You are on page 1of 17

Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP


I Khái niệm
Kết cấu BTCT được sử dụng rất nhiều trong xây dựng.
BTCT là một loại vật liệu hỗn hợp bao gồm bê tông và cốt thép cùng làm việc trong một
cấu kiện (Sở dĩ hai vật liệu rất khác nhau này lại có thể cùng làm việc trong một cấu kiện
là do chúng có hệ số biến dạng tương đương nhau).
Bê tông là một loại đá nhân tạo bao gồm các cốt liệu (đá, sỏi) được trộn với vữa xi măng.
Khả năng chịu lực kéo, uốn của bê tông kém, nhưng bê tông có khả năng chịu lực nén tốt.
Vì vậy, bê tông được dùng để chịu lực nén trong cấu kiện.
Cốt thép lại có khả năng chịu lực kéo, uốn cao nên cốt thép sẽ được bố trí tại những vùng
chịu kéo, uốn của cấu kiện, để cùng tham gia chịu lực cho cấu kiện với bê tông.
Ví dụ minh họa cho việc bố trí cốt thép vào vùng chịu kéo của cấu kiện:
Dầm đơn giản chịu tải phân bố đều:

Dầm công xon với tải tập trung đầu dầm:

II Các loại cốt thép dùng trong kết cấu bê tông cốt
thép
Cốt thép được sử dụng trong kết cấu BTCT gồm hai loại:
 Cốt thép mềm: là thép tròn trơn hay thép tròn gai (thép có gờ)
 Cốt thép cứng: là những thanh thép định hình như thép chữ I, thép chữ U
Cốt thép mềm được sử dụng nhiều hơn cốt thép cứng.
Để vật liệu BTCT có thể làm việc tốt, người ta chú ý đến việc làm tăng sự liên kết giữa
cốt thép và bê tông. Như vậy, các gai trong thép tròn gai cũng nhằm mục đích này.

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 1

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

Đối với thép tròn trơn, để tăng cường liên kết của cốt thép với bê tông, người ta thường
uốn móc ở hai đầu.

Người ta thường dùng dây thép nhỏ để buộc hay dùng đường hàn để hàn các cốt thép
trong cấu kiện tạo thành lưới hay khung (như thép đặt cho dầm đơn giản ở ví dụ trên)
Nếu cốt thép không đủ dài, người ta nối cốt thép cũng bằng cách buộc hay hàn các thanh
thép

Ngoài ra, người ta còn phân loại cốt thép như sau:
1 Phân loại theo công dụng của cốt thép trong cấu kiện
Tùy theo công dụng, cốt thép trong cấu kiện được phân ra:
Cốt thép chịu lực: là thép đặt ở vùng chịu kéo, uốn của kết cấu
Cốt đai: giữ các cốt thép chịu lực ở vị trí làm việc đồng thời cũng tham gia chịu lực
Cốt cấu tạo: được đặt thêm theo yêu cầu cấu tạo, tiết diện của chúng không xét đến trong
tính toán
VD: đối với dầm đơn giản chịu lực phân bố đều như trên:

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 2

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

2 Phân loại theo công nghệ chế tạo


Gồm có:
Cốt thép cán nóng (cốt thanh)
Sợi kéo nguội (cốt sợi)
3 Phân loại theo điều kiện sử dụng
Gồm có:
Cốt thép không căng trước (cốt thép thông thường)
Cốt thép căng trước dùng để tạo ứng lực trước cho cấu kiện
4 Phân loại theo tính chất cơ học
Cốt thép thanh được phân thành bốn nhóm theo cường độ chịu kéo tính toán.
III Thiết lập bản vẽ kết cấu bê tông cốt thép
1 Quy định chung
Quy ước xem bê tông là trong suốt nên sẽ biểu diễn được tất cả các cốt thép đặt
bên trong kết cấu
Nét vẽ sử dụng trên bản vẽ được qui định:
Đường bao quanh cấu kiện: nét liền mảnh
Cốt đai: nét liền đậm
Cốt chịu lực: nét liền rất đậm
Một số ký hiệu quy ước trên bản vẽ kết cấu BTCT (TCVN 6084-1995). Nếu sử
dụng những ký hiệu không có trong bảng này thì phải chú thích rõ trên bản vẽ.
KÝ HIỆU CHO CỐT THÉP BÊ TÔNG (Trích phần: cốt thép thông thường)
STT Tên gọi và hình dáng Ký hiệu
1 Thanh cốt thép, đường nét rất dày và liên tục
2 Tiết diện thanh cốt thép
3 Thanh có đầu neo:
- Uốn móc

- Uốn vuông góc

4 Thanh không có đầu neo


Nếu cần biểu thị các đầu thanh ở nơi các
thanh không được tách riêng trên bản vẽ
5 Vòng hoặc bàn neo

6 Mặt nhìn đầu neo

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 3

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

2 Bản vẽ kết cấu BTCT


Các bản vẽ kết cấu BTCT thường có:
 Các bản vẽ thể hiện việc bố trí kết cấu:
Được thể hiện với tỉ lệ 1:100, 1:200, 1:500
Nội dung gồm: các bản vẽ bố trí hệ kết cấu chịu lực và các bảng thống kê các bộ
phận kết cấu và cấu kiện.
 Các bản vẽ chế tạo kết cấu:
Thể hiện việc bố trí cốt thép trong cấu kiện với tỉ lệ 1:20, 1:50, 1:100
Các hình biểu diễn chính trên bản vẽ cần thể hiện:
Các đường bao của kết cấu bằng nét mảnh
Các bộ phận của kết cấu tiếp giáp hay có liên kết với cấu kiện đang được thể hiện
Vị trí và hình dáng của các thanh cốt thép trong cấu kiện
Khi ghi kích thước cần thể hiện đầy đủ:
- Các kích thước của đường bao kết cấu
- Kích thước xác định vị trí của các thanh cốt thép
- Chiều dày của lớp bê tông bảo vệ (tính từ mặt ngoài của thanh thép đến mép
gần nhất của cấu kiện)
Vẽ triển khai cốt thép với các kích thước đủ để công nhân có thể chế tạo được
như chiều dài móc neo, các đoạn uốn, bán kính các đoạn cong. Nếu hình dáng
cốt thép đơn giản thì có thể ghi các kích thước của việc triển khai cốt thép trong
bảng thống kê.
Hình thể hiện một số các mặt cắt ngang với tỉ lệ 1:5, 1:10,1:20:
Nhằm giúp người đọc dễ dàng hình dung được vị trí của cốt thép trong cấu kiện, cần phải
thể hiện một số mặt cắt ngang (thẳng góc hoặc nghiêng với trục cấu kiện).
Tỉ lệ kích thước của mặt cắt ngang phải giống nhau cho từng cấu kiện và phải ghi đủ kích
thước cho các mặt cắt
 Bảng thống kê cốt thép và khối lượng bê tông cho từng cấu kiện
Trong bảng thống kê này, chiều dài và số lượng các thanh thép phải được tính toán chính
xác.
3 Một số lưu ý
Cho phép dùng 2 loại tỉ lệ cho 1 cấu kiện kết cấu BTCT như sau:
- Tỉ lệ nhỏ cho chiều dài của cấu kiện
- Tỉ lệ lớn hơn cho mặt cắt và các chi tiết
- Nếu dùng một loại tỉ lệ thì thường ngắt bớt đoạn giữa không cần thể hiện
(khi cốt thép được đặt không thay đổi)
Trên bản vẽ bố trí cốt thép cần có các ghi chú để người đọc bản vẽ nắm được
thông tin về:
- Mác thiết kế của bê tông
- Loại cốt thép và cường độ tính toán của cốt thép
- Phương pháp nối cốt thép, vị trí nối nếu chưa được thể hiện trên bản vẽ, loại
que hàn thường dùng
- Những điều cần chú ý khi thi công.

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 4

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

IV Một số bản vẽ kết cấu BTCT


1 Bản vẽ móng
a Mặt bằng bố trí móng
Tỷ lệ hình vẽ: 1:100, 1:200, 1:500
Thể hiện trục tường, trục cột của công trình, ghi kích thước định vị trí của các trục
Thể hiện việc bố trí các móng của công trình, ghi ký hiệu từng loại móng để người đọc
biết được số loại móng và số lượng móng của mỗi loại.

b Hình biểu diễn cấu tạo móng


Theo hình thức và cách truyền tải trọng xuống nền, móng BTCT có các loại: móng đơn,
móng băng, móng bè và móng cọc. Ba loại trên thuộc về móng nông vì đế móng đặt trên
nền đất thiên nhiên hoặc nền đất gia cố với độ sâu không lớn. Móng cọc là móng sâu vì
mũi cọc có thể ở độ sâu hàng chục mét.
 Móng đơn: Hình biểu diễn bao gồm:
Hình biểu diễn chính của móng (hình chiếu đứng với qui ước bê tông trong suốt, thể hiện
được cốt thép bên trong)
Hình chiếu bằng của móng có một phần bê tông bị đập vỡ để thấy rõ lưới thép bố trí cho
móng
 Móng băng: Hình biểu diễn bao gồm:
Hình biểu diễn chính của móng (hình chiếu đứng với qui ước bê tông trong suốt, thể hiện
được cốt thép bên trong)
Hình vẽ một số mặt cắt ngang để thể hiện rõ việc bố trí cốt thép trong thân móng. Số
lượng mặt cắt ngang tùy thuộc vào việc bố trí cốt thép cho móng.
 Móng bè:
Móng bè tương tự như một sàn lật ngược nằm trên nền đất, dưới tác dụng của áp lực từ
dưới đáy lên. Móng bè có các dạng: dạng sàn nấm, sàn sườn hoặc dạng hộp. Cấu tạo
móng bè giống như cấu tạo sàn. Vì vậy, hình biểu diễn cấu tạo móng bao gồm:
- Mặt bằng bố trí thép cho bản sàn móng cùng các mặt cắt đủ để thể hiện kích
thước cũng như việc bố trí cốt thép cho sàn móng. Vị trí mặt phẳng cắt tưởng
tượng được thể hiện rõ trên mặt bằng móng.
- Hình biểu diễn chính cùng các mặt cắt đủ để thể hiện kích thước và cốt thép
cho sườn móng.
 Móng cọc:
Móng cọc gồm hai bộ phận: cọc và đài cọc (đài cọc là bộ phận nối liền các cọc với nhau
và phân bố lực từ công trình xuống các cọc). Vì vậy hình biểu diễn bao gồm:
- Mặt bằng bố trí cọc
- Các hình biểu diễn thể hiện rõ cấu tạo của đài cọc (tương tự như hình biểu diễn của
móng đơn hay móng băng)
- Hình biểu diễn cấu tạo 1 cọc điển hình (bao gồm hình biểu diễn chính và một số các
mặt cắt ngang)

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 5

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

c Ví dụ

Mặt bằng móng của công trình này cho thấy: công trình có các trục cột 1, 2, 3, và A, B,
với nhịp l4000. Phần móng của công trình được thiết kế gồm 4 móng đơn M1; 1 móng
băng M2 nằm dọc theo trục 2, và các dầm móng DM1 bố trí dọc theo trục A và B; dầm
móng DM2 bố trí dọc theo trục 1 và 3; DM3 bố trí dọc theo trục 2.

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 6

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

Hình biểu diễn cấu tạo của móng đơn M1:

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 7

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

Hình biểu diễn cấu tạo của móng M2:

Mô hình khung thép cho sườn móng

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 8

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 9

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

2 Bản vẽ sàn
a Mặt bằng sàn
TL thường dùng 1:100, 1:200, 1:500.
Hình vẽ mặt bằng sàn thể hiện vị trí của sàn trong công trình và các dầm đỡ sàn được bố
trí như thế nào.
Hình biểu diễn thể hiện phần cột bị cắt ngang (dùng ký hiệu vật liệu BTCT, cũng có thể
tô đen nếu tỉ lệ nhỏ) rồi chiếu từ trên xuống. Đường bao kết cấu (xem sàn là kết cấu
chính) được vẽ bằng nét liền mảnh. Các dầm đỡ sàn được thể hiện bằng nét khuất.
Trên hình vẽ mặt bằng sàn, trục tường, trục cột được đánh số ký hiệu như đã học trong
bản vẽ nhà.
Ví dụ trong bài tập sàn dầm BTCT, khi đọc mặt bằng sàn của bản vẽ, ta sẽ hiểu sàn này
được đỡ bởi hai dầm DS1, các dầm ngang của các khung K1 và K2.

Trên bản vẽ mặt bằng sàn còn phải vẽ thép rải cho sàn. Lưu ý chỉ vẽ thép chịu lực
(không cần vẽ thép cấu tạo thành lưới hay khung). Trong thực tế, các cốt thép này
được rải đều trên sàn với khoảng cách do người thiết kế tính toán. Trên bản vẽ, ta
chỉ cần vẽ tượng trưng một thanh cho mỗi loại.

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 10

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

Mô hình thép chịu lực đặt cho sàn

Như mô hình trục đo ở trên cho thấy, khi vẽ thép bố trí trên mặt bằng sàn, ta chiếu
thẳng góc từ trên xuống, hình chiếu của các thanh thép chỉ còn là những đoạn
thẳng. Để thấy rõ hình dạng các thanh thép, quy ước quay mặt phẳng chứa thanh
thép lên trên hay qua trái cho trùng với mặt phẳng bản vẽ như hình minh họa dưới
đây:

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 11

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

b Hình thể hiện cấu tạo:


Là hình vẽ các mặt cắt ngang. Vị trí mặt phẳng cắt tưởng tượng được thể hiện trên mặt
bằng sàn.
Khi thép được bố trí phức tạp, ta thường vẽ khai triển các thanh cốt thép để thể hiện rõ
ràng hơn cho việc bố trí cốt thép trong kết cấu.
Ví dụ dưới đây có vẽ hình khai triển cốt thép (trong thực tế, mặt cắt này không cần vẽ
khai triển cốt thép vì thép đặt đơn giản)

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 12

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

Yêu cầu khi vẽ khai triển:


- Chỉ khai triển các thanh song song mặt phẳng bản vẽ
- Khai triển theo thứ tự từ trên xuống dưới
- Theo đúng vị trí đường dóng đứng từ hình chiếu chính tại các chỗ cắt thép hay uốn
thép
- Ghi kích thước ngay trên dường bao (không cần đường dóng, đường kích thước)

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 13

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

3 Bản vẽ dầm
a Mặt bằng bố trí dầm
Tương tự như các mặt bằng bố trí móng hay mặt bằng sàn, mặt bằng bố trí dầm cũng thể
hiện trục tường, trục cột của công trình, ghi kích thước định vị trí của các trục
Thể hiện việc bố trí các dầm của công trình, ghi ký hiệu từng loại dầm để người đọc biết
được số loại dầm và số lượng dầm của mỗi loại.
Tỷ lệ thường dùng: 1:100, 1:200, 1:500

b Hình thể hiện cấu tạo

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 14

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

Ví dụ khác về một dầm cầu có thép đặt phức tạp thì cần phải tách thanh để biểu diễn việc
bố trí thép được rõ ràng hơn, giúp người đọc bản vẽ dễ đọc hơn.

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 15

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

BÀI TẬP
Bài 1/ Cho hình chiếu chính và mặt cắt A-A của dầm bê tông cốt thép. Hãy thực hiện:
- Vẽ lại hình chiếu chính đã cho (2 điểm)
- Vẽ tách (hình khai triển) các cốt thép với đầy đủ kích thước (3 đ)
- Vẽ các mặt cắt cần thiết (3 đ)
- Lập bảng thống kê (2 đ)
Cho lớp bê tông bảo vệ dày 25 mm

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 16

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài giảng BẢN VẼ KẾT CẤU BÊ TÔNG CỐT THÉP

Bài 2/ Cho một dầm bê tông cốt thép của một sàn bê tông cốt thép có tiết diện dầm bxh
= 300x600. vị trí của các cốt thép cho trên các mặt cắt. Sinh viên hãy:
- Vẽ hoàn chỉnh hình biểu diễn chính của dầm.
- Vẽ tách các thanh thép (có ghi đầy đủ các kích thước gia công).
- Lập bảng thống kê cốt thép.

Bộ môn: Hình Họa – Vẽ Kỹ Thuật Trang 17

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

You might also like