Professional Documents
Culture Documents
➢ s'n u|fx:y pTkfbgdf of]ubfg ug]{ k|d'v ltg If]qx? / ltgsf] of]ubfg M -of] !% cf}+ of]hgf cg';f/_
If]q of]ubfg ug]{ If]q? GDP df of]ubfg
➢ cfly{s ;a]{If0f @)&&÷&* sf cg';f/ GDP df of]ubfg ug]{ k|d'v ltg If]qx? M
k|fyflds If]q s[lif, jg, vfgL cfbL @^=$ Ü
;fj{hflgs C0f GDP sf] #&=& k|ltzt a/fa/sf] /sd x'g cfp5 .
s'n Jofkf/ -u_ -s±v_ ?=!) vj{ @$ cj{ && s/f]8 !)) Ü
➢ !%cf}+ of]hgfsf] cGTo ;Dddf -lj=;+= @)*)÷*! ;Dddf_ !)=# k|ltzt k'¥ofpg] nIo 5 .
➢ !%cf}+ of]hgfsf] lb3{ sflng nIo cf=j= @!))÷)! ;Dddf !)=% k|ltzt k'¥ofpg] nIo /]xsf] 5 .
➢ rfn' cfly{s jif{df g]kfnsf] cfly{s a[4L b/ $=)! k|ltzt /x]g 5 . -cfly{s ;a]{I0f @)&&÷&*
cg';f/_
➢ नेपाल सरकारले बजेट मार्फ त घोषणा गरेको चालु आर्थफक बषफ को आर्थफक a[4L दर ७ %
➢ IMF -cGt/f{li6«o d'Gb|f sf]if_ n] rfn' cfly{s jif{df g]kfnsf] cfly{s a[4L b/ @=% k|ltzt /x]g
cg'dfg u/]sf] 5 .
➢ g]kfnsf] d'Gb|f l:kmLtL{ b/ #=% k|ltzt sfod /x]sf] / IMF -cGt/f{li6o d'b|f sf]if_ n] o;nfO{ $=@
k|ltzt b]vfPsf] 5 .
➢ ljZjsf] cfly{s a[4L ^ k|ltzt /xg] IMF -cGt/f{li6o d'b|f sf]if_ b]vfPsf] 5 .
lj=;+=@!)) df k'Ug] !@,!)) cd]/LsL 8n/ -of] @% jif]{ lb3{sflng nIo xf]_
lj=;+=@!)) ;Ddf cf}ift cfo' *) jif{ @% jif]{ lb3{sflng ;f]+r, cf=j=@!))÷)! ;Dd
ko{6s a;fO{ cawL lbgdf !%=! cf=j=@)&&÷&* sf] cflys ;j]{If]0f cg';f/
s[lif (Agriculture) M
• s'g If]qnfO{ Engine Of Growth elgG5 < s[lif
• g]kfndf s[lif e"dL÷v]tL of]Uo hldgsf] lx:;f slt k|ltzt 5 < !&=(&Ü -nueu !*Ü_
• s'n s[lif e"ld dWo] slt If]qdf l;FrfO{ ;'ljwf k'u]sf] 5 < ^^Ü
• s[lif u0fgf slt slt jif{df ul/g] Joa:yf /x]sf] 5 < !)÷!) jif{df –lj=;+= @)!* af6 ;'?_ s]lGb|o
tYof+s ljefun] ub{5 .
• g]kfndf sltj6f s[lif u0fgf ;DkGg eP < ^ j6f
• g]kfndf al9 s[lif of]Uo e"dL ePsf] lhNnf s'g xf] < df]/ª
• g]kfndf sd s[lif of]Uo e"dL ePsf] lhNnf s'g xf] < dgfª
• wfg v]ltsf nflu slt l8ufL ;Ddsf] tfkqmd pko'Qm x'G5 < @% b]lv #@ l8uL
• g]kfndf ;a} eGbf a8L s[lif pTkfbg x'g] k|b]z s'g xf] < @ g+= kb]z
h'Dnf sf] kt/f;L, h'DnL df;L{ wfg -;d'Gb| ;tx b]vL @*%) ld6/ prfO{df_
• g]kfnsf] t/fO{ If]qdf pTkfbg x'g] lrof s'g k|hftLsf] xf] < CTC
• g]kfnsf] kxf8L If]qdf pTkfbg x'g] lrof s'g k|hftLsf] xf] < cyf]{8S;
• ;a} eGbf a9L s[lif of]Uo hldg ePsf % lhNnf s'g s'g x'g < df]/ª, emfkf, ;nf{xL, l;/fxf / ;'g;/L
• ;a} eGbf sd s[lif of]Uo hldg ePsf % lhNnf s'g s'g x'g < dgfª,d':tfª, 8f]Nkf, /;'jf / x'Dnf
• 6«kn Rofpsf] Jofj;flos v]tL z'? ul/Psf] lhNnf s'g xf] < /f]Nkf
• g]kfndf lj=;+= !(@) df ;a{k|yd O{nfd lhNnfaf6 lrof v]ltsf] ;'?jft ul/Psf] . -h+u axfb'/ /f0ffn]
u/]sf_
• lrof If]q wf]lift g]kfnsf lhNnfx? emfkf, Onfd, kfFry/, t]x|y'd / wgs'6f
• Ps ufFp Ps pTkfbg s'g b]zaf6 ;'? eof] -of] hfkfgsf gful/s df]/Llxtf]sf] Concept)
hfkfgaf6
s]xL lhNnfut pTkfbgx?
lhNnf pTkfbg
a];f/ ;'g;/L
s]/f s~grgk'/
l6Dd'/ DofUbL / ;Nofg
df5f wg'iff
cfFk ;Kt/L
tf]/L lrtjg
h'gf/ l;Gw'nL / /fd]5fk
pBf]u (Industries) :
• g]kfnsf] klxnf] pBf]u s'g xf] <
lj/f6gu/ h'6 ldn -:yf= lj=;+= !((#_
Edusoft Academy – 01 590 1590, 9840221223, 9851138082 http://www.edusoftacademy.com/
संकलक : अधिकृ त नवराज थापा
❖ cf}Bf]lus Joj;fo P]g -@)&^_ n] pTkfbg k|s[ltsf cfwf/df pBf]usf] jlu{s/0f o;/L ul/Psf] 5
. -kl/R5]b #, bkmf !& -@_ df pNn]v 5 .
phf{d"ns hn;|f]t, UofF;, ;f]o{ phf{ cflb
pTkfbgd"ns pBf]u sRrf kbfy{ k|of]u u/L dfn -a:t'_ pTkfbg ug]{ .
vfgLhGo vlgh pTvgg ug]{ h:t} UofF;, sf]Onf, vlgh t]n
s[lif tyf ag k}bfjf/df cfwfl/t df}/Lkfng, df5fkfng, afv|fkfng, cn}lr cfbL
ko{6g xf]6n, 6«fen Ph]G;L, 6«]lsª, xf]d:6] cflb
;"rgf tyf ;+rf/ k|ljlw /]l8of], 6]lnlehg, kqklqsf, OG6/g]6 sDkgL cfbL
;]jfd"ns xl:k6n, :s'n, ;/;kmfO xjfO{ ;]jf cfbL
cf}Bf]lus Joj;fo P]g, @)&^ sf cg';f/ pTkfbg k|s[ltsf cfwf/df * k|sf/sf dfq pBf]ux?
Aofkf/ (Business) M
• g]kfn df Eff/t;Fu af6 dfq s'n cfoftsf] lx:;f slQ 5 < ^^=# Ü k|ltzt
-bf];|f] cfoft lrg ;Fu !) k|ltzt ;fdfg cfoft x'Gg5 ._
• g]kfnsf] s'n lgof{tsf] ef/t ;Fu dfq lgof{t slt k|ltzt 5 <
^& k|ltzt
• g]kfndf ;a} eGbf a8L cfoft x'g] a:t' s'g xf] <
k]6«f]lnod kbfy{
• cfkmgf] pTkfbgsf] slt k|ltzt eGbf a8L lgof{t ug]{ pBf]unfO{ lgof{t k|a¢{ g pBf]u elgG5 <
*) k|ltzt
• g]kfnsf] cfly{s tyf jfl0fHo /fhwfgL eg]/ s'g 7fFpnfO{ lrlgG5 <
la/u~h -k;f{_
;g !((% hgjf/L ! -klxnf ;g\ !($& df GATT General Agreement on Traiffs and Trade
sf] gfd lyof]_
• g]kfn WTO (World Trade Organazation) sf] slQ cf}+ ;bZo /fi6« xf] < !$& cf}+ -g]kfnn] ;g
@))$ clk|n @# df ;bZotf lnPsf]_
• WTO sf] k|wfg sfof{no sxfF /x]sf] 5 < l:jh/Nof8sf] h]g]ef
• WTO df xfn slt b]z ;bZo 5g < !^$ -!^$ cf}+ ckm\ufg:yfg_
ko{6g (Tourism)
• s'n u|fx:y pTkfbgdf ko{6g If]q of]ubfg slt 5 <
@=& k|ltzt
• !% cf}+ of]hgfsf] nIo cg';f/ s'n u|fx:y pTkfbgdf ko{6g If]q of]ubfg x']g 5 < !) k|ltzt
-ko{6g If]qdf @ nfvn] k|ToIf /f]huf/L kfPsf 5g_
• lab]lz ko{6ssf] g]kfn a;fO{ cjlw ;/b/ slt lbg /x]sf] 5 <
!%=! lbg
• ;a} eGbf a8L lab]lz ko{6s g]kfn cfpg p2]Zo / cfpg] b]z tflnsfdf x]g'xf];\ .
• xfn g]kfndf a:g] lab]lz ko{6ssf] ug]{ k|ltlbgsf] vr{ slt 5 < ^% -cd]/LsL 8n/_
• !% cf}+ of]hgfsf] nIo cg';f/ lab]lz ko{6ssf] k|ltlbgsf] vr{ slt x'g]5 < !)) -cd]/LsL 8n/_
• ljZj ko{6g lbj; slxn] kb{5 < ;]K6]Dj/ @&
• g]kfndf ;a} eGbf a8L ko{6s s'g dlxgf cfp5g < cS6f]a/
• xfn ;Dd g]kfnn] xjfO{ ;Demf}tf u/]sf b]z sf] ;+Vof slQ 5 < $) -$) cf}+ ci6«]lnof _
• g]kfn e|d0f aif{ ;g\ @)@) df slt ljb]zL ko{6s leq\fpg] nIo lyof] < @) nfv hgf
• g]kfn e|d0f aif{ ;g\ @)@) df ljb]zL ko{6ssf] g]kfn a;fO{ cawL slt k¥'ofpg] nIo lyof] < !% lbg
• g]kfn e|d0f ug]{ klxnf] lab]lz JolQm sf] lyP < ;d|f6 czf]s -ef/tsf_
• g]kfndf cfw'lgs ko{6gsf] ;'?jft slxn] af6 ;'? eof] < lj=;++ @)!) df -;/ P8dg lxnf/L / t]l~hª
gf]u]{ z]kf{n] ;u/dfuyf cf/f]x0f u/] kl5_
• ;g\ @)@) sf] g]kfn e|d0f aif{sf] nfuf] l8hfO{g/ sf] x'g < p4j l/dfn
-nuf]df n]lvPsf] jfSo Visite Nepal M Life time Experience_
• g]kfdf ;a}eGbf a8L ko{6s s'g b]zaf6 cfp5g < ef/t
• ;a}eGbf a8L ko{6s g]kfn cfpg] dlxgf s'g xf] < October
• cGt/f{li6«o hutdf g]kfnnfO{ ko{6sLo b[li6n] lrgfpg] a|f08 s] xf] < Naturally Nepal Once
is not Enough
• ljZj ko{6g ;+u7gsf] gfd s] xf] < UNWTO -:k]gsf] d]l8«8df /x]sf] 5 . of] UNO sf] lalzli6s[t ;+:yfxf]_
• g]kfnsf] kxnf] u|fdL0f ko{6g s]Gb| s'g xf] < :ofªhfsf] l;?jfF/L
• g]kfnsf] s'g ufFpnfO{ ;fs{ /fi6«s} gd"gf ufFp dflgosf] 5 < ndh'ªsf] 3n] ufFp
• kj{tLo ;+u|fxfno sxfF lgdf{0f u/]sf] 5 kf]v/f
• kj{tLo cf/f]x0f ;+3 sxfF lgdf{0f u/]sf] 5 < sf7df8f}
• g]kfnn] kj{tLo pBfg sxfF lgdf{0f u/]sf] 5 < ssgL -sf7df8f}+_
• xfn g]kfndf jif]{gL slt ko{6s g]kfn 3'Dg cfpg ub{5g < ( nfv -cf}iftdf_
• u|]6 lxdfnog 6«]n s] ;+u ;DalGwt 5 < kb ofqf ko{6g
- u|]6 lxdfnog 6«]nsf] ?6 kg]{ bzx? M kfls:tfg, ef/t, g]kfn, e'6fg, rLg / Dofgdf/ b]zdf kb{5 _
• u|]6 lxdfnog 6«]n kbdfu{n] ljZjsf *))) ld= cUnf ;a} !$ j6f lxdfnnfO{ hf]8\b 5 .
• u|]6 lxdfnog 6«]nsf] nDafO{ slt 5 < $%)) ls=ld=
• g]kfndf u|]6 lxdfnog 6«]nsf] nDafO{ slt k5{ < !&)) ls=ld=
• u'l/Nnf 6«]n s] ;+u ;DalGwt 5 < dfcf]jfbLn] ;~rfng u/]sf] hgo'¢sf] If]q -?s'd / /f]Nkf_
• w]/} ko{6sn] kbofqf ug]{ kbdfu{ s'g xf] < cGgk"0f{ kbdfu{
• g]kfnsf] b'/ b[li6, ;g\ @)@) sf] sfof{Gjogsf] nflu g]kfn ;/sf/n] s'g ko{6g e|d0f jif{ 3f]if0ff u/]sf]
lyof] < cfGt/Ls e|d0f / gful/s p8\oog jif{
• g]kfn ko{6gsf b[li6«sf]0fn] ljZjsf] 5}6f}+ ;:tf] b]z xf] .
• /fli6«o ko{6g kl/ifbsf] cWoIf sf] x'g] Joj:yf 5 < k|wfgdGqL
• dfOG; 6'l/Hd s] ;Fu ;DalGwt 5 < ;ef ;Dd]ng dfkm{t ko{6g
oftfoft (Transportation)
• g]kfnsf] klxnf] /]n ;]jf s;sf] kfnfdf :yfkgf ePsf] lyof] < rGb zD;]/ -lj=;+= !(*$_
• g]kfnsf] /]n ;]jf sxfF b]lv sxfF ;Dd rNYof] < hogu/ b]lv hgsk'/ %! ls=ld=
• xfn g]kfndf s'n /]ndfu{sf] nDafO{ slt 5 < %^ ls=ld=
• g]kfnsf] k"j{ klZrd ljB'lto /]n dfu{sf] nDafO{ slt xf] < ($% ls=ld= -emfkf b]vL s~rgk'/_
• kj{ klZrd x'nfsL dfu{sf] nDafO{ slt 5 < !&(@ ls=ld=
Edusoft Academy – 01 590 1590, 9840221223, 9851138082 http://www.edusoftacademy.com/
संकलक : अधिकृ त नवराज थापा
• g]kfnsf] ;a} eGbf nfdf] kSsL k'n sxfF lgdf{0f ePsf] 5 < sf]l7of3f6 nDafO{= !)!% ld= -alb{of_
• k'j{ klZrd dWo kxf8L nf]s dfu{sf] gfd s] xf] < k'iknfn dfu{
• k'j{ klZrd dWo kxf8L k'iknfn dfu{ -nf]s dfu{_ sf] nDafO{ slt xf] < !&&^ ls=ld=
-kfFry/sf] Rofyfªyfk' b]vL a}t8Lsf] em'nf3f6 ;Dd_
• k'j{ klZrd dWo kxf8L k'iknfn dfu{ - nf]s dfu{_ n] slt lhNnf / ;b/d'sfdnfO{ hf]8b5 < @$ lhNnf /
!( ;b/d'sfd
• sf7df08f} x]6f}+8f kmf:6 6\ofs -vf]sgf To af/f_ sf] nDafO slt 5 < &@=% ls=ld= -klxnf
&^ ls=ld= lyof], lardf ;'? dfu{ vg]sf]n] b'/L 5f]6Lof]_
• g]kfndf ag]sf] klxnf]] /fhdfu{ s'g xf] < lqe'jg /fhky -afO/f]8, ef/t ;/sfn]
agfOlbPsf_
• g]kfnsf] bf;|f] cGt/f{li6«o ladfg :yn sxfF lgdf0f{ lwg 5 < lghu8 af/f
• ag]kf alb{af; ;8s s'g b]zsf] ;xof]df ag]sf] xf] < hfkfg
• ag]kf alb{af; ;8s v08nfO{ s] gfd /flvPsf] 5 < lj=lk= dfu{ -nDafO{ !^) ls=ld=_
• s0ff{nL /fhdfu{sf] ndafO{ @#@ ls=ld= -h'Dnf sflnsf]6_ xf] eg] w/fg wgs'6f -dbg e08f/L dfu{_ sf]
nDafO{ slt xf] < %@ ls=ld
• sf7df08f} w'Gr] dfu{sf] gfd s] /flvPsf] 5 < kf;fªNXfd' dfu{ -n= !!& ls=ld=_
• sf7df8f}+ rs|kysf] nDafO{ @& ls=ld= 5 eg] aflx/L rs| kysf] -lgdf0f{lwg 5_ nDafO{ slt /x]sf] 5 < &@
ls=ld=
• dx]Gb| /fhdfu{ sf] 9Ns]a/ kyn}of ;8s v08 s'g b]zsf] ;xof]udf ag]sf] xf] < ?; -;f]leot ;+3_
• g]kfnsf] cGt/f{li6«o xjfO{ sf]8 g+= slt xf] < 9N
• g]kfndf xfn hDdf slt j6f ljdfg :ynx? 5g < %$ j6f
• ;a} d}];ddf p8fg x'g ;Sg] sf/f]kq ladfg :yn -Airport_ #&
• ;a} df};ddf p8fg eO{/x]sf ladfg :yn -Airport_ #%
• ;j{k|yd g]kfnn] xjfO{ ;Demf}tf u/]sf] b]z < ef/t xf] .
• g]kfnn] xjfO{ ;Demf}tf ul/Psf b]zsf]] ;+Vof slt k'Uof] < $) cf}+ ci6«]lnof, #( sDaf]8Lof / #* cf}+
Go'lhNof08 xf] .
• ;a} eGbf a8L ljdfg :yn ePsf] lhNnf s'g xf] < ;f]n'v'Da' -$ j6f_
• h'kmfn ljdfg:yn 8f]Nkf df k5{ eg] tfNrf ljdfg:yn s'g lhNnfdf k5{ < d'u'
• ;a} eGbf xf]rf] ljdfg :yn lj/f6gu/ xf] eg] ;a} eGbf cUnf] :yfgdf /x]sf] ljdfg :yn s'g xf] <
:ofªaf]r] - ;d'lGb| ;txaf6 #&$* ld= ;f]n'_
ljB't -Electricity_
• g]kfndf slt gbLgfnfx? 5g < ^ xhf/eGbf a9L
• g]kfnsf] klxnf] hnljB't cfof]hgf s'g xf] < kmlk{ª )=% MW
->L # rGb| zDz]/sf] kfnfdf ag]sf] lj=;+=!(^* ;fndf, a]nfot ;/sf/sf] k|flalws ;xof]udf ag]sf] /
g]kfnnfO{ ;a{k|yd k|fljlws ;xof]u ug]{ b]z klg a]nfotg} xf] ._
• g]kfn ;/sf/n] cfkm\g} nufgLdf lgdf0f{ ;DkGg u/]sf] klxnf] hnljB't cfof]hgf s'g xf] < ;'Gb/L hn )=^$
d]=jf=-sf7df8f}+_
• g]kfndf phf{ lbj; slxn] dgfO{G5 < h]i7 (
• g]kfndf cfly{s tyf k|flalws lx;fan] slt MW laB't pTkfbg x'g] b]lvG5 < $@))) MW
• ljZjs} cUnf] :yfgdf lgld{t hnljB't cfof]hgf s'g xf] < yfd] h=lj=cfof]hgf -;f]n'v'Da'_
• xfn ;Dd ljB't pTkfbg slt k'Uof] < !@%) d]ufjf6 -!$ cf}+ of]hgf cg';f/_
• xfn ;Dd ljB't pTkfbg slt k'Uof] < !$%* d]ufjf6 -cfly{s ;a]{If0f @)&&÷&* cg';f/_
• !%cf}+ of]hgfsf] cGTo ;Dddf -cf=j=@)*)÷*!_ slt ljB't pTkfbg ug]{ nIo 5 < %*@) d]=jf=
• lghL If]qaf6 lgdf{0f ePsf] kxnf] hnljB't cfof]hgfsf] gfd lvDtL h=lj=cfof]hgf bf]nvf_
• xfn g]kfndf ljB'tdf ;]jfdf kxF'r hg;+Vof slt 5 < (# k|ltzt -cfly{s ;a]{If0f @)&&÷&* cg';f/_
• xfn g]kfndf ljB'tdf ;]jfdf kxF'r hg;+Vof slt 5 < ** k|ltzt -!$cf}+ of]hgfsf] pknAwL_
d:o{fªbL 69 tgx'F
s'n]vfgL ! 60 dsjfgk'/
lvDtL ! 60 bf]nvf
lqz'nL 3A 60 /;'jf
s'n]vfgL @ 32 dsjfgk'/
rd]nLof 30 bfr{nf
lqz'nL 24 g'jfsf]6
lrlnd] 22 /;'jf
lzIff (Education)
• GDP df lzIff If]qsf] of]ubfg slt 5 < ^=&%
• g]kfnsf] xfnsf] ;fIf/tf k|ltzt slt /x]sf] 5 < ^%=(% -k'?if &%=! / dlxnf %&=$, of] @)^*
sf] hgu0fgf cg';f/_
• ;a} eGbf sd ;fIf/tf k|ltzt ePsf] lhNnf s'g xf] < /f}tx6 $=!% k|ltzt
• ;a} eGbf a8L ;fIf/tf b/ ePsf] lhnnf < sf7df08f}+
• g]kfndf xfn ljZjljBfnosf] ;+Vof slt 5 < !!
• g]kfnsf] klxnf] ljZj ljBfno s'g xf] < lqe'jg ljZjljBfno -lj=;+=@)!^_
• cGt/f{li6«o ;fIf/tf lbj; slxn] k5{ < ;]K6]Da/ *
• :s'nsf lktf eg]/ s'g /f0ff kwfgdlGqnfO{ lrlgG5 < kb\d zdz]/
• b/af/ xfO{ :s'nsf] klxnf] x]8df:6/ sf] x'g < ?b|/fh kf08]
• cIf/cfFs lstfasf n]vs sf] lyP < ho k[YjL axfb'/ l;+x
• g]kfnsf] klxnf] lzIff dlGq sf] lyP < g[kh+u /f0ff
• æc?sf s'/f g;'g cfkm\gf 5f]/f5f]]/LnfO{ c+u|hL lzIff k9fpmÆ of] egfO{ s:sf] xf] < h+u a= /f0f
• dxfslj nlId k|;fb b]jsf]6f s:sf] kfnfdf lzIff dlGq ePsf lyP < k|=d= 8f= s]= cfO{= l;+x -@)!$ ;fndf_
• P;=Pn=l; kf; ug]{ klxnf] k|wfgdlGqsf] x'g < >L # rGb| zd;]/
• g]kfnsf] klxnf] sn]h s'g xf] < lqrGb sn]h -:yf=lj=;= !(&%_
• xfn g]kfnsf] k|fyflds txsf] v'b egf{b/ slt 5 < -sIff ! b]vL %_ (&=$ k|ltzt
• xfn g]kfnsf] cfwf/e't txsf] v'b egf{b/ slt 5 < -sIff ! b]vL *_ ($=& k|ltzt
• xfn g]kfnsf] dfWyflds txsf] v'b egf{b/ slt 5 < -sIff ( b]vL !@ %!=@ k|ltzt
-of] ltg} txsf] egf{ b/ cfly{s ;a]{If0f @)&&÷&* cg';f/sf] xf] .+_
• OG6/g]6df kx'Fr hg;+Vof slt 5 < *@=* k|ltzt
• g]kfnsf] ;+lawfgsf] wf/f sltdf lzIff ;DalGw xssf] Joa:yf ul/Psf] 5 < wf/f #!
:jf:Yof (Health) M
• GDP df lzIff If]qsf] of]ubfg slt 5 < !=*^%
• ljZj :jf:Yo lba; slxn] k5{ < clk|n &
• ISO @@))) s] ;+u ;DalGwt 5 < vfgf
• g]kfndf cfof]l8go'Qm g'g pkof]u ug]{ 3/w'/Lsf] lx:;f slt 5 *!=! k|ltzt
• k'0f{?kdf slt k|ltzt afnaflnsfn] ;a} k|sf/sf] vf]k nufpg u/]sf 5g < &)=@ k|ltzt
• :jf:Yo ;+:yfdf uO{ $ k6s ue{ hfFr u/fpg] dlxnfsf] lx:;f slt 5 < &&=* k|ltzt
;+rf/ (Comunication) M
• uf]/vfkqsf] :yfkgf slxn] eof] < lj=;+= !(%* j}zfv @$ ut] ;f]Daf/
• uf]/vfkqsf k|yd ;Dkfbs sf] lyP < kl08t g/b]j kf08]
• uf]/vfkq s:sf] kfnfb]lv k|sfzg x'g yfn]sf] xf] < >L # b]j zD;]/
• uf]/vf efiff k|sflzgL sf] :yfkgf s:sf] kfnfdf ePsf] lyof] < >L # rGb| zD;]/
• uf]/vfkq slxn] af6 b}lgs k|sfzg x'g yfNof] < lj=;+=@)!& kmfu'g & ut]
• uf]/vfkq slxn] b]lv /+lug ?kdf ksfzg ug{ yflnof] < lj=;+=@)%( c;f/ !
• uf]/vfkqn] xfn slt efiffdf ;dfrf/ tyf n]v k|sfzg ug]{ ub{5 < #) efiff
-lj=;+=@)^$ c;f]h ! ut] af6 ;'? eof]_
• /]l8of] g]kfnn] slt efiffdf ;dfrf/ tyf sfo{qmd ;~rfng ub{5 < @! efiffdf
• g]kfnsf] klxnf] klqsf -g]kfndf 5flkPsf]_ s'g xf] < ;'wf;fu/ -lj=;+=!(%%_
• g]kfnsf] klxnf] b}lgs klqsf s'g xf] < cfjfh -lj=;+=@))&, l;l4r/0f >]i7
;Dkfbs lyP_
• cfjfh klqsfsf k|yd ;Dkfbs sf] lyP < l;¢r/0f >]i7
• ;j{ k|yd g]kfnL efiffdf k|sflzt klqsf s'g xf]] < uf]/vf ef/vf ef/t hLjg -lj=;+=!($#
df ef/tdf 5flkPsf], ;DkfbsM df]lt/fd e§ lyP_
• g]kfnL efiffsf] klxnf] rnlrq s'g xf] < ;To xl/ZrGb|-lj=;+=@))*df ef/t df ag]sf]_
• g]kfndf ag]sf] klxnf] rnlrq s'g xf] < cfdf
• g]kfndf ag]sf] klxnf] /+lug rnlrq s'g xf] < s'df/L
• g]kfnsf] klxnf] wfld{s rnlrq s'g xf] , >L :j:yfgL
✓ ;g\ @)!* df g]kfn ;+o'Qm /fi6«;‹sf] cltsd lasflzn /fi6«sf] ;"rLaf6 ljsflzn b]zsf]
;"rLdf k/]sf] lyof] . g]kfnn] ;g\ @)!% sf] e"sDknfO{ sf/0f b]vfpFb} gpsfNg cfu|x u/]sf]
lyof] .
✓ ;+o'Qm /fi6«;‹sf] lg0f{odf g]kfn, afª\nfb]z / nfcf]nfO{ Pn8L;Laf6 dfly plSng] ;"rLdf
l;kmfl/; u/]sf] 5 .
✓ xfn g]kfn nufot ljZjel/sf $^ d'n's Pn8L;Lsf] ;"rLdf /x]sf 5g\ .
✓ g]kfn ;g\ !(&! b]lv Pn8L;L ;"rLdf /xb} cfPsf] 5 .
✓ casf] kfFr jif{df s'g} sf/0fj; g]kfnsf ;"rsfÍ vl:sP eg] /fi6« ;‹n] cfˆgf] gLlt
kl/jt{g ug{ ;S5 .
✓ ;+o'Qm /fi6«;‹sf] ;g\ @)@!÷)@÷@^ sf] lg0f{oaf6 cltsd lasflzn /fi6«sf] ;"rLaf6
ljsflzn b]zsf] ;"rLdf l;kmf/L; u/]sf] .