Indukcja elektromagnetyczna

Zjawisko indukcji elektromagnetycznej polega na tym, że przy jakiejkolwiek zmianie strumienia magnetycznego
skojarzonego z przewodem lub uzwojeniem cewki na ich zaciskach powstaje (indukuje się) napięcie, zwane
siłą elektromotoryczna indukowaną - e(SEM).
Jest to zjawisko odwrotne do zjawiska wytwarzania pola magnetycznego wokół przewodnika z prądem.

Zależność pomiędzy indukowaną siłą elektromotoryczną e a zmianą strumienia magnetycznego skojarzonego

określa prawo Faradaya, które brzmi:
Napięcie indukowane - siła elektromotoryczna e na zaciskach przewodu lub uzwojeniu cewki jest równa
zmianie strumienia magnetycznego skojarzonego do czasu, w jakim te zmiany występują
 Indukcja elektromagnetyczna.
Jest przyczyną pojawienia się prądu w obwodzie bez źródła prądu,
gdy nastąpi zmiana strumienia pola elektromagnetycznego.

Zjawisko indukcji wzajemnej - indukowanie się

siły elektromotorycznej w cewce pod wpływem
zmian strumienia magnetycznego innej cewki
z nią sprzężonej.
Prawo Faraday’a dla przewodnika.
Siła elektromotoryczna indukcji jest równa zmianie strumienia pola magnetycznego w czasie wziętej ze znakiem
minus. Prawo Faraday’a jest zasadą zachowania energii.
Oznaczenia
E - siła elektromotoryczna indukcji; φ - strumień pola magnetycznego; t - czas
Reguła Lenza.
Prąd indukcyjny ma taki kierunek, że wytworzony przez ten prąd strumień pola magnetycznego sprzeciwia się
zmianom strumienia, dzięki któremu powstał.
 Generator prądu zmiennego.

Najprostszym generatorem prądu zmiennego jest ramka obracająca się w stałym

polu magnetycznym. Obrót powoduje zmianę strumienia pola magnetycznego.

Siła elektromotoryczna ramki z prądem:

 Blachy rdzenia Transformator.

Obciążenie
Uwy
Źródło
napięcia
Uwe Uzwojenie
wtórne Jest to urządzenie zamieniające napięcie
z wysokiego na niskie (lub odwrotnie).
Strumień Składa się z rdzenia, na który są nawinięte
Uzwojenie uzwojenia: pierwotne (ze źródłem prądu)
magnetyczny
pierwotne i wtórne (z odbiornikiem).
Działa na zasadzie indukcji wzajemnej.
Przekładnia transformatora:
Moc dostarczana do obciążenia
P = U0 * I
Moc tracona na przewodach łączących
Sprawność transformatora :
Pstr = I2 * Rp
Oznaczenia
UP(W)- napięcie skuteczne w uzwojeniu pierwotnym (wtórnym);
IP(W) - natężenie skuteczne prądu elektrycznego w uzwojeniu pierwotnym (wtórnym);
k - przekładnia transformatora; nP(W) - ilość zwojów w uzwojeniu pierwotnym (wtórnym);
η - sprawność transformatora; PP(W)- moc w uzwojeniu pierwotnym (wtórnym);
Zjawisko samoindukcji.

Podczas otwierania i zamykania obwodu z prądem mamy do czynienia ze

zmianą strumienia pola magnetycznego i - zgodnie z prawem indukcji Faraday’a -
w obwodzie pojawi się siła elektromotoryczna samoindukcji. W obwodzie
popłynie krótkotrwały prąd indukcyjny :

Oznaczenia
εSI - siła elektromotoryczna samoindukcji; i - natężenie prądu elektrycznego przy
zwarciu; t - czas; L – indukcja cewki; μ0 - przenikalność magnetyczna próżni;
n - ilość zwojów; s - pole powierzchni; l - długość cewki
Pytania sprawdzające:
1. Na czym polega zjawisko indukcji elektromagnetycznej?
2. Zdefiniuj prawo Faradaya.
3. Podaj regułę określającą kierunek siły elektromotorycznej.
4. Zdefiniuj zjawisko indukcji wzajemnej.
5. Zdefiniuj zjawisko indukcji własnej.
6. Na jakiej zasadzie działa generator prądu elektrycznego?
7. Omów budowę i zasadę działania transformatora.