Bu program iyi niyetle ve bu günün teknik imkanlarına göre yapılmıştır.

Bu programın yalnış kullanılmasından doğacak her türlü maddi ve manevi zarar için sorumluluk kullanana aittir. Bu
programı kullananlara, kullandıkları yerdeki şartları iyi değerlendirip bu programın yeterli olup olmadığına karar vermeleri ve gerekirse daha detaylı hesap yapmaları, tavsiye olunur.

Bu program M. Güven KUTAY'ın "Dişliler" kitabını satın almış kişiler için özel olarak hazırlanmıştır. Üçüncü şahıslar tarafından kullanılamaz. Bu programı izinsiz çoğaltmak ve hakkı
olmayan üçüncü şahışlara vermek suçtur. Bu kişilerin hakkında kanuni takibata geçilir.

DİKKAT:
Bu programda verilen bütün Tabela ve Formül numaralar ı M. Güven KUTAY' ın 'Di şliler' kitab ındaki formül ve tabelalar ı gösterir. Eğer herhangi bir düzeltme, tamamlama veya bir arzunuz
olursa, hiç çekinmeden benimle temasa geçebilirsiniz.

M. Güven KUTAY
e-mail : guevenkutay@yahoo.de Salyangoz redüktör
Copyright : M. G. Kutay , Ver 05.01 SAYFA NO. içindekiler
Türkçe için, lütfen " 1 " yaz ve "Enter" i tuşla. 0 0.0 Kullanma talimatı
1.0 Ölçülendirme ve kontrol
1 Für Deutsch, tippen Sie bitte " 2 " ein und enter.
For English, please type " 3 " and press "enter".
1
2 2.0 Ölçüler tamam, yaln ız kontrol

Mavi olan kareler kilitli olmayan ve yazılabilinen karelerdir

Kısaltmalar
Ki. h. d. Kitaba göre hesaplanıp aınacak değer

159406197.xls.ms_office / Info / 7/22/2013 Seite 1 von 4

 Programı kullanırken: Copyright : M. G. Kutay , Ver 05.01

1) Bu programı bilgisayarınızda kendinize göre bir yere kopyasını çıkarınız. Hesap yapacağınız zaman bilgisayardaki programı kullanınız. Çünkü
CD ile çalıştığınızda yaptığınız hesapları CD ye kayıt edemessiniz. CD yi emniyetli bir yerde saklayınız. Bilgisayarla yaptığınız hesapları
istediğiniz yere ve istediğiniz adla kayıt edebilirsiniz.

2) Kullanacağınız sayfaya gelince, hesaplamaya başlamadan önce, bütün mavi karelerdeki değerleri siliniz. Böylece dikkatsizlik yanlışı yapma
imkanını ortadan kaldırmış olursunuz.

3) Sıra ile mavi karelere yapacağınız hesaba ait değerleri dikkatlice yerleştiriniz. Hesaplamalarınız için gerekli olmayan mavi karelere değerler
yerleştirmek yanlış hesap sonuçlarına sebep olabilir. Dikkatli olmak gereklidir.

4) Bazı mavi karelerin önünde o kareye konulması gereken değerin hesabı vardır. Bilgisayar teoriye göre bu değeri hesaplar. Konstrüktör hesabı
yaptığı konstruksiyonun şekline ve şartlarına göre bilgisayarın önerisini ya kabul eder ve önerilen bu değeri kullanır veya değiştirir.

5) Çoğu mavi karenin çevresinde değerlerin nereden alınması gerektiğini gösteren bilgi bulunmaktadır. Bu gösterilere uyulması hesapların
doğruluğu açısından çok önemlidir.

6) Bazı karelere kitaptan alınması gereken bilgiler gereklidir ve nereden alınacağı tam olarak belirtilmemiştir. Bu durumda, hesapları bilinçli
yapabilmek için, hesaba başlamadan önce zaman ayırıp kitapta verilen teoriyi ve gerekiyorsa başka literatürlerdende gerekli bilgileri edinmek
avantajdır.

7) Genel olarak her hesap sayfasının sağ alt köşesinde program sonuçları bilgisayar tarafından değerlendirilir. Bu değerlendirme bilgi sayar
tarafından yapılan mekanik bir değerlendirmedir. Konstruktör bu sonuçları kendi aklı selimi, yani sağ duyusu ile değerlendirmelidir. Bazan
bilgisayar sonuçların yeterli olduğunu, bazanda yeterli olmadığını önerir. Bu iki haldede kararı konstrüktörün kendisinin vermesi gerekmektedir.
Bilgisayar yalnız öneride bulunur kararı hep hesabı yapan konstrüktör verir ve sorumluluk hep kararı veren konstrüktöre aittir. Bilgisayar bir
hukuki şahıs değildir.

8) Eğer cıvata hesaplamalarında özel bir konstruksiyonun hesabı gerekiyorsa veya öğrenmek istediğiniz bir şey varsa, hiç çekinmeden benimle
temasa geçebilirsiniz. Bilgimin yettiği ve vaktimin olduğu kadar size memnuniyetle yardım ederim.

159406197.xls.ms_office / 0.0 / 7/22/2013 Seite 2 von 4

 Proje : Takım tezgahı Copyright : M. G. Kutay , Ver 05.01
Kullanıldığı yer Takım tezgahı Malzemenin seçimi
Temel değerler A) Diş yanağı basınç mukavemet hesabı
Giriş devir sayısı n1 1/dak 1500 Çıkış milindeki torsiyon momenti Mt2 Nm 434.5
ZE 2 0,5
Toplam çevirme u [-] 19.5 Elastikiyet faktörü (N/mm ) 152 Tabela 5.7
Çıkış devir ayısı n2 1/dak 76.9 Değme faktörü ZP [-] 2.60 F. 5.42 / T 5.10
Çıkış gücü P2 kW 3.5 Dayanma süresi faktörü Zh [-] 1.26 F. 5.40 / T 5.5
Dayanma süresi Lh h 6300 Yük değişme faktörü ZN [-] 0.74 F. 5.41 / T 5.6
Sonsuz vidanın diş sayısı z1 [-] 2 Tabela 5.1 Gerekli Emniyet faktörü SHem [-] 1.0 Kısım 5.2.1.1
Kavrama açısı an ° 20 İşletme faktörü KIS [-] 1.00
Çalışma oranı ED % 30 Diş yanağındaki basma gerilimi sHheS min N/mm
2
198.73
B) Diş dibi kırılma mukavemet hesabı
Çarkın diş sayısı z2 [-] 39.0 Teğet Kuvvet Ft N 4457
39 Gerekli Emniyet faktörü SFem [-] 1.0 Kısım 5.2.3.3
Diş yanak mukavemeti sHlim min N/mm
2
300 Tabela 5.7 Diş dibi gerilimi sFheS N/mm
2
22.65
Eksenler arası mesafe a mm 127.5 Malzeme-Sonsuz disli Sonsuz vida [-] St60 Tabela 5.9
Standart sayılar R20 sırasına göre (DIN 320) seçilir 125 EdynP N/mm2 210000
Eksenlerarası/Çap oranı-faktörü 0.35 Kısım 5.2.5.5 Malzeme-Salyangoz disli Salyangoz disli çark G-CuSn10Zn Tabela 5.7
Pinyonun kaba ortalama çapı dor1 mm 43.8 sHlim ç N/mm2 350 Tabela 5.7
Çarkın kaba ortalama çapı dor2 mm 206.3 sFlim ç N/mm2 165 Tabela 5.7
Modül seçimi m mm 5.3 Isınma kontrol
Modül mm 5 Tabela 5.2 Ek soğutma sistemi varsa 1, yoksa 2 veriniz. 2.0
Çarkın değerleri Soğutma faktörü q1 [-] 8.51 F. 5.44 / T 5.11
Çarkın taksimat dairesi d2 mm 195.000 Çevirme oranı faktörü q2 [-] 0.73 F. 5.44 / T 5.11
Diş üstü çapı da2 mm 205.000 Malzeme çifti faktörü q3 [-] 1.0 Tabela 5.14
Diş dibi çapı dt2 mm 182.500 Konstruksiyon faktörü q4 [-] 1.0 Tabela 5.15
En büyük dış çap dD2 mm 210.000 Sonsuz dislinin çevre hızı vp m/s 4.32
GG veya CuSn-Alaşımı için 1, hafif metal için 2 veriniz 1 Sürtünme açısı r ° 1.4 Tabela 5.4
Diş genişliği b2 mm 38.250 Giriş gücü P1 kW 4.23
40 Giriş milindeki torsiyon momenti Mt1 Nm 26.9
Sonsuz vidanın değerleri Isınma emniyet sayısı sT [-] 1.68
Sonsuz vidanın taksimat dairesi dor1 mm 55.000 Gerekli Emniyet faktörü STem [-] 1.0
Diş üstü çapı da1 mm 65.000
Diş dibi çapı dt1 mm 42.500 hY h Co h Dk h Ytop h Stop h top
Sonsuz vidanın boyu b1 mm 63.246 0.990 0.980 0.880 0.980 0.960 0.828
Seçim mm 63 Sonsuz vida milinin sehim kontrolü
Ortak değerler Teğet Kuvvet Ft1 N 979
Helis açısı b = gor ° 10.305 Radyal kuvvet Fr N 1759
Helis yönü Sonsuz vida [-] sag Bileşik kuvvet F1 N 2013
Salyangoz disli çark [-] sag Kabul edilen mil çapı d1 mm 50.0
Normal modül mn mm 4.919 Milin atalet momenti J1 mm4 306796
Diş yüksekliği hd mm 11.250 Kabul edilen yataklar arası L1 mm 187.5 F. 5.52
Diş dibi yarıçapı rt mm 1.250 Sehimin sınır değeri fSı mm 0.050 Kısım 5.2.4.1
Pinyonun hatvesi pz mm 31.416 Milin sehimi fHe mm 0.004
Diş kalınlığı sd mm 7.854

159406197.xls.ms_office / 1.0 / 7/22/2013 Seite 3 von 4

 Proje : Takım tezgahı Copyright : M. G. Kutay , Ver 05.01
Kullanıldığı yer Takım tezgahı
Temel değerler Sonsuz vidanın değerleri
Sonsuz vidanın diş sayısı z1 [-] 2 Sonsuz vidanın taksimat dairesi dor1 mm 55.000
Çarkın diş sayısı z2 [-] 39 Diş üstü çapı da1 mm 65.000
Modül m mm 5 Diş dibi çapı dt1 mm 42.500
Normal modül mn mm 4.919 Pinyonun hatvesi pz mm 31.416
Kavrama açısı an ° 20 Çarkın değerleri
Helis açısı b = gor ° 10.305 Çarkın taksimat dairesi d2 mm 195.000
Helis yönü Sonsuz vida [-] sag Diş üstü çapı da2 mm 205.000
Salyangoz disli çark [-] sag Diş dibi çapı dt2 mm 182.500
Eksenler arası mesafe a mm 125 En büyük dış çap dD2 mm 210.000
Sonsuz vidanın boyu b1 mm 63 A) Diş yanağı basınç mukavemet hesabı
Diş genişliği b2 mm 40 Elastikiyet faktörü ZE (N/mm2)0,5 152 Tabela 5.7
Giriş devir sayısı n1 1/dak 1500 Değme faktörü ZP [-] 2.60 F. 5.42 / T 5.10
Toplam çevirme u [-] 19.5 Dayanma süresi faktörü Zh [-] 1.26 F. 5.40 / T 5.5
Çıkış devir ayısı n2 1/dak 76.9 Yük değişme faktörü ZN [-] 0.74 F. 5.41 / T 5.6
Çıkış gücü P2 kW 3.5 Gerekli Emniyet faktörü SHem [-] 1.0 Kısım 5.2.1.1
Dayanma süresi Lh h 6300 İşletme faktörü KIS [-] 1.00
Yükleme sayısı NL [-] 3000000 Diş yanağındaki basma gerilimi sHheS N/mm2 198.73 Yeterli
Giriş gücü P1 kW 6.53 B) Diş dibi kırılma mukavemet hesabı
Çalışma oranı ED % 30 Teğet Kuvvet Ft2 N 4457
Malzeme-Sonsuz disli Sonsuz vida St60 Tabela 5.9 Diş dibi gerilimi sFheS N/mm2 22.28 Yeterli
sHlim P N/mm2 350 Tabela 5.9 Isınma kontrol
sFlim P N/mm2 165 Tabela 5.9 Ek soğutma sistemi varsa 1, yoksa 2 veriniz. 2.0
EdynP N/mm2 210000 Soğutma faktörü q1 [-] 8.51 F. 5.44 / T 5.11
Malzeme-Salyangoz disli Salyangoz disli çark G-CuSn10Zn Tabela 5.7 Çevirme oranı faktörü q2 [-] 0.73 F. 5.44 / T 5.11
sHlim Ç N/mm2 350 Tabela 5.7 Malzeme çifti faktörü q3 [-] 1.0 Tabela 5.14
sFlim Ç N/mm2 165 Tabela 5.7 Konstruksiyon faktörü q4 [-] 1.0 Tabela 5.15
GG veya CuSn-Alaşımı için 1, hafif metal için 2 veriniz 1 Sonsuz dislinin çevre hızı vp m/s 4.32
Toplam randıman hY h Co h Dk h top Sürtünme açısı r ° 1.8 Tabela 5.4
0.990 0.980 0.848 0.798 Isınma emniyet sayısı SThe [-] 1.09 Yeterli
Gerekli Emniyet faktörü SHem = SFem = STem 1.0 Kısım 5.2.3.3 Sonsuz vida milinin sehim kontrolü
Giriş milindeki torsiyon momenti Mt1 Nm 41.6 Teğet Kuvvet Ft1 N 1512
Çıkış milindeki torsiyon momenti Mt2 Nm 434.5 Radyal kuvvet Fr N 2623
Ortak değerler Bileşik kuvvet F1 N 3027
Diş yüksekliği hd mm 11.250 Kabul edilen mil çapı d1 mm 40.0
Diş dibi yarıçapı rt mm 1.250 Milin atalet momenti J1 mm4 125664
Diş kalınlığı sd mm 7.854 Kabul edilen yataklar arası L1 mm 240.0
Sehimin sınır değeri fSı mm 0.063 Kısım 5.2.4.1
İndeks 1 li sembol pinyona, indeks 2 li sembol dişli çarka aittir. Milin sehimi fHe mm 0.033 Yeterli

159406197.xls.ms_office / 2.0 / 7/22/2013 Seite 4 von 4