TS 1204

ICS 67.080.
10 TÜRK STANDARDI TS 1204/Haziran 2007
TÜRK STANDARDI
TURKISH STANDARD
TS 1204
Haziran 2012
ICS 67.080.10
KURU ERİK
Purunes
TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
HATAY GiRiSiM VE GIDA SAN. A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 7.01.2021
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
 Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak
gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın
uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.
 Bu standardı oluşturan İhtisas Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.
Kalite Sistem Belgesi

İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.
Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.
TSEK
Kritere Uygunluk Belgesi (TSEK Markası Kullanma Hakkı)
Kritere Uygunluk Belgesi; Türk Standardları bulunmayan konularda firmaların ürünlerinin ilgili uluslararası
standardlar, benzeri Türk Standardları, diğer ülkelerin milli standardları, teknik literatür esas alınarak Türk
Standardları Enstitüsü tarafından kabul edilen Kalite Faktör ve Değerlerine uygunluğunu belirten ve
akdedilen sözleşme ile TSEK Markası kullanma hakkı verilen firma adına düzenlenen ve üzerinde TSEK
Markası kullanılacak ürünlerin ticari Markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü belirten geçerlilik süresi bir yıl olan
belgedir.
DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.
Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.
TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.
ICS 67.080.10 TÜRK STANDARDI TS 1204/Haziran 2012
Ön söz
- Bu standard, Türk Standardları Enstitüsü’nün Ziraat İhtisas Grubu’nca TS 1204 (2007)’nin revizyonu
olarak hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun 05 Haziran 2012 tarihli toplantısında kabul edilerek
yayımına karar verilmiştir.
- Bu standardın daha önce yayımlanmış bulunan baskıları geçersizdir.
- Bu standardın hazırlanmasında, milli ihtiyaç ve imkanlarımız ön planda olmak üzere, milletlerarası

standardlar ve ekonomik ilişkilerimiz bulunan yabancı ülkelerin standardlarındaki esaslar da gözönünde
bulundurularak; yarar görülen hallerde, olabilen yakınlık ve benzerliklerin sağlanmasına ve bu esasların,
ülkemiz şartları ile bağdaştırılmasına çalışılmıştır.
- Bu standard son şeklini almadan önce; bilimsel kuruluşlar, üretici/ imalatçı ve tüketici durumundaki
konunun ilgilileri ile gerekli işbirliği yapılmış ve alınan görüşlere göre olgunlaştırılmıştır.
- Bu standardda kullanılan bazı kelime ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent
hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
İçindekiler
1 Kapsam ................................................................................................................................................... 1
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar ......................................................................................... 1
3 Terimler ve tarifler ................................................................................................................................. 1
3.1 Kuru erik .................................................................................................................................................. 1
3.2 Uç çatlakları ............................................................................................................................................. 1
3.3 Kabuk ve meyve eti çatlakları ve benzeri özürler .................................................................................... 1
3.4 Yara izleri ................................................................................................................................................. 1
3.5 Yanıklık .................................................................................................................................................... 1
3.6 Ekşime ..................................................................................................................................................... 1
3.7 Küf ........................................................................................................................................................... 1
3.8 Çürüklük .................................................................................................................................................. 1
4 Sınıflandırma ve özellikler .................................................................................................................... 2
4.1 Sınıflandırma ........................................................................................................................................... 2
4.2 Özellikler .................................................................................................................................................. 2
4.3 Boyut ve toleranslar ................................................................................................................................. 3
4.4 Özellik, muayene ve deney madde numaraları ....................................................................................... 5
5 Numune alma, muayene ve deneyler .................................................................................................. 5
5.1 Numune alma .......................................................................................................................................... 5
5.2 Muayeneler .............................................................................................................................................. 5
5.3 Deneyler .................................................................................................................................................. 5
5.4 Değerlendirme ......................................................................................................................................... 7
5.5 Muayene ve deney raporu ....................................................................................................................... 7
6 Piyasaya arz ........................................................................................................................................... 7
6.1 Birörneklik ................................................................................................................................................ 7
6.2 Ambalâjlama ............................................................................................................................................ 7
6.3 İşaretleme ................................................................................................................................................ 8
7 Çeşitli hükümler..................................................................................................................................... 8
Yararlanılan kaynaklar..................................................................................................................................... 8
Kuru erik
1 Kapsam
Bu standard, Prunus domestica L. türüne giren kuru erikleri kapsar. Çekirdekleri çıkarılarak özel bir işlemden
geçirilmiş ve içleri doldurulmuş vb. kuru erikleri kapsamaz.
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar metin içerisinde uygun
yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. * işaretli olanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce
metin olarak yayımlanmış olan Türk Standardlarıdır.
TS No Türkçe Adı İngilizce Adı

TS ISO 874 Yaş meyve ve sebzeler - Numune alma Fresh fruits and vegetables - Sampling
TS 1128 Meyve ve sebze mamulleri - Hidroklorik Fruit and vegetable products - Determination of
ISO 763 asitte çözünmeyen kül tayini ash ınsoluble in hydrochoric acid
3 Terimler ve tarifler
3.1 Kuru erik
Gülgiller (Rosaceae) familyasına mensup Prunus domestica L. türüne giren meyve ağaçlarının taze
meyvelerinin çeşitli usullerle çekirdekli olarak kurutulmuş şekli.
3.2 Uç çatlakları
Kuru eriklerin uçlarında meyvelerin gelişmesi sırasında ortaya çıkan, toplu halde bulunan ve toplam
uzunlukları 10 mm'den büyük, fakat 15 mm'yi geçmeyen kapanmış çatlaklar.
3.3 Kabuk ve meyve eti çatlakları ve benzeri özürler

Uç çatlakları dışında kalan ve meyvenin yüzeyinde oluşan, toplam uzunlukları 10 mm'yi geçen gelişme
çatlakları. Bunlar; çekirdeğe kadar uzanan çatlaklar, yarıklar ve patlaklar ile meyvenin esas et kısmını
meydana çıkaracak şekilde olan ve görünüşünü olumsuz yönde etkileyen yarıklar veya patlaklardır.
3.4 Yara izleri

Meyve yüzeyinde, diğer çatlaklardan ayrı olarak oluşmuş ve sonradan kapanmış olan, çapı 10 mm'yi geçen
yüzeysel sertliklerle çapı 20 mm'yi geçen ince dantel şeklindeki yüzeysel çatlaklar topluluğu.
3.5 Yanıklık
Kurutma sırasında güneşten veya aşırı sıcaktan meydana gelen ve meyvenin kendine özgü görünüşünü,
tadını veya yenilebilirliğini olumsuz yönde etkileyen özür.
3.6 Ekşime
Kuru eriklerin fermantasyonu sonucu ekşi bir tat ve/veya koku meydana gelmesi veya buna bağlı olarak
renginin kararması hali.
3.7 Küf
Mantarların meydana getirdiği, gözle görülebilir lekeler.
3.8 Çürüklük
Kuru eriğin et kısmının bakteriler veya mantarlar tarafından bozularak yenilmeyecek hale gelmiş olması.
3.9 Böcek zararları

Kabukta veya meyve etinde böcekler tarafından meydana getirilen ve kuru eriğin görünüşü ile yenilebilirliğini
olumsuz yönde etkileyen kapanmış veya kapanmayan iç yara ve yenikler.
3.10 Yabancı madde

Kuru erik üzerinde bulunan kum, taş vb. gibi kendinden başka gözle görülebilir her türlü madde.
1
4 Sınıflandırma ve özellikler
4.1 Sınıflandırma
4.1.1 Sınıflar
Kuru erikler, kalite özelliklerine göre;
- Sınıf I,
- Sınıf II
olmak üzere iki sınıfa ayrılır.
4.1.2 Tipler
Kuru erikler piyasaya sunum şekline göre;
- Bütün (çekirdeği çıkarılmamış),
- Çekirdeksiz
olmak üzere iki tipe ayrılır.
4.1.3 Boylar
Kuru erikler iriliklerine göre;
- Dev,
- Çok iri,
- İri,
- Orta,
- Küçük,
- Çok küçük
olmak üzere altı boya ayrılır.
4.2 Özellikler
4.2.1 Genel özellikler

Kuru erikler aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır;
- Fizyolojik olgunluğa erişmiş meyvelerden kurutulmuş olmalı,
- Tolerans dışında meyve sapı ayrılmamış meyve bulunmamalı,
- Meyve bütün olmalı,
- Etli (eti yumuşak ve esnek) yapıda olmalı,
- Kabuğu buruşuk olmalı,
- Sağlam olmalı (çürüyerek ve kötüleşerek tüketime uygunsuz hâle gelenler ürünü etkilememeli),
- Temiz olmalı, toleransta belirtilenler dışında yabancı madde ihtiva etmemeli,
- Tolerans dışında böcek bulaşması ve böcek zararları bulunmamalı,
- Herhangi bir gelişme aşamasındaki canlı böcek ve parazitten ari olmalı,
- Tolerans dahili ekşime dışında yabancı tat ve koku bulunmamalı
- Rutubet muhtevası kütlece % 35’i geçmemeli,
- Kuru eriğin hidroklorik asitte çözünmeyen kül muhtevası 1 g/kg’dan fazla
olmamalıdır.
4.2.2 Tip ve sınıf özellikleri
4.2.2.1 Bütün, çekirdeği çıkarılmamış, Sınıf I

İyi nitelikte olan kuru erikler bu sınıfa girer. Bunlarda ürünün genel görünüşünü, özeliklerini veya saklama
değerini bozmamak şartıyla, hafif yüzeysel kusurlar ve renk kusurları bulunabilir.
4.2.2.2 Çekirdeği çıkarılmış, Sınıf I

Bu sınıftaki kuru eriklerin, kabuğa en az zarar verecek şekilde yapılan işlemler sonucu çekirdeği çıkarılmış
olmalıdır. Kuru eriklerin çekirdeğini çıkarmak için gerekli olan kesi sayısı 2 ile sınırlıdır. Bunlarda ürünün
genel görünüşünü, özeliklerini veya saklama değerini bozmamak şartıyla, hafif yüzeysel kusurlar ve renk
kusurları bulunabilir.
4.2.2.3 Çekirdeği çıkarılmamış, Sınıf II

Sınıf I’e girmeyen kuru erikler bu sınıfa girer. Bunlarda ürünün, özeliklerini veya saklama değerini bozmamak
şartıyla, meyve yüzeyinde hafif yırtıklar ve eziklikler ile renk kusurları bulunabilir.
2
4.2.2.4 Basınçla çekirdeği çıkarılmış, Sınıf II

Bu sınıftaki kuru eriklerin, çekirdeği basınç ile çıkarılmış olmalıdır. Kuru eriklerin çekirdeğini çıkarmak için
gerekli olan kesi sayısı sınırlandırılmamıştır. Bunlarda ürünün, özeliklerini veya saklama değerini bozmamak
şartıyla, meyve yüzeyinde hafif yırtıklar ve eziklikler ile renk kusurları bulunabilir.
4.2.3 Boy özellikleri
4.2.3.1 Çekirdeği çıkarılmamış kuru eriklerde boylama
Çekirdeği çıkarılmamış kuru eriklerde boylar Çizelge 1’de verilen değerlere uygun olmalıdır.
Çizelge 1 - Çekirdeği çıkarılmamış kuru eriklerde boylar
Boy 500 g’daki meyve sayısı (adet)

Dev ≤44
Çok iri 45 - 55
İri 56 - 66
Orta 67 - 77
Küçük 78 - 99
Çok küçük ≥100
4.2.3.2 Çekirdeği çıkarılmış kuru eriklerde boylama
Çekirdeği çıkarılmış kuru eriklerde boylar Çizelge 2’de verilen değerlere uygun olmalıdır. ,
Çizelge 2 - Çekirdeği çıkarılmış kuru eriklerde boylama
Boy 500 g’daki meyve sayısı (adet)

Dev ≤55
Çok iri 56 - 66
İri 67 - 77
Orta 78 - 99
Küçük 100 - 119
Çok küçük ≥120
Küçük tüketici ambalâjı içerisinde tüketiciye sunulmadığı takdirde ikinci sınıf kuru eriklerde boylama zorunlu
değildir.
4.3 Boyut ve toleranslar
4.3.1 Sınıf toleransları

Sınıflara göre tanınan toleranslar Çizelge 3’te verilen değerlere uygun olmalıdır.
3
Çizelge 3 - Sınıflara göre toleranslar
Tolerans Sınıf I Sınıf II

kütlece, %, en çok Çekirdeği Çekirdeği Çekirdeği çıkarılmamış
çıkarılmamış çıkarılmış veya basınçla çıkarılmış
1)Toplam toleranslar 12 12 15
2) Özür toleransları
- Renk ve yapı kusurları 12 12 15
- Uç çatlakları 12 12 15
- Saplılık, kabuk veya et kusurları, yara 8 2 4
izleri, yanıklık, böcek zararları
- Ekşime 4 2 4
- Hafif çürüklük, küf 1 0,5 2
- Böcek bulaşması 0,5 0,5 0,5
- Bitkisel kökenli yabancı madde 1 1 1
3) Çekirdeği çıkarılmışlar için
- Bütün çekirdeğe sahip olan - 2 4
- Çekirdek parçasına sahip olan 2 2 4
Not - Canlı parazitler için tolerans kabul edilmez.
4.3.2 Boy toleransları
4.3.2.1 Çekirdeği çıkarılmamış kuru eriklerde;

- Dev boydaki kuru erikler için 500 g’da, 11,3 g’dan daha küçük kuru erik sayısı en çok 10 adedi,
- Çok iri boydaki erikler için 500 g’da, 11,2 g’dan daha büyük ve 9,1 g’dan daha küçük kuru erik sayısı
toplam en çok 20 adedi,
- İri boydaki kuru erikler için 500 g’da, 9,0 g’dan daha büyük ve 7,5 g’dan daha küçük kuru erik sayısı
- Orta boydaki kuru erikler için 500 g’da, 7,4 g’dan daha büyük ve 6,5 g’dan daha küçük kuru erik sayısı
- Küçük boydaki kuru erikler için 500 g’da, 6,4 g’dan daha büyük ve 5,1 g’dan daha küçük kuru erik
sayısı toplam en çok 40 adedi,
- Çok küçük boydaki kuru erikler için 500 g’da, 5,0 g’dan daha büyük kuru erik sayısı en çok 50 adedi
geçmemelidir.
4.3.2.2 Çekirdeği çıkarılmış kuru eriklerde;

- Dev boydaki kuru erikler için 500 g’da, 9,1 g’dan daha küçük kuru erik sayısı en çok 10 adedi,
- Çok iri boydaki kuru erikler için 500 g’da, 9,0 g’dan daha büyük ve 7,5 g’dan daha küçük kuru erik
- İri boydaki kuru erikler için 500 g’da, 7,4 g’dan daha büyük ve 6,5 g’dan daha küçük kuru erik sayısı
- Orta boydaki kuru erikler için 500 g’da, 6,4 g’dan daha büyük ve 5,1 g’dan daha küçük kuru erik sayısı
- Küçük boydaki kuru erikler için 500 g’da, 5,0 g’dan daha büyük ve 4,2 g’dan daha küçük kuru erik
- Çok küçük boydaki kuru erikler için 500 g’da, 4,2 g’dan daha büyük kuru erik sayısı en çok 50 adedi
geçmemelidir.
4
4.4 Özellik, muayene ve deney madde numaraları

Bu standardda verilen özellikler ile bunların, muayene ve deney madde numaraları Çizelge 4'de verilmiştir.
Çizelge 4 - Özellik, muayene ve deney madde numaraları
Özellik Özellik madde No Muayene ve deney madde No

Genel 4.2.1 5.2.2
Tip ve sınıf 4.2.2 5.2.2
Boy 4.2.3 5.2.2
Boyut ve toleranslar 4.3 5.2.2
Rutubet muhtevası 4.2.1 5.3.1
Hidroklorik asitte çözünmeyen kül 4.2.1 5.3.2
Ambalâjlama 6.2 5.2.1
İşaretleme 6.3 5.2.1
5 Numune alma, muayene ve deneyler

5.1 Numune alma
Numune partiden alınır. Tipi, sınıfı, boyu ve ambalâjı aynı olan ve bir seferde muayeneye sunulan kuru
erikler bir parti sayılır. Kuru erik numunesi TS ISO 874’e göre alınır.
Alınan temsili numunelerin ambalâjlama, muhafaza ve laboratuvara gönderilmesi TS ISO 874’e göre
yapılmalıdır.
5.2 Muayeneler
5.2.1 Ambalâj ve ambalâj malzemesinin muayenesi

Ambalâj ve ambalâj malzemesinin muayenesi gözle, elle incelenerek, gerekirse ölçülerek yapılır. Sonucun
Madde 6.2'ye ve Madde 6.3’e uygun olup olmadığına bakılır.
5.2.2 Kuru eriğin muayenesi

Kuru eriğin muayenesi gözle ve elle incelenerek, koklanarak, tadılarak, ölçülerek, sayılarak yapılır ve
sonucun Madde 4.2.1, Madde 4.2.2, Madde 4.2.3 Madde 4.2.4 ve Madde 4.3.1’e uygun olup olmadığına
bakılır.
5.3 Deneyler
5.3.1 Rutubet muhtevasının tayini
5.3.1.1 Çekirdeği çıkarılmamış kuru eriklerde fırında kurutma yöntemi (referans yöntem)
Prensip
0 0
Numune; sıcaklığı 70 C ± 1 C, basıncı 100 mm Hg’den az olan bir etüvde değişmez kütleye gelinceye
kadar tutulur, meydana gelen kütle kaybından rutubet içeriği hesaplanır.
Cihaz ve malzemeler
Genel laboratuvar cihaz ve malzemeleri ile özellikle aşağıdakiler;
- Analitik terazi, 1 mg duyarlıkta,
- Mekanik öğütücü,
- Yuvarlak delikli elek, 4,76 mm çaplı,
- Metal kap ve kapağı, deney numunesinin yayılmasına izin verecek şekilde, uygun kapaklı ve yaklaşık 85
mm çapında,
- Etüv, 60°C ila 85°C arasında sıcaklık kontrollü yapılabilen.
5
- Desikatör, içinde etkin bir nem çekici bulunan.
İşlem
Numunenin hazırlanması
Numuneyi temsil eden yaklaşık 450 g kuru erik deney numunesi olarak alınır. Deney numunesi ezilmemiş
olmalıdır. Deney numunesi, 4,76 mm’den büyük parça ihtiva etmeyecek şekilde ve elekten geçebilecek
şekilde öğütülür. Bu işlem muhtemel rutubet kaybına sebep olmamak için oldukça çabuk yapılmalıdır.
Öğütme sırasında yağlı macun oluşumunu, numunenin fazla ısınmasını ve rutubet muhtevasının bağıl
kaybını önlemek için tedbir alınmalıdır (Örneğin; mekanik öğütücü kullanılıyorsa çok kısa süreli öğütme ve
eleme işlemleri yapılması).
Rutubet muhtevasının tayini

Bütün numuneyi temsil edecek şekilde yaklaşık 2,5 g analiz numunesi alınır ve metal kabın tabanına yayılır.
Kabın kapağı kapatılır ve kapağı ile tartılır. Aynı deney numunesi üzerinden iki paralel deney yapılır.
0 0
Metal kap doğrudan etüvün metal rafına temas edecek şekilde etüve yerleştirilir. Sıcaklığı 70 C ± 1 C,
basıncı 100 mm Hg’yi geçmeyen etüvde 6 saat kurutulur.
Analiz numunesi desikatörde soğutulur ve tartılır.
Sonuçların gösterilmesi
Tekrarlanabilirlik şartları sağlanırsa sonuç iki tayinin aritmetik ortalaması olarak hesaplanır. Sonuç tek
ondalık basamaklı olarak gösterilir. Sonucun Madde 4.2.1’e uygun olup olmadığına bakılır.
5.3.1.2 Elektrik iletkenliği yöntemi
Prensip
Rutubet muhtevasının elektiriksel iletkenlik işlevine göre çalışan ölçü cihazları kullanılarak tayini.
Cihazlar halojen ya da kızılötesi lamba içermeli ve analitik terazi üzerine kurulmalı, laboratuvar metoduna
göre kalibre edilmelidir. Elektriksel iletkenlik ya da direnç prensibi temelinde cihazın rutubet ölçer olarak
kullanımı, deneyi yapılan ürünün referans metoduna göre ayarlandığında yapılabilir.
Cihaz ve malzemeler
Genel laboratuvar cihaz ve malzemeleri ile beraber özellikle aşağıdaki cihaz ve malzemeler
bulundurulmalıdır.
Mekanik öğütücü veya yemek öğütücüsü
Yuvarlak delikli elek, 4,76 mm çapında,
Analitik terazi, 1 mg duyarlıkta (içerisine halojen veya kızılötesi lamba konulmuş).
İşlem
Numunenin hazırlanması
Parçaların çapları ile ilgili olarak cihazın kullanım kılavuzunda aksi belirtilmemiş ise referans yönteminde
Madde 3.1 ve Madde 3.2’de verilen işlemler gerçekleştirilir.
Rutubet muhtevasının tayini

Yaklaşık 2,5 g (cihazın kullanım kılavuzunda aksi belirtilmemiş ise) deney numunesi için tayin gerçekleştirilir.
Önceden silinmiş deney kabının tabanına deney numunesi yayılır. Deney numunesinin kütlesi ± 1 mg olarak
not edilir. Deney yapılacak ürün için sıcaklığın ayarlanması, deneyin süresi ve kütlelerin kaydı için cihazın
kullanım kılavuzunda belirtilen işlem izlenir.
6
Sonuçların gösterilmesi
Sonuç
Tekrarlanabilirlik şartları sağlanırsa sonuç iki tayinin aritmetik ortalaması ile hesaplanır ve sonuç tek ondalık
basamaklı olarak gösterilir. Sonucun Madde 4.2.1’e uygun olup olmadığına bakılır.
Tekrarlanabilirlik
Aynı kişi tarafından aynı lâboratuvarda, aynı temsili numuneden alınmış iki deney numunesi üzerinde aynı
cihazlar kullanılarak ayrı metotla kısa zaman aralığında yapılan iki deneyin sonuçları arasındaki mutlak fark
% 0,2’yi geçmemelidir.
Deney raporu
Kullanılan yöntemin ve alınan sonuçların bir göstergesi olmalıdır. Rapor numune ile ilgili tüm gerekli
özellikleri içermelidir.
.
5.3.2 Hidroklorik asitte çözünmeyen kül tayini
Kuru eriğin hidroklorik asitte çözünmeyen kül tayini, TS 1128 ISO 763’e göre yapılır. Sonucun Madde
4.2.1’e uygun olup olmadığına bakılır.
5.3.3 Boy toleransı tayini

Deney masası üzerine 500 g kuru erik numunesi yayılır. Numune içinde ebat olarak olması gerekenden daha
büyük ve/veya daha küçük görülen kuru erikler ayrılır. Ayrılan kuru erikler tek tek tartılır ve olması gereken
ağırlıktan daha ağır yada hafif olan erikler tespit edilerek sayılır. Sonucun Madde 4.3.2.1 veya Madde
4.3.2.2’ye uygun olup olmadığına bakılır.
5.4 Değerlendirme
Muayene sonuçlarının her biri standarda uygunsa parti standarda uygun sayılır.
5.5 Muayene ve deney raporu

Muayene ve deney raporunda en az aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
 Firmanın adı ve adresi,
 Muayenenin yapıldığı yerin adı,
 Muayeneyi yapanın ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adları, görev ve meslekleri,
 Numunenin alındığı tarih ile muayene tarihi,
 Numunenin tanıtılması,
 Muayenede uygulanan standardların numaraları,
 Sonuçların değerlendirilmesi,
 Muayene sonuçlarını değiştirebilecek faktörlerin mahsurlarını gidermek üzere alınan tedbirler,
 Uygulanan muayene metotlarında belirtilmeyen veya mecburi görülmeyen, fakat muayenede yer almış
olan işlemler,
 Numunenin standarda uygun olup olmadığı,
 Rapora ait seri numarası ve tarih, her sayfanın numarası ve toplam sayfa sayısı.
6 Piyasaya arz
Kuru erikler ambalâjlı olarak piyasaya arz edilir.
6.1 Birörneklik
Her ambalâj içindeki kuru erikler tip, sınıf, boy, renk ve orijin bakımlarından birörnek olmalıdır.
Sınıf I için ticari tip açısından bir örneklilik aranır.
Ambalâjın görünen kısmındaki durum, tüm ambalâj için geçerli olmalı; ambalâjın üstünde ve alt kısmında
aynı görünüm ve kaliteye sahip olmalıdır.
6.2 Ambalâjlama
Ambalâjlar taşıma sırasında meyvelerin korunmasını sağlayacak, insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde
mevzuatına uygun malzemelerden yapılmış olmalıdır. Ambalâj olarak kullanılacak malzeme; yeni, temiz,
ürünün harici ve dahîlî zarar görmesini önleyecek kalitede olmalıdır.
7
Ambalâjlamada kullanılan kâğıt, pul gibi malzemelerin baskısı, etiketlenmesi zehirli veya insan sağlığına
zararlı olmayan mürekkeple ve tutkalla yapılmalıdır. Basılı kağıt kullanıldığında yazılı yüzün dışa gelmesine
ve ürüne temas etmemesine dikkat edilmelidir. Meyve yüzeyine etiket uygulandığında, etiket çıkarıldığında
meyve yüzeyinde iz, leke ve kabuk zararı oluşturmamalıdır.
1,5 kg ve daha az kütleye sahip ambalâjlar küçük tüketici ambalajı, 1,5 kg ve daha fazla kütleye sahip
ambalâjlar büyük tüketici ambalâjı olarak değerlendirilir.
6.3 İşaretleme
Kuru erik ambalâjları üzerine en az aşağıdaki bilgiler okunaklı olarak silinmeyecek ve bozulmayacak şekilde
yazılır veya basılır. Ambalâjın ağzı açıldığında tekrar kapatılmamalı veya tekrar kapatıldığında açılıp
kapatıldığı belli olmalıdır.
- İmalatçı, ihracatçı, ithalatçı firmalardan en az birinin ticari unvanı veya kısa adı, varsa tecilli markası
(sadece ithalatçı firmanın ticari unvanı veya kısa adının yazılması durumunda, ambalajlar üzerine, “Türk
Malı” ibaresinin yazılması),
- Bu standardın işaret ve numarası ( TS 1204),
- Mamulün adı (kuru erik),
- Tipi,
- Sınıfı,
- Boyu,
- Üretim yeri veya bölgesi (isteğe bağlı),
- Parti, seri veya kod numaralarından en az biri,
- Net kütlesi (kg olarak),
- Firmaca tavsiye edilen son tüketim tarihi (ay ve yıl olarak)
- Büyük ambalâjlardaki küçük tüketici ambalâjların sayısı ve kütlesi (isteğe bağlı).
Gerektiğinde bu bilgiler ithalatçı ülkenin istediği yabancı dillerde de yazılabilir.
6.4 Muhafaza ve taşıma

- Kuru erik ve içinde kuru erik bulunan ambalâjlar işleme yerlerinde, depolarda ve taşıtlarda kötü koku
yayan ve bunları kirleten maddelerle bir arada bulundurulmamalıdır.
- İçinde kuru erik bulunan ambalâjlar gölgede tutulmalı çiğ, yağmur ve güneş altında veya dondurucu
soğuklarda bırakılmamalı ve bu şartlarda yüklenip boşaltılmamalıdır.
İçinde kuru erik bulunan ambalâjların gemilere vinçle yükleme boşaltma işlerinde paletler kullanılmalıdır.
7 Çeşitli hükümler
Üretici bu standarda uygun olarak ürettiğini beyan ettiği kuru erikler için istenildiğinde standarda uygunluk
belgesi vermeye veya göstermeye mecburdur. Bu beyannamede satış konusu olan kuru eriklerin;
- Madde 4'deki özelliklere uygun olduğunun,
- Madde 5'deki muayene ve deneylerin yapılmış ve uygun sonuç alınmış bulunduğunun
belirtilmesi gerekir.
Yararlanılan kaynaklar
- Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği
- CEMEROĞLU, B Meyve ve Sebze İşleme Teknolojisi, Gıda teknolojisi yayınları no:35 Ankara 2004
- UN/ECE DDF-07, 2003.
- KARAMÜRSEL, Ö., F., Erik Yetiştiriciliği, Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Yayınları, Isparta,
2004.
8

TS 1204

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TS 1204

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ICS 67.080.

10 TÜRK STANDARDI TS 1204/Haziran 2007

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Kalite Sistem Belgesi

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

- Bu standardın daha önce yayımlanmış bulunan baskıları geçersizdir.

- Bu standardın hazırlanmasında, milli ihtiyaç ve imkanlarımız ön planda olmak üzere, milletlerarası

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

TS No Türkçe Adı İngilizce Adı

3.3 Kabuk ve meyve eti çatlakları ve benzeri özürler

3.4 Yara izleri

3.9 Böcek zararları

3.10 Yabancı madde

4.2.1 Genel özellikler

4.2.2 Tip ve sınıf özellikleri

4.2.2.1 Bütün, çekirdeği çıkarılmamış, Sınıf I

4.2.2.2 Çekirdeği çıkarılmış, Sınıf I

4.2.2.3 Çekirdeği çıkarılmamış, Sınıf II

4.2.2.4 Basınçla çekirdeği çıkarılmış, Sınıf II

4.2.3 Boy özellikleri

4.2.3.1 Çekirdeği çıkarılmamış kuru eriklerde boylama

Çizelge 1 - Çekirdeği çıkarılmamış kuru eriklerde boylar

Boy 500 g’daki meyve sayısı (adet)

4.2.3.2 Çekirdeği çıkarılmış kuru eriklerde boylama

Çizelge 2 - Çekirdeği çıkarılmış kuru eriklerde boylama

Boy 500 g’daki meyve sayısı (adet)

4.3 Boyut ve toleranslar

4.3.1 Sınıf toleransları

Çizelge 3 - Sınıflara göre toleranslar

Tolerans Sınıf I Sınıf II

Not - Canlı parazitler için tolerans kabul edilmez.

4.3.2 Boy toleransları

4.3.2.1 Çekirdeği çıkarılmamış kuru eriklerde;

4.3.2.2 Çekirdeği çıkarılmış kuru eriklerde;

4.4 Özellik, muayene ve deney madde numaraları

Çizelge 4 - Özellik, muayene ve deney madde numaraları

Özellik Özellik madde No Muayene ve deney madde No

5 Numune alma, muayene ve deneyler

5.2.1 Ambalâj ve ambalâj malzemesinin muayenesi

5.2.2 Kuru eriğin muayenesi

5.3.1 Rutubet muhtevasının tayini

- Analitik terazi, 1 mg duyarlıkta,

- Yuvarlak delikli elek, 4,76 mm çaplı,

- Etüv, 60°C ila 85°C arasında sıcaklık kontrollü yapılabilen.

- Desikatör, içinde etkin bir nem çekici bulunan.

Rutubet muhtevasının tayini

Analiz numunesi desikatörde soğutulur ve tartılır.

5.3.1.2 Elektrik iletkenliği yöntemi

Mekanik öğütücü veya yemek öğütücüsü

Yuvarlak delikli elek, 4,76 mm çapında,

Analitik terazi, 1 mg duyarlıkta (içerisine halojen veya kızılötesi lamba konulmuş).

Rutubet muhtevasının tayini

5.3.3 Boy toleransı tayini

5.5 Muayene ve deney raporu

Sınıf I için ticari tip açısından bir örneklilik aranır.

Gerektiğinde bu bilgiler ithalatçı ülkenin istediği yabancı dillerde de yazılabilir.

6.4 Muhafaza ve taşıma

- UN/ECE DDF-07, 2003.

You might also like