอยูคายดําเนินไปดวยความเรียบรอย ตามวัตถุประสงค
2. รองผูอํานวยการคาย แตงตั้งตามความเหมาะสม ปฏิบัติหนาที่ตามที่ไดรับ
มอบหมายจากผูอํานวยการคาย
3. วิทยากร คือ ครู อาจารยในสถานศึกษา หรือบุคคลที่มีความรูเกี่ยวกับการจัด
กิจกรรมยุวกาชาด หรือผูมีความรูเฉพาะดาน เชน วิทยากรบรรยาย วิทยากรประจําหนวยสี ฯลฯ
4. บุคลากรฝายสนับสนุน คือ ครู หรือบุคลากรที่ไดรับการแตงตั้งใหทําหนาที่
สงเสริม สนับสนุนใหการจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด เปนไปดวยความเรียบรอย บรรลุตาม
วัตถุประสงค
5. สมาชิกยุวกาชาด ซึ่งสมัครใจเขารวมกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด โดยไดรับ
ความยินยอมจากบิดา มารดา ผูปกครอง
วัสดุ อุปกรณ
1. อุปกรณที่ใชในการบรรยายทางวิชาการ เชน
1.1 เครื่องฉายภาพขามศีรษะ 1.2 เครื่องเสียง
1.3 เครื่องฉายทึบแสง 1.4 เครื่องฉายวีดิทัศน
1.5 เครื่องรับโทรทัศน 1.6 เครื่องบันทึกเสียง
1.7 แถบเสียงหรือวีซีดีเพลงประกอบบทเรียน
1.8 ภาพพลิก โปสเตอร 1.9 เครื่องฉายโปรเจคเตอร
1.10 คอมพิวเตอร/โนตบุค 1.11 สไลด/ภาพนิง่
1.12 ภาพยนตร 1.13 คอมพิวเตอรชว ยสอน ฯลฯ
2. อุปกรณที่ใชในพิธเี ปด ปดในหองประชุม (รายละเอียด หนา 26)
3. อุปกรณที่ใชในพิธเี ปด ปดในสนาม (รายละเอียด หนา 29)
4. อุปกรณที่ใชในการแสดงรอบกองไฟ และนันทนาการ (รายละเอียด หนา 39)
5. อุปกรณที่ใชในกิจกรรมประกอบการฝกภาคปฏิบัติ เชน
5.1 เต็นท 5.2 เครื่องหลัง
5.3 เชือก (ตัดเปนทอนสําหรับฝกวิชาเงื่อน)
5.4 วัสดุ อุปกรณ ที่จําเปนสําหรับทําฐานผจญภัยตามที่กาํ หนด

5.5 จอบ เสียม มีด เลื่อย คอน
5.6 เข็มทิศ ฯลฯ
6. อุปกรณที่ใชในการดําเนินงาน เชน
6.1 คอมพิวเตอรและเครื่องปริ้นเตอร
6.2 เครื่องถายเอกสาร
6.3 กบเหลาดินสอ ดินสอ ปากกา ยางลบ ไมบรรทัด กรรไกร คัตเตอร
6.4 วัสดุสํานักงานที่จาํ เปน เชน กระดาษ น้ํายาลบคําผิด
6.5 วัสดุ อุปกรณที่อํานวยความสะดวกในการปฏิบัติงานอืน่ ๆ
6.6 ยาสามัญประจําบาน และเวชภัณฑที่จําเปน (รายละเอียด หนา 125)
6.7 ยานพาหนะ ฯลฯ
7. วัสดุ อุปกรณที่จัดใหแกสมาชิก เชน
7.1 คูมือการอยูคา ยหรือสมุด 7.2 กระดาษโปสเตอร
7.3 เครื่องหมายหัวหนาหนวย 7.4 เครื่องหมายรองหัวหนาหนวย
7.5 เครื่องหมายบริการ 7.6 สีเมจิก ปากกา
7.7 ไมบรรทัด ดินสอ ยางลบ 7.8 เข็มเย็บผา ดาย
7.9 เครื่องครัว 7.10 ผงซักฟอก น้ํายาลางจาน
7.11 เครื่องนอน 7.12 ยากันยุงพรอมไมขีดไฟ
7.13 คูลเลอร แกวน้ํา 7.14 เทปกาว หรือเทปใส
7.15 กาวหรือแปงเปยก 7.16 กระดาษชําระ
7.17 เชือกฟาง 7.18 กรรไกร คัตเตอร
7.19 ผาผูกคอ 7.20 ปายชื่อ
7.21 อุปกรณที่ใชทาํ ความสะอาด ฯลฯ
8. อุปกรณครัว
8.1 อุปกรณในการทําอาหาร เชน
8.1.1 หมอ 8.1.2 เตา
8.1.3 จาน 8.1.4 ชาม
8.1.5 ชอน 8.1.6 ทัพพี
8.1.7 กระทะ 8.1.8 ถังน้าํ
8.1.9 ขันน้ํา 8.1.10 ทีว่ างเครื่องมือ เครือ่ งใช
8.2 อาหาร และน้าํ

8.2.1 อาหารสด 8.2.2 อาหารแหง
8.2.3 อาหารสําเร็จรูป 8.2.4 น้ําดื่ม น้ําใช
9. อุปกรณปฐมพยาบาลและเวชภัณฑยา
10. อุปกรณที่เกี่ยวกับแสงสวาง เชน
10.1 ตะเกียงรั้ว 10.2 ตะเกียงเจาพายุ
10.3 หลอดไฟ 10.4 เครื่องกําเนิดไฟฟา
10.5 น้าํ มันกาด 10.6 ไฟฉาย ฯลฯ
11. อุปกรณกําจัดขยะมูลฝอย เชน
11.1 ไมกวาด 11.2 เสียม
11.3 จอบ 11.4 ที่ตักและที่ใสขยะ ฯลฯ
สถานที่ ไดแก
1. ที่พักและอุปกรณ เชน เสื่อ มุง หมอน ผาหม เต็นทนอน
2. หองประชุม
3. สถานที่ประกอบกิจกรรม
4. ที่รับประทานอาหาร
5. หองน้ํา หองสวม
กิจกรรม
1. การปฐมนิเทศ
2. พิธีเปดการอยูคาย
3. พิธีปดการอยูคาย
4. พิธีหนาเสาธง
5. การตรวจเยี่ยม
6. การแสดงรอบกองไฟ
7. การสวดมนต แผเมตตา
8. นันทนาการ
9. กายบริหาร
10. การประเมินผลและรายงาน
11. กิจกรรมเสนอแนะ
บทที่ 4
กระบวนการจัดกิจกรรมการอยูคายพักแรม
การจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด ผูบังคับบัญชายุวกาชาด ตองมีความรูความเขาใจ

ในการวางแผนการจัดคายยุวกาชาด และการจัดทําโครงการการอยูคายยุวกาชาดใน 3 ขั้นตอน คือ
ขั้นเตรียมการ
กระบวนการจัดกิจกรรม
ขั้นดําเนินการ
การอยูคายพักแรม
ขั้นสรุป/รายงาน
ผลการดําเนินงาน
ขั้นเตรียมการ
1. การเตรียมความพรอมของผูบังคับบัญชา
ผูบังคับบัญชายุวกาชาด ควรมีความรูและประสบการณในการจัดคาย ควรเตรียม
ความพรอมกอนการจัดกิจกรรมการอยูคาย โดยเตรียมเขียนแผนงาน โครงการ งบประมาณ
ไวลวงหนา โดยจัดเตรียมการ ดังนี้
1.1 กําหนดและสํารวจสถานที่ ในการอยูคายจะตองมีสถานที่สําหรับการตั้งคาย
อาจจะเปนในสถานศึกษาหรือนอกสถานศึกษา ไดแก วนอุทยาน คายลูกเสือ ศูนยกิจกรรมยุวกาชาด
และสถานที่อื่น ๆ ที่เตรียมไวสําหรับการอยูคาย ไดแก
1.1.1 สํารวจสถานที่เพื่อตรวจความเรียบรอยในดานความปลอดภัย น้ํา ไฟ
ติดตอกับเจาของสถานที่ใหแนนอน
1.1.2 ขออนุญาตใชสถานที่
1.2 เขียนโครงการและขออนุมัติโครงการ (ตัวอยางภาคผนวก หนา 98)
1.3 ขออนุ ญ าตผู ป กครองสมาชิ ก ยุ ว กาชาดเป น ลายลั ก ษณ อั ก ษร (ตั ว อย า ง
ภาคผนวก หนา 96)
1.4 จัดทําประกันชีวิตทุกคนที่ไปอยูคาย (กรณีที่โรงเรียนไมมีประกันชีวิต)
1.5 จัดทําคําสั่งแตงตั้งคณะกรรมการและแจงหนวยงานหรือบุคคลที่เกี่ยวของทราบ
ลวงหนากอนการอยูคาย เชน วิทยากร แพทย พยาบาล ตํารวจทองที่ เปนตน
1.6 จัดแบงผูบังคับบัญชายุวกาชาด ควบคุมดูแลสมาชิกยุวกาชาดและกําหนดหนาที่

ความรับผิดชอบ (ตัวอยางภาคผนวก หนา 100)
1.7 ประชุมกําหนดกิจกรรมการอยูคาย
1.8 จัดทําตารางการอยูคายและกิจกรรมประจําวัน (ตัวอยางภาคผนวก หนา 107)
1.9 เตรียมแบบประเมินผลของผูบังคับบัญชายุวกาชาดและสมาชิกยุวกาชาด
1.10 แจงหนวยงานที่เกี่ยวของเพื่ออํานวยความสะดวกและรักษาความปลอดภัย
1.11 นัดหมายสมาชิกยุวกาชาดเพื่อเตรียมตัวกอนการเดินทางไปอยูคาย
1.12 ถาเดินทางโดยรถไฟ ขออนุญาตลดคาโดยสารรถไฟโดยผานตนสังกัด
1.13 เตรียมการฝกรองเพลงและฝกซอมพิธีการตาง ๆ ที่ใชในการอยูคาย
2. การเตรียมตัวของสมาชิกยุวกาชาด
2.1 สมาชิกยุวกาชาดขออนุญาตจากผูปกครองในการเขารวมการอยูคายพักแรม
2.2 สมาชิกยุวกาชาดตองตรวจสุขภาพใหเรียบรอย เพื่อตรวจดูสภาพความพรอม
ของรางกาย ในการที่จะเขารวมกิจกรรมหรือเพื่อเปนการปองกันโรคติดตอ ที่จะแพรไปถึงสมาชิก
ในคายพักแรมคนอื่น ๆ
2.3 เตรียมอุปกรณและของใชประจําตัว ไดแก
2.3.1 เครื่องแตงกาย
- ชุดเครื่องแบบยุวกาชาดสําหรับใชในพิธีการ
- ชุดลําลองสําหรับใชในการอบรมและฝกกิจกรรม
- ชุดกีฬาสําหรับกายบริหาร
- ชุดนอน
- รองเทาหนังสีดําหรือรองเทาผาใบ
- รองเทาแตะ
2.3.2 ของใชสวนตัว
- ขันน้ํา - แปง
- ยาสีฟน - หวี
- แปรงสีฟน - สบู
- ผาเช็ดตัว - ผาอนามัย
- ยาสระผม - ผาถุง
2.3.3 เครื่องเลนดนตรีตามถนัด
2.3.4 อุปกรณกีฬาตามถนัด
2.3.5 อุปกรณงานประดิษฐ
- มีด - เข็ม
- กรรไกร - กาว
- ดาย ฯลฯ
2.3.6 ยารักษาโรคประจําตัว
2.3.7 ของใช อื่น ๆ ที่จํ า เป น เช น ผ า ห ม เชื อ กผู ก เงื่ อ น เข็ ม ทิ ศ สมุ ด บั น ทึ ก
ปากกา ยากันยุง ไฟฉาย ฯลฯ
หลักการบรรจุอุปกรณการอยูคายลงกระเปา
นําของที่จัดเตรียมทั้งหมดมาวางรวมกัน เพื่อ
ตรวจสอบว า ครบตามรายการที่ กํ า หนดหรื อ ไม ดํ า เนิ น การบรรจุ ล ง
ภายในกระเปาตามลํา ดับการใชงาน คือ ของที่ตองใชภายหลังบรรจุ
กอน ของที่ตองใชกอนบรรจุภายหลัง ของแข็งบรรจุไวดานนอกลําตัว
ของนุมบรรจุไวติดกับลําตัว จะทําใหไมเจ็บหลัง
ขั้นดําเนินการ
สิ่งที่สําคัญเปนอยางยิ่งในการอยูคาย คือ การปฐมนิเทศ ทั้งนี้เพื่อจะไดทราบแนวทาง
การปฏิบัติขณะอยูคาย เพราะการปฐมนิเทศเปนสิ่งชี้นําและทําความเขาใจในดานตาง ๆ หากการ
อยูคายแตละครั้งขาดการปฐมนิเทศที่ดีก็จะทําใหไมบรรลุผลดีเทาที่ควร ดังนั้น การปฐมนิเทศ
ควรกระทําเมื่อสมาชิกยุวกาชาดมารายงานตัวพรอมเพรียงกัน กําหนดเวลาที่เหมาะสมที่สุด คือ กอน
การเดินทางไปถึงคายหรือทันทีที่เดินทางถึงคาย กอนการปฐมนิเทศใหพิธีกรแนะนําการใชสมุดคูมือ
หรือสมุด และควรจะมีการสอดแทรกเพลง เกม ตามความเหมาะสม
การกลาวตอนรับ
หลักปฏิบัติในการอยูคายพักแรม
การจัดสมาชิกในการอยูคายพักแรม
หัวขอการปฐมนิเทศ การจัดหนวยสี
การจัดหนวยบริการ
การแตงกาย
สัญญาณนกหวีด
เกณฑการใหเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษ
การกลาวตอนรับสมาชิกในการอยูคายพักแรม และชี้แจงวัตถุประสงคของ
การอยูคายพักแรม
(ตัวอยาง) “สวัสดีสมาชิกยุวกาชาดทุกทาน ในนามของคณะผูจัดดําเนินการการอยู
คายพักแรม แสดงความยินดีและขอตอนรับทุกทานที่เขามาอยูคายพักแรม การอยูคายพักแรมมี
ความสําคัญตอการพัฒนาทางดานรางกาย จิตใจ อารมณ และสังคม อาจกลาวสรุปได ดังนี้
1. ฝกใหเกิดการเรียนรูวิธกี ารทํางานเปนกลุม หมู คณะ
2. รูจักการปฏิบตั ิตนในการเปนผูนาํ และผูตามที่ดี
3. รูจักและยอมรับในบทบาทและหนาที่ของตนและผูอื่น
4. รูจักปรับตัวใหเขากับผูอื่นและสภาพแวดลอมไดดี
5. รูจักการแกปญ หา ทําใหไมยอทอ ออนแอ และเกิดความอดทนในที่สดุ
6. เสริมสรางใหเกิดความคิดสรางสรรคในดานตาง ๆ
7. สงเสริมและพัฒนาใหสมาชิกในคาย มีความคิดริเริ่มสรางสรรคในการ
แสดงความคิดเห็น รวมอภิปราย ระดมสมอง และการแสดงออกในกิจกรรมตาง ๆ
8. สงเสริมการสรางสัมพันธภาพระหวางเพื่อนสมาชิกยุวกาชาดในคาย
เปนพืน้ ฐานในการสรางสัมพันธภาพที่ดีแกบุคคลทั่วไป
9. สงเสริมและปลูกฝงความมีระเบียบวินัยใหแกตัวเอง โดยปฏิบัติตาม
ระเบียบของการอยูคาย
10. สรางเสริมประสบการณ ทําใหเกิดลักษณะนิสัยที่ดี เพื่อนําไประยุกตใช
ในชีวิตประจําวัน
หลักปฏิบัติในการอยูคายพักแรมของสมาชิกยุวกาชาด
การจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด ผูบังคับบัญชายุวกาชาดควรกําหนด
หลั ก ปฏิ บั ติใ นการอยู ค า ย เพื่ อ ส ง เสริ ม ความมี ระเบี ย บวินั ย และการอยู ร ว มกั น อย า งมี ค วามสุ ข
โดยใหสมาชิกยุวกาชาดถือปฏิบัติตลอดระยะเวลาของการอยูคาย ดังนี้
1. สิ่งที่ควรปฏิบัติในการอยูคายยุวกาชาด
1.1 มีระเบียบวินัยในตนเองและปฏิบัติตามระเบียบของการอยูคาย
1.2 ปฏิบัติตามคําสั่งของผูอํานวยการคายและวิทยากร
1.3 ตรงตอเวลาและมีความพรอมเพรียงอยูเสมอ
1.4 สามัคคี อดทน รูจักใหอภัย และสละเพื่อประโยชนสวนรวม
1.5 แบงหนาที่การงานและรวมกันรับผิดชอบตามที่ไดรับมอบหมาย
1.6 ปฏิบัติตอกันตามขบวนการหมูพวกและมีมนุษยสัมพันธที่ดี
1.7 รักษาอนามัย
1.8 มีความคิดริเริ่มสรางสรรค
2. การรักษาความปลอดภัย
2.1 ปฏิบัติกิจกรรมดวยความระมัดระวัง
2.2 ตรวจสอบสถานที่ พั ก ภาชนะ เครื่ อ งนุ ง ห ม ก อ นใช ทุ ก ครั้ ง
เพื่อปองกันสัตวอันตรายและมีพิษ
2.3 รักษาความปลอดภัยของตนเอง
2.4 จัดเก็บวัสดุอุปกรณใหถูกตอง เรียบรอย
3. แนะนําสถานที่
3.1 ประวัติความเปนมาของสถานที่โดยสังเขป
3.2 การใชสถานที่ ไดแก กองอํานวยการ ที่พัก ที่รับประทานอาหาร
สถานที่ปฏิบัติกิจกรรม และหองน้ํา หองสวม ฯลฯ
3.3 สวัสดิการและการอํานวยความสะดวก ไดแก อุปกรณที่จําเปน
การรักษาพยาบาล บริการโทรศัพท ฯลฯ
การจัดสมาชิกในการอยูคายพักแรม
1. ใหแบงสมาชิกออกเปนหนวยสี แตละหนวยสีมีสมาชิก 6 - 10 คน
2. ใหแตละหนวยสี มีหัวหนาหนวย 1 คน รองหัวหนาหนวย 1 คน ติดเข็ม
เครื่องหมายหัวหนาหนวยและรองหัวหนาหนวยที่อกเสื้อดานขวา
3. ในการอยูคายพักแรม ใหมีการเปลี่ยนบุคคลที่จะเปนหัวหนาหนวยและ
รองหัวหนาหนวยทุกวัน เพื่อเปลี่ยนหนาที่รับผิดชอบกัน และในการนั่งหรือเขาแถวใหหัวหนาหนวย
อยูหัวแถว และรองหัวหนาหนวยอยูทา ยแถวเสมอ
การจัดหนวยสี
การจัดหนวยสีและการมอบผาผูกคอใหกับสมาชิกยุวกาชาด ใหจัดตาม
วันที่เริ่มเขาคาย เชน
วันจันทร สีเหลือง
วันอังคาร สีชมพู
วันพุธ สีเขียว
วันพฤหัสบดี สีแสด
วันศุกร สีฟา
วันเสาร สีมวง
วันอาทิตย สีแดง
หมายเหตุ การจัดหนวยสีโดยใชผาผูกคอเปนสัญลักษณในการอยูคายพักแรม อนุโลมใหใชสี
ตามวันได เชน ในกรณีที่เริ่มอยูคายพักแรมวันอาทิตย ก็ใชผาผูกคอสีแดง เปนตน
หนวยบริการ
ใหจัดสมาชิกทําหนาที่บริการ เรียกวา “หนวยบริการ” โดยจัดใหทําหนาที่
ประจําวันและอาจจัดไดมากกวา 1 หนวยสี สําหรับการอยูคายพักแรมใหมีการเปลี่ยนหนาที่กันทุกวัน
และรับมอบหนาที่กันในพิธีหนาเสาธงประจําวัน
หนาที่หนวยบริการ มีดังตอไปนี้
1. นํารองเพลงชาติ สวดมนต แผเมตตา และเพลงสรรเสริญพระบารมี
2. ชักธงชาติขึ้นในตอนเชา และชักธงลงในตอนเย็น
3. ดู แ ลความสะอาด สถานที่ ที่ ใ ช ร ว มกั น เช น ห อ งน้ํ า ห อ งส ว ม
หองประชุม หองอาหาร และบริเวณทั่วไป เปนตน
4. อํานวยความสะดวกแกวทิ ยากรทีม่ าบรรยาย
5. ตกแตงสถานที่ที่ใชรวมกัน เชน จัดเปลี่ยนดอกไมโตะหมูบูชา จัดดอกไม
จัดที่นงั่ โตะ และหองอาหาร เปนตน
6. จัดสถานที่เกีย่ วกับการแสดงรอบกองไฟ
7. รับผิดชอบงานอื่น ๆ ที่ไดรบั มอบหมาย
การเปลี่ยนหนวยบริการ
1. หนวยบริการหนวยแรก จะเริ่มปฏิบัติงานตั้งแตไดรับมอบหมาย และ
ใหมีการเปลีย่ นหนวยบริการในพิธหี นาเสาธงทุกวัน
2. ในวันสุดทายของการอยูคาย ตั้งแตพิธีหนาเสาธงเปนตนไปจนถึงพิธี
ปดการอยูคาย ใหจัดผูแทนบริการอาสาสมัครทําหนาที่บริการตามความจําเปนและความเหมาะสม
การมอบเครื่องหมายบริการ
ใหวทิ ยากรเปนผูม อบเครื่องหมายบริการแกหนวยบริการที่ทาํ หนาที่ในวันแรก
ที่มีการปฐมนิเทศ และเมื่อปฏิบัติหนาที่เสร็จแลวจึงมอบใหหนวยสีที่จะรับหนาที่บริการตอไปในพิธี
หนาเสาธง
เครื่องหมายบริการใชวัสดุสขี าว หรือริบบิน้ สีขาว
รูปวงกลม มีเสนผาศูนยกลาง 3 - 4 เซนติเมตร เขียนอักษรสีแดงวา “บริการ”
อยูตรงกลาง
การแตงกาย
1. ผูอํานวยการคาย วิทยากร ใหแตงเครื่องแบบผูบังคับบัญชายุวกาชาด
ในพิธีเปด ปดการอยูคาย พิธีหนาเสาธง การตรวจเยี่ยม และการบรรยาย
2. กิจกรรมภาคสนาม อนุโลมใหวิทยากรหญิงแตงเครื่องแบบผูบังคับบัญชา
ยุวกาชาดชายได
3. พิธีกรประจําวันใหแตงเครื่องแบบผูบังคับบัญชายุวกาชาด
4. สมาชิกยุวกาชาด ใหแตงกายเครื่องแบบยุวกาชาด และผาผูกคอตาม
หน ว ยสี ในพิ ธี เ ป ด ป ด ค า ย พิ ธี ห น า เสาธง และการตรวจเยี่ ย ม นอกจากนี้ ใ ช ชุ ด ลํ า ลอง เช น
กระโปรง กางเกงขายาว เสื้อเชิ้ต หรือเสื้อยืด ฯลฯ และในการแตงชุดลําลองตองผูกผาผูกคอประจํา
หนวยสี รวมทั้งติดเครื่องหมายหัวหนาหนวยหรือรองหัวหนาหนวย เครื่องหมายบริการและปายชื่อ
ดวย
5. เครื่องหมายบริการติดที่อกเสื้อดานซาย
6. เครื่องหมายหัวหนาหนวย และรองหัวหนาหนวยติดที่อกเสื้อดานขวา
สัญญาณนกหวีด มีดังนี้ คือ

1. เตือน __________________ (เปายาว 1 ครั้ง) ใหทุกคนเงียบ เตรียมรับฟง
สัญญาณที่จะเปาตอไป แตถาเปนชวงการตรวจเยี่ยม ใหทุกคนเขาแถวเพื่อรับการตรวจเยี่ยม
2. เรียกทั้งหมด ___ ___ ___ ___ ___ ___ (เปาสั้นติดตอกันหลายครั้ง)
ใหทุกคนวิ่งไปหาผูเรียกโดยเร็ว
3. เหตุฉุกเฉิน ___ _______ ___ _______ (เปาสั้นยาว สั้นยาว สลับ
กันไปหลาย ๆ ครั้ง) ใหทุกคนรวมกลุมกันอยูกับที่พัก เตรียมพรอมที่จะปฏิบัติการตามคําสั่งตอไป
4. เรียกหัวหนาหนวย ___ ___ ___ ______ (เปาสั้น 3 ครั้ง ยาว 1 ครั้ง
สลับกันไปหลาย ๆ ครั้ง) ใหหัวหนาหนวยหรือผูที่ไดรับมอบหมายวิ่งไปหาผูเรียกโดยเร็ว
5. ชักธงชาติลงประจําวัน____ ____ ____ __ (เปายาว 3 ครั้ง สั้น 1 ครั้ง)
เปายาว 3 ครั้ง ตามชวงธงชาติ และสั้น 1 ครั้ง เมื่อธงชาติลงเรียบรอยแลว ขณะธงลงใหทุกคน
ยืนตรง หันหนาไปทางเสาธงเพื่อเคารพธงชาติ ผูเปาสัญญาณนกหวีด คือ ผูอํานวยการคายหรือ
ผูที่ไดรับมอบหมาย
6. ปฏิบัติตอไปหรือกระทําตอไป _______ _______ _______ ______ (เปา
ยาวติดกันหลาย ๆ ครั้ง) เมื่อมอบหมายใหทุกคนปฏิบัติงานหรือกระทําหนาที่อยู แลวหมดเวลา
หรือถึงกําหนดเวลาที่นัดหมายแลว ยังตองการใหทุกคนปฏิบัติหนาที่ตอไป ใหใชสัญญาณนกหวีดนี้
หมายเหตุ การเปาสัญญาณนกหวีด จะตองเปา “เตือน” แลวจึงเปาสัญญาณอื่นตอไป
การตอนรับและขอบคุณวิทยากร
เพลงที่ใชในการตอนรับและขอบคุณวิทยากร เปนการสรางสัมพันธภาพ
และความเขาใจอันดี ระหวางสมาชิกยุวกาชาดและวิทยากร ไดแก
1. เพลงยินดีที่รูจัก ใชในกรณีที่วทิ ยากรทีย่ ังไมเคยไดรับการแนะนําใหรูจัก
มากอน (รอง 1 จบ)
เพลงยินดีที่รจู ัก
ยินดีที่รูจกั ทานที่รักขอเชิญรวมจิต
เรารักกันฉันทมิตร รักสนิทเหมือนพีน่ องกัน
ยินดีที่รูจกั ทานที่รักขอรวมใจมั่น
ขอใหผูกสัมพันธ เพื่อรักกันใหนานเถิดเอย
2. เพลงสวัสดียุวกาชาด ใชในกรณีทวี่ ิทยากรเคยไดรับการแนะนําใหรูจกั แลว

ในครั้งนัน้ ๆ เมื่อมาบรรยายหรือสอนอีก ใหใชเพลงสวัสดียุวกาชาด (รอง 1 จบ)
เพลงสวัสดียวุ กาชาด
สุขใจที่ไดมาพบหนา พวกเรายุวกาชาดไทย
สวัสดี สวัสดี มีชัย สดชื่นแจมใส สวัสดี สวัสดี
3. เพลงขอบคุณ เมื่อวิทยากรบรรยายจบ ใหทุกคนยืนตรง และรองเพลง

ขอบคุณ 1 จบ เมื่อรองจบแลว ใหกมศีรษะโนมตัวเล็กนอยพรอมกับปรบมือ
เพลงขอบคุณ
ขอขอบพระคุณยิ่ง ดวยใจจริงที่กรุณา
ชื่นจิตเปนหนักหนา ขอขอบพระคุณ
ขอขอบพระคุณ
เกณฑการใหเครื่องหมายวิชาการอยูคา ย
การจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด แบงเปน 2 กิจกรรม คือ
1. กิจกรรมการอยูคาย 1
สาระสําคัญ
การอยูคาย 1 เปนกิจกรรมการอยูคายกลางวัน กลาวคือ เชาไป เย็นกลับ
เพื่อสงเสริมใหสมาชิกยุวกาชาดปฏิบัติตนตามระเบียบการอยูคาย มีความรูความเขาใจเกี่ยวกับ
การใชสัญญาณมือ สัญญาณนกหวีด และการปฏิบัติกิจกรรมตาง ๆ ตามที่กําหนด
จุดประสงค
เพื่อใหสมาชิกยุวกาชาด
1. บอกวัตถุประสงคของการอยูคายกลางวันได
2. ปฏิบัติตามระเบียบการอยูคายกลางวันได
3. ปฏิบัติตามสัญญาณนกหวีดและสัญญาณมือได
4. ปฏิบัติกิจกรรมตามทีก่ ําหนด
เนื้อหา
1. วัตถุประสงคของการอยูค ายกลางวัน
2. ระเบียบปฏิบัติในการอยูคายกลางวัน
2.1 การปฏิบัติตน
2.2 การแตงกาย
2.3 การแบงสมาชิกยุวกาชาด ฯลฯ
3. สัญญาณนกหวีดและสัญญาณมือ
4. กิจกรรมอยูคายกลางวัน (ภาคปฏิบัติ)
กิจกรรมเสนอแนะ
1. ผูบังคับบัญชายุวกาชาดและสมาชิกยุวกาชาด รวมกันประชุมวางแผน
กําหนดกิจกรรมคายพักแรม และศึกษาระเบียบปฏิบัติ ตลอดจนแบงงานมอบหมายหนาที่
2. กําหนดกิจกรรม ดังนี้
2.1 เกม 2.2 ระเบียบแถว
2.3 เงื่อน 2.4 การแสดงเงียบ
2.5 กิจกรรมการเดินทางไกล
2.6 กิจกรรมนักบําเพ็ญประโยชน (ในโรงเรียน)
2.7 กิจกรรมประดิษฐของใชหรือของเลนจากวัสดุ
2.8 กิจกรรมอื่น ๆ ตามความเหมาะสม
3. ปฏิบัติกิจกรรมตามกําหนด
สื่อการจัดกิจกรรม/แหลงเรียนรู
1. แผนภูมิ
2. แผนภาพ สไลด หรือวีดิทศั น
3. คอมพิวเตอร
4. อุปกรณสําหรับจัดกิจกรรมตาง ๆ
5. สถานที่
6. บุคลากร
7. ภาพกิจกรรมการอยูคาย
1. อยูคา ยกลางวันเปนเวลาอยางนอย 2 วันติดตอกัน
2. บอกวัตถุประสงคของการอยูคายกลางวันได
3. ปฏิบัติตามระเบียบการอยูคายกลางวันได
4. ปฏิบัติตามสัญญาณนกหวีดและสัญญาณมือได
5. เขารวมกิจกรรมครบตามที่กําหนด
ภาพเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษการอยูค าย 1
ขอเสนอแนะ
การปฏิบัติกิจกรรมของสมาชิกยุวกาชาด เพื่อใหผานเกณฑตามที่กําหนด ใหอยูในดุลยพินิจ
ของผูบังคับบัญชายุวกาชาดพิจารณา ทั้งนี้โดยตองคํานึงถึงความปลอดภัยและความเหมาะสม
ตามวุฒิภาวะของสมาชิกยุวกาชาด
การอยู ค า ย 2 เป น กิ จ กรรมการอยู ค า ยแบบพั ก แรม ซึ่ ง เน น การปฏิ บั ติ
กิจกรรมรว มกัน ของสมาชิ ก ยุ ว กาชาด ตามกฎระเบียบของการอยู คา ย ฝกให ส มาชิก ยุ ว กาชาด
มีความเสียสละ อดทน สามัคคี รูจักบทบาทการเปนผูนํา ผูตามที่ดี สามารถนําทักษะตาง ๆ ที่ไดรับ
ไปปรับใชในการแกปญหา ซึ่งจะเปนประโยชนในชีวิตประจําวันตอไป
1. ปฏิบัติกิจกรรมรวมกันในระหวางการอยูคายพักแรมได
2. ปฏิบัติตนตามระเบียบการอยูคายพักแรมได
1. วัตถุประสงค หลักปฏิบัติ และระเบียบการอยูคายพักแรม
2. กิจกรรมหลักตามหลักสูตรกิจกรรมยุวกาชาด
3. กิจกรรมพิเศษตามหลักสูตรกิจกรรมยุวกาชาด
4. กิจกรรมนันทนาการ
5. พิธีตาง ๆ ในการอยูคายพักแรม เชน พิธีเปด ปดกิจกรรมยุวกาชาด
พิธีหนาเสาธง การตรวจเยีย่ ม การแสดงรอบกองไฟ การสวดมนตและแผเมตตา ฯลฯ
1. ผูบงั คับบัญชายุวกาชาด ปฐมนิเทศ ชี้แจงวัตถุประสงคและหลักปฏิบัติ
ในการอยูคา ยพักแรม การมอบหมายหนาที่ แบงงานใหสมาชิกยุวกาชาด
2. วางแผนการจัดกิจกรรมคาย โดยกําหนดเปนตารางการจัดกิจกรรม
ประจําวัน
3. ใหสมาชิกยุวกาชาดจัดเตรียมอุปกรณและเครื่องใชในการอยูคายพักแรม
3.1 สวนตัว
3.2 สวนรวม
4. ตรวจสอบความพรอมของอุปกรณ เครื่องใช กอนไปอยูคายพักแรม
5. ปฏิบัติตามตารางที่ผูบังคับบัญชาจัดขึ้น โดยใชแนวทางจากการจัด
กิจกรรมพิเศษ กิจกรรมการอยูคาย เชน การตกแตงทีพ่ กั และอื่น ๆ ตามความเหมาะสม
6. ใหสมาชิกยุวกาชาดจัดทํารายงานการอยูคายพักแรม
1. อุปกรณการอยูคาย เชน เต็นท เครื่องมือ (มีด เสียม พลั่ว ฯลฯ)
เครื่องครัว (หมอ เตา กระทะ) เปนตน
2. ภาพพลิกและโปสเตอรพธิ ีการตาง ๆ
3. วีดิทัศน
4. สไลด
5. ภาพกิจกรรมการอยูคายพักแรม
6. สถานที่อยูค ายพักแรม
7. วิทยากร
8. อุปกรณสาํ หรับจัดกิจกรรม ทัง้ ภาควิชาการและนันทนาการ
1. อยูคา ยพักแรมอยางนอย 3 วัน 2 คืน
2. ปฏิบัติตนตามระเบียบการอยูคายพักแรม
3. ปฏิบัติกิจกรรมครบตามที่กําหนด
ภาพเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษการอยูค ายพักแรม 2
ของผูบังคับบัญชายุวกาชาดพิจารณา ทั้งนี้โดยตองคํานึงความปลอดภัยและความเหมาะสมตาม
วุฒิภาวะของสมาชิกยุวกาชาด
กิจกรรมสรางความคุนเคย
หลังจากการปฐมนิเทศแลวอาจจะจัดกิจกรรมสรางความคุนเคยในระหวาง
สมาชิก โดยใหทกุ คนไดมีโอกาสรวมกิจกรรม
2. พิธีเปดการอยูคายยุวกาชาด
พิธีเปดการอยูคาย ใหกระทําเมื่อเดินทางมาถึงคายหรือหลังจากการปฐมนิเทศแลว
ในการอยูคายของยุวกาชาด ตองมีพิธีเปดและพิธีปดคายตามแบบยุวกาชาด ซึ่งมีขั้นตอนดังตอไปนี้
2.1 พิธีเปดการอยูคายในหองประชุมแบบมีพิธีทางศาสนา ใหถือปฏิบัติดังนี้
อุปกรณที่ใชในพิธีเปด ปดในหองประชุม ไดแก
2.1.1 โตะหมูบูชา พระพุทธรูป ดอกไม ธูปเทียน
2.1.2 พระบรมฉายาลักษณพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว และสมเด็จ -
พระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถ
2.1.3 ธงชาติ
2.1.4 ธงยุวกาชาด
2.1.5 แทนประธาน
2.1.6 ชุดรับแขก
2.1.7 เครื่องเสียง ไมโครโฟนอยางนอย 2 ตัว
2.1.8 ภาชนะสําหรับใสเครื่องดื่มใหประธานและแขกผูมีเกียรติ
2.1.9 แฟมสําหรับใสคํากลาวรายงานและแฟมคํากลาวเปด
2.1.10 พาน
การจัดสถานที่
จัดโตะหมูบูชาพรอมพระพุทธรูป ตั้งอยูตรงหนาหองประชุม ธงชาติ
ธงยุวกาชาด ตั้งอยูดานขวาของพระพุทธรูป พระบรมฉายาลักษณพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว
และสมเด็จพระนางเจาฯ พระบรมราชินนี าถ อยูดานซายเรียงตามลําดับ (ดังภาพ)
ขั้นตอนพิธีเปด
1. สมาชิก แขกผูมีเกียรติ วิทยากร และเจาหนาที่ผูเกีย่ วของนั่งประจําที่
2. เมื่อประธานมาถึงหองประชุม ใหทกุ คนยืนตรงเพื่อเคารพประธาน
3. ประธานบูชาพระรัตนตรัย ทุกคนที่อยูในหองประชุมยืนตรง
4. เจาหนาทีส่ งเทียนชนวนใหประธานจุดและรอรับ
5. เมื่อประธานเริ่มจุดเทียนใหทุกคนในหองประชุมประนมมือ
6. เมื่อประธานกราบ ใหทุกคนกมศีรษะยกมือจรดปลายนิ้วที่ระหวางคิ้ว 3 ครั้ง
7. ประธานถอยหลังโคงคํานับตรงกลาง 1 ครั้ง แลวจึงเดินกลับมานั่งที่ชุดรับแขก
หรือยืนบนแทนรับรายงาน ทุกคนในหองประชุมนั่งลง
8. ผูอาํ นวยการคายหรือผูท ไี่ ดรับมอบหมายกลาวรายงาน
9. เมื่อประธานใหโอวาทและกลาวเปดแลวใหพิธีกรสั่ง “ทั้งหมด-ตรง”
ทุกคนยืนเคารพประธานแลวนั่งลง
10. ผูอํานวยการคาย วิทยากร เจาหนาที่ ผูบ ังคับบัญชา และสมาชิก
ยุวกาชาด ไปทําพิธีเปดคายในสนาม
หมายเหตุ ประธานในที่ นี้ อาจเป น บุ ค คลภายนอกที่ เ ชิ ญ มา เช น ผู ว า ราชการจั ง หวั ด

นายกเทศมนตรี นายกองค ก ารบริ ห ารส ว นจั ง หวั ด นายกองค ก ารบริ ห ารส ว นตํ า บล กํ า นั น
ผูใหญบาน ฯลฯ
2.2 พิธีเปดการอยูคายในหองประชุมแบบไมมีพิธกี ารทางศาสนา ใหถือปฏิบัติ

ดังนี้
อุปกรณที่ใชในพิธีเปด ปดในหองประชุม ไดแก
2.2.1 พระบรมฉายาลั ก ษณ พ ระบาทสมเด็ จ พระเจ า อยู หั ว และสมเด็ จ -
พระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถ
2.2.2 ธงชาติ
2.2.3 ธงยุวกาชาด
2.2.4 แทนประธาน
2.2.5 ชุดรับแขก
2.2.6 เครื่องเสียง ไมโครโฟนอยางนอย 2 ตัว
2.2.7 ภาชนะสําหรับใสเครื่องดื่มใหประธานและแขกผูมีเกียรติ
2.2.8 แฟมสําหรับใสคํากลาวรายงานและแฟมคํากลาวเปด
2.2.9 พาน
จั ด ใ ห มี ธ ง ช า ติ ธ ง ยุ ว ก า ช า ด ตั้ ง อ ยู ด า น ข ว า พ ร ะ บ ร ม ฉ า ย า ลั ก ษ ณ
พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว และสมเด็จพระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถ ตั้งอยูดานซายเรียง
ตามลําดับ (ดังภาพ)
1. สมาชิก แขกผูมีเกียรติ วิทยากร และเจาหนาที่ผูเกีย่ วของนั่งประจําที่
2. เมื่อประธานมาถึงหองประชุม ใหทกุ คนยืนตรงเพื่อเคารพประธาน
3. ประธานประกอบพิธี ทุกคนที่อยูในหองประชุมยืนตรง ประธานทํา
ความเคารพธงชาติ ถวายความเคารพพระบรมฉายาลักษณพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว และ
สมเด็จพระนางเจาฯ พระบรมราชินีนาถ แลวเดินกลับมานั่งยังจุดที่รับแขก หรือยืนบนแทนรับรายงาน
ทุกคนในหองประชุมนั่งลง
4. ผูอาํ นวยการคาย หรือผูไดรับมอบหมายกลาวรายงาน
5. เมื่อประธานใหโอวาทและกลาวเปดคายแลวใหพิธีกรสั่ง “ทั้งหมด-ตรง”
ทุกคนยืนเคารพประธานแลวนั่งลง ผูอํานวยการคาย วิทยากร ผูบังคับบัญชา เจาหนาที่ และ
สมาชิกยุวกาชาด ไปทําพิธเี ปดคายในสนาม
หมายเหตุ ในกรณีที่ประธานพิธีเปดในหองประชุมเปนผูอํานวยการคาย ไมตองทําพิธีเปด

ในหองประชุมก็ได เพราะผูอํานวยการคายตองไปทําพิธีเปดในสนามอยูแลว
2.3 พิธีเปดการอยูคายในสนาม ใหถือปฏิบัติดังนี้

อุปกรณที่ใชในพิธเี ปด ปดในสนาม ไดแก
2.3.1 เสาธง
2.3.2 ธงชาติ ธงยุวกาชาด และธงมาตรฐานใหญ
จัดใหมีเสาธงในสนาม โดยมีธง 3 ผืน ไดแก ธงชาติ ธงยุวกาชาด ธงมาตรฐานใหญ
1. พิธีกรยืนหนาเสาธง หางจากธงประมาณ
3 กา ว เปา สัญ ญาณนกหวีด เรีย กทั้ง หมด พิธีก รสั่ง “แถว”
แลวทําสัญญาณมือแถวครึ่งวงกลมและสั่งจัดแถวบริเวณหนาเสาธง
2. สมาชิกยุวกาชาดเขาแถวเปนรูปครึ่งวงกลม
เรี ย งตามลํ า ดั บ คื อ หน ว ยบริ ก ารเป น หน ว ยสี แ รก อยู ท างซ า ยมื อ
และหนวยสีสุดทายอยูทางขวามือของพิธีกร แตละหนวยสียืนหางกัน
ประมาณ 1 กาว แตละคนในหนวยสีหางกัน 1 ชวงศอก หัวหนาหนวย
อยูทางขวาของแถว รองหัวหนาหนวยอยูทายแถวเสมอ หัวหนาหนวย
ของสีแรกกับรองหัวหนาหนวยของสีสุดทาย ยืนอยูแนวเดียวกันกับพิธีกร
และอยูหางจากพิธีกรในระยะเทากัน
3. เมื่อจัดแถวเรียบรอยแลว พิธีกรสั่ง “นิ่ง” แลวสั่ง “พัก” จากนั้นพิธีกร
มายืนอยูดานขวาหรือดานซายของเสาธง ในระหวางที่สมาชิกยุวกาชาดกําลังจัดแถว ผูอํานวยการคาย
รองผูอํานวยการคาย วิทยากร ยืนเปนแถวหนากระดานหลังเสาธง หางจากเสาธงประมาณ 3 กาว
ผูอํานวยการคายยืนอยูกลางแถว
4. ใหผูแทนหนวยบริการ 4 คน ออกมาชักธงชาติ 2 คน ธงยุวกาชาด 2 คน
โดยยื น เป น แถวหน า กระดานหน า เสาธง ห า งจากเสาธงประมาณ 3 ก า ว ทํ า ความเคารพโดย
คนทางขวาสุดสั่ง “แถว - ตรง” แลวออกไปปลดเชือกที่เสาธง สงเชือกใหคนทางซายทําหนาที่เปนผูชักธง
5. พิธีกรสั่ง “เคารพธงชาติ ทั้งหมด - ตรง” ผูแทนหนวยบริการนํารอง
เพลงชาติ ทุกคนรองรับตอไปพรอม ๆ กันจนจบ ในการชักธงจะตองใหธงขึ้นทางขวามือ ขณะที่
ชักธงนั้นเชือกจะตองตึงอยูเสมอ โดยใหธงชาติอยูเหนือธงยุวกาชาดประมาณ 1 ชวงธง เมื่อชักธง
สูยอดเสาแลวใหคนทางขวาทําหนาที่เปนผูผูกเชือกธง เมื่อเสร็จสิ้นเรียบรอยแลวใหคนทางขวาสุดสั่ง
“ขวา - หัน” วิ่งกลับไปเขาแถวตามเดิม
6. พิธีกรสั่ง “ถอดหมวก - เตรียมสวดมนต” ทุกคนประนมมือ ผูแทน
หนวยบริการนําสวดมนตยอ (บทพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ โดยยอ นําสวดทีละวรรค)
คําสวดมนต (อยางยอ)
อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ

สวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม ธังมัง นะมัสสามิ
สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สังฆัง นะมามิ
7. พิ ธี ก รสั่ ง “สงบนิ่ ง ระลึ ก ถึ ง …ปฏิ บั ติ ” ทุ ก คนก ม ศี ร ษะเล็ ก น อ ย

มื อ ขวาทั บ มื อ ซ า ยไว ข า งหน า ในระดั บ ต่ํ า กว า เอว โดยกิ ริ ย าสํ า รวม เป น เวลา 1 นาที พิ ธี ก รสั่ ง
“สวมหมวก - พัก”
8. พิธีกรเชิญผูอํานวยการคายไปยืนหนาเสาธง และสั่ง “ทั้งหมด - ตรง”
แลวสั่ง “พัก” ผูอํานวยการคายกลาวเปดการอยูคายพักแรม โดยกลาวเนนถึงหลักปฏิบัติในการ
อยูคายพักแรม และแนะนําวิทยากรที่มาใหม (ถามี)
9. เมื่อผูอํานวยการคายกลาวจบ พิธีกรสั่ง “ทั้งหมด - ตรง” แลวสั่ง “พัก”
ผูอํานวยการคายกลับไปยืนหลังเสาธง (คณะวิทยากรที่ยืนอยูดานหลังเสาธง กอนแยกออกจากแถว
ใหคนที่อยูดานขวามือของแถวสั่ง “วิทยากร - ตรง” “ขวา - หัน”) พิธีกรชี้แจงนัดหมายแลวสั่ง
“ทั้งหมด - ตรง” “แยก - แถว” สมาชิกยุวกาชาดทุกคนทําขวาหัน แลวแยกกันไปตามที่นัดหมาย
2.4 การตรวจเยี่ยม
การตรวจเยี่ ย ม คื อ การที่ วิ ท ยากรที่ ไ ด รั บ มอบหมายไปตรวจดู แ ลความ
เปนระเบียบเรียบรอย ตลอดถึงความทุกขสุขของสมาชิกในการอยูคายพักแรม
หลักเกณฑในการตรวจเยี่ยม
1. แบงการตรวจออกเปน 2 สาย มีผูตรวจสายละอย างน อย 2 คน
โดยใหคนหนึ่งเปนหัวหนา
2. การปฏิบัติการตรวจเยี่ยม ใหดําเนินการตรวจเยี่ยมสมาชิกยุวกาชาดที่
ที่พัก เริ่มเวลา 07.30 น. ทุกวัน ยกเวนในวันพิธีเปดคาย
3. ผู ต รวจเยี่ ย ม รายงานผลการตรวจเยี่ ย มในพิ ธี ห น า เสาธงตอนเช า
หลังจากพิธีชักธงชาติประจําวันแลว โดยปฏิบัติดังนี้
3.1 ผูแทนที่ไดรับมอบหมายออกไปรายงานผลการตรวจเยี่ยม วันแรก
ของการตรวจเยี่ยมใหผูตรวจเยี่ยมรายงานผลทุกคน วันตอไปใหหัวหนาสายตรวจเยี่ยมแตละสาย
เปนผูรายงานเพียงคนเดียว หรือจะมอบใหผูชวยเปนผูรายงานก็ได สําหรับการรายงานผลการตรวจ
หนวยบริการ ใหปฏิบัติหลังจากการรายงานผลการตรวจเยี่ยมของทุกสายแลว
3.2 ให ค ณะวิ ท ยากรที่ ไ ปตรวจเยี่ ย ม ลงนามรั บ รองในใบรายงาน

การตรวจเยี่ยม
3.3 การรายงานผล ใหกลาวถึงขอดีที่ควรชมเชยกอน โดยไมตอง
ระบุหนวยสีที่ไดรับคําชมเชย แลวจึงเสนอแนะการปรับปรุงภายหลัง โดยไมตองระบุหนวยสี ใหกลาว
แตขอเท็จจริงทั่วไป ผูรายงานผลการตรวจเยี่ยมไมตองบอกคะแนนที่ได ใหผูอํานวยการคายรับรายงาน
เปนผูกลาวสรุปเอง
3.4 หลังจากรายงานผลการตรวจเยี่ยมจบแลว ใหมอบใบรายงาน
ผลการตรวจเยี่ยมแกผูอํานวยการคาย
ขอ เสนอแนะ อาจมี ก ารนั ด หมายให สายตรวจที่ 1 เข า แถวดา นขวามื อ ของผู อํ า นวยการค า ย
สายตรวจที่ 2 และผูตรวจหนวยบริการ อยูดานซายมือของผูอํานวยการคาย
4. สิ่งที่ผูตรวจเยี่ยมตองตรวจและสังเกตขณะเขาไปทําการตรวจเยี่ยม มีดังนี้
4.1 การปฏิบัติในการรับการตรวจเยี่ยม ความพรอมเพรียง เขมแข็ง
ถู ก ต อ ง ความสะอาดเรี ย บร อ ยของร า งกาย ได แ ก เล็ บ ผม ผิ ว หนั ง ฟ น ตา ปาก ฯลฯ และ
เครื่องแตงกาย ไดแก หมวก ปายชื่อ ผาผูกคอ รองเทา เสื้อ กระโปรง เข็มขัด เครื่องหมายบริการ ฯลฯ
4.2 ความสะอาดและความเปนระเบียบเรียบรอยในการจัดอุปกรณ
สําหรับรับประทานอาหารและภาชนะสําหรับใสน้ําดื่ม การใชหลุมเปยกหลุมแหง (ถาไมมีใหตรวจ
ที่ทิ้งขยะแทน)
4.3 ความสะอาดและความเปนระเบียบเรียบรอยในการจัดภายใน
ที่พักและภายนอกที่ พั ก ไดแก เครื่ อ งนอน ขัน น้ํา สบู รองเทา กระเปา ไมก วาด จอบ เสี ย ม มีด
ราวตากผา ฯลฯ
4.4 ความคิดริเ ริ่มสรางสรรค การจั ดและตกแตงภายในที่ พัก และ
บริเวณภายนอก ใหสวยงามนาอยูอาศัย
5. ใหผูตรวจถามทุกขสุขและความเปนอยูของสมาชิกยุวกาชาดตามสมควร
6. การใหคะแนนตรวจเยี่ยม ใหเปนไปตามแบบฟอรมการตรวจเยี่ยม
7. คะแนนในการตรวจเยี่ยม มีคะแนนเต็ม 40 คะแนน โดยกําหนดดังตอไปนี้
7.1 คะแนนมาตรฐานประจําวันแตละวันในแตละวัน ใหมีชวงคะแนน

แตกตางกันวันละ 4 คะแนน จากนอยไปหามาก เชน วันแรกของการตรวจเยี่ยม กําหนดคะแนน
มาตรฐาน 34 คะแนน วันรุงขึ้นคะแนนมาตรฐานเพิ่มเปน 38 คะแนน เปนตน
7.2 คะแนนมาตรฐานในวันสุดทายตองไมต่ํากวา 38 คะแนน
8. ถาคายพักแรมมีสถานที่และอุปกรณพอที่จะทําหลุมเปยกหลุมแหงได
ใหทําอยางละ 1 หลุม มีขนาดพอเหมาะที่จะใชไดดีกับจํานวนวันที่พักแรม บนปากหลุมเปยกมี
ตะแกรงรองรับเศษวัสดุปดไว กนหลุมจะมีเศษวัสดุอื่น ๆ อยูไมไดนอกจากประเภทน้ํา นําเศษวัสดุ
ที่ติดบนตะแกรงไปเทในหลุมแหง
กน หลุ ม แห ง ต องมีเฉพาะขยะไมใชประเภทน้ํา และตอ งนํ าดิน ปาก
หลุมกลบขยะกนหลุมทุก ๆ วัน กอนการตรวจเยี่ยมตอนเชา
ดินที่ขุดออกจากหลุมเปยกและหลุมแหง เมื่อถึงวันสุดทายกอนการ
ตรวจเยี่ย ม จะต อ งกลบหลุ มให เ รี ย บรอ ยเหมือนไมมีร อยขุด ในกรณี ที่ไม ส ามารถขุด หลุ ม เปย ก
หลุมแหงได ใหทําที่ใสขยะแทน
9. การเก็บเครื่องนอนและของใชภายในและภายนอกที่พัก ใหปฏิบัติดังนี้
9.1 ยึดหลักอนามัย เชน ไมตากผาเปยกไวในหองนอน หรือปนกับ
ผาแหง ไมเก็บที่นอนของแตละคนมากองรวมไวในที่เดียวกัน เปนตน
9.2 ยึ ด หลั ก ขบวนการหมู พ วก สิ่ ง ใดที่ เ หมื อ นกั น หรื อ คล า ยกั น
หรื อ ใช ง านในลั ก ษณะใกล เ คี ย งกั น ให เ ก็ บ ไว เ ป น หมวดหมู เช น แปรงสี ฟ น ยาสี ฟ น ขั น น้ํ า
สบู ฯลฯ การเก็ บ เครื่ อ งนอนของแต ล ะคน ควรวางผา หม มุง หมอน ให เ หมื อ นกั น โดยยึ ดหลั ก
ความสะอาด เรียบรอยเปนสําคัญ
10. การปฏิบัติของผูตรวจเยี่ยมและผูรับการตรวจเยี่ยม ใหปฏิบัติดังนี้
ผูตรวจ แบงหนาที่ คือ

1. หัวหนา มีหนาที่รับรายงานจากสมาชิกและตรวจตามใบใหคะแนน
การตรวจเยี่ยม ในหัวขอที่ 1, 2 และ 3
2. ผูตรวจ มีหนาที่ตรวจตามใบใหคะแนนการตรวจเยี่ยม ในขอที่ 4–8
(หากมีหลายคนใหแบงหัวขอกันตามความเหมาะสม)
ผูรับการตรวจเยี่ยม แบงหนาที่ คือ

1. หัวหนาหนวย มีหนาที่รายงานหัวหนาสายตรวจ
2. รองหัวหนาหนวย มีหนาทีต่ ามผูตรวจไปตรวจที่พกั
การปฏิบัติในขณะตรวจเยี่ยม ใหปฏิบัติดังนี้
1. เมื่อถึงกําหนดเวลาที่ตรวจเยี่ยม ใหสมาชิกเขาแถว
หนากระดานรอรับการตรวจเยี่ยมบริเวณหนาที่พัก
โดยหัวหนาหนวยยืนอยูหัวแถว รองหัวหนาหนวย
อยูทายแถว
2. หั ว หน า สายตรวจเยี่ ย ม มายื น หน า แถวและ
ยื น ตรงกั บ หั ว หน า หน ว ย ห า งประมาณ 3 ก า ว
คณะผู ต รวจเยี่ ย ม ยื น ด า นหลั ง หั ว หน า สาย
หัวหนาหนวยสั่ง “หนวยสี...(ชื่อหนวยสี)…ตรง”
แลวกาวไปขางหนา 1 กาว รายงานวา “หนวยสี…
มี สมาชิ ก…คน เป น ชาย…คน หญิ ง …คน (ถ า มี ใ ครเจ็ บ ป ว ยรายงานให ท ราบด ว ย ถ า ไม มี
ก็รายงานวา ทุกคนสบายดี) และลงทายวา “พรอมที่จะรับการตรวจแลวคะ/ครับ”
3. หัวหนาหนวยรายงานเสร็จแลวถอยกลับที่เดิม แลวสั่ง “พัก”
4. หัวหนาสายตรวจ ตรวจหัวหนาหนวยเปนคนแรก โดยกาว
เขาไป 1 กาว หัวหนาหนวยทํา “ทาตรง” โดยอัตโนมัติ และเมื่อตรวจดานหนาเรียบรอยแลว ผูตรวจสั่ง
“หัวหนาหนวย กลับหลัง - หัน” หลังจากตรวจเสร็จสั่ง “หัวหนาหนวย กลับหลัง - หัน” อีกครั้ง
ขณะเดียวกันใหสายตรวจที่มาดวยเขาไปตรวจภายในและภายนอกที่พัก โดยไมตองรอใหมีผูนํา
ไปตรวจ
5. หัวหนาสายตรวจ ตรวจสมาชิกคนตอ ๆ ไปจนครบ ในลักษณะ
สืบเทาไปทางขวา หัวหนาหนวยตองเดินตามไปขาง ๆ ลักษณะเดียวกับผูตรวจ โดยอยูดานซาย
ของผูตรวจเพื่อรับฟงคําติชม ขณะที่ผูตรวจเดินไปตรงกับสมาชิกคนใด ใหคนนั้นปฏิบัติ “ทาตรง”
โดยอัตโนมัติ หลังจากผูตรวจผานไปแลวจึงปฏิบัติทา “พัก” เชนเดิม
6. หัวหนาสายตรวจ เดินตรวจถึงรองหัวหนาหนวยซึ่งยืนอยูทายแถว
เมื่อตรวจดานหนารองหัวหนาหนวยเสร็จแลวสั่ง “รองหัวหนาหนวย กลับหลัง-หัน” หลังจาก
ตรวจดานหลังเสร็จแลวสั่ง “กลับหลัง - หัน” อีกครั้ง
7. เมื่อรองหัวหนาหนวยรับการตรวจเรียบรอยแลว หัวหนาสายตรวจ
แจงใหรองหัวหนาหนวยเขาไปรับฟงคําติชมและแนะนําผลการตรวจจากผูตรวจภายในและภายนอกที่พัก เพื่อ
ให รองหั วหน าหน วยนํ าผลการตรวจดั งกล าวไปแจ งให สมาชิ กในหน วยสี ของตนทราบภายหลั ง ระหว างนี้
หั วหน าสายตรวจก็ จะเดิ นตรวจแถวต อไป โดยเดิ นอ อมไปตรวจด านหลั งจากท ายแถวไปหั วแถว
ในลั กษณะสื บเท าไปด านข างทางขวามื อ หั วหน าหน วยสื บเท าตามไปเช นเดี ยวกั บการตรวจด านหน า
(หากสถานที่คับแคบใหหัวหนาสายตรวจสั่งทุกคนกลับหลังหัน) จนครบแลว ใหหัวหนาหนวย

ยืนเขาแถวตามเดิม ระหวางรอรองหัวหนาหนวย หัวหนาสายตรวจจะสนทนาถามทุกขสุขกับสมาชิก
จนกวารองหัวหนาหนวยจะกลับมา
8. เมื่อรองหัวหนาหนวยกลับจากการตามคณะผูตรวจแลว ตอง
มาเข า แถวตามเดิ ม ให ข ออนุ ญ าตหั ว หน า สายตรวจก อ น โดยยืน หา งจากแถวประมาณ 1 ก า ว
หันไปทางหัวหนาสายตรวจและพูดวา “ขออนุญาตเขาแถวคะ/ครับ” หัวหนาสายตรวจอนุญาตแลว
รองหัวหนาหนวยจึงเขาแถวที่เดิม
9. เมื่อตรวจเสร็จเรียบรอยแลว หัวหนาหนวยสั่ง “หนวยสี…ตรง”
(ไมตองกาวออกจากแถว) แลวกลาววา “ขอบคุณคะ/ครับ” และสั่ง “พัก” หรือ “แยก - แถว”
แลวแตกรณี
หมายเหตุ ใหมีผูตรวจการปฏิบัติหนาที่ของหนวยบริการอีก 1 คน ตลอดเวลาการอยูคาย แยกจาก

การตรวจเยี่ยมและตองคอยสังเกตการทํางานของหนวยบริการตลอดเวลา จนกวาจะหมดหนาที่
แล ว นํา ผลการปฏิ บั ติง านไปรายงานในพิ ธี ห น า เสาธง พร อ มการรายงานการตรวจเยี่ ย ม โดยมี
คะแนนเต็ม 20 คะแนน
2.5 พิธีหนาเสาธง
หลั ง จากวั น พิ ธี เ ป ด การอยู ค า ยแล ว ให ทํ า พิ ธี ห น า เสาธงในสนาม เวลา
ประมาณ 08.00 น. ทุกวัน โดยปฏิบัติดังนี้
1. พิธีกรยืนหนาเสาธง หางจากเสาธงประมาณ 3 กาว เปาสัญญาณนกหวีด
เรี ย กทั้ ง หมด แล ว สั่ ง “แถว” แล ว ทํ า สั ญ ญาณมื อ แถวครึ่ ง วงกลม และสั่ ง จั ด แถวบริ เ วณ
หนาเสาธง สมาชิกทั้งหมดเขาแถวครึ่งวงกลมเรียงตามลําดับหนวยสี หนวยสีแรกซึ่งยืนอยูซายมือ
ของพิธีกร คือ หนวยบริการ และหนวยสีสุดทายอยูทางขวามือของพิธีกร ใหหัวหนาหนวยสีบริการและ
รองหัวหนาหนวยสีสุดทายยืนอยูแนวเดียวกันกับพิธีกร และหางจากพิธีกรในระยะเทากัน แตละ
หนวยสีหางกันประมาณ 1 กาว แตละคนในหนวยสีหางกัน 1 ชวงศอก หัวหนาหนวยอยูทางขวามือ
ของแถว รองหัวหนาหนวยอยูทายแถวเสมอ เมื่อจัดแถวเรียบรอยแลว พิธีกรสั่ง “นิ่ง” แลวสั่ง “พัก”
จากนั้นพิธีกร มายืนอยูทางดานขวาหรือดานซายของเสาธง สําหรับวันตอ ๆ ไป หนวยบริการที่ปฏิบัติ
หนาที่แลว ใหเขาแถวตอเปนหนวยสีสุดทายตามลําดับ
ในระหวางที่สมาชิกกําลังจัดแถว ผูอํานวยการคาย รองผูอํานวยการคายและวิทยากร
ยืนเขาแถวหนากระดานหลังเสาธง หางจากเสาธงประมาณ 3 กาว ผูอํานวยการคายยืนอยูกลางแถว
2. ชักธงชาติขึ้นสูยอดเสา ใหผูแทนหนวยบริการ 2 คน ทําหนาที่ชักธงชาติ

พิธีกรสั่ง “เคารพธงชาติ ทั้งหมด - ตรง”
3. หลังจากเคารพธงชาติแลว พิธีกรสั่ง “ถอดหมวก เตรียมสวดมนต”
ทุกคนถอดหมวกแลวประนมมือ ผูแทนหนวยบริการนําสวดมนต บทพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ
พระสังฆคุณ โดยยอ (นําสวดทีละวรรค)
4. พิธีกรสั่ง “สงบนิ่ง ระลึกถึง....ปฏิบัติ” ทุกคนกมศีรษะเล็กนอย มือขวา
วางทับมือซายไวขางหนาระดับต่ํากวาเอว โดยกิริยาสํารวม เปนเวลา 1 นาที พิธีกรสั่ง “สวมหมวก”
แลวสั่ง “พัก” (ควรระลึกถึงผูมีพระคุณทั่ว ๆ ไป และผูมีพระคุณเกี่ยวกับกิจการกาชาดและยุวกาชาด)
5. พิธีกรเชิญผูอํานวยการคายมายืนหนาเสาธง พิธีกรสั่ง “ทั้งหมด - ตรง”
แลวสั่ง “พัก” ผูอํานวยการคายกลาวสวัสดีทักทายสมาชิก
ยุวกาชาด จากนั้นผูอํานวยการคายเชิญผูที่ไดรับมอบหมาย
ให ไ ปตรวจเยี่ ย ม รายงานผลการตรวจเยี่ ย มที ล ะคน
และผลการปฏิบัติงานของหนวยบริการตามลําดับ
การรายงาน เมื่อผูอํานวยการคาย
เชิ ญ แล ว ให ผู ร ายงานเดิ น ออกไปยื น แนวเดี ย วกั บ
ผูอํานวยการคาย ดานซายหรือขวาก็ได ทําความเคารพโดยการยืนตรง จากนั้นผูรายงานอาจจะยืน
แนวเดียวกับผูอํานวยการคาย หรือกาวออกไปขางหนา 1 กาวก็ได หันหนาไปทางสมาชิกยุวกาชาด
และรายงานผลการตรวจเยี่ยมตอผูอํานวยการคายและสมาชิก จบแลวสงใบรายงานใหผูอํานวยการ
คาย ทําความเคารพโดยการยืนตรงแลวกลับเขาที่เดิม
เมื่อผูที่ไดรับมอบหมายรายงานผลครบแลว ผูอํานวยการคายกลาวสรุป
และมอบธงมาตรฐานเล็กใหกับหนวยสีที่ไดรับคะแนนถึงเกณฑมาตรฐาน
การรับธงมาตรฐานเล็ก เมื่อ
ไดรับเชิญใหออกไปรับธง ใหหัวหนาหนวยวิ่งออกไปยืน
เขาแถวหนากระดาน คนแรกยืนตรงหนาผูอํานวยการ
ค า ย ห า งประมาณ 3 ก า ว ตามลํ า ดั บ ก อ นหลั ง
คนทางขวาสุดของแถวสั่ง “แถว - ตรง” แลวกาวเทาซาย
ไปขางหนา 1 กาว เมื่อรับธงจากผูอํานวยการคายแลว
ใหชักเทากลับมายืนที่เดิม เมื่อผูอํานวยการคายมอบธง
ให ค นทางขวาสุ ด ของแถวแล ว จะสื บ เท า ไปทางขวามื อ ให ต รงกั บ หั ว หน า หน ว ยคนต อ ไป
เมื่อผูอํานวยการคายมอบธงมาตรฐานเสร็จแลว ผูอํานวยการคายจะกลับมายืนจุดเดิม คนที่อยู

ทางขวามือสุดของแถวสั่ง “ขวา - หัน” และวิ่งกลับเขาที่เดิม
หมายเหตุ หนวยสีใดที่ไดรับธงมาตรฐานเล็กแลว หลังจากพิธีหนาเสาธง ใหนําธงมาตรฐานเล็ก

ไปประดับหนาที่พัก เพื่อแสดงใหเห็นวาหนวยสีของตนไดมาตรฐานการอยูคายแลว
6. ผู อํ า นวยการค า ยสรุ ป ผลรายงานการตรวจเยี่ ย ม การปฏิ บั ติ ง านของ
หนวยบริการ และการอยูคายของวันที่ผานมา ใหขอคิดแนวปฏิบัติสั้น ๆ จบแลวพิธีกรสั่งเคารพ
ผูอํานวยการคาย “ทั้งหมด - ตรง” แลวสั่ง “พัก” ผูอํานวยการคายกลับไปยืนหลังเสาธงที่เดิม
เมื่อทุกหนวยสีไดรับธงมาตรฐานเล็กครบในวันใด จะตองชักธงมาตรฐาน
ใหญขึ้นสูยอดเสา เพื่อแสดงใหเห็นวาการจัดคายพักแรมไดเกณฑมาตรฐานแลว
7. การชักธงมาตรฐานใหญขึ้นสูยอดเสา พิธีกรสั่งใหผูแทนหนวยบริการ 2 คน
ออกมาชักธง คนที่อยูทางขวามือเขาไปแกเชือกธงและถอยกลับมาเขาที่ สงเชือกธงใหคนทางซายมือ
ขณะที่ชักธงใหทุกคนรองเพลงมารชยุวกาชาด 2 จบ พรอมกับปรบมือตามจังหวะเพลง การชักธง
ใหสาวเชือกขึ้นไปตามปกติ เมื่อจบเพลงใหธงถึงยอดเสาพอดี คนที่อยูทางขวามือเขาไปผูกเชือกธง
และกลับเขาที่ เสร็จแลวสั่ง “ขวา - หัน” แลววิ่งกลับเขาแถว ธงมาตรฐานใหญจะชักลงเวลา 18.00 น.
หลังจากชักธงชาติลงแลวทุกวัน
เพลงมารชยุวกาชาด มีวัตถุประสงคเพื่อปลูกฝงแนวคิดเรื่องการกาชาดและยุวกาชาด
เพลงมารชยุวกาชาด
พวกเรายุวกาชาด พวกเราหมายมาดบําเพ็ญตน เปนประโยชนทั่วไป
ไมรังเกียจเดียดฉันท พวกเรานัน้ ภูมใิ จและเต็มใจ บําเพ็ญประโยชนทกุ คน (รอง 2 จบ)
การมอบและรับเครื่องหมายบริการ เปนการมอบหนาที่หนวยบริการ
จากหนวยบริการที่ปฏิบัติหนาที่แลว มอบเครื่องหมายบริการใหแกหนวยบริการที่จะตองปฏิบัติ
หนาที่ตอจากตน มีขั้นตอนดังตอไปนี้
1. พิธีกรสั่ง “หนวยบริการใหม แถว - ตรง ขวา - หัน” แลวใชคําบอกวา
เดินไปเขาแถวหนากระดานหนาเสาธง โดยยืนหันหนาใหเสาธง
2. พิธีกรสั่ง “หนวยบริการเกา แถว - ตรง ซาย - หัน” แลวใชคําบอกวา
เดินไปเขาแถวหนากระดานหนาเสาธง โดยยืนหันหลังใหเสาธง
3. ใหหนวยบริการเกาและใหมจัดแถวโดยยืนใหตรงคู หางกันประมาณ 1 กาว
หนวยบริการเกาปลดเครื่องหมายบริการมอบใหหนวยบริการใหม (ขณะมอบเครื่องหมายบริการ
สมาชิกทุกคนรองเพลงบริการ พรอมกับปรบมือตามจังหวะเพลง)
เพลงบริการ
(สรอย) บริการ บริการ งานที่พวกเราทํา เปนประจํา
เราทําไป ไมเคยคิดรวนเร เฮ (ซ้ํา) (เที่ยวที่ 2 ไมมีเฮ)
เราทําดวยความยินดี ไมเคยคิดที่จะเบื่อ
เพราะเรานี้เปนยุวกาชาด หนวยงานบริการ
เก็บกวาดเราทําทุกอยาง สะอาดทุกทางที่ผาน
หนาทีท่ ุก ๆ สถาน เรานี้บริการทัว่ ไป (สรอย 2 เที่ยว ๆ ที่ 2 ไมมี เฮ)
4. เมื่อการมอบเครื่องหมายบริการเสร็จสิ้นลงแลวพิธีกรสั่ง “ขวา - หัน”
หนวยบริการทั้งเกาและใหมกลับเขาที่ (คณะวิทยากรกอนแยกออกจากแถว คนที่อยูทางขวามือ
ของแถวสั่ง “วิทยากร - ตรง ขวา - หัน)
5. พิ ธี ก รกลั บ ไปยื น หน า เสาธงที่ เ ดิ ม ชี้ แ จงและนั ด หมาย เสร็ จ แล ว สั่ ง
“ทั้งหมด - ตรง แยก - แถว”
หมายเหตุ 1. หากมีหนวยบริการหลายหนวยสี อาจจะเขาแถวหนากระดานแถวเดียว หรือ

ซอนกันหลายแถวก็ได แลวแตความเหมาะสม
2. การมอบเครื่องหมายบริการ จะมอบกอนปฏิบัติงานและมอบใหหนวยสีตอไป
ในพิธีหนาเสาธงในวันรุงขึ้น
3. เมื่อไดรับคําสั่งแยกแถวในพิธีหนาเสาธงทุกครั้ง ใหทุกคนทําขวาหันแลวแยกยาย
กันไป
2.6 การแสดงรอบกองไฟ
การแสดงรอบกองไฟในสมั ย ก อ น เกิ ด จากการที่ พ อ ค า นํ า กองคาราวาน
ขนสินคาไปขายจากเมืองหนึ่งไปยังอีกเมืองหนึ่ง ในระหวางที่หยุดพักตอนกลางคืนมีการจุดกองไฟ
และนั่ ง รอบ ๆ เพื่ อ แก ห นาว เพื่ อ ป อ งกั น ขโมยและสั ต ว ร า ย มี ก ารร อ งรํ า ทํ า เพลงเพื่ อ เป น การ
ผอนคลายอารมณ ตอมาไดมีการแสดงรอบกองไฟในกิจการลูกเสือ ซึ่ง ลอรด บาเดล โพเอลล เปนผู
ริเริ่มนํามาใชในการพาลูกเสือรุนแรกของโลกไปอยูคายพักแรม การแสดงรอบกองไฟเปนสวนหนึ่งของ
การชุมนุมรอบกองไฟ ซึ่งเปนการใหลูกเสือมาประชุมพรอมกันในตอนกลางคืน และในเวลาเดียวกัน
ก็จัดใหมีการแสดงรอบกองไฟดวย
สําหรับกิจกรรมยุวกาชาด ไดจัดใหมีการแสดงรอบกองไฟขึ้นในคืนสุดทายของการ
อยูคายพักแรม ซึ่งเริ่มเปนครั้งแรกเมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2506 ในการอบรมยุวกาชาดใหแก
ครูสอนวิชายุวกาชาด ที่คายลูกเสือวชิราวุธ
วัตถุประสงคของการแสดงรอบกองไฟ
1. เพื่อใหสมาชิกยุวกาชาดไดนําประสบการณตาง ๆ มาใชในการแสดง
2. เพื่อสงเสริมใหเกิดความสามัคคี
3. เพื่อใหรูจักกลาแสดงออก
4. เพื่อใหเกิดความสนุกสนานและผอนคลายความคิดถึงบาน
5. สงเสริมความคิดริเริ่มสรางสรรค
องคประกอบของการแสดงรอบกองไฟ
1. สถานที่ ควรเลือกสถานที่กลางแจงมีบริเวณกวางขวางพอกับจํานวนคน
และไม ห า งไกลจากที่ พั ก แรมมากเกิ น ไป กรณี ฝ นตกหรื อ มี เ หตุ พิ เ ศษ จะจั ด ภายในอาคารและ
ใชกองไฟเทียมก็ได
2. อุปกรณ ไดแก
2.1 ชุดรับแขก
2.2 เกาอี้ประธาน ผูติดตาม แขกผูมีเกียรติ และสมาชิกยุวกาชาด
2.3 เครื่องดื่มสําหรับประธาน ผูติดตาม แขกผูมีเกียรติ และวิทยากร
2.4 เครื่องเสียงพรอมไมโครโฟน
2.5 กองไฟ (หรือกองไฟเทียม)
2.6 เครื่องดนตรีและเครื่องประกอบจังหวะตาง ๆ
2.7 เทียนสําหรับประธาน และเทียนสําหรับสมาชิกยุวกาชาดพรอมไมขีดไฟ
3. กองไฟ ใชฟนที่หาไดจากบริเวณคายพักแรม การกอไฟมี 3 แบบ คือ
3.1 แบบกระโจม ไฟแรงดีแตสิ้นเปลืองเชื้อเพลิง
3.2 แบบปรามิดหรือแบบคอกหมู แสงสวางนอยแตอยูไดนาน
3.3 แบบผสม นํ า ทั้ ง สองแบบมารวมกั น เหมาะสํ า หรั บ การแสดง
ใชเวลานาน
ตามปกติ หน วยบริ การทํ าหน าที่ เลี้ ยงไฟ ดู แลกองไฟให ติ ดอยู ตลอดเวลา ถ าลุ กมากใช น้ํ า
พรมรอบ ๆ ไมสาดน้ําไปที่ไฟ วิธีดับไฟ ใหกระจายกองฟนออกแลวเอาน้ําคอย ๆ พรม การกอกองไฟ
ที่ถูกตองควรจะใหไฟมอดพอดีกับเวลาเลิกการแสดง ในการนี้จะตองเตรียมฟนและน้ําสํารองไว
กองไฟเทียม เปนไฟเทียมที่จัดทํา ขึ้นเปนลักษณะกองไฟเพื่อใชในการแสดงรอบกองไฟ
ในอาคาร หรือในสถานที่ที่ไมสามารถใชกองไฟจริงได
แบบกระโจม แบบปรามิดหรือแบบคอกหมู แบบผสม
4. การจั ดที่ นั่งของผู แสดง จัดเป นรู ปวงกลมใหกองไฟอยู ตรงกลาง ผู แสดง
นั่ง เรีย งกันเปนหน ว ย ๆ บนเก าอี้ ขอนไม หรือพื้นที่ที่กํา หนด หน วยบริ การอยู ทางด า นซา ยมื อ
ของประธาน ที่ นั่ง ประธาน ผู ติด ตาม และแขกพิ เ ศษจัดต า งหากไม ร วมกั บ หน ว ยหนึ่ ง หน ว ยใด
และตองดูทิศทางลมอยาใหควันไปรบกวนประธาน
5. ประธานและผูติดตาม คณะวิท ยากรจะต อ งปรึก ษาหารือกั น ก อ นว า
จะใหผูใดเปนพิธีกร และเชิญใครมาเปนประธาน
6. พิธีกรควรทําโปรแกรมรายละเอียดสําหรับตัวเองไววาจะใหผูใดทําอะไร
รองเพลงอะไร (ตนรายการควรใชเพลงปลุกใจ ตอนกลางใชเพลงรื่นเริงหรือเพลงรําวง ตอนทาย
ควรเปนเพลงจังหวะชา ๆ เพลงที่มีคติ เพลงลา หรือเพลงอวยพร) พิธีกรตองเปนผูมีอารมณสนุกสนาน
และมีประสบการณเปนอยางดี พิธีกรแตงเครื่องแบบผูบังคับบัญชายุวกาชาด แบบที่ 1
7. การแสดงรอบกองไฟ ใหแสดงเปนหนวย ๆ ละไมเกิน 10 นาที ใหทุกคน
ในหนวยมีโอกาสไดแสดง โดยปกติควรสงเรื่องที่จะแสดงใหพิธีกรทราบ ไมนอยกวา 2 ชั่วโมงกอนพิธี
เป ด ทั้ งนี้ เพื่ อจั ดรายการแสดงให เหมาะสมและก อนที่ จะเชิ ญประธาน ให เป นหน าที่ ของพิ ธี กร
แจงใหสมาชิกทราบวาผูใดจะมาเปนประธาน
8. เรื่องที่จะแสดง ควรเปนเรื่องตอไปนี้
8.1 เรื่องสนุกสนาน
8.2 เรื่องเกี่ยวกับวรรณคดีหรือประวัติศาสตร
8.3 เรื่ อ งที่ เ ป น คติ ส อนใจ เช น แสดงถึ ง ความสามั ค คี การบํ า เพ็ ญ
ประโยชน เปนตน
8.4 การแสดงขนบธรรมเนียมประเพณี
8.5 ไมควรแสดงเรื่องลามก อนาจาร เรื่องเสียดสีสังคม หรือตัวบุคคล
เรื่องเกี่ยวกับการเมืองหรือลอเลียนศาสนา
ลําดับการแสดงรอบกองไฟ
การแสดงรอบกองไฟของยุวกาชาด ใหปฏิบัติตามขั้นตอนตอไปนี้
1. สมาชิกยุวกาชาดนัง่ ประจําที่ โดยจัดทีน่ งั่ เปนรูปวงกลม มีกองไฟเปน
จุดศูนยกลาง จัดทีน่ งั่ ประธานอยูเหนือทิศทางลม ใหหนวยบริการเปนหนวยแรกอยูดานซายของ
ที่นงั่ ประธานและเรียงกันไปตามลําดับหนวยสี หนวยสุดทายจะอยูดา นขวาของที่นงั่ ประธาน ในกรณี
ที่มีสมาชิกมาก สามารถนัง่ ไดมากกวาหนึง่ วง
2. จุดกองไฟและเชิญประธาน เมื่อถึงเวลาพิธีกรสั่งใหหนวยบริการจุดกองไฟ
สมาชิกทุกคนเงียบ ผูบังคับบัญชายุวกาชาด 1 คน ไปเรียนเชิญประธาน เมื่อประธานเขามาในวง
พิธีกรสั่ง “ทั้งหมด - ตรง”
3. ประธานกลาวเปด ประธานเดินเขาไปใกลกองไฟพอประมาณ ยกมือขวา

ขึ้นเหยียดตรง คว่ําฝามือยื่นไปขางหนาเหนือระดับไหลเล็กนอย นิ้วชิดกัน แลวกลาวเปดการแสดง
รอบกองไฟ เมื่อกลาวจบสมาชิกทุกคนรอง “ฟู” 3 ครั้ง ทุกครั้งที่เปลงเสียงรองใหยกมือทั้งสองขึ้น
ในลักษณะหงายฝามือ ตอจากนั้นทุกคนรองเพลง “รอบกองไฟ” พรอมกับปรบมือตามจังหวะเพลง
1 จบครึ่ ง เพลงจะมาจบตอน “เธอกั บ ฉั น นั้ น มาเล น รอบกองไฟ” เมื่ อ ร อ งเพลงจบแล ว
ประธานเดินกลับมานั่ง สมาชิกทุกคนนั่ง
ตัวอยางคํากลาวเปดการแสดงรอบกองไฟ
“จากทิศเหนือ ทิศใต ทิศตะวันออก และทิศตะวันตก ขาพเจาขออัญเชิญ
สิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายที่ประจําอยูทั้ง 4 ทิศ จงมาเปนสักขีพยานในการแสดงรอบกองไฟ
ครั้งนี้ สิ่งใดที่เปนอุปสรรคขัดขวางความเจริญกาวหนาของกิจการยุวกาชาด ขอจงมอดไหม
ไปในกองไฟนี้ แสงเพลิงที่ลุกโชติชวงอยูเบื้องหนา เปรียบเหมือนความเจริญรุงเรืองของ
กิ จ การยุ ว กาชาดที่ ใ ห ค วามอบอุ น แก ช าวโลก โดยไม เ ลื อ กชั้ น วรรณะ เชื้ อ ชาติ
และศาสนา ขาพเจาขอเปดการแสดงรอบกองไฟ ณ บัดนี้”
เพลงรอบกองไฟ
โอเมื่อมีไฟ ไฟ ไฟ ลุกขึ้นแจมจา สุขอุราเมื่อเรามาพรอมหนากัน
คืนวันนี้มีสุข ปลดเปลื้องทุกขรับความสําราญ เธอกับฉันนั้นมาเลนรอบกองไฟ (ซ้ํา)
ไฟมันลุก มีความรอน ไมอาทรความรอนของไฟ ไฟจะลุกจะรอน
เพียงไหน *สุขฤทัยรวมวงเฮฮา (ซ้ํา)
โอเมื่อมีไฟ ไฟ ไฟ ลุกขึ้นแจมจา สุขอุราเมื่อเรามาพรอมหนากัน
คืนวันนี้มีสุข ปลดเปลื้องทุกขรับความสําราญ *เธอกับฉันนั้นมาเลนรอบกองไฟ (ซ้ํา)
4. แหพวงมาลัยและพุมสลาก หนวยบริการทุกคนเขาแถวตอนลึก 2 แถว

ตามทีท่ ี่กาํ หนด คนที่ 1 ถือพวงมาลัย คนที่ 2 ถือพุม สลาก และตอดวยแถวตอน 2 แถว (อาจเชิญ
สมาชิกจากหนวยสีอนื่ มารวมไดตามความเหมาะสม)
เมื่อจัดแถวเรียบรอยแลว พิธีกรหรือผูแทนหนวยบริการนําโห 3 ครั้ง สมาชิกทุกคน

รองรับ “ฮิ้ว” และแหพวงมาลัยเวียนไปทางขวามือ 3 รอบ (พิธีกรนํารองเพลงประกอบ) ครบ 3 รอบแลว
ใหหนวยบริการมาเขาแถวหนากระดานตรงหนาประธาน นอกจากนั้นกลับมานั่งที่เดิม หนวยบริการ
มอบพวงมาลัยและพุมสลากแกประธาน ทุกคนปรบมือ หัวหนาหนวยบริการสั่ง “หนวยสี...ตรง

ขวา - หัน” แลวสมาชิกในหนวยสีบริการวิ่งกลับไปนั่งที่เดิม
ในกรณีที่หนวยบริการมีมากกวา 1 หนวยสี หัวหนาหนวยบริการสั่ง “ทั้งหมด - ตรง
ขวา - หัน” แลวสมาชิกในหนวยสีบริการวิ่งกลับไปนั่งที่เดิม
เพลงพวงมาลัย
(ใชในพิธีแหพวงมาลัย / พุมสลากแสดงรอบกองไฟ ตอจากเพลงรอบกองไฟ)
*โอเจาพวงมาลัย เจาจะลอยไปคลองใครกันแน (ซ้ํา)
รักใครชอบใครใหจริงแท ขอใหแนสักราย
*อยามัวลอยตามลมใหเขาดมดอม สิ้นกลิน่ หอมแลวหนาย (ซ้ํา)
ยามนั้นเจาจะอายเขาไมอยากชม เด็ดเจาดมทิ้งไป
*อยากเปนหงสเหินหาว อยากเปนดาวเลิศลอยวิไล (ซ้ํา)
อยูกับบานไมชอบใจ หนีมาอยูคายไมบอกใครเลย
เอยโอละหนาย โอละหนายหนอยเอย
5. พิธีกรดําเนินรายการแสดง โดยสลับรายการแสดงของวิทยากรตามสมควร
เมื่อหนวยใดแสดงจบและกลับไปนั่งที่เรียบรอยแลว ตองมีการชมเชยและตอบรับ
การชมเชย ใหสมาชิกคนใดคนหนึ่งยืนขึ้น (ไมใชสมาชิกในหนวยสีที่เพิ่ง
แสดงจบ เพื่อเปนผูนํากลาวคําชมเชย) กาวออกมาขางหนา 1 กาว และกลาววา “พี่นองยุวกาชาด
โปรดยืนขึ้น (สมาชิกทุกคนยืนขึ้น ยกเวนหนวยสีที่เพิ่งแสดงจบ) กลาวคําชมเชย พรอมแสดง
ทาทางตามขาพเจา 3 ครั้ง ดังนี้ (แสดงทาทางพรอมกลาวคําชมเชยแลวนับ) หนึ่ง..สอง..สาม”
สมาชิกทุกคนหันหนาไปทางหนวยสีที่เพิ่งแสดงจบ ปฏิบัติพรอมกันเชนเดียวกับผูนําเสร็จแลวรีบนั่งลง
การตอบรับ หนวยสีที่เพิง่ แสดงจบยืนขึน้ ยกมือขวาทับมือซายไวขา งหนา
คว่ํามือเขาหาลําตัวต่ํากวาระดับเอวเล็กนอย กลาวตอบพรอมกับโคงศีรษะ 1 ครั้ง แลวรีบนั่งลง
หมายเหตุ การกลาวคําชมเชยและตอบรับ จะตองกลาวถอยคําและแสดงทาทางทีส่ ุภาพ
6. ประธานกลาวปด เมื่อแสดงครบทุกหนวยสีแลว พิธีกรเชิญประธานกลาวปด

เมื่อกลาวจบแลวพิธกี รสั่ง “ทั้งหมด - ตรง” ทุกคนยืนตรงเคารพประธาน
7. พิธีปด พิธีกรสั่งใหทุกคนยืนเปนวงกลมไหลชิดกัน (ใหหนวยบริการ
แจกเทียนใหคนละ 1 เลม ควรเตรียมแจกเทียนเมื่อเห็นวาหนวยสุดทายแสดงใกลจะจบ) พิธีกรเริ่มจุดเทียน
ใหประธานเปนคนแรก (ขณะจุดเทียนใหประธาน ใหสมาชิกทุกคนรวมกันรองเพลงดวงเดือน

ยุวกาชาด รองจนกระทั่งประธานดับเทียนเปนคนสุดทาย) พิธีกรจุดเทียนใหประธานแลว จะไปเขาแถว
อยูตรงขามกับประธานรวมกับสมาชิกคนอื่น ๆ ประธานตอเทียนใหกับสมาชิกยุวกาชาดและ
ผูบังคับบัญชายุวกาชาด ทั้งทางดานซายและดานขวา สมาชิกที่ไดรับการตอเทียนจากประธาน
ใหตอเทียนใหเพื่อนที่ยนื ขาง ๆ จุดตอ ๆ กันไป
การตอเทียน เมื่อประธานไดรับการตอเทียนจากพิธกี รแลว ใหประธาน
ยื่นเทียนใหผูทยี่ ืนถัดจากประธานไปทางดานซายและขวา จุดตอไปทีละคน ๆ จนมาถึงพิธกี ร สมาชิก
คนทางซายและทางขวาของพิธีกรยื่นเทียนจุดใหพิธีกรพรอมกัน แลวใหพิธีกรชูเทียนขึ้นลงชา ๆ
เหนือศีรษะ 3 ครั้ง ทุกคนปฏิบัติพรอมกับพิธีกร เมื่อครบ 3 ครั้ง พิธีกรเริ่มดับเทียนเปนคนแรก และ
คนตอจากพิธกี รทางดานซายและขวาก็ดบั ตอ ๆ กันไปทีละคน จนบรรจบที่ประธาน (การดับเทียน
ใหใชมือปด) ใหประธานถือเทียนไวจนกวาเพลงจบ จึงดับ (ประธานดับเทียนเปนคนสุดทาย)
เพลงดวงเดือนยุวกาชาด
*โอละหนอ ยุวกาชาดเอย สุขฤดีที่เราเคยไดสัมพันธ

สมัครสมานชื่นบานมานานวัน รักใครผูกพัน รักใครผูกพัน
ฉันทพี่นองเอย *(ซ้ํา)
เคยสุขล้ํา น้ําคําพร่ําเฉลย…(เอื้อน) เอยวาจาฝากไวไมลืมกัน
*จะรวมกิจนานาสารพัน เพื่อธํารงคงมั่นการกาชาดเอย (ซ้ํา)
หวานชื่นระรื่นนัก (รับ) พบพักตรไดชื่นจิต (รับ)
ฝนใฝอยากใกลมิตรคูคิดไมแรมหาง ชวยกันจัดสรรสรางกาชาดใหเดนไกล
แมรวมกันจริงจริง ทุกสิ่งจักสําเร็จได
*โอละหนอ ขอลาไกล ถาพบกันใหมโปรดทักทายเอย (ซ้ํา)
การจุ ด เที ย นจะมี ห รื อ ไม ก็ ไ ด ให อ ยู ใ นดุ ล ยพิ นิ จ ของผู อํ า นวยการค า ย
ตอ จากนั้ น พิ ธี ก รให ทุ ก คนจั บ มื อต อ ๆ กัน เปน วงกลม (ไขว แขนขวาทั บ แขนซ า ย) แล ว รอ งเพลง
“สามัคคีชุมนุม” 1 จบ และฮัมทํานอง 2 ทอนเพลง ขณะรองเพลงใหโยกตัวไปทางขวาและซาย
สลับกันไปจนจบเพลง โดยโยกไปทางขวากอน
หมายเหตุ การเขาแถววงกลมในการรองเพลงชุมนุมยุวกาชาดและอาลัยพี่นองไมตองยืนเปน
หนวยสี
เพลงสามัคคีชุมนุม
พวกเราเหลามาชุมนุม ตางคุมใจรักสมัครสมาน
ลวนมิตรจิตชื่นบาน สราญเริงอยูทุกผูทุกนาม
(สรอย) อันความกลมเกลียว กันเปนใจเดียวประเสริฐศรี
ทุกสิ่งประสงคจงใจ จักเสร็จสมไดดวยสามัคคี
กิจใด ธ ประสงคมี รวมใจภักดีแดพระจอมสยาม
พรอมพรึบดังมือเดียวยาม ยากเย็นเห็นงาย บ หนาย บ วาง (สรอย)
ที่หนักก็จักเบาคลาย ที่อันตรายขจัดขัดขวาง
ฉลองพระเดช บ จาง กตเวทิคุณพระกรุณา (สรอย)
สามัคคีนี่แหละล้ําเลิศ จะชูชาติเชิดพระศาสนา
สยามรัฐจักวัฒนาปรา กฎเกี ย รติ ฟุ ง เฟ อ งกระเดื่ อ งแดนดิ น
(สรอย) ฮัม…. (2 จบ)
เมื่อรองเพลงสามัคคีชุมนุมจบแลว พิธีกรสั่ง ”เตรียมตัวสวดมนต” ทุกคน

ประนมมือ ผู แ ทนหน ว ยบริ ก ารนํ า สวดมนต คํา นมัส การพระรั ต นตรั ย คํ า นมั ส การพระพุ ท ธเจ า
บทสรรเสริ ญ พระพุ ท ธคุ ณ บทพระธรรมคุ ณ บทพระสั ง ฆคุ ณ และบทชั ย สิ ท ธคาถา ไม ต อ งแผ
เมตตาจิต
อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ

คําสวดมนต (อยางเต็ม)
บทนมัสการพระพุทธเจา
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ (3 จบ)
บทพระพุทธคุณ
อิติปโส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ
วิชชาจะระณะสัมปนโน สุคะโต โลกะวิทู อะนุตตะโร
ปุริสะทัมมะสาระถิ สัตถา เทวะมะนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ
บทพระธรรมคุณ
สวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม สันทิฏฐิโก อะกาลิโก
เอหิปสสิโก โอปะนะยิโก ปจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญูหิติ
บทพระสังฆคุณ
สุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
อุชุปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
ญายะปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
สามีจิปะฏิปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะ ปุริสะปุคคะลา เอสะ
ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อาหุเนยโย ปาหุเนยโย ทักขิเนยโย
อัญชะลีกะระณีโย อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง โลกัสสาติ
บทชัยสิทธิคาถา
พาหุง สะหัสสะมะภินิมมิตะสาวุธันตัง
ครีเมขะลัง อุทิตะโฆ ระสะ เสนะมารัง
ทานาทิธัมมะวิธินา ชิตะวา มุนินโท
ตันเตชะสา ภะวะตุ เตชะยะสิทธินิจจัง
8. รองเพลงสรรเสริญพระบารมี ถาจัดการแสดงรอบกองไฟในสนาม พิธีกร

สั่งใหทุกคนหันหนาไปทางพระบรมมหาราชวัง และสั่งวา “ทั้งหมด - ตรง” ผูแทนหนวยบริการนํารอง
เพลงสรรเสริ ญพระบารมี ถ าจั ดการแสดงในสถานที่ ที่ มี พระบรมฉายาลั กษณ พิ ธี กรสั่ งให ทุ กคน
หันหนาไปทางพระบรมฉายาลักษณ และสั่งวา “ทั้งหมด - ตรง”
เพลงสรรเสริญพระบารมี
ขา วรพุทธเจา เอามโนและศิรกราน นบพระภูมิบาล
บุญญะดิเรก เอกบรมจักริน พระสยามินทร พระยศยิ่งยง
เย็นศิรเพราะพระบริบาล ผลพระคุณ ธ รักษา ปวงประชาเปนสุขศานต
ขอบันดาล ธ ประสงคใด จงสฤษดิ์ดัง หวังวรหฤทัย ดุจะถวายชัยชโย
9. ผูอํานวยการคา ย พิธีกร หรือผูที่ไดรับมอบหมายชี้แจงนัดหมายแลว

แยกยายกันกลับที่พัก หนวยบริการเก็บเถาถานและทําความสะอาดสถานที่ใหเรียบรอย
แผนผังลําดับการแสดงรอบกองไฟ
การแสดงรอบกองไฟ สมาชิกยุวกาชาดนั่งประจําที่
ชี้แจงนัดหมาย
จุดกองไฟ - เชิญประธาน
รองเพลงสรรเสริญพระบารมี
ประธานกลาวเปด
พิธีปด
แหพวงมาลัยและพุมสลาก
- การตอเทียน
- สวดมนต
ดําเนินการแสดง
ประธานกลาวปด - การชมเชย
- การตอบรับ
ขอเสนอแนะในการดําเนินการแสดงรอบกองไฟ
1. การจุดกองไฟ อาจใหมพี ิธีจุดกองไฟโดยใชแบบใดก็ได เชน
1.1 ใหหนวยบริการ 4 คน ยืนประจํา 4 ทิศ ทําพิธีเชิญคบไฟจากทิศตาง ๆ ไปจุดที่กองไฟ
1.2 ใหหนวยบริการ 1 คน นําคบไฟไปใหประธานจุดกองไฟ
1.3 ตอสายชนวนใหประธานจุดกองไฟ
2. การจัดลําดับการแสดงใหทกุ หนวยสีสง ชื่อเรื่องทีจ่ ะแสดงกอนการแสดงประมาณ 1 ชั่วโมง
หากเรื่องใดซ้ํากัน ใหหนวยสีที่สงทีหลังเปลี่ยนเรื่องที่จะแสดง
3. การเปลี่ยนบรรยากาศเปนหนาที่ของพิธีกร จะตองเตรียมการเปลี่ยนบรรยากาศไวลวงหนา
เมื่อเห็นวาบรรยากาศในการแสดงเงียบเหงา พิธีกรตองเปนผูนําในการเปลี่ยนบรรยากาศหรือเชิญ
ผูมีความสามารถเปนผูนํา
4. ควรนัดหมายเกี่ยวกับวิธกี ารและขั้นตอนในการแสดงใหสมาชิกทราบลวงหนากอนการแสดง
เพื่อความสะดวกในการเตรียมตัวของผูแสดง
หมายเหตุ 1. พุมสลากเพือ่ ใหประธานจับสลากหนวยสีทจี่ ะแสดง ใหหนวยบริการเปนผูจ ัดทํา

โดยแตละแผนใหใสชื่อหนวยสีที่จะแสดง (พุมสลากนี้จะทําเปนรูปแบบใดใหอยูในดุลยพินิจของผูจัดทํา
ตามความเหมาะสม)
2. พวงมาลัยที่จะมอบใหประธาน ควรเปนพวงมาลัยสองชายใชคลองคอ ใหหนวย
บริการเปนผูจดั ทํา
2.7 นันทนาการ
หมายถึง กิจกรรมที่ทําตามสมัครใจในยามวาง เพื่อใหเกิดความสนุกสนาน
เพลิดเพลิน และผอนคลายความตึงเครียด สําหรับกิจกรรมยุวกาชาดเปนการสอดแทรกเพลง เกม
ระหวางการเปลี่ยนชั่วโมงหรือเริ่มชั่วโมงใหมของภาควิชาการ นอกจากนั้นยังนํากิจกรรมนันทนาการ
มาใชในการจัดกิจกรรมยุวกาชาด ในการแสดงความสนใจใหกับสมาชิกยุวกาชาด
2.8 กายบริหาร
หมายถึง กิจกรรมที่จัดขึ้นเพื่อฝกใหมีนิสัยรักการออกกําลังกาย ซึ่งจัดใหมีขึ้น
ในการอยูคายพักแรมของกิจกรรมยุวกาชาด ทั้งนี้ เพื่อประโยชนแกสุขภาพอนามัย ทําใหรางกาย
สดชื่น กระปรี้กระเปรา แข็งแรง พรอมที่จะรับความรูในวันนั้น ๆ ตอไป
2.9 การสวดมนต แผเมตตา

ใหมีการสวดมนตประจําวัน ในกรณีตอไปนี้
1. พิธีหนาเสาธง การสวดมนตในพิธีหนาเสาธง พิธีกรสั่ง “ถอดหมวก -
เตรียมสวดมนต” สมาชิกทุกคนถอดหมวกแลวประนมมือ
ผูแทนหนวยบริการนําสวดมนต
บทบูชาพระรัตนตรัย
อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา
พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ
2. หลังกิจกรรมภาคค่ํา ใหปฏิบัติตามลําดับขั้นตอนตอไปนี้
2.1 สวดมนต ให ผู แ ทนหน ว ยบริ ก ารสั่ ง “เตรี ย มตั ว สวดมนต ”
เมื่อทุกคนประนมมือแลว จึงนําสวดมนต (บทบูชาพระรัตนตรัย)
2.2 แผ เ มตตา โดยผู แ ทนหน ว ยบริ ก ารสั่ ง “เตรี ย มแผ เ มตตา”
ใหทุกคนกมศีรษะเล็กนอย มือขวาทับมือซายไวขางหนา แลวกลาวนําเปนตอน ๆ สมาชิกทุกคนวาตาม
(คําแผเมตตาใชของพุทธสมาคมแหงประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ)
คําแผเมตตา
สัพเพ สัตตา สัตวทั้งหลายที่เปนเพื่อนทุกข เกิด แก เจ็บ ตาย ดวยกันทั้งหมดทั้งสิ้น
อะเวรา จงเปนสุขเปนสุขเถิด อยาไดมีเวรซึ่งกันและกันเลย
อัพยาปชฌา จงเปนสุขเปนสุขเถิด อยาไดพยาบาทเบียดเบียนซึ่งกันและกันเลย
อะนีฆา จงเปนสุขเปนสุขเถิด อยาไดทุกขกายทุกขใจเลย
สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ จงมีความสุขกาย สุขใจ รักษาตนใหพนจากทุกขภัยทั้งสิ้นเถิด
3. สํ า หรั บ การสวดมนต ใ นพิ ธี ก ารต า ง ๆ ที่ กํ า หนดไว เ ฉพาะกรณี เช น

การแสดงรอบกองไฟ เปนตน
2.10 การประเมินผลและรายงาน
การประเมินผลและรายงาน เปนการตรวจสอบความกาวหนาของงานหรือโครงการ
ตลอดจนผลสัมฤทธิ์ของการดําเนินงานวาเปนไปตามแผนมากนอยเพียงใด การประเมินผลงานเปน
ขั้นตอนสําคัญ ผลจากการประเมินจะนําไปใชในการปรับปรุงการบริหารงานใหมีประสิทธิภาพสูงสุด
รวมทั้งยกเลิกหรือปรับเปลี่ยนโครงการ และรายงานผลการดําเนินงานตอผูรับผิดชอบและผูที่เกี่ยวของ
ประเภทของการประเมิ น ผลงาน แบ ง ได ห ลายประเภท ขึ้ น อยู กั บ

เกณฑการแบง ดังนี้
1. แบงโดยเกณฑของลําดับเวลาการดําเนินการ มี 3 ประเภท
1.1 การประเมินกอนดําเนินการ
1.2 การประเมินระหวางดําเนินการ
1.3 การประเมินหลังดําเนินการ
2. แบงโดยเกณฑลักษณะการตัดสินใจ มี 2 ประเภท
2.1 การประเมินความกาวหนาของโครงการ
2.2 การประเมินผลสัมฤทธิ์ของโครงการ
3. แบงโดยเกณฑสิ่งที่ถูกประเมิน
3.1 การประเมินบริบทหรือสภาวะแวดลอมของการดําเนินงาน
3.2 การประเมินปจจัยหรือตัวปอน เชนเดียวกับการประเมิน
กอนดําเนินงาน
3.3 การประเมินกระบวนการ
3.4 การประเมินผลผลิตหรือผลงาน
4. แบงโดยเกณฑผูประเมิน แบงไดเปน 2 ประเภท คือ
4.1 การประเมินดวยบุคคลภายในหรือผูปฏิบัติงาน
4.2 การประเมินดวยบุคคลภายนอก
การประเมินผลการจัดกิจกรรมคายยุวกาชาด จัดทําขึ้นเพื่อตรวจสอบ
ผลการดําเนินงาน เพื่อใหทราบขอมูล (เกี่ยวกับปญหา อุปสรรค ขอดีและขอเสียในการอยูค าย
เพื่อการแกไขปรับปรุงการดําเนินงานใหเหมาะสมยิ่งขึน้ ) โดยใชวิธกี ารสังเกต สัมภาษณ หรือใหตอบ
แบบสอบถาม ซึ่งผลการประเมินควรไดจากบุคคลหลายฝาย คือ
1. ครู
2. สมาชิกยุวกาชาด (ประเมินตนเอง)
3. เพื่อนของสมาชิกยุวกาชาด
4. ผูปกครอง
5. บุคคลอื่น ๆ ที่เกี่ยวของ
หัวขอการประเมิน อาจจะเกี่ยวของกับอาคาร สถานที่ เนื้อหาวิชาการ อาหาร กิจกรรม
วัสดุ อุปกรณ ฯลฯ
2.11 พิธีปดการอยูคายยุวกาชาด
พิธีปดการอยูคาย จัดขึ้นในหองประชุมและในสนาม
1. พิธีปดการอยูคายในหองประชุมแบบมีพิธีการทางศาสนา ใหถือปฏิบัติ
ดังนี้
1.1 ใหปฏิบัติตามขั้นตอนรายละเอียดเชนเดียวกับพิธีเปดการอยูคาย
ในหองประชุมทุกประการ
1.2 ผู อํ า นวยการค า ยหรื อ ผู ที่ ไ ด รั บ มอบหมายกล า วรายงานผลการ
อยูคายพักแรม
1.3 ประธานมอบรางวั ล ให แ ก ห น ว ยสี ที่ ไ ด ค ะแนนรวมกิ จ กรรม
ประจําวันชนะเลิศและผูที่ไดคะแนนสูงสุดในการทดสอบขั้นตนและขั้นปลาย
1.4 พิธีกรสั่ง “ทั้งหมด - ตรง กลาวคําปฏิญาณตน” สมาชิกยุวกาชาด
กลาวคําปฏิญาณตนจบแลวนั่งลง
1.5 ประธานใหโอวาทและกลาวปดการอยูคายพักแรม เมื่อประธาน
ใหโอวาทจบแลว พิธกี รสั่ง “ทั้งหมด - ตรง” ทุกคนยืนเคารพประธาน
1.6 ประธานและทุกคนในหองประชุมยืนเปนรูปวงกลม ไหลชิดไหล
ไขวแขนขวาทับซายแลวจับมือกัน วิทยากรนํารองเพลง “ชุมนุมยุวกาชาด” ทุกคนรองตามพรอมกัน
ตอไปจนจบ 1 จบ ฮัมทํานอง 2 ตอน ขณะที่รองโยกตัวไปตามจังหวะเพลง โดยโยกไปทางขวากอน
เมื่อรองเพลงจบแลวปลอยมือและรวมกันรองเพลง “อาลัยพี่นอง” 1 จบ ซึง่ อาจจะใชเพลงใดเพลงหนึง่
หรือสองเพลงก็ไดตามความเหมาะสม การเขาแถววงกลมในการรองเพลง “ชุมนุมยุวกาชาด”
และเพลง “อาลัยพี่นอง” ไมจําเปนตองยืนเปนหนวยสี
1.7 เมื่ อ จบแล ว คณะวิ ท ยากรและสมาชิ ก ยุ ว กาชาดไปทํ า พิ ธี ป ด
การอยูคายในสนาม
หมายเหตุ ในกรณีที่ไมมกี ารมอบวุฒิบตั รหรือเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษการอยูคาย และประธาน

พิธีปดเปนผูอํานวยการคาย ไมตองทําพิธปี ดในหองประชุมก็ได
เพลงชุมนุมยุวกาชาด
ทํานองสามัคคีชุมนุม
พวกเราบําเพ็ญประโยชน ใหงานรุงโรจนระบือไกล
เราชวยชี้ทางปลอดภัย การอนามัยใหแกปวงชน
(สรอย) เรามาเริงรื่นฤทัย และจงพรอมใจสมัครสมาน
ชวยกันประกอบการงาน เพื่อการกาชาดเจริญรุงเรือง
ยามปวยเราชวยแบงเบา ยามทุกขบรรเทาใหสุขกมล
เราชวยแมคนยากจน รางกายทุพพลและคนชรา (สรอย)
การเรือนและการฝมือ พวกเราฝกปรือจนเจนใจ
ผูกมิตรกับชนทั่วไป แลวกาชาดไทยจะวัฒนา (สรอย)
ฮัม…. (2 จบ)
เพลงอาลัยพีน่ อง
สิ้นการประชุมอบรมระทมจิต ใหหวลคิดอาลัยในพี่นอง
เคยรวมเรียนรวมสนุกสุขสมปอง เคยทดลองอยูคายไดฝกงาน
ตองจําใจจําพรากจากมวลมิตร ไปกอบกิจมีคามหาศาล
ไปบําเพ็ญกรณีพลีแรงงาน เพื่อกิจการกาชาดพิลาศเอย
2. พิธีปดการอยูคายในหองประชุมแบบไมมีพิธีการทางศาสนา ใหถือปฏิบัติ
ตามขั้นตอนรายละเอียด เชนเดียวกับพิธีเปดการอยูคายในหองประชุมแบบไมมีพิธีการทางศาสนา
ทุกประการ
3. พิธีปดการอยูคายในสนาม ใหถือปฏิบัติดังนี้
3.1 พิธี ก รเรี ย กแถวครึ่ง วงกลมบริเ วณหนา เสาธง รายละเอียดปฏิ บั ติ
เชนเดียวกับขั้นตอนพิธีเปดการอยูคายในสนาม ขอ 1-3
3.2 พิธีกรเชิญผูอํานวยการคายไปยืนหนาเสาธง และสั่ง “ทั้งหมด - ตรง”
แลวสั่ง “พัก” ผูอํานวยการคายกลาวปด เมื่อกลาวจบพิธีกรสั่ง “ทั้งหมด - ตรง” แลวสั่ง “พัก”
ผูอํานวยการคายกลับไปยืนหลังเสาธง
3.3 ผูแทนบริการอาสาสมัคร 6 คน ออกมาทําหนาทีช่ ักธงชาติ 2 คน

ธงยุวกาชาด 2 คน ธงมาตรฐานใหญ 2 คน (ถามี) ใหทั้ง 6 คน ปฏิบัติเชนเดียวกับขั้นตอนพิธีเปด
การอยูคายในสนามทุกประการ แตการชักธงลงไมมีการรองเพลงชาติ
3.4 พิธีกรสั่ง “เคารพธงชาติ ทัง้ หมด - ตรง” ผูแทนบริการอาสาสมั คร
ชักธงลง โดยใหธงยุวกาชาด ธงมาตรฐานใหญลงมากอน และตามดวยธงชาติ ใหมีระยะหางกัน
1 ชวงธง เสร็จแลวพิธกี รสั่ง “พัก”
3.5 ผู อํ า นวยการค า ยเดิ น ไปจั บ มื อ (ด ว ยมื อ ขวา) กั บ คณะวิ ท ยากร
และสมาชิกยุวกาชาดใหครบทุกคน พรอมกันนั้นทุกคนก็เดินตามผูอํานวยการคาย และจับมือใหครบ
เชนกัน โดยเวียนไปทางขวามือ ขณะจับมือทุกคนรองเพลง “กอนจะจากกันไป” พรอม ๆ กัน เมื่อ
จับมือครบทุกคนแลวกลับไปเขาแถวตามเดิม เมื่อพิธีกรเห็นวาสมาชิกทุกคนยืนอยูในแถวลักษณะเดิมแลว
จึงนํารองเพลง “ลากอน” (ทํานอง FAREWELL GOOD FRIEND) 2 เที่ยว เมื่อรองเพลงเที่ยวที่สอง
ใหทุกคนยกมือขวาขึ้นโบกมืออําลา เริ่มกาวถอยหลังจนจบเพลง แลวแยกยายกันไป
เพลงกอนจะจากกันไป
กอนจะจากกันไปขอฝากใจไวกับทุก ๆ ทาน (ซ้ํา)
ถึงตัวไปใจนั้นไมแปรผันและหางไกล
แมวาเราจากกันไมชาพลันคงจะพบกันใหม (ซ้ํา)
ขอใหโชคดี มีชัย หมดทุกข โรคภัยตลอดกาล
เพลงลากอน
ลากอน เพื่อนที่รัก ลากอน เพื่อนที่รัก ลาแลว ลากอน
เราจะพบกันอีก เราจะพบกันอีก ลากอน ลากอน (2 ครั้ง)
ขั้นสรุป/รายงานผลการดําเนินงาน
เป น กระบวนการในการจั ด รวบรวมผลการประเมิ น การดํ า เนิ น งานการจั ด กิ จ กรรม
คายยุวกาชาดทุกขั้นตอน โดยเริ่มตั้งแตการเตรียมการ การดําเนินงานทุกขั้นตอน ผลสําเร็จของการ
จัดกิจกรรม เปรียบเทียบกับวัตถุ ประสงค เปาหมายที่กําหนดไวในแผนงาน/โครงการ วิเคราะห
ผลการดําเนินงาน
การสรุ ป งานที่ ดี ควรจะมี ข อ มู ล จากผลการประเมิ น ทุ ก องค ป ระกอบที่ เ กี่ ย วข อ งกั บ
การดําเนินงาน
1. การประเมิ น ด า นป จ จั ย (Input) ได แ ก งบประมาณ วั ส ดุ อุ ป กรณ สถานที่
วิทยากร สิ่งอํานวยความสะดวกตาง ๆ เปนตน
2. การประเมินดานกระบวนการ (Process) ไดแก พิธีการและขบวนการในการ
จัดการอยูคาย กิจกรรม เปนตน
3. การประเมินดานผลผลิต และผลลัพธ อันไดแก สภาพความพึงพอใจของผูเกี่ยวของ
คือ สมาชิกยุวกาชาด วิทยากร ผูปกครอง และผูที่เกี่ยวของอื่น ๆ นําขอมูลทั้งหมดมาเรียบเรียง
สรุป เขียนเปนรายงาน
การรายงานผลการดําเนินงาน
รายงานใหผูเกี่ยวของไดรับทราบผลการดําเนินงาน ไดแก
1. ผูบงั คับบัญชายุวกาชาด
2. ผูปกครองสมาชิกยุวกาชาด
3. ผูใหการสนับสนุน/สื่อมวลชน
4. อืน่ ๆ ตามความเหมาะสม
การรายงานผลการดําเนินงาน เปนการรายงานผลการวิเคราะหขอมูลตอผูมีสวน
เกี่ยวของทุกฝาย เพื่อใชเปนแนวทางในการปรับปรุง พัฒนาการจัดกิจกรรมในครั้งตอไป ควรจัดเปน
ลายลักษณอักษร ประกอบแผนภูมิ รูปภาพ ตามความเหมาะสม
หมายเหตุ 1. รู ป แบบของการรายงาน อาจจั ด ทํ า ในรู ป ของเอกสาร เทปคาสเส็ ท หรื อ

ซีดีรอมก็ได ตามความเหมาะสม
2. ถาจะตองสงขอมูลรายงานจํานวนมาก เชน รายงานผลใหผูปกครองรับทราบ
ควรจัดทําในลักษณะเอกสารสรุปยอผลการดําเนินงาน เพื่อประหยัดคาใชจาย
สรุป
1. ขั้นเตรีมการ 2. ขั้นดําเนินการ 3. ขั้นสรุป/รายงาน
1. กําหนดและสํารวจสถานที่ 1. การปฐมนิเทศ 1. สรุปผลการดําเนินงาน
2. เขียนโครงการและขออนุมัติโครงการ 2. พิธีเปดการอยูคาย 2. รายงานผล
3. ขออนุญาตผูปกครองสมาชิกยุวกาชาด ยุวกาชาด การปฏิบัติงาน
เปนลายลักษณอักษร 3. การตรวจเยี่ยม ตอผูที่เกี่ยวของ
4. จัดทําประกันชีวิต 4. พิธีหนาเสาธง
5. จัดทําคําสั่งแตงตั้งคณะกรรมการ 5. การแสดงรอบกองไฟ
ดําเนินงาน 6. นันทนาการ
6. จัดแบงหนาที่ความรับผิดชอบ 7. กายบริหาร
7. ประชุมกําหนดกิจกรรม 8. การสวดมนต แผเมตตา
8. จัดทําตารางและกิจกรรมประจําวัน 9. การประเมินผล
9. เตรียมแบบประเมินผล 10. พิธีปดการอยูคาย
10. แจงหนวยงานที่เกี่ยวของ ยุวกาชาด
11. นัดหมายสมาชิกยุวกาชาด
12. ถาเดินทางโดยรถไฟ ขออนุญาต
ลดคาโดยสารรถไฟโดยผานตนสังกัด
13. เตรียมการฝกรองเพลง/ฝกซอมพิธีการ
ตาง ๆ
บทที่ 5
การแสดงเงียบ
1. เพื่อใหสมาชิกยุวกาชาดไดแสดงออก
2. เพื่อใหสมาชิกยุวกาชาดรูจักแกปญหาเฉพาะหนา
3. เพื่อใหสมาชิกยุวกาชาดสามารถนําประสบการณตาง ๆ มาใชในการแสดง
4. เพื่อใหเกิดความสามัคคี ชวยเหลือ เอื้อเฟอเผื่อแผ
5. สงเสริมความคิดริเริ่มสรางสรรค
การแสดงเงียบ เปนกิจกรรมประเภทหนึ่งที่ใหผูแสดงแตงกายและแสดงทาทาง
ตามบทบาทที่ไดรับใหสมจริงโดยไมใชคําพูด ผูแสดงตองพยายามใชความสามารถในการแสดงทาทาง
ใหเห็นเอกลักษณของตัวละครที่สวมบทบาท โดยสามารถใชอุปกรณมาประกอบได เชน พระเอกลิเก
อินเดียนแดง นักฟุตบอล แมคา ตํารวจ เปนตน กิจกรรมแสดงเงียบนี้เปนกิจกรรมที่ควรจัดใหสมาชิก
ยุ ว กาชาด เพราะจะได รั บ ประสบการณ ห ลาย ๆ ด า น เช น กล า แสดงออก มี ป ฏิ ภ าณไหวพริ บ
ตัดสินใจเฉพาะหนา การรูจักลอกเลียนแบบ เปนตน
การแสดงเงี ย บนี้ ใช เ วลาในการดํ า เนิ น กิ จ กรรมมากพอสมควร หากจํ า นวน
สมาชิกนอย อาจจัดใหแสดงเปนรายบุคคลและกลุมยอย แตถามีสมาชิกจํานวนมาก อาจจัดใหแสดง
เปนชุดใหญ เล็กคละกันไป หรืออาจจะใหสมาชิกไดรับบทบาทเดียวกันหลาย ๆ คน แลวใหออกมา
แสดงพรอม ๆ กัน เปนการแขงขันกันอีกดวย
ขั้นตอนการแสดงเงียบ
1. การเตรียมสถานที่ การจัดที่นั่งการแสดงเงียบ ใหใชรูปแบบเหมือนการแสดง
รอบกองไฟ แตไมมีกองไฟและที่นั่งผูติดตามประธาน
2. บุคลากร
2.1 จัดเตรียมเชิญประธานเพื่อรับการแสดง มอบรางวัล และกลาวสรุปผล
การแสดง
2.2 พิธีกร เปนผูจัดทําสลากตัวละครเทาจํานวนสมาชิกที่เขารวมกิจกรรมนี้
ชี้แจง นัดหมาย และนําการแสดง
2.3 ผูตัดสิน อยางนอย 3 คน พิจารณาการแสดงจากการแตงกาย อุปกรณ

ประกอบการแสดง และบทบาทการแสดงแลวคัดเลือกผูแสดงดีเดนเพือ่ รับรางวัล
3. ดําเนินการจัดการแสดง
3.1 พิ ธี ก ร จะต อ งมี ผู เ ป น พิ ธี ก รดํ า เนิ น รายการ จั ด ลํ า ดั บ การแสดง โดย
จัดทําสลากเลือกบทบาทที่จะใหสมาชิกแสดง พิธีกรจะตองเปนผูมีปฏิภาณไหวพริบ มีนิสัยสนุกสนาน
และมีประสบการณในการดําเนินการแสดง
3.2 เชิ ญ ประธาน หลั ง จากที่ ส มาชิ ก จั บ สลากและกลั บ ไปเตรี ย มตั ว มา
เรียบรอยแลว พิธีกรเชิญประธาน แลวสั่ง “ทั้งหมด – ตรง” เพื่อทําความเคารพประธาน เมื่อประธาน
นั่งประจําที่เรียบรอยแลวก็ดําเนินรายการตอไป
3.3 เรียกหมายเลข การเรียกหมายเลขตามสลาก จะเรียกตามใบรายการ
ของพิธีกร หรือจะทําสลากใหประธานจับก็ได
3.4 ผูแสดงเคารพประธานกอนแสดง เมื่อพิธี ก รเรี ย กหมายเลขตรงกั บ
สลากของสมาชิกคนใด ใหสมาชิกคนนั้นกาวออกมายืนหนาหนวยสีของตน แลวทําความเคารพ
ประธานตามเอกลักษณของตัวละครที่ตนจับสลากได หรือโดยการไหว
3.5 การแสดง เมื่อเคารพประธานแลวใหเริ่มการแสดงตามบทบาทของตัวละคร
ที่ไดรับ โดยหามผูแสดงใชเสียง ใชเวลาแสดงประมาณ 1 นาที พิธีกรจะใชสัญญาณนกหวีดเปา 1 ครั้ง
เพื่อหยุดการแสดง ผูแสดงตองหยุดคางอยูกับที่ในทาทางที่ทําอยูครั้งสุดทาย
3.6 พิธีกรจะเชิญชวนผูชมคนใดคนหนึ่งเปนผูทายวาผูแสดง แสดงเปนใครหรือ
เปนอะไร ถาทายไมถูกใหผูแสดงสายหนาแลวเริ่มแสดงตอ หากทายถูกใหผูแสดงโคงใหผูที่ทายถูก
และเคารพประธานแลวกลับเขาที่นั่งเดิม สมาชิกทุกคนปรบมือ
3.7 มอบรางวัล เมื่อแสดงครบทุกคนแลว กรรมการสงผลคะแนนใหพิธีกร
ประกาศผูแสดงดีเดน เพื่อรับรางวัลจากประธานตามสมควร
3.8 ประธานกลาวปด เมื่อดําเนินกิจกรรมจนจบ พิธีกรเชิญประธานกลาว
สรุปและปดการแสดง จากนั้นพิธีกรจะสรุปเนื้อหา จุดมุงหมาย วิธีการ และขั้นตอนการแสดงเงียบ
กติกาในการแสดงเงียบ
1. พิธีกร อธิบายวิธีแสดง
2. ใหผูแสดงจับสลาก แลวเก็บเปนความลับ
3. แตงกายใหสมบทบาทพรอมอุปกรณ โดยใชเวลาประมาณ 10 -15 นาที
4. พิธีกร คัดเลือกหมายเลขสลากแลวเรียกออกมาแสดง โดยใหเวลาในการแสดง

คนละหรือชุดละ 1 - 3 นาที และหามผูแสดงออกเสียงโดยเด็ดขาด
5. กอนและหลังแสดงจบ ใหผูแสดงทําความเคารพประธานตามบทบาทที่ไดรับ
6. เมื่อผูใดถูกเรียกหมายเลข ใหผูนั้นออกมาแสดง เมื่อพิธีกรใหสัญญาณหยุดแสดง
ใหผูแสดงหยุดอยูกับที่ พิธีกรจะใหผูชมทายวาแสดงอะไรหรือเปนตัวอะไร
7. เมื่อมีผูทายถูกใหผูแสดงโคงผูนั้นและทําความเคารพประธานแลวกลับเขาที่
ถาทายผิดใหผูแสดงสั่นศีรษะแลวเริ่มแสดงใหมจนกวาจะมีผูทายถูก
8. ระหวางการแสดงผูชมสามารถสงเสียงสนุกสนานได
9. พิธีกรอาจชวยใหบรรยากาศมีความสนุกสนานขึ้น โดยใหเสียงประกอบก็ได
10. ควรเลือกและจัดตัวแสดงใหเหมาะสมกับวัยและความสามารถของสมาชิก
ขอเสนอแนะในการจัดตัวละครในการแสดงเงียบ
1. บุคคลสําคัญในประวัติศาสตร เชน พันทายนรสิงห นางนพมาศ ฯลฯ
2. บุคคลอาชีพตาง ๆ เชน แพทย แมคา ตํารวจ ฯลฯ
3. ตัวละครจากวรรณคดี เชน ขุนชางขุนแผน เจาเงาะ รจนา ฯลฯ
4. บุคคลที่มีเอกลักษณเดน ๆ ประจําตัว เชน ชาลี แชปลิน ซุปเปอรแมน ฯลฯ
5. เหตุการณจากภาพยนตร หรือหนังสือพิมพ ฯลฯ
6. ประเพณีตาง ๆ ของไทย เชน สงกรานต บวชนาค ลอยกระทง ฯลฯ
กิจกรรมนักบําเพ็ญประโยชน
เพื่อใหสมาชิกยุวกาชาดมีความรู ความเขาใจในกิจกรรมบําเพ็ญประโยชน สามารถ
ปฏิบัติตามโครงการที่วางไวอยางถูกตอง เหมาะสม
1. เพื่อปลูกฝงใหสมาชิกยุวกาชาดบําเพ็ญตนใหเปนประโยชนตอสังคมได
2. เพื่อสงเสริมและสนับสนุนใหสมาชิกยุวกาชาด ปฏิบัติตนเพื่อสนองตออุดมการณ
และวัตถุประสงคของยุวกาชาด มีความภาคภูมิใจในวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีและมรดก
ของชาติ
3. เพื่อใหสมาชิกยุวกาชาด อนุรักษสภาพแวดลอมและธรรมชาติ เปนผูที่มีความ
เสียสละและบําเพ็ญตนใหเปนประโยชนแกสวนรวม
1. ความหมายของการบําเพ็ญประโยชน
2. ประเภทของกิจกรรมบําเพ็ญประโยชน
3. กิจกรรมบําเพ็ญประโยชนที่เหมาะสมกับสมาชิกยุวกาชาด
4. การเขียนโครงการบําเพ็ญประโยชน
5. การเขารวมโครงการบําเพ็ญประโยชนกับหนวยงานและชุมชน
1. แบ งกลุ มอภิ ปรายและวางแผนร วมกั น เพื่ อจั ดทํ าโครงการบํ าเพ็ ญประโยชน
โดยมีผูบังคับบัญชายุวกาชาดเปนที่ปรึกษา
2. ใหแตละกลุมเขียนโครงการบําเพ็ญประโยชนและดําเนินการตามโครงการ เชน
2.1 โครงการชวยกันทําบัตรสุขภาพ
2.2 โครงการจัดปายนิเทศและสมุดภาพ
2.3 โครงการจัดกิจกรรมและดูแลรักษาสิ่งแวดลอมในโรงเรียน
2.4 โครงการปลูกหรือบํารุงรักษาพืชสมุนไพรในโรงเรียน
2.5 โครงการปฏิบัติงานในสถานสงเคราะห
2.6 โครงการเขารวมกิจกรรมบําเพ็ญประโยชนกับหนวยงานและชุมชน
2.7 โครงการจัดแหลงขาวสารประจําหมูบาน
2.8 โครงการประดิษฐสิ่งของ บัตรอวยพร เพื่อสรางสัมพันธภาพและกําลังใจ

2.9 โครงการถุงของขวัญ
2.10 โครงการเขารวมกิจกรรมกับชุมชนดานขนบธรรมเนียมประเพณี และ
วันสําคัญของทองถิ่น
3. จัดฉายวีดิทัศนหรือสไลด เพื่อใหความรูแกสมาชิกยุวกาชาด
4. สรุป รายงาน เผยแพรผลการปฏิบัติกิจกรรม
1. หนังสือคนควา
3. ภาพยนตร
4. สไลด
5. รูปภาพ
6. สมุดภาพ
7. หนังสือพิมพ วารสารตาง ๆ
8. แผนภูมิ
9. ตัวอยางบัตรสุขภาพ
10. ตัวอยางโครงการ
11. วัสดุ อุปกรณในแตละโครงการ
มีสวนรวมโครงการปฏิบัติกิจกรรมบําเพ็ญประโยชนไมนอยกวา 3 ขอ
1. เขียนและปฏิบัติตามโครงการไดอยางนอย 1 โครงการ
2. ปฏิบัติงานตามที่ไดรับมอบหมายภายในโรงเรียนอยางนอย 2 โครงการ
3. เขารวมกิจกรรมบําเพ็ญประโยชนรวมกับหนวยงานหรือชุมชน อยางนอย 1 ครั้ง
4. จัดทําสมุดบันทึกกิจกรรมบําเพ็ญประโยชน ตามที่ไดรับมอบหมาย
ภาพเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษนักบําเพ็ญประโยชน
การปฏิบัติกิจกรรมของสมาชิกยุวกาชาดเพื่อใหผานเกณฑตามที่กําหนด ใหอยูในดุลยพินิจ
ของผูบังคับบัญชายุวกาชาดพิจารณา ทั้งนี้โดยคํานึงถึงความปลอดภัยและความเหมาะสมตาม
วุฒภิ าวะของสมาชิกยุวกาชาด
.
เนื้อหากิจกรรมบําเพ็ญประโยชน
เปนการจัดกิจกรรมเพื่อสงเสริมและสนับสนุนใหสมาชิกยุวกาชาด ปฏิบัติตนเพื่อ
สนองตออุดมการณและวัตถุประสงคของยุวกาชาด มีความภาคภูมิใจในวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม
ประเพณีและมรดกของชาติ พรอมที่จะอนุรักษสภาพแวดลอมและธรรมชาติ เปนผูที่มีความเสียสละ
และบําเพ็ญตนใหเปนประโยชนแกสวนรวม
ประเภทของการบําเพ็ญประโยชน
การดํารงชีวิตอยูในสังคมอยางมีความสุข จําเปนตองมีการชวยเหลือเอื้ออาทรกัน
มีความเสียสละ ไมเห็นแกประโยชนสวนตนเพียงอยางเดียว กิจกรรมบําเพ็ญประโยชน เปนกิจกรรม
ที่เสริมสรางความรัก ความสามัคคี รวมพลังกันสรางชุมชนใหมีความเจริญกาวหนา
1. การบําเพ็ญประโยชนที่สามารถทําไดในชีวิตประจําวัน สมาชิกยุวกาชาดสามารถ
บําเพ็ญประโยชนในชีวิตประจําวันได เชน การชวยถือของใหผูใหญ การชวยคนขามถนน การชวยกัน
รักษาความสะอาดในบริเวณโรงเรียน ชุมชน ที่อยูอาศัย เหลานี้เปนการกระทําที่ทุกคนพึงกระทํา
ดวยความเต็มใจ สมัครใจ โดยไมมีการบังคับ แสดงใหเห็นถึงลักษณะนิสัยที่ดี
2. การบําเพ็ญประโยชนโดยมีการวางแผนไวลว งหนา จะทําใหมกี ารดําเนินการบรรลุ
จุดหมายทีก่ ําหนดไว เชน การเดินรณรงคกําจัดยุงลาย ตองมีการวางแผนจัดเตรียมปาย นัดหมาย
ผูเขารวมกิจกรรม เปนตน
ขั้นตอนการวางแผนจัดกิจกรรมบําเพ็ญประโยชน
1. การประชุมวางแผนกิจกรรม
2. กําหนดขอบขาย / วัตถุประสงค
3. กําหนดสถานที่ / วันเวลา / งบประมาณ
4. กําหนดรายละเอียดของกิจกรรม
5. เสนอขออนุมัติโครงการ
6. ดําเนินการจัดโครงการ
7. สรุป / ประเมินผลการจัดกิจกรรม
ประโยชนของการวางแผนการจัดกิจกรรม
1. ดําเนินงานไดตรงตามวัตถุประสงค
2. มีการวางแผนที่จะแกปญหาซึ่งคาดวาจะเกิดขึ้นได
3. สามารถประเมิน / สรุปผลงานเพื่อนํามาใชในการจัดกิจกรรมครั้งตอไป
3. การบํ า เพ็ ญ ประโยชน ใ นโอกาสที่ มี เ หตุ ด ว น ฉุ ก เฉิ น เหตุ ด ว น ฉุ ก เฉิ น

เปนเหตุการณที่เกิดขึ้นโดยไมมีการคาดเดาลวงหนา สมาชิก
ยุ ว กาชาดสามารถให ค วามช ว ยเหลื อ ในกรณี ฉุ ก เฉิ น ได
เหตุ ด ว น ฉุ ก เฉิ น ที่ พ บบ อ ย ได แ ก อุ ท กภั ย วาตภั ย อุ บั ติ ภั ย
อัคคีภัย
การให ความชว ยเหลื อผูประสบภัย ตาง ๆ ในกรณี
เหตุฉุก เฉิน สมาชิกยุ ว กาชาดสามารถใหความชวยเหลือได
ดังนี้
3.1 การปฐมพยาบาลผูไดรับบาดเจ็บ
3.2 การรับบริจาคหนังสือ หรือสิ่งของเพื่อนําไปมอบแกผูประสบภัย
3.3 การใหบริการตาง ๆ เชน การดูแลเด็ก การทําความสะอาดอาคารสถานที่
การทําอาหารใหกับผูประสบภัยรับประทาน
4. การบําเพ็ญประโยชนเพื่อเปนการตอบแทน ความกตัญูกตเวทีเปนเครื่องหมาย
แสดงความดี
กตัญู - การรูคุณทาน
กตเวที - การตอบแทนคุณ
กตัญูกตเวที - การรําลึกและ
ตอบแทนผูมพี ระคุณ
บุคคลที่สมาชิกยุวกาชาดควรแสดงความกตัญูกตเวที ไดแก
1. พอ แม
2. ครู – อาจารย
3. พระสงฆ
4. ทหาร ตํารวจ
5. พระบรมวงศานุวงศ
5. การบําเพ็ญประโยชนดา นการอนุรักษไวซึ่งความเปนระเบียบเรียบรอย ทําไดโดย
การถนอม ดูแล รักษา ซอมแซมใหคงสภาพเดิมไว เชน การดูแลโบราณสถาน โบราณวัตถุ และ
ขนบธรรมเนียมประเพณี
การบําเพ็ญประโยชน ทําไดหลายลักษณะ ไดแก
1. การบําเพ็ญประโยชนตอบุคคล กระทําไดหลายระดับ เชน ตนเอง
บุคคลที่เกี่ยวของ บุคคลในชุมชน สถาบันพระมหากษัตริย เปนตน
2. การบําเพ็ญประโยชนตอสถานที่ สถานที่มีหลากหลายลักษณะ ไดแก
สวนสาธารณะ บ อน้ํา สระน้ํา อุทยานแหง ชาติ ศูน ย พัฒ นาเด็ ก ก อ นวัย เรี ย น ศาสนสถาน ถนน
แมน้ํา ศาลาพักรอน โบราณสถาน หองสมุด สถานีอนามัย เปนตน การบําเพ็ญประโยชนตอสถานที่
ไดแก การทําความสะอาด ปลูกไมดอกไมประดับ ทาสีใหม เปนตน
การดูแลรักษาโบราณสถาน เชน การบูรณซอมแซม การกําจัดวัชพืช
เปนตน
การบําเพ็ญประโยชนอทุ ยานแหงชาติ เชน การใหความรู การรักษาดูแล
การปลูกปาทดแทน เปนตน
การบํา เพ็ ญ ประโยชน ต อ ห อ งสมุ ด ชุ ม ชน เช น เปลี่ ย นป า ยนิ เ ทศ
บริจาคหนังสือ ซอมแซมหนังสือ เปนตน
การบําเพ็ญประโยชนศูนยพัฒนาเด็กเล็กกอนวัยเรียน เชน การดูแล
ความปลอดภัยในการปฏิบัติภารกิจประจําวัน เปนตน
การบําเพ็ญประโยชนตอสถานีอนามัย เชน การรักษาความสะอาด
บริเวณสถานีอนามัย เปนตน
3. การบําเพ็ญประโยชนรวมกับชุมชน ไดแก
3.1 การพัฒนาชุมชน
3.2 กิจกรรมเกี่ยวกับขนบธรรมเนียมประเพณี
3.3 กิจกรรมเกี่ยวกับการปองกันชีวิตและสุขภาพ
กิจกรรมการเดินทางไกล
การเดิ น ทางไกลเป น กิ จ กรรมที่ ฝ ก ให ส มาชิ ก ยุ ว กาชาดได ศึ ก ษาวิ ธี ก ารสั ง เกต
ฝกความอดทน สามัคคี เสียสละ รูจักแกปญหาเฉพาะหนา มีภาวะในการเปนผูนําและผูตามที่ดี
1. เดินทางไกลในระยะทาง 3-5 กิโลเมตรได
2. ใชแผนที่หรือเข็มทิศประกอบการเดินทางได
3. เขียนแผนที่สังเขปประกอบการเดินทางได
4. ปฏิบัติงานตามที่ไดรับมอบหมายได
5. สรางความสามัคคีในหมูคณะ
1. หลักการเดินทางอยางปลอดภัย เชน กฎจราจร เครื่องหมายตาง ๆ ในการ
เดินทาง สัตว และพืชมีพษิ
2. การเดินทางไกลเพื่อการศึกษาธรรมชาติและสถานที่สาํ คัญในทองถิ่น
3. การอาน การใชแผนที่ เข็มทิศ
4. การเขียนแผนที่สังเขปประกอบการเดินทาง
1. สมาชิกยุวกาชาดวางแผนรวมกันถึงวิธีการที่จะไดรับเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษ
2. เตรียมอุปกรณและเครื่องใชตามความเหมาะสม
3. ปฏิบัติการเดินทางไกลตามขอตกลง
4. รายงานผลการเดินทางไกล
1. คูมือครูผูสอนกิจกรรมยุวกาชาด
2. สื่ออุปกรณที่จําเปน
3. แผนที่และเข็มทิศ
4. กระเปายา
5. แบบรายงานการเดินทางไกล
6. ชุมชนรอบ ๆ สถานศึกษา
7. แหลงเรียนรูตามความเหมาะสม
8. วีดิทัศนกิจกรรมคาย
10. หองสมุด
11. สวนสาธารณะ
1. เดินทางไป-กลับ ระยะทางไมนอยกวา 3 กิโลเมตร
2. ทํารายงานการเดินทางไกล โดยใชแผนที่และเข็มทิศประกอบ
3. ปฏิบัติงานตามที่ไดรับมอบหมายไดไมนอยกวา 4 รายการ
ภาพเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษการเดินทางไกล
ของผูบังคับบัญชายุวกาชาดพิจารณา ทั้งนี้โดยคํานึงถึงความปลอดภัยและความเหมาะสมตามวุฒิ
ภาวะของสมาชิกยุวกาชาด
เนื้อหากิจกรรมการเดินทางไกล
การเดินทางไกลคืออะไร
การเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาด คือ การเดินทางจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง
ซึ่งครูผูนําหรือผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะเปนผูกําหนดระยะทาง และทางเดินใหแกสมาชิกยุวกาชาด
ความมุงหมายของการเดินทางไกล
การเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาด มีความมุงหมายใหญ ๆ อยู 4 ประการ คือ
1. เพื่อฝกความอดทนและสงเสริมสุขภาพพลานามัย เพราะในการฝกอบรมสมาชิก
ยุวกาชาดนั้น มีความประสงคที่จะอบรมใหสมาชิกยุวกาชาดไดเขาใจและปฏิบัติตามวัตถุประสงค
ของยุวกาชาด และคําปฏิญาณตนของยุวกาชาด จะเห็นไดวาความมุงหมายของการเดินทางไกล

ในขอ 1 นี้ จะบรรลุตามคําปฏิญาณตนของยุวกาชาดขอที่ 3 ที่กลาววา ขาฯ จะรักษาอนามัยของ
ตนเอง และสงเสริมอนามัยของผูอื่น เพราะการเดินทางไกลนั้น สมาชิกตองสุขภาพดีอยูกอนแลว
และเมื่อไดเดินทางไกลก็จะทําใหสุขภาพดีขึ้น และการเดินทางไกลนั้นจะตองรวมไปกันเปนหนวย
ซึ่งจะทําใหสมาชิกยุวกาชาดไดดูแล ชวยเหลือเพื่อน ๆ สมาชิกไปดวย
2. เพื่ อ ฝ ก ให ส มาชิ ก ยุ ว กาชาด มี
ระเบีย บวิ นั ย การเดิ น ทางไกลของสมาชิ ก ยุ ว กาชาด
ไมวาจะเปนระดั บใดก็ตาม ผูบังคับบัญชายุวกาชาด
จะตองจัดใหสมาชิกยุวกาชาดไดเดินทางไกลเปนระบบ
หนวย โดยมีหัวหนาหนวยเดินนําหนา และรองหัวหนา
หนวยเดินปดทายแถวเสมอ และในระหวางการเดินทาง
ไกลนั้น สมาชิกยุวกาชาดจะตองไมแตกแถว ซึ่งการเดิน
ทางไกลในลักษณะนี้จะทําใหสมาชิกยุวกาชาดตองอยูในระเบียบตลอดเวลา เปนการฝกสมาชิก
ยุวกาชาดใหมีระเบียบและอยูในวินัยตลอดเวลา
3. เพื่อฝกใหสมาชิกยุวกาชาดรูจักชวยตนเอง และรูจักทํางานรวมกับผูอื่น การเดิน
ทางไกลของสมาชิกยุวกาชาดระดับตาง ๆ นั้น ผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะกําหนดหรือมอบหมายงาน
ใหสมาชิกยุวกาชาดไดทําระหวางเดินทางไกลดวยทุกครั้ง ซึ่งอาจจะเปนงานเฉพาะบุคคลหรืองาน
เปนหนวย ซึ่งเปนการฝกใหสมาชิกยุวกาชาดไดรูจักฝกการสังเกต การจดจํา และไดทํางานรวมกับ
ผูอื่น รูจักรับผิดชอบตองานที่ไดรับมอบหมาย ทั้งงานกลุมและงานสวนตัว
4. เพื่อใหเกิดความสนุกสนาน ตื่นเตน ตามความตองการในวัยเด็กเพราะการเดิน
ทางไกลนั้น สมาชิกยุวกาชาดจะไดรับความสนุกสนานเพลิดเพลินกับบรรยากาศตามธรรมชาติ
ตลอดเสนทางที่ไดเดินไป รวมทั้งจะไดพบเห็นสิ่งแปลกใหมที่สมาชิกยุวกาชาดอาจจะไมไดเคยพบเห็น
มากอน ซึ่งจะทําใหสมาชิกยุวกาชาดเกิดความตื่นเตนและสนุกสนานระหวางเดินทางไกล
การเตรียมตัวในการเดินทางไกล
ในการเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาดในระดับตาง ๆ นั้น ระยะทางในการเดิน
ทางไกลและสถานที่ที่จะใชเดินทางไกล จะมีระยะทางและสถานที่ที่ผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะจัดให
แตกตางกัน ดังนั้น ในการจัดใหสมาชิกยุวกาชาดเดินทางไกลนั้น ผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะตอง
คอยแนะนํ า ให ส มาชิ ก ยุ ว กาชาดได เ ตรี ย มตั ว ให พ ร อ มก อ นจะถึ ง วั น ที่ จั ด ให มี ก ารเดิ น ทางไกล
ผูบังคับบัญชายุวกาชาดควรจะไดจัดเตรียมตัวกอนเดินทางไกล ดังนี้
1. ขออนุญาตนายกหมูยุวกาชาดโรงเรียน เพื่อจัดกิจกรรมเดินทางไกลใหแกสมาชิก
ยุวกาชาด จะเปนการเดินทางไกลภายในบริเวณโรงเรียนสําหรับยุวกาชาดระดับ 1 หรือยุวกาชาด
ระดับไหน ๆ ก็ตาม
2. ขออนุ ญ าตจากผู ป กครองของสมาชิ ก ยุ ว กาชาดเป น ลายลั ก ษณ อั ก ษร เช น
นําสมาชิกออกเดินทางไกล ในกรณีที่จัดเดินทางไกลนอกบริเวณโรงเรียน เปนตน
3. อธิบายและซักซอมสมาชิกยุวกาชาด ใหเขาใจในวิธีการตาง ๆ เครื่องหมายตาง ๆ
และการใชอุปกรณระหวางการเดินทางไกล พรอมทั้งมอบหมายงานในระหวางเดินทางไกล
4. สํารวจเสนทางและจัดเตรียมเสนทาง พรอมทั้งติดตั้งเครื่องหมายตาง ๆ ที่จําเปน
ตองใชในการเดินทางไกลใหเรียบรอย
หลักทัว่ ไปและอุปกรณสาํ หรับเดินทางไกล
1. เครื่องหลัง ในการเดินทางไกลระยะสั้น ๆ ใชเวลาไมนาน สมาชิกยุวกาชาด
ไมตองเตรียมอาหารไปรับประทาน แตถาไปไกลและใชเวลานาน ก็ตองเตรียมอาหารสําเร็จรูป
หรืออาหารแหง ตลอดจนภาชนะหุงตม บางครั้งก็มีอาหารสดติดตัวไปดวย
ในการบรรจุเครื่องหลังมีคําแนะนํายอ ๆ ดังนี้
1.1 เครื่องหลัง ควรเลือกขนาดที่เหมาะสม ไมใหญหรือเล็กจนเกินไป
1.2 การบรรจุ สิ่ ง ของลงในเครื่ อ งหลั ง ควรเอาของที่ ใ ช ภ ายหลั ง หรื อ หนั ก ๆ
ไวขางลาง ของที่ใชกอนหรือใชบอย ๆ ไวขางบน ของบางประเภทควรใสถุงผาหรือถุงพลาสติก จะทํา
ใหสะดวกในการเก็บ ของนิ่ม ๆ เชน ผาหม ผาปูที่นอน บรรจุไวดานติดกับหลังของสมาชิกยุวกาชาด
เพื่อใหนุม เปนตน
1.3 อาหารสดอาหารแหงที่นําไปควรจะมีน้ําหนักเบา กินเนื้อที่นอย รายการ
อาหาร (เมนูอาหาร) ก็ควรเปนชนิดงาย ๆ ไมยุงยาก และใชเวลาประกอบไมนาน
2. เครื่องใชประจําตัว ควรนําไปพอประมาณไมมากเกินไป เพราะจะทําใหเครื่องหลัง
มีน้ําหนักมาก นอกจากนี้สิ่งของที่ไมจําเปนอยานําติดตัวไป
3. การเลือกเสนทาง ควรเลี่ยงไมเดินตามถนนใหญที่มีการจราจรคับคั่ง ถาหาก
มีความจําเปนตองเดิน สมาชิกยุวกาชาดจะตองระมัดระวังมิใหเกิดอุบัติเหตุ ถาเดินเวลากลางคืน
เดือนมืด ควรใชผาสีขาวพันขา หรือติดสีสะทอนแสงเพื่อเปนที่สังเกตของผูที่ขับรถ หัวหนาหนวยควร
ถื อคบไฟ ตะเกี ย ง หรื อไฟฉาย สมาชิก ยุ ว กาชาดต องไม ทํา ความเดือดร อนใหกับ ชาวบา นด ว ย
ประการตาง ๆ เชน
3.1 อยาเดินบุกเหยียบย่ําตนขาวและพืชตาง ๆ ที่ปลูกไว
3.2 อยาหัก หรือถอนตนไมและพืชตาง ๆ ที่ปลูกไว
3.3 อยาตอนปศุสตั วใหแตกกระจาย

3.4 อยารื้อถอนรั้วที่เขาปกไว ตลอดจนผัก ผลไม และสิ่งตาง ๆ หามหยิบฉวย
เอาไปโดยพลการ
3.5 ไมควรเดินตามทางรถไฟ และเมื่ อจะข ามทางรถไฟต องระมั ดระวัง เมื่ อ
เห็นวาปลอดภัยแลวจึงขาม
3.6 การเดินทางไกลไมใชเปนการ “แขงขันการเดิน” การเดินอยางปกติ เมื่อเดิน
ได 30 นาที ควรหยุดพัก 4 – 5 นาที ทั้งนี้ เพื่อเปนการพักผอนและคอยผูมาลาชา ระหวางพัก
ควรจะถอดถุงเทาออกเพื่อใหเทาไดรับความเย็นบาง ไมอบ
4. การรั ก ษาอนามั ย ระหว า งการเดิ น ทางไกล ในระหว า งการเดิ น ทาง สมาชิ ก
ยุวกาชาดจะตองระมัดระวังรักษาอนามัยของตนเอง ใหสามารถเดินทางไดจนถึงจุดหมายปลายทาง
การรักษาสุขภาพอนามัยอาจจะทําไดหลายทาง เชน
4.1 สุขภาพทางกาย การระวังรักษารางกายไมใหไดรับอันตรายจากสิ่งแวดลอม
ระวังไมใหเกิดเปนไขขณะเดินทาง
4.2 สุ ข ภาพทางจิ ต ในขณะเดิ น ทางไกล สุ ข ภาพจิ ต ของผู เ ดิ น ทางไกล
มีความสัมพันธอยางยิ่งกับสุขภาพของรางกาย และสภาพความพรอมของรางกายในการเดินทาง
เพราะถาจิตใจไมพรอมหรือไมเกิดความสนุกสนานในการเดิน ก็จะทําใหกิจกรรมระหวางการเดินทาง
ไมประสบผลสําเร็จตามวัตถุประสงค ฉะนั้น กอนออกเดินทางไกล ผูบังคับบัญชายุวกาชาดควร
จะไดชี้แจงและกระตุนใหสมาชิกยุวกาชาดเกิดความกระตือรือรนในการเดินทางไกล และรวมกิจกรรม
ตาง ๆ ระหวางการเดินทางไกลอยางเต็มใจและสนุกสนาน
5. การเลื อ กสถานที่ ตั้ ง ค า ยพั ก แรม ควรอยู ใ นทํ า เลที่ เ หมาะสม เป น ที่ โ ล ง แจ ง
และมีเนื้อที่พอที่จะฝกได นอกจากนี้ยังตองพิจารณาในสิ่งตอไปนี้
5.1 น้ํา จะตองมีเพียงพอทั้งน้ําดื่มและน้ําใช และตองเปนน้ําที่สะอาดปลอดภัย
5.2 พื้นดิน พื้นดินเหนียวไมคอยดี เพราะเมื่อเทน้ํา หรือฝนตกลงมาน้ําจะไหล
ลงสูพื้นดินชามาก ดินเปนโคลน ควรเลือกพื้นดินที่มีลักษณะเปนดินปนทราย
5.3 ทิ ศ ท า ง ล ม ล ม ม า จ า ก ท า ง
ทิศไหน มีที่กําบังลมอยางไรควรพิจารณาการกางเต็นท
ไม ค วรให ใ กล ต น ไม ใ หญ ม ากนั ก เพราะเมื่ อ ฝนตกน้ํ า
จะไหลจากใบไม ล งสู เ ต็ น ท ทํ า ให เ ต็ น ท เ ป ย กแฉะเป น
เวลานาน และกิ่งไมอาจตกมาเปนอันตรายได เต็นทพัก
ควรอยู ใ นที่ โ ล ง แจ ง แดดส อ งได นอกจากนี้ ก ารเลื อ ก
สถานที่ตั้งคายพักแรมยุวกาชาด ควรใหอยูใกลกับสถานีอนามัย หรือโรงพยาบาล ไมควรตั้งคาย

พักแรมใกล ๆ แมน้ําหรือบึงใหญ ๆ เพราะสมาชิกยุวกาชาดอาจไดรับอันตรายหรือเกิดอุบัติเหตุได
6. โอกาสในการจัดการเดินทางไกล ในการเดินทางไกลควรไปในวันหยุดโรงเรียน
เชน วันเสาร วันอาทิตย หรือวันหยุดพิเศษอื่น ๆ ทั้งนี้ เพื่อมิใหสมาชิกยุวกาชาดตองเสียเวลาเรียน
และควรหลีกเลี่ยงฤดูฝน เพราะจะเปนอันตรายตอสุขภาพได อีกทั้งกิจกรรมจะไมบรรลุวัตถุประสงค
ที่ตั้งไว
ดังนั้น ผูบังคับบัญชายุวกาชาดควรไดกําหนดแผนการเดินทางไกลเอาไววา ปหนึ่ง
จะไปกี่ครั้ง กลุมใด ระดับใด จะไปที่ไหน เมื่อใด เมื่อกําหนดดังนี้แลว สมาชิกยุวกาชาดก็ควรจะได
ทราบลวงหนาและไดเตรียมตัวเนิ่น ๆ
อุปกรณทจี่ ําเปนในการเดินทางไกล
ในการเดินทางไกลนั้น ผูเขารวมเดินทางไกล จะตองจัดเตรียมอุปกรณและเครื่องใช
สวนตัวใหพรอมกอนเดินทางไกล อุปกรณที่จะนําติดตัวไปนั้น จะตองพิจารณาใหเหมาะสมกับสภาพ
สิ่งแวดลอมของทิศทางและระยะทางที่จะเดินทางไกล สําหรับการเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาดนั้น
ผูบังคับบัญชายุวกาชาดจะตองชี้แนะใหสมาชิกยุวกาชาดไดรูถึงอุปกรณที่จําเปนตาง ๆ และการใช
อุปกรณที่เหมาะสมในการเดินทางไกล เพราะการเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาดแตละระดับนั้น
ระยะทางและความลําบากในการเดินทางแตกตางกัน อุปกรณที่สมาชิกยุวกาชาดจําเปนตองนํา
ติดตัวไปนอกจากแผนที่และเข็มทิศแลว ยังมีอุปกรณที่จําเปนอื่น ๆ อีก เชน สมุด ปากกา ดินสอ ยางลบ
วงเวีย น กระติ กน้ํา ที่ตอ งนํา ติดตัว ไปเสมอ ๆ แลว ยังมี อุปกรณขนาดใหญ ขึ้นไปอีก ที่ สมาชิ ก
ยุวกาชาดตองนําไปดวย เชน เชือก ไมงาม มีดพก ฯลฯ แตไมจําเปนจะตองนําไปเปนรายบุคคล
โดยแต ล ะหน ว ยควรจะมี อุ ป กรณ เ หลา นี้ ใ ช ใ นระหว า งการเดิ น ทางไกล ซึ่ ง เป น การเดิ น ทางไกล
นอกโรงเรียน หรืออาจจะไปอยูคายพักแรมนอกโรงเรียนแลวมีการเดินทางไกลขณะอยูคายพักแรม
สรุป
ในการจัดกิจกรรมเดินทางไกลใหแกสมาชิกยุวกาชาด ผูบังคับบัญชายุวกาชาด
ควรจะตองคํานึงถึงหลักใหญ ๆ 5 ประการ ซึ่งใชคํายอเปนสูตรวา 4 W 1 H กลาวยอ ๆ คือ
1. When หมายถึง การเดินทางไกลของสมาชิกยุวกาชาด ผูบังคับบัญชายุวกาชาด
ควรจะจัดขึ้นเมื่อไร แตตามปกติแลวควรจะเปนวันหยุดโรงเรียนวันเสาร – อาทิตย โดยศึกษาฤดูกาล
ลักษณะภูมิอากาศที่เหมาะสมในการเดินทางไกลใหปลอดภัยดวย
2. What หมายถึง การเดินทางของสมาชิกยุวกาชาดจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง

ซึ่งผูบังคับบัญชายุวกาชาด เปนผูกําหนดระยะทางและเสนทางเดินใหแกสมาชิกยุวกาชาด
3. Why หมายถึง จะตองมีวัตถุประสงคในกิจกรรมการเดินทางไกลนั้นวา สมาชิก
ยุวกาชาดจะไดประโยชน ไดความรูอะไร จากการเดินทางไกลนั้น ๆ
4. Where หมายถึ ง จะจั ด ให ส มาชิ ก ยุ ว กาชาดเดิ น ทางไปไหน และจุ ด หมาย
ปลายทางอยูที่ไหน ตามเสนทางที่เดินทางไปมีภูมิประเทศรื่นรมย มีประโยชนที่จะทําใหเกิดความรู
พรอมความสนุกสนาน และเพลิดเพลินในการเดินทางไกลนั้น ๆ ดวย
5. How หมายถึง การเดินทางไกลจะไปอยางไร เดินไปตลอดหรือไปดวยพาหนะ
ยวดยานตาง ๆ กอนแลวจึงเดินทางไกลที่มีการพักแรมดวย และตองจัดเตรียมอะไรไปบาง เพื่อให
สอดคลองและเหมาะสมกับสภาพทองถิ่น รวมทั้งวิธีการที่จะนําสิ่งของเครื่องใชบางอยางไปไดอยางไร
การเดิ น ทางไกลเป น กิ จ กรรมพิ เ ศษที่ ส มาชิ ก ยุ ว กาชาดนิ ย มชมชอบมาก
ผูบังคับบัญชายุวกาชาด ควรจะจัดใหสมาชิกยุวกาชาดไดเดินทางไกล และควรจะมีการทดสอบ
สมาชิกยุวกาชาด เพื่อใหสมาชิกยุวกาชาด มีสิทธิ์ที่จะไดรับเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษ (Badge)
วิชาเดินทางไกลดวย การเดินทางไกลมีประโยชนแกสมาชิกยุวกาชาด ดังนี้
1. ฝกความอดทน และความไมประมาท ความรอบคอบของสมาชิกยุวกาชาด
2. ฝกใหสมาชิกยุวกาชาดรูจักการเตรียมตัวและเตรียมสิ่งของที่จําเปนในการเดิน
ทางไกล
3. เพื่อฝกใหสมาชิกยุวกาชาดรูจักสังเกตและมีความจําดี
4. ทําใหเกิดความสามัคคีในหมูคณะ ชวยเหลือกัน และทํางานเปนขบวนการหมูพ วก
5. ทําใหสมาชิกยุวกาชาด ไดมีโอกาสไดชื่นชมธรรมชาติและเรียนรูธรรมชาติและ
สิ่งแวดลอม
กิจกรรมนักปฐมพยาบาล 1
การปฐมพยาบาลผูบาดเจ็บที่มีบาดแผลจากสาเหตุตาง ๆ จะตองมีความรูในเรื่อง
หลักการปฐมพยาบาล การประเมินอาการผูบาดเจ็บ บาดแผล การหามเลือด และการใชผาพันแผล
ไดอยางถูกวิธี จึงจะสามารถชวยเหลือผูบาดเจ็บใหพนจากอันตรายไดอยางมีประสิทธิภาพ
1. มีความรูความเขาใจ ปฏิบัติการปฐมพยาบาลได
2. ประเมินอาการผูบาดเจ็บได
3. ปฏิบัติการหามเลือดดวยวิธตี าง ๆ ได
4. ปฐมพยาบาลแผลชนิดตาง ๆ ได
1. หลักการปฐมพยาบาลและการประเมินอาการผูบาดเจ็บ
2. บาดแผล การหามเลือด และการใชผาพันแผล
1. สมาชิกยุวกาชาดเลาประสบการณจริง และรวมกันอภิปราย
2. ศึกษาจากวีดทิ ัศน ภาพยนตร ภาพอุบัติเหตุ หนังสือพิมพ
3. สาธิตเกี่ยวกับ
3.1 หลักการปฐมพยาบาล
3.2 การประเมินอาการผูบาดเจ็บ
3.3 การหามเลือดดวยวิธกี ารตาง ๆ
3.4 การปฐมพยาบาลบาดแผลชนิดตาง ๆ
3.5 การทําความสะอาดบาดแผล
3.6 การใชผาสามเหลี่ยมและผามวนพันแผลในลักษณะตาง ๆ
4. แบงหนวยฝกปฏิบัติเปนฐาน
5. กําหนดสถานการณใหแกปญ  หา
2. แผนภาพหลั ก การปฐมพยาบาล การประเมิ น อาการผู บ าดเจ็ บ บาดแผล
การหามเลือด และการใชผาพันแผล
3. ภาพขั้นตอนการปฐมพยาบาล
4. หนังสือพิมพขาวอุบัติเหตุ
1. ปฏิบัติการประเมินอาการผูบาดเจ็บ
2. ปฏิบัติการหามเลือด อยางนอย 2 วิธี
3. ปฏิบัติการทําความสะอาด ทําการปฐมพยาบาล และใชผาพันแผลอยางนอย 2 วิธี
4. แกปญหาและทําการปฐมพยาบาลไดอยางเหมาะสมจากสถานการณที่กาํ หนด
ภาพเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษนักปฐมพยาบาล 1
การปฏิบัติกิจกรรมของสมาชิกยุวกาชาดเพื่อใหผานเกณฑตามที่กําหนด ใหอยูในดุลยพินิจ
ของผูบังคับบัญชายุวกาชาดพิจารณา ทั้งนี้โดยคํานึงถึงความปลอดภัยและความเหมาะสมตามวุฒิ
ภาวะของสมาชิกยุวกาชาด
เนื้อหากิจกรรมนักปฐมพยาบาล 1
1. อุบัติเหตุและการขอความชวยเหลือ ความหมายของอุบัติเหตุ ตราบใดที่มนุษยยังมี
การเคลื่อนไหว มีการกระทํากิริยาอาการตาง ๆ ไมวาจะเปนการเดิน การนั่ง การวิ่ง การนอนหรือ
การกระทํากิจกรรมใด ๆ ในชีวิตประจําวัน อาจมีเหตุการณที่เราไมคาดคิดเกิดขึ้นไดเสมอและสิ่งนั้น
คือ อุบัติเหตุนั่นเอง
อุบัติเหตุ หมายถึง สิ่งที่เกิดขึ้นโดยไมคาดคิดและเมื่อเกิดขึ้นแลวอาจทําใหเกิดบาดเจ็บ
ทุพพลภาพ อาจถึงแกชีวิตได
อุบัติเหตุเกี่ยวของกับองคประกอบ 3 ประการ คือ
1. ผูไดรับอุบัติเหตุ หมายถึง มนุษย
2. สิ่งที่เปนเหตุใหเกิดอุบัติเหตุ เชน ยานยนต
ไฟฟา อาวุธ ของมีคม เครื่องมือเครื่องใช และอุปกรณ
ในการปฏิบัติงาน เปนตน
3. เวลาและสถานที่ที่เกิดอุบัติเหตุ เชน เวลา
ค่ําคืน เวลาฝนตก ที่ที่มีความสูง สถานที่กอสรางที่ไมปลอดภัย บนถนน เปนตน
องคประกอบของอุบัติเหตุ
เมื่อมีอุบัติเหตุเกิดขึ้น ผลที่ตามมาก็คือการบาดเจ็บ สูญเสีย ซึ่งมากนอย
เพียงใดขึ้นอยูกับเหตุการณ และหากไมไดรับความชวยเหลือ อาการของผูประสบอุบัติเหตุอาจรุนแรง
มากถึงขั้นเสียชีวิตได
อุ บั ติ เ หตุ ส ามารถป อ งกั น ได ห ากไม ป ระมาท การป อ งกั น อุ บั ติ เ หตุ โ ดย
การใหการศึกษาแกเยาวชน ใหรูจักระมัดระวังอันตราย ไมเปนคนมักงายและไมประมาท ใหรูจัก
หลีกเลี่ยงปจจัยตาง ๆ ในอันที่จะกอใหเกิดอุบัติเหตุ เชน ใหขามถนนในบริเวณทางขาม ไมปนปาย
ที่สูง ไมเลนในบริเวณที่เปนหลุมเปนบอ หรือมีเศษวัสดุทิ้งเกลื่อนกลาด เปนตน
เมื่อพบผูประสบอุบัติเหตุ สิ่งที่สําคัญที่สุดที่จะชวยเหลือบุคคลเหลานั้นได
คือ การปฐมพยาบาล
การขอความชวยเหลือ
เมื่ อ พบผู ป ว ยหรื อ ผู ป ระสบอุ บั ติ เ หตุ บางครั้ ง ก็ ส ามารถเข า ไปให ก าร
ช ว ยเหลื อ ด ว ยตนเองได ทั น ที แต ใ นบางครั้ ง อาจอยู ใ นสถานการณ ที่ เ กิ น กํ า ลั ง ดั ง นั้ น เราต อ ง
พิจารณาดวยความเร็วและรอบคอบ และถาจําเปนอาจจะตองขอความชวยเหลือจากผูอื่น
สภากาชาดอเมริกัน (1991) ไดกําหนดแผนปฏิบัติการณในกรณีฉุกเฉินไว
4 แผน ซึ่งยุวกาชาดไทยสามารถเรียนรูไดและปฏิบัติไดเชนเดียวกัน
แผนที่ 1 สํารวจสภาวการณ
1.1 พิจารณาสถานการณวา มีความปลอดภัยพอที่ผูชว ยเหลือจะเขาไป
ใหใกลชิดกับสถานการณเดิมไดหรือไม
1.2 พิจารณาเหตุการณวา มีอะไรเกิดขึ้น ใชเวลา 2-3 วินาที
1.3 สํารวจจํานวนผูบาดเจ็บวามีผูไดรับบาดเจ็บจํานวนเทาใด มีอาการ
บาดเจ็บมากนอยเพียงใด
1.4 สํารวจผูช วยเหลือวามีใครอยู
ใกล ๆ พอที่จะขอความชวยเหลือไดหรือไม
แผนที่ 2 สํารวจผูประสบอุบัติเหตุ
2.1 ตรวจผูป ระสบอุบัติ เ หตุโดย
การเขย า ตัว คือบริเวณหั ว ไหลทั้ ง 2 ขา ง และถามว า
“เป น อย า งไรบา ง”
2.2 ขอความชวยเหลือโดยการตะโกนดวยเสียงดังวา “ชวยดวย”
2.3 เปดทางเดินหายใจโดยใชสันมือขางหนึ่งกดหนาผากผูบาดเจ็บ อีกมือ
หนึ่งใชนิ้ว 2 นิ้วเชยคางผูบาดเจ็บขึ้น
2.4 สั ง เกตการณ ห ายใจของผู ป ระสบอุ บั ติ เ หตุ โดยใช ต าดู หู ฟ ง และ
สัมผัสลมหายใจ
2.5 เปาปากผูประสบอุบัติเหตุ 2 ครั้ง (ในกรณีที่ผูปว ยไมหายใจ)
2.6 สํารวจชีพจรโดยแตะบริเวณซอกคอ ถาชีพจรไมเตนใหนวดหัวใจ
2.7 สํารวจบาดแผล วามีเลือดออกหรือไมเพื่อการหามเลือด
แผนที่ 3 การขอความชวยเหลือ โดย

3.1 ไปเรียกผูใ หญมาใหความชวยเหลือ
3.2 โทรศัพทแจงเหตุ โดยอาจใหผูอนื่ แจง หรือแจงเองโดยปฏิบัติดังนี้
3.2.1 เรียก 191 หรือเบอรโทรศัพทฉุกเฉินของทองทีท่ ี่เกิดเหตุ

3.2.2 แจ ง ข า ว เริ่ ม ต น การพู ด ว า “นี่ เ ป น โทรศั พ ท ฉุ ก เฉิ น มี
อุบัติเหตุ...”
3.3 รายงานโดยใหรายละเอียดในสิ่งตอไปนี้
3.3.1 ใครที่ไดรับอุบัติเหตุ จํานวนกี่คน
3.3.2 อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นคืออะไร
3.3.3 ผูประสบอุบัติเหตุมีอาการอยางไร
3.3.4 สถานที่เกิดเหตุอยูที่ใด
3.3.5 เหตุเกิดเมื่อไร
3.3.6 เหตุเกิดอยางไร
แผนที่ 4 ใหการปฐมพยาบาล
4.1 สํารวจบาดแผล
4.2 ใหการปฐมพยาบาลโดยทั่วไป
2. หลักเบื้องตนของการปฐมพยาบาล
ความหมายของการปฐมพยาบาล การปฐมพยาบาล หมายถึง การใหความชวยเหลือ
ผูบาดเจ็บจากอุบัติเหตุตาง ๆ หรือผูปวยกะทันหันใหพนจากอันตราย กอนที่จะสงใหแพทยรักษาตอไป
โดยทั่ว ๆ ไปการปฐมพยาบาลจะปฏิบัติ ณ สถานที่เกิดเหตุ นอกจากสถานที่นั้น ๆ ไมเหมาะสม
และไมสะดวกแกการปฐมพยาบาล หรือหากปฏิบัติการ ณ ที่นั้น ผูปวยหรือผูบาดเจ็บอาจไดรับ
อุบัติเหตุซ้ําอีกได
วัตถุประสงคของการปฐมพยาบาล
1. ชวยชีวิตผูปวย โดยใชวสั ดุเทาที่จะหาไดในบริเวณทีเ่ กิดเหตุ
2. ปองกันอาการทรุดหนักของผูปวย เพื่อมิใหมีอาการทีเ่ ลวลง
3. ชวยเหลือผูปวยใหฟน คืนสติ เพื่อใหคนื สูสภาพเดิมเร็วที่สุด
สิ่งที่ควรคํานึงของผูปฐมพยาบาล
1. ตองปองกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นในระยะตอไป
2. ตองพยายามหาวิธีการตาง ๆ เพื่อชวยชีวิตไว
3. ตองบรรเทาความเจ็บปวดหรือทรมานใหลดลง
4. รีบนําสงโรงพยาบาล หากพิจารณาเห็นวาเกินขีดความสามารถของ
ตนเอง หรือไดรับการปฐมพยาบาลเรียบรอยแลว
คุณสมบัตขิ องผูปฐมพยาบาลที่ดี
1. ควรเปนผูที่ไดรับการฝกอบรมในเรื่องการปฐมพยาบาล หรือมีความรู
และทักษะในการปฐมพยาบาล
2. สามารถควบคุมสติของตนเองไดดี ไมหวาดกลัวหรือตกใจเกินกวาเหตุ
และใหกําลังใจผูบาดเจ็บ
3. เปนผูมีความละเอียดออน รับรูลักษณะอาการของผูบ าดเจ็บไดฉับไว
4. ตัดสินใจเร็ว มีความรอบคอบและรับรูเกี่ยวกับสถานพยาบาลในทองถิ่น
นั้น ๆ
5. สามารถเปนที่ปรึกษา ใหคําแนะนําในเรื่องของการปองกันอุบัติเหตุได
หลักทัว่ ไปของการปฐมพยาบาล
1. อยาตื่นเตน ตกใจ
2. สังเกตอาการของผูปวย
3. สํา รวจการตกเลือ ด ถา มี เ ลื อ ดออกต อ งทํ า การห า มเลื อด เพื่อ ไม ใ ห
ผูปวยเสียเลือดมาก เพราะถามีการเสียเลือดมาก จะทําใหเกิดอาการช็อกได
4. ใหการปฐมพยาบาลตามลําดับความสําคัญ
5. นําสงโรงพยาบาล
3. การปฐมพยาบาลผูบาดเจ็บ
บาดแผล หมายถึง การฉีกขาดของผิวหนัง และเนื้อเยื่อตามสวนตาง ๆ ทั้งภายใน
และภายนอกรางกาย
ประเภทของบาดแผล แบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คือ
1. บาดแผลเป ด คื อ บาดแผลที่ เ กิ ด ขึ้ น ภายนอกร า งกาย มี ลั ก ษะ
ผิวหนาฉีกขาด และมีเลือดออกมาก
2. บาดแผลปด คือ บาดแผลที่เกิดขึ้นภายในรางกายที่ผิวหนังไมฉีกขาด
แตเนื้อเยื่อภายใน เอ็นใตผิวหนัง หลอดเลือด หรือกลามเนื้อฉีกขาด จะมีลักษณะบวม เขียวคล้ํา
เนื่องจากมีเลือดไหลออกมาจากสวนที่ฉีกขาด ที่เรียกวา หอเลือด และมีอาการเจ็บปวด ระบม
ลักษณะตางๆ ของบาดแผลและการปฐมพยาบาล
1. แผลตัด เกิดจากการที่รางกายถูกของมีคมบาดหรือตัด บาดแผลชนิดนี้
ขอบแผลจะเรียบและแคบ และมักเปนแนวยาว อาจเกิดอันตรายจากการตกเลือดได
การปฐมพยาบาล
1.1 แผลขนาดเล็ ก ใช นิ้ ว หั ว แม มื อ หรื อ ผ า สะอาดกดที่ แ ผลเพื่ อ
หามเลือด ถาเปนแผลขนาดใหญใหใชผาพับหลายชั้นและกดที่แผลโดยตรง
1.2 ลางแผลดวยน้ําสะอาดและ
น้ําสบู
1.3 ใชผาสะอาดปดแผล
1.4 ถาแผลกวางมาก มีเลือดออก
และจํา เป น ต อ งเย็บ แผล ใหหา มเลือดก อน ไมต อ งล า งแผล
1.5 รีบนําสงโรงพยาบาล
2. แผลถลอก เปนแผลตื้น ๆ ทีม่ ีผิวหนังลอกหลุด หรือขูดขวน มีเลือดออก
เล็กนอย
2.1 ลางแผลดวยน้ําสะอาดและสบูจนหมดสิ่งสกปรก
2.2 ใชผาสะอาดกดที่แผล เพื่อใหเลือดหยุดไหล
2.3 ใสยาสําหรับแผลสด อาจปดแผลหรือไมก็ได
3. แผลฉีกขาด เกิดจากของไมมีคมบาด ขอบแผลจะกะรุงกะริ่ง ไมเรียบ
อันตรายของบาดแผลชนิดนี้คือการเสียเลือดมาก โดยเฉพาะในรายที่มีแผลลึกและกวาง
3.1 หามเลือดโดยใชผาสะอาดวางทับที่ปากแผล และใชมือกด
3.2 ใชผาสะอาดพันทับแผลอีกครั้ง
3.3 ยกบริเวณที่มบี าดแผลใหสูง (ถายกได)
3.4 ถาแผลกวางหรือลึกมาก ใหปฏิบัติตามขอ 1
4. แผลที่มีวัตถุปกคา ถาผูบาดเจ็ บมีวัตถุ ปกคาอยู ในอวั ยวะส ว นหนึ่ง
สวนใดของรางกาย ควรชวยเหลือดังนี้
4.1 ห า มดึ ง วั ต ถุ ที่ เ สี ย บคาออกเด็ ด ขาด เพราะจะทํ า ให เ ลื อ ดออก
มากขึ้น
4.2 ใช ผ า สะอาดกดรอบ ๆ วั ต ถุ นั้ น ระวั ง อย า ให วั ต ถุ นั้ น กดลึ ก ลง

ไปอีก
4.3 ถาไมสามารถหาผาสะอาดกดรอบแผลได ใหใชผายืดพันเหนือ
และใตวัตถุนั้น ใหวัตถุนั้นอยูนิ่งที่สุด
บรรณานุกรม
กลุ ม ส ง เสริ ม และพั ฒ นายุ ว กาชาด สป. คู มื อ การจั ด กิ จ กรรมยุ ว กาชาด กิ จ กรรมพิ เ ศษ.
พิมพครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : องคการรับสงสินคาและพัสดุภัณฑ, 2548.
กองยุวกาชาด กรมพลศึกษา. คูมือครูผูสอนกิจกรรมยุวกาชาด วิชาการอยูคาย. พิมพครั้งที่ 2.
กรุงเทพฯ : มีเดีย เพรส, 2536.
พรรณี ดิสสรา. งานชุมนุมยุวกาชาด กลุมประเทศเอเชียแปซิฟก ครั้งที่ 9, 2547.
สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน สป. บทเรียนคอมพิวเตอรชว ยสอน กิจกรรม
ยุวกาชาด. พิมพครั้งที่ 2. นครราชสีมา : สยามมัลติซอฟต.
สํานักงานยุวกาชาด สภากาชาดไทย. วารสารยุวกาชาด. กรุงเทพฯ : ประชาชน จํากัด, 2549.
พรรณี ดิสสรา. คูมือการบริหารกิจกรรมยุวกาชาดในสถานศึกษา. กรุงเทพฯ : 2549.
ศูนยฝก อบรมปฐมพยาบาล สภากาชาดไทย. ชีวิตจะปลอดภัยถาใสใจปฐมพยาบาล. พิมพครัง้ ที่ 2.
กรุงเทพฯ : ตีรณสาร, 2547.
ภาคผนวก
ภาคผนวก
สัญลักษณกาชาด
กากบาทแดงบนพืน้ ขาว (Red Cross) ใชในประเทศทั่ว ๆ ไป
เสี้ ย ววงเดื อ นแดง (Red Crescent) ใช เ ฉพาะกลุ ม ประเทศอาหรั บ หรื อ ประเทศ
ที่นับถือศาสนาอิสลาม
เครื่องหมายยุวกาชาด
สั ญ ลั ก ษณ ยุ ว กาชาด เป น รู ป กากบาทสี แ ดงบนพื้ น สี ขาว ลอ มรอบด ว ยวงกลมสี น้ํา เงิ น
รูปกากบาทเปนรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส 5 รูปประกอบกัน วงกลมสีน้ําเงินมีความหนาของเสนวงกลม
เทากับครึ่งหนึ่งของรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ขอบวงกลมดานในหางจากเสนขอบดานบน ดานลางและ
ดานขางของกากบาท มีอัตราสวนเทากับครึ่งหนึ่งของรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส เชนกัน
เครื่องหมายกิจกรรมพิเศษ
เครื่องหมายกิจกรรมพิเศษ หมายถึง เครื่องหมายที่สมาชิกยุวกาชาดจะไดรับและมีสิทธิ์
ประดับไดหลังจากผานการวัดผลกิจกรรมพิเศษนั้น ๆ ตามที่หลักสูตรกําหนด เปนเครื่องหมายที่ทํา
ดวยผา มีลักษณะเปนรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส กวาง 4 เซนติเมตร ยาว 4 เซนติเมตร และจําแนกสีตามระดับ
โดยมีรายละเอียดดังนี้
ยุวกาชาดระดับ 1 สีชมพู
ยุวกาชาดระดับ 2 สีแสด
ยุวกาชาดระดับ 3 สีมวง
การประดับเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษ
เครื่องหมายที่ทําดวยผา ใหประดับที่แขนเสื้อดานซาย กึ่งกลางระหวางไหลกับศอก
เรียงกันเปนแถวตามแนวนอน แถวใดเกิน 3 วิชาใหขึ้นแถวใหม เวนระยะเครื่องหมายและระหวาง
แถว 1 เซนติเมตร
เครื่องหมายสายเกียรติยศ
เครื่องหมายสายเกียรติยศ เปนเครื่องหมายมอบใหในกรณีที่สมาชิกยุวกาชาดระดับ 2 และ
สมาชิกยุวกาชาดระดับ 3 สามารถสอบผานกิจกรรมพิเศษตั้งแต 9 กิจกรรมขึ้นไป
ยุวกาชาดระดับ 2 เปนเชือกถักสีน้ําเงิน ลักษณะคลายสายยงยศ ใชประดับเครื่องแบบ

โดยคลองที่ไหลดานซายใตอินทรธนู ปลายสายดานหนึ่งเสียบเก็บไวในกระเปาเสื้อดานซาย
ยุวกาชาดระดับ 3 เปนเชือกถักลายสีน้ําเงินสลับสีขาว ลักษณะเปนสายยงยศ ใชประดับ

เครื่องแบบโดยคลองที่ไหลดานซายใตอินทรธนู ปลายสายดานหนึ่งเสียบเก็บไวในกระเปาเสื้อดานซาย
การประดับสายเกียรติยศ
เมื่อสมาชิกยุวกาชาดสอบไดเครื่องหมายวิชาพิเศษครบ 9 รายวิชาตามหลักเกณฑ
จะประกอบพิธีประดับสายเกียรติยศ โดยทําพิธีที่หนาเสาธงยุวกาชาด และมีขั้นตอนในการประดับ
ดังนี้
1. พิธีกรเรียกสมาชิกยุวกาชาดจัดแถวครึ่งวงกลมบริเวณหนาเสาธง พิธีกรสั่ง “นิ่ง”
แลวสั่ง “พัก” จากนั้นพิธีกรมายืนอยูทางขวาหรือทางซายของเสาธง ในระหวางที่สมาชิกยุวกาชาด
กํา ลัง จัดแถว นายกหมูยุว กาชาด ผูนํากลุม รองผูนํา กลุม และผูบัง คับบัญชายุวกาชาดเข าแถว
หนากระดานหลังเสาธง นายกหมูยุวกาชาดยืนอยูกลางแถว
2. พิธีกรเชิญนายกหมูยุวกาชาดไปที่หนาเสาธงและสั่ง “ทั้งหมด - ตรง” แลวสั่ง

“พัก” ผูนํากลุมกลาวรายงานตอนายกหมูยุวกาชาด
3. พิธีกรเรียกชื่อสมาชิกยุวกาชาดที่ไดรับสายเกียรติยศออกมายืนหนานายกหมู
4. นายกหมูยุวกาชาดประดับสายเกียรติยศ (หากมีจํานวนมากจะประดับเปนหนวย
โดยใหผูนํากลุม และรองผูนํากลุมมารวมประดับ)
4.1 การมอบเปนบุคคล
พิ ธี ก รเรี ย กชื่ อ สมาชิ ก ยุ ว กาชาดที่ ไ ด รั บ สายเกี ย รติ ย ศ สมาชิ ก
ยุวกาชาดออกมายืนหนานายกหมูยุวกาชาด นายกหมูยุวกาชาดคลองสายเกียรติยศ ใหสมาชิก
ยุวกาชาดจัดสายเกียรติยศใหเรียบรอย ขวาหันกลับเขาที่ พิธีกรเรียกสมาชิกยุวกาชาดคนตอไป
4.2 การมอบเปนหนวย
พิ ธี ก รเรี ย กหน ว ยสี ที่ ส มาชิ ก ยุ ว กาชาดที่ ไ ด รั บ สายเกี ย รติ ย ศ สมาชิ ก
ยุว กาชาดทั้ งหนวยออกมายืนหนานายกหมู ผูนํากลุม และรองผู นํากลุ ม คล องสายเกีย รติยศให
สมาชิกยุวกาชาดภายในหนวยจัดสายเกียรติยศเรียบรอยทุกคน หัวหนาหนวยสั่ง “ขวา-หัน” พิธีกร

เรียกหนวยอื่น ๆ จนครบ
5. เมื่อสมาชิกยุวกาชาดประดับสายเกียรติยศเรียบรอย ใหกลับไปเขาแถวตามเดิม
6. สมาชิกยุวกาชาดกลาวคําปฏิญาณตน
7. นายกหมูยุวกาชาดใหโอวาท
8. เสร็จพิธี
การทําสายเกียรติยศ
ลั ก ษณะ ระดั บ 2 ทํ า ด ว ยเชื อ กสี น้ํ า เงิ น ขนาดเส น ผ า ศู น ย ก ลาง 3 มิ ล ลิ เ มตร
จํานวน 2 เสน เสนที่ 1 ยาวประมาณ 150 เซนติเมตร และเสนที่ 2 ยาวประมาณ 60 เซนติเมตร
ระดั บ 3 ทํ า ด ว ยเชื อ กสี น้ํ า เงิ น และสี ข าว ขนาดเส น ผ า ศู น ย ก ลาง 3
มิลลิเมตร จํานวน 2 เสน (เชือกสีน้ําเงิน 1 เสน และเชือกสีขาว 1 เสน) ตัดเชือกสีน้ําเงินใหยาว
ประมาณ 150 เซนติเมตร และตัดเชือกสีขาวใหยาวประมาณ 60 เซนติเมตร
วิธีถัก วิธีถักสายเกียรติยศทั้งระดับ 2 และระดับ 3 จะปฏิบัติเหมือนกัน ในที่นี้
จะขอยกตัวอยางวิธีถักเฉพาะระดับ 3 เทานั้น เพราะสามารถสังเกตไดงายเนื่องจากความแตกตางกัน
ของสีเชือกทั้ง 2 เสน
ขั้นที่ 1 จัดเชือกทั้ง 2 เสน ใหมีลักษณะดังรูป (สมมุติใหปลายเชือกทั้งสาม
มีชื่อเรียก 1, 2, 3 ตามลําดับ)
ขอสังเกต ปลายเชือก 1 กับ 3 จะยาวเทากัน สวนปลายเชือก 2 จะยาวกวาประมาณ 10 เซนติเมตร

ขั้นที่ 2 จัดเชือกใหมีลักษณะดังภาพแรก แลวผูกเปนเงื่อนบวงสายธนู
ขั้นที่ 3 จับปลายเชือกอีกดานหนึ่งของเชือกสีน้ําเงิน (ดานบน) มาสอด

ยอนตามทิศทางของตัวมันเอง ดังภาพที่ 5, 6 และ 7
5 6 7
หมายเหตุ ในภาพที่ 7 ดึงเชือกใหแนน ปลายเชือกสีน้ําเงินเหลือใหตัดเก็บโดยวิธีใดก็ได เชน

ใชความรอน ใชกาวชนิดแหงเร็ว ฯลฯ
ขั้นที่ 4 เริ่มถักโดยการนําเชือกดานซาย (2) ไขวผานดานหนามาอยูเปน

เสนกลาง ตอไปนําเชือกดานขวา (3) ไขวผานดานหนามาอยูเปนเสนกลางและนําเชือกดานซาย (1)
ไขวผานดานหนามาอยูเปนเสนกลาง ทําสลับกันไปแบบนี้เหมือนถักเปย จนไดความยาวเชือกที่ถัก
ประมาณ 15 เซนติเมตร
หมายเหตุ ในขณะที่ถักเชือก ตองพยายามบังคับใหลายถักมีความหนาแนนสม่ําเสมอกันตลอด

ไมถักจนตึงหรือหยอนจนเกินไป เพื่อจะไดลายถักที่สวยงาม ประณีต
ขั้นที่ 5 เมื่อถักเชือกไดความยาวตามที่ตองการแลว ใหเก็บปลายเชือก

ใหแนนและสวยงาม โดยเริ่มจากในจังหวะที่เชือกสีน้ําเงิน (2) ไขวจากซายมาอยูระหวางกลาง
ตอจากนั้นใหจับเชือกเสนขวามือไขวสอดยอนขึ้นดังภาพ (แตยังไมตองดึงใหแนน)
ขั้นที่ 6 ในลั กษณะเดี ยวกั น ให จั บเชื อกเส นซ ายมื อ (1) ไขว สอดย อนขึ้ น
ดังภาพ (แตยังไมตองดึงใหแนน)
ขั้นที่ 7 เชื อ กเส น ที่ เ หลื อ (2) ให ส อดย อ นขึ้ น ตามทิ ศ ทางเดิ ม 2 ครั้ ง
เหลือบวงเชือกไวดานลาง ดังรูป
ขั้นที่ 8 ปลายเชือกที่เหลือตัดเก็บใหเรียบรอยดวยวิธีใดก็ได เชน ใชความรอน

ใชกาวชนิดแหงเร็ว ฯลฯ
ประกาศคณะกรรมการบริหารยุวกาชาด
เรื่อง แนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการเดินทางไกล
และการอยูคายพักแรมของยุวกาชาด
-----------------------------------
เพื่อใหการเดินทางไกลและการอยูคายพักแรมของสมาชิกยุวกาชาด ดําเนินไปดวยความ
เรียบรอยในแนวทางเดียวกัน คณะกรรมการบริหารยุวกาชาดจึงไดกําหนดแนวทางปฏิบัติสําหรับ
การเดินทางไกลและการอยูคายพักแรมของสมาชิกยุวกาชาด ไวดังตอไปนี้
ขอ 1 การพาสมาชิกยุ วกาชาดไปนอกสถานที่เ พื่อเดินทางไกลและอยูคายพักแรม
มีวัตถุประสงคเพื่อเพิ่มพูนความรูเกี่ยวกับยุวกาชาดใหแกสมาชิกยุวกาชาด ฝกฝนใหมีความอดทน
อยู ใ นระเบี ย บวิ นั ย รู จั ก ช วยตนเอง อยู และทํ า งานร ว มกั บผู อื่ น จํ าแนกออกเป น 2 ประเภท คื อ
การพาไปนอกสถานศึกษาและไมพักคางคืน และการพาไปนอกสถานศึกษาและพักคางคืน
ขอ 2 ใหผูบังคับบัญชายุวกาชาดวางแผนไวลวงหนาเพื่อนําสมาชิกยุวกาชาดที่เลือกเรียน
วิชาคายพักแรมไปฝกเดินทางไกลและพักแรมในปหนึ่งไมนอยกวา 1 ครั้ง ครั้งหนึ่งใหพักอยางนอย
หนึ่งคืน
ขอ 3 สมาชิกยุวกาชาดที่จะรวมเดินทางไกล ตองไดรับความยินยอมจากผูปกครองของ
สมาชิกยุวกาชาดกอน กรณีที่มีการพักแรมดวย นอกจากจะไดรับการยินยอมจากผูปกครองแลว
จะตองไดรับอนุญาตทั้งจากหนวยราชการตนสังกัด และนายกยุวกาชาดจังหวัด หรือนายกยุวกาชาด
อําเภอ หรือผูที่ไดรับมอบหมายดวย
ใหโรงเรียนที่ประสงคจะนําสมาชิกยุวกาชาดไปเดินทางไกล และอยูคายพักแรมกําหนด
วัตถุประสงคและเสนทางการเดินทาง ไวในหนังสือขออนุญาตเพื่อประกอบการพิจารณาอนุญาต
ดวย
ขอ 4 ในระหวางการเดินทางไกลและอยูคายพักแรม ผูบังคับบัญชาตองระมัดระวังดูแล
สมาชิกยุวกาชาดอยางใกลชิด เพื่อปองกันมิใหเกิดอันตรายตอสมาชิกยุวกาชาดผูเขารับการอบรม
อนึ่ง เพื่อปองกันปญหาอันเกิดจากอันตรายที่อาจเกิดแกสมาชิกยุวกาชาด ควรจัดใหมีการประกัน
ชีวิตสมาชิกยุวกาชาดทุกคน กอนการเดินทางไกล
ขอ 5 สมาชิกยุวกาชาดพึงงดเวนการกระทําใด ๆ ที่เปนการรบกวน หรือกอใหเกิดความ
เดือดรอนแกผูอื่น ตลอดระยะเวลาที่เขารวมกิจกรรม
ขอ 6 เมื่อเสร็จสิ้นการเดินทางไกลและอยูคายพักแรมแลว ใหผูบังคับบัญชาจัดทํารายงาน

สรุ ปผลการเดิ นทางไกลและการอยูคา ยพั กแรมโดยละเอีย ด เสนอตอผู สั่ง อนุญาตเพื่ อรั บ ทราบ
การดําเนินการทุกครั้ง
ประกาศ ณ วันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2541
(นายสุรฐั ศิลปอนันต)
ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
ประธานคณะกรรมการบริหารยุวกาชาด
ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ
วาดวยการพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานที่ พ.ศ. 2549
.....................
โดยที่เห็นวาสมควรปรับปรุงระเบียบกระทรวงศึกษาธิการวาดวยการพานักเรียน
และนักศึกษาไปนอกสถานศึกษาใหเหมาะสมยิ่งขึ้น
อาศัยตามอํานาจตามความในมาตรา 12 แหงพระราชบัญญัติระเบียบบริหาร
ราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาจึงวางระเบียบไวดังตอไปนี้
ขอ 1 ระเบียบนี้เรียกวา “ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการวาดวยการพานักเรียนและ
นักศึกษาไปนอกสถานศึกษา พ.ศ. 2548”
ขอ 2 ระเบียบนี้ใหใชบงั คับตั้งแตวันถัดจากวันประกาศเปนตนไป
ขอ 3 ใหยกเลิกระเบียบกระทรวงศึกษาธิการวาดวยการพานักเรียนและนักศึกษา
ไปนอกสถานศึกษา พ.ศ. 2529
ขอ 4 ในระเบียบนี้
“นักเรียนและนักศึกษา” หมายความวา บุคคลซึ่งกําลังรับการศึกษาในสถานศึกษา
“สถานศึกษา” หมายความวา สถานศึกษาในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ และให
หมายความรวมถึงสถานศึกษาที่อยูในกํากับดูแล หรืออยูในความควบคุมของกระทรวงศึกษาธิการ
ดวย
“หัวหนาสถานศึกษา” หมายความวา ครูใหญ อาจารยใหญ ผูอํานวยการ อธิการบดี
หรือหัวหนาสถานศึกษาที่เรียกชื่ออยางอื่นทั้งของรัฐและเอกชน ที่มีอํานาจหนาที่หรือวัตถุประสงค
ในการจัดการศึกษา
“การพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานที่” หมายความวา การที่ครู อาจารย
หรือหัวหนาสถานศึกษาพานักเรียนและนักศึกษาไปทํากิจกรรมการเรียนการสอนนอกสถานที่ ตั้งแต
สองคนขึ้นไป ซึ่งอาจไปเวลาเปดทําการสอนหรือไมก็ได แตไมรวมถึงการเดินทางไกลและการเขาคาย
พักแรมของลูกเสือ ยุวกาชาด และเนตรนารี และการไปนอกสถานที่ตามคําสั่งในทางราชการ
ขอ 5 การพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานศึกษาจําแนกเปน 3 ประเภท คือ

1) การพาไปนอกสถานศึกษาไมคางคืน
2) การพาไปนอกสถานศึกษาคางคืน
3) การพาไปนอกราชอาณาจักร
ขอ 6 การพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานศึกษาทุกประเภท ใหปฏิบัติดังนี้
1) ตองไดรับอนุญาตกอน โดยขออนุญาตตามแบบที่กําหนดทายระเบียบนี้
2) ใหหัวหนาสถานศึกษาหรือผูไดรับมอบหมายเปนผูควบคุม และจะตอง
มีครูเปนผูชวยผูควบคุมดูแลในการเดินทาง โดยครูคนหนึ่งตอนักเรียนหรือนักศึกษา 30 คน
ถานักเรียนและนักศึกษาเปนหญิงไปดวย ใหมีครูหญิงควบคุมไปดวยตามความ
เหมาะสม
3) ผู ค วบคุม และผูช ว ยผูค วบคุ ม ต องดํ า เนิ น การให นัก เรี ย น นั ก ศึ ก ษา
อยูในระเบียบวินัย เพื่อใหการเดินทางเปนไปดวยความเรียบรอยและปลอดภัย
4) หามผูควบคุม ผูชวยผูควบคุมเสพหรือชักชวนใหพนักงานขับรถหรือ
ผูขับเรือเสพสุราหรือของมึนเมาขณะเดินทาง
5) ใหหัวหนาสถานศึกษาพิจารณาเลือกเสนทางที่จะเดินทาง เลือกยานพาหนะ
ที่อยูในสภาพมั่นคงแข็งแรงในการเดินทาง รวมถึงใหพิจารณาเลือกพนักงานขับรถหรือผูขับเรือ
ที่มีความรูความชํานาญดวย
6) ในการเดินทางใหพิจารณาขอความรวมมือไปยังหนวยงานที่เกี่ยวของ
เพื่อขอคําแนะนํา หรือขอความรวมมืออื่น ๆ เทาที่จําเปน รวมถึงจัดใหมีปายขอความแสดงใหเห็นวา
ยานพาหนะนั้นบรรทุกนักเรียนและนักศึกษา
ขอ 7 ให หั ว หน า สถานศึ ก ษาเป น ผู พิ จ ารณาและอนุ ญ าตให พ านั ก เรี ย นและ
นักศึกษาไปนอกสถานศึกษาตามขอ 5 (1) ผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาหรือผูไดรับ
มอบหมาย หรื อผูมี อํา นาจเหนื อ สถานศึ ก ษาขึ้น ไปอี ก ชั้น หนึ่ง แล ว แต กรณี เป น ผู พิจ ารณาและ
อนุญาตตามขอ 5 (2) และหัวหนาสวนราชการหรือผูไดรับมอบหมายเปนผูพิจารณาและอนุญาต
ตามขอ 5 (3)
ขอ 8 ใหสงคําขออนุญาต พรอมโครงการที่จะไปนอกสถานศึกษา ไปใหผูมีอํานาจ
พิจารณากอนวันออกเดินทาง เมื่อไดรับอนุญาตแลวจึงออกเดินทางได
ขอ 9 การพานักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานศึกษาใหเปนความสมัครใจเพื่อ
ไปทํากิจกรรมการเรียนการสอน หรือทัศนศึกษา มิใชพาไปเพื่อทดสอบสมรรถภาพหรือจัดกิจกรรมอื่น ๆ
เพื่อเปนการวัดผลใหคะแนน
ข อ 10 เมื่ อ พานั ก เรี ย นและนั ก ศึ ก ษากลั บ จากการพาไปนอกสถานศึ ก ษาแล ว

ใหรายงานใหผูสั่งอนุญาตทราบ
ขอ 11 ใหถือวาครู อาจารย หรือผูควบคุมนักเรียนและนักศึกษา ไปปฏิบัติหนาที่
ราชการและใหเบิกคาใชจายในการเดินทางได
ขอ 12 ใหปลัดกระทรวงศึกษาธิการรักษาการตามระเบียบนี้
ประกาศ ณ วันที่ 30 กันยายน 2548
(นายจาตุรนต ฉายแสง)
รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการ
(ตัวอยาง)
แบบขออนุญาตผูบังคับบัญชาพานักเรียน/นักศึกษาไปนอกสถานที่
สถานศึกษา .......................................................
(วัน เดือน ป) ..................................................................
เรื่อง การพานักเรียน / นักศึกษาไปนอกสถานศึกษา
เรียน .............................................................
ขาพเจาขออนุญาตนํานักเรียน/นักศึกษา มีจํานวน ................. คน และครู/อาจารย

ควบคุม ............. คน โดยมี ................................ เปนผูควบคุมไปเพือ่ .......................................
ณ ............................... จังหวัด ............................... เริ่มออกเดินทางวันที่ ..................................
เดือน ........................ พ.ศ. .............. เวลา .............. น. และจะไปตามเสนทางผาน ....................
................................................................... โดยพาหนะ ...........................................................
จะพักคางที่ ................................................. และกลับถึงสถานศึกษา วันที่ .................................
เดือน ....................... พ.ศ. ................. คาใชจายทัง้ สิ้น จํานวน ........................................... บาท
การไปครั้งนี้ไดปฏิ บัติตามกฎระเบียบกระทรวงศึกษาธิการวาดวยการพานั กเรียนและนักศึกษา
ไปนอกสถานศึกษาแลว
ขอแสดงความนับถือ
(.............................)
ตําแหนง.........................................
แบบขออนุญาตผูปกครองพานักเรียน/นักศึกษาไปนอกสถานที่
สถานศึกษา .......................................................
(วัน เดือน ป) ..................................................................
เรื่อง การพานักเรียน/นักศึกษาไปนอกสถานที่
เรียน .............................................................
ดวย (ชื่อสถานศึกษา) ............................................. มีความประสงคขออนุญาตนํา

(ชื่อนักเรียน/นักศึกษา) ................................................. ไปศึกษานอกสถานศึกษา ในการไปครั้งนี้
มีนักเรียน/นักศึกษา จํานวน .............. คน มีครู/อาจารยควบคุม ................. คน โดยมี ..................
....................................... เปนผูควบคุมเพื่อ ............................................ ณ ..............................
จังหวัด ............................ เริ่มออกเดินทางวันที่ ..................... เดือน .................... พ.ศ. ..............
เวลา ................... น. และจะไปตามเสนทางผาน ...................................... โดยพาหนะ ...............
จะพักคางที่ ........................... และกลับถึงสถานศึกษา วันที่ ................... เดือน ..........................
พ.ศ. .................... คาใชจายทัง้ สิ้น จํานวน ......................... บาท
จึงเรียนมาเพือ่ ขออนุญาตนํา (ชื่อนักเรียน/นักศึกษา) ............................................
ไปศึกษานอกสถานศึกษาในครั้งนี้
(.............................)
ตําแหนง.........................................
โปรดกรอกแบบขางลางนี้แลวสงคืนสถานศึกษา
ขาพเจา ............................................ ผูปกครองของ .........................................
อนุญาต ไมอนุญาต ให ........................... ไปศึกษานอกสถานศึกษาในครั้งนี้
ลงชื่อ ................................................ ผูป กครอง

แบบรายงานผลการพานักเรียน/นักศึกษาไปนอกสถานศึกษา
สถานศึกษา .......................................................
(วัน เดือน ป) ..................................................................
เรื่อง การพานักเรียน/นักศึกษาไปนอกสถานศึกษา
เรียน .............................................................
ตามที่ขาพเจาขออนุญาตนํานักเรียน/นักศึกษา มีจํานวน ...................... คน และ

ครู/อาจารยควบคุม ........................... คน โดยมี ........................................................................
เปนผูควบคุมไปเพื่อ .............................................................ณ ..........................................
จังหวัด ............................... เริ่มออกเดินทางวันที่ ...................................เดือน ........................
พ.ศ. .............. เวลา .............. น. ไดไปตามเสนทางผาน .............................................................
โดยพาหนะ ................................................ และกลับถึงสถานศึกษา วันที่ .............เดือน ............
พ.ศ. ................. นั้น
การพานักเรียน/นักศึกษาไปครั้งนี้ เปนไปดวยความ..............................................
(เรียบรอย หรือไมเรียบรอย ใหชี้แจงโดยละเอียด).........................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
(.............................)
ตําแหนง.........................................
ตัวอยางการเขียนโครงการ
1. ชื่อโครงการ เปนการระบุเพื่อใหทราบวาโครงการนั้นมีแนวทางปฏิบัติอยางไร และหวังผลตอบแทน

ในรูปใด ชื่อโครงการจะตองกําหนดไวอยางชัดเจน และสอดคลองกับเนื้อหาสาระของโครงการนั้น
การกําหนดชื่อโครงการ มี 2 ลักษณะ คือ
1.1 กําหนดชื่อโครงการตามชื่อตําแหนงหรือฐานะของผูเขารวมโครงการ เชน
“โครงการฝกอบรมเจาหนาที่และผูบังคับบัญชายุวกาชาด หลักสูตรผูนํายุวกาชาด”
1.2 กําหนดชื่อโครงการตามหัวขอวิชาหลักที่จัดกิจกรรม เชน โครงการอยูคายพักแรม
โครงการบําเพ็ญประโยชน เปนตน
2. หลักการและเหตุผล (บางแหงอาจใหความสําคัญและที่มาของโครงการ) เปนการกําหนด
ที่มาของโครงการ หลักการ และเหตุผลความจําเปนที่ตองทําโครงการนั้น ผูจัดทําโครงการจะตอง
ศึกษาขอมูลดานตาง ๆ ที่เกี่ยวของเพื่อชี้ใหเห็นสภาพปญหาและความจําเปนที่ตองทําโครงการ
3. วั ตถุป ระสงค คื อ สิ่ง หรื อ ผลงานที่ ตองการให เ กิ ด ขึ้น จากการดํ า เนิน โครงการ วั ตถุ ป ระสงค
จึงเปนสิ่งกําหนดแนวทางในการดําเนินงาน วัตถุประสงคที่ดีจะตองมีลักษณะ “SMART” คือ
S = Sensible เปนไปได
M = Measurable วัดได
A = Attainable ระบุสิ่งที่ตองการ
R = Reasonable มีเหตุผล
T = Time มีเงือ่ นเวลาดําเนินการ
4. เปาหมาย เปนความตองการที่ระบุในเชิงปริมาณ คุณภาพ หรือลักษณะเฉพาะและมักกํากับดวย
เงื่อนเวลา การกําหนดเปาหมายของโครงการจึงเปนการแสดงถึงความตองการที่จะเกิดขึ้นจากการ
ดําเนินโครงการแตละเวลา
5. วิธีดําเนินการ หรือกิจกรรม เปนขั้นตอนหรือรายละเอียดของกิจกรรมที่จะทําใหเกิดผลตาม
เปา หมายของโครงการ กิ จ กรรมที่ กํา หนดควรครอบคลุ ม เกี่ ย วกับหน า ที่ ระยะเวลาการปฏิ บั ติ
ขอบเขต และพื้นที่การปฏิบัติ นั่นคือวิธีดําเนินการ จะระบุวาจะทําอะไร อยางไร ใครเปนคนทํา
ทําที่ไหน เสร็จเมื่อใด
6. ระยะเวลาและขั้นตอนการดําเนินการ เปนการกําหนดชวงเวลาของการดําเนินโครงการ ซึ่ง
ตองมีเวลาเริ่มตน และสิ้นสุดที่แนนอน สวนขั้นตอนนั้นเปนการระบุกิจกรรมที่สําคัญ ชวงเวลา
ที่ดําเนินกิจกรรมนั้น เชน ในระหวางวันที่ 28 – 30 มิถุนายน 2549 รวม 2 คืน 3 วัน ณ ศูนยกิจกรรม
ยุวกาชาด “ผิน แจมวิชาสอน” เขตบางแค กรุงเทพมหานคร
7. คาใชจายและทรัพยากรที่ใชในโครงการ กําหนดที่มาของคาใชจายและรายการใชจายของ
โครงการ รวมทั้งระบุทรัพยากรอื่น ทั้งคน วัสดุ และอุปกรณและเครื่องมือที่จะใชในโครงการ
การกําหนดและการใชทรัพยากรนี้จะตองคํานึงถึงหลัก 4 E คือ
Economy = หลักประหยัด
Efficiency = หลักประสิทธิภาพ
Effectiveness = หลักประสิทธิผล
Equity = หลักยุติธรรม
8. ผลที่คาดวาจะไดรับ เปนการระบุผลที่เกิดขึ้นจากโครงการซึ่งบรรลุวัตถุประสงคและผลที่เกิดขึ้น
อื่น ๆ ที่สามารถแสดงไดทั้งผลโดยตรงและผลกระทบจากโครงการ
9. การประเมินผลและเงื่อนไขความสําเร็จ ระบุวิธีการประเมินผลโครงการและเงื่อนไขความ
สําเร็จ ซึ่งจะชวยใหทราบวาผลการประเมินเปนอยางไร ไดผลเทาไรจึงจะยอมรับไดวาการดําเนิน
โครงการนั้นสําเร็จ
10. ผูรับผิดชอบโครงการ ระบุตําแหนงหรือชื่อของผูรับผิดชอบโครงการนั้น
ตัวอยางการแบงหนาที่รับผิดชอบในการดําเนินงาน
การดําเนินงานแตละครั้ง ควรกําหนดกลุมของงานที่จะตองปฏิบัติและแบงฝายรับผิดชอบ
ตามขอบขายที่กําหนดไว เพื่อใหงานไดเปนไปโดยเรียบรอย ซึ่งอาจแบงไดดังนี้
1. ฝายวิชาการและเอกสาร มีหนาที่
1.1 จัดเตรียมขอทดสอบขั้นตน ขั้นปลาย (ถามี) ทํากราฟแบบประเมินผล สรุปผล
และเตรียมเอกสารตาง ๆ เชน คูมือ เพลง เนื้อหาวิชาตาง ๆ
1.2 จัดบอรดวิชาการตาง ๆ
1.3 จัดวิทยากรบรรยายวิชาตาง ๆ
1.4 ประสานงาน ควบคุ ม ดู แ ลในพิ ธี ก ารต า ง ๆ เช น พิ ธี เ ป ด -ป ด การอยู ค า ย
การปฐมนิเทศ ขั้นตอนการดําเนินการจัดคายใหเปนไปตามหลักเกณฑเนื้อหาหลักสูตร
1.5 อื่น ๆ ที่เกี่ยวของกับวิชาการ เอกสารทุกอยาง อํานวยความสะดวกใหวิทยากร
ในดานอุปกรณอื่น ๆ
ผูรับผิดชอบ ไดแก
1. ………………………………………………………......
2. ………………………………………………………......
3. ………………………………………………………......
4. ………………………………………………………......
5. ………………………………………………………......
2. ฝายนันทนาการและกิจกรรม มีหนาที่
2.1 ประสานงานกั บ ฝ า ยวิ ช าการและเอกสาร ในการจั ด เพลง เกม สอดแทรก
ระหวางชั่วโมง
2.2 รับผิดชอบในเรื่องกิจกรรม พิธีตอนรับ การเปด – ปดคาย การทดสอบกิจกรรม
และงานที่มอบหมาย
2.3 ดูแลใหกิจกรรมตาง ๆ เปนไปตามวัตถุประสงคของการจัดคาย
1. ………………………………………………………......
2. ………………………………………………………......
3. ………………………………………………………......
4. ………………………………………………………......
3. ฝายสวัสดิการและอาหาร มีหนาที่
3.1 จัดหาเวชภัณฑสําหรับผูเจ็บปวย บาดเจ็บ ปฐมพยาบาล หรือนําสงแพทย
ถาจําเปน
3.2 ใหบริการซื้อของใชจําเปนใหแกสมาชิก
3.3 ดูแลเรื่องอาหาร/เครื่องดื่ม/อาหารวาง แกวิทยากรและสมาชิก
3.5 บริการเมือ่ มีผูมาขอพบหรือมาเยี่ยมสมาชิก
1. ………………………………………………………......
2. ………………………………………………………......
3. ..……………………………………………………........
4. ………………………………………………………......
5. ………………………………………………………......
4. ฝายอาคาร สถานที่ มีหนาที่
4.1 เตรียมอาคาร สถานที่ใหพรอม
4.2 เตรียมอุปกรณตาง ๆ ที่จําเปนเกี่ยวกับอาคาร สถานที่
4.3 เตรียมน้ําดื่ม น้าํ ใช ไฟฟา โตะ เกาอี้ อืน่ ๆ ที่จําเปน
4.4 จัดติดตั้งเครื่องเสียงและอุปกรณประกอบอื่น ๆ
1. ………………………………………………………......
2. ………………………………………………………........
3. ……………………………………………..…………......
4. ………………………………………………………........
5. ……………………………………………………….........
.
5. ฝายเลขานุการ การเงิน ยานพาหนะ มีหนาที่ ดังนี้

5.1 วางแผนดําเนินการวาใคร ทําอะไร ที่ไหน อยางไร
5.2 จัดวางตัวบุคคล เชิญวิทยากร แบงงานฝายตาง ๆ
5.3 เชิญวิทยากรและจัดประชุมคณะผูดําเนินการ
5.4 จัดหาวัสดุ อุปกรณ ที่ตอ งใช
5.5 ประสานงานกับทุกฝายตลอดเวลาดําเนินงาน
5.6 เก็บรวบรวมผลการดําเนินงาน
5.7 ทําบัญชีการจายเงิน และรายงานตามลําดับ
5.8 ควบคุม ดูแลการใชยานพาหนะ
5.9 อื่น ๆ
1. ………………………………………………………......
2. ………………………………………………………......
3. ………………………………………………………......
4. ………………………………………………………......
5. ………………………………………………………......
ตัวอยางแบบการวางแผนดําเนินงาน
1. การรับรายงานตัว
ในวันที…่ …………เดือน…………………พ.ศ. ...........…
เวลา …………………… น. ถึง …………………….. น.
ผูรับรายงานตัว ไดแก
1. ………………………………………………….....…….
2. …………………………………………………….....….
3. ………………………………………………………......
2. พิธีตอนรับ
ในวันที… ่ ……เดือน…………………พ.ศ. ..................…
เวลา ………………. สถานที่ ……………………………..
วิธีการ ……………………………………………………....
พิธีกร ………………………………………………….....…
วัสดุ อุปกรณที่ใช ………………………………………....
ผูรับผิดชอบ
1. ……………………………......................................…
2. .…………………......................................................
3. ………………………………......................................
4. …………….....……...................................................
ในวันที…
่ ……….เดือน…………………พ.ศ. …............
เวลา .……………… สถานที่ ………………............……
วิทยากร ไดแก
1. ……………………………………………………….....
1.1 กลาวตอนรับ ชี้แจงวัตถุประสงค
1.2 แนะนําวิทยากรและเจาหนาที่
1.3 หลักปฏิบัติในการอยูคา ยพักแรม
1.4 เกณฑการตัดสินและผานการฝกอบรม
2. ……………………………………………………….....
2.1 การใชสมุดหรือแฟม
2.2 กําหนดกิจกรรมประจําวัน
2.3 หนวยบริการ
2.4 การแตงกาย (ผาผูกคอ ปายชื่อ เครื่องหมายหัวหนาหนวย
รองหัวหนาหนวยเครื่องหมายบริการ)
3. ………………………………………………………......
3.1 การตอนรับและขอบคุณวิทยากร
3.2 แนะนําสถานที่ อุปกรณเครื่องใชตาง ๆ
3.3 สัญญาณนกหวีด
3.4 สวัสดิการ (ยา อาหารวาง อาหาร การบริการ ฝากซือ้ ของ)
3.5 อุปกรณที่แจกให อุปกรณที่ตองสงคืน
4. พิธีเปด
1. วันที่ / เวลา ..………………………………………........
2. ประธาน ……………………………………………........
3. พิธีกร ………………………………………………........
4. ผูกลาวรายงาน …………………………………….........
5. ผูสงคํากลาวรายงาน และคํากลาวเปด ……………........
6. ผูสงเทียนชนวน ……………………………………........
7. ผูมอบของที่ระลึก ………………………………….........
8. ผูบริการเครื่องดื่มแกประธาน ……………………….......
5. พิธีปด
1. วันที่ / เวลา ..………………………………………........
2. ประธาน ……………………………………………........
3. พิธีกร ………………………………………………........
4. ผูกลาวรายงาน …………………………………….........
5. ผูสงคํากลาวรายงาน และคํากลาวเปด …………….......
6. ผูสงเทียนชนวน ……………………………………........
7. ผูสงวุฒิบตั รและเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษ ……….........
6. ทดสอบขัน้ ตน วันที่ ……………. เวลา ………………..น.

ผูรับผิดชอบ (ทําการทดสอบ - ตรวจ - ทํากราฟ)
1. ………………………….......................…......................
2. ……………………………….........................................
7. ทดสอบขัน้ ปลาย วันที่ ……………… เวลา ……………….น.
ผูรับผิดชอบ (ทําการทดสอบ - ตรวจ - ทํากราฟ)
1. ……………………………............................................
2. ……………………………….........................................
8. ประเมินผล วันที่ ………………… เวลา ……………… น.
1. ……………………………...........................................
2. …………………………………....................................
3. ……………………………...........................................
4. …………………………………....................................
9. สรุปและรายงาน
1. ……………………………………………………………
2. ……………………………………………………………
3. ……………………………………………………………
10. พิธีกรประจําวัน
พิธีกรประจําวัน ………………………….......................................
1. ……………………………….......................................
2. ………………………..................................................
1. ……………………………….......................................
2. …………………….....................….............................
1. ………………………..........……….............................
2 ………………….....................……..............................
11. การตรวจเยี่ยม
สายที่ 1 หนวยสี ……….………………........................................
1. ………………………………………............................
2. ………………………………………............................
3. ……………………………………….............................
สายที่ 2 หนวยสี …………..……………........................................
1. ………………………………………............................
2. ………………………………………............................
3. ………………………………………............................
ผูตรวจหนวยบริการทุกสี
1. ………………………………………...........................
2. ………………………………………...........................
ผูนํากายบริหาร
1. ………………………………………...........................
2. ………………………………………...........................
12. วิทยากรประจําหนวยสี
1. หนวยสี ……………………….. ไดแก ……………….
2. หนวยสี ……………………….. ไดแก ……………….
3. หนวยสี ……………………….. ไดแก ……………….
4. หนวยสี ……………………….. ไดแก ……………….
5. หนวยสี ……………………….. ไดแก ……………….
6. หนวยสี ……………………….. ไดแก ……………….
รวมอยูคายพักแรมทั้งหมด………… คน ชาย ……… คน หญิง ……… คน
ตัวอยาง
กําหนดกิจกรรมประจําวัน
เวลา 05.00 น. ตื่นนอน
เวลา 05.30 น. กายบริหารและเกมประมาณ 30 นาที /
ทําความสะอาดรางกาย
เวลา 07.00 น. รับประทานอาหารเชา
เวลา 07.30 น. รับการตรวจเยี่ยม
เวลา 08.00 น. พิธีหนาเสาธง
เปลี่ยนเครื่องแตงกายชุดลําลอง / เกม – เพลง
เวลา 09.00 น. กิจกรรมภาคเชา
เวลา 12.00 น. พักรับประทานอาหารกลางวัน
เวลา 13.00 น. กิจกรรมภาคบาย
เวลา 17.00 น. ประชุมหัวหนาหนวย/วิทยากร
เวลา 18.00 น. ชักธงชาติลง (ถามีธงมาตรฐานใหชักลงหลังจากธงชาติ)
รับประทานอาหารเย็น
เวลา 19.00 น. กิจกรรมภาคค่ํา
เวลา 21.00 น. สวดมนต แผเมตตา รองเพลงสรรเสริญพระบารมี
เวลา 22.00 น. เขานอน
หมายเหตุ กําหนดเวลากิจกรรมประจําวันนี้อาจเปลี่ยนแปลงไดตามความเหมาะสม
กําหนดกิจกรรมการอยูคาย 1
วันที่ 1
เวลา 07.00 – 08.00 น. ลงทะเบียน
เวลา 08.00 – 09.00 น. ปฐมนิเทศ
เวลา 09.00 – 09.30 น. พิธีเปดการอยูคาย
เวลา 09.30 – 11.00 น. พัฒนาบุคลิกภาพ
เวลา 11.00 – 12.00 น. ทักษะครอบครัว (อาหาร)
เวลา 12.00 – 13.00 น. รับประทานอาหาร
เวลา 13.00 – 15.00 น. มารยาทสังคม
เวลา 15.00 – 15.30 น. นันทนาการ
เวลา 15.30 – 16.30 น. กิจกรรมบําเพ็ญประโยชน
เวลา 16.30 – 17.00 น. พิธีปดการอยูคายประจําวัน ชักธงชาติลง
เวลา 07.00 – 08.00 น. เคารพธงชาติ
เวลา 08.00 – 09.00 น. พัฒนาบุคลิกภาพ
เวลา 09.00 – 12.00 น. เดินทางไกล
เวลา 13.00 – 14.00 น. กิจกรรมบําเพ็ญประโยชน
เวลา 14.00 – 16.00 น. ฝกบริหารจิต
เวลา 16.00 – 16.30 น. ประเมินผลการอยูคาย
เวลา 16.30 – 17.00 น. พิธีปดการอยูคาย
หมายเหตุ จัดแบบ 2 วันติดตอกัน

กําหนดกิจกรรมการอยูคาย 2
เวลา 08.00 – 09.00 น. ลงทะเบียน
เวลา 10.00 – 10.30 น. ปฐมนิเทศ
เวลา 10.30 – 11.00 น. พิธีเปดการอยูคาย
เวลา 11.00 – 12.00 น. ระเบียบแถว
เวลา 13.00 – 14.30 น. เชือก - เงื่อน
เวลา 14.30 – 16.40 น. กิจกรรมฐานผจญภัย
เวลา 19.00 – 21.30 น. กิจกรรมความสัมพันธและการแสดงเงียบ
เวลา 09.00 – 10.30 น. แนะนําการแสดงรอบกองไฟ
เวลา 10.30 – 12.00 น. แผนที่ - เข็มทิศ
เวลา 13.00 – 16.40 น. เดินทางไกลและบําเพ็ญประโยชน
เวลา 19.00 – 21.30 น. การแสดงรอบกองไฟ
เวลา 09.00 – 12.00 น. การปฐมพยาบาล - เคหพยาบาล
เวลา 13.00 – 14.30 น. ประเมินผล
เวลา 14.30 – 16.40 น. พิธีปด - เดินทางกลับ
หมายเหตุ จัดแบบ 3 วัน 2 คืน

ตารางกิจกรรมการอยูคายพักแรม 3 วัน 2 คืน
วัน/เวลา 09.00-10.00 10.00-11.00 11.00-12.00 13.00-14.30 14.30-15.30 15.40-16.40 19.00-21.30

ลงทะเบียน กิจกรรมความ
วันที่ 1 ปฐมนิเทศ ระเบียบแถว เชือก-เงื่อน กิจกรรมฐานผจญภัย สัมพันธและ
พิธีเปด การแสดงเงียบ
อาหารกลางวัน
อาหารเย็น
แนะนํา
การแสดง
วันที่ 2 การแสดง แผนที่ - เข็มทิศ เดินทางไกลและบําเพ็ญประโยชน
รอบกองไฟ
รอบกองไฟ
วันที่ 3 การปฐมพยาบาล - เคหพยาบาล ประเมินผล พิธีปด - เดินทางกลับ
หมายเหตุ 1. ฝกกายบริหารและระเบียบแถว เวลา 05.30 น.

2. ตรวจเยี่ยม เวลา 07.30 น.
3. พิธีหนาเสาธง เวลา 08.00 น.
4. ตารางนี้อาจเปลี่ยนแปลงตามความเหมาะสม
ใบใหคะแนนหนวยบริการ
ประจําวันที…
่ ………… เดือน………………………. พ.ศ. …………..
หนวยสีที่ทาํ หนาที่ คือ ………………………………………
คะแนนเต็ม 100 คะแนน (แตละหนวยสี)
ลําดับ คะแนน คะแนน
รายการ หมายเหตุ
ที่ เต็ม ที่ไดรับ
1. ความถูกตองและความแมนยําในการนําสวดมนต เ มื่ อ จ ะ นํ า ค ะ แ น น
แผเมตตา รองเพลงชาติ 10 ไปลงตารางคะแนน
2. การชักธงชาติตอนเชาและตอนเย็น 10 กิ จ กรรมประจํ า วั น
3. ความสะอาดของสถานที่ที่ใชรวมกัน 20 ใหเอา 5 หารคะแนน
4. การอํานวยความสะดวกแกวิทยากร 10 ที่ไดเสียกอน
5. ความคิดริเริ่มสรางสรรคในการตกแตงสถานที่
ที่ใชรวมกัน 20
6. วิธีแบงงานกันรับผิดชอบ ความรวมมือและ
การประสานงาน 10
7. ความรับผิดชอบงานที่ไดรับมอบหมายอื่น ๆ 20
รวม 100
สรุปผลงานปรากฏวา…………………………………………………………………………….
ลงชื่อ…………………………………………..ผูควบคุมและตรวจผลงาน
ใบใหคะแนนการตรวจเยีย่ ม
สายที…
่ …..…. ประจําวันที่……….. เดือน……………….………. พ.ศ. …….…..…. คะแนนเต็ม
40 คะแนน
คะแนนมาตรฐาน……….คะแนน
หนวยสี
หมาย
ที่ รายการ คะแนนเต็ม คะแนน
เหตุ
1. การปฏิบัติในการรับตรวจ
(ความพรอมเพรียง เขมแข็ง ถูกตอง) 5
2. ความสะอาดของรางกาย 5
3. ความสะอาดและเรียบรอยของ
เครื่องแตงกาย 5
4. ความสะอาดเรียบรอยของเครื่องครัว 5
5. การใชหลุมแหงหลุมเปยกหรือที่ทิ้งขยะ 5
6. ความสะอาดเรียบรอยภายในที่พัก 5
7. ความสะอาดเรียบรอยภายนอกที่พัก 5
8. ความคิดริเริ่มสรางสรรค 5
รวม 40
หนวยสีที่ไดรับธงมาตรฐาน คือ หนวยสี…………………………………………………….

ลงชื่อ…………………………………หัวหนา
…………………………………ผูตรวจ
…………………………………ผูตรวจ
หมายเหตุ หากสถานที่ ที่ อยู คา ยไมส ามารถจั ดใหเ ป น ไปตามตั ว อย า งในใบให ค ะแนนการ
ตรวจเยี่ยมได ใหตัดหัวขอนั้นออก แลวเพิ่มคะแนนที่ตัดออกไปใหหัวขออื่นตามความเหมาะสม
ตัวอยางตารางคะแนนกิจกรรมประจําวัน
หนวย ขบวนการ งานที่

ตรวจเยีย่ ม ตรงตอเวลา เพลง - เกม บริการ
สี หมูพวก มอบหมาย
วันที่ 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3
คะแนน
40 40 40 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20
เต็ม
เหลือง
ชมพู
เขียว
แสด
ฟา
มวง
หมายเหตุ ตารางนี้เปลี่ยนแปลงไดตามความเหมาะสม
ตัวอยางแบบประเมินผลการอยูคายพักแรมของสมาชิกยุวกาชาด
คํ า ชี้ แ จง การประเมิ น ในครั้ ง นี้ มี วั ต ถุ ป ระสงค เ พื่ อ สอบถามพฤติ ก รรมและความพึ ง พอใจ

ของสมาชิกยุวกาชาดจากการอยูคายพักแรม ขอใหตอบตามความเปนจริง โดยทําเครื่องหมาย /
หรือเติมคําลงในชองวางใหครบทุกขอ
1. เพศ
ชาย หญิง
2. อายุ
7-12 ป 13-18 ป
19-25 ป
3. โปรดแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมคายยุวกาชาด โดยทําเครื่องหมาย / ลงใน
ชองคะแนนทีก่ ําหนดคา ดังนี้
มาก ปาน
รายการ มาก นอย
ที่สุด กลาง
1. ความพึงพอใจในการเขารวมกิจกรรม
1.1 การปฐมนิเทศ
1.2 พิธีเปดการอยูคายยุวกาชาด
1.3 พิธหี นาเสาธง
1.4 การตรวจเยี่ยม
1.5 หนวยบริการ
1.6 การแสดงรอบกองไฟ
1.7 นันทนาการ
1.8 กายบริหาร
1.9 การสวดมนต แผเมตตา
1.10 การประเมินผล
1.11 พิธปี ดการอยูคายยุวกาชาด
2. ประโยชนที่ไดรับจากการอยูคาย
2.1 การปรับตัวในการใชชีวิตและทํางานรวมกับ
ผูอื่น
มาก ปาน
รายการ มาก นอย
ที่สุด กลาง
2.2 ความมีระเบียบวินัย
2.3 ความอดทน
2.4 การบําเพ็ญตนใหเปนประโยชน
2.5 การมีสวนรวมในการแสดงผลงาน และ
ความสามารถ
2.6 ความภาคภูมิใจในการเขารวมกิจกรรม
2.7 การแลกเปลี่ยนความรูและประสบการณ
2.8 เกิดสัมพันธภาพและความเขาใจอันดีระหวาง
สมาชิกยุวกาชาด
2.9 ผลที่ไดรับเปนไปตามที่ทา นคาดหวัง
ขอเสนอแนะอืน่ ๆ (ถามี) ............................................................................................................

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
ตัวอยางแบบประเมินผลความพึงพอใจในกิจกรรมภาคค่ํา
คําชี้แจง แบบประเมินผลนี้จัดทําขึ้นโดยมีวัตถุประสงคเพื่อประโยชนในการพัฒนาการจัดกิจกรรม
ภาคค่ํา ขอใหตอบตามความเปนจริง โดยทําเครื่องหมาย / หรือเติมคําลงในชองวางใหครบทุกขอ
1. เพศ
2. อายุ
7-12 ป 13-18 ป
19-25 ป
3. โปรดแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมภาคค่ํา โดยทําเครื่องหมาย / ลงใน
รายการประเมิน ระดับความพึงพอใจ
มากที่สุด มาก ปานกลาง นอย นอยที่สุด
1. ชอบกิจกรรมนี้
2. กิจกรรมนาสนใจ
3. ความเพียงพอของวัสดุอปุ กรณในการประกอบ
กิจกรรม
4. การมีสวนรวมในการปฏิบัติกิจกรรม
5. ผูน ํากิจกรรมและวิทยากรมีความรูความสามารถ
6. ความปลอดภัยในการปฏิบัติกิจกรรม
7. ระยะเวลาในการปฏิบัตกิ ิจกรรม
8. ประโยชนที่ไดรับจากการปฏิบัติกิจกรรม
9. กิจกรรมสงเสริมสัมพันธภาพอันดีตอกัน
10. โอกาสในการแลกเปลีย่ นความรูและ
ประสบการณ
11. ความประทับใจหลังจากการปฏิบัติกจิ กรรม
12. ขอเสนอแนะ .....................................................................................................................

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
ตัวอยางแบบประเมินผลการอยูคายของผูบังคับบัญชายุวกาชาด
คายยุวกาชาด ขอใหตอบตามความเปนจริง โดยทําเครื่องหมาย / หรือเติมคําลงในชองวางใหครบ
ทุกขอ
1. เพศ
2. อายุ
นอยกวา 26 ป 26-35 ป
36-45 ป 46-55 ป
มากกวา 55 ปขึ้นไป
มาก ปาน นอย
หัวเรื่อง / ระดับคะแนน มาก นอย
ที่สุด กลาง ที่สุด
1. การมีเจตคติที่ดีตอกิจกรรม
2. การมีความรูเรื่องกิจกรรม
คายยุวกาชาด
3. กิจกรรมคายยุวกาชาดสามารถ
เสริมสรางคุณลักษณะทีพ่ งึ ประสงคได
4. การนําความรูเรื่องกิจกรรมพิเศษ
ไปใชในการจัดกิจกรรมคายยุวกาชาด
ขอเสนอแนะอืน่ ๆ (ถามี)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
ตัวอยางแบบประเมินผลการอยูคายของผูบังคับบัญชายุวกาชาด
กอง/ฝาย...............................................
ทุกขอ
1. เพศ
2. อายุ
นอยกวา 26 ป 26-35 ป
36-45 ป 46-55 ป
มากกวา 55 ปขึ้นไป
1. การประชุมวางแผนเตรียมการกอนการทํางาน
2. การประสานงานระหวางบุคลากรในกอง/ฝาย
3. ความเพียงพอของบุคลากรในกอง/ฝาย
4. ความเพียงพอของวัสดุ อุปกรณ
5. การประชุมเพื่อสรุป ปรับปรุงและพัฒนางานใน
กอง/ฝาย
6. การปฏิบัติหนาที่ของบุคลากรในกอง/ฝาย
7. งบประมาณในการดําเนินงานของกอง/ฝาย
8. ความสะดวกของที่พกั คณะกรรมการ
9. ความเพียงพอของหองน้าํ หองสวม
10. การประสานงานระหวางกอง/ฝาย กับกอง/ฝาย
อื่น ๆ
11. ปญหาทีพ่ บ ........................................................................................................................

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
12. ขอเสนอแนะ .......................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
ตัวอยางแบบประเมินผลความพึงพอใจของผูเขารวมการอยูคาย
ทุกขอ
1. เพศ
2. สถานภาพของผูตอบแบบสอบถาม
สมาชิกยุวกาชาด ผูบังคับบัญชายุวกาชาด
3. โปรดแสดงความคิดเห็นเกีย่ วกับการจัดกิจกรรมคายยุวกาชาด โดยทําเครื่องหมาย / ลงใน
1. ความสะดวกในการเดินทาง
2. ความเหมาะสมของสถานที่ในการตั้งเต็นทที่พกั
3. สภาพโดยทั่วไปของคาย
4. กิจกรรมทีจ่ ัด
5. เวลาในการจัดกิจกรรม
6. บริการน้าํ ดื่ม น้ําใช
7. หองน้ํา หองสวมมีความสะอาดและเพียงพอ
8. ความเพียงพอของแสงสวางภายในคาย
9. การติดตอสื่อสารและการประชาสัมพันธในคาย
10. ความพึงพอใจในการรักษาความปลอดภัย
ขอเสนอแนะ ..............................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
ตัวอยางการเขียนรายงาน
รายงานผลการดําเนินการจัดคายยุวกาชาด ป.....................
ระหวางวันที่.............................................................................
ณ ............................................
***************
1. วัตถุประสงค
1.1 ...................................................................................................................
1.2 ....................................................................................................................
2. เปาหมาย
2.1 ....................................................................................................................
2.2 .....................................................................................................................
3. ผลการดําเนินงาน
3.1 การเตรียมการ ..............................................................................................
3.2 การดําเนินงาน .............................................................................................
3.3 สภาพความพึงพอใจของผูท เี่ กี่ยวของ
3.3.1 สมาชิกยุวกาชาด .............................................................................
3.3.2 วิทยากร ...........................................................................................
3.3.3 ผูปกครอง .........................................................................................
3.3.4 ผูที่เกีย่ วของอืน่ ๆ ...............................................................................
4. การใชจา ยงบประมาณ ..........................................................................................
5. ปญหา อุปสรรค ขอเสนอแนะ ............................................................................
6. ภาคผนวก
6.1 คําสั่ง/การประเมิน
6.2 ภาพกิจกรรม
6.3 แบบประเมิน
6.4 อื่น ๆ
อุปกรณที่ตองใชในการอยูคายยุวกาชาด
1. เสาธง ทําได 2 แบบ คือ
1.1 มีเสาธงสามเสา ใหเสาธงชาติอยูตรงกลาง ความสูงพอประมาณแตใหสูงกวาอีก
2 เสา ซึ่งใชเปนเสาธงประจําคายและธงมาตรฐานใหญ ซึ่งมีความสูงเทา ๆ กัน (ดูภาพประกอบ)
2.1 มีเสาธงเสาเดียว แตมีคานพาดขวางสําหรับชักธงคายและธงมาตรฐานใหญ

(ดูภาพประกอบ)
2. ธงตาง ๆ
2.1 ธงชาติ ขนาด 80 X 120 เซนติเมตร
2.2 ธงยุ ว กาชาด ทํา ด ว ยผ า สี ขาว รู ป สี่ เ หลี่ ย มผื น ผ า ตรงกึ่ ง กลางมี เ ครื่ อ งหมาย
ยุวกาชาด มีขนาดดังนี้
2.2.1 ใช ใ นพิ ธี ก ารต า ง ๆ กว า ง 80 เซนติ เ มตร ยาว 120 เซนติ เ มตร
เครื่องหมายยุวกาชาด มีเสนผาศูนยกลาง 40 เซนติเมตร
2.2.2 ธงที่ ใ ช ป ระดั บ กว า ง 120 เซนติ เ มตร ยาว 180 เซนติ เ มตร
เครื่องหมายยุวกาชาด มีเสนผาศูนยกลาง 60 เซนติเมตร
2.3 ธงมาตรฐานใหญ มีลักษณะเปนรูปสามเหลี่ยมดานเทา ฐานยาว 80 เซนติเมตร
ดานเทายาวดานละ 120 เซนติเมตร ทําดวยผาสีขาว มีกรอบทําดวยผาสีกรมทา กวาง 5 เซนติเมตร
และมีเครื่องหมายยุวกาชาดขนาดพอเหมาะอยูตรงกลางทั้ง 2 ดาน
2.4 ธงมาตรฐานเล็ก มีลักษณะเชนเดียวกับธงมาตรฐานใหญ แตไมมีกรอบสีน้ําเงิน
มีขนาดฐานยาว 20 เซนติเมตร และดานเทายาวดานละ 35 เซนติเมตร
ธงมาตรฐานใหญ ธงมาตรฐานเล็ก
การใชธงในพิธีการตางๆ ของการอยูคายยุวกาชาด มีดังนี้

1. ธงชาติ ชักขึ้นสูยอดเสาเวลาประมาณ 08.00 น. และชักลงเวลา 18.00 น.
ทุกวันที่มีการอยูคายพักแรม (มีพานเชิญธงไปผูกที่เสาธงและรองรับเมื่อชักลง)
2. ธงยุวกาชาดประจําคาย ชักขึ้นสูยอดเสาในพิธเี ปดคายและชักลงในพิธีปดคาย
3. ธงมาตรฐานใหญ ชักขึ้นในวันทีท่ ุกหนวยสีไดธงมาตรฐานเล็กและชักลงทุกวัน
หลังจากชักธงชาติลงเวลา 18.00 น.
4. ธงมาตรฐานเล็ก ใชสําหรับมอบใหหนวยสีที่ไดคะแนนตรวจเยี่ยมถึงเกณฑ
มาตรฐาน
5. ผาผูกคอ ในการอยูคายตองจัดแบงสมาชิกเปนหนวยสี จึงตองมีสญ ั ลักษณแสดง
คือ ผาผูกคอเปนสีตาง ๆ ขนาดเทาผาผูกคอยุวกาชาด อาจใชเปนสีประจําวันหรือสีอื่น ๆ ไดตาม
ความเหมาะสม
6. เข็มเครื่องหมายหัวหนาหนวยและรองหัวหนาหนวย ใหผูที่เปนหัวหนาหนวย
และรองหัวหนาหนวย ติดเข็มเครื่องหมายดังกลาวที่อกเสื้อดานขวา
7. เครื่องหมายบริการ ใชริบบิ้นสีขาวหรือวัสดุสีขาวรูปวงกลม มีเสนผาศูนยกลาง
3-4 เซนติเมตร เขียนอักษรสีแดงวา “บริการ” อยูตรงกลาง มอบใหหนวยบริการ ใชประดับที่อกเสื้อ
ดานซายระหวางที่ปฏิบัติหนาที่
8. ตารางคะแนนกิ จ กรรมประจํ า วัน ในการอยู ค า ยแต ล ะครั้ ง มี ก ารให ค ะแนน
กิจกรรมประจําวันโดยแบงออกเปนหัวขอตาง ๆ เพื่อใหสมาชิกมีความกระตือรือรนและแขงขันกัน
โดยกําหนดคะแนนตามความเหมาะสม ยกเวนคะแนนตรวจเยี่ยมและคะแนนหนวยบริการ ตาราง
คะแนนกิจกรรมประจําวันนี้อาจเขียนเปน Chart ติดประกาศหรือเขียนบนกระดานดําก็ได
ยาสามัญประจําบาน
ยาสามัญประจําบาน หมายถึง ยาที่รัฐมนตรีวาการกระทรวงสาธารณสุข ไดประกาศไวใน
ราชกิจจานุเบกษา โดยกําหนดชนิดความแรงและขนาดบรรจุของยาไวแนนอน ยาสามัญประจําบานนี้
ไดรับการยกเวนใหจําหนายไดโดยไมตองมีใบอนุญาตขายยา เชน พาราเซตามอลที่เปนยาสามัญ
ประจําบาน จะตองเปนพาราเซตามอลที่มีความแรงเม็ดละ 500 มิลลิกรัม และบรรจุอยูในขนาดบรรจุ
10 เม็ด และมีขอความวา “ยาสามัญประจําบาน” อยูที่ฉลาก เปนตน
การปฐมพยาบาล หมายถึง การชวยเหลือเบื้องตนแกผูปวย หรือผูบาดเจ็บ กอนที่จะทํา
การสงแพทยหรือสถานพยาบาล เพื่อปองกันมิใหเกิดอันตรายจนถึงพิการหรือเสียชีวิตโดยไมสมควร
ชุดปฐมพยาบาลสําหรับการเดินทาง
อุปกรณที่ใชในการปฐมพยาบาล ประกอบดวย
1. แกวและชอนสําหรับตวงยา อยางละ 1 ใบ/อัน
2. ปรอทวัดไข 1 อัน
3. สําลี 1 ปอนด
4. ผาพันแผลขนาด 2 นิ้ว 2 มวน
5. พลาสเตอรปด แผล 10 อัน
6. กรรไกรขนาดเล็ก 1 อัน
7. เข็มกลัดซอนปลาย 6 อัน
8. ไฟฉาย 1 อัน
9. ถุงพลาสติกสําหรับใสอปุ กรณที่เปอนอาเจียน
ยาที่ใชรับประทาน
1. ยาเม็ดพาราเซตามอล 2. ยาแกเมารถ
3. ยาแกแพ 4. ยาแกทองเสีย
5. ยาธาตุนา้ํ แดง 6. ยาลดกรดในกระเพาะอาหาร
(ฉลากยาจะมีตัวหนังสือพิมพดวยสีน้ําเงิน)
ยาใชภายนอก
1. ยาทาแกผด ผื่นคัน : คาลาไมนโลชัน่ 2. ขี้ผึ้งแกปวดบวม : ยาหมอง
3. ทิงเจอรใสแผลสด : เบตาดีน 4. ยารักษาแผลน้ํารอนลวก
5. เหลาแอมโมเนียหอม 6. แอลกอฮอล 70 เปอรเซ็นต
(ฉลากตองมีคําวา ยาใชภายนอกหรือยาใชเฉพาะที่ หามรับประทาน พิมพดวยอักษรสีแดง)
วิธีกางเต็นทแบบโดม
วิธีการ
1. หาสถานทีท่ ี่เหมาะสม แลวนําเต็นทออกมากางเปนรูปสี่เหลี่ยม
2. นํา โครงหลั ง คาออกมาต อ กั น เป น ท อ น ซึ่ ง จะมี อ ยู 3 เสน สํ า หรั บ ยึ ด มุ ม ทั้ ง สี่ 2 เส น
และฟลายชีท 1 เสน
3. หลังคาเต็นทตามแนวทแยงมุม จะมีที่ใหสอดโครงสําหรับหลังคา สอดโครงเสนแรก
ไปตามแนวจากมุมหนึ่งไปยังอีกมุมหนึ่ง นําปลายของโครงทั้งสองดานเก็บไวที่มุมของเต็นท เมื่อใส
โครงครบ 2 เสนแลว เต็นทก็จะตั้งได
4. ที่ ด า นบนสุ ด ของหลั ง คา จะมี เ ชื อ กจากหลั ง คาเต็ น ท สํ า หรั บ ผู ก กั บ โครงหลั ง คา
ซึ่งจะมาไขวกันอยูที่จุดนั้นพอดี
5. ยึดมุมทั้ง สี่ ของเต็น ทกับพื้น ดิน ด ว ยสมอบกที่มีอยู แต ถาดิ น แข็ง หรื อเปนหิน ไม ตอง
ยึดก็ได
6. นําฟลายชีทมาวางไวบนหลังคาเต็นท สอดโครงเขาไปตามแนวของฟลายชีท
7. ยึดมุมทัง้ สี่ของฟลายชีทเขากับมุมทั้งสี่ของเต็นท
ขอเสนอแนะ หากตองไปคางแรมระหวางทางการเดินปา จําเปนตองคํานึงถึงสิง่ ตอไปนี้

1. ควรเลือกสถานที่พักแรมกอนค่ํา เพื่อจะไดดูสภาพรอบ ๆ วาเปนอยางไร มีความปลอดภัย
ดีหรือไม และควรสํารวจหาที่สํารองไวดวย หากชวงกลางคืนมีเหตุจําเปนตองยายเต็นท จะไดทําได
สะดวก
2. ไมกางเต็นทใตตนไมใหญ หรือหากจําเปนก็ควรหาบริเวณที่อยูใตกิ่งกานที่ไมใหญมาก
หากเกิดพายุฝนแลวกิ่งไมหักหรือลมลงมาจะไดไมเปนอันตราย
3. ไมควรกางเต็นทกลางทุงโลง เพราะนอกจากอาจจะมีอันตรายจากพายุฝนแลว กระแสลม
อาจจะหอบเต็นทไปทั้งหลังได
4. ไมควรกางเต็นทตรงบริเวณชายเขา เพราะหากฝนตก น้ําอาจจะไหลผาน หากมีปริมาณ

มาก ๆ จะเปนอันตรายได
5. ไมกางเต็นทบริเวณลําธารแหง หรือบริเวณชายน้ําเด็ดขาด เพราะเวลาฝนตก แลวมีน้ําปา
ไหลบา น้ําอาจจะทวมอยางรวดเร็ว และเปนอันตรายมาก
6. หลีกเลี่ยงบริเวณหญารกหรือที่แฉะมีน้ําขัง เพราะอาจจะเปนที่อาศัยของสัตว และแมลง
ตาง ๆ
7. หลีกเลี่ยงการกางเต็นทพักแรม บริเวณที่เปนทางที่สัตวปาใชเดิน เพราะชวงกลางคืนเวลา
ที่สัตวเหลานี้ออกหากิน จะเปนอันตราย
เพลงประกอบกิจกรรมการอยูคาย
เพลงแสนสุขสันต
แสนสุขสันตวนั ประชุมนี้ สวัสดีวันนี้เปนวันสุขใจ

เปนมิง่ มงคลไมตองกระวนกระวาย ความสุขจะหลั่งไหลมาใหแกทาน
จงรับความชื่นบาน แสนสราญรื่นเริงไมวายและผองใสยินดี
เพลงผูยิ่งใหญอังรี
พ.ศ. สองพันสี่รอยสอง อังรี ดูนองตทา นไดเดินทางไกล
ถึงหมูบานหนึง่ ไมยอมผานไป (ซ้ํา) จําไว จําไว ซอลเฟริโน
ขณะที่อิตาลีฝรั่งเศส รบกับประเทศออสเตรียใหญโต
อังรี ดูนงั ตรองโอ (ซ้ํา) พิโธ พิโถ ใยพีน่ องมารบกัน
ไมรอราชาพลัน ชวนชาวบานชวยกันพยาบาลทันใด
ใครปวยทานชวยเร็วไว (ซ้ํา) อังรีนี้ไซร น้าํ ใจเราบูชา น้าํ ใจ ๆ เราบูชา
เพลงกาชาดรวมใจ
กาชาดเราหนา ไดมารวมอยู ตางคนตางรู
กันดีวา หนาทีท่ ุกอยาง ตองชวยกันทํา ทําไมเวนวาง
งานทุกอยาง งานทุกอยาง จะเสร็จโดยงายดาย
เพลงคําขวัญยุวกาชาด
ทํานองเพลงวันเผด็จศึก
เราจะบําเพ็ญตน ตามคําขวัญยุวกาชาด
เรายุวกาชาด พวกเราเต็มใจจะบําเพ็ญตน
เราชวยเหลือทุกคน เพื่อความหวังยังสันติสุข
เพื่อใหทุก ๆ คนอยูดี
เพลงสวัสดี ขอโทษ ขอบคุณ

เมื่อเจอกันเราทักกัน สวัสดี สวัสดีครับ สวัสดีคะ
เมื่อผิดพลั้งขออภัย ขอโทษที ขอโทษครับ ขอโทษคะ
เมื่อจากไปยกมือไหว สวัสดี สวัสดีครับ สวัสดีคะ
เมื่อใครมีมิตรไมตรี ขอขอบคุณ ขอบคุณครับ ขอบคุณคะ
เพลงยกมือ
ยกมือขางขวา ยก ยก ยกมือขางซาย ยก ยก
*เรามาสนุกรวมกัน (ซ้าํ )
ยกมือขางซายยกมือขางขวา ยก ยก
ยักไหลขางขวา ยัก ยัก ยักไหลขางซาย ยัก ยัก
ยักไหลขางซายยักไหลขา งขวา ยัก ยัก
ยักเอวขางขวา ยัก ยัก ยักเอวขางซาย ยัก ยัก
ยักเอวขางซายยักเอวขางขวา ยัก ยัก
เพลงอยาทิ้งขยะ
อยาทิง้ ขยะเกะกะเกะกะ
อยาทิง้ ขยะเกะกะกลางถนน
*มือพี่อยาทําซุกซน (ซ้ํา)
ทิ้งกลางถนนเกะกะเกะกะ
(ซ้ํา)
เพลงตลุงยุวกาชาด
จังหวะตลุง
อยามัวนิง่ เฉย ยุวกาชาดเราเอยมาเตนตลุง
เตนตลุงใหเพลิดเพลินใจ เตนตลุงใหเพลิดเพลินใจ
ยุวกาชาดไทยมาเตนตลุง เตนตลุงเพลินใจดีเอย
เพลงพักแรมสุขใจ
สุขใจเมื่อไดมาอยูคาย สุขกายเมื่อไดมาพักแรม
คืนนีพ้ ระจันทรสวยแจม พักแรม พักแรมสุขใจ
สุขใจเมื่อไดมารองเลน รมเย็นเมื่อไดมาพักใจ
สุขนี้ที่เราฝนใฝ สุขใจเมื่อไดมาพักแรม ๆ
เพลงเดินทางไกล
เนื้อรอง/ทํานอง โดยสุรชัย นําพา
เดินทางไกล เดินทางไกล ไป ไป ซิไป ไปซิไป ดวยกัน

เหนื่อยอยางไร ไมเคยหวัน่ รวมใจกันและสามัคคี
เดินทางไป ในกลางดง ใจคิดทนงหลงเพลินเขาดอย
เหนื่อยหยุดพัก พอหายเหนื่อย ไมเฉยเมยมุง สูปลายทาง
คงหลงรักปา รักภูผาลําธาร จิตชื่นบานธรรมชาติสดใส
ทางแสนลําบากใชปญหาใดใด สดชื่นใจเพลินในเขาดอย
เพลงรับขวัญ
ทํานองเพลงลาวกระทบไม
ลา.........................
โอนองเอย พีน่ ี้ขอชื่นเชยจะมิเลยแรมไกล
จะรักเจาดังดวงใจ มิคลายหนายนา ลา .....................
พี่จะรับขวัญเจาเอามาเขาเปนขวัญจิต
จะรักดังชีวิต ใจคิดกรุณา ลา .........................
ขอจงหายโศก พนภัยหายโรค ใหมโี ชคนะนองยา
จะเอาดายยาวขาวบริสทุ ธิ์ ลา .........................
พันมัดผูกไวทขี่ อมือของเจา ลา ......................
เหมือนดังใจพีผ่ ูกใจเจาไวไมหนายหนี เอย .... ใจผูกพัน
เพลงยุวกาชาดคืนรอบกองไฟ
ไฟจากฟนคืนรอบกองไฟ สวางไสวแลวไดเวลารื่นเริงสราญ
เชิญเทพเทวาทุกทิศจงมารวมเปนพยาน สถิตสถานขอ ประทานพรมิง่ มงคล
ใหกิจการกาชาดรุงเรือง ทุกทั่วมุมเมืองใหเลื่องลือไกลซึ้งในกมล
องคราชินที รงเกื้อกิจจา กาชาดชื่นชนม ทุกทั่วแหงหน ลนอาณาพระบารมี
กองไฟควันฟน โอบยืนรายลอมเปนวง มั่นคงสามัคคี
รวมกัน...บําเพ็ญประโยชนทวี สุขแสนยินดีเราพีน่ องกัน
พอจบเพลงบรรเลงกลอมใจ เชิญแหมาลัยรอยงามยวนตาหอมชืน่ ชีวนั
สลากพุม งามเคียงคูเชยชิดภิรมยลาวัณย สนุกสุขสันต
ณ บนลานคืนรอบกองไฟ ณ บนลานคืนรอบกองไฟ
เพลงมาลัยชาวคาย
ทํานองเพลงลูกทุง กลองยาว
กลองยาวเราหทัย แหพวงมาลัยใหสขุ สําราญ เราหนวยบริการสนุกสนาน

มาเถิดพี่นอง มารวมกันรองบรรเลง จะสดชื่นครื้นเครง ลา ๆ ๆ ๆ ๆ จะสดชื่นครื้นเครง
ตองโหกนั เองสามลา ลา ๆ ๆ
แหเอยแหไปแหรอบกองไฟเวียนขวามือเรา เถิดเทิงกลองยาวสนุกเกรียวกราวนักหนา
หากแมนบังเอิญมาลัยไดเดินผานมา ออกมารําหนอยเปนไร ลา ... ออกมารําหนอยเปนไร
เพื่อเปนแรงใจ คนแหมาลัย ลา ...
มาลัยพวงงามเราพยายามทํากัน สงมาใหทานผูเปนประธานนัน่ หนา หากไมถูกใจ
ขอพระอภัยมณีสุดฝมือแคนี้ ลา … สุดฝมือแคนี้ อยากทําใหดีไมมีเวลา ลา ...
แหเอยมาลัยแหรอบกองไฟสามรอบพอดี คนไหนที่มพี วงมาลัยใหมา อีกพุมดอกไม
ที่ใชบรรยายรายการ สงมอบใหประธาน ลา ... สงมอบใหประธาน จะไดเริ่มงาน เฮฮา ลา...
เพลงผิดนัด
ทํานองเพลงชะชะชา
มากลางวันเธอนัดใหมากลางคืน มากลางคืนเธอนัดใหมากลางวัน
พวกเรามาวันนี้เพื่อรองเพลง รวมบรรเลงเปนเพลงที่สุขใจ
สนุกสนานรื่นเริงกันเขาไว ดวยหัวใจของคนที่รักเพลง
เพลงชาวคาย
ทํานองเพลงชาวดง
แรมรอนนอนปาเขาลําเนาไพรใจรื่นเริง
มาไกลสังคม แสนชื่นชมมีเสรี
ไรทุกขสนุกสนาน สําราญทัง้ นองและพี่
เขาคายเปนสุขี ชาวคายอารีตอ กัน (สรอย)
ตักน้ํา หุงขาว กอไฟ กางเต็นทไมใหญชว ยกันทํางาน
สรางเต็นทของเราใหเหมือนบาน หาฟนเก็บไวตุน
กลางคืนนัง่ ลอมวง อยูดงเราแสนอบอุน
เขาคายไดเกื้อหนุน เจือจุนกันในหมูเรา (สรอย)
ฝกหนักพวกเราภูมิใจ เลนรอบกองไฟสําราญอุรา
ค่ําลงเราพบกันพรอมหนา แลวมาขับกลอมลําเนา
รวมแรงประสานใจ สุขกันเขาไวไมเศรา
เขาคายไมเงียบเหงา เพราะเราการุณยผกู พัน (สรอย)
เพลงพระคุณพอแม
ทํานองเพลงแมยอดรัก
ซึ้งใจตัวลูกนัก พอแมฟูมฟกเมื่อลูกนอยเจาเกิดมา
ในดวงใจไมเคยจะขาดเมตตา ใหลูกยาทุกสิ่งไป
ยอนหลังตั้งแตลืมตา เฝาคอยหวงหาปดยุง เรือด ริ้น ไร
ยามกินนอนพอแมอาทรหวงใย สายใจใหอยูดี
เมื่อโตโอลูกจา ทานใหวิชาสืบเสาะหาโรงเรียนดี
มาอบรมลูกยาไมเคยหนายหนี พระคุณทานสุดรําพัน
สิ่งที่ลกู นัน้ จะทดแทนคุณได ตองทําตัวเปนคนวานอนสอนงาย ซึ้งใจพอแมเอย
เพลงคายพักแรม
วันนี้รื่นเริงสําราญสุขสันตอุรา พวกเราไดพา มาอยูคา ยพักแรม
เรารองเรารํา ยามเมื่อมาพักแรม สบายคลายคืนจันทรแจม
พักแรมสุขสันตอุรา (ซ้ํา)
เพลงมารชปฐมพยาบาล
นักปฐมพยาบาล งานของเราขั้นตน
คือคิดจะชวยคน ที่ปวยกะทันหัน
หากใจหยุดเตนก็นวดเฟนและผายปอดพลัน
เลือดออกมากนั้นเร็วไวหามไวกอน
จับนอนตะแคง เครื่องแตงกาย นัน้ ชวยคลายผอน
ซบเซาเฝานอนหามใหยา หามอาหาร
ใหความอุนพอ และรีบตามหมอจัดการ
เราตองชวยพยาบาล กอนนําสงหมอ
เพลงธงยุวกาชาด
สีแดงมาเปนกากบาท ผุดผาดเหนือขาวขอบน้าํ เงิน

งามตาพาจิตใจเพลิน เสริมสรางความเจริญ
คือยุวกาชาดไทย กาชาดไทย กาชาดไทย กาชาดไทย
กาชาดไทย
ขอเราจงรวมบําเพ็ญตน บําเพ็ญตนเพือ่ คนทั่วไป
เสริมสรางพลานามัย สามัคคีมีนา้ํ ใจใหมีจิตเมตตา มีเมตตา
มีเมตตา มีเมตตา มีเมตตา
คําสั่งสํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน

ที่ 61/2549
เรื่อง แตงตั้งคณะกรรมการดําเนินงานการประชุมเชิงปฏิบัติการ เพื่อผลิตสื่อการจัดกิจกรรมยุวกาชาด
ตามที่สาํ นักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน ไดจัดใหมีการประชุมเชิงปฏิบัติการ

ตามโครงการผลิตสื่อการจัดกิจกรรมยุวกาชาด ระหวางวันที่ 23-25 สิงหาคม 2549 ไปแลวนั้น
เพื่อใหการผลิตสื่อดังกลาวมีความเหมาะสม ถูกตอง และมีประสิทธิภาพ จึงจัดใหมกี ารประชุม
เชิงปฏิบัติการพิจารณาสื่อการจัดกิจกรรมอีกครั้งหนึ่งกอนเขาสูขั้นตอนการผลิต กําหนดระหวาง
วันที่ 20-22 ธันวาคม 2549 ณ ศูนยกิจกรรมยุวกาชาด “ผิน แจมวิชาสอน” เขตภาษีเจริญ
กรุงเทพมหานคร จึงแตงตั้งคณะกรรมการดําเนินงานการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อผลิตสื่อการจัด
กิจกรรมยุวกาชาด ดังนี้
ที่ปรึกษา
ผูอํานวยการสํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน
คณะกรรมการ
1. นายสายัณห สันทัด ประธาน

2. นายสมหมาย วีระชิงชัย รองประธาน
3. นายยศดนัย สุวรรณพฤกษ กรรมการ
4. นางพรทิพย บุญกอ กรรมการ
5. นายวิรัตน ปองเปยม กรรมการ
6. นายบุญสม บุศยน้ําเพชร กรรมการ
7. นางสาวสกุลวรา ชื่นคา กรรมการ
8. นายโอฬาร เกงรักษสัตว กรรมการ
9. นายปญญา ศรีสําราญ กรรมการ
10. นายนพดล เลีย้ งเจริญทรัพย กรรมการ

11. นางสาวประเทือง บุญเกตุ กรรมการ
12. นางสาวพรนิภา จงเจริญ กรรมการ
13. นางพรรณี ดิสสรา กรรมการและเลขานุการ
14. นางดรุณี ปองเปยม กรรมการและผูชวยเลขานุการ
ใหคณะกรรมการฯ ดําเนินการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการใหสําเร็จลุลว งอยางมีประสิทธิภาพ

เรียบรอย และบรรลุผลตามวัตถุประสงค
ทั้งนี้ ตัง้ แตบัดนี้เปนตนไป
สั่ง ณ วันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2549
(นายศุภกร วงศปราชญ)
เจาหนาทีว่ ิเคราะหนโยบายและแผน 8 รักษาราชการแทน
ผูอํานวยการสํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน
คณะผูจัดทํา
คูมือการจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด
ที่ปรึกษา
นายศุภกร วงศปราชญ ผูอํานวยการสํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด
และกิจการนักเรียน
นายสายัณห สันทัด หัวหนากลุมสงเสริมและพัฒนายุวกาชาด
คณะผูจัดทํา
นายภาวิน พจนอารี สํานักผูตรวจราชการประจําเขตตรวจราชการที่ 12
นายวิเชียร ทรงศรี โรงเรียนเนินกุมวิทยา
นายอนันต เมตตาไพจิตร โรงเรียนบอทองวิทยา
นายวิรัตน ปองเปยม สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน
นายปญญา ทาสระ สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาระยอง เขต 1
นายบุญสม บุศยน้ําเพชร สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน
นางขนิษฐา ครามศรี สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน
นางดวงกมล เจริญศรี โรงเรียนคลองมะขามเทศ
นางดรรชนี จันทรคํา โรงเรียนอนุบาลเมืองเชียงราย
นางแสงจันทร ไชยยา โรงเรียนบานปาตึงงาม
นางจุฬาธร อติเปรมินทร โรงเรียนอนุบาลเมืองเชียงราย
นางสาวมาลินี เลาหิตกุล โรงเรียนวัดอมรินทราราม
นางศรีลัย ปนอินทร โรงเรียนบานปาออดอนชัย
นายบุญธรรม มากมี สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษานครสวรรค เขต 3
นางประกายรัตน ติกจินา โรงเรียนวัดไรขิงวิทยา
นายปญญา ศรีสําราญ สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน
เรียบเรียงตนฉบับ/ภาพ/ปก/บรรณาธิการ/จัดพิมพตนฉบับ
นางสาวประเทือง บุญเกตุ กลุมสงเสริมและพัฒนายุวกาชาด
สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
พิมพที่ โรงพิมพชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จํากัด
79 ถนนงามวงศวาน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900
โทร. 0-2561-4567 โทรสาร 0-2579-5101
นายโชคดี ออสุวรรณ ผูพิมพผูโฆษณา พ.ศ. 2550

คู่มือการจัดค่ายยุวกาชาด

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

คู่มือการจัดค่ายยุวกาชาด

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

คูมือ

สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกิจการนักเรียน

กรอบหลักสูตรกิจกรรมยุวกาชาด ชวงชั้นที่ 1- 4 (ป.1 – ม.6)

1. กิจกรรมความจงรักภักดีตอชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย

สถานศึกษาสามารถจัดเวลาเพื่อการจัดกิจกรรมพิเศษใหแกผูเรียน เชน จัดในเวลาเรียน

การอยูคายยุวกาชาด (RCY Camping)

ความหมาย วัตถุประสงคของการ ประเภทของ ความสําคัญ

เพื่อใหการจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด เปนไปดวยความเรียบรอย ควรมีองคประกอบ

บุคลากร วัสดุ อุปกรณ สถานที่ กิจกรรม

ผูอํานวยการคาย อุปกรณที่ใชในการบรรยาย ที่พักและอุปกรณ การปฐมนิเทศ

5.4 วัสดุ อุปกรณ ที่จําเปนสําหรับทําฐานผจญภัยตามที่กาํ หนด

8.2 อาหาร และน้าํ

การจัดกิจกรรมการอยูคายยุวกาชาด ผูบังคับบัญชายุวกาชาด ตองมีความรูความเขาใจ

1.6 จัดแบงผูบังคับบัญชายุวกาชาด ควบคุมดูแลสมาชิกยุวกาชาดและกําหนดหนาที่

สัญญาณนกหวีด มีดังนี้ คือ

หมายเหตุ การเปาสัญญาณนกหวีด จะตองเปา “เตือน” แลวจึงเปาสัญญาณอื่นตอไป

2. เพลงสวัสดียุวกาชาด ใชในกรณีทวี่ ิทยากรเคยไดรับการแนะนําใหรูจกั แลว

3. เพลงขอบคุณ เมื่อวิทยากรบรรยายจบ ใหทุกคนยืนตรง และรองเพลง

หมายเหตุ ประธานในที่ นี้ อาจเป น บุ ค คลภายนอกที่ เ ชิ ญ มา เช น ผู ว า ราชการจั ง หวั ด

2.2 พิธีเปดการอยูคายในหองประชุมแบบไมมีพิธกี ารทางศาสนา ใหถือปฏิบัติ

หมายเหตุ ในกรณีที่ประธานพิธีเปดในหองประชุมเปนผูอํานวยการคาย ไมตองทําพิธีเปด

2.3 พิธีเปดการอยูคายในสนาม ใหถือปฏิบัติดังนี้

อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ

7. พิ ธี ก รสั่ ง “สงบนิ่ ง ระลึ ก ถึ ง …ปฏิ บั ติ ” ทุ ก คนก ม ศี ร ษะเล็ ก น อ ย

3.2 ให ค ณะวิ ท ยากรที่ ไ ปตรวจเยี่ ย ม ลงนามรั บ รองในใบรายงาน

7.1 คะแนนมาตรฐานประจําวันแตละวันในแตละวัน ใหมีชวงคะแนน

ผูตรวจ แบงหนาที่ คือ

ผูรับการตรวจเยี่ยม แบงหนาที่ คือ

(หากสถานที่คับแคบใหหัวหนาสายตรวจสั่งทุกคนกลับหลังหัน) จนครบแลว ใหหัวหนาหนวย

หมายเหตุ ใหมีผูตรวจการปฏิบัติหนาที่ของหนวยบริการอีก 1 คน ตลอดเวลาการอยูคาย แยกจาก

2. ชักธงชาติขึ้นสูยอดเสา ใหผูแทนหนวยบริการ 2 คน ทําหนาที่ชักธงชาติ

เมื่อผูอํานวยการคายมอบธงมาตรฐานเสร็จแลว ผูอํานวยการคายจะกลับมายืนจุดเดิม คนที่อยู

หมายเหตุ หนวยสีใดที่ไดรับธงมาตรฐานเล็กแลว หลังจากพิธีหนาเสาธง ใหนําธงมาตรฐานเล็ก

หมายเหตุ 1. หากมีหนวยบริการหลายหนวยสี อาจจะเขาแถวหนากระดานแถวเดียว หรือ

แบบกระโจม แบบปรามิดหรือแบบคอกหมู แบบผสม

3. ประธานกลาวเปด ประธานเดินเขาไปใกลกองไฟพอประมาณ ยกมือขวา

4. แหพวงมาลัยและพุมสลาก หนวยบริการทุกคนเขาแถวตอนลึก 2 แถว

เมื่อจัดแถวเรียบรอยแลว พิธีกรหรือผูแทนหนวยบริการนําโห 3 ครั้ง สมาชิกทุกคน

มอบพวงมาลัยและพุมสลากแกประธาน ทุกคนปรบมือ หัวหนาหนวยบริการสั่ง “หนวยสี...ตรง

หมายเหตุ การกลาวคําชมเชยและตอบรับ จะตองกลาวถอยคําและแสดงทาทางทีส่ ุภาพ

6. ประธานกลาวปด เมื่อแสดงครบทุกหนวยสีแลว พิธีกรเชิญประธานกลาวปด

ใหประธานเปนคนแรก (ขณะจุดเทียนใหประธาน ใหสมาชิกทุกคนรวมกันรองเพลงดวงเดือน

*โอละหนอ ยุวกาชาดเอย สุขฤดีที่เราเคยไดสัมพันธ

เมื่อรองเพลงสามัคคีชุมนุมจบแลว พิธีกรสั่ง ”เตรียมตัวสวดมนต” ทุกคน

อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ

8. รองเพลงสรรเสริญพระบารมี ถาจัดการแสดงรอบกองไฟในสนาม พิธีกร

9. ผูอํานวยการคา ย พิธีกร หรือผูที่ไดรับมอบหมายชี้แจงนัดหมายแลว

หมายเหตุ 1. พุมสลากเพือ่ ใหประธานจับสลากหนวยสีทจี่ ะแสดง ใหหนวยบริการเปนผูจ ัดทํา

2.9 การสวดมนต แผเมตตา

3. สํ า หรั บ การสวดมนต ใ นพิ ธี ก ารต า ง ๆ ที่ กํ า หนดไว เ ฉพาะกรณี เช น

ประเภทของการประเมิ น ผลงาน แบ ง ได ห ลายประเภท ขึ้ น อยู กั บ

หมายเหตุ ในกรณีที่ไมมกี ารมอบวุฒิบตั รหรือเครื่องหมายกิจกรรมพิเศษการอยูคาย และประธาน

3.3 ผูแทนบริการอาสาสมัคร 6 คน ออกมาทําหนาทีช่ ักธงชาติ 2 คน

หมายเหตุ 1. รู ป แบบของการรายงาน อาจจั ด ทํ า ในรู ป ของเอกสาร เทปคาสเส็ ท หรื อ

2.3 ผูตัดสิน อยางนอย 3 คน พิจารณาการแสดงจากการแตงกาย อุปกรณ

4. พิธีกร คัดเลือกหมายเลขสลากแลวเรียกออกมาแสดง โดยใหเวลาในการแสดง

2.8 โครงการประดิษฐสิ่งของ บัตรอวยพร เพื่อสรางสัมพันธภาพและกําลังใจ

3. การบํ า เพ็ ญ ประโยชน ใ นโอกาสที่ มี เ หตุ ด ว น ฉุ ก เฉิ น เหตุ ด ว น ฉุ ก เฉิ น

ของยุวกาชาด และคําปฏิญาณตนของยุวกาชาด จะเห็นไดวาความมุงหมายของการเดินทางไกล

3.3 อยาตอนปศุสตั วใหแตกกระจาย

สถานที่ตั้งคายพักแรมยุวกาชาด ควรใหอยูใกลกับสถานีอนามัย หรือโรงพยาบาล ไมควรตั้งคาย

2. What หมายถึง การเดินทางของสมาชิกยุวกาชาดจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง

แผนที่ 3 การขอความชวยเหลือ โดย

3.2.1 เรียก 191 หรือเบอรโทรศัพทฉุกเฉินของทองทีท่ ี่เกิดเหตุ