Professional Documents
Culture Documents
პოლიტიკის მემორანდუმი #50 - ზურაბაშვილი
პოლიტიკის მემორანდუმი #50 - ზურაბაშვილი
თეონა ზურაბაშვილი1
შესავალი
1|www.gip.ge
რატომ შეიძლება იყოს პრობლემა ,,ნაციონალური მოძრაობის“ მიერ
პატარა პარტიების ამომრჩევლის მითვისება?
2|www.gip.ge
ისტორიაში, 2 ოქტომბრის თვითმმართველობის არჩევნები მმართველი პარტიის მიერ
ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენების და ამომრჩეველზე სხვადასხვაგვარი
ზემოქმედების პირველი შემთხვევა არ ყოფილა, მაგრამ 2 ოქტომბერს, ყველაზე დიდმა
ოპოზიციურმა პარტიამ ვერ შეძლო მიეღო ისეთი მხარდაჭერა, რომელიც ერთიან
გარდატეხას შეიტანდა არჩევნების შედეგებში, როგორც ეს მოხდა 2012 წელს.
იმ ფაქტის ასახსნელად, თუ რატომ ვერ ახერხებს ,,ნაციონალური მოძრაობა“
კონკრეტულ ნიშნულს ზემოთ აწიოს მისი ელექტორალური მხარდაჭერა, გულუბრყვილო
იქნებოდა დაშვება, რომ საზოგადოებას მმართველი პარტიის, ,,ქართული ოცნების“ მიერ
საშინაო და საგარეო პოლიტიკაში მიღწეული შედეგები აკმაყოფილებს და ამიტომ,
პოლარიზაციის კონტექსტში, ეს ფაქტორი ყველაზე დიდი ოპოზიციური პარტიის მიმართ
ამომრჩეველთა ნაკლებ მხარდაჭერას განაპირობებს. უფრო რელევანტური იქნებოდა
ვარაუდი, რომ ,,ნაციონალური მოძრაობის“ ელექტორალური შედეგები რეტროსპექტული
ხმის მიცემის (Lewis‐Beck and Stegmaier 2007) და ხმის პროტესტის ნიშნად მიცემის (Pop-Eleches
2010) მოდელების სინთეზს წარმოადგენს. კერძოდ, არჩევნებში მისულ ამომრჩეველთა
სტაბილურ 27 %-ს, სავარაუდოდ, ის მოქალაქეები წარმოადგენენ, რომლებმაც საკუთარ
თავზე იგრძნეს ,,ნაციონალური მოძრაობის“ ხელისუფლებაში ყოფნის დროს
გახორციელებული ინსტიტუციური ცვლილებებით გამოწვეული სიკეთეები და რომლებიც
აღნიშნულ პარტიას ხმას რეტროსპექტულად, წარსული პერფორმანსის გამო აძლევენ. ხოლო,
უფრო მეტი ამომრჩევლის მხრიდან ,,ნაციონალური მოძრაობის“ სასარგებლოდ
გადაწყვეტილების მიღებას, ერთი მხრივ, ხელს უშლის აღნიშნული პარტიის მიერ ძლიერი
სახელმწიფოს იდეით გამართლებული ავტორიტარული მართვის სტილი, რომელიც
კოლექტიურ მეხსიერებაში მძაფრადაა ჩარჩენილი და რომელსაც პარტიაზე სააკაშვილის
არაფორმალური გავლენა საზოგადოებრივ ცნობიერებაში უფრო აცოცხლებს. მეორე მხრივ
კი, ეს ფაქტორი ამომრჩეველთა გარკვეულ ნაწილს პროტესტის ნიშნად მისი მთავარი
პოლიტიკურ მოწინააღმდეგის, ,,ქართული ოცნების“, სასარგებლოდ მობილიზებისკენ
უბიძგებს. არსებული ხელმძღვანელობის და წარსული შეცდომების გარდა, ,,ნაციონალური
მოძრაობისთვის“ ასევე გამოწვევას შეიძლება წარმოადგენდეს ამომრჩეველთა შეცვლილი
კონფიგურაცია. ახალი თაობის ამომრჩევლისთვის ცხოვრების მინიმალური პირობები და
ისეთი ფაქტორები, როგორიცაა კორუფციული გარიგების გარეშე უნივერსიტეტში ჩაბარება,
უკვე მოცემულობას წარმოადგენს და მხარდაჭერისთვის ისინი პარტიისგან ელიან ისეთი
ფასეულობების ლობირებას, რომლებიც თვით-გადარჩენის საბაზისო პრეფერენციებზე
მაღლა დგას.
გამომდინარე იქიდან, რომ განხილული ფაქტორების გამო, ,,ნაციონალური მოძრაობა“
ამომრჩეველს ვეღარ ზრდის და მას მმართველი პარტიის არჩევნების გზით დამარცხება ამ
ეტაპზე არ შეუძლია, მცირე პოლიტიკური პარტიების ამომრჩევლის ,,ნაციონალური
მოძრაობის“ გარშემო მობილიზაცია პრობლემას წარმოადგენს. იმ ფონზე, რომ ,,ქართული
ოცნება“ უკვე ღიად აცხადებს უარს საერთაშორისო პარტნიორების წინაშე აღებული
ვალდებულებების შესრულებაზე და საქართველოს ისედაც ხარვეზებით აღსავსე,
არაკონსოლიდირებული დემოკრატია უფრო ჩიხში შეჰყავს, ანგარიშგასაწევი პოლიტიკური
ალტერნატივის არ არსებობა, სავარაუდოა, რომ ,,ქართულ ოცნებას“ უფრო მეტ
თავისუფლებას მისცემს, რომ დააზიანოს შიდადემოკრატიული პროცესი და ურთიერთობები
სტრატეგიულ პარტნიორებთან.
3|www.gip.ge
ბრძოლა ,,ნაციონალური მოძრაობის“ დომეინისთვის
4|www.gip.ge
რამდენად დაინახა ამომრჩეველმა განსხვავება პატარა პარტიებსა და ,,ნაციონალურ
მოძრაობას“ შორის 2021 წლის არჩევნებზე?
5|www.gip.ge
რა შესაძლებლობები ჰქონდათ პატარა პარტიებს პოლარიზაციის კონტექსტში
6|www.gip.ge
დასკვნა
7|www.gip.ge
გამოყენებული ლიტერატურა
Lewis‐Beck, Michael S., and Mary Stegmaier. 2007. Economic models of voting In The Oxford handbook of political
behavior.
Myatt, David.P., 2007. On the theory of strategic voting. The Review of Economic Studies, 74(1), pp.255-281.
Pop-Eleches, Grigore. 2010. "Throwing out the bums: Protest voting and unorthodox parties after communism." World
Politics 62, no. 2: 221-260
ბარქაია ზვიად, კვაშილავა ბაკურ, გოგოლაძე ნინო, ქობალია ირაკლი, ჩხიკვაძე ივანე. 2016. საქართველოს
პოლიტიკური ლანდშაფტი. მეორე გამოცემა. თბილისი.
Interpresnews.ge. 2021. ნიკა მელია - 2 ოქტომბრის გამარჯვებით ვიწყებთ გამორჩეული ქვეყნის შენებას - ეს
ქვეყანა იქნება ყველასი და არა ერთი კაცის. ხელმისაწვდომია: https://www.interpressnews.ge/ka/article/670752-nika-
melia-2-oktombris-gamarjvebit-vicqebt-gamorcheuli-kveqnis-shenebas-es-kveqana-ikneba-qvelasi-da-ara-erti-kacis/ .
ბოლოჯერ ნანახია:13 ოქტომბერი, 2021
8|www.gip.ge
https://www.interpressnews.ge/ka/article/677092-samartliani-archevnebi-saarchevno-ubnebis-umravlesobashi-
kenchisqris-procesi-mshvid-garemoshi-tumca-dargvevebit-mimdinareobda ბოლოჯერ ნანახია:13 ოქტომბერი, 2021
lelo2020.ge. 2020. „ლელოს“ პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატი მამუკა ხაზარაძეა. პარტიამ ,,ლელოს“ ,,ახალი
მარშალის გეგმის მიმართულებების“ ხელმძღვანელებიც დაასახელა. ხელმისაწვდომია:
https://lelo2020.ge/news/5f856320411109e85ef206fc. ბოლოჯერ ნანახია: 11 ოქტომბერი, 2021
Natonal Democratic Institute (NDI). 2021. NDI-ის კვლევა: ეკონომიკა და საზოგადოებრივი ჯანდაცვა კვლავ
მთავარი პრიორიტეტებია; ქვეყნის მმართველობის მიმართ ნდობა კლებულობს. ხელმისაწვდომია:
https://www.ndi.org/sites/default/files/NDI%20Georgia%20-%20Press%20Release%20-%20July%202021%20Poll%20-
%20GEO%20-%20FINAL.pdf ბოლოჯერ ნანახია: 13 ოქტომბერი, 2021
კაკაჩია კორნელი, ლებანიძე ბიძინა. 2018. GIP კომენტარი: როდესაც არჩევნები დემოკრატიას აზიანებს:
გაკვეთილები საქართველოს 2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებიდან. ხელმისაწვდომია: http://gip.ge/ge/gip-
%e1%83%99%e1%83%9d%e1%83%9b%e1%83%94%e1%83%9c%e1%83%a2%e1%83%90%e1%83%a0%e1%83%98-
%e1%83%a0%e1%83%9d%e1%83%93%e1%83%94%e1%83%a1%e1%83%90%e1%83%aa-
%e1%83%90%e1%83%a0%e1%83%a9%e1%83%94%e1%83%95/ ბოლოჯერ ნანახია: 13 ოქტომბერი, 2021
პირველი არხი. 2021. დებატები დედაქალაქის მერობის ყველა კანდიდატს შორის. ხელმისაწვდომია:
ttps://www.facebook.com/1stchannel.1tv.ge/videos/143685127979753/ ბოლოჯერ ნანახია: 13 ოქტომბერი, 2021
რადიო თავისუფლება. 2021. არჩევნები 2021: სად, როდის და რატომ ჩატარდება მეორე ტური? ხელმისაწვდომია:
https://www.radiotavisupleba.ge/a/31490248.html ბოლოჯერ ნანახია: 11 ოქტომბერი, 2021
საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო. 2018. 2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურის
წინასაარჩევნო გარემოს შეფასება. ხელმისაწვდომია: https://www.transparency.ge/ge/post/2018-clis-saprezidento-
archevnebis-meore-turis-cinasaarchevno-garemos-shepaseba ბოლოჯერ ნანახია: 13 ოქტომბერი, 2021
ჩიჩუა ნინო. 2021ა. კანდიდატების უმრავლესობას არჩევნებამდე ერთი თვით ადრეც არ გამოუქვეყნებიათ
პროგრამები. ხელმისაწვდომია: https://netgazeti.ge/news/562416/?fbclid=IwAR078cb96QkyfKXROOp8MxAtp-
XiPSNa3HblXdbHNRp8LjdXh2pRlJcVOZ0 ბოლოჯერ ნანახია: 12 ოქტომბერი, 2021
9|www.gip.ge
ჩიჩუა ნინო. 2021ბ. მელია-თბილისის მერობის, ხოშტარია საკრებულოს თავმჯდომარეობის კანდიდატი იქნება.
ხელმისაწვდომია: https://netgazeti.ge/news/555992/ ბოლოჯერ ნანახია: 13 ოქტომბერი, 2021
This publication was produced with the support of the Netherlands Fund for Regional Partnerships MATRA for
regional cooperation in the Eastern Partnership (EaP)