You are on page 1of 31

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU

GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

NAKLİYAT YÖNERGESİ

İŞ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ VE EĞİTİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI


Mart 2016
TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU
NAKLİYAT YÖNERGESİ

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç
MADDE 1 - Bu yönerge; TTK Yeraltı ocaklarında malzeme ile insan taşınması hususunu, iş
sağlığı ve güvenlik kurallarına uygun olarak yerine getirmek için alınacak tedbirleri kapsar.
Kapsam
MADDE 2 - Bu Yönerge, TTK yeraltı işyerlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – Bu yönerge;
a) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun’unun 30’uncu maddesi gereği, Resmi Gazete
Tarihi: 19.09.2013, Resmi Gazete Sayısı: 28770 olan Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve
Güvenliği yönetmeliğine,
b) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun’unun 30 ve 31’inci maddeleri Resmi Gazete
Tarihi: 25.04.2013, Resmi Gazete Sayısı: 28628 olan İş Ekipmanlarının Kullanımında
Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 -
a) Baş aşağı (Desandre): Yeraltında yukarıdan aşağıya doğru sürülen eğimli yolları,
b) Başyukarı: Yeraltında aşağıdan yukarıya doğru sürülen eğimli yolları,
c) Binici: Mekanik araçlar hakkında eğitim görmüş personeli,
d) Çalışan: Kendi özel kanunlarındaki statülerine bakılmaksızın TTK işyerlerinde istihdam
edilen gerçek kişiyi,
e) Daimi Nezaretçi: : Maden Kanunu ve ilgili yönetmeliklerinde yer alan görevleri yerine
getirmekle sorumlu ve yükümlü olan, işletmede daimi olarak istihdam edilen, Müessese
Müdürü tarafından görevlendirilen maden mühendisini,
f) İkaz (İşaret) Lambası: Nakliyat yollarında olası kazaların önlenebilmesinde kullanılan
sürücü ya da çalışanların dikkatini sağlamak için kullanılan genellikle kırmızı renkte
kapalı kutu içerisinde seyyar taşınabilen ışıklı kutuyu,
g) Kanca: Vagonları birbirlerine bağlayan düzeneği,
h) Katar: Nakliyat ünitesine bağlanan mekanik araç dizisini,
i) Koç Boynuzu: Varagel ve vinçlerde halatın ucunda bulunan koşum takımına bağlı,
emniyet bakımından vagonun halkasından herhangi bir nedenle kolayca çıkmasını
önlemek üzere, ucu koç boynuzu (helisel) biçiminde şeklinde kıvrılmış kancayı,
j) Lağım: Taş içerisinde sürülen galeriyi,
2
TTK-FM-127
R.00
k) Monoray: Tek kavramalı raylı nakliyat sistemini,
l) Nefeslik: Ocak havasının giriş veya çıkış yolunu,
m) Nezaretçi: Müessese Müdürü tarafından gerekli görülen işleri yürütmek veya bunları
gözetim altında bulundurmak üzere yazılı olarak görevlendirilen, gerekli deneyim ve
teknik bilgiye sahip çalışanı,
n) Operatör veya Sürücü: Mekanik nakliyat aracının hareketinden sorumlu vinç operatörü
veya lokomotif sürücüsünü,
o) Reflektör: Işık kaynağını geri yansıtan aracı,
p) Şantik: Tavana tahkim elemanlarıyla sabitlenmiş tek kavramalı raylı sistem üzerinde
basınçlı hava ile çalışan malzeme taşıma ekipmanıdır.
q) Taban Yolu: Kömür içinde, damarın üstünde ve altında damara paralel olarak sürülen
galeriyi,
r) Telesiyej (Teleferik): Yer altı İşyerlerinde çalışanların taşınması için sonsuz çelik halat
üzerine yerleştirilmiş bireysel oturakları,
s) Varagel: Yer çekiminden yararlanarak dolu vagonları aşağıya boş vagonları da yukarıya
çıkmasını sağlayan eğimli yüzey üzerinde fren ve halat kullanılarak yapılan nakliyat
yolunu,
t) Vinç: 1) Halatın gevşetilmesi ve sarılması suretiyle malzeme taşınmasına yardımcı olan
tamburu, 2) Eğimli olan ve katları birbirlerine bağlayan, mekanik güçten yararlanılarak
dolu vagonları aşağıdan yukarı çekmeye yarayan nakliyat yolunu,

İKİNCİ BÖLÜM
Raylı Sistem İle Taşıma
Genel Kurallar
MADDE 5 -
1- Elle veya mekanik vasıtalarla taşıma, ocak amirinin belirleyeceği güzergâhlar üzerinde
ayrı ayrı yapılır.
2- Nakliyat yollarında, araçlarla galeri yan duvarlarından birisi arasında, galeri tabanından
180 cm. yüksekliğe kadar en az 60 cm. mesafe bulunmalıdır.
3- Kancacı, motorcu ve nakliyat işinde görevli personel ve nezaretçiler bozuk gördükleri
arabaları servisten çıkarmak ve ilgililere haber vermekle görevlidirler. Nezaretçiler
servisten çıkan arabaları bir makasta biriktirmek, tamir ettirmek zorundadır.
4- Dolu, boş arabalara ve trikolara kimse binemez.
5- Zorunlu hallerde araba hareketlerinin düzenlenmesi, kancalanması, kanca kesilmesi ve
durdurulması için gerekli araç ve gereçler (köstek, durdurucu, kaydırıcı vb.) işyeri amiri
tarafından temin edilir.
6- Taşıma yapılan yerlerde görevlilerden başkasını bulunması yasaktır.
7- Hareket eden veya duran arabaların arasından geçmek yasaktır.

3
TTK-FM-127
R.00
8- Nakliyat yolları ilgili nezaretçi ve görevliler tarafından devamlı denetim altında
bulundurulur. Tamir, bakım işleri bu işle görevli yol marangozları tarafından yapılır.
9- Nakliyatın yönetmelik ve yönergelere uygun olarak yürütülmesinden nakliyat mühendisi
ve nezaretçileri sorumludur.
10- Arabalar, kendi başlarına hareket edebilecekleri eğimli yollarda köstekli olsalar dahi
kendi başlarına bırakılamazlar.
11- Arabalar yanaştırılmaları esnasında şiddetli tampon yaptırılmaz.
12- Arabaların kancalanması ve kancalarının kesilmesi olabildiğince eğimsiz yollarda yapılır.
13- Kancalama yapılırken ya da kanca kesilirken arabalar arasına girmek, baş veya vücudun
herhangi bir kısmını arabalar arasına sokmak tehlikeli ve yasaktır. Arıza durumunda
vagonlara köstek atılır. Motor katardan ayrılır, bozuk arabalar kontrollü bir şekilde
motora kancalanır ve tamire çekilir.
14- Hareket halindeki arabaları kancalamak veya kanca kesmek yasaktır.
15- Çift yol olan yerlerde yolun biri üzerindeki arabalar hareket halinde iken, iki yol arasında
durup diğer yoldaki arabaların kancalarını kesmek veya takmak yasaktır.
16- Arabalara sığmayan uzun malzemelerin arabalarla taşınması yasaktır. Bu tür malzemeler
özel trikolarla üzerinden sıkıştırılarak emniyetli bir şekilde taşıma yapılacaktır.
17- Nakliyat yapılan yollar üzerindeki kapılara ikaz lambası veya reflektör konulmalıdır.
18- Nakliyat işinde görevli personel bu işte karşılaşacakları tehlikelere karşı eğitilecektir.
Ehliyet gerektiren işlerde yalnız ehliyetli kişiler çalıştırılacaktır.
Vagonların ve Trikoların Elle Taşınması
MADDE 6 –
1- Arabalar, arkadan ve elciklerinden tutularak itilecektir.
2- Ayak başı, ayak dibi, taban yolları ve tumbalar vb. yerlerde vagonların ya da trikoların
dayanılması gerektiğinde, eğimli yollarda köstek kullanılması zorunludur.
3- Manevra halleri hariç, birden fazla vagon veya triko nakliyatı yasaktır.
Dizel / Akülü Lokomotiflerle Taşıma
MADDE 7 –
1- Lokomotiflerle nakliyat, uygun sayıda takılan arabaların birbirlerine kancalanması
suretiyle oluşturulan katarlarla yapılır. Her katar ekibi biri motorcu (sürücü) ve biride
kancacı olarak görevlendirilen iki nakliyatçıdan oluşmaktadır. Taşıma işleminin
emniyetle yürütülmesinden katar ekibi sorumludur.
2- Katar hareketli iken kancacı sürücü kabininde durur. Ters manevralarda ise kancacı
katarın en az 10 m. önünde, yolun dışından gider ve motorcuyu yönlendirir.
3- Sürücüler hiç bir şekilde hareket halindeki lokomotiften dışarı sarkmayacak ve sürücü
mahalline binmeden (yerde iken) lokomotifi hareket ettirmeyecektir.
4- Acil durumlarda; kazalı ve tahlisiyecilerin taşınması, lokomotife eklenecek birkaç boş
araba ile oluşturulacak özel katarlarla yapılabilir.
5- Dolu ve boş katarlara kimse binemez, şayet binen olursa sürücü katarı hareket
ettirmeyecek ve durumu nezaretçiye bildirecektir.
6- Lokomotifin her iki tarafında yanar durumda farlar bulunacaktır. Farın arızalanması
durumunda sürücü başlık lambasını lokomotifin önüne asacak ve en kısa sürede farı tamir
ettirecektir.
7- Katarın son arabasına kırmızı ışık veren bir işaret lambası takılacaktır.
8- Lokomotifle yapılan taşımada aşağıdaki işaretleşme kuralları uygulanacaktır.

4
TTK-FM-127
R.00
Komut Düdük ile Lamba ile

İleri Düdük iki defa öttürmek Lamba aşağı yukarı sallanarak

Geri Düdük üç defa öttürmek Lamba ile daire çizilerek

Stop Düdük bir defa öttürmek Lamba sağa sola sallanarak

9- Sürücü, yolda yürüyenleri ve virajlardan çıkabilecek çalışanları katarın gelişinden


haberdar etmek için sık sık, düdük, kampana veya klaksonu çalacaktır. Yol üzerindekiler
ikazı duymadıkları veya yoldan çekilmedikleri takdirde katar durdurulacaktır.
10- Özel durumlar ve manevralar hariç, katarlar çift yollarda daima yolun sağından
gideceklerdir.
11- Manevralar hariç lokomotif daima katarın önünde gidecektir. Yolda rastlanılan arabalar,
motora kancalanacak ve ilk makasta katarın arkasına geçirilecektir.
12- Dolu ve boş katar karşılaştıklarında, boş katar duracak dolu katar tamamen geçtikten
sonra hareket edecektir. Öncelik dolu katarındır.
13- Öndeki katarla, arkadan gelen katar arasında en az 50 m.lik mesafe bulunacaktır.
14- Çalışanların toplu halde geçmekte oldukları galerilerde;
 Tek yol döşeli ise, ister boş isterse dolu katar olsun, yolun her iki tarafı yeterince geniş
olduğu takdirde düşük hızla korna çalarak yoluna devem eder. Aksi takdirde katar durup
çalışanların geçmesini bekler.
 Çift yolda tek katarsa, sık kampana, düdük veya korna çalarak düşük hızla yoluna devam
eder. Dolu ve boş katarlar karşılaştığı takdirde, iki katar arasında görüş zorluğu ve viraj
gibi engeller göz önünde bulundurularak asgari 50 m. kalmak üzere boş katar durup
işçilerin geçmesini beklemek zorundadır.
15- Sis, duman, su buharı, viraj vb zor görüş şartlarında, katarın bütün uzunluğunun
görülmesine engel bulunan yerlerde lokomotifler düşük hızla yollarına devam
edeceklerdir. Çalışan gurubuna rastladıklarında yol durumu ne olursa olsun çalışanların
tamamı geçinceye kadar durup bekleyeceklerdir.
16- Tali yoldan ana yola girecek lokomotifler düdük, kampana veya klaksonu çalarak
yaklaşacak, kavşak makasına girmeden durup, yolun geçiş için serbest olduğundan emin
olduktan sonra ana yola çıkacaktır. Eğer ana yoldan bir katar geçiyorsa durup ona yol
verecektir.
17- Katar bir kapıya yaklaştığında yavaşlayacak, kapının açıldığına ve yolun serbest
olduğuna kanaat getirdikten sonra geçecektir.
18- Kapıcı bulunmayan kapılarda, kancacı kapıyı açacak ve katar geçtikten sonra
kapatacaktır. Kapı yerleri değiştiğinde veya yeni bir kapı konulduğunda nakliyat
nezaretçisine, sürücü ve kancacılara bilgi verilecektir.
19- Nakliyat yolu üzerinde araba veya triko bırakılmak gerektiğinde, en gerideki yeni katarın
geçeceği yöndeki araba veya trikonun yanına lambalı bir nöbetçi bırakılacak ve katar
bunlara 50 m. kala nöbetçi tarafından dur işareti verilecektir.
20- Yol üzerinde bırakılmış arabaları lokomotifin arkasına geçirmek için yakında bir manevra
makası yoksa arabalar birden fazla ise birbirlerine ve lokomotifin önüne kancalanacaktır.
En öndeki arabaya motorcunun lambası asılacak ve ilk makasta lokomotif katarın önüne
geçirilecektir.
21- Anayol üzerindeki taramalar ve çalışmalarda kırmızı ikaz lambası bulundurulacaktır.
Sürücü buralara 30 m. kala yavaşlayacak ve düşük hızla geçecektir.
22- Lokomotif bütün makaslarda ve manevralarda düşük hızla hareket edecektir.

5
TTK-FM-127
R.00
23- Bütün lokomotiflerde uygun bir yangın söndürme cihazı bulunacaktır.
24- Lokomotif çalışmasında veya motor sesinde herhangi bir anormallik olması durumunda,
lokomotif durdurularak nezaretçi ve motor ustasına derhal haber verilecektir.
25- Lokomotiflere, lokomotif garajı dışında hiçbir yerde yakıt ve yağ doldurulamaz.
26- Lokomotifler vardiya sonlarında garaja teslim edilecek ve garajdan teslim alınacaktır.
27- Acil durumlarda kazalılar lokomotife en yakın arabada, yardım edenler ise diğer arabada
olmak üzere iki arabalı katar ile nakledilebilirler. Sürücü devamlı kampana çalacak diğer
bütün katarlar bu katarın geçmesini bekleyeceklerdir.
28- Akülü lokomotiflerde akü değişimi için uygun bir yer dizayn edilecektir.
29- Vardiya başında akülü lokomotif sürücüsü akünün şarj durumunu kontrol ederek servise
çıkarılacaktır.
Elektrikli Troley Lokomotifler İle Taşıma
Genel Hükümler
MADDE 8 –
1- Troley lokomotiflerinin kullanılacağı yollarda tavan sağlam veya gerekli tahkimat
yapılmış olmalıdır.
2- Grizulu ocaklarda; troley lokomotiflerinin kullanılacağı yollardaki metan (CH4) oranı:
% 0,3’ ten fazla olamaz.
3- Grizulu ocaklarda; troley taşıma yolları, temiz hava yolu üzerinde olmalıdır. Bu havanın
hızı: 1 m/sn’den az olmaz. Ancak, çok geniş kesitli yollarda veya özel durumlarda hava
hızı: 1 m/sn’den az olabilir. Fakat troley taşıma yolundan geçen hava miktarı: 5 m3/sn
den kesinlikle az olamaz.
4- Troley taşıma yolları 10 günde bir yapılan hava ölçmeleri ile kontrol edilir ve sonuçlar
bir deftere kaydedilir.
5- Troley taşıma yolları üzerinde %0,3’ten fazla metan (CH4) tespit edilirse, bu kısımlarda
troley taşıması derhal durdurulur ve elektrik kesilir.
6- Troley taşıma yollarının damar pasajlarından geçtiği kısımlar beton, kagir kemerle tecrit
edilir. Troley yollara açılan üretimi bitmiş taban yolları beton barajlarla kapatılır.
7- Troley taşımasında kullanılan bütün troley lokomotifleri, troley hatları, demiryolları,
araba ve trikolar kendi özelliklerine göre ilgili birimler tarafından kontrol ve muayene
edilirler.
8- Taşımanın emniyetli bir şekilde yapılmasından, teçhizatın bakım ve kontrolünden görevli
şahıslar ve nakliyat nezaretçileri sorumludur.
9- Troley lokomotifleri ile taşıma işi, troley sürücüsü ve troley yardımcısından oluşan iki
kişilik bir ekip tarafından yürütülür.
10- Troley sürücüsü, lokomotifi bakım ve kurs uygulamaları dışında kimsenin kullanmasına
izin vermez.
11- Troley yardımcısı, nakliyat belgesi olan ve nakliyat işlerinde en az 6 ay çalışmış tecrübeli
işçiler arasından seçilir.
12- Troley sürücüsü ve yardımcısı, işlerin yürütümüne uygun lastik ayakkabı, lastik eldiven
ve baret kullanmak zorundadır.
13- Katarın son arabasına veya trikosuna kırmızı işaret lambası takılması zorunludur.
14- Troley elektrik hattı bulunan galerilerde, hattın elektriği kesilmeden hat seviyesinin
üzerinde tamir ve tarama yapılamaz.
15- Hareket halindeki troley veya katara binmek, inmek ve tehlikeli hareketlerde bulunmak
yasaktır.
16- Troley hattı olan galerilerde, omuzda ve sırtta takım ve malzeme taşımak, yolun bir
tarafından diğer tarafına arabalar üzerinden geçmek yasaktır.
6
TTK-FM-127
R.00
Troley Sürücüsünün Görevleri
MADDE 9 –
1- Lokomotifin fren, kumluk, kampana ve farlarının çalışıp çalışmadığını işe başlamadan
önce kontrol etmek. Lokomotifini kontrol amacıyla kısa bir mesafede çalıştırmak, bir
aksaklık hissettiğinde troley bakım ustasına haber vermek.
2- Kontrol sonucu sağlam, çalışır durumdaki lokomotif ile nakliyat nezaretçisinden aldığı
tertibi yerine getirmek.
3- Troleyden ayrılmamak. Ayrılmak zorunda kalındığında; vites kolunu boşa almak, cereyan
alma kolunu indirmek ve el frenini iyice sıkmak.
4- Lokomotif ve hat güzergâhı üzerinde gördüğü arızaları derhal ilgililere bildirmek
5- Lokomotif, araba veya trikolarda bir arıza tespit edildiğinde nakliyatı durdurmak. Arızası
tespit edilen vasıtayı servisten çıkarmak ve ilgililere bildirmek.
6- Yardımcısının veya vinç başı, vinç dibi, doldurma ve boşaltma yerlerinde işaret vermeye
yetkili şahısların verecekleri işaretlere uygun olarak hareket etmek.
7- Yardımcısının hareketlerini kontrol etmek ve gerektiğinde ikaz etmek.
Troley Yardımcısının Görevleri
MADDE 10 –
1- Troley sürücüsünün vereceği emirleri yönetmelik ve yönergelere uygun olarak yerine
getirmek.
2- Troley katarını oluşturan araba ve trikoları birbirlerine emniyetle kancalamak ve kanca
kesmek.
3- Hareket edecek katarın son arabasına kırmızı işaret lambası takmak.
4- Personel taşıma esnasında katarın hareketinden önce faytonların kapılarını kapatmak.
5- Düdük veya lamba ile işaretleşme yaparak sürücüye işaret vermek suretiyle katarın
emniyetle manevra yapmasını ve hareket etmesini sağlamak.
6- Nakliyatın yoğun olduğu kısımlarda; nakliyatçı belgesine sahip tecrübeli çalışanlar
arasından seçilmiş olan şahıstan geçiş müsaadesi almak.
7- Ters manevraları, en son arabanın en az 10 m. önünde ve yan tarafında yürümek suretiyle
yaptırmak.
8- Katar doldurma, boşaltma istasyonlarına girerken gerekli ikaz işaretlerini vermek,
katarın hareketinden orada bulunanları haberdar etmek.
9- Demiryolu makaslarını katarın güzergâhına göre ayarlamak, kapıları açmak ve kapatmak.
Troley Elektrik Hatları
MADDE 11 –
1- Troley elektrik hattında 550 volt doğru akım mevcut olup, hatta dokunmak tehlikeli ve
yasaktır.
2- Troley hattının rayın üst seviyesinden olan mesafesi 220 cm. olacaktır. Hattın 220
cm.den az olan kısımları hattın her iki tarafına tahtadan latalar çekilmek suretiyle
muhafaza altına alınacaktır. Muhafaza latalarının arası 15 cm.den az 25 cm.den fazla
olamaz. Lataların alt kenarları troley hat seviyesinden en az 5 cm. aşağıda olacaktır.
Kavislerde latalar arası mesafe 20 cm. olabilir. Hattın 220 cm.den daha yüksek olduğu
yerlerde korunma tertibatına gerek yoktur.
3- Troley hattı, sağlam tavanlara veya sağlam tahkimat üzerine uygun izolatörlerle asılır
veya bağlar arasına izolatörlerle bağlanan askı tellerine izolatörlerle bağlanır. İzolatörler

7
TTK-FM-127
R.00
arası mesafe 7 m.den fazla ve troley tellerinin galeri tavanına veya galeri tahkimatının en
yakın mesafesi 15 cm.den az olmaz.
4- Troley hattı, galeri ortasında olmayıp yan tarafa çekilmiş ise, telefon, sinyalizasyon veya
ateşleme için çekilmiş kablolar troley hattının olduğu tarafa çekilemez. Diğer kablo ve
boruların hattın bulunduğu tarafa geçtiği kısımlarda hat ile kablo ve borular arasındaki
mesafe 40 cm.den az olamaz.
5- Yandan cereyan alma kolu bulunan lokomotifler kullanılan troley şebekesinde troley teli,
galeri yaya geçişinin aksi tarafında ve yan raya 10 cm.den az olmayacak mesafede
kurulur.
6- Taban kabarması, basma, göçme vb. sebeplerden dolayı 2.3.4.5. maddelerde yazılı
maksimum ve minimum mesafeler için kabul edilecek değişme oranı %10’u geçemez.
7- Ana troley hattı ve ana hattan ayrılan tali hatlar üzerindeki akımı istenildiğinde
kesebilmek için, ana hat boyunca önemli kavşak noktalarına devre kesici şalterler konur.
8- Troley hattı boyunca ve aralarındaki mesafe 600 m. yi geçmeyecek şekilde troley
şebekesi üzerindeki hattı kesmek için devre kesici şalterler konur.
9- İşletme gereği gerilim altında bulunan troley hattı uçlarında troleyin bu şebeke uçları
dışına çıkması ile meydana gelebilecek tehlikeleri önlemek için, hattın ucuna dairesel
beyaz zemin üzerine kırmızı çember ile ihtar işareti konulur. Bu işaret trafik işaretinin
aynısı olup, lokomotif farının ışığı ile görülebilecek uygun yere tespit edilir ve hat, uç
kısmı izolatörler vasıtasıyla akımsız olarak son askıya kadar uzatılır.
10- Troley hattından ilgili mühendisin haberi olmadan hiçbir surette kimse cereyan alamaz.
11- Troley hattının cereyanı kesildikten sonra kesici şalter kolu alınır veya kesici kişi
tarafından kilitlenir veya akım kesilen kısım topraklanır.
Troley Demiryolları
MADDE 12 –
1- Troley demiryolu şebekesinde, döşenecek ray ve makasların boyutları, döşeme şekilleri,
travers aralıkları, kurplar ilgili mühendisin vereceği talimata uygun olarak yapılır.
2- Troley yollarındaki raylar, elektrik akımı dönüş nakli için kullanıldıklarında;
 Bütün raylar elektrik akımını geçirmek amacıyla uçları uygun bir iletkenle ek yerlerinden
birbirlerine bağlanır.
 Bütün hat boyunca en çok 60 m. ara ile hattın her iki ray sırası arasında en az bir bağlantı
yapılır.
 Troley hattının basınçlı hava veya su borusu şebekesini kestiği noktalarda, borular ile
raylar arasında iletken bir bağlantı yapılır.
Troley, Tamir ve Bakımlar
MADDE 13 –
1- Troley şebekesi, ray hattının her gün bakım ve kontrolü bakım ustası veya nezaretçisi
tarafından yapılır
2- Şebekenin elektrik tesisleri, elektrik ustası tarafından günlük olarak kontrol edilir, tamir
ve bakımı yapılır.
3- Günlük bakım ve kontrolleri yapacak personel ilgili elektrik mühendisi tarafından tayin
edilir ve kontrol sonuçları rapor defterine yazılır. Bu raporlar elektrik ve nakliyat
mühendisi tarafından her gün görülerek müştereken paraflanır.
4- Troley hattı ve dönüş nakilleri üzerinde görülen arızalar ilgili nezaretçi ve bakım ustasına
bildirilerek ustalar tarafından tamir ve bakımları hemen yapılır.
5- Troleyciler (troley sürücüsü) arızaları ustaya bildirmekle yükümlüdür. Arızaları
troleycilerin tamir etmeleri yasaktır.
8
TTK-FM-127
R.00
6- Troley lokomotiflerinin bakım ve yağlama işleri, bakım talimatına uygun olarak
görevlilerce periyodik olarak yapılır. Sonuçlar rapor defterine kaydedilir.
7- Troley lokomotiflerinin tamiri, el freni iyice sıkıldıktan, cereyan alma kolu boşa alınıp
tespit edildikten sonra yapılır. Troley hatta bağlı iken lokomotif üzerinde tamirat yapmak
yasaktır.
8- Arızalı görülen troley, araba ve trikolar derhal servisten çıkarılır.
9- Troley demir yolu şebekesi, her vardiya ilgili nezaretçi ve yol bakım ustaları tarafından
kontrol edilir. Tespit edilen arızalar derhal giderilir.
10- Demiryolları üzerinde tamir, bakım nedeniyle çalışılması gerektiği hallerde, bu durum
önceden nezaretçiye ve troleyciye bildirilir. Çalışılan kısmın her iki tarafına asgari 50 m.
mesafeden görülebilecek şekilde kırmızı işaret lambaları ve ikaz işaretleri konulur.
Troley Lokomotifleri İle Taşıma
MADDE 14 –
1- Şalter kolu ile reosta kolunun her ikisi birden boşa alınmadan troleye cereyan verilemez.
2- Troleyin akım alma (arş) kolu kullanılmadan troley lokomotifini tahrik etmek yasaktır.
3- Bir katara, o katardaki troleyin gücü ve yolun özelliğine uygun önceden tespit edilen
sayıdan fazla araba takılamaz.
4- Troley taşımasında işaretleşmede düdük, lamba ve telsizler kullanılır. Troleyci, (troley
sürücüsü) ileri geri hareketleri ve normal durmaları troley yardımcısının vereceği
işaretlere göre yapar.
5- Katar hızı, yolların durumuna göre nakliyat mühendisi tarafından saptanır ve azami saatte
30 km.yi geçemez. Çalışanların yanlarından, makas ve kurbalardan geçerken hız 5 km/h
geçemeyecek şekilde azaltılır ve sık sık kampana çalınır.
6- Kavşak noktasına gelen troleyin hızı azaltılır, kampana çalarak kavşağa yaklaşıp makasa
girmeden durdurulur. Ancak yol serbest olduğu takdirde makas geçilir.
7- Troley bir kapıya yaklaştığında hız azaltılır. Kapının açıldığı ve yolun serbest olduğuna
kanaat getirdikten sonra kapıdan geçilir.
8- Kapıların açılması, katar geçtikten sonra kapatılması troleyci yardımcısı tarafından
yapılır. Troley sürücüsünün, kapı açmak, makas yapmak vb. herhangi bir sebeple
harekette olan troleyden inmesi veya binmesi yasaktır.
9- Troley lokomotifine troley sürücüsü ve yardımcısından başka kimsenin binmesi yasaktır.
Ancak iş takibi, bakım ve kontroller için sorumlu mühendisin müsaade ettiği iki kişi
binebilir.
10- Acil durumlarda veya kazalı bir çalışanın acele olarak dışarı çıkarılması gerektiğinde
sorumlu mühendisin müsaadesi alınarak personel arabası kullanmadan işçi nakledilebilir.
Bu takdirde lokomotife bağlanacak araba veya triko sayısı 3’den fazla olamaz.
11- Emniyetsiz yüklenmiş araba ve trikoların kancalanıp götürülmeleri yasaktır.
12- Manevralar dışında troley katarının geri seyretmesi yasaktır. Ancak zorunlu hallerde ve
manevralarda yardımcının arabaların en az 10 m. önünde ve yan tarafında yürümesi
suretiyle çok yavaş yapılabilir.
13- Troley, arabaların bırakıldığı veya alındığı doldurma istasyonları, bür dibi, tumba gibi
yerlere, burada çalışan görevlinin haberi ve müsaadesi olmadan ve emniyet tedbirleri
alınmadan giremez.
14- En yakın iki trafik noktası arasındaki güzergâha iki katar karşılıklı giremez. Aynı
istikamette giden iki katardan birincisi ilk trafik noktasına varmadan ikinci katar hareket
edemez. Ancak mecburiyet arz eden durumlarda ikinci katar ilk katarı 150 m. ara ile
takip edebilir.

9
TTK-FM-127
R.00
15- Trafik noktasına gelen troley veya katar, gideceği istikametteki diğer trafik noktası ile
haberleşmeden yolda bir engel olup olmadığını öğrenmeden ve yola girme müsaadesi
almadan bulunduğu yerden hareket edemez.
16- Yol üzerinde bulunan araba ve trikoları trikonun arkasına geçirmek için, o kısımdaki
manevra makası mevcut değilse, arabalar troleyin önüne kancalanmak suretiyle ilk
makasa kadar yavaş yavaş götürülür ve ilk makasta troley arabaların önüne alınır.
17- Araba ve trikoların raydan çıkması durumunda, troley durdurulup frenleri iyice sıkılır,
cereyan kesilir, vites boşa alınarak kol çıkarılır, araba ve trikolara köstek atılıp gerekli
tedbirler alındıktan sonra kaldırma işlemine başlanır.
18- Troley üzerinde malzeme taşımak yasaktır. Malzeme triko ve arabalarla taşınır. Trikolar
ile malzeme taşınmasında katarlar mümkün olduğunca kısa tutulur ve düşük hızda
hareket edilir.
19- Trikoların kancalanmasına imkân vermeyen ve triko boyunu aşan malzemeler tek triko ile
taşınamaz.
20- Çift yollarda ve makaslarda karşılaşan katarlardan boş katar, dolu katara yol verir. Dolu
katarın son arabası geçtikten sonra boş katar hareket edebilir. Trafik noktasındaki
makaslara önceden gelip duran dolu katarlar, boş katar gelip durduktan sonra hareket
edebilirler.
21- Dolu ve boş katarlara veya lokomotife binmek yasaktır.
22- Troley elektrik hattı olan yerlerde görevlilerden başka kimselerin dolaşması yasaktır. İşçi
bindirme-indirme yerlerine geliş ve gidişlerde iş icabı hat olan yerlerden geçmek
mecburiyetinde olanlar bu hükmün dışındadır.
23- Ana yollar üzerindeki kapılara, her iki taraftan görülebilecek şekilde kırmızı lamba veya
reflektör konur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Monoray ve Şantik Troley İle Taşıma
Nakliyat Ünitesinin Kısımları
MADDE 15 –
Askı zincirleri: Nakliyat aracı askı zincirlerinin kopma mukavemeti en az 190 KN.dur.
Rayların düzeltilmesinde ve gerdirilmesinde kullanılan gerdirme cıvataları nominal yükün 40
KN. nun (Kilonewton) üzerinde olacaktır. Askılar tek veya çift zincirli olabilirler. Askılar
için yalnızca yeterli taşıma gücüne sahip zincirler kullanılacaktır.
Tek Zincirli Askılar: Askı zinciri raya düşeyden 30 dereceyi geçmeyecek şekilde
bağlanacaktır.
Çift zincirli askılar: Askı zinciri raya düşeyden 30 dereceyi geçtiği takdirde çift zincirli askı
kullanılır, iki askı zinciri arasındaki açı 120 dereceyi geçmemelidir.
Makara Grupları: Makara grupları boş ve dolu halatın ray sıralarının her iki tarafında askıda
tutulmasına ve yön verilmesine yarar. Bu gruplar iki cıvata vasıtasıyla sırtlı raylara monte
edilir. Her iki makara grubu arasındaki mesafe 30 metreden daha fazla olmayacak şekilde
monte edilir.
Ray Sistemi: Bütün düz raylar 3000 mm. uzunluğunda olup, sonlarına bağlantı elemanları
kaynatılmıştır. Tavana galeri bağlarına taşıyıcı pabuç, zincir ve gerdirme cıvataları vasıtasıyla
bağlanmaktadır. Her yedi rayda bir sırtlı ray monte edilir.

10
TTK-FM-127
R.00
Kuyruk istasyonu: Kuyruk makarası ayrı bir taşıyıcı üzerinde, halat koptuğunda yere
düşmeyecek şekilde asılmalı ve halat giriş çıkışlarında yönlendirici makaralar bulunmalıdır.
Merkez Taşıyıcı: Nakliyat aracının yük taşıma kapasitesine göre hazırlanmış olan bu sistem,
yükü dengeli olarak dağıtır ve virajlarda taşıma sistemine yön verir.
Kaldırma ve Taşıma Kirişleri: Normal veya ağır malzeme nakliyatında kullanılacak bu kirişler
yüklere uygun mukavemette belirlenir.
Ana Fren Tertibatı: Bütün taşıyıcı sistemin yüksek hızla veya halat koptuğunda durmasını
sağlar. Sistem; merkezkaç kuvvetiyle çalışacak şekilde ve fren tertibatına kumanda eden bir
gereçle donatılmıştır.
Fren balataları, rayın ıslak veya kaygan olması halin de de frenlemeyi sağlayacak özel
alaşımlı sert metalden imal edilir. Fren sistemi; hidrolik basınç, ray eğimi ve taşıma yüküne
bağlı olarak sağlaması gereken statik tutma kuvveti ve devreye girme hızı ile belirlenir.
Örnek olarak;
Hidrolik Basınç : 150 bar
Maksimum Ray Eğimi : 31 - 35 derece
Fren tertibatının devreye girme hızı : Maksimum 4m/sn.
Statik tutma kuvveti : Minimum 48,5 kN
Ayrıca personel nakliyatlarında Ani fren tertibatı üzerinde kumanda valfına bağlanacak bir
halatla nakliye sistemi, tehlike anında ani olarak durdurulabilir.
Ani fren tertibatının günlük kontrolleri dururken fren tertibatını düşürmek suretiyle, aylık
kontroller ise kontrol aleti vasıtası ile yapılır.
Tahrik istasyonu: Vinç, elektro hidrolik güç ünitesi, saptırma tamburu ve fren tertibatından
meydana gelir. Tahrik grubu, taşıma yükü mesafesi ve hıza bağlı olarak uygun bir şekilde
donatılır. Tahrik istasyonu; Takeometre, hız göstergesi, hidrolik basınç göstergesi gibi
sürücünün güven içinde kullanımını sağlayacak şekilde teçhiz edilir.
Haberleşme ve İşaretleşme Sistemleri
MADDE 16 –
1. Her tahrik ünitesinde bir konuşma cihazı ve zil bulunur. Konuşma cihazları her 200
metrede bir kurulur. Sinyalli imdat şalteri ise her 100 metrede bir konur.
2. İmdat Şalteri: Tekkars ve Yerkars’ın ani durması ve güvenli bir şekilde hareket etmesini
sağlar.
Şalterler peş peşe birbirleri ile irtibatlanır, böylece her bir noktada imdat şalterini faaliyete
geçirmek mümkün olur.
3. İmdat şalterinin faaliyette olduğu tahrik ünitesindeki lamba ışığı ile takip etmek
mümkündür. Işığın yanması halinde tekkars ve yerkarsın çalışması mümkün değildir. Bu
durumda tahrik ünitesi elektriksel olarak da çalıştırılamaz.
Denetim ve Kontroller
MADDE 17 –
1. Tesisler, haftada en az bir defa kontrol edilir, aksaklıklar görüldüğü takdirde daimi
nezaretçiye bildirilerek verilen talimatlara göre hareket edilecektir.
2. Yapılan kontroller bir deftere kayıt edilir.
Bakım ve Kontrollerde Dikkat Edilecek Hususlar.

11
TTK-FM-127
R.00
Sinyal, Haberleşme Ve Raylar Ve Yol
Vinç Makaralar
Aydınlatma Değiştirici Makaslar

1) Sabitleme 1- Sinyal teçhizatı 1- Rayların teçhizatı 1- Makara takımları


bağlantıları 2- Haberleşme teçhizatı 2- Çalışma sahası kesiti
2- Makara takımları
2) Fren tertibatları gerdirmeleri
3- Işıklandırma teçhizatı 3- Makas değiştirme
ve teçhizatı ve kilitleri
3) Halat ve tahrik 4- Doldurma
makarası Boşaltma yerinin 4- Yük değişim yerleri
4) Elektrik kabloları aydınlatması Yol bitim
5) Yol verme 5- Doldurma ve noktalarındaki
Boşaltma yerlerindeki kaçma güvenirlik
göstergesi
kilidi
sinyal levhaları
6- İkaz sistemleri

Hareket ve Gidiş Tekne Paletler Halat Gerdirme Halatların


Tertibatı İstasyonu Bakımları

1- Bağlantı 1- Tekneler ve paletler 1- Sabitleme bağlantıları1- Vincin nizami


kısımları, girişine (Halatın giriş
2- Yük zincirleri, yük
2- Halat çekim istikameti
bağlantı kama ve çıkışında
kancaları, bağlantı
ve cıvataları 3- Ağırlıkların ve sürtünmemesi.)
cıvataları makaraların serbest
ve hareket edebilmesi 2- Halatların;
2- Hareket ve tel
3- Asma aletleri
kılavuz kırılması, ezikliği
takımları
makaraları 4- Korunma teçhizatı ve büyüklüğü,
kapakları paslanması ve
3- Çekim teçhizatı
aşınması kontrol
ve çekim halatı
edilir. Halatların
bağlantıları
kontrolü sırasında
4- Fren ve kopma mukavemeti,
yakalama değerinden %15
teçhizatı oranında kayba
5- Duyulur işaret uğradığı tespit
vericisi veya edilince halat veya
ikaz lamba halat parçası
teçhizatı değiştirilir.
Halatlardaki kopma
6- Kaldırma mukavemeti
teçhizatı azalması, halat
(Zincir, kanca çapındaki aşınmaya
gibi) göre aşağıda
belirtilmiştir.
3- Halat parçasının
eklenmesi halinde
nakliyat sisteminin
taşıtacağı yük

12
TTK-FM-127
R.00
kapasitesi.

Müsaade edilen halat çapları

Kumpasla Halat Çapı (mm)


Ölçülen çap
küçülmesi
miktarı (mm)

0.5 6 5.5 4.5 4.3 4.2

1 12 11 9 8.8 8.2

1.5 18 16 14 13 12

2 23.3 21 18.5 17.5 16

2.5 28.5 26 23 21.5 19.75

3 34 30.5 27 25.5 23.5

Personel Nakli
MADDE 18 –
1. Personel nakliyatında aracın ön kısmına ancak eğitim görmüş eleman (binici) oturur ve bu
eleman aracın seyrinden sorumludur.
2. Eğitim görmemiş elemanlar ancak eğitim görmüş binicinin nezaretinde nakliyat aracından
faydalanabilirler.
3. Personel nakli, bu iş için özel olarak hazırlanmış nakil araçları (binek aracı)ile yapılır.
4. Her (Tekkars) personel taşıma aracına yedi (7) sıra, her sıraya on beş (15) kişi binmek
suretiyle azami altmış (60) kişi, (Yerkars) binek aracına on dört (14) kişi olmak üzere
azami elli altı (56) kişi biner. Sefer bittikten sonra benzer şekilde nakliyat devam eder.
5. Her iki personel aracının azami hızı 2 m/sn. dir.
6. Nakliyat araçları işaret lambaları ile donatılır.
7. Mekanik nakliyat araçlarının çalıştığı galerilerde, araçlarla galeri yan duvarlarından birisi
arasında en az 60 cm.lik yaya yolu bırakılır. Yaya yolu bırakılmasına olanak yoksa ve
taşıma sırasında personelin geliş ve gidişine veya çalışmasına izin verilmişse aracın hızı
saniyede 1,5 metrenin altına düşürülerek güvenli bir şekilde geçiş sağlanır. Bu durumda
yolların yan duvarlarında 50 m aralarla en az iki kişi sığınabilecek cepler yapılır.

Personel Nakliyatında Dikkat edilecek Hususlar


MADDE 19 –
1- Operatör; Vincin fren tertibatının, idare kolunun, araç yol göstergesinin ayarının, uyarıcı
ışık sistemlerinin ve yük taşıyıcının kaldırma ve indirme frenlerinin faaliyette olmasına
dikkat edecektir.

13
TTK-FM-127
R.00
2- Nakliyat sistemi; operatör ile binicinin anlaştıklarına emin olunduktan ve gerekli
işaretleşmelerin yapılmasından en az 30 saniye sonra hareket ettirilecektir.
3- Hareket, işaretleme levhasında belirtilen sinyal kurallarına göre yapılacaktır.
4- Tam anlaşılmayan sinyallere göre katiyetle hareket yapılmayacaktır.
5- Nakliyat araçları, müsaade edilen (2 m/sn) hızdan fazla hareket ettirilemez.
6- Tehlike anında operatör’e dur sinyali verilir ve durdurma freni çekilir.
7- Hareket esnasında fren kolu, herhangi bir tehlike anında durdurulabilecek tertibatla
donatılır.
8- Nakliye aracına ancak durduktan sonra binilir ve inilir.
9- Nakliyat bittikten sonra vincin elektriği kesilir ve yardımcı aydınlatma kapatılır.
Arızalı Durumda Dikkat Edilecek Hususlar
MADDE 20 – Mümkün ise arıza derhal giderilir. Mümkün değilse ilgili servise haber
verilerek, arıza giderilinceye kadar yasak levhası asılacak ve kontrol levhasına kayıt
edilecektir.
Malzeme Taşınmasında Dikkat Edilecek Hususlar
MADDE 21 –
1- Personel nakli aracı ile aynı anda malzeme naklì yapılamaz (Fenni ekipmanlar hariç).
2- Büyük ve havaleli malzemelerin personel nakli esnasında şahısların yanlarında taşınmaları
yasaktır.
3- Patlayıcı madde taşıdığı taktirde:
a) Patlayıcı madde taşınacağı operatöre (sürücüye)bildirilecektir.
b) Patlayıcı madde çantaları ön görülen özel kabine konulacak veya oturak üzerine
düşmeyecek şekilde sağlam olarak bağlanacaktır. Asılarak taşınmaları halinde
gerektiğinde bir muhafaza kabı içinde kilitlenecektir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Şantik Troley İle Taşıma
Şantik Troleyi Çalıştırma Koşulları
MADDE 22 –
Çalışma hava basıncı : 4 Bar
Maximum 170 eğimdeki yük taşıma kapasitesi : 1400 kg.
Minimum 00 – 90 eğimdeki yük taşıma kapasitesi : 2400 kg.
Hortum uzunluğu : 40 m.
Yük Taşıma da Dikkat Edilecek Hususlar
MADDE 23 –
1- Şantik; şantik kullanma eğitimi alan çalışanlar tarafından kullanılacak.
2- Şantiği kullanan elemanın şantiği çalıştırmadan önce;
a) Çalışma hava basıncını,
b) Şantik hortumunun içinde yabancı maddenin (toz, şilam vb..) varlığını,
c) Hortum bağlantı elemanlarını,
d) Hareket tekerleklerinin rayı kavrayıp kavramadığını,
e) Fren, balata ve paraşüt sistemini,
Kontrol etmesi ve herhangi bir eksiklik gördüğünde ilgili servise bildirmesi gerekir.
14
TTK-FM-127
R.00
3- Şantiği kullanan eleman, şantik hareket halinde iken şantikten uzak duracak.
4- Meyilli yollarda çalışırken şantik hattında kimse bulunmayacak.
5- Şantik hareket halinde iken hortum takip edilecek.
6- Ray bağlantı elemanları gözle sürekli kontrol edilecek ve eksik olanlar ilgili servise
bildirilecek.
7- Uygun olmayan herhangi bir olumsuzluk derhal yetkili servise bildirilecek.
8- Caraskala yükleme yaparken dengeli ve yük taşıma kapasitesini aşmayacak şekilde
yükleme yapılacak.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Vinç ve Varagellerde Taşıma
Genel Kurallar
MADDE 24 –
1- Vinç ve varagellerde taşıma işi; ehliyetli vinççi, desandre dip ile başlarında en az iki
görevli (nakliyatçı ya da sinyalciler) ile yapılır.
2- Vinççi; vinç frenlerini, bağlantı cıvatalarını, işaretleşme tertibatını kontrol ettikten sonra
çalışmaya başlayacaktır. Arıza tespit edildiğinde ilgili nezaretçiye bilgi verilecektir.
3- Vinç - varagel baş ve diplerinde çalışanlardan birer kişi işaretleşme ve nakliyatın
yönetilmesinden sorumlu olacaklardır.
4- Vinç - varagellerde işaretleşme sesli sistemle sağlanır.
5- Vinç - varagellerde kullanılan halat emniyet katsayısı 6’dan aşağı olamaz. Halatlar vinç
tamburuna sıyrılmayacak şekilde uygun tarzda bağlanır. Tambur üzerinde en az 4 sarım
emniyet sargısı kalmalıdır. Belirlenen miktardan fazla gam yapan, kırılan ve aşınan
halatlar yenileri ile değiştirilir.
6- Vinç - varagel halatları, halat ucundaki maşalı kanca ve koçboynuzuna halat uç kavisi
(yürek) vasıtasıyla bağlanır. Halat kelepçeleri en az 3 adet olmak zorundadır.
7- Vinç - varagellerde taşınacak araba ve trikolar halat ucundaki maşalı kanca ile bağlanır.
Emniyet halatı en arkadaki arabanın arka kancasına yetişecek uzunlukta olmalı ve
koçboynuzu vasıtasıyla kancalanmalıdır.
8- Birden fazla araba ve triko takılan vinçlerde arabalar birbirlerine çift kanca ile bağlanır.
Kancaların yetişmediği durumlarda iki tarafından maşalı kanca olan zincirle bağlanır.
9- Vinç - varagellerin eğim başları ve dipleri ve ara katlarına arabaların kaçmalarını
önlemek üzere açılır kapanır karakollar yapılır. Dip makaslar karakol dışında bırakılır. Bu
karakollar kapalı tutulur.
10- Vinç dairesine; vinççi, tamir, bakım ve kontrol görevlileri dışında kimse giremez.
11- Vinççilerin, yakası, eteği sarkan elbise giymeleri, vinç çalışırken vinçten ayrılmaları, yol
verme kolu veya vanasından ellerini, frenlerden el ve ayaklarını çekmeleri yasaktır.
12- Vinç çalışırken bakım yapılamaz.
13- Elektrikli vinçlerde, vinççilerin lastik eldiven giymeden vinci çalıştırmaları ve yalıtkan
tabure üzerine basmadan şalteri açmaları yasaktır.
14- Elektrikli vinçlerde, şalter, motor ve iletken kısımları topraklanır.
15- Vinççi, vinç dairesinden ayrılırken elektriği keserek şalteri sıfır noktasına alacak ve vinci
frenleri sıkılı olarak bırakacaktır.
16- Vinçler; elektrik tesisatında, basit de olsa arıza görürse, çalışmayı durdurur ve durumu
ilgili servise bildirir.
17- Basınçlı hava ile çalışan vinçlerin kumanda valflarından ayrı olarak basınçlı hava giriş
kısmına vana konulur. Vinççi, vinci frenler sıkılı ve vana kapalı durumda bırakacaktır.
15
TTK-FM-127
R.00
18- Vinçlerin tambura hareket veren dişlileri muhafaza ile kapatılır. Kaportalar açık durumda
çalışmak yasaktır.
19- Halat, halat bağlantıları, koşumlar, karakollar, makaslar ve makaralar görevli
nakliyatçılar tarafından usulüne uygun olarak kontrol edilir. Kontrollerde bir aksaklık
yoksa çalışmaya başlanır.
20- Vinç ve varagellerin dip yolları desandre eksenine dik açı yapan keskin kurbalarla
bağlanır.
21- Desandre dibinde çalışan nakliyatçıların ve diğer işçilerin desandre dibine güvenli bir
şekilde varabilmeleri için ikinci bir kontur lağımı bağlanır. Bu yapılmadığı takdirde en az
dört kişinin sığabileceği sağlam tahkimatlı bir cep yapılmalıdır.
22- Vinç - varageller her ne surette olursa olsun içinde insan varken çalıştırılamaz.
23- Vinç - varagellerde askıda araba, triko bırakılamaz. Ara katı olan bilhassa çift tamburlu
vinçlerde, halat uçları vardiya sonlarında veya uzun duraklamalarda ara katlarda
bırakılamaz. Dipte bulunan halat uçları, boş araba beklenirken vinç dibi tespit tertibatına
bağlı tutulur.
24- Vinç ve varagellerin baş, dip ve ana katları herkesin görebileceği şekilde işaretleşmeyi
ifade eden ve görevliden izin almadan vinç ve varagele girilemeyeceğini bildiren ikaz
levhaları konur.
25- Vinç ve varageller çalışırken baş, dip ve ara katlarında bir taraftan diğer tarafa geçmek,
vinç ve varagele girmek, makaslar ve halat yakınında durmak tehlikeli ve yasaktır.
26- Araba ve trikolar meyil başından vinç veya varagel içerisine verilirken halatta boşluk
bırakılmaz. Vinç veya varagele verilen arabanın hızı yavaş yavaş artırılır, eğim başına
yaklaşıldığında yavaş, yavaş azaltılır.
27- Vinççiler, çalışma esnasında arabaların yoldan çıktığını hissederlerse taşıma işlemini
durdurur. Vinç başındaki nakliyatçı halatı izler ve halat sallanmasında olağan dışı bir
durum gördüklerinde vinççiye “DUR” işareti vererek taşımayı durdurur.
28- Varagel içinde yoldan çıkmış arabalar, nakliyatçı tarafından arabaların kaçmasını
önleyecek tedbirler alındıktan sonra, dipteki nakliyatçılar çağrılır. Dipteki nakliyatçılar
gelmeden, yoldan çıkan arabaya ve halata müdahale edilmez..
29- Yoldan çıkmış arabaları yola koyarken, arabaların arkasında durulmaz. Devrilme, sıkışma
veya çarpmaya meydan vermeyecek yerde durulur.
30- Vinç ve varagel içinde herhangi bir yere takılabilecek şekilde yüklenmiş veya bozuk
araba verilmez. Bozuk arabalar gerekli tedbirler alınarak özel olarak verilir.
31- Çalışanların inip çıktığı vinç ve varagellerde ağaç, taş gibi yuvarlanacak cisimler
bulundurulmaz.
32- Halatın korunması için, vinç içine yeterli kadar ve uygun nitelikte makaralar konur. Belli
aralıklarla bu makaraların temizliği yapılır.
33- Vinçler bulundukları yere sağlam bir şekilde tespit edilir. Halatlar yağ ve pislik
olmayacak şekilde temiz tutulur.
34- Desandre başları, arabaların varagele kaçmalarını önlemek için düz veya ters eğimli
olacaktır.
35- Yoldan çıkan arabayı yola koyan ve bunun manevrasını yapan işçiler yol üzerinden
çekilip, baş ve dip sığınaklara girmeden taşıma işlemine başlanamaz.
36- Vinç - varagel diplerinde yukarıdan gelen araba ve trikolar dibe varmadan nakliyatçıların
sığınaktan çıkmaları yasaktır.
37- Vinç - varagellerde halata ocak idaresinin belirleyeceği sayıdan fazla araba
kancalanamaz.
38- Vinç - varagellerde işçilerin iniş-çıkışı için uygun nitelikte merdivenler yapılır.
39- Araba ve trikolara insan binmesi yasaktır.
40- Vinç - varagellerde kullanılacak işaretler:
16
TTK-FM-127
R.00
1 Vuruş DUR (STOP)
2 Vuruş ÇEK (VİRA)
3 Vuruş BIRAK (LAÇKA)
4 Vuruş ADAM GELİYOR
5 Vuruş ADAM GELDİ

41- Araba taşıyıcıların çalıştıkları eğimli yolların dip ve ara ızgaralarında çalışanların
güvenliğini sağlamak için yeterli boyutta cep veya sığınaklar yapılır.
42- Yoldan çıkan araba taşıyıcılar, halat boşlukları alınmadan, vinç durdurulmadan ve frenler
sıkılıp geri kaçmayı önleyecek güvenlik önlemleri alınmadan tekrar yola konulmaz.
Yoldan çıkan araba taşıyıcıyı yola koyan işçiler yol üstünden çekilmeden ve kendilerini
güvenlik altına almadan tekrar çalıştırılmaz.
43- Araba taşıyıcı güzergâhı, çekici halatın çabuk aşınmasını ve traverslerin kesmesini
önlemek için makaralarla donatılır. Makaraların daima işler durumda olması temin edilir.
44- Araba taşıyıcılarda vinç, halat, koşumlar ve güvenlik donanımı ve diğer aksam günlük,
haftalık ve aylık periyotlarla muayene edilir. Neticeler özel bir deftere kaydedilir. Tespit
edilen miktardan fazla kırık tel bulunan veya aşınan halatlar yenisi ile değiştirilir.
ALTINCI BÖLÜM
Konveyörler ile Taşıma
Genel Kurallar
MADDE 25 –
1- Operatörün ana kumanda yerinden tehlike bölgesinde herhangi bir kimsenin
bulunmadığından emin olması gerekir. Şayet mümkün değilse konveyörler çalışmaya
başlamadan önce otomatik olarak devreye girecek sesli ve ışıklı ikaz sistemi ile donatılır.
2- Kömür taş gibi maddelerin taşınmasında kullanılan konveyörlere binmek, konveyörler
üzerinde kama, direk, boru, ray, kazma, kürek gibi hangi bir malzeme taşımak yasaktır.
Acil durumlarda malzeme ve makine parçası taşınması gerekirse, ocağın sorumlu
mühendisi ile mekanizasyon mühendisinin müştereken verecekleri karar doğrultusu ve
nezaretlerinde yapılacaktır.
3- Konveyörlerin tehlikeli kısımları, özellikle baş ve kuyruk tamburları, uygun ve güvenlikli
bir koruyucu altında bulundurulur. Konveyörlerin eğimi, konveyörler üzerinde taşınan
madde veya malzemenin kayması sonucu tehlike meydana getirebilecek derecedeyse, bu
tehlikeyi önleyecek özel tedbirler alınır.
4- Konveyörler bu iş için görevlendirilmiş yol vericiler tarafından çalıştırılır. Konveyörleri
görevli olmayanların çalıştırması yasaktır.
5- Konveyörler müstakil olarak çalıştırılacaktır.
6- Konveyörler; vardiya başlarında veya bakım, arıza sebebiyle durdurulduktan sonra, işyeri
nezaretçisi ya da görevli şahıs tarafından yol verici ikaz edilmesi sonrasında tekrar
çalıştırılacaktır.
7- Çalıştırma talimatını alan yol verici, konveyörü kısa bir süre çalıştırarak durdurur. Bir
dakika bekler ve bu sürede dur işareti verilmediği takdirde konveyörü devamlı çalıştırır.
8- İşçilerin galeri ve taban yollarında çalışan konveyörlerin üzerinden emniyetle
geçebilmeleri için gerekli yerlere uygun köprü geçitler yapılır. Bu geçitler dışında
konveyör üzerinden basarak geçmek veya atlamak yasaktır.
9- Konveyörlerin oluk kenarlarına oturmak, basmak, el koymak, çalışan konveyör altına
sıkışan taş kömür parçasını elle almaya çalışmak ve paletler üzerine basmak yasaktır.

17
TTK-FM-127
R.00
10- Konveyörde görülen arızayı ilgililerden başkasının müdahale etmesi yasaktır. Bu gibi
durumlarda konveyör durdurulduktan sonra ilgili birimin vardiya sorumlusuna haber
verilir.
11- Konveyörlerin yol verme tertibatları, işçilerin gelip geçtikleri yollardan ayrı bir yerde
bulundurulur. Yol üzerinde bulunduğu takdirde herhangi bir çarpma, vurma veya
dokunma ile çalışmaları önleyecek şekilde muhafaza altına alınır.
12- Konveyörlerin montajlarında, demontajlarında ve çalıştırılmalarında toprak hatlarına
bağlı olmadan kesici ve motora cereyan verilemez.
13- Konveyörlerin baş ve kuyruk kısımlarında kolaylıkla gelip geçilebilecek şekilde
açıklıklar bulundurulur. Bu açıklıklar iyi tahkim edilir ve temiz tutulur.
14- Konveyör tahrik ünitelerinin ve baş tamburlarının çevresinde kolay tutuşabilen maddeler
bulundurulmaz.
Zincirli Konveyörler
MADDE 26 –
1- Zincirli konveyörlerde kilitler kesilir kesilmez, palet zincirleri baş dişli üzerinden derhal
ayrılır. Palet zincirleri başlık dişlisi üzerine bağlama yapılacağı zaman bağlanır, dişli
üzerinde bekletilmez.
2- Zincirli konveyörlerin demontajlarında, otomatik sıfıra alınır ve kilitlendikten sonra
zincir kesilir.
3- Zincirli konveyörlerin birbirlerine döktükleri yerlerde, ikinci konveyörün paletlerinin
kopması ve birinci konveyörün üzerine düşmesi ile meydana gelebilecek tehlike
ihtimaline karşı sesle haberleşme ihtimali yoksa, ikinci konveyörü çalıştırmakla vazifeli
çalışanın bulunduğu yerde birinci konveyörü derhal durduracak veya durdurulmasını ikaz
edecek bir tertibat bulundurulur.
4- Zincirli konveyörlerin kuyruk tamburları ve redüktör kısmı muhafaza altına alınmalıdır.
5- Görevli nakliyat işçisi (yol verici); tertip edildiği konveyörün elektrik motorunun
çevresini, başlık redüksiyon altını ve kuyruk şasesinin altını temiz tutacaktır.
6- Peş peşe çalışan konveyörlerde görevli yol verici, öndeki konveyör stop olduğunda,
görevli olduğu konveyörü stop eder. Öndeki konveyör çalışmadan döküş yapan konveyör
çalıştırılmaz.
7- Konveyör çalışırken olukların altında temizlik yapılmaz. Ayrıca olukların altında elle
zincir ve palet kontrolü yapılmaz.
8- Çalışmayan ve arızalı olan konveyörün üzerine posta yığılmasına izin verilmez.
9- Konveyör kavissiz olarak kurulacak. Aşınmış oluk, palet ve zincirler tespit edilerek
değiştirilecektir.
10- Zincirler dönük bir şekilde olmayacak ve bağlantıları kilit kullanılarak yapılacak.
11- Nakliyat işçisi konveyörün montajını ve demontajını yapamaz. Ancak yetkili ustaya
yardımcı olarak çalışır.
12- Konveyörler çalışmaya başlamadan önce zincirlerdeki uzama kontrol edilir, uzama varsa
zincir boşluğu alınır.
Bant Konveyörler
MADDE 27 –

18
TTK-FM-127
R.00
1- Birden fazla bant konveyörler uzaktan kumanda sistemiyle bir yerden çalıştırılıp
durdurulduklarında, yanlış çalıştırılmaları önlemek için kumanda tablosu üzerinde
çalışma durumunu gösterir işaret lambası ve çalışmalarının hangi makineye ait olduğunu
bildiren yazılar konulur.
2- Uzaktan kumanda sistemiyle çalıştırılan bant konveyörlerin ve makinelerin herhangi bir
veya birkaçı bakım ya da arıza nedeniyle durduruldukları takdirde, yanlışlıkla yol
verilmelerini önlemek için çalıştırma butonlarının (yol vericilerinin) üzerine “DİKKAT
ARIZALIDIR” ve “DİKKAT BAKIM VAR” gibi ikaz levhaları konulacak ve enerjileri
kesilecektir.
3- İşaretleşme için zil, korna veya ışık için elektrik enerjisi kullanıldığında, kullanılan voltaj
42 voltu geçemez.
4- Bantların; motor redüktör bağlantısı, kaplin, zincir ve kayış gibi dönen tehlikeli
kısımlarının baş ve kuyruk tamburları muhafaza altına alınır.
5- Kuyruk ve gerdirme tamburu ile makaraların temizliği düzenli olarak yapılır.
6- Bant konveyör kuyruk tamburu temizliği ve makaraların değişim işlemi konveyör
çalışırken yapılamaz.
7- Tavan tahkimatına bağlı olmayan kuyruk tamburlarını sıkı bir şekilde tespit edebilmek
için uygun düzenlemeler yapılır.
8- Bant konveyörler tehlike anında bandın herhangi bir noktasından durdurulabilecek
düzenekle teçhiz edilirler.

YEDİNCİ BÖLÜM
Lokomotiflerde İnsan Taşınması
Genel Hükümler
MADDE 28 –
1- İnsan taşıması yapılacak güzergâh yetkili amir tarafından tespit edilir.
2- Troley hattı bulunan yollarda insan taşınması, üzeri kapatılmış ve topraklanmış özel
arabalarla yapılır.
3- İnsan taşınması sırasında katar hızı 15 km/saati, kurbalarda, makaslarda, bakım ve tamir
işçilerinin çalıştığı yerlerde 5 km/saati geçemez.
4- Katara, yetkili amir tarafından tespit edilen nakledilebilecek en fazla insan sayısı kadar
araba takılır. Lokomotif dâhil katar uzunluğu en kısa makas hattından fazla olamaz.
5- İnsanların inip binmeleri için istasyonlar teşkil edilir. Personel taşıması görevli
nezaretçinin gözetiminde ve yazılı kurallara uyularak yapılır.
6- Binme- inme istasyonları yeterince aydınlatılır.
7- Troley lokomotiflerde insanların faytonlara binme ve inmeleri bu yerlerdeki elektrikler
kesildikten sonra yapılır. Cereyanın kesilip kesilmediği ikaz lambaları ile belirtilir.
8- Hareket halindeki katara binmek, inmek yasaktır.
9- Katarla insan taşınması sırasında cevher, malzeme taşınması, insan katarına taş kömür ve
malzeme yüklü vagon takılması yasaktır.
10- Troley hattı bulunan yerlerde elektrik akımı kesilmeden dizel, akülü lokomotif katarları
çalıştırılması, insan taşınması yasaktır.
11- Personel taşıması yapılan arabalarda kanca kesilmelerine karşı ikinci bir kancalama
tertibatı yapılır.
19
TTK-FM-127
R.00
12- Ateşleyiciler bu işten sorumlular ayrı bir katarla taşınırlar, personel taşınan katarla
taşınamazlar.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Bant Konveyörlerle İnsan Taşınması

1 m/sn’ye Kadar Hızlı Bant Konveyörlerle İnsan Nakli


MADDE 29 –
1- Bant konveyörlerle insan taşınması, işveren tarafından belirlenen güzergâhta ve yazılı
talimatlar uyarınca yapılır.
2- İnsan taşınması yapılan bant konveyörlerinin hızı 1 m/sn.yi geçemez.
3- İnsan taşınmasına müsaade edilen azami bant Meyili 170 dir.
4- İnsan taşınması sırasında bant konveyörle cevher veya malzeme taşınması yasaktır.
5- Bant konveyörlerle tavan arasındaki serbest mesafe inme binme istasyonlarında 180 cm.
diğer yerlerde 100 cm. bant konveyör ile yolun en yakın yan duvarı arasındaki serbest
mesafe 80 cm’den az olamaz.
6- İnsan taşınması yapılırken, bant üzerindeki kişiler arasındaki mesafe en az 5 metre
olmalıdır.
7- İnme-Binme istasyonlarında en az 5 metre uzunluğunda görülebilir platformlar tesis
edilir.
8- İnme istasyonları bant başlarından en az 5 m. geride tesis edilir.
9- Konveyörün uzunluğu boyunca herhangi bir noktasından durdurabilmesini mümkün kılan
ve işçilerin iniş istasyonlarında konveyörden inememesi halinde işçilerin çarpması sureti
ile bant konveyörü otomatik olarak durduracak acil durdurma sistemi ile donatılır.
10- İnsanlara iniş istasyonuna yaklaşmakta oldukları uyarısını yapan ışıklandırılmış veya
fosforlu ikaz levhaları tesis olunur.
11- Bant kumanda merkezi ile iniş-biniş istasyonları arasında haberleşmeyi sağlayacak
telefon ve/veya diafon sistemi bulunmalıdır.
12- Bant konveyörle insan taşınması; konveyörde görevli nakliyat elemanlarıyla irtibat
kurularak yapılır.
1 - 2,5 m/sn Hızlı Bant Konveyörlerle İnsan Nakli
Genel Hükümler
MADDE 30 –
1- Bant konveyörlerle insan taşınması, işveren tarafından düzenlenmiş yönerge ve
talimatlara göre yapılır.
2- Bant konveyörlerle insan taşımacılığında 1 m/sn olan bant hızı sınırlandırması aşağıdaki
tedbirleri almak suretiyle 2,5 m/sn.ye kadar hızlarda insan nakli yapılmasına müsaade
edilir.
3- Bant konveyörlerde insan nakli bandı mevzii olarak kontrol etmek, durdurmak,
çalıştırmak için görevlendirilmiş personel gözetiminde yapılır.
4- Bantlarda dönen dişliler, tamburlar ve miller gibi tehlike arz eden diğer parçalar teçhizat
emniyetli bir şekilde muhafaza altına alınır.
5- İnsan nakli yapılan bant konveyörlerin ve bu amaçla yapılmış bütün teçhizatın periyodik
bakımları yapılarak bir rapor defterine kaydedilir.
20
TTK-FM-127
R.00
6- Arızalı ve bakımı yapılmayan hiçbir teçhizat çalıştırılmayacaktır.
Açıklıklar
MADDE 31 –
1- İnsan nakli için kullanılan bandın en üst noktası ile bant merkezinden yukarı olan en az
mesafe:
a) Binme platformunda 1,5 m. ve seyahat doğrultusunda platform boyunca minimum 1 m.
b) İnme platformu boyunca ve platform bitiminden seyahat doğrultusunda en az 3 m. öteye
kadar 1,8 m.
c) Bant konveyör boyunca her yerde en az 1 m. olacaktır.
2- Bant konveyör ile galerinin her iki yan cidarı arasındaki mesafe 0,6 m. den az
olmayacaktır.
3- Bant konveyörlerle insan nakli yapılan galerilerinin insan nakli yapılan kısımlarında
havalandırma perdesi, kapısı veya herhangi bir yapıya müsaade edilmeyecektir.
Bant Konveyör Hızları Ve Meyiller
MADDE 32 –
1- Bant konveyör hızı insan naklinde 2,5 m/sn.yi geçemez.
2- İnsan nakli yapılan bant konveyörlerde meyil baş yukarı yapılan nakliyatlarda 170 den,
baş aşağı yapılan nakliyatlarda 9 dereceden fazla olamaz.
3- İnme istasyonlarında, inme istasyonunun bitim noktasından itibaren nakliyat yönünün
aksi istikametindeki 20 m. içinde meyil 120 den fazla olamaz.
Kullanım Sınırlamaları
MADDE 33 –
1- Materyal ve cevher ile aynı anda insan nakliyatı yapılamaz.
2- İnsan nakli yapılan bant konveyör galerilerinde insan nakliyatı yapıldığı sırada her hangi
bir mekanik nakliyat vasıtası çalıştırılmayacaktır.
Teçhizatın Asgari Standartları
MADDE 34 –
1- Kullanılan bant kayışı TSE standartlarına uygun olacaktır.
2- Bandın minimum genişliği 750 mm. olacaktır.
3- Bandın kenarlarındaki maksimum aşınma normal genişliğinin %10’unu geçmeyecektir.
4- Bantta herhangi bir delik veya yırtık olmayacaktır.
5- Bant bağlantıları uygun mekanik bant kaynak veya raptiye makineleri ile yapılacaktır. Bu
şekilde ekleme yapılan yerlerinin mukavemeti, bandın kendi mukavemetinin %70’inden
az olmayacaktır.
6- Bant, bant makaraları ile sürekli temas edecektir.
7- Konveyör hareketi elektrik kesildiğinde bant emniyet sınırları içinde tutulacak şeklinde
dizayn edilecektir.
8- İnsan nakledilen bant konveyörlerin geçici durdurulması için kullanılan çekme telleri
galvanizli çelik halat veya kırmızı plastik kaplı olacaktır.
İşletme
MADDE 35 –
21
TTK-FM-127
R.00
İşletme yöneticisi bantla insan nakli yapıldığı zaman haberleşmek, sinyalleşmek veya acil
hallerde bant konveyörü durdurmak amacı ile insan nakleden her bir konveyöre konu ile ilgili
bir personel görevlendirilecektir. Bunların görev yerleri: görevli oldukları bant konveyörün
inme yerlerini rahatlıkla görebilecekleri bir yer olup, bu yerde telefon, sinyalizasyon ve bant
konveyörü acil hallerde durdurabilmek için ”stop” butonu bulunacaktır. Bu buton, görevli
tarafından bant konveyör stop ettirildiğinde aynı görevli çalışma konumuna getirmeden
sisteme tekrar yol verilmeyecek şekilde olacaktır.
Denetim
MADDE 36 – Bakım personelinin yöneticisi her vardiya başında, insan nakledilecek bantların
emniyetli şartlarda olduğunu tespit için personeline bu bantları denetletecektir. Denetlemenin
nasıl yapılacağını yazılı talimat haline getirecektir. Denetlemede emniyetsiz şartlar bulunursa,
bu şartlar giderilinceye kadar insan nakli yasaklanacaktır.
İnme Binme İstasyonları
MADDE 37 –
İstasyonların Aydınlatılması: İnme ve binme istasyonları platform boyunca ve platform
bitiminden itibaren en az 9 m. kadar beyaza boyanacak ve bütün istasyonlar yeterince
aydınlatılacaktır.
Platform İşaretleri: Bu tabelalar işçiler tarafından kolaylıkla görebilecek şekilde yerleştirilir.
Tabelalar ışık yansıtmalı tip olacak ve elektrikle aydınlatılacaktır.
Binme Platformu: Biniş şekli ve genel bilgileri içeren iki ayrı tabela konur. Binme
platformunun sonundan itibaren onuncu metreye konulacaktır.
İnme Platformu: İkaz levhaları iniş platformuna yaklaşıldığında 45 m. 30 m. 15 m.
mesafelere yerleştirilecektir. Platform başlangıcına” İNİŞ” ikaz levhası konulacaktır.
Platformların Boyutları: Bant konveyörlerde düzgün inme ve binmeyi temin etmek için binme
platformun boyu min 1,5 m. eni min 450 mm. max. 600 mm. ve İnme platformun boyu min.
9 m. olmak üzere bant hızının (m/sn) olarak 6 katına eşit olacaktır.
Platformlar ve Yardımcı Teçhizat: Bütün inme ve binme platformlarına emniyetle bağlanmış
uygun rampalar, merdivenler ve korkuluklar konulacaktır. Platformlar ve yardımcı teçhizat
yangına mukavim yapıda ve materyalden yapılacaktır. Yürüme sathı kayma riskini en aza
indirecek yapıda olacaktır.
İnme Platformunun Yeri: İnme platformu bant konveyörün döküş tamburundan itibaren bant
konveyörünün durma mesafesi +9 m. veya toplam 18 m. den büyük olacaktır.
Platformların Eğimleri: Platformların eğimleri bant konveyörünün eğimi ile aynı olacaktır.
İstasyonlara Asılacak Uyarı Levhaları
MADDE 38 - Yönetici tarafından aşağıda belirtilen uyarılar sağlam ve dayanıklı bir şekilde
ve rahatlıkla okunabilecek büyüklükte olacak ve her binme istasyonuna asılacaktır.
1- Binme istasyonunda görevli nakliyat elemanıyla irtibat sağlanmadan konveyöre binilmez.
2- Bant konveyöre, binen her şahsın yüzü seyahat istikametinde olacaktır.
3- Bant konveyöre, binme istasyonun dışında kimse binemez ve binme istasyonun haricinde
kimse inemez. (Acil durumlar ve görevlendirmeler hariç)
4- Bant konveyöre, binen herkes bandın ortasında duracak ve vücudunun bütün kısımlarını,
teçhizatını, elbiselerini bandın içine toplayacaktır.
5- Konveyör üzerinde seyahat eden kişiler arasında en az 10 m. mesafe bulunacaktır.

22
TTK-FM-127
R.00
6- Her şahıs doğru davranışlarda bulunacak. Bant konveyör üzerinde inme ve binme
istasyonları dışında hiç kimse ayakta durmayacak ve yürümeyecektir.
7- Banda binen kimsenin başlık lambası barete takılı durumda ve yanık olacak.
8- El aletleri ve takımlar ancak bir çanta veya kutu içinde taşınabilir.
Emniyet Cihazları
MADDE 39 –
1- Bütün insan taşıyan bant konveyörler acil durdurma sistemleri ile teçhiz edilecektir. Acil
durdurma sistemleri inme istasyonu sonundan en fazla 3 m.öteye yerleştirilecektir.
2- Acil durdurma sistemleri; bant konveyör üzerinde seyahat eden kimse, inme
platformunda inemez ise, bu acil durdurma sistemine çarptığında motor gücünü kesecek
ve fren uygulayacaktır.
3- Bant konveyöründe görevli nakliyat elemanından onay alınmadan banda binilmez.
4- Bant kayışının doğrultusundan 75 mm.den fazla kaymamaları önlenecek ve her bant
konveyörün başına, sonuna hizaya koyma cihazları monte edilecektir.
5- Her bant konveyöre manyetik cihaz veya cihazları monte edilecek ve çalıştığında bant
konveyör stop olacaktır.
6- İnsan taşıyan bant konveyörlerin kasıtlı, kasıtsız veya yetkisiz kişilerce tersine
çalıştırılmasına engel olunacaktır.
7- Bant konveyörler acil durumlarda konveyör boyunca her noktadan durdurulabilecektir.
Bunun için çekme halatı konveyör galerisinde ve bant konveyör üzerinde bulunan her
şahsın kolayca ulaşılabileceği bir şekilde teçhiz edilmelidir.
İşaretleşme Ve Haberleşme
MADDE 40 –
1- İnsan nakli yapılan bant konveyörlerde insan naklinin yapıldığı zaman devreye giren ve
bantta görevlendirilecek işletme elemanı tarafından kullanılmak üzere bir sinyalizasyon
tertibatı kurulmalıdır. Bu sinyal tertibatı ile bant konveyörün duruşu ve hareketi temin
edilmelidir.
2- Konveyörlerde insan nakli esnasında haberleşme işlemi; telefon ve/veya diafon ile
yapılır.
Bakım
MADDE 41 – İnsan nakli yapılan bant konveyörlerde elektrik veya mekanik cihazların
bakımları yazılı olarak hazırlanacak talimata uygun olacaktır. Bakım sonuçları özel defterine
kaydedilecek kusur veya noksanlık tespitinde insan nakli durdurulacaktır.

GÜNLÜK BAKIM HAFTALIK BAKIM

1- Bant kayışı, yırtık ve delikleri 1- Tüm makaraların arızasız ve düzgün çalışması

2- Bant kayışı genişliğinin %10’dan fazla aşınması 2- Açıklıkların kontrolü

3- Bant kayışı ekleri 3- Fren tertibatı

4- Bant emniyet cihazlarının kontrolü 4- Bant hizaya koyma cihazlarının kontrolü

5- Banttan posta dökülmesi, çalışmayı 5- Diğer emniyet cihazları

23
TTK-FM-127
R.00
engelleyecek yabancı materyallerin varlığı

6- İnme binme platformlarının durumu

7- Kuyruk tamburunun temizliği

8- Bant makaraları

9- Bant ayarı ve kontrolü

KROKİ VE AÇIKLAMA
Binme- İnme Platformları

y
a

a: Binme yerinde min 1500 mm. İnme yerinde min 9000 mm veya bant hızının altı katı
b: 900 mm.
y:Tabana karşı önlemler alınmışsa, binme yerinde parmaklığa gerek yoktur.
Korkuluklar ½ “ galvanizli borudan emniyetli sağlam bir şekilde yapılacaktır.
Yürüme sathı kayma riskini en aza indirecek yapıda olacaktır.
Biniş ve İniş Platformlarının tanzimi:
x: Bant genişlikleri B 800 mm’den 1400 mm. ‘ye kadar.
Binme istasyonlarında Serbest Yükseklik.
Serbest yükseklik mm
Binme yeri İnme yeri

a en az 1500 en az 1800
b en az 1500 en az 1800

İnme platformlarında serbest yükseklik


Binme inme yeri arasında kalan serbest sahanın yüksekliği
Serbest ve asılı maddelerden arındırılmalıdır.
Işıklandırma Düzeni
MADDE 42 – Binme Yeri: Binme yeri normal aydınlatma sağlayacak şekilde florsan
lambalar ile aydınlatılacaktır. Bu lambalar bant konstrüksiyonuna paralel olmalı ve biniş
platformunun karşı tarafına yerleştirilmelidir. Lamba uçları yeşil boya ile boyanmalı ve acil
24
TTK-FM-127
R.00
durdurma sistemi ile bağlantılı olmalıdır. Işık yalnız insan nakline müsaade edildiği zaman
yanmalıdır.
İnme Yeri: İnme yeri aydınlatması bant konstrüksiyonuna paralel olmalı ve iniş platformunun
karşı tarafına 3’er metre aralıklarla yerleştirilmeli ve ışıklar devamlı yanar vaziyette olmalıdır.
Acil Durdurma Sistemleri
MADDE 43 -
Çekme Halatlı Sistem: Tüm bant boyunca bant üstündeki kişinin rahatlıkla tutup çekebileceği
bir şekilde baş ve kuyruk tamburu arasında gerili olmalıdır. Çekme halatının asma aralıkları
halat sarkması minimum olacak şekilde seçilmelidir.Çekme halatları platform tarafında olmalı
ve platform boyunca çekme halatı saptırma makaraları ile platform altından geçirilmelidir.
Çekme halatı çekildiğinde bant motoru otomatiğinden kapanmalıdır. Bandın tekrar
çalışabilmesi için düşen şalterin yeniden kurulması gerekecek şekilde dizayn edilmelidir.
Çekme halatı şalterleri en fazla 90 m. aralıklarla konulmalıdır. Sistem bant çalıştığı sürece
devrede olmalı, halat ve şalterler kırmızı boya ile boyanmalıdır.
Geçişi Engelleyici Çarpmalı Durdurma Sistemi (Acil Durdurma Sistemi): İnme platformunun
bitiminden 3 m. uzaklığa, bant üzerine, bant eksenine dik ve çarpma kolu olacak şekilde
monte edilmelidir. Bu kol tek veya iki parçalı olabilir. Bu sistemde aranacak şartlar;
1- Geçiş engelleme tertibatı çekmeli halatlı sistemle paralel bağlanmalıdır.
2- Geçiş engelleme tertibatının şalteri, sistem durdurulduktan sonra kendiliğinden çalışır
hale gelmemelidir.
3- Sistemin tekrar çalışır hale gelmesi yalnız geçişi engelleme tertibatından sağlanmalıdır.
4- Önceden kesilen enerji tekrar geldiğinde geçişi engelleme tertibatı çalışır halini
korumalıdır.
5- Geçişi engelleme tertibatının şalterleri, emniyetli bir şekilde çalışır hale getirilebilecek
yerlere konulmalıdır.
Bantlarla İnsan Naklinde Uyulması Gereken Kurallar
MADDE 44 -
1- İnsan nakline, ancak bant galerisinin ışıklandırılması halinde izin verilir.
2- İnsan nakline engel olacak ve nakliyatı tehlikeye sokacak malzemeler bulundurulmaz.
3- Biniş yerinde tabelalara dikkat edilmelidir.
4- Biniş yerlerine tek tek çıkılmalıdır.
5- Banda binişte öndeki kişiyle olan 10 m. ara mesafeye dikkat edilmelidir.
6- Banda binişte önce elle abanılmalıdır.
7- Bindikten sonra yatık hal alınmalıdır.
8- Seyahat süresi boyunca yatık vaziyette kalınmalıdır.
9- İniş yerini ikaz eden tabelalara dikkat edilmelidir.
10- İniş yerine yaklaşıldığında hafif doğrularak tek ayak inme platformuna basılmalıdır.
11- Platform hemen terk edilmelidir.
12- Tehlike anında imdat çekme halatını veya geçişi engelleme tertibatı kullanılmalı. Tehlike
geçtikten sonra sistem tekrar çalışır duruma getirilmelidir
DOKUZUNCU BÖLÜM
Telesiyejle İnsan Taşınması
Genel Kurallar
25
TTK-FM-127
R.00
MADDE 45 -
1- Telesiyej çalışmaya başlamadan önce sesli ışıklı uyarı sistemi devreye girmelidir.
2- Telesiyejle insan nakli esnasında varagel içinde malzeme nakli yapılmaz.
3- Seyyar oturaklı telesiyejler imalatçı firma verilerine ve belgelerine göre kurulacak ve
çalıştırılacaktır. Belgeler: montajı yapılmış durumda plan, kesit ve sistemin çok özel
özelliklerini kapsayacaktır.
4- Seyyar oturakların güzergâh üzerindeki serbest geçtikleri her zaman sağlanmış olacaktır.
5- Mesafeler: Taşıyıcı halatlar arasında en az 900 mm. Seyyar oturakta oturan insan ile yan
duvar arasında en az 300 mm. Seyyar oturağın altındaki taban yüzeyine doğru olan
yükseklik en az 300 mm. olacaktır. Seyyar oturağın en alt noktasından taban yüzeyine
doğru olan yükseklik 1,0 m. geçmeyecektir. Binme ve inme yerlerinde yükseklik o
şekilde ayarlanacaktır ki binme ve inme tehlikesiz şekilde gerçekleştirilecektir.
6- Telesiyej güzergâhı ve civarında tesisi etkileyecek üretim çalışmaları yapılmayacaktır.
7- Önceden görünmeyen tavan baskılarının etkisiyle galeri kesitinde meydana gelebilecek
kesit değişiklikleri planlama aşamasında göz önünde tutulacaktır.
8- Telesiyej ve monoray sisteminin birlikte aynı zamanda çalıştırılmasının söz konusu
olduğu durumlarda, telesiyej ve monoray tahrik motorlarının birbirlerinden bir sıra direk
veya sabit gerdirilmiş zincirlerle ayrılmasından sonra müsaade edilir.
9- Direkler ve gerdirilmiş zincirler arasındaki mesafe en fazla 3 metre olacaktır.
10- Halat mümkün mertebe sadece bir uzun matizleme ile eklenecektir. Matizleme uzunluğu
halat kalınlığının en az 1000 katı olacaktır. Matizleme işlemi bu konuda eğitilmiş
uzmanlar tarafından yapılacaktır. Matizcilere kullanılan halatın sarım şekline göre
matizleme yapabileceğine dair sertifika verilecektir.
11- Tahrik makarası üzerindeki astarın aşınması durumunda astar değiştirilecektir.
12- Bütün telesiyej hattı boyunca acil durdurma tertibatı bulundurulacak ve gerektiğinde bu
tertibatla telesiyej durdurabilecek özellikte olmalıdır.
13- Binme - İnme yerleri levhalarla işaretlenecek ve sabitleştirilmiş lambalarla
aydınlatılacaktır.
14- Binme ve inme istasyonlarındaki levhalar üzerinde tesisin çalışma şekli, yönetimi ve
kullanıcıların ne şekilde davranacağı gösterilecektir.
15- Halat kontrol ve denetimi esnasında halat hızı en fazla 0,5 m/sn olacaktır.
16- Hızı 2.5 m/sn kadar olan telesiyejlerde taşıyıcı makaralar arasında mesafe en fazla 15 m;
İki seyyar oturak arasındaki mesafe hızı 2 m/sn kadar olan tesislerde en az 12 m, Hızı
2m/sn.den fazla olanlarda, en az 15 m mesafe olacaktır. Bu mesafe binme yerlerinde bir
görevli vasıtası ile düzenlenecektir.
17- Telesiyej güzergâhı üzerinde virajlar bulunduğu takdirde virajlarda saptırma makaraları
ile özel konstrüksiyonlar yapılacak, taşıyıcılar arasındaki mesafe kısaltılacak ve hız 2
m/sn.yi geçmeyecektir.
18- Telesiyejle insan taşımacılığı yapılan yerlerde insanların oturak üzerinde hareket ederken
ayaklarının virajlarda hafif yere değmesi sağlanacak veya buna benzer tesisler
yapılacaktır. Oturak ayaklığı ile yer arasındaki mesafe 300 mm olup bu değişmez,
sabittir.
19- Telesiyeje binecek kişiler yanlarına uzun malzemeler alamazlar. Kazma ve baltaları ile
binenler kesinlikle kazma, balta koruyucularını takmış olacaklar ve Telesiyej hareket
ederken her türlü sallanma hareketinden kaçınarak oturağa tutunacaktır.
20- Barutçu ve yardımcıları telesiyej sistemine ancak 95 kg ağırlığın geçilmemesi ve oturak
ayaklığı ile yer arasındaki mesafe en az 200 mm olması durumlarında binebilirler. Aksi
takdirde sistemi kullanamazlar.
21- Kullanıcılara tesisin kullanılması ve hareket halinde iken seyyar oturak üzerinde nasıl
davranılacağı öğretilecektir.
26
TTK-FM-127
R.00
22- Telesiyejde oturma yönü gidiş yönüyle aynı olmalıdır.
23- Çalışma hızı 2 m/sn üzerinde olan tesislerde sistem ilk defa faaliyete geçirilmeden önce
veya ilave kısımları servise verilmeden önce tahrik makaraları, halatı, halat taşıyıcıları,
virajlardaki taşıyıcılar ve dönüş makaraları yetkili uzman tarafından deneme testine tabi
tutulacaktır. Halat çekme mukavemet testinin yapılıp yapılmayacağına yetkili uzman
karar verir.
24- Elektrik tesisleri ve teçhizatı, ilgili yönetmelik hükümlerine uygun testlerden geçmiş
olmalıdır.
25- Tesis, bakım, kontrol ve denetim kurallarına uygun olarak çalıştırılır. Tesis görevliler
tarafından her gün kontrol edilir. 24 saati aşan herhangi bir duraklamadan sonra tesis ve
güzergâhı görevli nakliyatçı tarafından kontrol edilmeden servise verilemez. Kontrol ve
test sonuçları tesis bakım rapor defterine yazılır. Eksiklerin tespit edilmesi durumunda
tesis insan taşımacılığında kullanılamaz.
26- Tesis iki haftalık aralarla görevlendirilmiş yetkili ustalar (elektrik ve mekanik) tarafından
kontrol edilir. Tesis üzerindeki bütün parçalar teker teker kontrolden geçirilir.
27- Halat, tellerinin kırılması veya diğer nedenlerle mukavemetinin % 15 ‘ ini kaybetmesi,
halatın ezilmesi veya gam yapması, diğer hasarlardan dolayı halat değiştirilir.
28- Halat ile ilgili hususlar, bakımlar ve kontroller özel halat defterine işlenir.
29- Test ve denetimlerle yükümlü olan kişiler imalatçı firma tarafından verilen Kurma,
İşletme, Bakım, Onarım Kontrol talimatlarına uygun olarak tesisin çalışmasını sağlarlar.
30- Binme ve inme yerlerinde ilk hareket şalteri pozisyonunu belirleyen bir ışıklı ikaz sistemi
bulunacaktır. Şalterin basılması halinde ışıklı ikaz göstergesi şalter çekili olduğu sürece
devamlı yanacak şekilde düzenlenecektir.
31- Kumanda kutusu panosunda işletme ve arıza durumlarını gösterir ışıklı ikaz sistemi
bulunacaktır. Bu sistem kendiliğinden emniyetli olacaktır.
32- Telesiyej sisteminin işletilmesi ve dönme tertibatı için kendiliğinden emniyetli bir
elektrik devresi bulunacaktır.
33- Tahrik ve Dönme tertibatının bulunduğu binme yerlerinde tesisin arıza veya işletmeye
hazır olduğunu gösteren kırmızı ve yeşil ışıklı ikaz göstergeleri bulunacaktır.
34- Binme yerlerinde biniciler tarafından dokunulması halinde durmakta olan telesiyeji çalışır
veya çalışmakta olan halat durumunda ise çalışma zamanını başlatan start yoklayıcıları
bulunacaktır.
35- Tesis sonunda ve dönme tertibatı girişi önünde inemeyenlerin dokunması durumunda
tesisi durduracak stop şalterleri çalışır durumda bulunacaktır.
36- İşletme ve dönme tertibatı arasında haberleşme tertibatı bulunacaktır.
37- Tesis güzergâhı boyunca her 60 metre aralıkla acil durumlarda tesisi kapatmaya yarayan
ve ayrıca yüksek sesli vericilerle çalışmayı ikaz eden sistem bulunacaktır. Bu ikaz sistemi
çekme halatı şalterine bağlanmış olacaktır.
38- İşletme zamanı kumanda, start yoklayıcısına dokunan her bineni denetleyecektir. Start
yoklayıcısına her dokunulmasında çalışma zamanı denetlemesi yeni baştan yapılacaktır.
Acil stop çekme şalterinin basılması halinde binme yerlerindeki göstergeler devamlı
kırmızı yanacaktır.
39- İşletme cinsi seçme şalterinin tamirat pozisyonuna getirilmesi tesisin bir tam turunu
tamamlamasından sonra yapılır. Ve göstergeler devamlı kırmızı ışığa geçirilir.
Gösterge Sinyal Durumları
MADDE 46 –

IŞIĞIN RENGİ IŞIĞIN DURUMU ANLAMI


Kırmızı Yanar söner Arıza
27
TTK-FM-127
R.00
Kırmızı Devamlı yanıyor Çekme şalteri Basılı
Yeşil Devamlı yanıyor Binme serbest
Yeşil Yanar söner Haber alındı.

Bakım Ve Kontrol Talimatları


MADDE 47 -

Günlük Bakım ve Kontroller İki Haftalık Bakım ve Kontroller

1-Genel

Telesiyej tesisleri durdurma tertibatı dâhil olmak


Durdurma sistemleri de dâhil olmak üzere telesiyej
üzere her gün kontrol edilir. Tesis bir kaç gün tesisleri iki haftada aralıklarla kontrol edilecektir.
çalışmamış ise ilk çalıştırmada yol güzergâhı Bu kontrollar bir uzman tarafından
kontrol edilir. Kontroller bu konuda eğitilmiş gerçekleştirilecektir. Bu uzmanlar çekme
uzman kişiler vasıtasıyle gerçekleştirilir.
halatlarının ve halat klavuz tertibatlarının
Günlük denetimlerde halat ve matiz yeri kontrol durumunu tespit edebilmek için özel olarak
edilir. Tesis dıştan gözle kontrol edilerek hasarlar
eğitilmiş olmalıdır. Kontroller hasarları ve hataları
ve eksikler tespit edilir. Çalışmanın sakınca tespit etmek için gözle yapılmalıdır. Tek, tek ve
yaratması durumunda tesis stop edilir. bitişik parçalar çok dikkatli kontrol edilmeli ve bu
Halatın makara yuvasında olup, olmadığı ve halat parçalar izin ve teslim belgesindeki durumları ile
mukayese edilmelidir. Bu talimat kurma, işletme,
lastikleri kontrol edilir.
bakım ve kontrol talimatlarında bahsedilen
konuların bir listesini ihtiva eder.

1- Tahrik Sistemi
1-Bağlantı ve gerdirmeler 1-Askılar ve gerdirme
2-Fren tertibatı 2-Fren sistemi
3-Tahrik kasnağı 3-Tahrik kasnağı(halat aynası aşınması)
4-Halat tertibatı 4-Dişli kutusu, kavrama
5-Halat giriş, dönüş ve çıkış yerinde koruma 5-Halat tertibatı, halat kılavuz makarası
tertibatı ve kapakları 6-Koruma tertibatı, halat giriş ve çıkış ve
6-Hidrolik tertibatı dönüşünde bulunan kapaklar
7-Sürat 7-Hidrolik sistem (Hidrolik sıvısı, sızıntılar,
8-Uyarı, denetleme ve çalıştırma levhaları sıcaklık ve seviye şalterleri)
8-Sürat
9-Kablolar, elektrik emniyet cihazları
10-Tüm talimatlar, kontrol ve çalışma levhaları
Binme ve İnme Sahası
1-Aydınlatma 1-Aydınlatma
2-Uyarı levhaları 2-Uyarı levhaları
3-Raya girme noktası, binme ve inme rayı 3-Binme sahası, binme ve inme rayı
4-Hareket ve kontak şalterleri 4-Binme besleme sinyali, temas şalteri, ikaz sinyali
5-Bağlantı ve gerdirmeler 5-Zaman ayarı

28
TTK-FM-127
R.00
6-Monoray ayırma sınırı 6-Askılar ve gerdirmeler
7-Oturak deposu 7-Monoray ayırma sınırı şayet varsa
8-Oturak depolama sahası

Halat
1- 0,5 m/sn halat kontrol hızında, halat kırıklığı,1- 0.5 m/sn halat kontrol hızında halattaki kırıklar
halat sıkışma yerleri, bükülmeler, korozyon, test hızında halattaki kırıklar, aşınmalar,
aşınma ve matiz yeri kontrol edilir. paslanmalar, matizleme yerleri halat sıkışma
2- Halat kopma mukavemeti % 15’ten fazla yerleri kontrol edilir. Her 10 m. de halat çapı
azalmışsa halat değiştirilir. ölçülerek aşınma ve ovalleşme olup olmadığı
kontrol edilecektir.
3- Şayet halat kopma mukavemetinin % 15 ini
kaybetmiş ise halatı değiştirin 3-Sistemde, halatın
kullanma süresine dikkat edin
Tesis Hattı
1-Tesisi her iki yönde işletme 1-Komple tesis hattını kontrol edin
2-Halat makaraları 2-Halat gerdirme tertibatı, fonksiyon, aşınması
3-Halat kılavuzu 3-Halat kılavuzu
4-Yatay virajlar 4-Yatay viraj istasyonlar
5-Bağlantı, gerdirme ve 5-Askı, gerdirme ve bağlantılar
Sıkıştırma yerleri 6-Halatlı acil stop çekme sistemini kontrol etmek
6-Durdurma tertibatı, Çalıştırmaya başlama uyarısı başlamadan önce sesli ikaz ve zaman ayarı kontrolü
7-Profil boşluğu 7-Sistem etrafındaki açıklıklar
8-Uyarı levhaları 8-Talimat levhaları aydınlatma
Dönme İstasyonu
1-Gerdirme ve bağlantılar 1-Gerdirme, sıkıştırma, bağlama, emniyet kilitleri
2-Halat giriş ve çıkışı 2-Halat giriş ve çıkışı
3-Ağırlık ve makaraların serbest hareket etmeleri 3-Bütün karşı ağırlıklar ve kılavuz makaraları
4-Koruma tertibatı ve kapakları serbestçe hareket edebilmelidir. (Gerekirse
ağırlıkları kısa bağlayın)
5-Elektrik tesisleri
4-Halat kayma ünitesi kontrolü
5-Koruma cihazları, kapaklar
6-Bütün elektrik kontakları
7-Ön gerilim cihazı kontrolü
8-Halat kontrolü ve ön gerilim cihazı halat
bağlantısı
Oturaklar
1-Makaralar 1-Makaralar
2-Halat aynası 2-Halat aynası
3-Boru çemberi 3-Boru Çemberi
4-Semer 4-Oturak

29
TTK-FM-127
R.00
5-Ayaklık 5-Ayaklık‚
Bakım ve Kontrol sırasında ve sonrasında alınacak tedbirler
1-Tespit edilen eksikler giderilir. 1-İnsan hayatının tehlike halinde olması
2-Şayet tespit edilen eksiklerin ortadan durumunda, tesisi durdurun.
kaldırılması mümkün değilse bunlar, sorumlu ve 2-Hasarları tamir edin ve sorumlu mercilere
ilk erişilebilecek yetkililere bildirilmelidir. durumu bildirin
Tehlike durumunda tesis devreden çıkarılmalıdır. 3-Kontrol sonucunu Özel defterine kaydedin
3-Bakım ve Kontrol işleminin sonucunu kontrol Günlük, iki haftalık bakım ve kontroller imalatçı
levhasına ve rapor defterine kaydedilir. firmanın bakım ve fonksiyon testlerine ve teçhizat
kataloglarına uygun olarak yapılacaktır.
İmalatçı firmanın bakım ve fonksiyon testleri bu
talimatın temelini oluşturur. Maden Dairesi,
Çalışma Bakanlığı tüzüklerine ve diğer
yönetmeliklere de ayrıca uyulacaktır.

ONUNCU BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Yönergede Öngörülmemiş Durumlar
MADDE 48 – İş bu Yönergede öngörülmemiş bir durumla karşılaşılması halinde İş Sağlığı,
Güvenliği ve Eğitim Daire Başkanlığınca verilecek karar doğrultusunda hareket edilir.
Yürürlük
MADDE 49 - İş bu yönerge TTK Yönetim Kurulu onayına müteakip yürürlüğe konulur, tescil
ve ilan edilir. Yönergede yapılacak değişiklikler de aynı usule tabidir.
Yürütme
MADDE 50 - İş bu yönerge TTK Genel Müdürlüğü adına İş Sağlığı, Güvenliği ve Eğitim
Daire Başkanlığı tarafından yürütülür.

F.Ahmet SARIALİOĞLU Kemal YILMAZER Aydın KASAPOĞLU


İş S.Güv. ve Eğt.D.Bşk. V. K.R.T.İ İş S.G ve Eğt.Şb.Md. Ü.T.İ İş S.G. Baş.Müh.

Emin KAYA Burhan ARIK Sami ÖREN

İş S.G. ve Eğt.D.Bşk. K.TİM.İş S.G. Baş Müh Ü.TİM.Nak.Baş Müh.V.


Baş Müh.

Yaşar ALBAYRAK
30
TTK-FM-127
R.00
İş S.G. ve Eğt.D.Bşk.Müh.

31
TTK-FM-127
R.00

You might also like