You are on page 1of 49

4

Araling Panlipunan
First Quarter

LEARNING ACTIVTIY SHEET

Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.


Republic of the Philippines
Department of Education

COPYRIGHT PAGE
Learning Activity Sheet in ARALINPANLIPUNAN
GRADE 4
Copyright © 2020

DEPARTMENT OF EDUCATION
Regional Office No. 02 (Cagayan Valley)
Regional Government Center, Carig Sur, Tuguegarao City, 3500

“No copy of this material shall subsist in any work of the Government of the Philippines. However, prior approval of
the government agency or office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work for
profit.”

This material has been developed for the implementation of K to 12 Curriculum through the Curriculum and Learning
Management Division (CLMD). It can be reproduced for educational purposes and the source must be acknowledged.
Derivatives of the work including creating an edited version, an enhancement of supplementary work are permitted
provided all original works are acknowledged and the copyright is attributed. No work may be derived from this
material for commercial purposes and profit

Consultants:
Regional Director : ESTELA L. CARIÑO, EdD., CESO IV, DepEd R02
Assistant Regional Director : RHODA T. RAZON, EdD,CESO V, DepEd R02
Schools Division Superintendent : GILBERT N. TONG, PHd, CEO VI, CESO V, City of Ilagan
Asst. Schools Division Superintendent: NELIA M. MABUTI, CESE, City of Ilagan
Chief Education Supervisor, CLMD : OCTAVIO V. CABASAG, PhD
Chief Education Supervisor, CID : SAMUEL P. LAZAM, PhD
Development Team
Writers: ANGELICA M. DAQUIOAG, City of Ilagan, JUVY L. BALMACEDA, City of Ilagan
EUSEBIA C. MENDOZA, City of Ilagan, OLIVIA F. CARIAGA, City of Ilagan
GLORIA G. BANSAG, EDWINA C. BALAGAN, KAREN M. ARZADON, COLUMBA F. AGRAVIADOR
Content Editors: FRANCIS T. AGTARAP, Education Program Supervisor– ARALIN PANLIPUNAN
ROLDAN A. LOPEZ, PRINCIPAL II, Bliss ES, City of Ilagan
MIA MADDUMA, P-I, City of Ilagan,
JOCELYN RIVERO, MT-II, City of Ilagan
CLIFFORD RUIZ, MT-II, City of Ilagan,
ROBELY BINAG, MT-II, City of Ilagan
Language Editors: RANCIS T. AGTARAP, Education Program Supervisor– ARALING PANLIPUNAN
Layout Artists: FERDINAND D. ASTELERO, PDO-II
Focal Persons: FRANCIS T. AGTARAP, Education Program Supervisor– ARALING PANLIPUNAN
EMELYN L. TALAUE, Division LRMS Supervisor
MIRAFLOR D. MARIANO, Education Program Supervisor– AP, CLMD, DepEd R02
RIZALINO G. CARONAN, Education Program Supervisor–LRMDS, CLMD, DepEd R02

Printed by: Curriculum and Learning Management Division


DepEd, Carig Sur, Tuguegarao City

i
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Talaan ng Nilalaman

Kompetensi Pahina

Ang Pilipinas ay isang Bansa……………………………………………….. 1-4

Natutukoy ang relatibong lokasyon (relative location) ng Pilipinas batay sa


mga nakapaligid dito gamit ang pangunahin at pangalawang direksyon.
AP4AAB-Ic- 4……………………………………………………………..5-11

Natutuloy ang mga hangganan at lawak ng teritoryo ng Pilipinas


gamit ang mapa………………...………………………………………....12-21

Nasusuri ang ugnayan ng lokasyon Pilipinas sa heograpiya nito………….22-26

Nailalarawan ang pagkakakilanlang heograpikal ng Pilipinas: (a) Heograpiyang


Pisikal (klima, panahon, at anyong lupa at anyong tubig) (b) Heograpiyang
Pantao (populasyon, agrikultura, at industriya)………………………........27-33

Nakapagmumungkahi ng mga paraan upang mabawasan ang epekto ng


Kalamidad. AP4AAB- Ii-j-12……………………………………………..34-38

Nakapagbibigay ng konlusyon tungkol sa kahalagahan ng mga katangiang


pisikal sa pag- unlad ng bansa. AP4AAB-Ij- 13…………………………..39-45

ii
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
ARALING PANLIPUNAN
GRADE 4
(Week 1)

Pangalan: ________________________________________ Baitang: __________


Seksyon:__________________________________________ Petsa: _____________

Ang Pilipinas ay Isang Bansa


Batayang Impormasyon
Ang bansa ay lugar o teritoryo na may naninirahang mga grupo ng tao na may
magkakatulad na kulturang pinanggagalingan kung kaya makikita ang iisa o pare-
parehong wika, pamana, relihiyon, at lahi.
Ang isang bansa ay maituturing na bansa kung ito ay binubuo ng apat na elemento
ng pagkabansa-tao, teritoryo, pamahalaan, at ganap na kalayaan o soberanya.
Tao - ay tumutukoy sa grupong naninirahan sa loob ng isang teritoryo na
bumubuo ng populasyon.
Teritoryo - ay tumutukoy sa lawak ng lupain at katubigan kasama na ang
himpapawid at kalawakan sa itaas nito. Ito rin ang tinitirhan ng tao at pinamumunuan
ng pamahalaan.
Pamahalaan - ay isang samahan o organisasyong political na itinataguyod ng mga
grupo ng tao na naglalayong magtatag ng kaayusan at magpanatili ng isang sibilisadong
lipunan.
Soberanya o Ganap na Kalayaan - Ang soberanya o ganap na kalayaan ay
tumutukoy sa kapangyarihan ng pamahalaang mamahala sa kaniyang nasasakupan.
Tumutukoy rin ito sa kalayaang magpatupad ng mga programa nang hindi
pinakikialaman ng ibang bansa. Dalawa ang anyo ng soberanya- panloob at panlabas.
Ang panloob na soberanya ay ang pangangalaga ng sariling kalayaan. Ang panlabas
naman ay ang pagkilala ng ibang bansa sa kalayaang ito.
Pamantayan sa Pagkatuto
Natutukoy ang konsepto ng bansa (AP4AAB-Ia-1-)

1
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Gawain 1
Panuto. Iguhit ang masayang mukha kung ang sinasabi ng pangungusap ay tama
at malungkot na mukha kung mali. Iguhit sa patlang ang sagot.
__________1. Ang Pilipinas ay isang bansa.
__________2. Hindi malaya ang Pilipinas kaya hindi ito isang bansa.
__________3. Tao, teritoryo at pamahalaan lamang ang kailangan para maging isang
bansa ang isang lugar.
__________4. Ang Thailand ay maituturing na isang bansa dahil ito ay malaya, may
sariling teritoryo at pamahalaan at may mga mamamayan.
_________ 5. Ang lugar na pinakikialaman ng ibang bansa at walang sariling
pamahalaan ay hindi maituturing na bansa.
Gawain 2
Panuto. Lagyan ng tsek ( / ) ang bilang ng pangungusap na nagpapatunay na ang
Pilipinas ay isang bansa at ekis (X) naman kung hindi.
______1. Ang Pilipinas ay hindi maaring pakialaman ng ibang bansa.
______2. Ang Pilipinas ay may sariling teritoryo na binubuo ng mahigit sa 7,000 isla.
______3. May pamahalaan ang Pilipinas na tumutugon sa mga pangangailangan ng mga
mamamayan.
______4. Ang Thailand ay maituturing na isang bansa dahil ito ay malaya, may sariling
teritoryo at pamahalaan at may mga mamamayan.
______5. Ang lugar na pinakikialaman ng ibang bansa at walang sariling pamahalaan
ay hindi maituturing na bansa .
Gawain 3
Panuto. Isulat sa apat na bahagi ng saranggola na may bilang ang mga elementong dapat
mayroon ang isang lugar para matawag itong isang bansa.

2
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Gawain 4
Panuto. Lagyan ng tsek ( / ) ang bilang ng pangungusap na nagsasabi ng katangian ng
isang lugar para maituring na isang bansa.
Gawin ito sa sagutang papel .
____1. May mga mamamayang naninirahan sa bansa.
____2. Pinamamahalaan ng iba pang bansa.
____3. Binubuo ng tao, pamahalaan, at teritoryo lamang
____4. May sariling pamahalaan
____5. May sariling teritoryo na tumutukoy sa lupain at katubigan kasama na ang
himpapawid at kalawakan sa itaas nito
GAWAIN 5

Panuto. Ang bandila ng Pilipinas ay isang simbolo ng bansa. Iguhit ang bandila sa papel.
Isulat sa itaas na bahagi ang sarili mong pagpapakahulugan sa isang bansa. Isulat naman
sa ibabang bahagi ang dahilan kung bakit isang bansa ang Pilipinas. Sundin ang nasa
ibaba.

Ang isang bansa ay ___________________ _________.

Isang bansa ang Pilipinas dahil _____________________.

Repleksyon/ Pagninilay
1. Ang aking natutunan ay
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

2. Ang gustong gusto kong gawain ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

3
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
_____________________________________________________________________

3.Ang nais ko pang pag-aralan at gawin ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Sanggunian
A. Araling Panlipunan 4, Kagamitan ng Mag-aaral, pahina 1-7 Pahina 1-
7
B. MELC Quarter 1, wk.1

Inihanda nina:
GLORIA G. BANSAG
OLIVIA F. CARIAGA
EUSEBIA C. MENDOZA
Mga May Akda

4
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
ARALING PANLIPUNAN 4
(Week 2)
Pangalan: _________________________________________ Baitang ________
Seksyon:__________________________________________ Petsa: ____________

Ang Kinalalagyan ng Pilipinas

Batayang Impormasyon
Ang Pilipinas ay may sariling teritoryo na mahalaga sa pagtugon ng pamahalaan
sa mga pangangailangan ng mga tao at pagpapanatili ng kalayaan ng bansa.
Isa sa mga maaaring makatulong sa pagtukoy ng kinalalagyan ng Pilipinas sa
mundo ay ang globo. Ang globo ay representasyon o modelo ng mundo na may
imaginary lines( kunwa- kunwariang guhit) na nakatutulong sa paghahanap ng lokasyon
ng isang lugar.
Bilang Pilipino, mahalagang matukoy mo ang lokasyon ng Pilipinas sa Asya at
sa mundo batay sa mga nakapaligid dito. Magagamit mo sa pagtukoy ang mga
pangunahin at pangalawang direksiyon.
Ang Pilipinas ang ikalawang pinakamalaking kapuluang matatagpuan sa rehiyong-
Timog Silangang Asya sa gawing itaas ng ekwador. Ang Asya ang pinakamalaking
kalupaan o lupalop sa buong daigdig. Tinagurian ang Pilipinas bilang “Pintuan ng
Asya” dahil sa kinalalagyan nito sa Pasipiko at bilang bahagi ng kontinente at lupalop
ng Asya. Nasa pagitan ito ng 4 hanggang 21 degree hilagang latitud at 116 ahanggang
127 degree Silangang Longhitud.
Mga karatig bansa nito ang Taiwan, China, at Japan sa hilaga; ang Micronesia at
Marianas sa Silangan; Brunei at Indonesia sa Timog; at ang Vietnam, Laos, Cambodia,
at Thailand sa Kanluran. Maaaring matukoy ang kinalalagyan ng Pilipinas batay sa
kaugnay na kinalalagyan nito. Ang relatibong lokasyon o kaugnay na kinalalagyan ng
bansa ay ang lokasyon ng isang lugar ayon sa kinalalagyan ng mga katabi o kalapit
nitong lugar.
Kung pangunahing direksiyon ang pagbabatayan, ang Pilipinas ay napapaligiran
ng mga sumusunod:

Pangunahing Kalupaan Katubigan


Direksiyon
Hilaga Taiwan Bashi Channel/Lagusang
Bashi
Silangan Karagatang Pasipiko

5
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Timog Indonesia Dagat Celebes at Dagat
Sulu
Kanluran Vietnam West Philippine
Sea/Dagat Kanluran ng
Pilipinas

Sa pagitan ng mga pangunahing direksiyon ay ang mga pangalawang direksiyon.


Ito ay ang hilagang-silangan, timog-silangan, hilagang-kanluran, at timog-kanluran.
Kung pagbabatayan ang mga pangalawang direksiyon, matutukoy rin ang kinalalagyan
ng Pilipinas na napapaligiran ng dagat ng Pilipinas sa hilagang-silangan, mga isla ng
Palau sa timog-silangan, mga isla ng Paracel sa hilagang-kanluran, at Borneo sa timog-
kanluran nito.
Pamantayan sa Pagkatuto

Natutukoy ang relatibong lokasyon(relative location) ng Pilipinas batay sa mga


nakapaligid dito gamit ang pangunahin at pangalawang direksiyon (AP4AAB-Ic-
4;AP4AAB-Ic5)

Gawain 1
Panuto. Pag-aralan ang mga mapa. Ano-ano ang makikita sa paligid ng Pilipinas ayon
sa mga pangunahing direksiyon? Sa mga pangalawang direksiyon? Isulat ang mga sagot
sa organigram.

6
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Mga Pangunahing Direksiyon

7
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Mga Pangalawang Direksiyon

Gawain 2
Gawing sanggunian ang mapa sa Gawain 1 at suriing mabuti. Isulat sa patlang
ang H kung sa gawing Hilaga, S kung sa Silangan, T kung sa Timog, at K kung sa
Kanluran ng Pilipinas makikita ang mga salitang nasa ibaba.

______1. Dagat Celebes ______ 6. Indonesia


______2. Vietnam ______ 7. Karagatang Pasipiko
______3. Brunei ______ 8.Dagat Sulu
______4. Bashi Channel ______ 9. Taiwan
______5. Palau Islands ______10. Cambodia

Gawain 3
Gawing sanggunian ang mapa sa Gawain 1 at suriing mabuti. Isulat ang mga lugar
na pinakamalapit sa Pilipinas sa bawat pangalawang direksiyon.
1. Hilagang-silangan
__________________________________________________________
2. Timog-silangan
___________________________________________________________
3. Hilagang-kanluran
___________________________________________________________
4. Timog-kanluran
___________________________________________________________

8
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Gawain 4
Isulat ang mga lugar sa hanay ng Anyong lupa at mga katubigan sa Anyong tubig
na matatagpuan gamit ang mga pangunahing at pangalawang direksiyon.
Mga Direksiyon Anyong Lupa Anyong Tubig
Hilaga
Timog
Silangan
Kanluran
Hilagang Silangan
Timog Silangan
Hilagang Kanluran
Timog Kanluran
Gawain 5
Panuto: Sagutin at ipaliwanag ng buong pangungusap ang inyong sagot sa mga
sumusunod na tanong. Isulat ang sagot sa patlang pagkatapos ng bawat tanong.
1. Saang bahagi ng mundo matatagpuan ang Pilipinas?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
2. Ano-anong mga kalupaan ang nakapalibot sa Pilipinas kung pagbabatayan ang
mga pangunahing direksiyon?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
3. Ano-anong katubigan ang nakapalibot sa Pilipinas kung pagbabatayan ang mga
pangalawang direksiyon?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
4. Ano ang tinatawag na relatibong lokasyon o kaugnay na kinalalagyan?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

Repleksyon/ Pagninilay

1. Ang aking natutunan ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

9
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
2. Ang gustong gusto kong gawain ay
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

3.Ang nais ko pang pag-aralan at gawin ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Sanggunian
Araling Panlipunan 4, Kagamitan ng Mag-aaral, Pahina 1-7

MELC Quarter 1, wk.1

Susi sa Pagwawasto

Gawain 1

Mga Pangunahing Direksiyon

Taiwan H

Dagat Kanlurang Karagatang


Pilipinas Pasipiko

Dagat Celebes

10
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Mga Pangalawang Direksiyon

H
Paracel Islands Dagat Pilipinas
Malaysia

Palau

Gawain 2
1. T 6. T
2. K 7. S
3. T 8. T
4. H 9. H
5. K 10. K

Gawain 3
1. HS – Philippine Sea
2. TS – Palau Islands
3. HK – Paracel Island
4. TK – Borneo

Gawain 4

Mga Direksiyon Anyong Lupa Anyong Tubig


Hilaga Taiwan Bashi Channel
Timog Indonesia Dagat Celebes, Dagat
Sulu
Silangan Karagatang Pasipiko
Kanluran Vietnam Dagat Kanlurang
Pilipinas
Hilagang Silangan Dagat ng Pilipinas
Timog Silangan Isla ng Palau
Hilagang Kanluran Paracel island
Timog Kanluran Borneo

11
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Gawain 5:
1. Ang Pilipinas ay matatagpuan sa rehiyong Timog- Silangang Asya sa kontinente
o lupalop ng Asya.
2. Hilaga – Taiwan, Bashi Channel
Silangan- Karagatang Pasipiko
Timog- Indonesia, Dagat Celebes at Dagat Sulu
Kanluran- Vietnam, Dagat Kanlurang Pilipinas o dating Timog China
3. Hilagang-Silangan – Dagat ng Pilipinas
Timog- Silangan-isla ng Palau
Hilagang- kanluran – Paracel
Timog- Kanluran – Borneo
4. Ang relatibong lokasyon o kaugnay na kinalalagyan ng bansa ay direksyon o
lokasyon ng isang lugar batay sa kinalalagyan ng mga katabi o kalapit nitong
lugar.

Inihanda ni:

ANGELICA M. DAQUIOAG
May Akda

12
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
ARALING PANLIPUNAN 4
(Week 3)

Pangalan:______________________________________ Baitang:________________
Seksyon:______________________________________ Petsa: _________________

GAWAING PAGKATUTO
Ang Teritoryo ng Pilipinas
Batayang Impormasyon

Ang teritoryo ay tumutukoy sa sukat ng lupaing sakop ng isang lugar. Kasama ang
katubigan na nakapaloob at nakapaligid sa kalupaan, at ang mga kalawakang itaas
na katapat nito.
Ang pambansang teritoryo ng Pilipinas batay sa Artikulo 1 ng Saligang Batas ng
1987 ay binubuo ng kapuluan ng Pilipinas. Kasama rito ang:
➢ mga pulo at mga karagatang nakapaloob dito.
➢ lahat ng iba pang teritoryo na nasa ganap na kapangyarihan o hurisdiksiyon
ng Pilipinas na binubuo ng kalupaan, katubigan, at himpapawirin.
➢ dagat teritoryal – bahagi ito ng dagat na umaabot hanggang 12 milya o
19 na kilometro mula sa ibaba ng tubig.
➢ ilalim ng dagat – sakop nito ang lupain sa ilalim ng dagat, kasama na ang
lahat ng mga mineral at likas na yamang matatagpuan dito.
➢ kailaliman ng lupa – sakop nito ang lahat ng mga bagay sa ilalim ng lupa
kasama na ang lahat ng mineral at likas na yamang matatagpuan dito.
➢ kalapagang insular – ang mga ito ay nakalubog na bahagi ng kontinente
o pulo na umaabot hanggang sa malalim na bahagi ng karagatan.
➢ iba pang pook submarina – kasama rito ang mga bahaging nasa dagat
teritoryal tulad ng trintsera (trench), kailaliman, aplaya, buhangin at
batuhan.
➢ panloob na karagatan – sakop nito ang bahagi ng dagat na nasa loob ng
pagitan ng teritoryong lupain. Kasama na rito ang mga ilog, kanal, at lawa
na nasa lupain ng estado.
Ang hangganan ng ating bansa ay itinakda sa pamamagitan ng mga sumusunod
na dokumento:
➢ Kasunduan sa Paris – ito ay nilagdaan ng Estados Unidos at Espanya
noong Disyembre 10, 1898. Ang pamamahala ng Pilipinas ay inilipat ng
Espanya sa Estados Unidos sa halagang $20,000 bilang kabayaran sa
pagpapaunlad ng Pilipinas. Ginamit sa pagtukoy ng tiyak na hanggaran ng
bansa ang longhitud at latitud nito.

13
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
➢ Kasunduan sa Washington – ito ay nilagdaan ng Estados Unidos at
Espanya noong Nobyembre 7, 1900. Sa kasunduang ito, isinama ang mga
pulo ng Cagayan, Sulu at Sibutu bilang bahagi ng teritoryo ng Pilipinas.
➢ Kasunduan ng United States at Great Britain – nilagdaan ito noong
Enero 2, 1930. Nagkasundo ang dalawang bansa na ang Pulong Turtle at
Kapuluan ng Mangsee sa pagitan ng Borneo at Sulu ay maging bahagi ng
Pilipinas.
➢ Saligang-Batas ng 1935 – ito ay tumutukoy sa teritoryong tiyak na
nasasakupan ng pamahalaan. Sa pamamagitan nito, ang mga pulo ng
Batanes na nasa labas ng hangganan ng Pilipinas ayon sa Kasunduan sa
Paris ay naging bahagi ng Pilipinas.
Ang Pilipinas ay binubuo ng mahigit sa 7,100 mga pulo. Ang lawak nito ay
umaabot sa 300,000 kilometro kuwadrado. May 1,851 kilometro ang haba
mula sa hilaga patimog at umaabot naman sa 1,107 kilometro ang lawak nito mula
sa kanluran pasilangan.
Pamantayan sa Pagkatuto
Natutukoy ang mga hangganan at lawak ng teritoryo ng Pilipinas gamit ang
mapa.(AP4AAB-lc-4)

14
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Bashi Channel
South China
Sea
Karagatang
Dagat Kanluran
ng Pilipinas Pasipiko
Indian Ocean

Dagat Celebes

INDONESIA

MAPA NG ASYA
Gawain 1
Panuto. Gamitin ang Mapa ng Asya. Buuin ang talahanayan gamit ang ruler at batayang
iskalang 10mm = 5000 km, sukatin ang layo o distansiya ng mga hangganan ng Pilipinas
mula sa kalupaan nito.
Lugar Layo/Distansiya
Halimbawa: (130mm x 5000km)
Indian Ocean 650 000km

15
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Unang Hakbang. Ilapat sa
0 mm ang dulo ng ruler sa
dulong lupain ng Pilipas.
Gaya ng nakikita sa
larawan.

Pangalawang Hakbang.
Hanapin ang lokasyon ng
Indian Ocean sa mapa at itapat
ang ruler nang hindi inililipat
ang 0mm sa Pilipinas.

16
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Pangatlong Hakbang.
Tukuyin ang distansya
mula Pilipinas hanggang
Indian Ocean.

Punan ang talahanayan ng kailangang datos.


Lugar Layo/Distansiya
1. Bashi Channel
2. Karagatang Pasipiko
3. Dagat Celebes
4. Dagat Kanlurang
Pilipinas
5. South China Sea

Gawain 2
Panuto. Balikan ang Mapa ng Asya sa Gawain 1. Gamit ang ruler na nakabatay sa
iskalang 10mm = 5000km, ibigay ang mga lugar na tinutukoy sa sukat na distansiya sa
iskala.

Halimbawa:
Ano ang lugar ang nasa 375,000 km layo sa hilagang silangan ng Pilipinas?

Ilustrasyon:

375 000 ÷ 5 000 = 75mm

17
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Sagot: ______Kyrgyzstan______

Punan ng kailangang datos.

1. Anong lugar ang nasa 500, 000 km layo sa kanluran ng Pilipinas?


_______________________
2. Anong lugar ang nasa 200,000km layo sa hilaga ng Pilipinas?
________________________
3. Anong lugar ang nasa 600,000km layo sa silangan ng Pilipinas?
________________________
4. Anong lugar ang nasa 100,000km layo sa timog ng Pilipinas?
________________________
5. Anong lugar ang nasa 300,000km layo sa kanluran ng Pilipinas?
__________________________

18
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Mapa ng Daigdig

19
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Gawain 3
Panuto. Gamit ang mapa ng daigdig, sukatin ang distansya o layo sa Pilipinas ng mga
bansa o lugar sa ibaba gamit ang batayang iskalang 10mm=5000km. Isulat ang sagot
sa puwang.
1. Australia ________________________________
2. India ___________________________________
3. Indonesia _______________________________
4. Japan ________________________________
5. Saudi Arabia ____________________________
6. Russia ___________________________________
7. Canada __________________________________
8. Brazil ___________________________________
9. China ___________________________________
10.Mexico___________________________________
Gawain 4
Gamitin ang mapa sa Gawain 3. Sa tatlong pangungusap, ilarawan sa iyong
sariling pangungusap ang tungkol sa teritoryo at lokasyon ng Pilipinas sa mundo. (5
puntos)
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Gawain 5
Gamitin ang mapa sa Gawain 3. Paghambingin ang lokasyon at sukat ng Pilipinas
sa mga bansa.
Bansa Lokasyon Sukat
Pilipinas Southeast Asia 300, 000 km2
1. Greenland
2. Turkey
3. Taiwan
4. China
5. Egypt

Repleksiyon/Pagninilay

1. Ang aking natutunan ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

20
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
2. Ang gustong gusto kong gawain ay
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

3.Ang nais ko pang pag-aralan at gawin ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Sanggunian
Araling Panlipunan 4, Kagamitan ng Mag-aaral, pahina 1-7 Pahina 1-
7
MELC Quarter 1, wk.1
Inihanda ni:
JUVY L. BALMACEDA
May Akda
Susi sa Pagwawasto
Gawain 1
1. 25 000km
2. 75 000km
3. 25 000km
4. 50 000km
5. 75 000km

Gawain 2
1. Oman
2. Japan
3. Karagatang Pasipiko
4. Indonesia
5. India

Gawain 3
1. 125 000km
2. 125 000km
3. 100 000km
4. 75 000km
5. 225 000km
6. 225 000km
7. 600 000km
8. 550 000km

21
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
9. 30 00km
10. 750 000km

Gawain 4
Ang Pilipinas ay bahagi ng Timog-Silangang Asya. Napapaligiran ang bansang
Pilipinas ng mga anyong tubig sa hilaga man, sa silangan, sa kanluran at sa timog.
May sukat ang teritoryo ng Pilipinas ng 300,000 kilometro kuwadrado.

Gawain 5
Bansa Lokasyon Sukat
Pilipinas Southeast Asia 300, 000 km2
1. Greenland North American 2, 166, 086 km2
Continent
2. Turkey Western Asia 783, 356 km2
3. Sri Lanka South Asia 65, 610 km2
4. China East Asia 9, 596, 960 km2
5. Egypt Northeast African 1, 010, 408 km2
Continent

22
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
ARALING PANLIPUNAN 4
(Week 4)

Pangalan:________________________________ Lebel_______
Seksiyon ________________________________ Petsa: ________

GAWAING PAGKATUTO
Ang Teritoryo ng Pilipinas
Batayang Impormasyon

Ang teritoryo ay tumutukoy sa sukat ng lupaing sakop ng isang lugar. Kasama


rito ang mga katubigan na nakapaloob at nakapaligid sa kalupaan, at ang mga
kalawakang itaas na katapat nito.

Ang pambansang teritotoryo ng Pilipinas batay sa Artikulo 1 ng Saligang Batas


ng 1987 ay binubuo ng kapuluan ng Pilipinas. Kasama rito ang lahat ng mga pulo at
mga karagatang nakapaloob dito, maging ang lahat ng iba pang teritoryo na nasa ganap
na kapangyarihan o hurisdiksiyon ng Pilipinas. Binubuo ito ng kalupaan, katubigan, at
himpapawirin. Kabilang na rin ang dagat teritoryal, ang ilalim ng dagat, ang kailaliman
ng lupa, ang mga kalapagang insular, at iba pang pook submarina nito. Ang dagat at
karagatang nakapaligid, nakapagitan, at nag-uugnay sa mga pulo ng kapuluan maging
ano man ang lawak ng dimensiyon, ay bahagi ng panloob na dagat at karagatan ng
Pilipinas.

Sa mapa sa ibaba, makikitang ang Pilipinas ay bahagi ng Timog-silangang Asya.


Humigit-kumulang sa 1 000 kilometro ang layo ng Pilipinas mula sa kalakhang
kontenente ng Asya. Napapaligiran ang bansa ng Taiwan, China, at Japan sa hilaga;
Malaysia, Vietnam, Laos, Cambodia, at Thailand sa kanluran; at Indonesia sa timog.

Ang Pilipinas ay binubuo ng mahigit sa 7 100 mga pulo. Ang lawak nito ay
umaabot sa 300 000 kilometro kuwadrado. May 1 851 kilometro ang haba mula sa hilaga
patimog at umaabot naman sa 1 107 kilometro ang lawak nito mula sa kanluran
pasilangan. Kung pagbabatayan ang mapa masasabing ang Pilipinas ay:
● Bahagi ng kontinente ng Asya at nabibilang sa mga bansa sa rehiyong
Timog-Silangang Asya;
● Isang kapuluang napapalibutan ng mga anyong tubig;
● Bahagi ng Karagatang Pasipiko
● Malapit lamang sa malaking kalupaan ng bansang China; at
● Malayo sa nga bansang nasa kontinente ng United Sates of America at
Europe

23
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Kasanayang Pampagkatuto at Koda
Nasusuri ang ugnayan ng lokasyon ng Pilipinas sa heograpiya nito (AP4AAB-Ie-
f-8)

Gawain 1
Panuto: Isulat sa patlang ang Tama kung ang pangungusap ay tama at Mali kung ang
pangungusap ay mali.
____________ 1. Ang Pilipinas ay ang pinakamalapit na bansa sa Estados Unidos.
____________ 2. Dating bahagi ng bansang China ang ating bansang Pilipinas.
____________ 3. Ang Pilipinas ay napapalibutan ng mga bahaging tubig at mga
katubigan.
____________ 4. Ang Pilipinas ay bahagi ng Karagatang Pasipiko.
____________ 5. Binubuo ng pitong libo at isandaang mga pulo ang bansang Pilipinas.

Gawain 2
Panuto: Hanapin at bilugan ang sampung bahaging kalupaan at katubigang nakapalibot
sa bansang Pilipinas.

Gawain 3
Panuto: Isulat ang mga hinihinging datos sa bawat hanay hinggil sa tiyak na lokasyon
ng Pilipinas.

Direksiyon Anyong Tubig Anyong Lupa

Hilaga ______________________ ______________________

Kanluran ______________________ ______________________

Timog ______________________ ______________________

Silangan ______________________ ______________________

Gawain 4
Panuto: Pagmasdang muli nang mabuti ang mapa sa itaas. Isulat sa patlang ang
hinihinging datos sa bawat bilang.

1. Ang Pilipinas ay matatagpuan sa ____________________ .


2. Ang anyong tubig na nasa timog na bahagi ng Pilipinas ay ang
___________________
3. Ang direksiyon ng Vietnam mula sa Pilipinas ay nasa gawing
___________________

24
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
4. Ang pinakamalapit na bansa sa hilaga ng Pilipinas ay ang
____________________
5. Ang pinakamalayong bansa mula sa kanluran ng Pilipinas ay ang
____________________

Gawain 5
Panuto: Batay sa kinalalagyan ng Pilipinas sa mapa ng mundo, buoin ang pahayag sa
pamamagitan ng pagpili sa pinakaangkop na salita o mga salitang bubuo sa pahayag.
Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Ang Pilipinas ay kapuluuang napapaligiran ng ____________________.
A) tao C) tubig
B) lupa D) hayop

2. Ang Estados Unidos ay masasabing ____________________


A) malapit sa Pilipinas C) napakalayo sa Pilipinas
B) malayo sa Pilipinas D) napakalapit sa Pilipinas

3. Kung nanggaling ka sa Pilipinas, ang iyong lalakbayin papuntang South Korea


ay masasabing ____________________ kaysa ____________________
A) malapit C) malayong-malayo
B) medyo malayo D) malapit na malapit

4. Kung ihahambing sa kapuluan ng Indonesia, ang lawak ng teritoryo ng Pilipinas


ay masasabing ____________________
A) kasinlaki C) mas malaki
B) mas maliit D) malaking-malaki

5. Sa kabuuan, ang lokasyon o kinalalagyan ng Pilipinas ay masasabing


____________________
A) Buong kalupaan na napaliligiran ng tubig
B) Matubig at watak-watak ang mga isla
C) Maliit na isla ngunit matubig
D) Layo-layo ang mga isla

Repleksyon/ Pagninilay

1. Ang aking natutunan ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

25
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
2. Ang gustong gusto kong gawain ay
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

3. Ang gusto pang pag-aralan at gawin ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

SANGGUNIAN

AKLAT

_________________.ARALING PANLIPUNAN 4, Kagamitan ng Mag-aaral


Unang Edisyon 2015 Pahina 15 – 20

Susi sa Pagwawasto
Gawain 1
1. Mali 2. Mali 3. Tama 4. Tama 5. Tama
Gawain 2

Gawain 3
Direksiyon Anyong Tubig Anyong Lupa
Hilaga Bashi Channel Taiwan
China
Japan
Kanluran Timog Dagat Tsina Malaysia
Vietnam
Laos
Cambodia
Thailand
Timog Celebes Sea Indonesia
Sulu Sea Borneo
Silangan Pacific Ocean

Gawain 4
1. Timog-silangang Asya
2. Celebes Sea o Dagat Celebese
3. Kanluran

26
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
4. Taiwan
5. Thailand
Gawain 5
1. C 2. C 3.C 4.C 5. A

Inihanda ni:

Columba F. Agraviador
May Akda

27
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
ARALING PANLIPUNAN 4
(Week 5)

Pangalan: Lebel: _
Seksiyon: __________________________________________ Petsa: _________

GAWAING PAGKATUTO
Pagkakakilanlang Heograpikal ng Pilipinas
Batayang Impormasyon

Tinalakay sa nakaraang aralin ang katangian ng Pilipinas bilang


bansang maritime o insular. Nalaman mo ang kahulugan ng insular.
Natutuhan mo na napalilibutan ang Pilipinas ng mga dagat at karagatan dahil
sa pagiging kapuluan nito. Dahil din sa insular na lokasyon ng Pilipinas kaya
ito nakahiwalay sa mga bansang Asyano. Tinalakay rin, sa tulong ng
pagtalunton nito sa mapa, ang mga lokasyon ng mga Dagat Celebes, Dagat
Kanlurang Pilipinas, Bashi Channel, at Karagatang Pasipiko na nakapalibot
sa bansa. Nalaman mo rin ang kapakinabangan ng pagiging bansang
maritime o insular ng Pilipinas.
Sa araling ito, inaasahang mapaghahambing mo ang iba-ibang
pangunahing anyong lupa at anyong tubig ng bansa.

Kasanayang Pampagkatuto at Koda


Nailalarawan ang pagkakakilanlang heograpikal ng Pilipinas
(AP4aab-Ig-9)

Gawain 1
Panuto. Palaisipan. Punan ang mga kahon ng salitang bubuo sa inilalarawan
sa bawat bilang na pahalang at pababa.
1 2 3 4

5 6

28
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Pahalang
1. Lalawigan na katatagpuan ng Bulkang Pinatubo

5. Ang tanyag na burol sa Carmen, Bohol


7. Ang bundok na nasa lalawigan ng Pampanga
8. Ang kilalang bulkan sa Pilipinas na may halos perpektong kono
9. Ang golpo na matatagpuan sa pagitan ng Quezon at Camarines Sur
Pababa
2. Pinakamataas na bundok sa bansa
3. Pinakamahabang hanay ng bundok sa bansa
4. Dagat sa pagitan ng Palawan at Mindoro
5. Dagat sa gawing timog ng bansa
6. Isang halimbawa ng golpo na nasa Pangasinan

Gawain 2
Panuto. Gumawa ng paghahambing sa mga pangunahing anyo ng lupa at
anyong tubig. Isulat ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga
ipinahahambing sa bawat bilang.
1. Kapatagan at talampas
2. Bundok at burol
3. Kipot at tsanel
4. Look at golpo

Gawain 3
Panuto. Kopyahin ang mga tsart sa notbuk. Punan ng mga hinihinging
impormasyon.

Mga Pangunahing Anyong Lupa sa Bansa


Anyong Paglalarawan Halimbawa
Lupa
1. Kapatagan
2. Bundok
3. Burol
4. Talampas

29
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Mga Pangunahing Anyong Tubig sa Bansa

Anyong Paglalarawan Halimbawa


Tubig
1. Karagatan
2. Dagat
3. Tsanel
4. Kipot
5. Golpo
6. Look

Gawain 4
Panuto. Isulat ng wasto sa patlang kung tama ang paghahambing sa mga
anyong lupa at anyong tubig sa bansa. Isulat ang hindi wasto kung mali ang
paghahambing. Isulat sa sagutang papel ang sagot.
Halimbawa:
Hindi Wasto Higit na malalim ang dagat kaysa sa karagatan
Higit na malalim ang karagatan kaysa sa dagat.
______1. Ang burol ay mataas na anyong lupa rin ngunit mas mababa kaysa
bundok
______2. Tulad ng kapatagan, may patag at malawak din ang talampas kahit
ito ay mataas na bahaging lupa.
______3. Ang bundok ay tulad ng bulkan; ang pagkakaiba lamang ay ang
bunganga ng tuktok nito.
______4. Ang lambak ay tulad din ng kapatagan na may patag at malawak
na lupain. Nasa pagitan lamang ng bundok ang lambak.
______5. Ang golpo ay tulad din ng look na halos naliligid ng lupa
______6. Ang look at tsanel ay parehong bahagi ng dagat.
______7. Higit na malawak at malaki ang karagatan kaysa dagat.
______8. Ang Kipot at Tsanel ay parehong nagdurugtong sa dalawang
malaking anyong tubig.
______9. Ang golpo at ang dagat ay parehong bahagi ng karagatan.
_____10. Ang tubig sa lawa at ilog ay hindi maalat.

Gawain 5
Panuto. Hanapin sa hanay B ang lugar na katatagpuan ng tinutukoy na
halimbawa ng anyong lupa at anyong tubig sa bawat bilang sa hanay A.
Isulat ang letra ng sagot sa sagutang papael.
A B
______1. Dagat Sulu A. Benguet
______2. Bashi Channel B. Davao
______3. Kipot ng San Juanico C. Gawing hilaga ng bansa
30
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
______4. Lawa ng Lanao D. Gitnang Luzon
______5. Talon ng Pagsanjan E. Hilagang Luzon
______6. Golpo ng Sibuneg F.Ilomavis, Kidapawan sa
hilagang Cotabato
______7. Bundok G. Laguna
______8. Lungsod ng Baguio H. Lanao del Sur
______9. Lambak ng Cagayan I. Pagitan ng Palawan at
Mindoro
______10. Bundok Apo J. Pagitan ng Samar at Leyte

Repleksyon/ Pagninilay

1. Ang aking natutunan ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

2. Ang gustong gusto kong gawain ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

3. Ang gusto pang gawin ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Sanggunian:
Learner’s Material, pp.53-56
K to 12-AP4AAB-Ig-h-10
Kagawaran ng Edukasyon, Kultura at Sports (1994). Pilipinas: Heograpiya at
Kasaysayan 4 ( Serye ng Proded). Quezon City
Instructional Materials Development Center (IMDC)
Miranda, N. P. (2013). Ang Pamayanang Pilipino. Valenzuela
MIMOSA Lesson # 16 & 17 ( Grade VI)

Susi sa Pagwawasto
Gawain 1
2

Z A M
1 B A L E 3 S 4 S
P I U
5 6
C H O C O L A T E H I L L S
E I R U
31
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
L N R
7
E G A R A Y A T
B A M
8
E Y M A Y O N
S E D
9
N R A G A Y
E

Gawain 2
1. kapatagan at talampas

Pagkakatulad: Parehong may malawak na patag na lupa.


Pagkakaiba : Ang kapatagan ay patag na lupa samantalang ang
talampas ay mataas na anyong lupa na patag ang ibabaw.
2. bundok at burol

Pagkakatulad: Parehong mataas na anyong lupa.


Pagkakaiba: Mas mataas na anyong lupa ang bundok kaysa burol.
3. kipot at tsanel

Pagkakatulad: Parehong nagdurugtong sa dalawang malaking anyong


tubig.
Pagkakaiba : Ang kipot ay isang makipot na anyong tubig
samantalang ang kanal ay malalim na Anyong tubig na
bahagi ng isang kanal o ilog.
4. look at golpo

Pagkakatulad: Parehong bahaging tubig na naliligid ng lupa.


Pagkakaiba: Ang look ay bahagi ng dagat samantalang ang golpo ay
bahagi ng karagatan.

Gawain 3
Mga Pangunahing Anyong Lupa sa Bansa
Anyong Paglalarawan Halimbawa
Lupa
Kapatagan Patag at Gitnang kapatagan
malawak na ng Luzon
lupain
Bundok Pinakamataas na Bundok
anyong lupa Apo,Bundok ng
Sierra Madre,
Bundok Arayat,
Bundok Caraballo,
Bundok Cordillera,
32
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Bundok Samat,
Bundok Mariveles,
Bundok Natib,
Bundok Pulog,
Bundok Silay,
Bundok
Madalangan, at
Bundok Diwata
Burol Mataas na lupa Chocolate Hills,
ngunit mas mga burol sa
mahaba sa lalawigan ng Rizal,
bundok at Batangas, Samar,
pabilog ang Leyte, at Gitnang
hugis ng itaas Luzon
nito
Talampas Mataas na Lungsod ng
bahagi ng lupa Baguio, Talampas
ngunit patag ang ng Lanao, at
ibabaw Bukidnon

Mga Pangunahing Anyong Tubig sa Bansa


Anyong Paglalarawan Halimbawa
Tubig
Karagatan Pinakamalalim, Karagatang
pinakamalawak, Pasipiko
at pinakamalaki
sa lahat ng
anyong tubig
Dagat Bahagi ng West Phippine Sea,
karagatan,ang Dagat Celebes,
tubig ditto ay mas Dagat Pilipinas,
mainit kaysa sa Dagat Visayas,
karagatan Dagat Mindanao,at
Dagat Sulu
Tsanel Nagdurugtong sa Bashi Channel
dalawang
malaking
katawan ng tubig;
malalim na
anyong tubig na
bahagi ng isang
kanal o ilog

33
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Kipot Makipot na Kipot ng San
anyong tubig na Bernardino, Kipot
nagdurugtong sa ng Iloilo, Kipot ng
dalawang Biliran, Kipot ng
malalaking Basilan, at Kipot ng
anyong tubig Sarangani
Golpo Tulad ng look na Golpo ng
halos naliligid ng Lingayen, Golpo
lupu at ito ay ng Ragay, Golpo
bahagi rin ng ng Albay, Golpo ng
karagatan na Leyte, at Golpo ng
karaniwang nasa Sibuneg
bukana ng dagat
Look Isang bahagi ng Look ng Maynila
dagat na
nakapasok sa
baybayin nito

Gawain 4
1. Wasto
2. Wasto
3. Hindi wasto- Ang bulkan ay tulad din ng bundok, ang pagkakaiba nga lamang ay
ang bunganga ng tuktok nito.
4. Wasto
5. Wasto
6. Hindi wasto- Ang tsanel/lagusan ay bahagi ng isang kanal o ilog.
7. Wasto
8. Wasto
34
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
9. Wasto
10. Wasto

Gawain 5
1. I 6. B
2. C 7. D
3. J 8. A
4. H 9. E
5. G 10. F

Inihanda nina

MARILOU D. MARAMAG
DOMINICA C. RAMIREZ
Mga May Akda

35
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
ARALING PANLIPUNAN 4
(Week 6)
Pangalan:________________________________ Lebel_______
Seksiyon ________________________________ Petsa: ________

GAWAING PAGKATUTO
Ang Pilipinas Bilang Bahagi ng Pacific Ring of Fire

Batayang Impormasyon

Ang Pilipinas ay isang arkipelago o kapuluan na bahagi ng kontinente ng Asya,


ang Timog-Silangang Asya, na matatagpuan sa pagitan ng 4o 23’ at 21o 25’ Hilagang
Latitud at sa pagitan ng 116 o at 127 o Silangang Longhitud. Ito ay matatagpuan sa
bahaging kanluran ng karagatang Pasipiko. Ang lokasyong ito rin ay kilala bilang
Pacific Ring of Fire o Circum-Pacific Belt.

Ang Pacific Ring of Fire ay isang lugar o rehiyon kung saan nakalatag ang
maraming aktibong bulkan at kung saan nagaganap ang madalas na mga paglindol.
Halos ang buong bansa ay bahagi ng Pacific Ring of Fire. Ayon sa Philippine Institute
of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS), ang ahensiya ng pamahalaan na
namamahala sa mga pagkilos ng mga bulkan sa bansa, may humigit kumulang 22
aktibong bulkan sa Pilipinas. May positibo at negatibong implikasyon ang pagiging
bahagi ng Pilipinas sa Pacific Ring of Fire.

Mga Implikasyon https://www.britannica.com/pl


ace/Ring-of-Fire
Positibo Negatibo
Tao o Mamamayan Tao o Mamamayan
*Pagiging resilient o matatag *Banta sa buhay at ari-arian

Likas na Yaman Likas na Yaman


*Naghahatid ng mayamang lupa na *Pagkawasak o pagkasira ng kalikasan
mainam sa agrikultura

Teritoryo Teritoryo
*Nagtataglay ng likas o natural na *Kailangang ilikas ang mga taong nakatira
harang malapit sa bulkan sa tuwing magbabadya ito
ng pagsabog

Ang halos buong bansa ay maaaring makaranas ng landslide dulot ng mga


paglindol. Upang maiwasan ang sakunang dulot nito, makabubuti na makibahagi sa
earthquake drill na isinasagawa ng Disaster Risk Reduction and Management Council
(DRRMC) sa mga paaralan. Sa ganitong pagkakataon, tandaan ang sumusunod:
36
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Kung ikaw ay nasa loob ng paaralan o gusali.
1. Duck, cover, and hold.
2. Manatili rito hanggang matapos ang pagyanig.
3. Pagkatapos, lumabas at pumunta sa ligtas na lugar. Maging kalmado at huwag
magpanic.
Kung ikaw ay nasa labas ng paaralan o gusali
1. Lumayo sa mga puno, linya ng kuryente, poste, o iba pang konkretong
estruktura.
2. Umalis sa mga lugar na mataas na maaaring maapektuhan ng landslide o
pagguho ng lupa.

Kung malapit ka sa tabing-dagat, lumikas sa mataas na lugar dahil maaaring


magkaroon ng tsunami. Ang tsunami ay ang madalas na pagtaas ng tubig sa normal na
lebel. Ang sumusunod na mapa ay nagpapakita ng mga lugar na may panganib ng
tsunami. Ang storm surge ay ang hindi pangkaraniwang pagtaas ng tubig sa dagat o
karagatan dulot ng lakas ng hanging dala ng bagyo. Sa
ganitong pagkakataon kailangang:
1. Gumawa ng plano ng paglikas.
2. Lumikas sa mataas na lugar
3. Lumayo sa mga lugar malapit sa tabing-dagat.
4. Tumutok sa radio at telebisyon upang alamin
ang mga babala ng bagyo.

Mga Babala ng Bagyo


1. Signal No. 1 - ang bilis ng hangin ay hindi
lalampas sa 60 kph at inaasahan sa loob ng 36
na oras
2. Signal No. 2 - ang bilis ng hangin ay nasa 61
hanggang 100 kph at inaasahan sa loob ng 24
na oras
3. Signal No. 3 - ang bilis ng hangin ay nasa 101
hanggang 185 kph at inaasahan sa loob ng 18
oras
4. Signal No. 4 - ang bilis ng hangin ay mahigit
185 kph at inaasahan sa loob ng 12 oras

Ang hazard map ay nagpapakita ng mga lugar na panganib sa baha, bagyo, at storm
surge. Kung papansinin, ang mga lugar na panganib sa bagyo ay ang mga lugar na nasa
baybayin sa iba’t-ibang bahagi ng bansa samantalang ang mga lugar na mapanganib sa
pagbaha ay karaniwang matatagpuan sa gitna ng kapuluan. Ito ay ang mababang lugar.

Ayon sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services


Administration o PAGASA, ang ahensiya ng pamahalaan na nangangasiwa sa mga
paparating na bagyo at ibang kondisyon o kalagayan ng panahon, humigit-kumulang sa
20 bagyo ang dumaraan sa bansa bawat taon. https://reliefw
eb.int/map/ph
ilippines/phili
ppines-
37 natural-
hazard-

Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.


profile-23-
oct-2010
Kasanayang Pampagkatuto at Koda

Nakapagmumungkahi ng mga paraan upang mabawasan ang epekto ng


kalamidad (AP4AAB-Ii-11)

GAWAIN 1
Panuto : Punan ng angkop na salita ang bawat patlang upang mabuo ang diwa ng talata.

Ang Pilipinas ay isang _______________ na nakalatag sa bahaging


_______________ ng Karagatang Pasipiko. Ito rin ay matatagpuan sa rehiyon ng
_______________. Napakaganda ng lokasyon nito pagdating sa turismo ngunit ang
higit na kinatatakutan ay ang pagiging bahagi nito ng _______________ dahil sa
pagiging aktibo ng mga bulkan na nakalatag dito.

GAWAIN 2
Panuto. Tukuyin ang nararapat gawin sa sumusunod na sitwasyon sa inyong lugar.
1. Babala ng bagyo bilang 3
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________.
2. Tsunami alert level 1
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

3. Lumilindol sa paaralan
________________________________________________________________
________________________________________________________________

4. Sobrang lakas ng ulan na maaaring magdulot ng pagbaha


________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

GAWAIN 3
Panuto. Tukuyin at isulat sa sagutang papel ang hinihingi sa bawat bilang.
_______________1. Tumutukoy sa lugar o bahagi ng mundo kung saan nakalatag ang
maraming aktibong bulkan at kung saan nagaganap ang madalas na mga paglindol.
_______________2. Ang ahensiya ng pamahalaan na namamahala sa mga pagkilos ng
mga bulkan.
_______________3. Tumutukoy sa babala ng bagyo kung saan ang bilis ng hangin ay
mahigit sa 185 kph at inaasahan sa loob ng 12 oras.
_______________4. Bahagi ng bansa na panganib sa mga bagyo.
38
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
_______________5. Kahulugan ng akronim na PAGASA.

GAWAIN 4
Panuto : Suriin ang sitwasyon. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Isang suliranin sa inyong lalawigan ang madalas na kalamidad. Ikaw ay alkalde


ng inyong bayan at bilang pinuno, gagawa ka ng mga hakbang o proyekto upang
maiwasan ang hindi magandang epekto nito at matiyak ang kaligtasan ng iyong mga
kababayan. Sa paggawa nito, isaalang-alang ang kakayahan ng iyong bayan na
matustusan ang proyektong ito. Pumili ng isang kalamidad na gagawan mo ng hakbang
o proyekto.
A. bagyo, baha, at storm surge
B. lindol, landslide, at tsunami

Repleksyon/ Pagninilay

1. Ang aking natutunan ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

2. Ang gustong gusto kong gawain ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

3. Ang gusto pang pag-aralan at gawin ay


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Mga Sanggunian

Aklat

Aklat-Florisa B. Simeon (consultant), Aurea Jean A. Abad (tagasuri at editor) Ma.


Corazon V. Adriano, Marian A. Caampued, Charity A. Capunitan, Walter F.
Galarosa, Noel P. Miranda, Emily R. Quintos, Belen P. Dado, Ruth A. Gozum,
Rodante S. Magsino, Maria Lucia L. Manalo, Jose B. Nabaza, Evelyn P. Naval
(mga manunulat) Peter D. Peraren (illustrator) Florian F. Cauntay, Belinda A.
Baluca (layout artist) Anna Lourdes Abad-Falcon (Punong tagapangasiwa)
Inilimbag sa Pilipinas ng Vibal group,Inc. Department of Education-
Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)

39
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
5th Floor, Mabini Bldg., DepEd Complex, Meralco Avenue
Pasig City, Philippines 1600

Susi sa Pagwawasto

GAWAIN 1
1. arkipelago
2. kanluran
3. Pacific Ring of Fire
4. Pacific Ring of Fire

GAWAIN 2 at GAWAIN 4
Maaaring magkakaiba-iba ang sagot.

Rubrik sa pagmamarka
Kraytirya Natatangi(4) Natutupad(3) Nalilinang(2) Nagsisimula (1)
Paksa Malinaw ang Magkakaugnay May kaugnayan Walang
pahayag at ang mga ang ilang kaugnayan ang
magkakaugnay pahayag pahayag sa mga pahayag sa
paksa paksa
Nilalaman Maganda at Maayos ngunit Hindi Hindi
maayos, may may ilang maliwanag ang makahulugan
kahulugan at pahayag ang simula at ang mga detalye
kaugnayan ang walang katapusan ng sa proyekto
simula at kaugnayan sa nabuong
katapusan ng hakbang o proyekto
hakbang/ proyektong
proyektong ginawa
ginawa
Pagkamak Lubhang Makatotohanan Hindi gaanong Walang
a- makatotohanan ang mga makatotohanan katotohanan
totohanan ang mga hakbang na ang mga ang mga
hakbang na binuo hakbang na hakbang na
binuo binuo binuo

GAWAIN 3
1. Pacific Ring of Fire
2. PHIVOLCS
3. Signal no. 4
4. coastal
5. Philippine Atmospheric, Geophysical, and Astronomical Services

Inihanda ni:

KAREN M. ARZADON
May akda
40
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
41
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
ARALING PANLIPUNAN 4
(Week 7)

Pangalan:________________________________ Lebel_______
Seksiyon ________________________________ Petsa: ________

GAWAING PAGKATUTO
Ang Kahalagahan ng Katangiang Pisikal sa Pag-unlad ng
Bansa

Batayang Impormasyon

Sa nakaraang aralin, natutuhan mo ang kalagayan ng Pilipinas bilang bahagi ng


Pacific Ring of Fire, ang kalagayan nito sa Karagatang Pasipiko, at ang pagiging
archipelago nito ay nagdudulot ng maraming pagkabahala. Ngunit, napaunlad nito ang
katatagan ng maraming Pilipino lalo at nasa mga lugar na madalas makaranas ng
kalamidad. Upang maging ligtas sa anumang kapahamakan, kailangan maging handa at
alerto.

Gaano nga ba kahalaga ang pagiging isang kapuluan ng Pilipinas? Paano


nakatutulong sa pag-unlad ng isang bansa ang mga katangiang pisikal nito?

Ang Pilipinas ay isang archipelago. Ang archipelago ay isang anyong lupa na


binubuo ng malalaki at maliliit na mga pulo. Ang pagiging archipelago ng bansa ay
may malaking pakinabang sa pag-unlad ng bansa. May malalawak na kapatagan kung
saan matatagpuan ang malalaking taniman ng palay at iba pang produkto katulad ng
tubo at mais; mahahabang bulubundukin na nagsisilbing panangga sa bagyong
dumarating; nakabibighaning mga bulubundukin, at bulkan na bagaman may panganib
ay nagsisilbing pasyalan; napakagandang dalampasigan na nagbibigay saya lalo na sa
panahon ng tag-init; nakahihikayat ng mga ilog, lawa, at talon; at malalaki at maliliit
na pulo.

Ang pagiging masagana ng bansa sa mga katangiang ito ay nagbibigay ng


malaking pakinabang sa kaunlaran ng pamahalaan. Sa paanong paraan kaya?

Turismo
Tunay na maipagmamalaki ang turismo sa bansa. Bilang mga Pilipino, makiisa
tayo sa mga programa ng bansa sa turismo. Ayon sa datos ng Kagawaran ng Turismo,
tumaas ng 15 bahagdan ang kinita ng bansa sa taong 2013 kung ihahambing sa taong
2012. Maraming dayuhan ang nahikayat at dumayo sa Pilipinas dahil sa likas na
kagandahan nito. mula sa taong 2010 hanggang 2014 ay patuloy na dumarami ang
pumapasok na mga turista mula sa iba’t ibang bansa kasabay rin ng pagdami ng mga
lokal na turista.

42
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Napasigla rin ng pagiging mayaman sa katubigan ang iba’t ibang maaaring
pagkakakitaan katulad ng pangingisda, pagbabangka at pagbibiyahe.

Ang iba’t ibang anyong lupa ay nagkaroron ng iba’t ibang pakinabang


pakinabang na naging kaagapay sa pagsulong sa kaunlaran. Ilan sa mga ito ay pagsasaka
at transportasyon sa kapatagan.

Kasanayang Pampagkatuto at Koda


Nakapagbibigay ng konklusyon tungkol sa kahalagahan ng mga katangiang
pisikal sa pag–unlad ng bansa. (AP4AAB-Ij-13) Week 7

Gawain 1
Panuto. Sumulat ng isang islogan na nagsasaad ng kahalagahan ng mga katangiang
pisikal ng bansa sa pag -unlad nito.
Rubrik sa Pagpupuntos

Rubric para sa Islogan

Kriterya 8- 5-7 3-4 1-2


10
Nilalaman 10 puntos Ang mensahe ay Di gaanong Medyo magulo Walang
mabisang naipapakita ng ang mensahe mensaheng
naipapakita mensahe naipakita
Pagkamalikhain 8 Napakaganda at Maganda at Maganda ngunit Di maganda at
puntos napakalinaw ang malinaw ang di gaanong malabo ang
pagkakasulat ng pagkakasulat ng malinaw ang pagkakasulat ng
mga titik mga titik pagkakasulat ng mga titik.
mga titik.
6-7 4-5 2-3 1
Kaugnayan sa Paksa 7 May malaking Di gaanong Kaunti lamang Walang
puntos kaugnayan sa naipakita ang ang kaugnayan kaugnayan sa
paksa ang kaugnayan sa ng islogan sa paksa ang
islogan paksa ang paksa islogan
islogan.
4-5 3 2 1
Kalinisan 5 puntos Malinis na Malinis ang Di gaanong Marumi ang
malinis ang pagkakabuo. malinis ang pagkakabuo
pagkakabuo pagkakabuo.
Kabuang Puntos = 30

Gawain 2

Panuto. Gumawa ng isang patalastas na naghahayag ng panghihikayat upang


lalo pang dayuhin ng mga turista ang iba’t ibang lugar sa Pilipinas. Maaari
itong i–upload sa pamamagitan ng social media gaya ng Facebook.

43
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Rubric para sa patalastas

Pamantayan 3 2 1 Iskor
Nilalaman/ Punong-puno ng Maganda ang Nagbanggit ng
Makatotohanan mga ideya at ideya ngunit isang ideya
(2 puntos) makatotohanan hindi ngunit hindi
(6) makatotohanan makatotohanan
(4) (2)
Organisasyon Napakaayos ng Maayos ang Magulo ang
(1 punto) pagkakalahad pagkakalahad pagkakalahad
(3) (2) (1)
Kabuuang
Puntos = 9

Gawain 3

Panuto. Tukuyin ang mga larawan sa ibaba. Hanapin sa kahon at isulat sa sagutang papel
ang tamang sagot.

Mayon Volcano Underground River


Pagsanjan Falls Bangui Windmills
Banawe Rice Terraces

1.

2.

44
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
3.

4.

5.

Gawain 4
Panuto. Ibigay ang kahalagahan ng sumusunod na mga katangiang pisikal sa pag-unlad
ng bansa. Isulat ang sagot sa espasyo.

Katangiang Kahalagahan
Pisikal
Bulubundukin
Dalampasigan
Bulkan
Talon
Kapatagan

Gawain 5
Panuto. Magbigay ng limang (5) magagandang tanawin na matatagpuan sa ating
bansang Pilipinas. Iguhit ito sa bond paper.

45
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.
Repleksyon/Pagninilay
1. Ang aking natutunan ay
________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
____________________________________________________________
2. Ang gustong gusto kong gawain ay
_______________________________________________
____________________________________________________________
__________________________________________________________
____________________________________________________________
3. Ang gusto ko pang pag-aralan at gawin ay
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________

Sanggunian

Learner’s Material,pp.108-114

K to 12,AAAP4AAB-Ii-j12; AP4AAB-Ij-13

Susi sa Pagwawasto

Gawain 4
Katangiang Kahalagahan
Pisikal (mga posibleng sagot)
Bulubundukin Nagsisilbing pananggalang sa mga parating na
bagyo,pagsasaka at pagmimina, maaariding sa
turismo.
Dalampasigan Turismo, pangingisda
Bulkan Turismo, pagsasaka
Talon Turismo hydropower
Kapatagan Pagsasaka, Pagawaan at Komersiyo

Inihanda ni:

EDWINA C. BALAGAN
May Akda

46
Note: Practice Personal Hygiene protocols at all times.

You might also like