Professional Documents
Culture Documents
Book
Book
Т Е М А
МА Т О
Е Т В Р
ЗА Ч
Е Н И Е
Д Е Л
ОД
Татјана Атанасова-Пачемска
Валдета Алија
Добри Јовевски
Математика за четврто одделение
Издавач
Биро за развој на образованието
Автори
проф. д-р Татјана Атанасова-Пачемска, редовен професор по математика и методика,
Универзитет „Гоце Делчев” − Штип
Валдета Алија, професор по одделенска настава, ООУ „Кирил и Методиj” − Тетово
Добри Јовевски, професор по одделенска настава, ООУ „Илинден” − Крива Паланка
Стручна поддршка
д-р Лилјана Поленаковиќ, д-р Лидија Кондинска
Рецензенти
проф. д-р Теута Илјази, вонреден професор, Државен Универзитет − Тетово
Наташа Тодоровска, професор по одделенска настава, ООУ „Ѓорѓи Сугарев” − Битола
Лектор
Марија Соколова
Графички дизајн и техничко уредување
Тримакс − Скопје
Печати
Европа 92 − Кочани
Тираж
4020
Драги читатели, ученици, наставници и родители,
Добре дојдовте низ страниците на материјалите за учење по предметот
Математика за IV одделение.
Низ темите ќе ве водат истражувачко- откривачки активности за решавање
проблемски задачи од секојдневното опкружување. Овие задачи ќе
поттикнат љубопитност за размислување, дискутирање и презентирање
на решенијата.
Математичките сознанија кои ќе се стекнат ќе придонесат за усвојување
на математички поими, повисоки постигања и логичко размислување.
како ќе учиш
Анализирај Откриј
ја задачата, го правилото на
размисли, состави формирање низи
броен израз и
најди го решението
СОДРЖИНА
1
БРОЕВИ ДО 1000................................................................................................................................................11
БРОИМЕ ПО 1000 ДО 10000 НАНАПРЕД И НАНАЗАД...............................................................16
ФОРМИРАЊЕ, ЗАПИШУВАЊЕ И ЧИТАЊЕ БРОЕВИ ДО 10000............................................20
МЕСНА ВРЕДНОСТ И РАЗЛОЖУВАЊЕ БРОЕВИ............................................................................25
ПРЕТСТАВУВАЊЕ ТРИЦИФРЕН И ЧЕТИРИЦИФРЕН БРОЈ НА БРОЈНА ПРАВА.........30
НИЗИ ОД БРОЕВИ..............................................................................................................................................35
ЗАОКРУЖУВАЊЕ ТРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ НА НАЈБЛИСКАТА ДЕСЕТКА.......................38
ЗАОКРУЖУВАЊЕ ЧЕТИРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ НА НАЈБЛИСКАТА СТОТКА.................42
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ ТРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ.......................................................................45
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ ЧЕТИРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ.............................................................48
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
2
ПОЛУПРАВА..........................................................................................................................................................105
АГОЛ...........................................................................................................................................................................107
ПРАВ АГОЛ.............................................................................................................................................................108
ВИДОВИ АГЛИ.....................................................................................................................................................110
СПОРЕДУВАМЕ АГЛИ – РЕШАВАЊЕ ПРОБЛЕМСКИ СИТУАЦИИ.......................................112
ИМЕНУВАЊЕ НА 2Д-ФОРМИ.....................................................................................................................114
ЦРТАЊЕ НА 2Д-ФОРМИ................................................................................................................................119
ОПИШУВАМЕ И ГРУПИРАМЕ 2Д-ФОРМИ.........................................................................................122
ПРАВИЛНИ И НЕПРАВИЛНИ МНОГУАГОЛНИЦИ.........................................................................123
ГЕОМЕТРИЈА
3
СОБИРАЊЕ И ОДЗЕМАЊЕ ПОЛНИ ДЕСЕТКИ И СТОТКИ........................................................163
СОБИРАЊЕ И ОДЗЕМАЊЕ ПОЛНИ ИЛЈАДИ...................................................................................165
ПАРОВИ ОД ИЛЈАДИ ЧИЈ ЗБИР Е 10000.............................................................................................166
СОБИРАЊЕ И ОДЗЕМАЊЕ ЧЕТИРИЦИФРЕН БРОЈ СО ПОЛНА ДЕСЕТКА.....................167
СОБИРАЊЕ И ОДЗЕМАЊЕ ЧЕТИРИЦИФРЕН БРОЈ СО ПОЛНА СТОТКА........................169
СОБИРАЊЕ И ОДЗЕМАЊЕ ЧЕТИРИЦИФРЕН БРОЈ СО ПОЛНА ИЛЈАДА........................171
СОБИРАЊЕ ДО 10000 БЕЗ ПРЕМИН......................................................................................................173
ОДЗЕМАЊЕ ДО 10000 БЕЗ ПРЕМИН.....................................................................................................174
СОБИРАЊЕ ДО 10000 СО ПРЕМИН........................................................................................................176
ОДЗЕМАЊЕ ДО 10000 СО ПРЕМИН.......................................................................................................179
СОБИРАЊЕ И ОДЗЕМАЊЕ БРОЕВИ БЛИСКИ ДО ПОЛНА ДЕСЕТКА ИЛИ СТОТКА..181
УШТЕ ПОСТАПКИ ЗА СОБИРАЊЕ ДО 10000.....................................................................................183
ПОСТАПКИ ЗА ОДЗЕМАЊЕ ДО 10000..................................................................................................186
ПОВТОРУВАМЕ, ВЕЖБАМЕ.........................................................................................................................188
КОМУТАТИВНО И АСОЦИЈАТИВНО СВОЈСТВО ПРИ СОБИРАЊЕТО.................................189
ПРИМЕНА НА КОМУТАТИВНОТО И АСОЦИЈАТИВНОТО СВОЈСТВО ПРИ
СОБИРАЊЕТО......................................................................................................................................................191
ЗАВИСНОСТ НА ЗБИРОТ ОД ПАРНОСТА НА СОБИРОЦИТЕ....................................................192
ОПЕРАЦИИ СО БРОЕВИ
4
МЕРИМЕ ДОЛЖИНА – МЕТAР, ЦЕНТИМЕТAР.................................................................................285
МЕРИМЕ ДОЛЖИНА – ДЕЦИМEТАР......................................................................................................287
МЕРИМЕ ДОЛЖИНА – МИЛИМЕТАР....................................................................................................288
МЕРИМЕ ДОЛЖИНА – КИЛОМEТАР......................................................................................................289
МЕРИМЕ МАСА – ГРАМ..................................................................................................................................292
МЕРИМЕ МАСА – КИЛОГРАМ....................................................................................................................294
МЕРИМЕ МАСА – МЕРНИ ЕДИНИЦИ ЗА МАСА..............................................................................296
МЕРИМЕ МАСА – РЕШАВАЊЕ ПРОБЛЕМСКИ СИТУАЦИИ СО МАСА...............................298
МЕРИМЕ ТЕЧНОСТИ – ЛИТАР....................................................................................................................300
МЕРИМЕ ТЕЧНОСТИ – ДЕЦИЛИТАР, ЦЕНТИЛИТАР.....................................................................301
МЕРЕЊЕ
5
СОБИРАЊЕ, ОРГАНИЗИРАЊЕ, ПРЕТСТAВУВАЊЕ И ТОЛКУВАЊЕ ПОДАТОЦИ........327
ПЛАНИРАЊЕ НА ПРОЕКТНА АКТИВНОСТ, СОБИРАЊЕ ПОДАТОЦИ,
ПРЕТСТАВУВАЊЕ И ЧИТАЊЕ ПОДАТОЦИ ОД ДИЈАГРАМИ И ГРАФИКОНИ...............333
ЧИТАЊЕ ПОДАТОЦИ ОД ЛИНИСКИ ДИЈАГРАМ.............................................................................340
ПОДАТОЦИ
РАБОТА СО
БРОЕВИ И
БРОЕЊЕ
1 БРОЕВИ ДО 10000
2 СПОРЕДУВАЊЕ
ПАРОВИ
ТРИЦИФРЕНИ ИЛИ
ЧЕТИРИЦИФРЕНИ
БРОЕВИ
3 НЕГАТИВНИ
БРОЕВИ
4 ДРОПКИ
БРОЕВИ И
БРОЕЊЕ
ЗА ТЕМАТА
МОЖНИ
ПРЕДИЗВИЦИ
8
ПОТРЕБНИ МАТЕРИЈАЛИ И МЕРНИ ИНСТРУМЕНТИ:
РЕЧНИК
на нови поими
••број
••цифра
••количина
••единици
••десетки
••стотки
••илјади
••повеќецифрен број
•• месна вредност
••бројна низа
••поголем од (>)
••помал од (<)
••еднаков со (=)
••негативен број
••број помал од 0
••правилна дропка
••именител, броител и
дробна црта
••мешан број
••децимален број со една
децимала
ТЕМА 1
БРОЕВИ ДО
10000
БРОЕВИ ДО 1000
БРОИМЕ ПО 1000 ДО 10000
НАНАПРЕД И НАНАЗАД
ФОРМИРАЊЕ, ЗАПИШУВАЊЕ И
ЧИТАЊЕ БРОЕВИ ДО 10000
ПРЕТСТАВУВАЊЕ ТРИЦИФРЕН И
ЧЕТИРИЦИФРЕН БРОЈ НА БРОЈНА
БРОЕВИ ДО 10 000, МЕСНА
ПРАВА
ВРЕДНОСТ НА ЦИФРИТЕВО
НИЗИ
БРОЈ,ОД БРОЕВИ
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ
ОД ТРИЦИФРЕНИ ИЛИ
ЗАОКРУЖУВАЊЕ ТРИЦИФРЕНИ
ЧЕТИРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ,
БРОЕВИ НА НАЈБЛИСКАТА ДЕСЕТКА
НИЗИ ОД БРОЕВИ И ПРАВИЛА НА
ФОРМИРАЊЕ, НЕГАТИВНИ БРОЕВИ
ЗАОКРУЖУВАЊЕ ЧЕТИРИЦИФРЕНИ
ВО СЕКОЈДНЕВЕН КОНТЕКСТ,
БРОЕВИ НА НАЈБЛИСКАТА ДЕСЕТКА
ДРОПКА И МЕШАН БРОЈ, ВОВЕД
ВО ДЕЦИМАЛНИ БРОЕВИ СО ЕДНА
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ
ДЕЦИМАЛА. БРОЕВИ
ТРИЦИФРЕНИ
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ
ЧЕТИРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ
TРИЦИФРЕНИ И ЧЕТИРИЦИФРЕНИ
БРОЕВИ
ПОДРЕДУВАМЕ БРОЕВИ ДО
10000 ПО ГОЛЕМИНА
БРОЕВИ ДО 1000 БРОЕВИ ДО
10000
Повторуваме, √ ЗАПОМНИ
се потсетуваме
ЗНАЦИТЕ ВО ОВИЕ
ЦВЕТОВИ ГИ ВИКАМЕ
Што можеш да купиш за ЦИФРИ. ПРОЧИТАЈ
1 денар? А што за 10, 100, ГИ!
1000 денари?
СО ЦИФРИТЕ ГИ
Што можеш да купиш за ЗАПИШУВАМЕ
110 денари? Можеш ли БРОЕВИТЕ.
да купиш компјутер со
1000 денари? Зошто?
0
0 1 2 3 44 55 66 7 8
8 9
11
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
423
12
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Ако знаеме дека 1 стотка = 10 десетки, 1 десетка = 10 единици, тогаш бројот
423 содржи 4 полни стотки, 42 полни десетки и 423 единици.
4 2 3
400 + 20 + 3
551
660
526
928
414
13
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
С Д Е
100 10 1
200 20 2
300 30 3
400 40 4
500 50 5
600 60 6
700 70 7
800 80 8
900 90 9
14
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
1 2 3
4 5 6
7 8 9
0
15
БРОЕВИ ДО БРОИМЕ ПО 1000 ДО 10000
10000 НАНАПРЕД И НАНАЗАД
Проценуваме
7000 8000 9000 и истражуваме
седум осум девет
илјади илјади илјади
10000
десет
илјади
10000, 9000, _____, _____, _____, 5000, _____, _____, _____, _____, 0.
16
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Број од 0 до 10000 вака: 0, 2000, 4000, ..., ..., 10000. Но, обиди се и
наназад: 9000, 7000,..., ..., ... Што забележуваш кога броиш нанапред, а
што кога броиш наназад?
4000 7000
9000 2000
ЕДИНИЦИ
ЕДИНИЦИ
ДЕСЕТКИ
ДЕСЕТКИ
ИЛЈАДИ
ИЛЈАДИ
СТОТКИ
ДИ ЕИ С Д Е
Табела со месни вредности на
1 0 0 0 илјадарките до 10000
МЕСНА
3 8 7
ВРЕДНОСТ
17
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
18
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
19
БРОЕВИ ДО ФОРМИРАЊЕ, ЗАПИШУВАЊЕ И
10000 ЧИТАЊЕ БРОЕВИ ДО 10000
Откриј!
1000 1000 Кој број е претставен?
1000 1000
Проценуваме
и истражуваме
1000 1000
1 2 7 4 8
1
1
ДИ ЕИ С Д Е
√ ЗАПОМНИ
7 2 2 3
ЧЕТИРИЦИФРЕНИТЕ БРОЕВИ ГИ ЧИТАМЕ ТАКА
Претставениот број ШТО ПРВО ГИ ЧИТАМЕ ИЛЈАДАРКИТЕ, ПОТОА
СТОТКИТЕ, ПА ДЕСЕТКИТЕ И ЕДИНИЦИТЕ.
запишан со цифри е
7223, а со зборови седум
илјади двестe дваесет и
три.
20
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
5670 ____________________________________________________________
9206 ____________________________________________________________
2001 ____________________________________________________________
10000 ___________________________________________________________
Пополни ја табелава:
Се пишува Се чита
5362
9402
две илјади триста и пет
1607
9999
десет илјади
21
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
2130
3040
1536
1124
660
1306
22
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Пишувам Читам
1001
1110
23
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Кире на табла ги напишал броевите 4321, 8007, 325, 1000, 4997, 8156.
9 Ана ги групирала на следниов начин:
24
МЕСНА ВРЕДНОСТ И БРОЕВИ ДО
РАЗЛОЖУВАЊЕ БРОЕВИ 10000
Колку содржи?
1 десетка = 10 единици Бројот 2135 може да се
1 стотка = 10 десетки запише во разложена
1 илјада = 10 стотки форма, користејќи ја
1 десет илјада = 10 илјади месната вредност на
секоја цифра во бројот.
2135 = 2000
+ 100
+ 30
Проценуваме +5
и истражуваме = 2 · 1000
+ 1 · 100
+3 · 10
+5
25
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Разложи ги броевите:
а) 3621 =
б) 8516 =
в) 4259 =
г) 1857 =
д) 6382 =
ѓ) 9174 =
26
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Да ги разложиме броевите
ЕИ С Д Е ЕИ С Д Е
3 4 6 9 9 4 3 6
9000 6
9 има вредност на 9 единици
3 има вредност 3000
400 30
6 има вредност 60
ЗАКЛУЧУВАМЕ: Вредноста на
цифрата во еден број зависи од
нејзиното место во тој број.
Цифрата 9 има поголема
вредност во бројот 9436 бидејќи
стои на местото единици илјади.
27
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
8, 4, 2, 5
Кој е најмалиот број кој можеш да го составиш од сите цифри?
28
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
29
БРОЕВИ ДО ПРЕТСТАВУВАЊЕ ТРИЦИФРЕН
И ЧЕТИРИЦИФРЕН БРОЈ
10000 НА БРОЈНА ПРАВА
9000 km
Дијана од картите
со цифри извлече Проценуваме
и истражуваме
8500 km
три и состави еден
трицифрен број.
8000 km
Бројот му го покажа на
Даре. Тој требаше да
7500 km
го пронајде местото
на бројот на бројната
7000 km
права, а Селма да го
запише бројот според
6500 km
местото што го означи
Даре.
6000 km
Даре постави точка
5500 km
на бројната права на
следниов начин:
5000 km
4500 km
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
4000 km
Селма го запиша
3500 km
бројот 250.
3000 km
Дали Селма правилно
го запиша бројот на
2500 km
бројната права?
2000 km
1500 km
Повторете ја оваа
1000 km
активност со вашите
другарчиња.
500 km
30
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Најмалиот Најголемиот
3000 5000
31
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
A= B= C= D= E= F=
5450 7200
2050 5500
а) 4867
(+ 1000) (- 100) (+ 10) (- 1)
б) 2541
(+ 100) (- 100) (+ 1) (- 10)
б) 9999
(- 1000) (- 100) (+ 1) (- 1000)
32
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
8223
6754
1430
2467
7210
5555
3456
Број по 1000.
2397, , , , , , ,
Број по 100.
1120, , , , , , ,
Број по 10.
9311 , , , , , , ,
33
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
34
БРОЕВИ ДО
НИЗИ ОД БРОЕВИ
10000
Разгледај, размисли и
процени кои ќе бидат
следните броеви во
низата:
1, 1, 1, 1, ...
2, 7, 12, 17, ...
3, 2, 1, 4, 3, 2, 1, 5, 4, ...
105, 115, 125, ...
Проценуваме
и истражуваме
Од посебен
интерес се
низите од
броеви во кои
секој нареден
број е добиен
Еве неколку примери: според некое
правило.
2, 4, 6, 8, 10, 12, ...
За да се најде наредниот број, се користи
правилото „додај 2“.
35
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Пример 2: Погледни ја низата: 1450, 2450, 3450, 4450, 5450, 6450, 7450.
Правило на оваа низа е „додај 1000“.
36
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
37
БРОЕВИ ДО ЗАОКРУЖУВАЊЕ ТРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ
10000 НА НАЈБЛИСКАТА ДЕСЕТКА
505 498
504 512
Извлечените броеви
Семра ги заокружила
на најблиската десетка
на овој начин:
Зошто Семра го
направила ова
групирање на ваков
начин? Дискутирајте 0 100 200 300 400 500 600
со помош на бројната
права.
38
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
39
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
б) За да направи колачиња,
мама потроши 395 грама брашно. ______
40
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
41
БРОЕВИ ДО ЗАОКРУЖУВАЊЕ ЧЕТИРИЦИФРЕНИ
10000 БРОЕВИ НА НАЈБЛИСКАТА СТОТКА
Примери:
Проценуваме
2345 се заокружува на и истражуваме
2300.
4568 се заокружува на
4600.
Ќе кажеме дека
највисокиот врв на
Шар Планина е Титов Вера нацрта табела со
Врв со висина од 2700 месни вредности и во неа ЕИ С Д Е
метри. запиша четирицифрени 6 7 8 0
броеви. 6 6 5 0
Посака да ги групира
броевите по некој 6 8 1 0
критериум, па ги подели 6 6 9 0
на овој начин:
Поблиску до 6800 Поблиску до 6700
42
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Дадени се броевите: 5000, 800, 4000, 30, 700, 40, 6000, 200, 80.
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000
43
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
4400 1400
5800 2200
6400
44
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ БРОЕВИ ДО
ТРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ 10000
Проценуваме
и истражуваме
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
170 750
Да размислиме! Од два
трицифрени
Од која страна на правата се наоѓа бројот броеви, поголем
750 во однос на 170? е бројот што
Кој од овие два броја е поголем? има поголема
вредност на
Бројот 750 е поголем од бројот 170. цифрата во
Во овој случај, најголемата месна класата стотки.
вредност кај овие два броја е стотката.
Бидејќи вториот број има 7 на местото
на стотките, велиме дека тој е поголем.
45
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
________________________________________________________________
√ ЗАПОМНИ
С Д Е
5 7 8 АКО КАЈ ДВА ТРИЦИФРЕНИ БРОЈА, БРОЈОТ
НА СТОТКИТЕ Е ИСТ, ТОГАШ ПОГОЛЕМ Е ТОЈ
3 2 4 ШТО ИМА ПОГОЛЕМ БРОЈ НА МЕСТОТО НА
ДЕСЕТКИТЕ.
8 6 7 ПР. 234 И 254 – ПОГОЛЕМ Е БРОЈОТ 254.
9 8 2 АКО КАЈ ДВА ТРИЦИФРЕНИ БРОЈА, БРОЈОТ НА
СТОТКИТЕ И НА ДЕСЕТКИТЕ Е ИСТ, ТОГАШ
2 3 1 ПОГОЛЕМ Е ТОЈ ШТО ИМА ПОГОЛЕМ БРОЈ НА
МЕСТОТО НА ЕДИНИЦИТЕ.
4 5 9 ПР. 447 И 441 – ПОГОЛЕМ Е БРОЈОТ 447.
1 4 6 1
46
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
47
БРОЕВИ ДО СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ
10000 ЧЕТИРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ
Чекор 1:
Напиши ги броевите
еден над друг.
Чекор 2:
Спореди ги броевите
почнувајќи од
најголемата месна
вредност на цифрите.
Чекор 3:
Заокружи ги првите
различни цифри и
спореди ги.
РАЗМИСЛУВАМ:
8 десетки се помалку
од 9 десетки затоа
бројот 3491 е поголем
од бројот 3487.
Исти единци илјади
Исти стотки
3491
3487
Различен број на
десетки – 8 е помалку
од 9.
48
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
________________________________________________________________
49
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
50
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ БРОЕВИ ДО
TРИЦИФРЕНИ И ЧЕТИРИЦИФРЕНИ
БРОЕВИ 10000
Потсетување:
За да ги споредиме
броевите, користиме
3 знаци:
поголемо >
помало <
еднакво =
Активност во парови:
Проценуваме Ти и твоето другарче
и истражуваме извлечете по три карти
од картите со цифри.
Формирајте по еден
трицифрен број како
на сликава.
4 5 0 8 5 0
Повторете ја
постапката неколку
пати, менувајќи им го
местото на цифрите.
51
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Спореди ги броевите:
Замисли три цифри. Од нив состави два трицифрени броја, запиши ги, а
потоа спореди ги со знак за споредување.
С Д Е С Д Е
________________________________________
52
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
53
БРОЕВИ ДО ПОДРЕДУВАМЕ БРОЕВИ ДО 10000 ПО
10000 ГОЛЕМИНА СО ЗНАЦИТЕ <, =, >
Колку научивме
Учителката им даде
да споредуваме
задача на учениците
четирицифрени
да ги споредат со
броеви?
знак за споредување
броевите
6795 и 6695.
Учениците ја решија
задачата и добија
различни резултати,
па затоа учителката
побара да објаснат
зошто одлучиле да го Решенија: Објаснувањa:
постават избраниот
знак помеѓу броевите. Цифрата на стотки е поголема
Ученик 1: 6795 > 6695
кај првиот број.
ЕИ С Д Е ЕИ С Д Е ЕИ С Д Е ЕИ С Д Е
3 5 6 8 7 5 3 6 9 5 6 8 8 4 4 6
5 4 6 7 7 2 4 1 9 5 3 6 8 4 4 9
54
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
ЕИ С Д Е ЕИ С Д Е ЕИ С Д Е ЕИ С Д Е
Одговори на прашањава:
а) Кој е најмал трицифрен број и зошто?
_______________________________________________________________
55
БРОЕВИ ДО ПОДРЕДУВАМЕ БРОЕВИ ДО 10000
10000 ПО ГОЛЕМИНА
Проценуваме
и истражуваме
Да се потсетиме!
Во овие позициони сметалки се прикажани три
четирицифрени броеви. Да ги запишеме броевите,
а потоа да ги споредиме:
ЕИ С Д Е ЕИ С Д Е ЕИ С Д Е
56
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
3560 1980
2630
57
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
58
ТЕМА 1
8521
674
СПОРЕДУВАЊЕ
ПАРОВИ 687
ТРИЦИФРЕНИ ИЛИ
БРОЕВИ ДО 10 000,
МЕСНА ВРЕДНОСТ
ЧЕТИРИЦИФРЕНИ
НА ЦИФРИТЕВО
БРОЕВИ
БРОЈ, СПОРЕДУВАЊЕ
ПАРОВИ ОД
ТРИЦИФРЕНИ ИЛИ 1382
ЧЕТИРИЦИФРЕНИ 6874
БРОЕВИ, НИЗИ ОД
БРОЕВИ И ПРАВИЛА
НА ФОРМИРАЊЕ,
НЕГАТИВНИ БРОЕВИ
ВО СЕКОЈДНЕВЕН
КОНТЕКСТ, ДРОПКА И
МЕШАН БРОЈ, ВОВЕД
ВО ДЕЦИМАЛНИ
БРОЕВИ СО ЕДНА
ДЕЦИМАЛА.
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ
ТРИЦИФРЕНИ ИЛИ
СПОРЕДУВАЊЕ ПАРОВИ ТРИЦИФРЕНИ
ЧЕТИРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ ИЛИ ЧЕТИРИЦИФРЕНИ БРОЕВИ
Избери еден
број на бројната
права. Кој е бројот
непосредно пред, а
кој е зад него? Каква
е положбата на
избраниот број?
Проценуваме
и истражуваме
60
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
8320 8380
61
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
0 5000 10000
62
ТЕМА 1
НЕГАТИВНИ
БРОЕВИ
НЕГАТИВНИ
БРОЕВИ БРОЕВИ,
ДО 10 000,
МЕСНА ВРЕДНОСТ ОД
БРОЕВИ ПОМАЛИ
НУЛА
НА ЦИФРИТЕВО
БРОЈ, СПОРЕДУВАЊЕ
ПАРОВИ ОД БРОЕВИ
НЕГАТИВНИ
ТРИЦИФРЕНИ ИЛИ
– ПРОДОЛЖУВАЊЕ
ЧЕТИРИЦИФРЕНИ
НА НИЗА НИЗИ
БРОЕВИ, ОД БРОЕВИ
ОД
БРОЕВИ И ПРАВИЛА
НА ФОРМИРАЊЕ,
НЕГАТИВНИ БРОЕВИ
ВО СЕКОЈДНЕВЕН
КОНТЕКСТ, ДРОПКА И
МЕШАН БРОЈ, ВОВЕД
ВО ДЕЦИМАЛНИ
БРОЕВИ СО ЕДНА
ДЕЦИМАЛА.
НЕГАТИВНИ НЕГАТИВНИ БРОЕВИ,
БРОЕВИ БРОЕВИ ПОМАЛИ ОД НУЛА
Проценуваме
и истражуваме
64
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
65
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
66
НЕГАТИВНИ БРОЕВИ – НЕГАТИВНИ
ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА НИЗА
ОД БРОЕВИ БРОЕВИ
ВАЖНО:
–5 е помало од –2
Проценуваме
и истражуваме Кога ќе започнеме со
броење на бројна права
од бројот 4 наназад за 6,
ќе сигнеме до –2.
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6
67
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6
68
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Спореди ги броевите:
-3 -6 2 -4
-5 4 -3 0
-4 -1 5 -5
0 7 -3 -6 4 6 -1
69
ТЕМА 1
ДРОПКИ
ПРАВИЛНИ
ДРОПКИ
БРОЕВИ ДО
ПРАВИЛНИ 10 000,–
ДРОПКИ
МЕСНА
ДЕЛ ВРЕДНОСТ
ОД ФОРМИ И БРОЕВИ
НА ЦИФРИТЕВО
БРОЈ, СПОРЕДУВАЊЕ
СПОРЕДУВАЊЕ
ПАРОВИ ОД И
ПОДРЕДУВАЊЕ
ТРИЦИФРЕНИ ИЛИ
ДРОПКИ
ЧЕТИРИЦИФРЕНИ
БРОЕВИ, НИЗИ ОД
ЕДНАКВИ
БРОЕВИ ИДРОПКИ
ПРАВИЛА
НА ФОРМИРАЊЕ,
ПРЕТСТАВУВАЊЕ
НЕГАТИВНИ БРОЕВИ
ПРАВИЛНИ ДРОПКИ НА
ВО СЕКОЈДНЕВЕН
БРОЈНА ПРАВА
КОНТЕКСТ, ДРОПКА И
МЕШАН БРОЈ, ВОВЕД
ПРЕТСТАВУВАЊЕ
ВО ДЕЦИМАЛНИ
И СПОРЕДУВАЊЕ
БРОЕВИ СО ЕДНА
ЕДНАКВИ ДРОПКИ
ДЕЦИМАЛА.
МЕШАНИ БРОЕВИ
ДЕЦИМАЛНИ БРОЕВИ
СО ЕДНА ДЕЦИМАЛА
ПРАВИЛНИ ДРОПКИ ДРОПКИ
Дропките ги среќаваме
и користиме
секојдневно во животот:
· во бурекчилница...
· во пицерија...
· во супермаркет...
· во аптека...
· во музиката...
Што претставуваат
дропките?
Именителот покажува
1
Броител на колку дела е
__
поделено целото.
Броителот покажува
колку од деловите од
целото се означени,
обележени, одделени.
8
Дробна
црта Дробната црта го
заменува знакот за
делење (:).
Именител
Бројот кој содржи еден
или повеќе делови
од целината се вика
ДРОПКА.
71
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
9
6
3
7
2
5
2
3
72
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Обој делови од цртеживе според дропките до нив.
1 1 6 4 2 1 2 1
2 3 8 10 8 5 4 7
3 2 4 5 4 5 5 3
6 4 5 6 7 8 6 5
2 5 3 5 5 4 5 7
5 6 9 7 7 6 9 8
3 3 7 1 3 1 1 1
4 5 10 5 10 4 3 2
2 4 2 3 1 9 2 8
3 6 7 8 6 10 7 9
1 4 1 6 7 6 1 6
4 5 6 9 8 8 5 6
1 5 1 4
4 9 8 6
2 2 3 4
6 6 7 7
2 2 1 5
7 8 7 7
4 3 2 4
5 5 10 8
2 4 1 5
3 10 9 8
3 3 3 5
4 6 9 6
73
ПРАВИЛНИ ДРОПКИ – ДЕЛ ОД
ДРОПКИ ФОРМИ И БРОЕВИ
74
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Во училишната библиотека за
учениците од прво до петто одделение
пристигнале 20 книги.
1
Од нив — биле лектири за четврто
5
одделение.
Колку е?
1 1
а) — од 2 l = б) — од 100 денари =
2 4
3 4
в) — од 1 m = г) — од 1 km =
6 8
75
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
76
СПОРЕДУВАЊЕ И
ПОДРЕДУВАЊЕ ДРОПКИ ДРОПКИ
Подреди ги
Проценуваме дропките, почнувајќи
и истражуваме од најмалата кон
најголемата дропка.
1 , 2, 2
2 6 2 , ,
1, 1, 1
6 2 3 , ,
Најмала е дропката
1 1 1 1 1 1
6 6 6 6 6 6
Помеѓу нив е
дропката
1 1 1 1
4 4 4 4
1 1 1 1 1 1 1 1
8 8 8 8 8 8 8 8
77
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
6, 2, 5 1, 1, 1
6 6 6 , , 8 4 2 , ,
1 1 1 3
+ + = =1
3 3 3 3
Пополни ги бројните равенства на ист начин.
a)
1 4
+ = =1
4 4
б)
1
+ = =
8
в)
= =
г)
= =
78
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
1
Во една фабрика работеле 120 работници. Од нив биле жени.
4
Колкав број на мажи работеле во фабриката?
79
ДРОПКИ ЕДНАКВИ ДРОПКИ
Колку четвртини се
обоени?
Продолжи со
превиткувањата и
превиткај го на
осум еднакви делови.
1
1 1
2 2
80
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
·1 1 2 3 4 5 6
·4 4 8 12 16 20 24
81
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
1
= = = =
2
1 2 3
= = = =
1 2 4
= =
4
1 = =
= = =
3
1
= =
5 = =
2
= = =
3
= =
82
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
б) 6 3 4 ѓ) 4 2 1
8 4 10 10 5 2
6 3 3 е) 4 7 8
в) 10 4 5 5 8 10
2 4 1 ж) 2 3 6
г)
8 10 4 3 5 10
83
ПРЕТСТАВУВАЊЕ ПРАВИЛНИ ДРОПКИ
ДРОПКИ НА БРОЈНА ПРАВА
Проценуваме
и истражуваме
Проценуваме
и истражуваме
3, 1 , 1 , 7, 1 , 5, 3
4 8 2 8 4 8 8
б) 1 2 3 4 5 6 7 8 9
0 10 10 10 10 10 10 10 10 10 1
3 , 1 , 1 , 4 , 3 , 7 , 2 , 9, 1
5 10 2 5 10 10 5 10 5
в) 1 2 3 4 5
0 6 6 6 6 6 1
1 , 1 , 5, 2, 1
2 6 6 3 3
84
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
1 1
Помало од (<) 2 Поголемо од (>) 2
1
1 1
2 2
1 1 1
3 3 3
1 1 1 1
Дискутирај со другарчето. 4 4 4 4
1 1 1 1 1
Запиши ги сите дропки: 5 5 5 5 5
1 1 1 1 1 1
6 6 6 6 6 6
1 1 1 1 1 1 1
7 7 7 7 7 7 7
1 1 1 1 1 1 1 1
8 8 8 8 8 8 8 8
1 1 1 1 1 1 1 1 1
9 9 9 9 9 9 9 9 9
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
85
ПРЕТСТАВУВАЊЕ И СПОРЕДУВАЊЕ
ДРОПКИ ЕДНАКВИ ДРОПКИ
Напиши еднакви
дропки за следниве Проценуваме
дропки: и истражуваме
1
а) =
5
1
б) =
2
3
в) =
5
2
г) =
8
д) 3 =
4
4
ѓ) =
10
1
Искористи го ѕидот со дропки за да ги најдеш дропките меѓу 4
и 21 .
Пример:
1 3
1 2 в) = Точно/Неточно
е помало од . Точно/Неточно 4 8
2 3
3 6 3 3
а) = Точно/Неточно г) = Точно/Неточно
4 8 10 8
6 1 2 4
б) > Точно/Неточно д) = Точно/Неточно
10 2 5 10
86
МЕШАНИ БРОЕВИ ДРОПКИ
√ ЗАПОМНИ
Проценуваме
и истражуваме Што е мешан број?:
ПРЕТСТАВУВАЊЕ НА
МЕШАН БРОЈ
1
2 2
Како се добива мешаниот број?
87
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Мешан
Графички приказ Дропка
број
а)
б)
в)
г)
д)
ѓ)
е)
ж)
з)
ѕ)
88
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
1 2
6 години 9 години < <
4 3
3
8 години
4
1 1
7 години 8 години < <
6 4
1 1
8 години 9 години < <
3 3
1
8 години
6
9 години 1
8 години < <
2
2 3
7 години 7 години < <
3 4
1
7 години
4
1
7 години 7 години < <
2
89
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
3 7 7 3
1 и 1
5 10 10 5
0 1 2
1 5
a) 1 и
4 8
0 1 2
3 3
б) и 1
4 8
0 1 2
2 9
в) 1 и
5 10
0 1 2
7 1
г) и 1
8 2
0 1 2
8 и 1
д) 1
10 5
0 1 2
90
МЕШАНИ БРОЕВИ ДРОПКИ
Проценуваме
и истражуваме
91
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
3 1
4 5
4 4
92
ДЕЦИМАЛНИ БРОЕВИ СО ЕДНА
ДЕЦИМАЛА ДРОПКИ
93
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Која децимална дропка е еднаква на една половина?
Напиши ја секоја група броеви по редослед од најмалиот кон
најголемиот.
1
а) 2 ; 0,3; седум десеттинки
б) 0,9; половинка; три десеттинки
в) шест десеттинки; 1; 0,8
4 1
г) ; ; 0,5
10 10
д) 2; 1,9; една половина
ѓ) 3,8; 4,2; 4
9
е) четири и три десеттинки; 4,5; 3 10
2,1
дропка дропка
децимален број децимален број
дропка дропка
децимален број децимален број
94
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Во секое од крукчињава стави знак >, < или =.
3 0,3
10
1 6
2 10
1 0,7
0,2 3
10
1 0,1
3
6,2 6,1
95
ПОВТОРУВАМЕ ДЕЦИМАЛНИ БРОЕВИ
2
0,2
10
96
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Дизајнирај сопствено знаме. Употреби две бои.
Боите што ги употребив се и .
97
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
0,3
1
10
0,8
0,7
3
5
3
6
1
Ива добила 6 од 24 или бонбони.
Михаил добил .
Мила добила .
На Матеј му останале .
98
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
1 , 1, 2, 5, 3
Од дропките:
2 4 3 6 4 напиши ја
соодветната еднаква дропка со именител 12. Потоа
новите дропки подреди ги од најмала до најголема.
99
БРОЕВИ И БРОЕЊЕ
Дропка: Дропка:
Децимален број: Децимален број:
100