Book D v2

Μ ι α Ε π ι σ τ η μ ο ν ι κ ή Έ κ δ ο σ η τ ο υ u p b i l i t y.
g r 4+
δάδα δαδί Δάκης δάκος δάκρυ Δανός δάση

δάσος δασύς δάφνη δείγμα δείκτης δείλι δεινά
δείπνο δείχνω δέκα δέκτης δέλτα δέμα δέντρο

δαγκωματιά δακρυσμένος δακτυλήθρα δακτυλόκουκλες
/ð/
δαμασκηνί δαμάσκηνο δανέζικη δανείζομαι
δαντελένιο δασοκόμος δασοφύλακας δαφνόφυλλο
δαχτυλάκι δαχτυλίδι δεδομένο δεινόσαυρος
δεκάγωνο δεκαεννιά δεκαέξι δεκαεφτά δεκάλεπτο
δεκαοκτώ δεκαπέντε δεκατέσσερα δεκατρία

δεξαμενή δερμάτινο δεσποινίδα δηλητήριο δείπνο
δημαρχείο δημητριακά δημιουργία Δημοσθένης
δαμασκηνί δαμάσκηνο δανέζικη δανείζομαι
δαντελένιο δασοκόμος δασοφύλακας δαφνόφυλλο
δαχτυλάκι δαχτυλίδι δεδομένο δεινόσαυρος
Κασσωτάκη Αλίκη | Λογοπεδικός
δείπνο δείχνω δέκα δέκτης δέλτα δέμα δέντρο

δαγκωματιά δακρυσμένος δακτυλήθρα δακτυλόκουκλες
δάδα δαδί Δάκης δάκος δάκρυ Δανός δάση

δάσος δασύς δάφνη δείγμα δείκτης δείλι δεινά
δημαρχείο δημητριακά δημιουργία Δημοσθένης

δαμασκηνί δαμάσκηνο δανέζικη δανείζομαι Prepared exclusively for elena_chrs@hotmail.com Transaction: 12341
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Κασσωτάκη Αλίκη
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Άγα Νεκταρία
ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Νικολόπουλος Δημήτρης
© Copyright Α. Κασσωτάκη, Δημήτρης Νικολόπουλος κ Σια ΕΕ (Κέντρα ikid), Αθήνα 2014
Έτος 1ης έκδοσης: 2014
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή

τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή
του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του
ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης Βέρνης-Παρισιού, που κυρώθηκε με το ν. 100/1975.
Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας, σελιδοποίησης, εξωφύλλου και
γενικότερα της όλης αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή
οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 2121/1993.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Κ ΣΙΑ ΕΕ (ΚΕΝΤΡΑ IKID) Φαβιέρου 71, 12462 Χαϊδάρι

T: 210-5325140 e-mail: info@upbility.gr
www.upbility.gr
ISBN 978-618-5108-06-9
1
Prepared exclusively for elena_chrs@hotmail.com Transaction: 12341
/ð/ Περιεχόμενα
ΒΑΣΙΚΟ ΘΕΩΩΡΗΤΙΚΟ ΣΚΕΛΟΣ
1. Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο International Phonetic Alphabet (IPA) - Φωνήεντα.......................................................... 6

2. Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο International Phonetic Alphabet (IPA) - Σύμφωνα ........................................................... 7
3. Χαρακτηριστικά των συμφώνων της Νεοελληνικής Γλώσσας ............................................................................................................. 8
4. Ηλικίες κατάκτησης των φωνημάτων της Ελληνικής Γλώσσας ............................................................................................................ 10
5. Τροποποίηση θεραπείας..................................................................................................................................................................................................................... 11
6. Πολυ-αισθητηριακή προσέγγιση.............................................................................................................................................................................................. 12
7. Συμβουλές για τη χρήση των καρτών................................................................................................................................................................................. 13
8. Ιδέες για παιχνίδια και δραστηριότητες με τη βοήθεια των καρτών............................................................................................... 14
9. Δομή καρτών................................................................................................................................................................................................................................................... 16
10. Πίνακας Διαβαθμισμένης Δυσκολίας βάσει Φωνοτακτικής Δομής.................................................................................................. 17
11. Βήματα Θεραπευτικής Διαδικασίας στην Άρθρωση ........................................................................................................................................ 18
12. Τεχνικές ομιλίας............................................................................................................................................................................................................................................ 20
13. Στάδια εκμάθησης ενός νέου ήχου........................................................................................................................................................................................ 22
14. Έντυπο παρέμβασης και πρακτικής εξάσκησης από τον γονέα........................................................................................................... 23
15. Γενικές ιδέες για να βοηθήσετε ένα παιδί με δυσκολίες ομιλίας........................................................................................................... 24
16. Πρόγραμμα Ανατροφοδότησης από τον γονέα.......................................................................................................................................................25
17. Έντυπο αξιολόγησης του φωνήματος /ð/........................................................................................................................................................................26
18. Τοποθέτηση του φωνήματος /ð/.............................................................................................................................................................................................. 32
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ
ΑΡΧΙΚΗ ΘΕΣΗ
➡ Αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε επίπεδο μεμονωμένου ήχου, 5 φύλλα εργασίας .................. 37
➡ Αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε επίπεδο συλλαβής, 5 φύλλα εργασίας ............................................. 43
➡ 99 κάρτες για την αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε αρχική θέση, 22 φύλλα εργασίας........ 49
➡ Αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε επίπεδο λέξης-φράσης, 21 φύλλα εργασίας .............................72
➡ Αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε επίπεδο πρότασης (120 προτάσεις επανάληψης),
6 φύλλα εργασίας........................................................................................................................................................................................................................................ 94
➡ Γενίκευση του φωνήματος στόχου σε επίπεδο λέξης, (80 προτάσεις γενίκευσης) 4 φύλλα εργασίας.....100
➡ Κατάλογος λέξεων αρχικής θέσης, 1 φύλλο εργασίας.......................................................................................................................................104
➡ Γενίκευση του φωνήματος σε επίπεδο διήγησης, (5 ιστορίες γενίκευσης) 5 φύλλα εργασίας........................ 105
2 © 2014 www.upbility.gr
ΜΕΣΑΙΑ ΘΕΣΗ
➡ 135 κάρτες για την αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε μεσαία θέση, 30 φύλλα εργασίας...........111
➡ Αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε επίπεδο λέξης-φράσης, 24 φύλλα εργασίας ............................... 142
➡ Αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε επίπεδο πρότασης (100 προτάσεις επανάληψης) 5 φύλλα
εργασίας....................................................................................................................................................................................................................................................................167
➡ Γενίκευση του φωνήματος στόχου σε επίπεδο λέξης, (80 προτάσεις γενίκευσης) 4 φύλλα εργασίας........172
➡ Κατάλογος λέξεων μεσαίας θέσης, 1 φύλλο εργασίας ........................................................................................................................................176
➡ Γενίκευση του φωνήματος σε επίπεδο διήγησης, (5 ιστορίες γενίκευσης) 5 φύλλα εργασίας...........................177
ΣΥΜΦΩΩΝΙΚΑ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΑ
➡ /nðr/: 6 φύλλα εργασίας, επίπεδο συλλαβής, λέξης, πρότασης, λέξης στόχου, γενίκευσης.................................... 183
➡ /ðr/: 6 φύλλα εργασίας, επίπεδο συλλαβής, λέξης, πρότασης, λέξης στόχου, γενίκευσης....................................... 190
➡ /ðj/: 5 φύλλα εργασίας, επίπεδο συλλαβής, λέξης, πρότασης, λέξης στόχου, γενίκευσης...................................... 197
➡ /vð/: 6 φύλλα εργασίας, επίπεδο συλλαβής, λέξης, πρότασης, λέξης στόχου, γενίκευσης...................................... 201
➡ /kð/: 6 φύλλα εργασίας, επίπεδο συλλαβής, λέξης, πρότασης, λέξης στόχου, γενίκευσης..................................... 207
➡ /nð/: 6 φύλλα εργασίας, επίπεδο συλλαβής, λέξης, πρότασης, λέξης στόχου, γενίκευσης...................................... 213
➡ /rð/: 6 φύλλα εργασίας, επίπεδο συλλαβής, λέξης, πρότασης, λέξης στόχου, γενίκευσης.................................... 219
➡ /γð/: 6 φύλλα εργασίας, επίπεδο συλλαβής, λέξης, πρότασης, λέξης στόχου, γενίκευσης................................... 225
➡ Κατάλογος λέξεων με συμφωνικά συμπλέγματα, 1 φύλλο εργασίας .......................................................................................... 231
➡ Γενίκευση σε επίπεδο διήγησης, (2 ιστορίες γενίκευσης) 2 φύλλα εργασίας.................................................................... 232
ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ
➡ Παιχνίδι με κάρτες: “Μικρές ιστορίες” ............................................................................................................................................................................... 236

➡ Παραμύθι: “Το δέντρο της δίψας”.......................................................................................................................................................................................... 263
➡ Δραστηριότητα: “Ο Δήμος δεν είδε”.................................................................................................................................................................................. 278
➡ Δραστηριότητα: “Ποιος, τι;”.......................................................................................................................................................................................................... 282
➡ Δραστηριότητα: “Δώδεκα ιστορίες”.................................................................................................................................................................................... 291
➡ Επιτραπέζιο παιχνίδι: “Το πηγάδι”......................................................................................................................................................................................... 294
➡ Επιτραπέζιο παιχνίδι: “Το μαγικό δέντρο”................................................................................................................................................................... 298
➡ Επιτραπέζιο παιχνίδι: “Το διαμαντένιο κάστρο”................................................................................................................................................... 303
Το βιβλίο περιλαμβάνει συνολικά:
➡ 303 κάρτες αυτοματοποίησης

➡ 79 Φύλλα εργασίας διαβαθμισμένης δυσκολίας
➡ 338 προτάσεις επανάληψης
➡ 261 προτάσεις γενίκευσης
➡ 12 ιστορίες γενίκευσης
➡ 8 διαδραστικά παιχνίδια γενίκευσης.
/ð/ Άρθρωση φωνημάτων
ΒΑΣΙΚΟ
ΘΕΩΩΡΗΤΙΚΟ
ΣΚΕΛΟΣ
1. ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΩΩΝΗΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ - ΦΩΩΝΗΕΝΤΑ
Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο - International Phonetic Alphabet (IPA)
Φωνήεντα:
/i/ : ι, είπα
/e/ : ε, έλα
/a/ : α, άμα
/o/ : ο, όλα
/u/ : ου, ούτε
Πρόσθια Κεντρικά Οπίσθια
Κλειστά i u
Μεσαία e o
Ανοιχτά a
Πηγή:Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Ε.Μ.Μ.Ε.
Τα φωνήεντα της ελληνικής γλώσσας είναι πέντε σε αριθμό και τα φωνητικά τους σύμβολα είναι τα
εξής /i/, /e/, /a/, /o/, /u/. Τα φωνήεντα στον παραπάνω πίνακα κατατάσσονται σύμφωνα με τη θέση
της γλώσσας και το άνοιγμα της στοματικής κοιλότητας.
Κατά την άρθρωση των κλειστών φωνηέντων η γλώσσα τοποθετείται στην υψηλότερη δυνατή θέση
μέσα στο στόμα, ακουμπώντας σχεδόν στον ουρανίσκο. Κατά την άρθρωση των πρόσθιων
φωνηέντων η γλώσσα τοποθετείται μπροστά, λιγότερο ή περισσότερο κοντά στον ουρανίσκο, χωρίς
όμως να δημιουργεί απόλυτο κλείσιμο. Κατά την άρθρωση των οπίσθιων φωνηέντων, η γλώσσα
βρίσκεται κοντά στην επάνω και πίσω επιφάνεια της φωνητικής οδού.
2. ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΩΩΝΗΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ - ΣΥΜΦΩΩΝΑ
Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο - International Phonetic Alphabet (IPA)
Σύμφωνα:
/k/ : κότα /p/ : πατάτα

/c/ : κερί, κύμα /t/ : τιμόνι
/x/ : χώμα /θ/ : θάλασσα
/ç/ : χέρι, χύνω /ð/ : δέμα
/γ/ : γάτα /s/ : σαλόνι
/j/ : γελώ, γη /z/ : ζύμη
/g/ : γκαράζ /r/ : ρόδι
/l/ : λεμόνι
/ɟ/ : γκέμι, αγγίζω
/b/ : μπάλα /ʎ/ : ελιά
/d/ : ντομάτα /m/ : μάτι
/f/ : φώτα /n/ : νύχτα
/v/ : βάζο /ŋ/: άγγελος, άγχος
/ɲ/ : νιάτα
ΦΩΝΗ α η α η α η α η α η α η
ΘΕΣΗ χειλικά χειλοδοντικά οδοντικά φατνιακά ουρανικά υπερωϊκά
έρρινα m n ɲ
στιγμιαία p b t d c ɟ k g
ΤΡΟΠΟΣ
εξακολουθητικά f v θ ð s z ç j x γ
προστριβόμενα (ts) (dz)
πλάγια l ʎ
υγρά
παλλόμενα r
Πηγές: Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Ε.Μ.Μ.Ε.

Δοκιμασία Φωνητικής και Φωνολογικής Εξέλιξης, Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών
3. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΩΝ ΣΥΜΦΩΩΝΩΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΩΣΣΑΣ
Οι ήχοι των συμφώνων παράγονται με τη στένωση ή την απόφραξη σε κάποιο σημείο της φωνητικής
οδού, κατά τη διάρκεια της παραγωγής του ήχου. Αντίθετα, ο ήχος ενός φωνήεντος παράγεται με μια
σχετικά ανοικτή φωνητική οδό. Όταν τα σύμφωνα παράγονται λανθασμένα, η ομιλία είναι δύσκολο να
κατανοηθεί.
Υπάρχουν 27 ήχοι συμφώνων οι οποίοι χρησιμοποιούνται στην ελληνική γλώσσα. Αυτοί οι ήχοι δεν
ταιριάζουν όλοι με τα ελληνικά γράμματα (γραφήματα). Στον παραπάνω πίνακα είναι καταγεγραμμένα
τα φωνητικά σύμβολα που χρησιμοποιούμε στη λογοθεραπεία για την εκπροσώπηση του κάθε ήχου με
το αντίστοιχο σύμβολο. Ο πίνακας συνοδεύεται από παραδείγματα λέξεων με το εν λόγω φωνητικό
σύμβολο.
Χαρακτηριστικά των συμφώνων:
Οι ήχοι των συμφώνων είναι διαφορετικοί μεταξύ τους επειδή παράγονται με διαφορετικούς τρόπους.
Διαφέρουν ως προς τη φωνή, τη θέση και τον τρόπο της άρθρωσης.
Φωνή άρθρωσης:
Σύμφωνα με τη φωνή άρθρωσης κατά την παραγωγή των ήχων, τα σύμφωνα χωρίζονται σε ηχηρά και
σε άηχα.
Άηχα είναι τα σύμφωνα που παράγονται όταν οι φωνητικές χορδές είναι ανοικτές και ο αέρας περνάει
από αυτές δημιουργώντας μόνο ψίθυρο.
Ηχηρά είναι τα σύμφωνα που παράγονται όταν οι φωνητικές χορδές είναι μισόκλειστες και ο αέρας τις
κάνει να πάλλονται.
Θέση άρθρωσης:
Σύμφωνα με τη θέση των αρθρωτών κατά την παραγωγή των ήχων, τα σύμφωνα χωρίζονται σε χειλικά,
χειλοδοντικά, οδοντικά, φατνιακά, ουρανικά και υπερωϊκά.
Χειλικά: Πρόκειται για τα σύμφωνα που παράγονται με τη χρήση των χειλιών και είναι οι ήχοι /m/, /p/,
/b/.
Xειλοδοντικά: Είναι τα εξακολουθητικά σύμφωνα που παράγονται όταν το κάτω χείλος ακουμπήσει στα
επάνω δόντια και είναι οι ήχοι /f/, /v/.
Oδοντικά: Πρόκειται για μια κατηγορία συμφώνων στην άρθρωση των οποίων συμμετέχουν τα (πάνω)
δόντια ως τουλάχιστον ένας αρθρωτής και είναι οι ήχοι /t/, /d/, /θ/, /ð/.
Φατνιακά: Πρόκειται για τα σύμφωνα που παράγονται όταν η άκρη της γλώσσας ακουμπήσει στα
(επάνω συνήθως) φατνία, δηλαδή στα οστέινα κοιλώματα των σαγονιών μέσα στα οποία είναι
στερεωμένα τα δόντια και είναι οι ήχοι /n/, /s/, /z/, /ts/, /dz/, /l/, /r/.
Ουρανικά: Τα σύμφωνα αυτά παράγονται όταν η ράχη της γλώσσας πλησιάζει ή ακουμπάει στο
μπροστινό, σκληρό, μέρος του ουρανίσκου και είναι οι ήχοι / ç /, /ɲ /, / ɟ /, / ʎ /, /c/, /j/.
Yπερωϊκά: Τα σύμφωνα αυτά παράγονται όταν το πίσω μέρος της γλώσσας ακουμπάει στην υπερώα,
δηλαδή στο πίσω, μαλακό μέρος του ουρανίσκου και είναι οι ήχοι /k/, /g/, /x/, /γ/.
*Τρόπος άρθρωσης:
Οι τρόποι άρθρωσης ονοματίζονται από το είδος του εμποδίου που τίθεται στη ροή του αέρα.
Έρρινα (ένρινα ή ρινικά): Η ροή του αέρα διαμέσου της στοματικής κοιλότητας ανακόπτεται εντελώς
στη θέση της άρθρωσης, αλλά χαμηλώνει η μαλακή υπερώα και επιτρέπει την ομαλή ροή του αέρα
διαμέσου της ρινικής οδού.
Στιγμιαία (εκρηκτικά ή κλειστά): Η ροή του αέρα ανακόπτεται εντελώς, αυξάνεται η πίεση στο
εσωτερικό της φωνητικής οδού λόγω εκπνοής, και τέλος απελευθερώνεται απότομα η πίεση με
απόσυρση του εμποδίου παράγοντας στιγμιαίο θόρυβο που ονομάζεται έκρηξη.
Εξακολουθητικά (τριβόμενα / συριστικά): Η ροή του αέρα δεν ανακόπτεται αλλά λόγω της πολύ
μικρής απόστασης μεταξύ των αρθρωτών γίνεται τυρβώδης ροή με αποτέλεσμα να παράγεται ήχος
(θόρυβος) στον τόπο άρθρωσης. Ο τρόπος αυτός είναι εξακολουθητικός.
Προστριβόμενα: Πρόκειται για συνδυασμό κλειστού τρόπου που καταλήγει σε τριβόμενο, δηλαδή
αρχικά ανακόπτεται η ροή του αέρα και η αυξανόμενη πίεση απελευθερώνεται απότομα, αντί όμως να
καταλήξει σε ελεύθερη ροή διατηρείται μερικώς το εμπόδιο στον ίδιο τόπο άρθρωσης και εξαιτίας της
τυρβώδους ροής του αέρα παράγεται διαρκής ήχος.
Υγρά -πλάγια: Η ροή του αέρα στο κέντρο της στοματικής κοιλότητας εμποδίζεται από τη γλώσσα,
αλλά επιτρέπεται προς το πλάι λόγω ασύμμετρης θέσης και τάσης της γλώσσας.
Υγρά -παλλόμενα: Η ροή του αέρα διακόπτεται και αποκαθίσταται περιοδικά με παλμική αρθρωτική
κίνηση.
*Αθανάσιος Χρ. Πρωτόπαπας “Εισαγωγή στη Φωνητική” Ιανουάριος 2003
Γιατί τα χαρακτηριστικά των συμφώνων είναι σημαντικά για το σχεδιασμό της λογοθεραπευτικής
παρέμβασης;
Η κατανόηση των χαρακτηριστικών μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε γιατί μερικά σύμφωνα
είναι πιο δύσκολα από ό, τι άλλα για ένα παιδί. Συχνά οι συριστικοί ήχοι είναι πιο δύσκολοι από τους
χειλικούς διότι απαιτείται ένας πιο πολύπλοκος κινητικός σχεδιασμός για την παραγωγή τους. Λέξεις
όπου τα σύμφωνα παράγονται όλα στην ίδια θέση (πάμε), είναι πιο εύκολες από τις λέξεις που
περιέχουν σύμφωνα που αλλάζουν θέση (σάλι). Λέξεις που περιέχουν σύμφωνα από πολύ μπροστινές
σε πολύ πίσω θέσεις (πάκος) είναι αρκετά δύσκολη η παραγωγή τους. Τα ηχηρά σύμφωνα είναι
δυσκολότερα από τα άηχα επειδή ο κινητικός μηχανισμός είναι πιο περίπλοκος.
4. ΗΛΙΚΙΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗΣ ΤΩΩΝ ΦΩΩΝΗΜΑΤΩΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΩΣΣΑΣ
Ηλικίες: Φωνήματα:
2,6 - 3 ετών /m/, /p/, /b/,/t/, /c/, /ɟ /, /ɲ/, /k/, /g/
3 - 3,6 ετών /n/, /d/, /v/, /x/, /γ/, /j/, /ç /
3,6 - 4 ετών /f/, /s/, z/, /l/ Εμφάνιση ορισμένων συμφωνικών συμπλεγμάτων
4 - 4,6 ετών /θ/, /ð /, /ʎ /

4,6 - 5 ετών /ts/, /dz/
5 - 5,6 ετών Εμφάνιση τριπλών συμφωνικών συμπλεγμάτων
5,6 - 6 ετών /r/ Κατάκτηση τριπλών συμφωνικών συμπλεγμάτων
Κατηγοριοποίηση των συμφώνων βάσει της ηλικίας κατάκτησης
Πρώιμα Αναδυόμενα Σύμφωνα Έως 3 ετών p, b, m, t, k, g, c, ɟ

Μεσαία Αναδυόμενα Σύμφωνα 3-4 ετών d, n, γ, x, f, l, s, z, v, j, ç
Όψιμα Αναδυόμενα Σύμφωνα 4-6 ετών θ, ð , ʎ , r, ts, dz
Πηγές: Δοκιμασία Φωνητικής και Φωνολογικής Εξέλιξης, Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών
/
5. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
Ο λογοθεραπευτής θα χρειαστεί ένα ευρύ φάσμα μεταβλητών, προκειμένου να προσαρμόσει τη

θεραπεία για ένα συγκεκριμένο παιδί. Ξεκινάει από εύκολες διαδικασίες και σταδιακά περνάει σε
δυσκολότερες, προκειμένου να συνεχιστεί η βελτίωση των δεξιοτήτων του παιδιού. Παρακάτω υπάρχει
ένα διάγραμμα μεταβλητών, πολλές από αυτές τις μεταβλητές μεταβαίνουν από τα εύκολα στα δύσκολα
επίπεδα. Επίσης εμπεριέχει μια επισκόπηση των διαφόρων τύπων ερεθισμάτων που ένας θεραπευτής
μπορεί να χρησιμοποιήσει, ενώ συνεργάζεται με ένα παιδί σε οποιοδήποτε επίπεδο. Τα παιδιά που
πραγματικά αγωνίζονται με έναν ήχο μπορεί να χρειαστούν μεγάλη υποστήριξη για να είναι επιτυχής η
προσπάθειά τους. Καθώς το παιδί αρχίζει να επιτυγχάνει τους στόχους, ο θεραπευτής θα μειώσει την
υποστήριξη έως ότου το παιδί να παράγει τον ήχο υπό όλες τις συνθήκες (γενίκευση).
Διάγραμμα Τροποποίησης Θεραπείας
Φωνοτακτική Δομή Θέση του φωνήματος- Προτροπή Στάδια Παρέμβασης

στόχου
Αρχικοί στόχοι Επίπεδο 1 Στην αρχή της Άμεση μίμηση (πες, Μεμονωμένος ήχος.
(Μεγαλύτερη Επίπεδο 1Α συλλαβής, στην αρχή επανέλαβε)
υποστήριξη) της λέξης (αρχική θέση) Ήχος σε συλλαβές
Επίπεδο 2 Καθυστερημένη μίμηση
Επίπεδο 2Α Στην αρχή της συλλαβής (π.χ. Το σακί είναι Ήχος σε λέξεις
στη μέση θέση της κόκκινο. Ποιο είναι
Επίπεδο 3 λέξης (μεσαία θέση) κόκκινο; ) Ζεύγη λέξεων
Επίπεδο 3Α
Στο τέλος της συλλαβής Λέξη στόχος σε φράση
Επίπεδο 4 στο τέλος της λέξης Αυτόματη παραγωγή (το
Επίπεδο 4Α (τελική θέση) παιδί βλέπει την κάρτα, Λέξη στόχος σε
αναγνωρίζει τη λέξη και πρόταση
Επίπεδο 5 την παράγει).
Επίπεδο 5Α Λέξεις σε ιστορία
Επίπεδο 6 Ερέθισμα μέσω Λέξεις σε συζήτηση /

Επίπεδο 6Α πλαισίου (π.χ. Θα πιω συνομιλία (Γενίκευση)
λίγο_______ για να
Τελικοί στόχοι ξεδιψάσω.)
( Ελάχιστη υποστήριξη)
6. ΠΟΛΥ-ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η τυπική λεκτική επικοινωνία περιλαμβάνει ακουστική λήψη και κατάλληλη λεκτική ανταπόκριση.
Αυτή η διαδικασία χρησιμοποιεί συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που είναι ξεχωριστές από
άλλες ακουστικές ή αισθητηριακές διαδικασίες. Οι λεκτικές οδοί επικοινωνίας είναι διαφορετικές από
τις περιοχές όπου εμπλέκονται η παρακολούθηση και η ερμηνεία οπτικών σημάτων.
Αυτές οι διαφορές στον τρόπο που οι αισθητηριακές πληροφορίες επεξεργάζονται, έχουν άμεσες
συνέπειες στη θεραπεία. Αυτό σημαίνει ότι αν χρησιμοποιείτε πολυαισθητηριακές οδούς, καθώς
προσπαθείτε να ενδυναμώσετε την ομιλία, θα ενεργοποιήσετε και άλλες περιοχές του εγκεφάλου για
να βοηθήσετε τις περιοχές της ομιλίας που αγωνίζονται. Ο ακόλουθος πίνακας παρέχει παραδείγματα
ενσωμάτωσης πολυαισθητηριακών συνθηκών κατά τη διάρκεια της παρέμβασης. Δοκιμάστε μια
ποικιλία από τις παρακάτω συνθήκες. Κάποια παιδιά θα ανταποκριθούν καλύτερα σε ένα είδος από ότι
σε άλλο. Πειραματιστείτε με όσο το δυνατόν περισσότερα ερεθίσματα μέχρι να βρείτε αυτό που
λειτουργεί καλύτερα. Τα παιδιά συνήθως απολαμβάνουν αυτή τη διαδικασία κατά τη διάρκεια της
συνεδρίας. Οι θεραπευτές θα ξεκινήσουν την προσπάθεια με πολλά και διαφορετικά είδη συνθηκών
μέχρι να διαπιστωθεί ο καταλληλότερος συνδυασμός, αυτός που βοηθάει το παιδί να παράγει με
επιτυχία τον ήχο-στόχο. Στη συνέχεια, καθώς το παιδί αρχίζει να ανταποκρίνεται θετικά στο
θεραπευτικό πρόγραμμα, ο θεραπευτής σταδιακά θα μειώνει τις συνθήκες μέχρις ότου το παιδί να
γενικεύσει το στόχο.
Χρησιμοποιήστε μια πολυ-αισθητηριακή προσέγγιση για τη διευκόλυνση της παραγωγής του λόγου:
✓ Ενσωματώστε τεχνικές που είναι οπτικές, ακουστικές, ιδιοδεκτικές, απτικές και χειρονομιακές
προκειμένου να διδάξετε στο παιδί τον κινητικό σχεδιασμό για την ομιλία.
✓ Ένα παιδί που χρησιμοποιεί χειρονομίες κατά τη διάρκεια της παραγωγής της ομιλίας, ενισχύει και
βελτιώνει την νοητική αναπαράσταση των ήχων και τον κινητικό σχεδιασμό. Η κίνηση βοηθά την
κίνηση.
✓ Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να ακούσει και να δει τη δική σας λεκτική παραγωγή. Έρευνες
δείχνουν ότι η οπτικοακουστική αντίληψη του λόγου ενεργοποιεί ένα δίκτυο των περιοχών του
εγκεφάλου που περιλάμβανει περιοχές του φλοιού οι οποίες εμπλέκονται στον κινητικό σχεδιασμό
και την εκτέλεση της παραγωγής λόγου και περιοχές ιδιοδεκτικότητας που σχετίζονται με την
παραγωγή του λόγου. (Skipper et. 2005)
Πολυαισθητηριακά ερεθίσματα
Οπτικά Ερεθίσματα Ακουστικά Ερεθίσματα Απτικά Ερεθίσματα Κιναισθητικά Ερεθίσματα
Χρησιμοποιείστε εικόνες Χρησιμοποιείστε ρυθμό Πιέστε απαλά το χέρι ή το Αντιστοίχιση παραγωγής με

προτροπής όταν είναι δυνατόν (παλαμάκια, χτυπήματα) σε πόδι του παιδιού για να χτυπήματα (παλαμάκια,
κάθε συλλαβή διευκολύνει την παραγωγή χτυπήματα στο τραπέζι,
Χρησιμοποιείστε χειρονομίες του ήχου στόχου χτυπώντας τα πόδια τους)
κατά την παραγωγή του Χρησιμοποιείστε προσωδιακά
φωνήματος-στόχου στοιχεία και επιτονισμό για την Εκπαιδεύστε το παιδί στη Λεκτική αντιστοίχιση με
εκφορά του ήχου στόχου χρήση χειρονομιών κατά την έντονες κινητικές
Εκπαιδεύστε το παιδί να παραγωγή του ήχου στόχου δραστηριότητες όπως άλματα,
παρακολουθεί το πρόσωπό σας Τραγουδήστε, ψιθυρίστε ή κούνια, τσουλήθρα,
κατά τη διάρκεια των χρησιμοποιείστε διαφορετικά Χρησιμοποιείστε το χέρι σας, πηδήματα,χορός, βάδιση κ.α.
ασκήσεων μελωδικά στοιχεία κατά τη τα δάκτυλα ή ένα
διάρκεια της παραγωγής γλωσσοπίεστρο για να Λεκτική αντιστοίχιση με το
Χρησιμοποιήστε τον καθρέφτη χειριστείτε ή να παιχνίδι ( σύγκρουση
Διαχωρίστε ελαφρώς τον ήχο ευαισθητοποιήσετε την αυτοκινήτων, άλματα
Χρησιμοποιείστε νοηματικά στόχο από την υπόλοιπη κίνηση ή την τοποθέτηση των πλαστικών ζώων κ.α.)
σήματα για λέξεις όπως “όχι”, συλλαβή ή λέξη αρθρωτών
“πάνω”, “κάτω” κ.α.
Χρησιμοποιείστε μειωμένη ή
αυξημένη ένταση της φωνής
κατά την παραγωγή του ήχου
στόχου
7. ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΩΝ ΚΑΡΤΩΩΝ
Φτιάξτε το υλικό σας
Αν θελήσετε να εκτυπώσετε τις κάρτες περιλαμβάνοντας και τις δύο όψεις τους, βεβαιωθείτε ότι έχετε
επιλέξει σωστά τον αριθμό των σελίδων κατά τη διαδικασία της εκτύπωσης. Με αυτόν τον τρόπο είστε
σίγουροι ότι μπορείτε να εκτυπώσετε τα πάντα με τον κατάλληλο προσανατολισμό. Ένα πλεονέκτημα
του eBook είναι ότι μπορείτε να εκτυπώσετε κάποιες σελίδες πολλές φορές για διαφορετικούς
σκοπούς.
Συμβουλές για τη χρήση των καρτών:
Ταξινομήστε τις κάρτες βάσει του επιπέδου δυσκολίας. Βάλτε το παιδί να πει όλες τις λέξεις σε κάθε
επίπεδο δυσκολίας και κρατήστε ακριβείς σημειώσεις. Ίσως το επίπεδο των καρτών να του είναι πολύ
εύκολο ή πολύ δύσκολο και έτσι να χρειαστεί να μεταβείτε σε επόμενο ή προηγούμενο στάδιο
αντίστοιχα. Μπορείτε επίσης να ελέγξετε για συνδυασμούς που είναι ιδιαίτερα δύσκολοι. Ζητήστε από
το παιδί να προφέρει όλες τις λέξεις σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο δυσκολίας και σημειώστε ποιοι
συνδυασμοί σύμφωνων είναι ευκολότεροι ή δυσκολότεροι. Οι συνέπειες της συνάρθρωσης συχνά
βοηθούν στην κατάκτηση ενός στόχου.
Κατάργηση ειδικών φωνημάτων που αυξάνουν τις δυσκολίες του παιδιού. Τα περισσότερα παιδιά
δυσκολεύονται σε συγκεκριμένα φωνήματα. Αφαιρέστε τις κάρτες με τα φωνήματα αυτά από το
σύνολο κατά την εξάσκηση. Θέλετε το παιδί να εργάζεται με λέξεις που έχουν κάποια πιθανότητα να
παραχθούν σωστά. Για να μειώσετε την απογοήτευση, αφαιρέστε τις κάρτες με τα συγκεκριμένα
φωνήματα που είναι πάρα πολύ δύσκολα.
Διαβάθμιση επιπέδου προτροπής. Κινηθείτε από τα ευκολότερα στα δυσκολότερα: άμεση μίμηση
(πες, επανέλαβε), καθυστερημένη μίμηση (π.χ. "; Κάθομαι στο κρεβάτι, που κάθομαι;"), συμπληρώστε
το κενό (π.χ. "Ξάπλωσε σε αυτό το _____ . »), και αυθόρμητα (κοιτάζει την κάρτα και παράγει τη λέξη).
Στάδια παρέμβασης. Ξεκινήστε με την τοποθέτηση του φωνήματος -στόχου, έπειτα συνεχίστε με την
αυτοματοποίηση συλλαβών και λέξεων (από δύο έως τρεις επαναλήψεις). Στη συνέχεια, εισάγετε τα
ζεύγη των λέξεων - το παιδί σε αυτό το στάδιο είναι σε θέση να παράγει με ακρίβεια δύο λέξεις με το
φώνημα-στόχο. Εναλλακτικά, χρησιμοποιήστε μια σύντομη φράση. Σταδιακά αυξήστε το μήκος
εκφωνήματος, καθώς το παιδί ανταποκρίνεται με επιτυχία στους στόχους.
Χρησιμοποιήστε μια ποικιλία ερεθισμάτων για να εντοπίσετε αυτά τα οποία είναι πιο
αποτελεσματικά. Τα ερεθίσματα μπορεί να είναι ακουστικά, οπτικά, απτικά, κιναισθητικά ή
συνδυαστικά.
8. ΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΩΝ ΚΑΡΤΩΩΝ
1. “Ταίριαξέ τα” Ταιριάζω τις ίδιες κάρτες. Για αυτό το παιχνίδι πρέπει να εκτυπώσετε δύο φορές το κάθε σετ
καρτών.
2. “Πάμε για ψάρεμα” Κόψτε τις κάρτες και βάλτε σε κάθε μια από ένα σιδερένιο συνδετήρα. Έπειτα πάρτε
ένα μικρό μαγνήτη και δέστε τον με μια κλωστή σε ένα ξυλάκι, για να φτιάξετε το καλάμι ψαρέματος. Είστε
έτοιμοι για να ψαρέψετε τις κάρτες με τη λέξη στόχο.
3. “Μπόουλινγκ” Κόψτε τις κάρτες και πιάστε τις μία μία με ένα μανταλάκι για να στερεώνονται όρθιες.
Τοποθετήστε 7-8 κάρτες στη σειρά, έπειτα με μια μικρή μπαλίτσα προσπαθήστε να ρίξετε όσες
περισσότερες μπορείτε. Λέμε τις λέξεις που ρίχνουμε κάθε φορά.
4. “Το τρένο” Φτιάξτε ένα τρένο, τη μηχανή και τα βαγόνια. Τοποθετήστε μια κάρτα σε κάθε βαγόνι. Στο
τελευταίο βαγόνι βάλτε ένα βραβείο (ένα αυτοκόλλητο, μια καραμέλα κ.α.). Το παιδί πρέπει να πει τις
κάρτες του τρένου και όταν φτάσει στο τέλος να κερδίσει το βραβείο του.
5. “Το γραμματοκιβώτιο” Πάρτε ένα κουτί και κόψτε μια σχισμή στην κορυφή του. Αφήστε τα παιδιά να
«ταχυδρομήσουν» τις κάρτες, αφού πρώτα πουν τι βλέπουν σε κάθε κάρτα που ταχυδρομούν.
6. “Παζλ” Κόψτε την κάθε κάρτα στη μέση, ανακατέψτε τις και πείτε στο παιδί να βρει το άλλο μισό της
κάρτας και να πει τι βλέπει.
7. “Uno με κάρτες” Παίξτε ένα παιχνίδι με τις κάρτες όπως το Uno. Αυτό απαιτεί τέσσερα αντίτυπα κάθε
συνόλου. Πάρτε αυτοκόλλητα σε τέσσερα χρώματα (κόκκινο, πράσινο, μπλε, κίτρινο) και βάλτε ένα
αυτοκόλλητο από κάθε χρώμα στις τέσσερις κάρτες για κάθε λέξη. (Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε
απλά χρωματιστές κουκκίδες με μαρκαδόρους). Στη συνέχεια παίξτε ένα παιχνίδι όπως το uno όπου
ταιριάζετε είτε το χρώμα, είτε τη λέξη. Το παιδί λέει τη λέξη κάθε φορά που παίζει.
8. “Ο φακός” Κολλήστε τις κάρτες στον τοίχο και σβήστε τα φώτα. Ο ενήλικας ή το παιδί φωτίζει με ένα
φακό μία-μία κάρτα, λέγοντας τη λέξη που φωτίζει.
9. “Τα βράχια” Τοποθετήστε τις κάρτες στο πάτωμα φτιάχνοντας μια διαδρομή. Κάθε κάρτα είναι ένας
βράχος. Το παιδί μπορεί να μετακινηθεί από τον ένα βράχο στον άλλο μονάχα όταν πει τη λέξη της κάρτας.
10.“Μπάσκετ” Τοποθετήστε ένα καλάθι ανάμεσα σε εσάς και το παιδί και προσπαθήστε να πετάτε τις κάρτες
στο καλάθι. Κάθε φορά που πετάτε μια κάρτα λέτε πρώτα τη λέξη στόχο.
11.“Βελάκια” Τοποθετήστε μερικές κάρτες σε ένα στόχο, τις σημαδεύουμε με βελάκια. Κάθε φορά λέμε την
κάρτα που στοχεύσαμε.
12.“Ψώνια” Αυτό το παιχνίδι απαιτεί περισσότερα από ένα παιδιά. Ο ενήλικας έχει το κατάστημα και κρατά
όλες τις κάρτες. Ρωτάει τα παιδιά τι θέλουν. Το παιδί απαντά με μια καθορισμένη φράση (Θέλω το ____
το_______και το ______ παρακαλώ. Κλπ.). Όποιος έχει τις περισσότερες κάρτες στο τέλος του παιχνιδιού
είναι ο νικητής.
8. ΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΩΝ ΚΑΡΤΩΩΝ
13. “Ο μάντης” Δείξτε στο παιδί τρεις κάρτες (σάκα, σώμα, σέλα). Γυρίστε τις ανάποδα και κρύψτε τη μία από
τις τρεις. Το παιδί πρέπει να μαντέψει ποια κάρτα κρύψατε ρωτώντας: “Έχεις τη σέλα;” Κάθε φορά που το
παιδί μαντεύει σωστά κρατάει την κάρτα. Το παιχνίδι τελειώνει όταν το παιδί κερδίσει όλες τις κάρτες.
14. “Βρες την κάρτα” Δείξτε στο παιδί 2-5 κάρτες (περισσότερες κάρτες κάνουν αυτή τη δραστηριότητα πιο
δύσκολη). Γυρίστε τις όλες ανάποδα και επιλέξτε μόνο μία. Δώστε πληροφορίες στο παιδί μέχρι να
μαντέψει ποια κάρτα κρατάτε.
15.“Αστραπή” Αυτό το παιχνίδι θα λειτουργήσει καλά μόνο με τρία παιδιά που απολαμβάνουν τον
ανταγωνισμό. Τα παιδιά αναλαμβάνουν εκ περιτροπής να είναι αρχηγοί. Ο αρχηγός τοποθετεί μια κάρτα
στο κέντρο του τραπεζιού και τα άλλα δύο παιδιά έχουν τα χέρια τους στο κεφάλι τους. Όταν ο αρχηγός
λέει τη λέξη, τα άλλα παιδιά προσπαθούν να αγγίξουν πρώτοι την κάρτα. Όποιος την αγγίξει πρώτος την
κρατάει. Όποιος έχει τις περισσότερες κάρτες στο τέλος του παιχνιδιού κερδίζει.
16.“Ράλι” Βάλτε τις κάρτες στη σειρά για να φτιάξετε ένα δρόμο. Ορίστε μια «γραμμή εκκίνησης» και μια
«γραμμή τερματισμού». Χρησιμοποιείστε ένα ζάρι για να κινηθείτε στο δρόμο. Το παιδί λέει τη λέξη. Αν
είναι λανθασμένη, πηγαίνει πίσω στην αρχή. Κερδίζει αυτός που θα φτάσει πρώτος στη γραμμή
τερματισμού.
17. “Το μάτι του αετού” Κρατείστε ανάποδα όλες τις κάρτες μπροστά σας. Σηκώνετε μία μία αργά και τη
δείχνετε στο παιδί για ελάχιστα δευτερόλεπτα. Το παιδί κερδίζει την κάρτα μόνο αν βρει την εικόνα και πει
σωστά τη λέξη στόχο. Κάντε το παιχνίδι πιο δύσκολο στρέφοντας την κάρτα ανάποδα.
18. “Πάνω - κάτω” Αυτό απαιτεί δύο αντίγραφα καρτών. Φτιάξτε μία τράπουλα. Κάντε άλλη μια για τα παιδιά.
Δείξτε μία κάρτα τη φορά. Το παιδί που έχει την κάρτα σηκώνεται, λέει τη λέξη, και κάθεται ξανά. Δείξτε
την επόμενη κάρτα και το παιδί που έχει την ίδια, λέει τη λέξη, και κάθεται. Παίξτε με γρήγορο ρυθμό, έτσι
ώστε τα παιδιά να σηκώνονται και να κάθονται γρήγορα. (Κάθε παιδί να έχει όχι περισσότερες από 3-5
κάρτες).
19. “Η χαμένη κάρτα” Τοποθετήστε 3-6 κάρτες μπροστά στο παιδί. Στη συνέχεια, το παιδί κλείνει τα μάτια
του για να αφαιρέσετε μια κάρτα. Ζητήστε του να εντοπίσει την χαμένη κάρτα. Αν είναι δύο ή
περισσότερα παιδιά, το παιδί που μαντεύει τη χαμένη κάρτα την κρατάει και είναι το πρόσωπο που κρύβει
την επόμενη κάρτα.
20. “Το τούνελ” Φτιάξτε ένα τούνελ (ίσως απλά μπείτε κάτω από ένα τραπέζι ή ένα γραφείο). Κάνετε το
φύλακα στην είσοδο της σήραγγας. Δείτε μια κάρτα. Το παιδί πρέπει να πει τη λέξη σωστά για να περάσει
μέσα από τη σήραγγα.
9. ΔΟΜΗ ΚΑΡΤΩΩΝ
Κάθε κάρτα έχει 2 όψεις. Στην μία όψη βρίσκονται η λέξη στόχος και η εικόνα. Στο πίσω μέρος της κάρτας
υπάρχει η λέξη-στόχος και το φώνημα. Υπάρχουν πρόσθετα χαρακτηριστικά για να σας βοηθήσουν να
ταξινομήσετε τις κάρτες με χρήσιμους τρόπους.
Στο επάνω μέρος στην πίσω πλευρά της κάρτας, θα βρείτε ένα χρωματιστό κύκλο με ένα γράμμα μέσα. Αυτός
είναι ένας κωδικός για το φώνημα-στόχο. Εάν ανακατέψετε πολλές κάρτες μαζί, αυτό θα σας βοηθήσει να τις
διαχωρίσετε εύκολα. Στο κέντρο υπάρχει η λέξη στόχος που προσδιορίζει την εικόνα.
Στο κάτω μέρος των καρτών υπάρχει το επίπεδο δυσκολίας και το σύμβολο της φωνοτακτικής δομής κάθε
λέξης για βοήθεια στο σχεδιασμό φωνολογικής επεξεργασίας και για πιο εύκολη διαλογή.
Όψη 1 Όψη 2
/ð/ Φωνητικό σύμβολο
Εικόνα δώρο Λέξη στόχος
Επίπεδο
Επίπεδο 1 δυσκολίας
Λέξη στόχος
Οπτικό σύμβολο
φωνοτακτικής
δώρο δομής
10. ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΗΣ ΦΩΩΝΟΤΑΚΤΙΚΗΣ ΔΟΜΗΣ
Φωνοτακτική Δομή Λέξης: όπου Σ=σύμφωνο και Φ=φωνήεν
Επίπεδο 1: ΣΦΣΦ (Δισύλλαβη λέξη, απλής δομής)
Επίπεδο 1Α: ΣΦΣΦΣ (Δισύλλαβη λέξη, απλής δομής, η

τελική συλλαβή είναι κλειστή)
Επίπεδο 2: ΣΦΣΣΦ ή ΣΣΦΣΦ (Δισύλλαβη λέξη, σύνθετης

δομής)
Επίπεδο 2Α: ΣΦΣΣΦΣ (Δισύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής η

Επίπεδο 3: ΣΦΣΦΣΦ (Τρισύλλαβη λέξη, απλής δομής)
Επίπεδο 3Α: ΣΦΣΦΣΦΣ (Τρισύλλαβη λέξη, απλής δομής, η

Επίπεδο 4: (Τρισύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής)
Επίπεδο 4Α: (Τρισύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής, η τελική

συλλαβή είναι κλειστή)
Επίπεδο 5: (Πολυσύλλαβη λέξη, απλής δομής)
Επίπεδο 5A: (Πολυσύλλαβη λέξη, απλής δομής, η τελική

συλλαβή είναι κλειστή)
Επίπεδο 6: (Πολυσύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής)
Επίπεδο 6Α: (Πολυσύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής, η

11. ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΘΡΩΩΣΗ
1.Μεμονωμένη παραγωγή / Τοποθέτηση - Πρώτο επίπεδο

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να δούμε αν το παιδί μπορεί να παράγει τον ήχο
μεμονωμένα. Αυτό είναι το πρώτο επίπεδο. Δείτε αν μπορεί να σας μιμηθεί κατά την παραγωγή του ήχου.
Εάν αυτό συμβαίνει, τότε θα πούμε ότι ο ήχος είναι κατακτημένος, δηλαδή μπορεί να τον παράγει σωστά
(οι αρθρωτές τοποθετούνται σωστά μέσα στην στοματική κοιλότητα). Αν το παιδί δεν παράγει
μεμονωμένα τον ήχο, τότε θα πρέπει να του δείξουμε με ποικίλους τρόπους τη σωστή τοποθέτηση των
οργάνων ομιλίας για την ορθή παραγωγή του ήχου. Όταν το παιδί είναι σε θέση να αρθρώνει μεμονωμένα
τον ήχο, τότε θα πρέπει να το βοηθήσουμε να τον ενσωματώσει σε όλα τα επίπεδα του λόγου.
2.Επίπεδο Συλλαβής
Το δεύτερο επίπεδο κατά τη διαδικασία της θεραπείας ονομάζεται “επίπεδο συλλαβής”. Αυτό είναι όταν
αντιστοιχίσετε το μεμονωμένο ήχο με ένα φωνήεν. Σε αυτό το επίπεδο, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε ένα
ένα όλα τα φωνήεντα ξεχωριστά, μαζί με τον ήχο-στόχο σε όλες τις θέσεις φωνοτακτικής δομής ΣΦ, ΦΣ,
ΣΦΣ, ΦΣΦ, ΣΦ-ΣΦ (π.χ. Για το φώνημα /t/ οι θέσεις είναι: αρχική θέση- τι, τε, τα, το, του, τελική θέση -ιτ, ετ,
ατ, οτ, ουτ, κλειστή συλλαβή τιτ, τετ, τατ, τοτ, τουτ).
3. Επίπεδο Λέξης
Το τρίτο επίπεδο ονομάζεται “επίπεδο λέξης”. Τώρα ήρθε η ώρα να εισάγεται τον ήχο-στόχο σε
πραγματικές λέξεις! Ξεκινήστε με την αρχική θέση του ήχου μέσα στη λέξη. Στη συνέχεια, μεταβείτε στη
μεσαία θέση του ήχου μέσα στη λέξη και στο τέλος εκπαιδεύστε το παιδί στην τελική θέση του ήχου μέσα
στη λέξη. Σε αυτό το επίπεδο θα σας βοηθήσουν πολύ οι κάρτες και τα διαδραστικά παιχνίδια.
4.Επίπεδο Φράσης
Τώρα που το παιδί έχει κατακτήσει τον ήχο-στόχο σε επίπεδο μεμονωμένων λέξεων, είσαστε έτοιμοι να
αυξήσετε το επίπεδο δυσκολίας και πάλι με την προσθήκη μικρών φράσεων!
Έχω Πήρα το (και)
5.Επίπεδο Πρότασης
Αυτό το επίπεδο είναι πιο δύσκολο, επειδή απαιτείται από το παιδί να διατηρήσει τη σωστή παραγωγή του
ήχου-στόχου, προσθέτοντας παράλληλα κι άλλες λέξεις για να εκφράσει μια ολοκληρωμένη σκέψη!
Χρησιμοποιήστε λέξεις που περιέχουν τον ήχο-στόχο σε όλες τις θέσεις της λέξης (αρχή, μέση και τέλος).
Ξεκινήστε με την επανάληψη προτάσεων και στη συνέχεια προχωρήστε σε δυσκολότερο επίπεδο,
εισάγοντας 2, 3, 4 + κάρτες για την δημιουργία προτάσεων.
Ο δούκας δείχνει δέκα δέντρα.
1.Επανάληψη προτάσεων 2. Δημιουργία προτάσεων με τη βοήθεια των καρτών
6.Επίπεδο Προφορικής Αφήγησης Ιστορίας ή Ανάγνωσης

Εάν το παιδί μπορεί να διαβάσει, τότε μπορείτε να εισάγετε βιβλία-ιστορίες με στόχο τη σωστή παραγωγή
του ήχου. Εάν το παιδί δεν είναι ακόμα αναγνώστης, τότε θα διηγηθείτε εσείς την ιστορία και το παιδί θα
την επαναλάβει χρησιμοποιώντας σωστά τις λέξεις στόχο.
7. Επίπεδο Συνομιλίας
Αυτό είναι το τελευταίο επίπεδο! Μόλις το παιδί έχει προχωρήσει μέσω της ανάγνωσης ή της αφήγησης της
ιστορίας, είναι έτοιμο να γενικεύσει τον ήχο-στόχο στην καθημερινότητά του. Σε αυτή τη φάση
επιτρέπονται μόνο περιστασιακά λάθη. Η παραγωγή του ήχου-στόχου θα πρέπει να είναι σχεδόν αβίαστη
και αυτόματη. Σε αυτό το επίπεδο χρησιμοποιήστε τα διαδραστικά παιχνίδια και παρατηρήστε την
αυθόρμητη ομιλία του παιδιού.
Μην ξεχνάτε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας να διασκεδάζετε μαζί με το παιδί, να είστε υπομονετικοί και
να το επιβραβεύετε για την προσπάθειά του!
12. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΜΙΛΙΑΣ
Λεκτικά Ρυθμικά Συνθήματα

Είναι η χρήση της ρυθμικής υπόδειξης, για τον έλεγχο της κινητικότητας των οργάνων ομιλίας και του
ρυθμού μέσω συνθημάτων βηματοδότησης. Ο θεραπευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει το χέρι του
παιδιού, ένα τύμπανο, ή ενδεχομένως έναν μετρονόμο σε πρωταρχικό στάδιο. Η τεχνική αυτή μπορεί να
είναι χρήσιμη για την διευκόλυνση του κινητικού σχεδιασμού στην απραξία, υποδείξεις για μυικό
συντονισμό στην δυσαρθρία, ή συμμετοχή στην αποκατάσταση διαταραχών ροής.
Τα παιδιά λατρεύουν να παίζουν με τους ήχους, είτε πρόκειται για τα ηχητικά εφέ που κάνουν για να
ενισχύσουν το δημιουργικό τους παιχνίδι, είτε για την αστεία ομιλία που τους κάνει να γελάνε. Τα οπτικά
συνθήματα που χρησιμοποιούνται μαζί με ήχους και ταιριάζουν με τα γραφήματα, συμβάλουν στη
βελτίωση της ευαισθητοποίησης του παιδιού και αναφέρεται ως φωνολογική επίγνωση.
Χειρονομιακές υποδείξεις
Οι χειρονομιακές υποδείξεις είναι μια σειρά από συμβολικές χειρονομίες που αντιπροσωπεύουν τους
ήχους της ομιλίας. Το παιδί μαθαίνει συγκεκριμένα συμβολικά συνθήματα με το χέρι (δεκτικά και
εκφραστικά), για να διευκολύνει την παραγωγή λόγου και τη φωνολογική επίγνωση.
Είναι χρήσιμο εάν το χρησιμοποιούμενο σήμα είναι νόημα, κατά κάποιο τρόπο συνδεδεμένο είτε με τους
μηχανισμούς παραγωγής του ήχου, ή με μια σημασιολογική έννοια με τον ίδιο τον ήχο. Οι χειρονομιακές
υποδείξεις είναι πολύ ισχυρές υποδείξεις για τη χρήση του κινητικού σχεδιασμού κατά τη διάρκεια της
λογοθεραπευτικής παρέμβασης, επειδή παρέχουν οπτικά και μερικές φορές απτικά ερεθίσματα εκτός
από τα ακουστικά.
Είναι καλό να ξεκινήσετε να χρησιμοποιείτε τις χειρονομίες μαζί με τη λεκτική υπόδειξη του ήχου για την
εκμάθησή του.
Κάντε τη χειρονομία καθώς προφέρετε τον ήχο, ενθαρρύνετε το παιδί να κάνει το ίδιο. Εάν εργάζεστε
κατά αυτόν τον τρόπο, το παιδί θα μάθει έναν εκπληκτικό αριθμό λεκτικών συνθημάτων σε σύντομο
χρονικό διάστημα.
Η χρήση των χειρονομιών είναι ένα γενικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης επικοινωνίας.
Πηγές αναφέρουν ότι η ομιλία εξελίχθηκε από ένα πρωτόγονο σύστημα επικοινωνίας με βάση τις
χειρονομίες. Η γλώσσα εξελίχθηκε από τα χέρια στο στόμα.
Πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν ότι οι χειρονομίες παίζουν ρόλο στην:
✓ παραγωγή ομιλίας
✓ ανάκτηση λέξης
✓ γνωστική δραστηριότητα
✓ μάθηση
✓ μνήμη
13. ΣΤΑΔΙΑ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΕΝΟΣ ΝΕΟΥ ΗΧΟΥ
ΒΟΗΘΗΣΤΕ ένα παιδί να μάθει να χρησιμοποιήσει ένα νέο ήχο.

Πολλά παιδιά δυσκολεύονται να μάθουν να μιλούν με σαφήνεια και μπορεί να χρειαστεί να δουλέψουμε
σκληρά για να μάθουν να χρησιμοποιούν ορισμένους ήχους αποτελεσματικά. Βοηθώντας ένα παιδί να
αναπτύξει τις δεξιότητες της ομιλίας του, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι πρέπει να εργαστούμε με
βάση μια σειρά από βήματα για την επίτευξη των στόχων. Η ταχύτητα με την οποία τα παιδιά
αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους ποικίλλουν. Είναι σημαντικό να ακολουθούμε το ρυθμό του παιδιού,
χωρίς να μπαίνουμε στον πειρασμό να βιαστούμε σε οποιοδήποτε από τα στάδια. Εάν το παιδί δεν είναι
έτοιμο για το επόμενο βήμα, τότε θα καταλήξουμε ζητώντας του να κάνει κάτι που του είναι πάρα πολύ
δύσκολο, με αποτέλεσμα την συνεχή αποτυχία και τη χαμηλή αυτοεκτίμηση του.
Μπορεί το παιδί να ακούσει τον ήχο; Χρησιμοποιούμε πολλούς και διαφορετικούς ήχους. Το παιδί
πρέπει να μάθει να ακούει τη διαφορά μεταξύ τους, για παράδειγμα: Είπατε /p/, /t /ή /k/; Σε αυτό το
στάδιο βοηθάμε μέσω πολυαισθητηριακών προσεγγίσεων (ρυθμικά χτυπήματα, χειρονομειακές
υποδείξεις κ.α.)
Αυτό μπορεί να πάρει πολύ χρόνο για κάποια παιδιά. Είναι σημαντικό να βοηθήσει ένα παιδί να ακούσει
έναν ήχο που δεν χρησιμοποιεί, παίζοντας παιχνίδια ακρόασης. Τα μικρά παιδιά απολαμβάνουν συχνά
τέτοιες δραστηριότητες που αφορούν τους ήχους μέσω οπτικών βοηθημάτων και όχι γραμμάτων. Για
παράδειγμα χρησιμοποιώντας την εικόνα ενός φιδιού για την ακρόαση του ήχου /s/ . Θυμηθείτε, σε αυτά
τα παιχνίδια το επίκεντρο είναι οι ήχοι, όχι τα γράμματα.
Μπορεί το παιδί να ακούσει τον νέο ήχο μέσα στις λέξεις; Αυτό είναι πιο δύσκολο από το να ακούσει
τον ήχο μεμονωμένα. Θα πρέπει να παίξετε περισσότερα παιχνίδια ακρόασης χρησιμοποιώντας λέξεις
αντί των ήχων. Ο ήχος μπορεί να είναι στην αρχή, στη μέση ή στο τέλος μιας λέξης.
Μπορεί το παιδί να πει τον ήχο; Για μερικά παιδιά είναι πολύ δύσκολο να τοποθετήσουν σωστά τα
όργανα ομιλίας για την ορθή παραγωγή ενός ήχου. Ίσως να δαπανήσετε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα
για την εξάσκηση σε επίπεδο τοποθέτησης.
Μπορεί το παιδί να πει τον ήχο στην αρχή ή στο τέλος μιας απλής λέξης; Αυτό είναι πιο δύσκολο από
το να προφέρει μεμονωμένα τον ήχο. Μερικές λέξεις θα είναι πιο εύκολες από ό, τι άλλες, ανάλογα τα
φωνήματα που περιέχονται σε αυτές.
Μπορεί το παιδί να πει τον ήχο σε όλα τα είδη των λέξεων και των προτάσεων; Αυτό μπορεί να πάρει
ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Ξεκινήστε παίζοντας απλά παιχνίδια με σύντομες φράσεις και στη
συνέχεια αυξήστε τη δομή των προτάσεων.
14. ΈΝΤΥΠΟ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΕΞΑΣΚΗΣΗΣ ΤΟΥ ΓΟΝΕΑ
Σημαντικά σημεία που πρέπει να θυμόμαστε:
1. Βοηθήστε το παιδί με κάτι που θεωρεί δύσκολο. Δεν είναι τεμπέλης ή άτακτο, αλλά θα βαρεθεί γρήγορα αν
αποτύχει. Αν το παιδί είναι απρόθυμο τότε ίσως οι δραστηριότητες είναι πάρα πολύ δύσκολες, ή δεν αισθάνεται
έτοιμο για αυτό. Ελέγξτε ότι δεν ζητάτε παραπάνω από αυτά που μπορεί να κάνει και προσπαθήστε να
κρατήσετε την πρακτική εξάσκηση με παιχνίδια τόσο διασκεδαστικά όσο το δυνατόν περισσότερο. Σκεφτείτε
ποια είναι τα κίνητρα για το παιδί και ποια τα οφέλη για την ανταπόκριση του.
2. Αν δεν είστε σίγουροι ότι το παιδί είναι σε θέση να προφέρει σωστά τον ήχο, μην του ζητήσετε να τον
επαναλάβει σε λέξεις. Εάν το παιδί προφέρει μια λέξη λάθος, τότε αποδεχτείτε την, αλλά δώστε του το σωστό
μοντέλο. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθεια του, ακόμα και αν το αποτέλεσμα δεν σας ικανοποιεί.
3. Εξασκηθείτε λίγο και συχνά. Μερικές φορές είναι καλύτερο να εξασκείστε 10 λεπτά την ημέρα αλλά σε
καθημερινή βάση, απ ‘ότι μία ώρα το Σαββατοκύριακο. Έτσι το παιδί δεν προλαβαίνει να βαρεθεί και η απόδοσή
του είναι καλύτερη. Να θυμάστε ότι όσο περισσότερη ώρα διαρκεί η εξάσκηση, τόσο περισσότερο λιγοστεύουν
οι αντοχές και τα κίνητρα του παιδιού και το πιο πιθανό είναι ότι το παιδί θα αρχίσει να κάνει λάθη λόγω
κούρασης.
4. Κάντε εξάσκηση τόσο σε πολλαπλές καταστάσεις, όσο το δυνατόν περισσότερο. Αυτό καθιστά ευκολότερο για
το παιδί να γενικεύσει τις νέες του δεξιότητες.
5. Μην μπείτε στον πειρασμό να μεταβείτε στα επόμενα στάδια πάρα πολύ γρήγορα, καθώς αυτό μπορεί να έχει
την αντίθετη κατάληξη από το επιθυμητό αποτέλεσμα. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί είναι πολύ καλό στο στάδιο το
οποίο βρίσκεται, πριν κινηθείτε προς το επόμενο βήμα.
6. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί έχει καλή διάθεση πριν ξεκινήσετε. Η πρακτική εξάσκηση θα είναι πολύ πιο
επιτυχημένη. Αν τα πράγματα πάνε άσχημα, σταματήστε και προσπαθήστε ξανά αργότερα.
7. Αποφύγετε ενοχλήσεις κατά τη διάρκεια της πρακτικής εξάσκησης:

✓ κλείστε την τηλεόραση ή τη μουσική
✓ βρείτε ένα ήσυχο μέρος
✓ απομακρύνετε άλλα παιδιά (αδέρφια) από το χώρο της εξάσκησης.
8. Επικεντρωθείτε μόνο στον ήχο που προτείνεται από το λογοθεραπευτή. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αγνοήσετε
προς το παρόν, τυχόν λάθη άλλων ήχων. Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί με αυτά αργότερα.
9. Εάν ένα παιδί είναι διστακτικό κατά την εξάσκηση μέσω λεκτικών παιχνιδιών, τότε εστιάστε στη μοντελοποίηση
του ήχου. Η προσέγγιση αυτή είναι ένας χρήσιμος τρόπος για να δώσει στο παιδί την ευκαιρία να ακούσει τον
ήχο του στόχου, χωρίς να αισθάνεται καμία πίεση.
Όταν καλείστε να εργαστείτε με το παιδί σας να υπάρχει πάντα στο μυαλό σας η φράση: “Δεν υπάρχει /δε θέλω/,
υπάρχει /δεν μπορώ/” . Ένα παιδί δείχνει αποστροφή και άρνηση σε κάτι που το δυσκολεύει, αν είστε υπομονετικοί
και χρησιμοποιήσετε τους κατάλληλους τρόπους και τα σωστά κίνητρα, θα δείτε ότι και το παιδί με τη σειρά του
θα ανταποκριθεί θετικά σε αυτό που του ζητάτε....
15. Γενικές ιδέες για να βοηθήσετε ένα παιδί με δυσκολίες ομιλίας:
• Συζητήσετε τους προβληματισμούς σας με όλους τους εμπλεκόμενους με το παιδί. Αυτό περιλαμβάνει τα μέλη
της οικογένειας, τους φίλους, το σχολείο και τους φροντιστές. Είναι σημαντικό ότι ο καθένας είναι συνεκτικός
και βοηθά στην υποστήριξη του παιδιού.
• Κερδίστε την προσοχή και τη βλεμματική επαφή του παιδιού πριν μιλήσετε μαζί του.
• Κατεβείτε στο επίπεδο του παιδιού, μιλήστε αργά και καθαρά ώστε να μπορέσει να δει, να ακούσει και να
επεξεργαστεί τους ήχους που κάνετε καθώς μιλάτε.
• Χρησιμοποιείτε φράσεις κατάλληλες για την αναπτυξιακή ηλικία του παιδιού. Οι προτάσεις πρέπει να είναι
απλές και σύντομες. Προσπαθήστε να καθοδηγείστε από το γλωσσικό επίπεδο του παιδιού, όχι από την ηλικία
του. Αυτό σας επιτρέπει να του δώσετε ένα μοντέλο που μπορεί να ακολουθήσει.
• Να είστε θετικοί με την ομιλία του παιδιού.
• Ακούστε τι λέει το παιδί, και όχι πως το λέει.
• Δώστε στο παιδί την ευκαιρία να μιλήσει ελεύθερα. Μην το διακόπτετε συνεχώς για να διορθώσετε την
προφορά του, θα καταστήσει δύσκολο για αυτό να διατυπώσει τις ιδέες και μπορεί να μειωθεί η εμπιστοσύνη
του και να καθυστερήσει η γλωσσική του ανάπτυξη.
• Επαναλάβετε μια λέξη με ακρίβεια, αν το παιδί δυσκολεύεται να την προφέρει.
• Μην διορθώνετε συνεχώς το παιδί ή μην του λέτε ότι κάνει λάθος. Αυτό υποδηλώνει κριτική και μπορεί να
αναβάλλει τη συνομιλία μαζί σας (διακοπή συνεργασίας). Για παράδειγμα, αν το παιδί πει "τυλί", δεν θα πρέπει
να πείτε «Όχι, είναι τυρί." Αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει σε σύγχυση και ένα αίσθημα απόρριψης. Αν πείτε "Ναι,
αυτό είναι τυρί.", θα έχει εγκριθεί η προσπάθεια του παιδιού να πει τη λέξη, ενώ επίσης, θα έχει εμφυτευτεί η
ορθή εκδοχή - αντίληψη του ήχου υποσυνείδητα από το παιδί.
• Μην αφήνετε την οικογένεια ή τους φίλους σας να διορθώνουν την ομιλία του παιδιού, επικρίνοντάς το ή
δίνοντας έμφαση. Τα παιδιά που δυσκολεύονται να αναπτύξουν καθαρή ομιλία δεν είναι τεμπέλικα.
• Μην ζητάτε από το παιδί να επαναλάβει κάτι που το δυσκολεύει ή μη χρησιμοποιείτε φράσεις του τύπου “Πες
το αφού το ξέρεις...” Δημιουργείτε αγχωτικές καταστάσεις στο παιδί και το αποτέλεσμα δεν είναι το επιθυμητό.
• Μην παρακρατήσετε ευκαιρίες από ένα παιδί μόνο και μόνο επειδή η ομιλία του δεν είναι καθαρή. Τα παιδιά με
δυσκολίες στην ομιλία τους πρέπει να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες να μάθουν και να αναπτύξουν τις δεξιότητες
ανάγνωσης όπως και τα άλλα παιδιά, αλλά θα πρέπει να δείξετε περισσότερη φροντίδα και ευαισθητοποίηση
των απαιτήσεων που εμπίπτουν στα καθήκοντα.
16. Πρόγραµµα Ανατροφοδότησης από τον γονέα:
Αγαπητέ γονέα_________________________________________________________
Ευχαριστούµε για τη συµµετοχή σας κατά την πρακτική εξάσκηση της οµιλίας του παιδιού στο
Πρόγραµµα Ανατροφοδότησης.
Παρακαλούµε συµπληρώσετε τα παρακάτω στοιχεία προς ενηµέρωσή µας, για την συµµετοχή και
την πρόοδο του παιδιού κατά την πρακτική εξάσκηση στο σπίτι.
Πόσο συχνά εξασκείστε µε την οµιλία του παιδιού σας στο σπίτι (παρακαλώ τσεκάρετε µόνο ένα);
_____Καθηµερινά
_____Τέσσερις έως πέντε φορές την εβδοµάδα
_____Μία έως τρεις φορές την εβδοµάδα
_____Σπάνια / ποτέ
Πώς θα αξιολογούσατε την πρόοδο της οµιλίας του παιδιού σας (παρακαλώ τσεκάρετε µόνο ένα);
____Δεν υπάρχει πρόοδος
____Ελάχιστη πρόοδος
____Μέτρια πρόοδος
____Μεγάλη πρόοδος
______________________ ______________________
Υπογραφή γονέα Ηµεροµηνία
/ð/ Αξιολογητικά έντυπα
17. ΕΝΤΥΠΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΗΧΟΥ /ð/
Οι τρεις βασικοί παράμετροι της αξιολόγησης είναι :
1. Κατανόηση και ακουστική αντίληψη του ήχου /ð/.

Ακουστική αντίληψη είναι η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε και να κατανοούμε τους ήχους,
συνήθως με ειδικά όργανα, όπως τα ανθρώπινα αυτιά. Ο ήχος υφίσταται με τη μορφή των
δονήσεων που ταξιδεύουν μέσω του αέρα ή μέσω άλλων ουσιών. Τα αυτιά ανιχνεύουν τέτοιες
δονήσεις και τις μετατρέπουν σε νευρικούς παλμούς, οι οποίοι στη συνέχεια αποστέλλονται
στον εγκέφαλο, όπου μπορούν να ερμηνευτούν. Πρωταρχικό ρόλο λοιπόν για την κατάκτηση
του φωνήματος είναι η ικανότητα του παιδιού να ακούει, να κατανοεί και να αντιλαμβάνεται τον
ήχο.
2. Παραγωγή του ήχου /ð/.

Κατά την παραγωγή ενός ήχου ενεργοποιείται ολόκληρος ο κινητικός μηχανισμός για το
σχεδιασμό, την εκτέλεση και τον συντονισμό των κινήσεων των οργάνων ομιλίας. Σε αυτό το
στάδιο ο θεραπευτής θα πρέπει να ελέγξει και να καταγράψει σχολαστικά, αλλοιώσεις,
αντικαταστάσεις ή παραλείψεις που ενδεχομένως συμβαίνουν στον επαναληπτικό / αυτόματο
και στον αυθόρμητο λόγο του παιδιού. Θα πρέπει επίσης ο ειδικός να ελέγξει και να εντοπίσει τις
αιτίες για τη λανθασμένη παραγωγή του ήχου.
3. Επίπεδο Παρέμβασης
Εφόσον το παιδί αξιολογηθεί διεξοδικά σε όλα τα επίπεδα:
• Επαναληπτικός λόγος: μεμονωμένος ήχος, συλλαβή, λέξη, φράση, πρόταση,

• Αυθόρμητος λόγος: περιγραφή, αφήγηση, συνομιλία
τότε ο ειδικός είναι πια σε θέση να σχεδιάσει τα βήματα της θεραπευτικής παρέμβασης-
αποκατάστασης.
ΕΝΤΥΠΟ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ
1. Κατανόηση και ακουστική αντίληψη του ήχου /ð/.
1.1. Άκου προσεκτικά και χτύπα παλαμάκια ή χτύπα με το χέρι σου στο τραπέζι, κάθε φορά που ακούς τον
ήχο /ð/.
1. σ 5. β 9. ζ 13. λ
2. β 6. φ 10. μ 14. κ
3. θ 7. θ 11. δ 15. θ
4. δ 8. δ 12. θ 16. δ
1.2. Θα σου πω μερικές λέξεις, άκουσέ τις προσεκτικά και πες μου αν ακούς τον ήχο /ð/.
1. κο 5. θέμα 9. Μαρίζα 13. βυθίζομαι
2. πι 6. δέμα 10. καλάθι 14. ζαχαρωτά
3. σε 7. πίτσα 11. καδένα 15. μολυβάκι
4. δα 8. ροζέ 12. σημαία 16. πεταλούδα
2. Παραγωγή του ήχου /ð/.

2.1. Άκουσέ με προσεκτικά και προσπάθησε να λες ό,τι λέω.
Α. Επαναληπτικός Λόγος
1. Μεμονωμένος Ήχος, πες: “δδδδ”
2. Επίπεδο Συλλαβής, επανέλαβε: “δι, δε, δα, δο, δου, αδ, εδ, ιδ, διδ, δεδ, δοδ, δουδ.
3. Επίπεδο Λέξης, πες “δέμα, δάδα, δώρο, δίνω, δουλειά, χάδι, Λυδία, κατσαβίδι”.
4. Επίπεδο Φράσης, επανέλαβε τις φράσεις: “Δάκη δώσε, Δίνει το λάδι, Είδα την καμινάδα”!
5. Επίπεδο Πρότασης, επανέλαβε τις προτάσεις: “Ο Δήμος δίνει τα δώρα, Το παιδί έδωσε το
δεμάτι και το κλαδί”.
ΕΝΤΥΠΟ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ
2.2. Κοίταξε προσεκτικά τις εικόνες και πες μου τι βλέπεις.

Β. Αυτόματος Λόγος
1 2 3 4
5 6 7 8
(1. δάσος 2. δώρο 3. δελφίνι 4.δημητριακά 5.πόδι 6.λουλούδι 7.εφημερίδα 8. πεταλούδα
2.3. Κοίταξε προσεκτικά την εικόνα και περιέγραψε τι βλέπεις.

Γ. Αυθόρμητος Λόγος-Περιγραφικός λόγος
2.4. Μπορείς να μου πεις τι έκανες σήμερα το πρωί / τι δώρα πήρες στα γενέθλιά σου;
Δ. Αυθόρμητος Λόγος-Αφηγηματικός λόγος
ΕΝΤΥΠΟ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΩΝ
Ονοματεπώνυμο Παιδιού :
Ημερομηνία Αξιολόγησης :
Ημερομηνία Γέννησης :
Χρονολογική Ηλικία :
1. 1. Τσεκάρετε τις απαντήσεις του παιδιού με τα σύμβολα ή Χ
1 5 9 13
2 6 10 14
3 7 11 15
4 8 12 16
Συμπληρώστε τον αριθμό των σωστών απαντήσεων /16
1. 2. Τσεκάρετε τις απαντήσεις του παιδιού με τα σύμβολα ✓ ή Χ
1 5 9 13
2 6 10 14
3 7 11 15
4 8 12 16
Συμπληρώστε τον αριθμό των σωστών απαντήσεων /16

2.1.Καταγράψτε τις απαντήσεις του παιδιού. Σημειώστε τυχόν παραλείψεις, αντικαταστάσεις ή αλλοιώσεις του
ήχου.
1. Μεμονωμένος Ήχος
2. Επίπεδο Συλλαβής
3. Επίπεδο Λέξης
4. Επίπεδο Φράσης
5. Επίπεδο Πρότασης
29
© 2014 www.upbility.gr
2.2.Καταγράψτε τις απαντήσεις του παιδιού. Σημειώστε τυχόν παραλείψεις, αντικαταστάσεις ή αλλοιώσεις
του ήχου.
1. 2. 3. 4.
5. 6. 7. 8.
2.3. Ηχογραφήστε το δείγμα ομιλίας του παιδιού. Καταγράψτε τις παρατηρήσεις από την
απομαγνητοφώνησή του.
Παρατηρήσεις:
2.4. Ηχογραφήστε το δείγμα ομιλίας του παιδιού. Καταγράψτε τις παρατηρήσεις από την
απομαγνητοφώνησή του.
Παρατηρήσεις:
3. Επίπεδο Παρέμβασης
Εφόσον ολοκληρώσετε τη διαδικασία της χορήγησης της δοκιμασίας, ελέγξτε και αναλύστε τα
αποτελέσματα.
Εάν το παιδί στις ασκήσεις κατανόησης και ακουστικής αντίληψης έχει δώσει περισσότερες από
τέσσερις λανθασμένες απαντήσεις σε κάθε σετ, αυτό σημαίνει ότι δεν έχει πλήρη αντίληψη του
ήχου. Σε αυτό το σημείο διακόψετε τη χορήγηση και επικεντρωθείτε σε ασκήσεις και
δραστηριότητες για την ανάπτυξη της ακουστικής αντίληψης του ήχου.
Εάν το παιδί στις ασκήσεις κατανόησης και ακουστικής αντίληψης έχει δώσει λιγότερες από
τέσσερις λανθασμένες απαντήσεις σε κάθε σετ, αυτό σημαίνει ότι κατανοεί και αντιλαμβάνεται τον
ήχο. Προχωρήστε σε επόμενες δοκιμασίες. Δείτε πως ανταποκρίνεται σε δραστηριότητες για
μεμονωμένη θέση, επίπεδο συλλαβής, λέξης, φράσης κ.α. στον επαναληπτικό, αυτόματο και
αυθόρμητο λόγο. Βρείτε το επίπεδο κατάκτησης του ήχου που βρίσκεται το παιδί και κινηθείτε με
βάση τα βήματα της θεραπευτικής διαδικασίας που αναγράφονται στο θεωρητικό μέρος.
/ð/ Τοποθέτηση ήχου
18. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΦΩΩΝΗΜΑΤΟΣ /ð/

Τοποθέτηση αρθρωτών: Τοποθετείστε τη γλώσσα σας ανάμεσα στα δόντια σας. Βεβαιωθείτε ότι μόνο η
άκρη της γλώσσας σας είναι ορατή. Φυσήξτε τον αέρα πάνω από την κορυφή της γλώσσας σας.
Βεβαιωθείτε ότι η φωνή σας είναι ενεργοποιημένη. Όταν αγγίζετε το λαιμό σας πρέπει να υπάρχει
δόνηση. Ο ήχος /ð/ είναι ηχηρός, εξακολουθητικός ήχος. Συνδυάστε τον ήχο των /ð/ μέσω
σημασιολογικών δομών, για παράδειγμα με μια ενέργεια, ένα αντικείμενο ή ένα ζώο που έχει κάποια
χαρακτηριστικά του ήχου, π.χ. ο ήχος «του τυφώνα ή του ανεμοστρόβιλου».
Οπτικά συνθήματα:
I. Αφού τοποθετήσετε την άκρη της γλώσσας ανάμεσα στα δόντια, κάντε μια γροθιά το χέρι σας και
τοποθετήστε τον αντίχειρα μεταξύ του δείκτη και του δεύτερου δακτύλου, καθώς παράγετε τον ήχο.
Αυτή η θέση των δακτύλων δείχνει την εξώθηση της γλώσσας.
II. Δείχνετε την άκρη της γλώσσας σας με το δείκτη σας, ενώ προεξέχει ανάμεσα από τα δόντια σας.
Καθώς προφέρετε τον ήχο /ð/, το χέρι σας κινείται μακριά από το στόμα.
Πριν ξεκινήσετε
➡ Βεβαιωθείτε ότι το παιδί είναι σε θέση να τοποθετεί σωστά τους αρθρωτές.
➡ Δείξτε τη σωστή θέση της γλώσσας για το /ð/ και δείτε αν το παιδί μπορεί να σας μιμηθεί.
➡ Συζητήστε τι κάνετε κατά την παραγωγή του /ð/ και συγκρίνετέ το με το τι κάνει το παιδί.
➡ Βεβαιωθείτε ότι το παιδί γνωρίζει, με απλά λόγια, αυτό που καλείστε από κοινού να επιτύχετε.
➡ Μην επιχειρήσετε να χρησιμοποιήσετε τη διαδικασία με παιδιά κάτω των τεσσάρων ετών, εκτός εάν
είστε σίγουροι ότι μπορούν να ακολουθήσουν τις οδηγίες.
Στοματοπροσωπικές ασκήσεις για τον κινητικό σχεδιασμό

Οι στοματοπροσωπικές ασκήσεις είναι μη λεκτικές δραστηριότητες που συνεπάγονται αισθητηριακή
διέγερση, συμμετέχουν τα όργανα ομιλίας όπως τα χείλη, το σαγόνι, η γλώσσα, η μαλακή υπερώα, ο
λάρυγγας, και οι αναπνευστικοί μύες που προορίζονται να επηρεάσουν τις φυσιολογικές βάσεις του
στοματοφαρυγγικού μηχανισμού και έτσι μπορούν να βελτιώσουν τις λειτουργίες του.
Arvedson, Clark, Frymark, Lazarus, Lof, McCauley, Mullen, Schooling & Strand (2007).
(Ασκήσεις που μπορεί να βοηθήσουν για την ορθή παραγωγή του φωνήματος /ð/ είναι οι αναπνευστικές
ασκήσεις-σβήσιμο κεριού, ανύψωση και εξώθηση της γλώσσας κ.α.).
Για την τοποθέτηση του φωνήματος /ð/ πρέπει:
1. Μικρό άνοιγμα μεταξύ των δοντιών.

2. Τοποθέτηση της γλώσσας ανάμεσα στα δόντια για την παραγωγή του ήχου /ð/.
3. Η ροή του αέρα εξέρχεται απαλά.
4. Ο λαιμός πάλλεται.

Παρακάτω αναφέρονται τα βήματα που δίνονται στο παιδί για την πρακτική εξάσκηση. Βεβαιωθείτε ότι
το παιδί μπορεί να προφέρει τον ήχο σε κάθε βήμα με συνέπεια και ακρίβεια, πριν προχωρήσετε στο
επόμενο. Το παιδί δεν θα είναι σε θέση να κάνει το επόμενο βήμα επιτυχώς, εάν δυσκολεύεται να
παράγει τον ήχο στα πρώτα βήματα. Πολλές φορές μπορεί να παραμείνετε στο αρχικό στάδιο για
πολλούς μήνες. Χρειάζεται να έχετε εφόδια όπως, πολλή υπομονή, ενθάρρυνση, και επαναλαμβανόμενη
πρακτική.
Για την παραγωγή του ήχου /ð/:

• Η άκρη της γλώσσας να τοποθετείται ελαφρώς μεταξύ των άνω και των κάτω μπροστινών δοντιών
(ελαφρύ δάγκωμα της γλώσσας).
• Τα χείλη, θα πρέπει να διαμορφωθούν σε ένα μικρό χαμόγελο.
• Κατά την παραγωγή του ήχου /ð/ μπορείτε να αισθανθείτε τη δόνηση στον λαιμό.
1ο βήμα: Στην αρχή, είναι πολύ χρήσιμο να παρέχετε στο παιδί πολλαπλά ακουστικά ερεθίσματα με τη
σωστή παραγωγή του ήχου. Για παράδειγμα, αφιερώστε λίγο χρόνο καθημερινά προφέροντας λέξεις με
τον ήχο στόχο, δείχνοντας παράλληλα στο παιδί την τοποθέτηση.
Σκόπιμα πείτε 2 ή 3 λέξεις λανθασμένα (δηλαδή "φέλω” αντί για “θέλω” ). Δείτε αν το παιδί μπορεί να
αντιληφθεί το λάθος. Αυτό θα συμβάλει στην αύξηση της ακουστικής ευαισθητοποίησης του ήχου-
στόχου. Αν το παιδί δεν μπορεί να εντοπίσει το λάθος, μπορείτε να επαναλάβετε ταυτόχρονα τη σωστή
και τη λανθασμένη παραγωγή λέξης, έτσι ώστε να μειώσετε τα κριτήρια επιλογής και να δείτε αν το παιδί
μπορεί να ακούσει τη διαφορά με αυτόν τον τρόπο.
2ο βήμα: Δείτε αν το παιδί μπορεί να μιμηθεί τον ήχο - στόχο. Αυτό είναι το πιο δύσκολο βήμα. Μην
προχωρήσετε στο επόμενο βήμα, αν το παιδί δεν μπορεί να μιμηθεί με συνέπεια και ακρίβεια την
παραγωγή σας στον συγκεκριμένο ήχο- στόχο.
3ο βήμα: Εφόσον το παιδί είναι σε θέση να μιμηθεί μεμονωμένα τον ήχο, περνάτε στη μίμηση συλλαβών
και λέξεων και συνεχίζετε την παρέμβαση έως ότου το παιδί να γενικεύσει τον ήχο- στόχο.
Θυμηθείτε: Βεβαιωθείτε ότι οι φωνητικές χορδές δονούνται. Για να ελέγξει το παιδί τις φωνητικές
χορδές, βάλτε το πίσω μέρος του χεριού του στον λαιμό σας. Έπειτα προφέρετε τον ήχο /ð/. Το παιδί
αισθάνεται τους κραδασμούς, με αυτόν τον τρόπο κατανοεί την ηχηρότητα του ήχου.

Τοποθέτηση αρθρωτών (γλώσσα, χείλη, δόντια) για τη σωστή παραγωγή του ήχου /ð/.
Για τη σωστή παραγωγή του ήχου /ð/, θα πρέπει να τοποθετήσετε τη γλώσσα σας ανάμεσα στα
μπροστινά δόντια. Η γλώσσα πρέπει να προεξέχει ελάχιστα έξω από το στόμα για να παραχθεί ο σωστός
ήχος. Φυσάμε τον αέρα με θόρυβο και ταυτόχρονα προφέρουμε τον ήχο.
Οπτικές υπενθυμίσεις του ήχου /ð/

Χρησιμοποιήστε τις παρακάτω οπτικές υπενθυμίσεις για να βοηθήσετε το παιδί όταν ακούει ή παράγει
τον ήχο.
-Δείξτε στο παιδί το σύμβολο για την εξώθηση της γλώσσας (εικόνα 1) με την κάρτα ή σχηματίστε το με
το χέρι σας, όταν δεν τοποθετεί σωστά τους αρθρωτές. (Χρησιμοποιήστε τις παρακάτω εικόνες για να
σας βοηθήσουν).
-Κόψτε τις κάρτες και τοποθετήστε τις μπροστά στο παιδί ή δώστε τις στους γονείς για να τις
τοποθετήσουν στο σπίτι (σε μέρη όπου το παιδί έχει οπτική επαφή π.χ. στην πόρτα του ψυγείου, στον
καθρέφτη του μπάνιου, κλπ.) Αυτό θα παρέχει στο παιδί μια οπτική υπενθύμιση για τη σωστή χρήση του
ήχου/ð/.
- Δείξτε το λαιμό σας καθώς είστε έτοιμοι να παράγετε τον ήχο (εικόνα 2) για υπενθύμιση της
ηχηρότητας. Το παιδί θα σας μιμηθεί καθώς προφέρει τον ήχο.
Καθημερινή πρακτική εξάσκηση

Πρέπει να εξηγήσετε στους γονείς ότι για να αυτοματοποιηθεί και να γενικευθεί ο ήχος θα πρέπει να
συνεχίσουν την πρακτική εξάσκηση και στο σπίτι με τις υποδείξεις και την καθοδήγηση που θα τους
παρέχετε.
Εικόνα 1 Εικόνα 2
Λεκτικά συνθήματα
Ξεκινήστε την εξάσκηση σε επίπεδο μεμονωμένου ήχου με το παιδί, προφέροντας
τον αργά και καθαρά λίγες φορές. Αυτό βοηθά το παιδί να κατανοήσει και να
εστιάσει στον ήχο, επίσης του παρέχετε ένα σωστό παράδειγμα προς μίμηση.
Κάντε πρακτική εξάσκηση έως ότου το παιδί να είναι σε θέση να ελέγχει τον ήχο.
Στη συνέχεια , προσθέστε σταδιακά τα φωνήεντα για τον σχηματισμό απλών
συλλαβών. Για παράδειγμα /δα/, δο/ /δε/ κ.τ.λ. Στη συνέχεια δοκιμάστε να
αλλάξετε τη θέση του ήχου, όπως για παράδειγμα /αδ/, /εδ/ κτλ, για να δείτε σε
ποια θέση, το παιδί ανταπεξέρχεται καλύτερα.
Οπτικά συνθήματα
Ο τρόπος που τοποθετούμε τα όργανα ομιλίας μας για να παράγουμε τον ήχο /ð/
είναι πλήρως ορατός, ο οποίος πραγματικά βοηθά τα παιδιά να καταλάβουν τι
συμβαίνει κατά την παραγωγή του ήχου . Ακουμπώντας το λαιμό σας για την
υπενθύμιση της ηχηρότητας, τοποθετήστε την άκρη της γλώσσας σας ανάμεσα
στα δόντια σας και δείξτε το στο παιδί. Ένας καθρέφτης είναι μεγάλη βοήθεια για
τη δραστηριότητα αυτή , έτσι ώστε το παιδί να μπορεί να ελέγξει τα όργανα
ομιλίας κατά την τοποθέτηση . Στη συνέχεια , απλώς ενθαρρύνετε το παιδί να
φυσήξει μέσα από τα δόντια του, ενώ παράλληλα ακουμπάει τον λαιμό του! Αυτό
δημιουργεί τον ηχηρό ήχο /ð/.
Απτικά συνθήματα
Όταν παράγεται ο ήχος /ð/, εκτός από τον έλεγχο στον καθρέφτη για την ακρίβεια
της θέσης των οργάνων ομιλίας, το παιδί ακουμπάει με το χέρι τον λαιμό του για
να αισθανθεί τις δονήσεις των φωνητικών χορδών. Με αυτόν τον τρόπο κατανοεί
την ηχηρότητα του ήχου
Δραστηριότητες
Για να κάνετε την πρακτική εξάσκηση διασκεδαστική και συναρπαστική για το
παιδί, ενσωματώστε τα παιχνίδια και τις ανταμοιβές στη θεραπεία σας.
Χρησιμοποιήστε τις πολύχρωμες κάρτες του ήχου /ð/ σε λέξεις για να παίξετε
παιχνίδια όπως το “bingo” ή το "I Spy". Μπορείτε επίσης να παίξετε παιχνίδια όπου
το παιδί καλείται να συμπληρώσει μια πρόταση π.χ. “Δίνω.....”. Αφήστε το παιδί να
χρησιμοποιήσει τη φαντασία του! Τα "πράγματα που θα δώσει" το παιδί μπορεί να
είναι αστεία ή ανόητα, ακόμα και αν το αντικείμενο που επιλέξατε είναι εντελώς
συνηθισμένο.
Οι λογοθεραπευτές χρησιμοποιούν μια ποικιλία τεχνικών για να διδάξουν τη

σωστή παραγωγή του ήχου /ð/. Ένας τρόπος είναι η συζήτηση με το παιδί,
εξηγώντας του με απλά λόγια πώς τοποθετούνται οι αρθρωτές (τα χείλη, η
γλώσσα, τα δόντια, κ.λπ.), κατά την παραγωγή του ήχου.
Αν το παιδί δυσκολεύεται να ακολουθήσει οπτικοακουστικές οδηγίες, τότε ο
θεραπευτής μπορεί να παρέμβει με το χέρι του στο στόμα του παιδιού,
(χρησιμοποιώντας πάντα γάντια), για να βοηθήσει το παιδί να αισθανθεί και να
τοποθετήσει τους αρθρωτές στη σωστή θέση. Μια άλλη μέθοδος
εκπαίδευσης είναι όταν χειριζόμαστε άλλους ήχους με στόχο την παραγωγή
του /ð/.
1. Χρήση καθρέφτη: Ο ήχος /ð/ είναι ένας οπτικός ήχος. Δηλαδή είναι ορατή η
τοποθέτηση των αρθρωτών.
Τα περισσότερα παιδιά αντικαθιστούν τον ήχο /ð/ με το φώνημα /v/. Με τη
χρήση ενός καθρέφτη ή με Web cam, το παιδί είναι σε θέση να πάρει οπτική
ανάδραση (και όχι μόνο ακουστική) για τον ήχο. Πολλά παιδιά ενθουσιάζονται
με το PhotoBooth στο Mac ή με τη μαγνητοσκόπηση κατά τη διάρκεια της
τοποθέτησης για να αναδείξουν με ακρίβεια τον ήχο /ð/.
2. Ο αυτοέλεγχος είναι ένα σημαντικό βήμα για την ομιλία κατά την πρακτική
εξάσκηση. Μαγνητοσκοπείστε το παιδί κατά τη διάρκεια της παραγωγής του
ήχου, έπειτα ακούστε και παρακολουθήστε μαζί το βίντεο έτσι ώστε να
αποφασίσετε από κοινού αν η παραγωγή του ήχου ήταν σωστή ή αν χρειάζεται
περαιτέρω εργασία. Δείτε αν το παιδί μπορεί να κατανοήσει τη σωστή
παραγωγή του ήχου που παρήγαγε. Αναλύστε τα στοιχεία και υπολογίστε τα
ποσοστά. 80-100% ακρίβεια και σταθερότητα είναι το ιδανικό, πριν το παιδί
μετακινηθεί στο επόμενο στάδιο, (δηλαδή, επίπεδο συλλαβής, λέξης κ.τ.λ.).
/ð/ Άρθρωση του φωνήματος - στόχου
Δραστηριότητες
Παρέμβασης
Παραγωγή μεμονωμένου ήχου
/ð/ Ασκήσεις για την αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου - μεμονωμένος ήχος
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/
μεμονωμένα. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο
κάτω μέρος της σελίδας κάθε φορά που ολοκληρώνετε την εξάσκηση. Η συνολική διαδικασία για την πρακτική
εξάσκηση δεν πρέπει να διαρκεί περισσότερο από 5-10 λεπτά.
Εφόσον το παιδί έχει εκπαιδευτεί για τη σωστή τοποθέτηση των οργάνων ομιλίας, κατά τη διάρκεια
της εξάσκησης αν παραχθεί λανθασμένα ο ήχος, λόγω μη σωστής τοποθέτησης της γλώσσας, μην το
διακόπτετε συνεχώς με λεκτικές προτροπές και υποδείξεις. Δείξτε του την παραπάνω κάρτα ή
σχηματίστε την χειρονομία με το χέρι σας. Το παιδί το αντιλαμβάνεται και αυτοδιορθώνεται. Η
κάρτα συμβολίζει την εξώθηση της γλώσσας.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/
Εφόσον το παιδί έχει εκπαιδευτεί για τη σωστή τοποθέτηση των οργάνων ομιλίας, κατά τη διάρκεια
της εξάσκησης με τον δείκτη και το μεσαίο δάκτυλο δείχνουμε την ηχηρότητα (ακουμπώντας το
λαιμό) καθώς παράγουμε τον ήχο.
Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/
ΟΔΗΓΙΕΣ: μεμονωμένα. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο
Παρατηρώ!
Λέμε στο παιδί “Πάμε να δουλέψουμε το /ð/”. Το παιδί πρέπει να εστιάζει στο πρόσωπο σας καθώς εσείς
προφέρετε το /ð/. Χρησιμοποιήστε χειρονομίες για προτροπή ενώ ταυτόχρονα παράγετε και τον ήχο /ð/
(υπενθυμίζετε στο παιδί να τοποθετεί σωστά τη γλώσσα του). Κάνετε αυτό 5-10 φορές.
δδδδδδδδδδδδδδδδ !!!!!
Ο τυφώνας στο πέρασμά του στροβιλίζεται και φωνάζει δδδδδδδδ!!!!
Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/
ΟΔΗΓΙΕΣ: μεμονωμένα. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο
Παρατηρώ!
Λέμε στο παιδί “Πάμε να δουλέψουμε το /ð/”. Το παιδί πρέπει να εστιάζει στο πρόσωπο σας καθώς εσείς
προφέρετε το /ð/. Χρησιμοποιήστε χειρονομίες για προτροπή ενώ ταυτόχρονα παράγετε και τον ήχο /ð/
(υπενθυμίζετε στο παιδί να τοποθετεί σωστά τη γλώσσα του). Κάνετε αυτό 5-10 φορές.
δδδδδδδδδδδδδδδδδδ !!!!!
Ο οδηγός αναπτύσσει ταχύτητα και ακούγεται η μηχανή να φωνάζει δυνατά: δδδδδδδδ δδδ!!!!
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή παραγωγή του ήχου /θ/
Παρατηρώ!
Λέμε στο παιδί: “Πάμε να δουλέψουμε το /ð/”. Το παιδί πρέπει να εστιάζει στο πρόσωπό σας
καθώς εσείς προφέρετε το /ð/. Χρησιμοποιήστε χειρονομίες για προτροπή ενώ ταυτόχρονα
παράγετε και τον ήχο /ð/. Κάνετε αυτό 5-10 φορές.
Θυμάμαι....τα τέσσερα μυστικά!
1 Δαγκώνω τη γλώσσα.
2 Τοποθετώ τα χείλη σε θέση “χαμόγελο”.
3 Φωνάζω δυνατά!
4 Ακουμπάω το λαιμό (δονείται).
Άρθρωση Συλλαβών
ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΛΛΑΒΗΣ ΣΦ
/i/
(δι)
/u/ /e/
(δου) (δε)
/ð/
/o/ /a/
(δο) (δα)
ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΛΛΑΒΗΣ ΦΣ
/i/
(ιδ)
/u/ /e/
(ουδ) (εδ)
/ð/
/o/ /a/
(οδ) (αδ)
ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΨΕΥΔΟΛΕΞΗΣ ΦΣΦ
/i/
(ιδι)
/u/ /e/
(ουδου) (εδε)
/ð/
/o/ /a/
(οδο) (αδα)
ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΛΛΑΒΗΣ ΣΦΣ
/i/
(διδ)
/u/ /e/
(δουδ) (δεδ)
/ð/
/o/ /a/
(δοδ) (δαδ)
Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. To παιδί πρέπει να επαναλάβει μετά από εσάς τις συλλαβές ή τις
ΟΔΗΓΙΕΣ: ψευδολέξεις. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα
αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας, κάθε φορά που ολοκληρώνετε την άσκηση.
* Όπου Σ=Σύμφωνο και Φ=Φωνήεν.
ΦΣΦ
αδι
ΦΣΦ αδε
ΣΦ ΦΣΦ αδα
ιδι αδο
δι ιδε εδι αδου
δε ιδα εδε
δα ιδο εδα
δο ιδου εδο
δου εδου
ΦΣ
ΦΣΦ ΣΦΣ
ιδ
ουδι διδ εδ
ουδε δεδ αδ
ΦΣΦ ουδα οδ
δαδ
ουδο δοδ ουδ
οδι ουδου δουδ
οδε
οδα
οδο
οδου
ΣΦΣΦ
διδε
δοδα
ΣΦ-ΣΦ δαδι
δοδου
δι-δι δεδο
δε-δε
δα-δα
δο-δο
δου-δου
Κάρτες - Aρχική θέση
Όψη 1
δέκα
δέσμη
δέντρο
© 2014 www.upbility.gr © 2014 www.upbility.gr © 2014 www.upbility.gr
50
δέμα
δόντι
δέρμα

δείλι
δένει
δέρμα

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δένει δέμα δέκα
Επίπεδο 1 Επίπεδο 1 Επίπεδο 1
/ð/ /ð/ /ð/
δέρμα δόντι δέντρο
/ð/ /ð/ /ð/
δείλι δέρμα δέσμη
51
Όψη 1
δειλός
δίσκος
δείχνω
52
δίνω
δίψα
δείπνο

Δίας
δίσκος
δείχνει

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δείχνει δείπνο δειλός
Επίπεδο 2 Επίπεδο 2 Επίπεδο 1Α
/ð/ /ð/ /ð/
δίσκος δίνω δείχνω
/ð/ /ð/ /ð/
Δίας δίψα δίσκος
53
Όψη 1
δάδα
δάσος
δάφνη
54
δύο
δαδί
Δανός

δάση
δύτης
δάκρυ

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δάκρυ δαδί δάδα
/ð/ /ð/ /ð/
δάση Δανός δάσος
Επίπεδο 1 Επίπεδο 1Α Επίπεδο 1Α
/ð/ /ð/ /ð/
δύτης δύο δάφνη
Επίπεδο 1Α Επίπεδο 1 Επίπεδο 2
55
Όψη 1
δύση
δώσε
δούκας
56
δίχτυ
δώρο
δούλος

δώρα
δοκός
δουλειά
Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δώρα δίχτυ δύση
/ð/ /ð/ /ð/
δοκός δώρο δώσε
/ð/ /ð/ /ð/
δουλειά δούλος δούκας
57
Όψη 1
δανείζω
δαντέλα
δαγκώνω
58
δάπεδο
δαμάζω
δάγκωμα

Δανία
δασάκι
δαγκάνα

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δαγκάνα δάγκωμα δαγκώνω
/ð/ /ð/ /ð/
Δανία δαμάζω δανείζω
/ð/ /ð/ /ð/
δασάκι δάπεδο δαντέλα
59
Όψη 1
δασικός
δάχτυλο
δασκάλα
60
δάκρυα
δεμένος
Δαίδαλος

δεκάρα
δακρύζω
δάσκαλος

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δακρύζω δάκρυα δασικός
/ð/ /ð/ /ð/
δάσκαλος δεμένος δάχτυλο
Επίπεδο 4Α Επίπεδο 3Α Επίπεδο 4
/ð/ /ð/ /ð/
δεκάρα Δαίδαλος δασκάλα
Επίπεδο 3 Επίπεδο 3Α Επίπεδο 4
61
Όψη 1
δεξιά
δεμάτι
δεκάδα
62
δέκατο
Δευτέρα
δεντράκια
1ο................................................10ο

δελφίνι
δεσμίδα
δεύτερη

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δελφίνι δέκατο δεκάδα
/ð/ /ð/ /ð/
δεύτερη Δευτέρα δεμάτι
/ð/ /ð/ /ð/
δεσμίδα δεντράκια δεξιά
63
Όψη 1
δοξάρι
δώδεκα
δέχομαι
12
64
δοχείο
δοκάρι
δύναμη

δίδυμα
δόλωμα
δυνατός
Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δόλωμα δοκάρι δέχομαι
/ð/ /ð/ /ð/
δίδυμα δοχείο δοξάρι
/ð/ /ð/ /ð/
δυνατός δύναμη δώδεκα
65
Όψη 1
δαχτυλίδι
δανείζομαι
δαγκωματιά
66
δαντελωτό
δαμάσκηνο
δακρυσμένος

δακτυλάκι
δαμασκηνί
δορυφόρος
Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δακτυλάκι δακρυσμένος δαγκωματιά
/ð/ /ð/ /ð/
δαμασκηνί δαμάσκηνο δαχτυλίδι
/ð/ /ð/ /ð/
δορυφόρος δαντελωτό δανείζομαι
67
Όψη 1
δεκάγωνο
δεσποινίδα
δακτυλόκουκλες
68
δεξαμενή
δοκιμάζω
δασοφύλακας

δολάρια
δερμάτινο
δακτυλήθρα

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δακτυλήθρα δασοφύλακας δακτυλόκουκλες
/ð/ /ð/ /ð/
δερμάτινο δεξαμενή δεκάγωνο
/ð/ /ð/ /ð/
δολάρια δοκιμάζω δεσποινίδα
69
Όψη 1
δανέζικη
διαιτητής
Δημοσθένης
70
δημαρχείο
δηλητήριο
δημητριακά

δημοτικό
δυναμίτης
δεινόσαυρος

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
δημοτικό δημητριακά Δημοσθένης
/ð/ /ð/ /ð/
δεινόσαυρος δηλητήριο διαιτητής
Επίπεδο 5 Επίπεδο 5Α
Επίπεδο 6Α
/ð/ /ð/ /ð/
δυναμίτης δημαρχείο δανέζικη
71
Αρχική Θέση Ήχου
Επίπεδο λέξης. Δισύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το παιδί
ΟΔΗΓΙΕΣ: να πει κάθε λέξη 3 φορές. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθειά
του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας, κάθε φορά που ολοκληρώνετε
την εξάσκηση.
1 2 4
δέκα δέμα δένει δέρμα
5 6 7 8
δέντρο δίνει δείπνο δείχνω
9 10 11 12
δίσκος δίψα δάδα δάκρυ
13 14 15 16
δάφνη δύο δάσος δύτης
Επίπεδο λέξης. Δισύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το παιδί
17 18 20
δύση δίχτυ δώρο δώρα
21 22 23 24
δώσε δούκας δούλος δουλειά
25 26 27 28
δόντι δειλός Δίας δάση
29 30 31 32
Δανός δαδί δοκός δέσμη
Επίπεδο λέξης. Τρισύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το παιδί
33 34 36
δαγκώνω δαγκάνα δανείζω Δανία
37 38 39 40
δαντέλα δασάκι δάκρυα δακρύζω
41 42 43 44
δάχτυλο δεμένος δάσκαλος δασκάλα
45 46 47 48
δάπεδο δαμάζω Δαίδαλος δεκάρα
Επίπεδο λέξης. Τρισύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το παιδί
49 50 52
1ο.........................
δεκάδα δέκατο δελφίνι δεμάτι
53 54 55 56
Δευτέρα δεύτερη δεξιά δεντράκια
57 58 59 60
δοκάρι δόλωμα δοξάρι δίδυμα
61 62 63 64
δοχείο
12 δώδεκα δύναμη δυνατός
Επίπεδο λέξης. Πολυσύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το
ΟΔΗΓΙΕΣ: παιδί να πει κάθε λέξη 3 φορές. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/. Επιβραβεύστε το παιδί για την
προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας, κάθε φορά που
ολοκληρώνετε την εξάσκηση.
65 66 68
δαχτυλίδι δαμάσκηνο δακτυλάκι δαντελωτό
69 70 71 72
δανείζομαι δορυφόρος δασοφύλακας δεινόσαυρος
73 74 75 76
δημοτικό δημητριακά δεσποινίδα δολάρια
77 78 79 80
δεκάγωνο δεξαμενή δερμάτινο δοκιμάζω
Δισύλλαβες λέξεις: Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή
ΟΔΗΓΙΕΣ: παραγωγή του ήχου /ð/ σε κάθε λέξη. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα
αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας κάθε φορά που ολοκληρώνετε την εξάσκηση. Η συνολική
διαδικασία για την πρακτική εξάσκηση δεν πρέπει να διαρκεί περισσότερο από 5-10 λεπτά.
Ακούω και επαναλαµβάνω!
Λέτε στο παιδί: “Άκουσε με τώρα προσεκτικά, όλες οι λέξεις που θα σου πω αρχίζουν με τον ήχο /ð/”. Διαβάστε μία
μία τις λέξεις, το παιδί, προσέχει, ακούει και επαναλαμβάνει τη λέξη που άκουσε. Χρησιμοποιήστε κατά την
παραγωγή του ήχου /ð/ χειρονομίες σε κάθε λέξη (υπενθυμίστε τη σωστή τοποθέτηση του ήχου).
/ði/ /ðe/ /ða/ /ðo/ /ðu/
δεινά δέμα δάδα δόγμα δούλα

δίχως δέκα δαδί δόλος δούλος
δίψα δέκτης δάκος δόρυ δουλειά
δίκη δέλτα δάσος δοκός δούμε
δίνη δέος δάφνη δομή δούκας
δήμος δένω δάκρυ δόντι
Δήλος δέντρο δάση δόξα
δείγμα δέσμη Δάκης δώρο
δίχτυ δέρμα Δανός δώμα
Τρισύλλαβες λέξεις: Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή
Λέτε στο παιδί: “Άκουσε με τώρα προσεκτικά, όλες οι λέξεις που θα σου πω αρχίζουν με τον ήχο /ð/”. Διαβάστε
μία μία τις λέξεις, το παιδί, προσέχει, ακούει και επαναλαμβάνει τη λέξη που άκουσε. Χρησιμοποιήστε κατά
την παραγωγή του ήχου /ð/ χειρονομίες σε κάθε λέξη (υπενθυμίστε τη σωστή τοποθέτηση του ήχου).
δύναμη δεκάδα δαγκάνα δόκανο δουκάτο

δυνατός δεκάρα δάγκωμα δοκάρι δούκισσα
δύσκολο δέκατο δαγκώνω δοκιμή δουλεύω
δυτικά δελτίο δάκρυα δόλωμα δούλεμα
δηλαδή δελφίνι δακρύζω δόμηση δούλεψη
δηλώνω δεμάτι δαμάζω δοξάζω δουλικός
δήμαρχος δεμένο δανείζω δοξάρι
δίαιτα δένομαι δανεικά δοχείο
δίδυμα δεξιά δάνειο δώδεκα
δίκαιο δεσμίδα Δανία δωρεάν
διπλώνω Δέσποινα δαντέλα
διχάλα δεσπότης δαπάνη
Δημήτρης Δευτέρα δάπεδο
δειλινό δεύτερη δασάκι
δειλιάζω δέχομαι δασικό
δασκάλα
δάσκαλος
δάχτυλο
Πολυσύλλαβες λέξεις: Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή
Λέτε στο παιδί: “Άκουσε με τώρα προσεκτικά, όλες οι λέξεις που θα σου πω αρχίζουν με τον ήχο /ð/”. Διαβάστε
δηλητήριο δεδομένο δαγκωματιά δοκιμάζω δουλεύουμε

δημαρχείο δεκάγωνο δακρυσμένος δοκιμασία δουλευταράς
δημητριακά δεκαεννιά δακτυλήθρα δολάρια δουλέμπορος
δημιουργία δεκαέξι δακτυλόκουκλες δολοφόνος δουλοπρεπής
Δημοσθένης δεκαεφτά δαμασκηνί δορυφορική
δημόσιο δεκάλεπτο δαμάσκηνο δορυφόρος
δημοσιογράφος δεκαοκτώ δανέζικη δωμάτιο
δημοφιλής δεκαπέντε δανείζομαι
διαιτητής δεκατέσσερα δαντελένιο
διακόπτης δεκατρία δασοκόμος
δικαστήριο δεξαμενή δασοφύλακας
δυναμίτης δερμάτινο δαφνόφυλλο
δυνατότητα δεσποινίδα δαχτυλάκι
δυσκολία δαχτυλίδι
ΟΔΗΓΙΕΣ: Επανάληψη ζευγών. Επαναλάβετε τις λέξεις ανά ζεύγη (δείπνο-δίνω). Εστιάστε την προσοχή σας για την
καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/ σε κάθε λέξη. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα
αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας κάθε φορά που ολοκληρώνετε την
εξάσκηση. Η συνολική διαδικασία για την πρακτική εξάσκηση δεν πρέπει να διαρκεί περισσότερο από 5-10
λεπτά.
δείπνο - δίνω
δέκα - δέμα
δώρα - δόντια
δέντρο - δένω
Επανάληψη ζευγών. Επαναλάβετε τις λέξεις ανά ζεύγη (δέμα-δέκα). Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή
ΟΔΗΓΙΕΣ:
παραγωγή του ήχου /ð/ σε κάθε λέξη. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα
δέμα - δέκα δώρο - δόλο
δήμος - δίχως δαδί - δασύ
δίκη - δίνη δόρυ - δόση
δόξα - δόνα δώσε - δώθε
δύο - δίνω δίσκος - Δήλος
δόντι - δόρυ δόγμα - δώμα
δείλι - δίνει δάκρυ - δάση
ΟΔΗΓΙΕΣ: Επίπεδο Φράσης. Δισύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Το παιδί επαναλαμβάνει τη φράση μετά από εσάς.
Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/. Επιβραβεύστε το παιδί
για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας, κάθε φορά
που ολοκληρώνετε την εξάσκηση.
1 2 3 4
Έχω δέκα. Να το δέμα. Θα δέσω. Έχω δέρμα.
5 6 7 8
Να το δέντρο. Το παιδί δίνει. Πάω στο δείπνο. Δείχνω αυτό.
9 10 11 12
Να ο δίσκος. Έχω δίψα. Άναψε τη δάδα. Έχω δάκρυ.
13 14 15 16
Να η δάφνη. Έχω δύο. Να το δάσος. Να ο δύτης.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Επίπεδο Φράσης. Δισύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Το παιδί επαναλαμβάνει τη φράση μετά από εσάς.
17 18 19 20
Είδα τη δύση. Να το δίχτυ. Έχω δώρο. Να τα δώρα.
21 22 23 24
Δώσε το τόπι. Να ο δούκας. Είναι δούλος. Έχω δουλειά.
25 26 27 28
Να το δόντι. Είναι δειλός. Να ο Δίας. Να τα δάση.
29 30 31 32
Να ο Δανός. Έχω δαδί. Να η δοκός . Να η δέσμη.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Επίπεδο Φράσης. Τρισύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Το παιδί επαναλαμβάνει τη φράση μετά από εσάς.
33 34 35 36
Δαγκώνω δυνατά! Να η δαγκάνα. Εγώ δανείζω. Να η Δανία.
37 38 39 40
Δώσε τη δαντέλα. Να το δασάκι. Έχει δάκρυα. Εγώ δακρύζω.
41 42 43 44
Να το δάχτυλο. Είναι δεμένος. Να ο δάσκαλος. Να η δασκάλα.
45 46 47 48
Να το δάπεδο. Αυτός δαμάζει. Να ο Δαίδαλος . Να η δεκάρα.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Επίπεδο Φράσης. Τρισύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Το παιδί επαναλαμβάνει τη φράση μετά από εσάς.
49 50 51 52
1ο.......................
Έχω μια δεκάδα. Είναι δέκατο. Να το δελφίνι. Να το δεμάτι.
53 54 55 56
Είναι Δευτέρα. Ήρθε δεύτερη. Πάει δεξιά. Έχω δεντράκια.
57 58 59 60
Να το δοκάρι. Έβαλα δόλωμα. Να το δοξάρι. Να τα δίδυμα.
61 62 63 64
Να το δοχείο.
12
Έχω δώδεκα. Έχει δύναμη. Είναι δυνατός.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Επίπεδο Φράσης. Πολυσύλλαβες λέξεις. Αρχική θέση. Το παιδί επαναλαμβάνει τη φράση μετά από εσάς.
65 66 67 68
Έχω το δαχτυλίδι. Φάε δαμάσκηνο. Να το δαχτυλάκι. Είναι δαντελωτό.
69 70 71 72
Εγώ δανείζομαι. Να ο δορυφόρος. Να ο δασοφύλακας. Να ο δεινόσαυρος.
73 74 75 76
Πάω δημοτικό. Έχω δημητριακά. Να η δεσποινίδα. Έχω δολάρια.
77 78 79 80
Να το δεκάγωνο. Να η δεξαμενή. Έχω δερμάτινο. Εγώ δοκιμάζω.
Προτάσεις επανάληψης για την αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε αρχική
/ð/ θέση - επίπεδο φράσης.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το παιδί πρέπει να επαναλάβει τη φράση μετά από εσάς.
Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ στην αρχή της λέξης. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθειά του.
Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας, κάθε φορά που ολοκληρώνετε την
άσκηση.
Λέξεις στόχος: δέντρο, δέμα, δύτης, δάσος
δέντρο δέμα
1. Να το δέντρο. 1. Να το δέμα.
2. Θέλω το δέντρο. 2. Θέλω το δέμα.
3. Πάρε το δέντρο. 3. Πάρε το δέμα.
4. Δώσε το δέντρο. 4. Δώσε το δέμα.
5. Κοίτα το δέντρο. 5. Κοίτα το δέμα.
6. Άσε το δέντρο. 6. Άσε το δέμα.
7. Φέρε το δέντρο. 7. Φέρε το δέμα.
δύτης δάσος
1. Να ο δύτης. 1. Να το δάσος.
2. Θέλω τον δύτη. 2. Πάω στο δάσος.
3. Πάρε τον δύτη. 3. Έλα στο δάσος.
4. Μίλα στον δύτη. 4. Πάμε στο δάσος.
5. Κοίτα τον δύτη. 5. Κοίτα το δάσος.
6. Άσε τον δύτη. 6. Είμαι στο δάσος.
7. Πού είναι ο δύτης; 7. Πού είναι το δάσος;
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το παιδί πρέπει να επαναλάβει την πρόταση /φράση μετά από εσάς.
άσκηση.
Λέξεις στόχος: δώσε, δώρο, δόντι, δάδα
δώσε δώρο
1. Δώσε το δέμα. 1. Να το δώρο.

2. Δώσε το δώρο. 2. Θέλω το δώρο.
3. Δώσε τη δάδα. 3. Πάρε το δώρο.
4. Δώσε το δόρυ. 4. Δώσε το δώρο.
5. Δώσε τον δίσκο. 5. Κοίτα το δώρο.
6. Δώσε το δόντι. 6. Άσε το δώρο.
7. Δώσε τη δάφνη. 7. Φέρε το δώρο.
δόντι δάδα
1. Να το δόντι. 1. Να η δάδα.
2. Θέλω το δόντι. 2. Θέλω τη δάδα.
3. Πάρε το δόντι. 3. Πάρε τη δάδα.
4. Δώσε το δόντι. 4. Δώσε τη δάδα.
5. Κοίτα το δόντι. 5. Κοίτα τη δάδα.
6. Άσε το δόντι. 6. Άσε τη δάδα.
7. Φέρε το δόντι. 7. Φέρε τη δάδα.
άσκηση.
Λέξεις στόχος: δάχτυλο, δασκάλα, δεμάτι, δελφίνι
δάχτυλο δασκάλα
1. Να το δάχτυλο. 1. Να η δασκάλα.
2. Θέλω το δάχτυλο. 2. Θέλω τη δασκάλα.
3. Πάρε το δάχτυλο. 3. Πάρε τη δασκάλα.
4. Δώσε το δάχτυλο. 4. Μίλα στη δασκάλα.
5. Κοίτα το δάχτυλο. 5. Κοίτα τη δασκάλα.
6. Άσε το δάχτυλο. 6. Άσε τη δασκάλα.
7. Σήκωσε το δάχτυλο. 7. Έλα δασκάλα.
δεμάτι δελφίνι
1. Να το δεμάτι. 1. Να το δελφίνι.
2. Θέλω το δεμάτι. 2. Θέλω το δελφίνι.
3. Πάρε το δεμάτι. 3. Πάρε το δελφίνι.
4. Δώσε το δεμάτι. 4. Δώσε το δελφίνι.
5. Κοίτα το δεμάτι. 5. Κοίτα το δελφίνι.
6. Άσε το δεμάτι. 6. Άσε το δελφίνι.
7. Φέρε το δεμάτι. 7. Φέρε το δελφίνι.
άσκηση.
Λέξεις στόχος: δοχείο, δίδυμα, δώδεκα, δυνατός
δοχείο δίδυμα
1. Να το δοχείο. 1. Να τα δίδυμα.
2. Θέλω το δοχείο. 2. Θέλω τα δίδυμα.
3. Πάρε το δοχείο. 3. Πάρε τα δίδυμα.
4. Δώσε το δοχείο. 4. Δώσε τα δίδυμα.
5. Κοίτα το δοχείο. 5. Κοίτα τα δίδυμα.
6. Άσε το δοχείο. 6. Άσε τα δίδυμα.
7. Φέρε το δοχείο. 7. Μίλα στα δίδυμα.
12 δώδεκα
1. Να το δώδεκα.
2. Είναι δώδεκα.
δυνατός
1. Είμαι δυνατός.
2. Είσαι δυνατός.
3. Πάρε το δώδεκα. 3. Είναι δυνατός.
4. Δώσε το δώδεκα. 4. Να ο δυνατός.
5. Κοίτα το δώδεκα. 5. Κοίτα τον δυνατό.
6. Άσε το δώδεκα. 6. Άσε τον δυνατό.
7. Φέρε το δώδεκα. 7. Φέρε τον δυνατό.
άσκηση.
Λέξεις στόχος: δαχτυλίδι, δαμάσκηνο, δεσποινίδα, δασοφύλακας
δαχτυλίδι δαμάσκηνο
1. Να το δαχτυλίδι. 1. Να το δαμάσκηνο.
2. Θέλω το δαχτυλίδι. 2. Θέλω το δαμάσκηνο.
3. Πάρε το δαχτυλίδι. 3. Πάρε το δαμάσκηνο.
4. Δώσε το δαχτυλίδι. 4. Δώσε το δαμάσκηνο.
5. Κοίτα το δαχτυλίδι. 5. Κοίτα το δαμάσκηνο.
6. Άσε το δαχτυλίδι. 6. Άσε το δαμάσκηνο.
7. Φέρε το δαχτυλίδι. 7. Φάε το δαμάσκηνο.
δεσποινίδα δασοφύλακας
1. Να η δεσποινίδα. 1. Να ο δασοφύλακας.
2. Θέλω τη δεσποινίδα. 2. Θέλω τον δασοφύλακα.
3. Πάρε τη δεσποινίδα. 3. Πάρε τον δασοφύλακα.
4. Δώσε τη δεσποινίδα. 4. Φώναξε τον δασοφύλακα.
5. Κοίτα τη δεσποινίδα. 5. Κοίτα τον δασοφύλακα.
6. Άσε τη δεσποινίδα. 6. Άσε τον δασοφύλακα.
7. Φέρε τη δεσποινίδα. 7. Πού είναι ο δασοφύλακας;
άσκηση.
Λέξεις στόχος: δημητριακά, δεινόσαυρος, διαιτητής, δυναμίτης
δημητριακά δεινόσαυρος
1. Δώσε τα δημητριακά. 1. Να ο δεινόσαυρος.

2. Να τα δημητριακά. 2. Θέλω τον δεινόσαυρο.
3. Θέλω τα δημητριακά. 3. Πάρε τον δεινόσαυρο.
4. Πάρε τα δημητριακά. 4. Δώσε τον δεινόσαυρο.
5. Κοίτα τα δημητριακά. 5. Κοίτα τον δεινόσαυρο.
6. Άσε τα δημητριακά. 6. Άσε τον δεινόσαυρο.
7. Φέρε τα δημητριακά. 7. Φέρε τον δεινόσαυρο.
διαιτητής δυναμίτης
1. Να ο διαιτητής. 1. Να ο δυναμίτης.
2. Θέλω τον διαιτητή. 2. Θέλω τον δυναμίτη.
3. Πάρε τον διαιτητή. 3. Πάρε τον δυναμίτη.
4. Φώναξε τον διαιτητή. 4. Δώσε τον δυναμίτη.
5. Κοίτα τον διαιτητή. 5. Κοίτα τον δυναμίτη.
6. Άσε τον διαιτητή. 6. Άσε τον δυναμίτη.
7. Μίλα στον διαιτητή. 7. Φέρε τον δυναμίτη.
/ð/ θέση - επίπεδο πρότασης.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το παιδί πρέπει να επαναλάβει την πρόταση μετά από
εσάς.Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ στην αρχή της λέξης. Επιβραβεύστε το παιδί για την
ολοκληρώνετε την άσκηση.
1. Άναψε τη δάδα.
2. Το δαδί είναι αναμμένο.
3. Ο Δάκης είδε τα δάση.
4. Το δάσος είναι μακριά.
5. Η δάφνη είναι φυτό.
6. Το ρολόι έχει δύο δείκτες.
7. Το δείπνο είναι στις οκτώ.
8. Θα έρθω σε δέκα λεπτά.
9. Το γράμμα του Δήμου είναι το δέλτα.
10. Στο δεξί σου χέρι θα δεις ένα δέντρο.
11. Το δέρμα σου είναι απαλό.
12. Θα πάω δήθεν να τον ρωτήσω κάτι.
13. Η Δήλος είναι όμορφο μέρος.
14. Ο Δήμος νιώθει δέος.
15. Αυτό είναι δικό μου.
16. Αυτή είναι δική μου.
17. Ο Δανός ζει στη Δανία.
18. Δίχως νερό η δίψα δε σβήνει.
19. Ο ψαράς μάζεψε τα δίχτυα του.
20. Δίπλα μου είναι ο δίσκος.
1. Αυτό πρέπει να δοθεί.
2. Η δοκός είναι ψηλή.
3. Η Δόνα τερηδόνα είναι παραμύθι.
4. Όλοι αγαπάνε τη δόξα.
5. Το δόρυ είναι βαρύ.
6. Ο δούκας έρχεται.
7. Δεν υπάρχουν πια δούλοι.
8. Τι δουλειά κάνεις;
9. Πηγαίνει πέρα δώθε!
10. Πήρα πολλά δώρα.
11. Σου πήρα ένα δώρο.
12. Δώσε μου τη δάφνη.
13. Πού άφησες το δώρο του Δάκη;
14. Ο δύτης βούτηξε.
15. Έβαλα στα γλυκά μια δόση αλεύρι.
16. Δώσε μου το τηλέφωνό σου.
17. Με πονάει το δόντι μου.
18. Αυτός είναι κακός, έχει δόλο.
19. Ανέβηκα στο δώμα.
20. Κάθισαν δίπλα δίπλα!
1. Το καβούρι έχει μεγάλες δαγκάνες.
2. Με δάγκωσε ο σκύλος.
3. Ο Δαίδαλος πέταξε ψηλά.
4. Τρέχουν τα δάκρυα από τα μάτια του.
5. Τα μάτια μου δακρύζουν.
6. Η Δαμασκός είναι μια πόλη.
7. Μου δανείζεις ένα βιβλίο;
8. Η Δανία είναι μια χώρα του βορρά.
9. Το φόρεμα έχει δαντέλα.
10. Μείωσαν τις δαπάνες.
11. Το δάπεδο είναι ξύλινο.
12. Δίπλα από το σπίτι μου υπάρχει ένα μικρό δασάκι.
13. Αυτός ο δρόμος είναι δασικός.
14. Η δασκάλα δεν ήρθε.
15. Είμαι δέκατος στη σειρά.
16. Βλέπω τα δελφίνια.
17. Η Δέσποινα ήρθε δεύτερη.
18. Δέχομαι την πρότασή σου.
19. Το δεμάτι είναι δεμένο.
20. Θα το δεις δεξιά.
1. Ο δήμαρχος έκανε μια δήλωση.
2. Ο Δημήτρης δίπλωσε τα ρούχα.
3. Η δούκισσα ζει στο δουκάτο.
4. Είναι πολύ δυνατός.
5. Έχει πολλή δύναμη, είναι δυνατός.
6. Είναι δώδεκα η ώρα.
7. Ο δειλός δειλιάζει εύκολα.
8. Το δοχείο δεν έχει νερό.
9. Δύσκολα θα πάρω δάνειο.
10. Το βιολί παίζεται με δοξάρι.
11. Στην εκκλησία δοξάζουν το Θεό.
12. Ο Δήμος είναι δίκαιος.
13. Έχω μια δίδυμη αδερφή.
14. Η Δήμητρα δουλεύει.
15. Θα δούμε τον δάσκαλο.
16. Μια δοκιμή δε βλάπτει.
17. Ο δήμαρχος κάνει δίαιτα.
18. Ο ψαράς πήρε το δόλωμα.
19. Το δάχτυλο είναι δεμένο.
20. Ο δρόμος έχει μια διχάλα.
1. Μου άφησε σημάδι η δαγκωματιά.
2. Τα μάτια σου είναι δακρυσμένα.
3. Έχω πολλές δακτυλόκουκλες.
4. Η δαντέλα είναι δαμασκηνί.
5. Μου αρέσει πολύ το δαμάσκηνο.
6. Αυτή είναι η δανέζικη σημαία.
7. Ο δασοκόμος είναι στο δάσος.
8. Ο δασοφύλακας προστατεύει το δάσος.
9. Το στεφάνι είναι φτιαγμένο από δαφνόφυλλα.
10. Το μωρό έχει μικρά δακτυλάκια.
11. Ο Δημήτρης μου δώρισε ένα δακτυλίδι.
12. Ποια είναι τα δεδομένα;
13. Η δεξαμενή είναι γεμάτη.
14. Το δεκάγωνο είναι σχήμα.
15. Δεν υπάρχουν πια δεινόσαυροι.
16. Αγόρασα ένα δαντελένιο πουκάμισο.
17. Η Δέσποινα φοράει ένα δερμάτινο μπουφάν.
18. Η δεσποινίδα περιμένει.
19. Ο Δάκης έφαγε δημητριακά.
20. Το φίδι έχει δηλητήριο.
1. Θα σου δώσω δεκαέξι δαμάσκηνα.
2. Ο δολοφόνος είναι στη φυλακή.
3. Η μοδίστρα έχει δακτυλήθρα.
4. Ο δορυφόρος είναι στο διάστημα.
5. Στο σπίτι μου έχω δορυφορική κεραία.
6. Το δέμα είχε έναν δυναμίτη.
7. Tο δωμάτιό μου έχει δαμασκηνί κουρτίνες.
8. Αυτές είναι οι δυνατότητες!
9. Ο δασοφύλακας δυσκολεύεται να δει στο σκοτάδι.
10. Μετά το δεκατρία είναι το δεκατέσσερα.
11. Η Δήμητρα φοιτά σε δημόσιο σχολείο.
12. Ο δήμαρχος πήγε στο δημαρχείο.
13. Ο Δημοσθένης είναι δημοφιλής.
14. Ο διαιτητής διαιτητεύει τον αγώνα.
15. Ο διακόπτης είναι δίπλα στο δερμάτινο παλτό.
16. Ο δικαστής δουλεύει στο δικαστήριο.
17. Αυτά τα μανιτάρια είναι δηλητηριώδη.
18. Η αδερφή μου είναι δεκατεσσάρων χρονών.
19. Έχει πολλές δυνατότητες.
20. Τα δολάρια είναι χρήματα.
/ð/ Γενίκευση του φωνήματος-στόχου με λέξη στόχο. Αρχική θέση.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το παιδί πρέπει να απαντήσει ή να συνεχίσει την πρόταση
χρησιμοποιώντας τη λέξη στόχο. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ στην αρχή της λέξης. Επιβραβεύστε
το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας,
κάθε φορά που ολοκληρώνει την άσκηση.
1. Άναψα τη…. ……..(δάδα).

2. Από το μάτι μου τρέχει ένα……..(δάκρυ).
3. Στη Δανία ζει ο……(Δανός).
4. Τα άγρια ζώα ζούνε στο……..(δάσος).
5. Είναι φυτό η………(δάφνη).
6. Το ρολόι έχει δύο……....(δείκτες).
7. Ελάτε το βράδυ για ………(δείπνο).
8. Με το δάκτυλο…….(δείχνω).
9. Μετά το εννιά είναι το…….(δέκα).
10. Ο Δήμος αρχίζει με το γράμμα…….(δέλτα).
11. Ο ταχυδρόμος έφερε ένα μεγάλο………(δέμα).
12. Στο δάσος έχει πολλά ……..(δέντρα).
13. Τα κορδόνια μου τα……..(δένω).
14. Έχει απαλό ……..(δέρμα).
15. Καθόμαστε……(δίπλα δίπλα).
16. Ο σερβιτόρος κρατάει τον……….(δίσκο).
17. Ο ψαράς μάζευε τα …….(δίχτυα).
18. Θέλω νερό γιατί έχω μεγάλη………..(δίψα).
19. Ο δικηγόρος πήγε στη …………(δίκη).
20. Όχι το αριστερό, αλλά το……(δεξί).

1. Με πονάει το…. ……..(δόντι).

2. Ο αθλητής είναι πάνω στην……..(δοκό).
3. Ο στρατιώτης κρατάει το……(δόρυ).
4. Ο ήλιος δύει, βλέπω τη……..(δύση).
5. Ζει στο δουκάτο, είναι………(δούκας).
6. Ο μπαμπάς δουλεύει στη…….(δουλειά).
7. Τα παλιά χρόνια υπήρχαν ………(δούλοι).
8. Βούτηξε στη θάλασσα ο…….(δύτης).
9. Πηγαίνει πέρα.…….(δώθε).
10. Ο Άγιος Βασίλης φέρνει τα …….(δώρα).
11. Πολλά δώρα, ένα………(δώρο).
12. Εγώ δίνω, εσύ ……..(δίνεις).
13. Ένα δάσος, πολλά……..(δάση).
14. Τα παπούτσια έχουν κορδόνια, είναι……..(δετά).
15. Το αγόρι το λένε……(Δήμο).
16. Το αγόρι το λένε……….(Δάκη).
17. Στην ταράτσα υπάρχει ένα…….(δώμα).
18. Άναψα το………..(δαδί).
19. Δείξε μου το …………(δείγμα).
20. Θα έρθω το……(δείλι).

1. Το καβούρι έχει…. ……..(δαγκάνες).

2. Ο σκύλος με……..(δάγκωσε).
3. Έφτιαξε φτερά ο……(Δαίδαλος).
4. Τα μάτια μου γέμισαν με……..(δάκρυα).
5. Το κορίτσι λέγεται ………(Δανάη).
6. Η τράπεζα δίνει…….(δάνεια).
7. Το πάτωμα λέγεται και………(δάπεδο).
8. Κάνει μάθημα η…….(δασκάλα).
9. Στα χέρια έχω δέκα.…….(δάχτυλα).
10. Είναι το πιο έξυπνο ζώο το …….(δελφίνι).
11. Δεν είναι λυτό, είναι………(δεμένο).
12. Μετά την Κυριακή ακολουθεί η ……..(Δευτέρα).
13. Μετά τον πρώτο ακολουθεί ο……..(δεύτερος).
14. Η γυναίκα του δούκα είναι η ……..(δούκισσα).
15. Δεν είναι εύκολο, είναι……(δύσκολο).
16. Ο δυνατός έχει πολύ……….(δύναμη).
17. Στο δημαρχείο είναι ο…….(δήμαρχος).
18. Πηγαίνω όχι ανατολικά, αλλά………..(δυτικά).
19. Πάω στη δουλειά για να …………(δουλέψω).
20. Τα παιδιά είναι ίδια γιατί είναι……(δίδυμα).

1. Με πόνεσε η…. ……..(δαγκωματιά).

2. Τα μάτια του είναι γεμάτα δάκρυα, δηλαδή είναι……..(δακρυσμένα).
3. Οι κούκλες που μπαίνουν στα δάχτυλα ονομάζονται……(δακτυλόκουκλες).
4. Έχει δαμασκηνί χρώμα το……..(δαμάσκηνο).
5. Η σημαία της Δανίας είναι ………(δανέζικη).
6. Τα στεφάνια των αρχαίων Ελλήνων ήταν φτιαγμένα από…….(δαφνόφυλλα).
7. Μεγάλο δάκτυλο, μικρό………(δακτυλάκι).
8. Στο δάχτυλο βάζω το …….(δαχτυλίδι).
9. Αυτά τα ζώα δεν υπάρχουν πια.…….(οι δεινόσαυροι).
10. Μετά το δώδεκα είναι το …….(δεκατρία).
11. Μετά το δεκαπέντε είναι το………(δεκαέξι).
12. Δέκα λεπτά κάνουν το ……..(δεκάλεπτο).
13. Ο δήμαρχος πήγε στο……..(δημαρχείο).
14. Ο δικαστής πήγε στο ……..(δικαστήριο).
15. Η μαγείρισσα το φαγητό το……(δοκιμάζει).
16. Στον αγώνα σφύριξε ο……….(διαιτητής).
17. Αυτός σκότωσε, είναι…….(δολοφόνος).
18. Στο διάστημα είναι ο………..(δορυφόρος).
19. Πέρασε όλες τις …………(δοκιμασίες).
20. Θα εκραγεί ο……(δυναμίτης).

/ð/ Κατάλογος λέξεων - Αρχική θέση
Δισύλλαβες Τρισύλλαβες Πολυσύλλαβες

Λέξεις: Λέξεις: Λέξεις:
δάδα δοθεί δαγκάνα δηλώνω δαγκωματιά δοκιμασία
δαδί δοκός δάγκωμα δήλωση δακρυσμένος δολάρια
Δάκης δόλος δαγκώνω δήμαρχος δακτυλήθρα δολοφόνος
δάκος δομή Δαίδαλος Δημήτρης δακτυλόκουκλες δορυφορική
δάκρυ δομώ δαίμονας δίαιτα δαμασκηνί δορυφόρος
Δανός δόνα δάκρυα δίδυμα δαμάσκηνο δουλεύουμε
δάση δόντι δακρύζω δίκαιο δανέζικη δουλευταράς
δάσος δονώ δαμάζω διπλώνω δανείζομαι δουλέμπορος
δασύς δόξα Δαμασκός διχάλα δαντελένιο δουλοπρεπής
δάφνη δόρυ Δανάη δόκανο δασοκόμος δυναμίτης
δείγμα δόση δανείζω δοκάρι δασοφύλακας δυνατότητα
δείκτης δότης δανεικά δοκιμή δαφνόφυλλο δυσκολία
δείλι δούκας δάνειο δόλωμα δαχτυλάκι δωμάτιο
δεινά δούλα Δανία δόμηση δαχτυλίδι
δείπνο δουλειά δαντέλα δοξάζω δεδομένο
δείχνω δούλος δαπάνη δοξάρι δεινόσαυρος
δέκα δούμε δάπεδο δουκάτο δεκάγωνο
δέκτης δύτης δασάκι δούκισσα δεκαεννιά
δέλτα δώθε δασικό δουλεύω δεκαέξι
δέμα δώμα δασκάλα δοχείο δεκαεφτά
δέντρο δώρα δάσκαλος δύναμη δεκάλεπτο
δένω δώρο δάχτυλο δυνατός δεκαοκτώ
δεξί δώσε δειλιάζω δύσκολο δεκαπέντε
δέος δειλινό δυτικά δεκατέσσερα
δέρμα δεκάδα δώδεκα δεκατρία
δέσμη δεκάρα δωρεάν δεξαμενή
δετό δέκατο δερμάτινο
δήθεν δελτίο δεσποινίδα
Δήλος δελφίνι δηλητήριο
Δήμος δεμάτι δημαρχείο
Δίας δεμένο δημητριακά
δίκη δένομαι δημιουργία
δίνη δεξιά Δημοσθένης
δίνω δεσμίδα δημόσιο
δίπλα Δέσποινα δημοσιογράφος
δίσκος δεσπότης δημοφιλής
δίχτυ Δευτέρα διαιτητής
δίχως δεύτερη διακόπτης
δίψα δέχομαι δικαστήριο
δόγμα δηλαδή δοκιμάζω

/ð/ Γενίκευση του φωνήματος-στόχου σε επίπεδο ιστορίας. Αρχική θέση.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εκτυπώστε τη σελίδα με την ιστορία, διπλώστε την ακριβώς επάνω στις γραμμές και φτιάξτε ένα μικρό βιβλίο.
Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το παιδί επαναλαμβάνει την ιστορία χρησιμοποιώντας τις λέξεις με
το φώνημα-στόχο. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ στην αρχή της λέξης. Επιβραβεύστε το παιδί για την
προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της πρώτης σελίδας, κάθε
φορά που ολοκληρώνετε την άσκηση.

Τέλος
Ο Δήμος όλο δίνει και νιώθει ευτυχισμένος!!!
Ο Δήμος δίνει τη δάδα στον παππού.
Ο Δήμος δίνει δέκα μικρά ψαράκια στον δύτη.
Ο Δήμος δίνει το δόρυ στον στρατιώτη.
Ο Δήμος δίνει το δόντι του στον μπαμπά.
Ο Δήμος δίνει το δέμα στη μαμά.

Ο Δήμος δίνει το δίσκο στο παιδί.
Ο Δήμος δίνει τη δάφνη στη γιαγιά. Ο Δήμος δίνει το δώρο στον φίλο του.
Ο Δήμος δίνει το δίχτυ στον ψαρά. Ο Δήμος είναι ένα αγόρι που του αρέσει να δίνει.
/ð/ Λέξεις της ιστορίας: Γενίκευση του φωνήματος-στόχου σε επίπεδο ιστορίας.

/ð/ Αρχική θέση.
“Ο Δήμος δίνει...”
Δήμος δίνει δώρο
δέμα δόρυ δάδα
δίχτυ δάφνη δίσκος
Βοηθήστε το παιδί να διαβάσει αυτό το βιβλίο μέσω των εικόνων.

Παρατηρείστε τις λέξεις στόχο. Επιβραβεύστε το παιδί για τη
προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε
κουτί, κάθε φορά που τελειώνετε την ιστορία.
δόντι δέκα δύτης
© 2013
© 2014
www.ikidcenters.com
www.upbility.gr 106
Τέλος
12
Τα μαθαίνει να μετρούν με τα δάκτυλα.
και τα παιδιά επέστρεψαν στο σχολείο.
Όταν η ώρα πήγε δώδεκα, η Δανάη η δασκάλα
Η Δανάη διδάσκει στα παιδιά την δεκάδα.
Η Δανάη κάθισε στη σκιά ενός δέντρου.

παιδική χαρά.
Η Δανάη δουλεύει στο σχολείο δίπλα στην
δασάκι.
Τη Δευτέρα πήγαν εκδρομή στο διπλανό Η Δανάη είναι δασκάλα.

“Η Δανάη
Δανάη δασκάλα Δευτέρα
είναι δασκάλα”
διδάσκει δέντρο δουλεύει
δίπλα παιδική δεκάδα

χαρά
12 προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε

δάκτυλα δασάκι δώδεκα
© 2013
© 2014
www.ikidcenters.com
www.upbility.gr 107
108 www.ikidcenters.com
© 2014
δυνατός δεξιά δέχομαι
δεύτερη δοξάρι δειλιάζω
2η
δακρύζω δαγκάνα δυτικά
δελφίνι” δειλινό δελφίνι παιδί Δάκης
“Το παιδί και το
Αρχική θέση. /ð/
Γενίκευση του φωνήματος-στόχου σε επίπεδο ιστορίας. /ð/ Λέξεις της ιστορίας:
Κάποτε ήταν ένα παιδί, που το λέγανε Δάκη. Τα κύματα όμως ήταν μεγάλα και ο Δάκης τα
Πήγαινε δυτικά, ήθελε να δει το δειλινό δεχόταν αλύπητα.
περπατώντας στη θάλασσα.
Ο Δάκης κοίταξε δεξιά κοίταξε αριστερά αλλά η
παραλία δε φαινόταν πουθενά.
Καθώς περπατούσε τον δάγκωσε ένα καβούρι με
τη μεγάλη δαγκάνα του. Τότε το παιδί δοκίμασε να κολυμπήσει πιο
γρήγορα αλλά δεν τα κατάφερε. Είχε κουραστεί.
Τότε ξαφνικά εμφανίζεται μπροστά του ένα
δυνατό δελφίνι. Σήκωσε ψηλά τον Δάκη και τον
έβαλε στη ράχη του.
Ο Δάκης δάκρυσε από τον πόνο και χωρίς να
δειλιάσει καθόλου , έδωσε μια δυνατή σπρωξιά
στο καβούρι με το δοξάρι που κρατούσε.
Το δελφίνι έσωσε τη ζωή του Δάκη. Από τότε το
δελφίνι και το παιδί τα δένει μια δυνατή φιλία!
Χωρίς δεύτερη σκέψη, ο Δάκης βούτηξε στη
θάλασσα για να απαλύνει τον πόνο του.
2η Τέλος
Τέλος
τα φυτά του δάσους.

Ο δασοφύλακας τον κυνηγούσε γιατί έτρωγε όλα
και τη δορυφορική κεραία με την πείνα που είχε!

και έτρωγε ως το πρωί. Μπορούσε να φάει ακόμα
16 18
δαφνόφυλλα και δεκαέξι δαμάσκηνα.
δαγκωματιά μπορούσε να φάει: δεκαοχτώ
Έτρωγε όμως κι άλλα φαγητά. Σε ένα λεπτό με μια
έμπαινε στη δεξαμενή που ήταν γεμάτη με
Δηλαδή τα φύλλα από το φυτό της δάφνης.
τρώει δαφνόφυλλα.
Τότε ο δεινόσαυρος έτρεχε στο δωμάτιό του, Κάποτε ήταν ένας δεινόσαυρος που του άρεσε να

“Ο δεινόσαυρος που
δεινόσαυρος δαφνόφυλλα δάφνη
έτρωγε
δαφνόφυλλα”
16 18
δεκαέξι δαμάσκηνο δεκαοκτώ
δεξαμενή δημητριακά δωμάτιο

δορυφορική δαγκωματιά δασοφύλακας
© 2013
© 2014
www.ikidcenters.com
www.upbility.gr 109
Τέλος
δορυφόρους.
Η Δανάη δανείστηκε ένα βιβλίο με
βιβλία από τη δανειστική βιβλιοθήκη!

Όλα τα παιδιά ήταν χαρούμενα που δανείστηκαν
δεινόσαυρους.
Ο Δημοσθένης δανείστηκε ένα βιβλίο με
δάση.
και η Δέσποινα δανείστηκε ένα βιβλίο με τα
δελφίνια.
Έτσι, ο Δημήτρης δανείστηκε ένα βιβλίο με
δανειστούν βιβλία.
δηλητηριώδη φυτά, βιβλιοθήκη, όπου τα παιδιά μπορούνε να
Η Δήμητρα δανείστηκε ένα βιβλίο με Στην πόλη μας υπάρχει μια δανειστική

“Η δανειστική
δανειστική δανείζομαι Δημήτρης
βιβλιοθήκη”
βιβλιοθήκη
Δημοσθένης Δανάη Δήμητρα
Δέσποινα δελφίνι δεινόσαυρος

δορυφόρος δηλητηριώδη φυτά δάση
© 2013
© 2014
www.ikidcenters.com
www.upbility.gr 110
Κάρτες - Μεσαία θέση

Όψη 1
λάδι
βίδα
γουδί
112
πόδι
βόδι
κάδος

μύδι
κλειδί
βράδυ

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
βράδυ βόδι βίδα
/ð/ /ð/ /ð/
κλειδί κάδος γουδί
/ð/ /ð/ /ð/
μύδι πόδι λάδι
113
Όψη 1
ξίδι
ρόδι
φρύδι
114
χάδι
παιδί
σόδα

φίδι
γίδα
ρόδα

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
ρόδα παιδί ξίδι
/ð/ /ð/ /ð/
φίδι χάδι ρόδι
/ð/ /ð/ /ð/
γίδα σόδα φρύδι
115
Όψη 1
ασπίδα
αδέρφια
βαρκάδα
116
αχλάδι
πέδιλα
ακρίδα

βαρίδι
αρκούδα
βερμούδα
Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
αρκούδα ακρίδα αδέρφια
/ð/ /ð/ /ð/
βαρίδι αχλάδι ασπίδα
/ð/ /ð/ /ð/
βερμούδα πέδιλα βαρκάδα
117
Όψη 1
ζώδια
γρασίδι
βιδώνω
118
ιδέα
γαρίδα
Ελλάδα

ζαλάδα
γήπεδο
καρύδα
Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
γήπεδο γαρίδα βιδώνω
/ð/ /ð/ /ð/
ζαλάδα Ελλάδα γρασίδι
/ð/ /ð/ /ð/
καρύδα ιδέα ζώδια
119
Όψη 1
καρύδι
κοτσίδα
κλειδαράς
120
κοπίδι
κεφτέδες
κουβάδες

κοπάδι
κλαδεύει
κουδούνι
Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
κλαδεύει κεφτέδες καρύδι
/ð/ /ð/ /ð/
κοπάδι κοπίδι κλειδαράς
/ð/ /ð/ /ð/
κουδούνι κουβάδες
κοτσίδα
121
Όψη 1
λεπίδα
κρεμμύδι
μοδίστρα
122
κυδώνι
λωρίδα
μουσούδα

νησίδα
μέδουσα
λαμπάδα

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
λαμπάδα κυδώνι κρεμμύδι
/ð/ /ð/ /ð/
μέδουσα λωρίδα λεπίδα
/ð/ /ð/ /ð/
νησίδα μουσούδα μοδίστρα
123
Όψη 1
ομάδα
πηγάδι
νιφάδα
124
πηδάει
παγίδα
οδηγός

λουλούδι
πλεξούδα
παιδική χαρά

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
λουλούδι οδηγός νιφάδα
/ð/ /ð/ /ð/
παιδική χαρά παγίδα ομάδα
/ð/ /ð/ /ð/
πλεξούδα πηδάει πηγάδι
125
Όψη 1
ρυτίδα
σκοτάδι
χταπόδι
126
σχεδία
πυξίδα
σανίδα

ταξίδι
ράδιο
σίδερο

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
ράδιο πυξίδα χταπόδι
/ð/ /ð/ /ð/
σίδερο σανίδα ρυτίδα
/ð/ /ð/ /ð/
ταξίδι σχεδία σκοτάδι
127
Όψη 1
ψαλίδι
παιχνίδι
σφραγίδα
128
σελίδα
στολίδι
καδένα

μαρίδα
φακίδα
κουκκίδα
Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
μαρίδα σελίδα ψαλίδι
/ð/ /ð/ /ð/
φακίδα στολίδι παιχνίδι
Επίπεδο 3 Επίπεδο 4
/ð/ /ð/ /ð/
κουκκίδα καδένα σφραγίδα
129
Όψη 1
βελανίδι
αγελάδα
γαριδάκια
130
εμπόδιο
ακτινίδιο
βενζινάδικο

γάιδαρος
εφημερίδα
βατραχοπέδιλα

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
βατραχοπέδιλα ακτινίδιο αγελάδα
/ð/ /ð/ /ð/
γάιδαρος βενζινάδικο βελανίδι
/ð/ /ð/ /ð/
εφημερίδα εμπόδιο γαριδάκια
131
Όψη 1
καλώδιο
κατσαβίδι
κλειδαρότρυπα
132
κομοδίνο
καμινάδα
κατσαρίδα

καταιγίδα
κοροϊδεύει
κλαδευτήρι

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
καταιγίδα καμινάδα καλώδιο
/ð/ /ð/ /ð/
κλαδευτήρι κατσαρίδα κατσαβίδι
/ð/ /ð/ /ð/
κοροϊδεύει κομοδίνο κλειδαρότρυπα
133
Όψη 1
νυχτερίδα
κουνουπίδι
μαρμελάδα
134
ξενοδοχείο
ποδόσφαιρο
κροκόδειλος

νεράιδα
λεμονάδα
οδοντίατρος
Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
λεμονάδα κροκόδειλος κουνουπίδι
/ð/ /ð/ /ð/
νεράιδα ποδόσφαιρο μαρμελάδα
/ð/ /ð/ /ð/
οδοντίατρος ξενοδοχείο νυχτερίδα
135
Όψη 1
πυραμίδα
πεταλούδα
οδοντόβουρτσα
136
ροδάκινο
οδοντόπαστα
πορτοκαλάδα

σακίδιο
ορχιδέα
Ποσειδώνας

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
ορχιδέα οδοντόπαστα οδοντόβουρτσα
/ð/ /ð/ /ð/
Ποσειδώνας πορτοκαλάδα πεταλούδα
/ð/ /ð/ /ð/
σακίδιο ροδάκινο πυραμίδα
137
Όψη 1
χελιδόνι
αχιβάδα
σαπουνάδα
138
σιδερώνει
τσιμπιδάκι
χειροπέδες

πινακίδα
τετράδιο
ποδήλατο
Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
πινακίδα σιδερώνει σαπουνάδα
Επίπεδο 5 Επίπεδο 5
Επίπεδο 5
/ð/ /ð/ /ð/
τετράδιο τσιμπιδάκι αχιβάδα
/ð/ /ð/ /ð/
ποδήλατο χειροπέδες χελιδόνι
139
Όψη 1
χορωδία
φασολάδα
φτωχόπαιδα
140
χαϊδεύω
ηλιαχτίδα
παιδότοπος

φωτοβολίδα
υπνοδωμάτιο
ταχυδακτυλουργός

Όψη 2
/ð/ /ð/ /ð/
φωτοβολίδα παιδότοπος φασολάδα
/ð/ /ð/ /ð/
ταχυδακτυλουργός χαϊδεύω χορωδία
/ð/ /ð/ /ð/
υπνοδωμάτιο ηλιαχτίδα φτωχόπαιδα
141
Μεσαία Θέση Ήχου

Επίπεδο λέξης. Δισύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το παιδί
1 2 4
βίδα βόδι κλειδί βράδυ
5 6 7 8
λάδι πόδι ρόδα μύδι
9 10 11 12
ξίδι παιδί ρόδι φίδι
13 14 15 16
χάδι φρύδι σόδα γίδα

Επίπεδο λέξης. Τρισύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το
17 18 20
αδέρφια ακρίδα αρκούδα ασπίδα
21 22 23 24
αχλάδι βαρκάδα πέδιλα βερμούδα
25 26 27 28
γρασίδι βιδώνω γαρίδα γήπεδο
29 30 31 32
ιδέα καρύδα Ελλάδα ζαλάδα

33 34 36
καρύδι κεφτέδες κλαδεύει κοπάδι
37 38 39 40
κλειδαράς κουβάδες κοτσίδα κοπίδι
41 42 43 44
κουδούνι μέδουσα μοδίστρα μουσούδα
45 46 47 48
κρεμμύδι λαμπάδα νιφάδα οδηγός

49 50 52
λουλούδι παγίδα πηδάει πλεξούδα
53 54 55 56
πηγάδι χταπόδι πυξίδα ράδιο
57 58 59 60
ρυτίδα σίδερο σκοτάδι ταξίδι
61 62 63 64
παιχνίδι στολίδι ψαλίδι σελίδα

Επίπεδο λέξης. Πολυσύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το
65 66 68
αγελάδα ακτινίδιο βελανίδι γάιδαρος
69 70 71 72
γαριδάκια εφημερίδα κατσαρίδα καμινάδα
73 74 75 76
κατσαβίδι κομοδίνο κοροϊδεύει μαρμελάδα
77 78 79 80
λεμονάδα κροκόδειλος κουνουπίδι νυχτερίδα

Επίπεδο λέξης. Πολυσύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το
81 82 84
οδοντόβουρτσα πεταλούδα πορτοκαλάδα σακίδιο
85 86 87 88
ροδάκινο πυραμίδα τετράδιο πινακίδα
89 90 91 92
χελιδόνι ποδήλατο σαπουνάδα υπνοδωμάτιο
93 94 95 96
χαϊδεύω χορωδία αχιβάδα παιδότοπος

Δισύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την
ΟΔΗΓΙΕΣ: καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/ σε κάθε λέξη. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή
ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας κάθε φορά που ολοκληρώνετε την εξάσκηση. Η συνολική
Λέτε στο παιδί: “Άκουσε με τώρα προσεκτικά, όλες οι λέξεις που θα σου πω περιέχουν τον ήχο /ð/”. Διαβάστε μία
μία τις λέξεις, το παιδί, προσέχει, ακούει και επαναλαμβάνει τη λέξη που άκουσε. Χρησιμοποιήστε κατά την
παραγωγή του ήχου /ð/ χειρονομίες σε κάθε λέξη (υπενθυμίστε τη σωστή τοποθέτηση του ήχου).
βόδι ρόδες βίδα κάδος κάδους

βράδυ σόδες ρόδα ρόδο κλάδους
γουδί γίδες σόδα κλάδος πηδούν
κλειδί μόδες γίδα εδώ μαδούν
λάδι φλούδες μόδα πηδώ είδους
πόδι σπουδές πήδα μαδώ τραγουδούσα
μύδι δάδες μάδα νεραϊδούλες
ξίδι βούδες δάδα μαδούσαν
παιδί χλιδές δαδί κουδουνίζω
ρόδι ωδές βούδας ανάποδους
φίδι είδες είδα επιπέδου
φρύδι τάδε
χάδι
στρείδι
κλαδί
χνούδι
σπουδή
γίδι
δαδί
χλιδή
ωδή
είδη
λαίδη
πέδη

Τρισύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την
ΟΔΗΓΙΕΣ: καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/ σε κάθε λέξη. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα
λεπτά.
Λέτε στο παιδί: “Άκουσε με τώρα προσεκτικά, όλες οι λέξεις που θα σου πω περιέχουν τον ήχο /ð/”. Διαβάστε
αχλάδι αδερφή ακρίδα βιδώνω κουδούνι

βαρίδι αδερφός αρκούδα γήπεδο μέδουσα
πέδιλα αδέρφια ασπίδα κυδώνι παιδούλα
γρασίδι ιδέα βαρκάδα τρίποδο μεδούλι
ζώδια κεφτέδες βερμούδα χνουδωτό άδουλος
καρύδι κλαδεύει γαρίδα άδολο
κοπίδι κουβάδες Ελλάδα άδοξο
κοπάδι καδένα ζαλάδα είδωλο
κρεμμύδι λαδερό καρύδα
μοδίστρα σίδερο κλειδαράς
οδηγός ξαδέρφια κοτσίδα
παιδική ακρίδες λαμπάδα
πηγάδι ασπίδες λεπίδα
χταπόδι αρκούδες λωρίδα
ράδιο βερμούδες μουσούδα
σκοτάδι νιφάδες νησίδα
σχεδία γαρίδες νιφάδα
σχέδιο καρύδες σφραγίδα
ταξίδι σταφίδες φακίδα
ψαλίδι λεπίδες φοράδα
παιχνίδι νησίδες φροντίδα
επειδή λαμπάδες βολίδα
τσιμπίδι φακίδες οβίδα
ψεγάδι βολίδες πατρίδα
στολίδι οβίδες σταφίδα
λουλούδι μουσούδες αψίδα
φοράδες σελίδα
σφραγίδες κουκκίδα
κουκκίδες μαρίδα

Πολυσύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για
ΟΔΗΓΙΕΣ: την καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/ σε κάθε λέξη. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα
λεπτά.
Λέτε στο παιδί: “Άκουσε με τώρα προσεκτικά, όλες οι λέξεις που θα σου πω περιέχουν τον ήχο /ð/”. Διαβάστε
αδύνατος κλαδευτήρι αγελάδα ποδόσφαιρο

αδυνάτισε κοροϊδεύει γάιδαρος ποδοσφαιριστής
ακτινίδιο κοροϊδεύω γαριδάκια νεραϊδόσπιτο
βατραχοπέδιλο ορχιδέα εφημερίδα νεραϊδότοπος
βελανίδι σιδερώνει καμινάδα νυχτολούλουδο
βενζινάδικο χαϊδεύω καταιγίδα ξενοδοχείο
χειροπέδες κατσαρίδα ξεκλειδώνω
εμπόδιο κλειδαρότρυπα οδοντίατρος
καλώδιο λεμονάδα οδοντόβουρτσα
κατσαβίδι μαρμελάδα οδοντόπαστα
κομοδίνο νεράιδα παιδότοπος
κουνουπίδι νυχτερίδα Ποσειδώνας
πεταλούδα υπνοδωμάτιο
κροκόδειλος
πορτοκαλάδα χελιδόνι
χορωδία πυραμίδα τερηδόνα
ποδήλατο ροδάκινο φτωχόπαιδο
ροκανίδι φεγγαράδα επίπεδο
φωτοβολίδα
χαραμάδα
αχιβάδα
εξυπνάδα
ηλιαχτίδα
πιτυρίδα
ανάποδα
χιονονιφάδα

ΟΔΗΓΙΕΣ: Επανάληψη ζευγών. Μεσαία θέση. Επαναλάβετε τις λέξεις ανά ζεύγη (πόδι-ρόδι). Εστιάστε την προσοχή σας
για την καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/ σε κάθε λέξη. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα
λεπτά.
πόδι - ρόδι
φίδι - μύδι
ρόδα - σόδα
δάδα - Ελλάδα

Επανάληψη ζευγών. Μεσαία θέση. Επαναλάβετε τις λέξεις ανά ζεύγη (πόδι-ρόδι). Εστιάστε την προσοχή σας για
ΟΔΗΓΙΕΣ:
την καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/ σε κάθε λέξη. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα
αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας κάθε φορά που ολοκληρώνετε την εξάσκηση.
Η συνολική διαδικασία για την πρακτική εξάσκηση δεν πρέπει να διαρκεί περισσότερο από 5-10 λεπτά.
πόδι - ρόδι μόδα - ρόδα
λάδι - χάδι παιδί - κλειδί
μύδι - φίδι φλούδα - Βούδα
γίδα - πήδα φρύδι - γίδι
στρείδι - είδη σόδα - μόδα
δάδα - Ελλάδα βράδυ - χάδι
σπουδή - ωδή λαίδη - πέδη

Επανάληψη ζευγών. Μεσαία θέση. Επαναλάβετε τις λέξεις ανά ζεύγη (ακρίδα-πυξίδα). Εστιάστε την προσοχή
ΟΔΗΓΙΕΣ:
σας για την καθαρή παραγωγή του ήχου /ð/ σε κάθε λέξη. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα
αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας κάθε φορά που ολοκληρώνετε την εξάσκηση.
Η συνολική διαδικασία για την πρακτική εξάσκηση δεν πρέπει να διαρκεί περισσότερο από 5-10 λεπτά.
ακρίδα - πυξίδα βιδώνω - λαδώνω
αχλάδι - κοπάδι βαρίδι - καρύδι
Ελλάδα - ζαλάδα ψαλίδι - κρεμμύδι
νησίδα - λεπίδα παιχνίδι - ταξίδι
σκοτάδι - πηγάδι σελίδα - φακίδα
ομάδα - λαμπάδα βολίδα - οβίδα
ρυτίδα - σανίδα γρασίδι - στολίδι

ΟΔΗΓΙΕΣ: Επίπεδο Φράσης. Δισύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Το παιδί επαναλαμβάνει τη φράση μετά από εσάς.
1 2 3 4
Έχω βίδα. Να το βόδι. Έχω κλειδί. Είναι βράδυ.
5 6 7 8
Να το λάδι. Να το πόδι. Έχω ρόδα. Να το μύδι.
9 10 11 12
Να το ξίδι. Να το παιδί. Έχω ρόδι. Να το φίδι.
13 14 15 16
Θέλω χάδι. Έχω φρύδι. Να η σόδα. Να η γίδα.

ΟΔΗΓΙΕΣ: Επίπεδο Φράσης. Τρισύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Το παιδί επαναλαμβάνει τη φράση μετά από εσάς.
17 18 19 20
Είμαστε αδέρφια. Να η ακρίδα. Να η αρκούδα. Έχω ασπίδα.
21 22 23 24
Δώσε το αχλάδι. Πάω βαρκάδα. Έχω πέδιλα. Έχω βερμούδα.
25 26 27 28
Είμαι στο γρασίδι. Αυτός βιδώνει. Έφαγα μια γαρίδα. Να το γήπεδο.
29 30 31 32
Έχω μια ιδέα. Έχω καρύδα. Να η Ελλάδα . Έχω ζαλάδα.

33 34 35 36
Έχω καρύδι. Έφαγα κεφτέδες. Εγώ κλαδεύω. Να το κοπάδι.
37 38 39 40
Ήρθε ο κλειδαράς. Να οι κουβάδες. Έχει κοτσίδες. Έχω κοπίδι.
41 42 43 44
Να το κουδούνι. Είναι μέδουσα. Να η μοδίστρα. Έχει μουσούδα.
45 46 47 48
Να το κρεμμύδι. Έχω λαμπάδα. Βλέπω τη νιφάδα . Να ο οδηγός.

49 50 51 52
Είδα το λουλούδι. Είναι παγίδα. Το παιδί πηδάει. Έχω πλεξούδα.
53 54 55 56
Να το πηγάδι. Ήρθε το χταπόδι. Έχω πυξίδα. Ακούω ράδιο.
57 58 59 60
Έχει πολλές ρυτίδες. Έχω σίδερο. Είναι σκοτάδι. Πάμε ταξίδι.
61 62 63 64
Έχω παιχνίδι. Έχω στολίδι. Κόβει το ψαλίδι. Είδα τη σελίδα.

ΟΔΗΓΙΕΣ: Επίπεδο Φράσης. Πολυσύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Το παιδί επαναλαμβάνει τη φράση μετά από εσάς.
65 66 67 68
Να η αγελάδα. Φάε ακτινίδιο. Να το βελανίδι. Είναι γάιδαρος.
69 70 71 72
Θέλω γαριδάκια. Να η εφημερίδα. Να η κατσαρίδα. Να η καμινάδα.
73 74 75 76
Έχω κατσαβίδι. Έχω κομοδίνο. Το παιδί κοροϊδεύει. Έφαγα μαρμελάδα.
77 78 79 80
Ήπια λεμονάδα. Να ο κροκόδειλος. Είδα το κουνουπίδι. Να η νυχτερίδα.

ΟΔΗΓΙΕΣ: Επίπεδο Φράσης. Πολυσύλλαβες λέξεις. Μεσαία θέση. Το παιδί επαναλαμβάνει τη φράση μετά από εσάς.
81 82 83 84
Έχω οδοντόβουρτσα. Είδα την πεταλούδα. Να η πορτοκαλάδα. Είναι σακίδιο.
85 86 87 88
Έχω ροδάκινο. Να η πυραμίδα. Βρήκα τη σελίδα. Είδα την πινακίδα.
89 90 91 92
Πετάει το χελιδόνι. Έχω ποδήλατο. Να η σαπουνάδα. Έχω υπνοδωμάτιο.
93 94 95 96
Χαϊδεύω το σκυλάκι. Να η χορωδία. Είδα αχιβάδα. Πήγα στον παιδότοπο.

Προτάσεις επανάληψης για την αυτοματοποίηση του φωνήματος στόχου σε μεσαία
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το παιδί πρέπει να επαναλάβει τη φράση μετά από εσάς.
Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ στη μέση της λέξης. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθειά του.
άσκηση.
Λέξεις στόχος: βίδα, πόδι, κλειδί, ρόδα
βίδα πόδι
1. Να η βίδα. 1. Να το πόδι.
2. Θέλω τη βίδα. 2. Θέλω το πόδι.
3. Πάρε τη βίδα. 3. Πονάει το πόδι.
4. Δώσε τη βίδα. 4. Ακούμπα το πόδι.
5. Κοίτα τη βίδα. 5. Κοίτα το πόδι.
6. Άσε τη βίδα. 6. Άσε το πόδι.
7. Φέρε τη βίδα. 7. Έχω πόδι.
κλειδί ρόδα
1. Να το κλειδί. 1. Να η ρόδα.
2. Θέλω το κλειδί. 2. Έχω ρόδα.
3. Πάρε το κλειδί. 3. Πάρε τη ρόδα.
4. Δώσε το κλειδί. 4. Δώσε τη ρόδα.
5. Κοίτα το κλειδί. 5. Κοίτα τη ρόδα.
6. Άσε το κλειδί. 6. Άσε τη ρόδα.
7. Πού είναι το κλειδί; 7. Πού είναι η ρόδα;

άσκηση.
Λέξεις στόχος: φίδι, κλαδί, σόδα, μύδι
φίδι κλαδί
1. Να το φίδι. 1. Να το κλαδί.
2. Θέλω το φίδι. 2. Θέλω το κλαδί.
3. Πάρε το φίδι. 3. Πάρε το κλαδί.
4. Δώσε το φίδι. 4. Δώσε το κλαδί.
5. Κοίτα το φίδι. 5. Κοίτα το κλαδί.
6. Άσε το φίδι. 6. Άσε το κλαδί.
7. Φέρε το φίδι. 7. Φέρε το κλαδί.
σόδα μύδι
1. Να η σόδα. 1. Να το μύδι.
2. Θέλω τη σόδα. 2. Θέλω το μύδι.
3. Πάρε τη σόδα. 3. Πάρε το μύδι.
4. Δώσε τη σόδα. 4. Δώσε το μύδι.
5. Κοίτα τη σόδα. 5. Κοίτα το μύδι.
6. Άσε τη σόδα. 6. Άσε το μύδι.
7. Φέρε τη σόδα. 7. Φέρε το μύδι.

άσκηση.
Λέξεις στόχος: ασπίδα, ακρίδα, πυξίδα, μέδουσα
ασπίδα ακρίδα
1. Να η ασπίδα. 1. Να η ακρίδα.
2. Θέλω την ασπίδα. 2. Θέλω την ακρίδα.
3. Πάρε την ασπίδα. 3. Πάρε την ακρίδα.
4. Δώσε την ασπίδα. 4. Μίλα στην ακρίδα.
5. Κοίτα την ασπίδα. 5. Κοίτα την ακρίδα.
6. Άσε την ασπίδα. 6. Άσε την ακρίδα.
7. Σήκωσε την ασπίδα. 7. Έλα ακρίδα.
πυξίδα μέδουσα
1. Να η πυξίδα. 1. Να η μέδουσα.
2. Θέλω την πυξίδα. 2. Θέλω τη μέδουσα.
3. Πάρε την πυξίδα. 3. Πάρε τη μέδουσα.
4. Δώσε την πυξίδα. 4. Δώσε τη μέδουσα.
5. Κοίτα την πυξίδα. 5. Κοίτα τη μέδουσα.
6. Άσε την πυξίδα. 6. Άσε τη μέδουσα.
7. Φέρε την πυξίδα. 7. Έλα μέδουσα.

άσκηση.
Λέξεις στόχος: λουλούδι, αρκούδα, καρύδα, πέδιλα
λουλούδι αρκούδα
1. Να το λουλούδι. 1. Να η αρκούδα.
2. Θέλω το λουλούδι. 2. Θέλω την αρκούδα.
3. Πάρε το λουλούδι. 3. Πάρε την αρκούδα.
4. Δώσε το λουλούδι. 4. Δώσε την αρκούδα.
5. Κοίτα το λουλούδι. 5. Κοίτα την αρκούδα.
6. Άσε το λουλούδι. 6. Άσε την αρκούδα.
7. Φέρε το λουλούδι. 7. Μίλα στην αρκούδα.
καρύδα πέδιλα
1. Να τα πέδιλα.
1. Να η καρύδα.
2. Έχω πέδιλα.
2. Έχω καρύδα.
3. Πάρε τα πέδιλα.
3. Πάρε την καρύδα.
4. Δώσε τα πέδιλα.
4. Δώσε την καρύδα.
5. Κοίτα τα πέδιλα.
5. Κοίτα την καρύδα.
6. Άσε τα πέδιλα.
6. Άσε την καρύδα.
7. Φέρε τα πέδιλα.
7. Φέρε την καρύδα.

άσκηση.
Λέξεις στόχος: αγελάδα, πεταλούδα, εφημερίδα, λεμονάδα
αγελάδα πεταλούδα
1. Να η αγελάδα. 1. Να η πεταλούδα.
2. Θέλω την αγελάδα. 2. Θέλω την πεταλούδα.
3. Πάρε την αγελάδα. 3. Πάρε την πεταλούδα.
4. Δώσε την αγελάδα. 4. Δώσε την πεταλούδα.
5. Κοίτα την αγελάδα. 5. Κοίτα την πεταλούδα.
6. Άσε την αγελάδα. 6. Άσε την πεταλούδα.
7. Φέρε την αγελάδα. 7. Πέτα πεταλούδα.
εφημερίδα λεμονάδα
1. Να η εφημερίδα. 1. Να η λεμονάδα.
2. Θέλω την εφημερίδα. 2. Θέλω τη λεμονάδα.
3. Πάρε την εφημερίδα. 3. Πάρε τη λεμονάδα.
4. Δώσε την εφημερίδα. 4. Βάλε λεμονάδα.
5. Κοίτα την εφημερίδα. 5. Κοίτα τη λεμονάδα.
6. Άσε την εφημερίδα. 6. Άσε τη λεμονάδα.
7. Φέρε την εφημερίδα. 7. Πού είναι η λεμονάδα;

άσκηση.
Λέξεις στόχος: βελανίδι, νυχτερίδα, σακίδιο, νεράιδα
βελανίδι νυχτερίδα
1. Δώσε το βελανίδι. 1. Να η νυχτερίδα.

2. Να το βελανίδι. 2. Θέλω τη νυχτερίδα.
3. Θέλω το βελανίδι. 3. Πάρε τη νυχτερίδα.
4. Πάρε το βελανίδι. 4. Δώσε τη νυχτερίδα.
5. Κοίτα το βελανίδι. 5. Κοίτα τη νυχτερίδα.
6. Άσε το βελανίδι. 6. Άσε τη νυχτερίδα.
7. Φέρε το βελανίδι. 7. Φέρε τη νυχτερίδα.
σακίδιο νεράιδα
1. Να το σακίδιο. 1. Να η νεράιδα.
2. Θέλω το σακίδιο. 2. Θέλω τη νεράιδα.
3. Πάρε το σακίδιο. 3. Πάρε τη νεράιδα.
4. Πιάσε το σακίδιο. 4. Δώσε τη νεράιδα.
5. Κοίτα το σακίδιο. 5. Κοίτα τη νεράιδα.
6. Άσε το σακίδιο. 6. Άσε τη νεράιδα.
7. Δώσε το σακίδιο. 7. Φέρε τη νεράιδα.

ΟΔΗΓΙΕΣ: Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το παιδί πρέπει να επαναλάβει την πρόταση μετά από εσάς.
άσκηση.
1. Δώσε μου τη βίδα.
2. Πού είναι το βόδι;
3. Θα σε δω το βράδυ.
4. Πέταξε το σκουπίδι στον κάδο.
5. Δώσε μου το κλειδί.
6. Δε θέλω άλλο λάδι στη σαλάτα.
7. Με πονάει το πόδι μου.
8. Βάλε κι άλλο ξίδι.
9. Το παιδί πήρε το ρόδι.
10. Μυρίζω τα ρόδα.
11. Το φίδι είναι εδώ.
12. Χάλασε η ρόδα.
13. Η γίδα ήπιε σόδα.
14. Είναι της μόδας τα χνουδωτά μπουφάν.
15. Πήδα συνέχεια, μη σταματάς!
16. Το πορτοκάλι έχει φλούδα.
17. Μη σηκώνεις το φρύδι σου.
18. Υπάρχουν πολλά είδη πουλιών.
19. Το πουλί στο κλαδί.
20. Είδα ένα στρείδι.

άσκηση.
1. Την αδερφή μου τη λένε Δανάη.
2. Τον αδερφό μου τον λένε Δημήτρη.
3. Φοβάμαι την ακρίδα.
4. Η αρκούδα είναι άγρια.
5. Ο στρατιώτης έχει ασπίδα και δόρυ.
6. Μου αρέσει το αχλάδι.
7. Με το Δήμο πήγαμε βαρκάδα.
8. Αγόρασα καινούρια πέδιλα.
9. Ο Δάκης φοράει βερμούδα.
10. Βίδωσε τη βίδα.
11. Σήμερα έφαγα γαρίδες.
12. Το παιδί παίζει στο γρασίδι.
13. Η Ελλάδα είναι η χώρα μου.
14. Έχω μια ζαλάδα.
15. Έφαγα μια καρύδα.
16. Η Δήμητρα έφτιαξε κεφτέδες.
17. Στο φαγητό έβαλα κρεμμύδι.
18. Η νονά μου αγόρασε μια λαμπάδα για το Πάσχα.
19. Μου αρέσει το γλυκό κυδώνι.
20. Το κουδούνι χτυπάει δυνατά.

άσκηση.
1. Η Δέσποινα έχει φακίδες.
2. Το λουλούδι θέλει φροντίδα.
3. Είδα την παιδική χαρά.
4. Το καρύδι είναι νόστιμο.
5. Το πηγάδι είναι βαθύ.
6. Η ακρίδα πηδάει ψηλά.
7. Το χταπόδι έφαγε σταφίδα.
8. Άφησα την πυξίδα πάνω στη σανίδα.
9. Έξω είναι σκοτάδι.
10. Η πατρίδα μου είναι η Ελλάδα.
11. Με το ψαλίδι έκοψα τη σελίδα.
12. Πήγα ταξίδι στη Δανία.
13. Αγόρασα ένα καινούριο παιχνίδι.
14. Έφτιαξα μια σχεδία με σανίδες.
15. Η ομάδα δεν ήρθε επειδή κάνει κρύο.
16. Η φοράδα τρέχει σαν βολίδα.
17. Αγόρασα ένα στολίδι και μια σφραγίδα.
18. Ο οδηγός πήρε τους κουβάδες.
19. Το φαγητό είναι λαδερό.
20. Σχεδίασα μια κουκκίδα.

άσκηση.
1. Η αγελάδα τρώει το γρασίδι.
2. Αυτός είναι αδύνατος.
3. Το ακτινίδιο είναι φρούτο.
4. Στη θάλασσα φοράω βατραχοπέδιλα.
5. Ο σκίουρος πήρε το βελανίδι.
6. Σταμάτησα στο βενζινάδικο.
7. Το παιδί τρώει γαριδάκια.
8. Οι αθλητές πήδηξαν τα εμπόδια.
9. Ο Δήμος διαβάζει εφημερίδα.
10. Η δορυφορική κεραία έχει πολλά καλώδια.
11. Το τζάκι έχει καμινάδα.
12. Η καταιγίδα είναι δυνατή.
13. Ο κροκόδειλος έφαγε το κουνουπίδι.
14. Ο ποδοσφαιριστής παίζει ποδόσφαιρο.
15. Η νεράιδα ζει στο νεραϊδόσπιτο.
16. Το πρωί έφαγα μαρμελάδα δαμάσκηνο.
17. Η νυχτερίδα κοιμάται ανάποδα.
18. Το νυχτολούλουδο ανθίζει το βράδυ.
19. Το ξενοδοχείο είναι κλειδωμένο.
20. Ο οδοντίατρος μου έδωσε μια οδοντόβουρτσα.

άσκηση.
1. Το παιδί πηδά στον παιδότοπο.
2. Η Δανάη σιδερώνει με το σίδερο.
3. Η ορχιδέα είναι όμορφο λουλούδι.
4. Ήπια λεμονάδα κι έφαγα μαρμελάδα.
5. Είμαι στο υπνοδωμάτιο και βλέπω τις χιονονιφάδες.
6. Έβαλα το ποδήλατό μου ανάποδα.
7. Σήμερα έφαγα φασολάδα.
8. Η πινακίδα είναι στο δάσος.
9. Η πυραμίδα γέμισε με σαπουνάδα.
10. Πήρα το τετράδιο της χορωδίας.
11. Είδα την πρώτη ηλιαχτίδα.
12. Τα χελιδόνια πετούν στη φεγγαράδα.
13. Αυτός φοράει χειροπέδες.
14. Το φτωχόπαιδο χαϊδεύει το γατάκι.
15. Το μέρος είναι γεμάτο με αχιβάδες.
16. Βάλε το κλειδί στην κλειδαρότρυπα.
17. Με το τσιμπιδάκι βγάζω το φρύδι μου.
18. Ο ταχυδακτυλουργός έχει ένα σακίδιο.
19. Το ροδάκινο είναι νόστιμο.
20. Από τη χαραμάδα βλέπω τη φεγγαράδα.

/ð/ Γενίκευση του φωνήματος-στόχου με λέξη στόχο. Μεσαία θέση.
χρησιμοποιώντας τη λέξη στόχο. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ στη μέση της λέξης. Επιβραβεύστε
1. Βιδώνω τη…. ……..(βίδα).

2. Η αγελάδα βόσκει κοντά στο……..(βόδι).
3. Δεν είναι πρωί, είναι……(βράδυ).
4. Έβαλα τα σκουπίδια στον……..(κάδο).
5. Κλειδώνω με το………(κλειδί).
6. Η ελιά μας δίνει το…….(λάδι).
7. Βάζω την κάλτσα στο ………(πόδι).
8. Είναι ξινό το…….(ξίδι).
9. Μικρό παιδάκι, μεγάλο.…….(παιδί).
10. Το τριαντάφυλλο λέγεται και …….(ρόδο).
11. Πάνω από το μάτι είναι το………(φρύδι).
12. Πολλά χάδια, ένα ……..(χάδι).
13. Η κατσίκα λέγεται και……..(γίδα).
14. Σέρνεται στη γη το ……..(φίδι).
15. Ξεφλουδίζω τη……(φλούδα).
16. Το αμάξι έχει τέσσερις……….(ρόδες).
17. Πολλά ρόδια, ένα…….(ρόδι).
18. Πολλά στρείδια, ένα………..(στρείδι).
19. Πολλές σπουδές, μία …………(σπουδή).
20. Πολλά χνούδια, ένα……(χνούδι).

1. Μύρισα το…. ……..(λουλούδι).

2. Πηδάει και είναι πράσινη η……..(ακρίδα).
3. Είναι άγριο ζώο και της αρέσει το μέλι……(αρκούδα).
4. Ο στρατιώτης προστατεύεται με την ……..(ασπίδα).
5. Με τη βάρκα πάω………(βαρκάδα).
6. Το παντελόνι που είναι μέχρι το γόνατο λέγεται…….(βερμούδα).
7. Για να δω τον αγώνα πήγα στο ………(γήπεδο).
8. Το γήπεδο έχει κάτω…….(γρασίδι).
9. Η χώρα μου είναι η.…….(Ελλάδα).
10. Ζαλίζομαι, έχω …….(ζαλάδα).
11. Ο καρπός του φοίνικα λέγεται………(καρύδα).
12. Πολλά καρύδια, ένα ……..(καρύδι).
13. Με τον κιμά φτιάχνουμε……..(κεφτέδες).
14. Ξεκλειδώνει τις πόρτες ο ……..(κλειδαράς).
15. Τα πρόβατα είναι σε……(κοπάδι).
16. Έπιασα τα μαλλιά μου μια μεγάλη……….(κοτσίδα).
17. Ένας κουβάς, πολλοί …….(κουβάδες).
18. Όταν το καθαρίζω κλαίω………..(κρεμμύδι).
19. Η νονά μου πήρε πασχαλινή …………(λαμπάδα).
20. Οδηγάει ο……(οδηγός).

1. Είναι πράσινο φρούτο το…. ……..(αχλάδι).

2. Τα καλοκαιρινά παπούτσια λέγονται……..(πέδιλα).
3. Ο κηπουρός με το κλαδευτήρι.……(κλαδεύει).
4. Το ποντίκι πιάστηκε στην……..(παγίδα).
5. Η ακρίδα………(πηδάει).
6. Έπλεξα τα μαλλιά μου μια…….(πλεξούδα).
7. Έχει οκτώ πλοκάμια το ………(χταπόδι).
8. Έχω χαθεί, χρειάζομαι μια…….(πυξίδα).
9. Δεν έχει φως, είναι.…….(σκοτάδι).
10. Σιδερώνω με το …….(σίδερο).
11. Κόβω με το………(ψαλίδι).
12. Το βιβλίο έχει πολλές ……..(σελίδες).
13. Το παιδί παίζει με το……..(παιχνίδι).
14. Πολλά στολίδια, ένα……..(στολίδι).
15. Σφραγίζω με τη……(σφραγίδα).
16. Η Ελλάδα είναι η……….(πατρίδα μου).
17. Ζει στη θάλασσα και μοιάζει με ζελέ η…….(μέδουσα).
18. Ετοιμάζω τις βαλίτσες μου, θα πάω………..(ταξίδι).
19. Ακούω μουσική στο …………(ράδιο).
20. Είναι βαθύ το……(πηγάδι).

1. Είναι μεγάλο ζώο, τρώει χόρτα και μας δίνει γάλα η …. ……..(αγελάδα).
2. Ο σκίουρος τρώει……..(βελανίδι).
3. Ο θεός της θάλασσας είναι ο ……(Ποσειδώνας).
4. Ο μπαμπάς διαβάζει την ……..(εφημερίδα).
5. Βιδώνω με το………(κατσαβίδι).
6. Έχει μεγάλα σαγόνια ο…….(κροκόδειλος).
7. Με τα λεμόνια έφτιαξα ………(λεμονάδα).
8. Ο ποδοσφαιριστής παίζει…….(ποδόσφαιρο).
9. Όταν με πονάει το δόντι μου πηγαίνω στον.…….(οδοντίατρο).
10. Έρχεται την άνοιξη το …….(χελιδόνι).
11. Το παιδί γράφει στο………(τετράδιο).
12. Η μαμά με το σίδερο ……..(σιδερώνει).
13. Στην Αίγυπτο έχει πολλές……..(πυραμίδες).
14. Η ταμπέλα λέγεται και ……..(πινακίδα).
15. Έχει δύο ρόδες το……(ποδήλατο).
16. Το τζάκι έχει μια μεγάλη……….(καμινάδα).
17. Στα παιδιά αρέσουν πολύ τα…….(γαριδάκια).
18. Δεν είναι χοντρός, είναι………..(αδύνατος).
19. Το πρωί τρώω βούτυρο με …………(μαρμελάδα).
20. Γκαρίζει δυνατά ο ……(γάιδαρος).

/ð/ Κατάλογος λέξεων - Μεσαία θέση
Δισύλλαβες Τρισύλλαβες Πολυσύλλαβες

Λέξεις: Λέξεις: Λέξεις:
βίδα αδερφή μαρίδα αγελάδα οδοντόπαστα

βόδι αδέρφια μέδουσα αδύνατος ορχιδέα
βούδας αδερφός μοδίστρα αδυνάτισε παιδότοπος
βράδυ ακρίδα μουσούδα ακτινίδιο πεταλούδα
γίδα αρκούδα νησίδα ανάποδα πινακίδα
γίδι ασπίδα νιφάδα αχιβάδα πιτυρίδα
γουδί αχλάδι ξαδέρφια βατραχοπέδιλο ποδήλατο
δάδα αψίδα οβίδα βελανίδι ποδοσφαιριστής
δαδί βαρίδι οδηγός βενζινάδικο ποδόσφαιρο
εδώ βαρκάδα ομάδα γάιδαρος πορτοκαλάδα
είδα βερμούδα παγίδα γαριδάκια Ποσειδώνας
είδη βιδώνω παιδική εμπόδιο πυραμίδα
κάδος βολίδα παιχνίδι εξυπνάδα ροδάκινο
κλαδί γαρίδα πατρίδα επίπεδο ροκανίδι
κλειδί γήπεδο πέδιλα εφημερίδα σακίδιο
λάδι γρασίδι πηγάδι ηλιαχτίδα σαπουνάδα
λαίδη Ελλάδα πηδάει καλώδιο σιδερώνει
μαδώ επειδή πλεξούδα καμινάδα ταχυδακτυλουργός
μόδα ζαλάδα πυξίδα καταιγίδα τερηδόνα
μύδι ζώδια ράδιο κατσαβίδι τετράδιο
ξίδι ιδέα ρυτίδα κατσαρίδα τσιμπιδάκι
παιδί καδένα σανίδα κλαδευτήρι υπνοδωμάτιο
πέδη καρύδα σελίδα κλειδαρότρυπα φασολάδα
πήδα καρύδι σίδερο κομοδίνο φεγγαράδα
πόδι κεφτέδες σκοτάδι κοροϊδεύει φτωχόπαιδο
ρόδα κλαδεύει σταφίδα κοροϊδεύω φωτοβολίδα
ρόδι κλειδαράς στολίδι κουνουπίδι χαϊδεύω
σόδα κοπάδι σφραγίδα κροκόδειλος χαραμάδα
σπουδή κοπίδι σχεδία λεμονάδα χειροπέδες
στρείδι κοτσίδα σχέδιο μακαρονάδα χελιδόνι
φίδι κουβάδες ταξίδι μαρμελάδα χιονονιφάδα
φλούδα κουδούνι τρίποδο νεράιδα χορωδία
φρύδι κουκκίδα τσιμπίδι νεραϊδόσπιτο
χάδι κρεμμύδι φακίδα νεραϊδότοπος
χλιδή κυδώνι φοράδα νυχτερίδα
χνούδι λαδερό φροντίδα νυχτολούλουδο
ωδή λαμπάδα χνουδωτό ξεκλειδώνω
λεπίδα χταπόδι ξενοδοχείο
λουλούδι ψαλίδι οδοντίατρος
λωρίδα ψεγάδι οδοντόβουρτσα

/ð/ Γενίκευση του φωνήματος-στόχου σε επίπεδο ιστορίας. Μεσαία θέση.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εκτυπώστε τη σελίδα με την ιστορία, διπλώστε την ακριβώς επάνω στις γραμμές και φτιάξτε ένα μικρό βιβλίο.
Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το παιδί επαναλαμβάνει την ιστορία χρησιμοποιώντας τις λέξεις με
το φώνημα-στόχο. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ στη μέση της λέξης. Επιβραβεύστε το παιδί για την
προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της πρώτης σελίδας, κάθε
φορά που ολοκληρώνετε την άσκηση.

© 2014
στρείδι μύδι κάδος
φίδι ξίδι λάδι
γίδα είδε βόδι
μαγικό κλειδί”
κλαδί κλειδί παιδί
“Το παιδί και το
Μεσαία θέση. /ð/
Κάποτε ήταν ένα παιδί που είδε στον δρόμο ένα
Το παιδί με το κλειδί “ξεκλείδωσε” το ντουλάπι
κλειδί, έσκυψε και το πήρε.
και πήρε το λάδι και το ξίδι για να τα βάλει στη
σαλάτα.
Το παιδί γρήγορα κατάλαβε ότι το κλειδί ήταν
Το παιδί με το κλειδί “ξεκλείδωσε” τον βυθό και
μαγικό.
έστειλε εκεί το μύδι και το στρείδι.
Το παιδί με το κλειδί “ξεκλείδωσε” τον κάδο και
Το παιδί με το κλειδί “ξεκλείδωσε” το κλαδί,
πέταξε το σκουπίδι.
έτσι τα πουλιά έφτιαξαν τις φωλιές τους.
Το παιδί με το κλειδί “ξεκλείδωσε” το δάσος για
να μπορέσει το φίδι να πάει στο σπίτι του.
Το παιδί με το κλειδί “ξεκλείδωσε” τη μάντρα,
έτσι το βόδι και η γίδα πήγαν να βοσκήσουν.
Το παιδί ήταν πολύ χαρούμενο που βρήκε το
μαγικό κλειδί και βοηθούσε τον κόσμο.
Τέλος
© 2014
λαμπάδα κρεμμύδι στολίδι
αχλάδι κοπίδι λουλούδι
πλεξούδα σχέδιο σελίδα
ψαλίδι”
γρασίδι ψαλίδι Λυδία
“Η Λυδία κόβει με το
Η μικρή Λυδία έμαθε να κόβει με το ψαλίδι. Της Η Λυδία κόβει με το ψαλίδι, την πλεξούδα της
αρέσει πολύ και συνέχεια κόβει ό,τι βρει μπροστά αδερφής της.
της.
Η Λυδία κόβει με το ψαλίδι, το γρασίδι. Η Λυδία κόβει με το ψαλίδι, το λουλούδι και το
αχλάδι.
Η Λυδία κόβει με το ψαλίδι, τις σελίδες από το Καμιά φορά, η Λυδία κόβει και με το κοπίδι και
βιβλίο. φτιάχνει ένα στολίδι στη μαμά της.
Η Λυδία κόβει με το ψαλίδι, τα σχέδια που έχει Η Λυδία κόβει με το ψαλίδι, το κρεμμύδι
σχεδιάσει. και τη λαμπάδα!
Η Λυδία είναι χαρούμενη που έμαθε να κόβει με
το ψαλίδι!!!! Τέλος
Τέλος
Το απόγευμα πήγε βαρκάδα.
λιγοστά πράγματα που έχει!!!!

Το κορίτσι με τις φακίδες είναι ευτυχισμένο με τα Το μεσημέρι έφαγε μακαρονάδα με γαρίδες.
σανίδα.
Πριν πάει για ύπνο έπαιξε ένα παιχνίδι με μια
Το πρωί, έδωσε ένα λουλούδι στη δασκάλα της.
πηγάδι. ένα νησί που λέγεται Λευκάδα.

Το βράδυ γέμισε τους κουβάδες με νερό από το Το κορίτσι με τις φακίδες, ζει στην Ελλάδα, σε

/ð/ Μεσαία θέση.
“Το κορίτσι με τις

φακίδα Λευκάδα Ελλάδα
φακίδες”
βαρκάδα μακαρονάδα γαρίδα
λουλούδι έδωσε κουβάδες

πηγάδι παιχνίδι σανίδα
© 2013
© 2014
www.ikidcenters.com
www.upbility.gr 180
Τέλος της μαμάς.
κρύφτηκε για να κοιμηθεί!!!! Πλύθηκε στον νεροχύτη μαζί με τη σαπουνάδα
Ώσπου ήρθε το βράδυ και η μικρή ηλιαχτίδα
και ζέστανε τα χελιδόνια στην αυλή. Τρύπωσε στην εφημερίδα του μπαμπά!
Έγλειψε τη μαρμελάδα της γιαγιάς

Ξεχύθηκε στην παιδική χαρά!
παππού!
Τρύπωσε στο κατσαβίδι και στο κλαδευτήρι του
Μπήκε στις καμινάδες των σπιτιών!
πορτοκαλάδα των παιδιών!

Έκανε βουτιά στη λεμονάδα και στην
κοντά.
να ταξιδέψει και να γνωρίσει τον κόσμο από
Απλώθηκε στη σφραγίδα του δασκάλου. Η μικρή ηλιαχτίδα το΄σκασε από τον ουρανό για

/ð/ Μεσαία θέση.
“Η μικρή ηλιαχτίδα”
ηλιαχτίδα καμινάδα παιδική χαρά
εφημερίδα σαπουνάδα σφραγίδα
πορτοκαλάδα λεμονάδα κατσαβίδι

κλαδευτήρι μαρμελάδα χελιδόνι
© 2013
© 2014
www.ikidcenters.com
www.upbility.gr 181
© 2014
χιονονιφάδα χαραμάδα καταιγίδα
χορωδία καρύδι βελανίδι
βατραχοπέδιλα σακίδιο χταπόδι
αχιβάδα”
γαρίδα αχιβάδα πεταλούδα
“Η πεταλούδα και η
Κάποτε ήταν μια πεταλούδα και μια αχιβάδα που Η πεταλούδα έλεγε με τη σειρά της στην αχιβάδα
ήταν φίλες! Η αχιβάδα έλεγε στην πεταλούδα, για τους καρπούς των δέντρων όπως είναι το
ιστορίες του βυθού και η πεταλούδα έλεγε στην βελανίδι και το καρύδι,
αχιβάδα ιστορίες του δάσους.
για τη χορωδία των πουλιών με το κελάηδημά
τους,
Η αχιβάδα έλεγε στην πεταλούδα για τις
γαρίδες, το μεγάλο χταπόδι που είναι το στολίδι
του βυθού,
για τις μεγάλες καταιγίδες και τις χαραμάδες των
βράχων,
για τα σακίδια που βρίσκει στην άμμο για τις χιονονιφάδες του χειμώνα...
και για τα βατραχοπέδιλα των παιδιών
Η πεταλούδα και η αχιβάδα καθόντουσαν ώρες
ατέλειωτες λέγοντας ιστορίες!!!
Τέλος
Φύλλα Εργασίας
Συμφωνικά Συμπλέγματα

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /nðr/ σε επίπεδο συλλαβής.
ΟΔΗΓΙΕΣ: “Βοηθήστε τον μάγο να πει το ξόρκι με τις παράξενες λέξεις”. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το
παιδί πρέπει να επαναλάβει τις συλλαβές ή τις ψευδολέξεις μετά από εσάς. Παρατηρήστε την καθαρότητα του
ήχου μέσα στο σύμπλεγμα. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι
σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας, κάθε φορά που ολοκληρώνει την άσκηση.
ανδρα
ανδρι
ανδρε
ανδρου
ανδρο

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /nðr/ σε επίπεδο λέξης.
Συμφωνικά συμπλέγματα. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Πρέπει το παιδί να πει κάθε λέξη 3 φορές.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ μέσα στο σύμπλεγμα. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθειά του.
εξάσκηση.
/nðr/
άνδρας Ανδρέας Άνδρος
κύλινδρος Ανδριανή Λέανδρος
ανδρεία σαλαμάνδρα μάνδρα

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /nðr/ σε επίπεδο λέξης.
Συμφωνικά συμπλέγματα: Εξασκηθείτε καθημερινά μαζί με το παιδί. Εστιάστε την προσοχή σας για την καθαρή
ΟΔΗΓΙΕΣ: παραγωγή του ήχου /ð/ μέσα στο σύμπλεγμα. Επαινέστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή
Λέτε στο παιδί: “Άκουσέ με τώρα προσεκτικά, όλες οι λέξεις που θα σου πω περιέχουν τον ήχο /ð/”.
Διαβάστε μία μία τις λέξεις, το παιδί, προσέχει, ακούει και επαναλαμβάνει τη λέξη που άκουσε.
Χρησιμοποιήστε κατά την παραγωγή του ήχου /ð/ χειρονομίες σε κάθε λέξη (υπενθυμίστε τη
σωστή τοποθέτηση του ήχου).
/nðr/
άνδρας Άνδρος Ανδρέας ανδρεία κύλινδρος
άνδρες χονδρός χάνδρα Ανδριανή σαλαμάνδρα
μάνδρα χονδρά δένδρα Ανδρόνικος ανδρικό
μάνδρες χόνδρος δένδρο Λέανδρος Αλέξανδρος

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /nðr/ σε επίπεδο πρότασης.
Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ μέσα στο σύμπλεγμα. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθειά του.
άσκηση.
/nðr/
1. Ο μπαμπάς μου είναι άνδρας.
2. Ο φίλος μου λέγεται Ανδρέας.
3. Η Άνδρος είναι νησί.
4. Πήγα διακοπές στην Άνδρο.
5. Τα πρόβατα πήδηξαν τη μάνδρα.
6. Είδα μια σαλαμάνδρα.
7. Φοβάμαι τη σαλαμάνδρα.
8. Ο δάσκαλός μου λέγεται Ανδρόνικος.
9. Αλέξανδρε έλα εδώ!
10.Ο Λέανδρος δεν είναι εδώ.
11.Ο κύλινδρος είναι σχήμα.
12.Τα δένδρα είναι ψηλά.
13.Οι άνδρες έχουν ανδρεία.
14.Ο Αλέξανδρος είναι ανδρειωμένος.
15.Οι χάνδρες είναι χονδρές.
16.Το ποτήρι έχει σχήμα κυλίνδρου.
17.Το όνομά μου είναι Αλεξάνδρα.
18.Η Αλεξάνδρεια είναι πόλη.
19.Ο Ανδρέας είναι άνδρας.
20.Η Ανδριανή φοβάται τη σαλαμάνδρα.

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος /nðr/ με λέξη στόχο.
χρησιμοποιώντας τη λέξη στόχο. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ μέσα στο σύμπλεγμα. Επιβραβεύστε
/nðr/
1. Ο μπαμπάς μου είναι…. ……..(άνδρας).
2. Το αγόρι λέγεται……..(Ανδρέας).
3. Είναι νησί η……(Άνδρος).
4. Τα πρόβατα πήδηξαν τη……..(μάνδρα).
5. Φώναξα στον………(Ανδρόνικο).
6. Η χάντρα λέγεται και…….(χάνδρα).
7. Τα δέντρα λέγονται και………(δένδρα).
8. Είναι ένα είδος σαύρας η…….(σαλαμάνδρα).
9. Το ποτήρι έχει σχήμα …….(κυλίνδρου).
10.Το χοντρό λέγεται και…….(χονδρό).
11.Η χοντρή λέγεται και………(χονδρή).
12.Ο χοντρός λέγεται και ……..(χονδρός).
13. Έχει παράξενο όνομα, λέγεται……..(Λέανδρος).
14. Η γενναιότητα λέγεται και ……..(ανδρεία).
15. Αυτός που έχει ανδρεία είναι ……(ανδρειωμένος).

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος / nðr / σε επίπεδο μικρής ιστορίας.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Τα δέντρα του δάσους. Το παιδί πρέπει να δει προσεκτικά τις εικόνες και να πει την ιστορία κάθε δέντρου του
παράξενου δάσους. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθειά
του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί στο κάτω μέρος της σελίδας, κάθε φορά που ολοκληρώνει
Το δέντρο Το δέντρο Το δέντρο Το δέντρο Το δέντρο Το δέντρο Το Το

της της της της της του παρδαλό όγδοο
ανδρείας δροσιάς λιχουδιάς εβδομάδας εκδρομής ενδιαφέροντος δέντρο δέντρο
1 2
3
4
1 Το δέντρο της ανδρείας έχει χονδρό κορμό.
2 Το δέντρο της ανδρείας φύτρωσε στην Άνδρο.
3 Στο δέντρο της ανδρείας ζει μια σαλαμάνδρα.
4 Ο Αλέξανδρος και ο Ανδρέας επισκέφτηκαν το δέντρο της ανδρείας.

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /ðr/ σε επίπεδο συλλαβής.
ιδρα
ιδρι
δρα
ιδρε
δρι
ιδρου
δρε
ιδρο
δρου
δρο
αδρα
αδρι
εδρα αδρε
εδρι αδρου
οδρα
εδρε αδρο
οδρι
εδρου οδρε
εδρο οδρου
οδρο
ουδρα
ουδρι
ουδρε
ουδρου
ουδρο

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /ðr/ σε επίπεδο λέξης.
εξάσκηση.
/ðr/
δράκος πούδρα δρόμος
κάδρο δρεπάνι κλεψύδρα
διάδρομος υδραυλικός ιδρώνω

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /ðr/ σε επίπεδο λέξης.
/ðr/
έδρα δροσιά δραπέτης δράκος υδροπλάνο
πούδρα Ύδρα δρεπάνι ιδρώνω διάδρομος
δράμα δρόμος υδρόγειος κλεψύδρα υδραυλικός
κάδρο ιδρώτας δρομέας διαδρομή πεζοδρόμιο

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /ðr/ σε επίπεδο πρότασης.
άσκηση.
/ðr/
1. Ο διάδρομος είναι μακρύς.
2. Γνωρίζω τη διαδρομή.
3. Ο δράκος βγάζει φλόγες.
4. Ο δρόμος έχει στροφές.
5. Το καλοκαίρι ιδρώνω πολύ.
6. Ο δρομέας τερμάτισε.
7. Περπατώ στο πεζοδρόμιο.
8. Ο υδραυλικός έφτιαξε τη βρύση.
9. Το υδροπλάνο πετάει χαμηλά.
10.Το κάδρο είναι όμορφο.
11.Η μαμά έβαλε πούδρα.
12.Η Ύδρα είναι νησί.
13.Εδώ έχει δροσιά.
14.Ο χρόνος τελειώνει στην κλεψύδρα.
15.Η Δράμα είναι πόλη.
16.Ο δραπέτης δραπέτευσε.
17.Τα ψάρια ζούνε στο ενυδρείο.
18.Η έδρα είναι μεγάλη.
19.Στο σχολείο παίξαμε σκυταλοδρομίες.
20.Είδα την υδρόγειο σφαίρα.

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος /ðr/ με λέξη στόχο.
/ðr/
1. Βγάζει φλόγες από το στόμα ο…. ……..(δράκος).
2. Είναι πόλη της Ελλάδας η……..(Δράμα).
3. Τρέχει ο……(δρομέας).
4. Τα αυτοκίνητα προχωράνε στον……..(δρόμο).
5. Όταν ιδρώνω, στάζει ο………(ιδρώτας).
6. Η μαμά έβαλε στο πρόσωπό της …….(πούδρα).
7. Είναι νησί η………(Ύδρα).
8. Ο δάσκαλος κάθεται στην…….(έδρα).
9. Έβαλα τα ψάρια στο …….(ενυδρείο).
10.Το πρωί έχει…….(δροσιά).
11.Δραπέτευσε ο………(δραπέτης).
12.Έβαλα τη ζωγραφιά σε ……..(κάδρο).
13. Οι πεζοί περπατούν στο……..(πεζοδρόμιο).
14. Μετράει το χρόνο η ……..(κλεψύδρα).
15. Έφτιαξε τη βρύση ο ……(υδραυλικός).

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος / ðr / σε επίπεδο μικρής ιστορίας.

1 2
3
4
1 Το δέντρο της δροσιάς φύτρωσε δίπλα στον δρόμο.
2 Το δέντρο της δροσιάς δροσίζει το δάσος.
3 Το δέντρο της δροσιάς έχει φίλο έναν δράκο.
4 Το δέντρο της δροσιάς βρίσκεται στην Ύδρα!

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /ðj/ σε επίπεδο λέξης.
εξάσκηση.
/ðj/
αμμουδιά κρεμμύδια διαμάντι
σκουπίδια ποδιά λιχουδιά
παιχνίδια διαβάζω κλειδιά

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /ðj/ σε επίπεδο λέξης.
/ðj/
άδειο φρύδια σημάδια κεραμίδια βελανιδιά
ίδιο πόδια ψαλίδια βραδιά διαφορετική
χάδια μύδια καρύδια διαβήτης διαβολάκι
φίδια λάδια λουλούδια ταξίδια κουνουπίδια

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /ðj/ σε επίπεδο πρότασης.
άσκηση.
/ðj/
1. Η αμμουδιά είναι άδεια.
2. Τα παιδιά διαβάζουν.
3. Τα κρεμμύδια βούτηξαν στα λάδια.
4. Τα βελανίδια έπεσαν από τη βελανιδιά.
5. Έξω έχει ωραία βραδιά.
6. Έκανα πολλά ταξίδια.
7. Τα παιδιά είναι διαβολάκια.
8. Τα σκουπίδια μυρίζουν άσχημα.
9. Έβαλα τα λουλούδια στο βάζο.
10.Έχω πολλά στολίδια.
11.Η καρδιά μου κτυπάει δυνατά.
12.Είδα όλα τα σημάδια.
13.Αυτά τα κλειδιά είναι ίδια.
14.Φύτεψα στον κήπο κουνουπίδια.
15.Τα ρόδια είναι κόκκινα.
16.Αυτή είναι διαφορετική.
17.Το δαχτυλίδι έχει ένα διαμάντι.
18.Διάλεξα αυτά τα στολίδια.
19.Έσπασα τα καρύδια.
20.Βρήκα όλα τα δαχτυλίδια.

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος /ðj/ με λέξη στόχο.
/ðj/
1. Δεν είναι γεμάτο είναι…. ……..(άδειο).
2. Μοιάζουν πολύ, είναι……..(ίδια).
3. Ένα φίδι, πολλά……(φίδια).
4. Ένα κλειδί, πολλά……..(κλειδιά).
5. Ένα φρύδι, πολλά………(φρύδια).
6. Τα παιδιά παίζουν με τα…….(παιχνίδια).
7. Ένα ψαλίδι, πολλά………(ψαλίδια).
8. Ένα κρεμμύδι, πολλά…….(κρεμμύδια).
9. Το βελανίδι είναι στην …….(βελανιδιά).
10.Το βιβλίο το…….(διαβάζω).
11.Μυρίζουν όμορφα τα………(λουλούδια).
12.Ένα λάδι, πολλά ……..(λάδια).
13. Ένα μύδι, πολλά……..(μύδια).
14. Στολίζω το δέντρο με πολλά ……..(στολίδια).
15. Ένα ταξίδι, πολλά ……(ταξίδια).

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος / ðj / σε επίπεδο μικρής ιστορίας.

1 2
3
4
1 Το δέντρο της λιχουδιάς φύτρωσε στην αμμουδιά.
2 Το δέντρο της λιχουδιάς αγαπάει τα γλυκά, τα παιχνίδια και τα λουλούδια.
3 Το δέντρο της λιχουδιάς ξαγρυπνάει τα βράδια.
4 Το δέντρο της λιχουδιάς έχει στολίδια.

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /vð/ σε επίπεδο συλλαβής.
αβδα
εβδο
αβδι
ιβδου
ιβδε

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /vð/ σε επίπεδο λέξης.
εξάσκηση.
/vð/
7ο
70
έβδομο εβδομήντα εβδομάδα
βδέλλα Ευδοκία ευδοκιμώ
75
ραβδί ράβδος εβδομήντα πέντε

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /vð/ σε επίπεδο λέξης.
/vð/
βδέλλα έβδομος ράβδος εβδομάδες
βδέλλες έβδομη ράβδοι ευδοκιμώ
ραβδί έβδομο Ευδοκία εβδομήντα
ραβδιά έβδομα εβδομάδα εβδομήντα πέντε

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /vð/ σε επίπεδο πρότασης.
Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ μέσα στο σύμπλεγμα. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθεια του.
άσκηση.
/vð/
1. Στον αγώνα ήμουν έβδομος.
2. Η εβδομάδα έχει εφτά ημέρες.
3. Ο μήνας έχει τέσσερις εβδομάδες.
4. Το κορίτσι το λένε Ευδοκία.
5. Είναι εβδομήντα χρονών.
6. Η νεράιδα έχει ραβδί.
7. Αυτό το δέντρο ευδοκιμεί σε θερμό κλίμα.
8. Στη θυρίδα έβαλα τη ράβδο χρυσού.
9. Μέτρησα εβδομήντα πέντε αστέρια.
10.Η βδέλλα είναι ένα σκουλήκι.

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος /vð/ με λέξη στόχο.
/vð/
1. Ο όροφος που είναι στο εφτά είναι ο…. ……..(έβδομος).
2. Έχει εφτά ημέρες η……..(εβδομάδα).
3. Είναι σκουλήκι η ……(βδέλλα).
4. Το κορίτσι το λένε……..(Ευδοκία).
5. Φυτρώνει δηλαδή………(ευδοκιμεί).
6. Η νεράιδα έχει…….(ραβδί).
7. Πενήντα, εξήντα, ………(εβδομήντα).
8. Ο χρυσός βγαίνει και σε…….(ράβδους).

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος / vð / σε επίπεδο μικρής ιστορίας.

1 2
3
4
3
Το δέντρο της εβδομάδας έφτασε έβδομο στο δάσος.
Το δέντρο της εβδομάδας γνωρίζει την Ευδοκία.
Το δέντρο της εβδομάδας είναι εβδομήντα χρονών.

70
4 Το δέντρο της εβδομάδας έχει ένα μαγικό ραβδί.

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /kð/ σε επίπεδο συλλαβής.
ακδα
εκδο
εκδι
ικδου
ικδε

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /kð/ σε επίπεδο λέξης.
εξάσκηση.
/kð/
εκδότης εκδίδω εκδρομή
εκδρομέας εκδήλωση εκδίκηση

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /kð/ σε επίπεδο λέξης.
/kð/
εκδότης έκδοση εκδρομή εκδηλώσεις
εκδότες εκδόσεις εκδίκηση εκδρομείς
εκδίδω εκδοχή εκδικούμαι εκδρομέας
εκδίδουν εκδοχές εκδήλωση εκδηλωτικός

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /kð/ σε επίπεδο πρότασης.
άσκηση.
/kð/
1. Ο εκδοτικός οίκος είναι μεγάλος.
2. Συναντήθηκα με τον εκδότη μου.
3. Τι εκδόσεις είναι το βιβλίο;
4. Δεν άκουσα την εκδοχή σου.
5. Η εκδήλωση ήταν καταπληκτική!
6. Αύριο θα πάμε εκδρομή.
7. Ο εκδρομέας έφυγε.
8. Αυτός θα ζητήσει εκδίκηση.

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος /kð/ με λέξη στόχο.
/kð/
1. Εκδίδει βιβλία ο…. ……..(εκδότης).
2. Το βιβλίο έχει……..(εκδοθεί).
3. Με το λεωφορείο θα πάμε……(εκδρομή).
4. Είναι εκδικητικός θέλει……..(εκδίκηση).
5. Θέλει εκδίκηση, είναι………(εκδικητικός).
6. Δεν άκουσα την άλλη…….(εκδοχή).
7. Το πάρτι λέγεται και………(εκδήλωση).
8. Έφυγε εκδρομή ο …….(εκδρομέας).

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος / kð / σε επίπεδο μικρής ιστορίας.

1 2
3
4
1 Το δέντρο της εκδρομής αγαπάει τις εκδρομές!
2 Το δέντρο της εκδρομής εκδίδει εισιτήρια για την επόμενη εκδρομή.
3 Το δέντρο της εκδρομής έχει εκδρομικό λεωφορείο.
4 Το δέντρο της εκδρομής είναι εκδρομέας!

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /nð/ σε επίπεδο συλλαβής.
ινδα
ενδα ινδι
ενδι ινδε
ενδε ινδου
ενδου ινδο
ενδο
ανδα
ανδι
ανδε
ανδου ουνδα
ανδο ουνδι
ουνδε
ονδα
ουνδου
ονδι
ουνδο
ονδε
ονδου
ονδο

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /nð/ σε επίπεδο λέξης.
εξάσκηση.
/nð/
Ινδή Ινδία γόνδολα
τάρανδος μανδύας συνδετήρας
ενδύματα ινδιάνος επικίνδυνο

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /nð/ σε επίπεδο λέξης.
/nð/
Ινδός ένδεκα μανδύας Ολλανδία Φιλανδία
Ινδή γόνδολα ινδιάνος ενδοχώρα τάρανδος
Ινδία ένδειξη ενδύματα ενδυμασία συνδετήρας
ινδικό ένδοξος ένδυση ενδιαφέρον επικίνδυνο

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /nð/ σε επίπεδο πρότασης.
άσκηση.
/nð/
1. Ο Ινδός ζει στην Ινδία.
2. Η γόνδολα είναι μια μικρή βάρκα.
3. Η Φιλανδία και η Ολλανδία είναι βόρειες χώρες.
4. Το έντεκα λέγεται και ένδεκα.
5. Οι ινδιάνοι φοράνε φτερά στο κεφάλι.
6. Ο συνδετήρας μπαίνει στη σελίδα.
7. Ο τάρανδος έχει κέρατα.
8. Αυτό που κάνεις, είναι επικίνδυνο.
9. Κοίτα πρώτα τις ενδείξεις.
10.Φοράει κόκκινο μανδύα.
11.Έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον.
12.Ταξιδεύουμε στην ενδοχώρα.
13.Η Ινδία είναι μια μεγάλη χώρα.
14.Έκανα βαρκάδα με τη γόνδολα.
15.Ο Ολλανδός ζει στην Ολλανδία.

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος /nð/ με λέξη στόχο.
/nð/
1. Ζει στην Ινδία ο…. ……..(Ινδός).
2. Ζει στην Ινδία η ……..(Ινδή).
3. Στη Βενετία έχει πολλές……(γόνδολες).
4. Οι καλόγεροι φοράνε……..(μανδύα).
5. Το έντεκα λέγεται και………(ένδεκα).
6. Τα ρούχα λέγονται και…….(ενδύματα).
7. Τα παλιά χρόνια στην Αμερική ζούσαν οι………(ινδιάνοι).
8. Ο Ολλανδός ζει στην…….(Ολλανδία).
9. Ο Φιλανδός ζει στη…….(Φιλανδία).
10.Το έλκηθρο του Άγιου Βασίλη το σέρνουν οι…….(τάρανδοι).
11.Το εσωτερικό μιας χώρας λέγεται ………(ενδοχώρα).
12.Κάθε φάρμακο έχει ……..(ενδείξεις).
13. Έχει δόξα, είναι……..(ένδοξος).
14. Έχει παράξενη ……..(ενδυμασία).
15. Στη σελίδα βάζω τον ……(συνδετήρα).

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος / nð / σε επίπεδο μικρής ιστορίας.

1 2
3
4
1 Το δέντρο του ενδιαφέροντος, ενδιαφέρεται για όλα τα πλάσματα του δάσους.
2 Το δέντρο του ενδιαφέροντος, φύτρωσε στην Ινδία.
3 Το δέντρο του ενδιαφέροντος, έχει ταξιδέψει στην Ολλανδία και στη Φιλανδία.
4 Το δέντρο του ενδιαφέροντος, γνώρισε ινδιάνους.

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /rð/ σε επίπεδο συλλαβής.
ιρδα
ιρδι
ουρδα
ιρδε
ουρδι
ιρδου
ουρδε
ιρδο
ουρδου
ουρδο
αρδα
αρδι
αρδε
αρδου
αρδο
ορδα ερδα
ορδι ερδι
ορδε ερδε
ορδου ερδου
ορδο ερδο

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /rð/ σε επίπεδο λέξης.
εξάσκηση.
/rð/
κέρδισε κορδόνια μπιλιάρδο
καρδιά σκόρδο γαρδένια
καμηλοπάρδαλη πέρδικα μουστάρδα

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /rð/ σε επίπεδο λέξης.
/rð/
φαρδύ κουρδίζω μπιλιάρδο κουρδιστό καρδερίνα
λόρδα παρδαλό μπέρδεμα κορδόνια καμηλοπάρδαλη
σκόρδο σαρδέλα γαρδένια κορδέλα μπερδεύομαι
καρδιά πέρδικα μουστάρδα κέρδισε μπερδεμένος

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /rð/ σε επίπεδο πρότασης.
άσκηση.
/rð/
1. Η καμηλοπάρδαλη έχει ψηλό λαιμό.
2. Η καρδερίνα κελαηδάει.
3. Δέσε τα κορδόνια σου.
4. Η κορδέλα είναι πράσινη.
5. Έβαλα στο φαγητό μουστάρδα.
6. Η πέρδικα είναι πουλί.
7. Δε μου αρέσει το σκόρδο.
8. Τα στολίδια είναι παρδαλά.
9. Αυτός κέρδισε το βραβείο.
10.Η καρδιά είναι κόκκινη.
11.Η Μαρία φοράει ένα φαρδύ φόρεμα.
12.Το μπιλιάρδο παίζεται με στέκα και μπάλες.
13.Έχω ένα κουρδιστό παιχνίδι.
14.Η γαρδένια μυρίζει ωραία.
15.Σήμερα έφαγα ψητές σαρδέλες.

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος /rð/ με λέξη στόχο.
/rð/
1. Είναι ζώο και έχει ψηλό λαιμό η…. ……..(καμηλοπάρδαλη).
2. Ο νικητής……..(κέρδισε).
3. Έβαλα στα μαλλιά μια……(κορδέλα).
4. Έδεσα τα……..(κορδόνια).
5. Έχω ένα παιχνίδι που είναι………(κουρδιστό).
6. Στο σάντουιτς έβαλα λίγη…….(μουστάρδα).
7. Έχει στέκες το………(μπιλιάρδο).
8. Περπατάει καμαρωτή σαν…….(πέρδικα).
9. Είναι μικρό ψάρι η …….(σαρδέλα).
10.Είναι πουλί η…….(καρδερίνα).
11.Το φαγητό έχει κρεμμύδι και………(σκόρδο).
12.Τα στολίδια είναι ……..(παρδαλά).
13. Είναι λουλούδι και μυρίζει ωραία, η……..(γαρδένια).
14. Δεν είναι στενό, είναι ……..(φαρδύ).
15. Χτυπά δυνατά η ……(καρδιά).

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος / rð / σε επίπεδο μικρής ιστορίας.

1 2
3
4
1 Το παρδαλό δέντρο ξέρει μπιλιάρδο.
2 Το παρδαλό δέντρο έφαγε μουστάρδα.
3 Το παρδαλό δέντρο κέρδισε παρδαλά στολίδια.
4 Το παρδαλό δέντρο γνώρισε την καμηλοπάρδαλη.

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /γð/ σε επίπεδο συλλαβής.
ΟΔΗΓΙΕΣ: “Βοηθήστε τον μάγο να πει το ξόρκι με τις παράξενες λέξεις” Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το
ιγδα
ιγδι
γδα
ιγδε
γδι
ιγδου
γδε
ιγδο
γδου
γδο
αγδα
αγδι
ογδα αγδε
ογδι αγδου
εγδα
ογδε αγδο
εγδι
ογδου εγδε
ογδο εγδου
εγδο
ουγδα
ουγδι
ουγδε
ουγδου
ουγδο

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /γð/ σε επίπεδο λέξης.
εξάσκηση.
/γð/
Μάγδα αμυγδαλιά αμύγδαλο
80
ογδόντα σμαράγδι γδύνομαι
8ο
γδάρσιμο Μαγδαληνή όγδοο

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /γð/ σε επίπεδο λέξης.
/γð/
Μάγδα λίγδα γδύσιμο σμαράγδι
όγδοο γδυτός γδάρσιμο αμύγδαλο
όγδοη γδέρνω γδύνομαι αμυγδαλιά
γδύνω γδούπος σιμιγδάλι ογδόντα

/ð/ Αυτοματοποίηση του συμφωνικού συμπλέγματος /γð/ σε επίπεδο πρότασης.
άσκηση.
/γð/
1. Η Μάγδα είναι φίλη μου.
2. Η Μαγδαληνή είναι κορίτσι.
3. Είδα την ανθισμένη αμυγδαλιά.
4. Βγήκα όγδοος στον αγώνα.
5. Η μαμά αγόρασε σιμιγδάλι.
6. Η γιαγιά μου είναι ογδόντα χρονών.
7. Οι αμυγδαλές βρίσκονται στον λαιμό.
8. Έχω ένα δαχτυλίδι με ένα σμαράγδι.
9. Η Σμαράγδα γδύθηκε.
10.Τα αμύγδαλα είναι ξηροί καρποί.

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος /γð/ με λέξη στόχο.
/γð/
1. Τη φίλη μου τη λένε…. ……..(Μάγδα).
2. Το δέντρο που μας δίνει τα αμύγδαλα λέγεται……..(αμυγδαλιά).
3. Η αμυγδαλιά μας δίνει……(αμύγδαλα).
4. Εξήντα, εβδομήντα,……..(ογδόντα).
5. Δεν είναι διαμάντι, είναι………(σμαράγδι).
6. Στον λαιμό μας έχουμε…….(αμυγδαλές).
7. Βγάζει τα ρούχα του, δηλαδή………(γδύνεται).
8. Μετά το έβδομο είναι το…….(όγδοο).
9. Η Μάγδα βαφτίστηκε …….(Μαγδαληνή).
10.Έπεσα και το γόνατό μου…….(γδάρθηκε).

/ð/ Γενίκευση του συμφωνικού συμπλέγματος / γð / σε επίπεδο μικρής ιστορίας.

1 2
80
3
4
1 Το όγδοο δέντρο αγαπάει την αμυγδαλιά.
2 Το όγδοο δέντρο έχει σμαράγδια.
3 Το όγδοο δέντρο γνωρίζει τη Μαγδαληνή.
4 Το όγδοο δέντρο είναι ογδόντα χρονών!

/ð/ Κατάλογος λέξεων - Συμφωνικά Συμπλέγματα
/nðr/ /ðr/ /rð/ /ðj/ /vð/
Αλέξανδρος γαρδένια άδειο

διαδρομή βδέλλα
άνδρας καμηλοπάρδαλη αμμουδιά
διάδρομος εβδομάδα
Ανδρέας καρδερίνα βελανιδιά
δράκος εβδομήντα
ανδρεία καρδιά βραδιά
δράμα έβδομος
Ανδριανή κέρδισε βράδια
δραπέτης Ευδοκία
Ανδρόνικος κορδέλα δακτυλίδια
δρομέας ευδοκιμώ
Άνδρος κορδόνια διαβάζω
δρόμος ραβδί
δένδρα κουρδιστό διάβαση
δροσιά ράβδος
κύλινδρος λόρδα διαβήτης
έδρα
Λέανδρος μουστάρδα διαβολάκι
ενυδρείο
μάνδρα μπέρδεμα διαλέγω
ιδρώνω
σαλαμάνδρα μπιλιάρδο διαμάντι
ιδρώτας
χάνδρα παρδαλό διαφορετική
κάδρο
χονδρό πέρδικα ίδιο
κλεψύδρα
σαρδέλα καρδιά
πεζοδρόμιο
σκόρδο καρύδια
πούδρα
φαρδύ κεραμίδια
/kð/ σκυταλοδρομία /γð/
κλειδιά
τσουβαλοδρομία
κουνουπίδια
εκδήλωση Ύδρα αμυγδαλές
κρεμμύδια
εκδίδω υδραυλικός /nð/ αμυγδαλιά
λάδια
εκδίκηση υδρόγειος αμύγδαλο
λιχουδιά
εκδικούμαι υδροπλάνο γδάρσιμο
γόνδολα λουλούδια
έκδοση μύδια γδέρνω
ένδειξη
εκδότης γδούπος
ένδεκα παιδιά
εκδοχή γδύνομαι
ενδιαφέρον παιχνίδια
εκδρομέας ποδιά γδύνω
ένδοξος
εκδρομή γδύσιμο
ενδοχώρα πόδια
ενδυμασία ρόδια γδυτός
σημάδια λίγδα
ενδύματα
σκουπίδια Μάγδα
επικίνδυνο
στολίδια Μαγδαληνή
Ινδία
ταξίδια ογδόντα
ινδιάνος
Ινδός φίδια όγδοο
φρύδια ραγδαίο
μανδύας
χάδια σιμιγδάλι
συνδετήρας
ψαλίδια σμαράγδι
Ολλανδία
τάρανδος
Φιλανδία

/ð/ Γενίκευση του φωνήματος-στόχου σε επίπεδο ιστορίας. Συμφωνικά συμπλέγματα.
ΟΔΗΓΙΕΣ: Εκτυπώστε τη σελίδα με την ιστορία, διπλώστε την ακριβώς επάνω στις γραμμές και φτιάξτε ένα
μικρό βιβλίο. Εξασκηθείτε καθημερινά σε αυτή την άσκηση. Το παιδί επαναλαμβάνει την
ιστορία χρησιμοποιώντας τις λέξεις με το φώνημα-στόχο. Παρατηρείστε την καθαρότητα του ήχου /ð/ μέσα στο
σύμπλεμα. Επιβραβεύστε το παιδί για την προσπάθειά του. Βάλτε ένα αυτοκόλλητο ή ένα αστέρι σε κάθε κουτί
στο κάτω μέρος της πρώτης σελίδας, κάθε φορά που ολοκληρώνετε την άσκηση.

Τέλος
περιποιείται με πολλή αγάπη τον κήπο της!
Η Μάγδα είναι πολύ χαρούμενη, φροντίζει και
και η βελανιδιά έχει πολλά βελανίδια !
από τις ροδιές.

Τα πουλιά κελαηδούν και τσιμπολογούν τα ρόδια
Η καρυδιά είναι φορτωμένη με καρύδια
καρδερίνες.
Στον κήπο της Μάγδας έρχονται πέρδικες και
Η αμυγδαλιά είναι γεμάτη με αμύγδαλα.
λουλούδια και μυρωδάτες γαρδένιες.

Η Μάγδα έχει έναν όμορφο κήπο.
Γύρω από τα δέντρα έχουν φυτρώσει πολύχρωμα

/ð/ Συμφωνικά Συμπλέγματα.
“Ο κήπος
Μάγδα αμυγδαλιά αμύγδαλα
της Μάγδας “
καρυδιά καρύδια βελανιδιά
βελανίδια λουλούδια πέρδικα

καρδερίνα γαρδένια ρόδια
© 2013
© 2014
www.ikidcenters.com
www.upbility.gr 233
Τέλος
Ινδή.
Ό Ανδρέας έχει ταξιδέψει στην Ινδία και είδε μια
ταξίδια. Θα γνωρίσει όλον τον κόσμο!!!!

Ο Ανδρέας είναι χαρούμενος που κάνει τόσα
τουλίπες.
Ό Ανδρέας έχει ταξιδέψει στην Ολλανδία και είδε
80 70
κορδέλες και πολλές λιχουδιές!
Έφερε μια κλεψύδρα,ένα κουρδιστό παιχνίδι,
Σε εβδομήντα ή σε ογδόντα!
του! Έφερε σμαράγδια και ένα ενυδρείο! πολλές χώρες.

Ο Ανδρέας έφερε πολλά δώρα από τα ταξίδια Ο Ανδρέας κάνει πολλά ταξίδια. Έχει ταξιδέψει σε

/ð/ Συμφωνικά Συμπλέγματα.
“Τα ταξίδια του

Ανδρέας Ινδία Ολλανδία
Ανδρέα “
70 80
Ινδή εβδομήντα ογδόντα
κουρδιστό σμαράγδι ενυδρείο

κλεψύδρα κορδέλα λιχουδιά
© 2013
© 2014
www.ikidcenters.com
www.upbility.gr 234
/ð/ Γενίκευση του φωνήματος - στόχου
Γενίκευση του ήχου
Σε αυτό το κεφάλαιο θα βρείτε παιχνίδια και δραστηριότητες με το φώνημα-στόχο. Στόχος

αυτών των δραστηριοτήτων είναι να γενικεύσει το παιδί το φώνημα-στόχο σε όλες τις θέσεις
στον αυθόρμητο λόγο μέσω της αλληλεπίδρασης, του διαλόγου και της συνομιλίας.
Περιεχόμενα:
➡ Παιχνίδι με κάρτες: “Μικρές ιστορίες”

➡ Παραμύθι: “Το δέντρο της δίψας”
➡ Δραστηριότητα: “Ο Δήμος δεν είδε”
➡ Δραστηριότητα: “Ποιος, τι;”
➡ Δραστηριότητα: “Δώδεκα ιστορίες”
➡ Επιτραπέζιο παιχνίδι: “Το πηγάδι”
➡ Επιτραπέζιο παιχνίδι: “Το μαγικό δέντρο”
➡ Επιτραπέζιο παιχνίδι: “Το διαμαντένιο κάστρο”

ΟΔΗΓΙΕΣ: “Μικρές ιστορίες”. Οι εικόνες κόβονται σε κάρτες. Μπορούν και να πλαστικοποιηθούν. Το

παιδί καλείται να περιγράψει την εικόνα που βλέπει. Αν δυσκολευτεί το βοηθάμε διαβάζοντάς
του την πρόταση. Η πρόταση που θα συντάξει το παιδί μπορεί να είναι διαφορετική από την πρόταση που
αναγράφεται στη λεζάντα. Αν εμπεριέχεται ο ήχος /ð/ στις προτάσεις του παιδιού δεν παρεμβαίνουμε. Αν όμως
το παιδί δε χρησιμοποιεί τον ήχο, τότε διαβάζουμε την πρόταση της εικόνας και ζητάμε από το παιδί να την
επαναλάβει.

© www.upbility.gr
Οι αγελάδες βόσκουν στο γρασίδι.
© www.upbility.gr
Η αγελάδα με το κουδούνι στο λαιμό, τρώει ένα λουλούδι.
237
© www.upbility.gr
Ο ψαράς με τη γενειάδα έπιασε στα δίχτυα του έναν κάβουρα με
μεγάλες δαγκάνες.
© www.upbility.gr
Η αρκούδα κάθεται κάτω από το δέντρο.
238
© www.upbility.gr
Ο στρατιώτης φοράει σανδάλια και κρατάει την ασπίδα και το δόρυ.
© www.upbility.gr
Το δαμάσκηνο και το αχλάδι είναι φρούτα.
239
© www.upbility.gr
Η αχλαδιά μας δίνει αχλάδια.
© www.upbility.gr
Το ζευγάρι πήγε βαρκάδα και το αγόρι έδωσε στο κορίτσι ένα δώρο,
δηλαδή ένα δαχτυλίδι.
240
© www.upbility.gr
Ο γάιδαρος έχει μακριά μουσούδα και φοράει ένα λουλουδένιο κολιέ.
© www.upbility.gr
Το παιδί δαγκώνει το δάχτυλό του.
241
© www.upbility.gr
Τα παιδιά κλαίνε, γέμισαν τα πρόσωπά τους με δάκρυα.
© www.upbility.gr
Η δαμασκηνιά μας δίνει δαμάσκηνα.
242
© www.upbility.gr
Τα παιδιά δανείστηκαν από τη δανειστική βιβλιοθήκη ένα βιβλίο με
δεινοσαύρους.
© www.upbility.gr
Η δασκάλα διδάσκει τα μαθήματα στα παιδιά.
243
© www.upbility.gr
Τα παιδιά κυνηγάνε πεταλούδες στο δάσος.
© www.upbility.gr
Το αγόρι δωρίζει ένα διαμαντένιο δακτυλίδι στο κορίτσι.
244
© www.upbility.gr
Ο δεινόσαυρος κρύβεται πίσω από το δέντρο.
© www.upbility.gr
Ο δεινόσαυρος είναι δάσκαλος και διδάσκει.
245
© www.upbility.gr
Το δελφίνι διασκεδάζει με την μπάλα.
© www.upbility.gr
Το δέντρο έχει πολύχρωμα λουλούδια και πεταλούδες στα κλαδιά του.
246
© www.upbility.gr
Τα παιδιά διαβάζουν στο δωμάτιο τους.
© www.upbility.gr
Ο διαιτητής έδωσε κόκκινη κάρτα.
247
© www.upbility.gr
Οι φοίνικες είναι γεμάτοι με καρύδες και έχουν στον κορμό τους πολλές
πινακίδες.
© www.upbility.gr
Ο κύριος κλαδεύει το δέντρο.
248
© www.upbility.gr
Βλέπω τα δέντρα και τα λουλούδια από την κλειδαρότρυπα.
© www.upbility.gr
Το κλειδί ξεκλειδώνει την καρδιά.
249
© www.upbility.gr
Το κομοδίνο είναι δίπλα στο κρεβάτι του παιδιού.
© www.upbility.gr
Ο κροκόδειλος πάει βαρκάδα.
250
© www.upbility.gr
Το παιδί με την κοτσίδα πίνει λεμονάδα.
© www.upbility.gr
Το βράδυ η νεράιδα μαγεύει τα λουλούδια.
251
© www.upbility.gr
Η νεράιδα κρατάει το ραβδί της.
© www.upbility.gr
Οι νιφάδες πέφτουν πάνω στα κλαδιά των δέντρων.
252
© www.upbility.gr
Το παιδί κρατάει το κατσαβίδι, δίπλα στο καυτό σίδερο και ετοιμάζεται
να το βάλει στην πρίζα. Αυτό είναι επικίνδυνο!
© www.upbility.gr
Το παιδί τρέχει να ξεφύγει από τις νυχτερίδες.
253
© www.upbility.gr
Τα παιδιά διασκεδάζουν στα κλαδιά του δέντρου.
© www.upbility.gr
Τα παιδιά πάνε βόλτα με το ποδήλατο.
254
© www.upbility.gr
Το παιδί μάζεψε τα παιχνίδια του.
© www.upbility.gr
Η Δάφνη ποτίζει τα λουλούδια δίπλα στο πηγάδι.
255
© www.upbility.gr
Ο Ποσειδώνας ταξιδεύει πάνω σε μια αχιβάδα.
© www.upbility.gr
Τα ρόδα είναι λουλούδια.
256
© www.upbility.gr
Η ροδακινιά μας δίνει ροδάκινα!
© www.upbility.gr
Τα παιδιά φύγανε για ταξίδι, πάνε διακοπές!
257
© www.upbility.gr
Το χταπόδι πήρε το κουβαδάκι του, φόρεσε το λουλουδένιο κολιέ και
πίνει τη λεμονάδα του.
© www.upbility.gr
Το παιδί κόβει με το ψαλίδι.
258
© www.upbility.gr
Το δέμα είχε μια πυξίδα.
© www.upbility.gr
Το παιδί διαβάζει την εφημερίδα.
259
© www.upbility.gr
Πλένουμε τα δόντια με οδοντόκρεμα και οδοντόβουρτσα. Δόντια
καθαρά πάντα δυνατά!
© www.upbility.gr
Οι αλεπούδες θα φάνε τους ανανάδες.
260
© www.upbility.gr
Η Δέσποινα δίνει το δώρο στη Δανάη και η Δανάη στη Δέσποινα.
© www.upbility.gr
Ο δασοφύλακας προστατεύει το δάσος.
261
© www.upbility.gr
Οι μαϊμούδες διασκεδάζουν πάνω στο κλαδί, χορεύοντας στη
φεγγαράδα.
© www.upbility.gr
Η μαρμελάδα είναι φτιαγμένη από δαμάσκηνα.
262
/ð/ Γενίκευση του φωνήματος - στόχου σε επίπεδο συνομιλίας
ΟΔΗΓΙΕΣ: Παιχνίδια και δραστηριότητες με το φώνημα στόχο. Στόχος αυτής της άσκησης είναι να γενικεύσει το παιδί το
φώνημα-στόχο σε όλες τις θέσεις στον αυθόρμητο λόγο μέσω αλληλεπίδρασης, διαλόγου και συνομιλίας.
“Το δέντρο της δίψας”
Οδηγίες: Εκτυπώστε όλες τις σελίδες του παραμυθιού με ρύθμιση εκτύπωσης διπλής όψης. Διπλώστε τις
ακριβώς επάνω στη διακεκομμένη γραμμή. Σε κάθε σελίδα αναγράφεται ένας αριθμός, ο οποίος θα σας
βοηθήσει να τις τοποθετήσετε σωστά. Στη συνέχεια συρράψτε ή κολλήστε τις σελίδες μεταξύ τους και το
βιβλίο σας είναι έτοιμο!
Διαβάστε μαζί με το παιδί το παραμύθι, δείτε τις εικόνες και δώστε περισσότερη έμφαση στις λέξεις-
στόχο. Ενθαρρύνετε το παιδί να σας διηγηθεί το παραμύθι με τη βοήθεια των εικόνων. Βοηθήστε το
όπου χρειάζεται.
Καλή διασκέδαση!

/ð/ Γενίκευση του φωνήματος - στόχου /ð/ Γενίκευση του φωνήματος - στόχου
Διήγηση Παραμυθιού
Το δέντρο της δίψας
264
/ð/

© 2013 www.upbility.gr © 2013 www.upbility.gr
265
και το φθινόπωρο τα παιδιά τραγουδούσαν στη
Μια φορά κι έναν καιρό τα πολύ παλιά χρόνια όταν
φεγγαράδα.
ακόμα ζούσαν στη γη οι δεινόσαυροι, υπήρχε μια
περιοχή που λεγότανε Μονόδεντρο.
Τέλος
1 22
266
Πήρε το όνομα αυτό, επειδή σε εκείνο το μέρος δεν
υπήρχε τίποτα άλλο μόνο ένα μεγάλο δέντρο. Το δέντρο
το καλοκαίρι, οι πυγολαμπίδες
αυτό λεγόταν: “Το δέντρο της δίψας”.
21 2

267
Οι διαβάτες που περνούσαν από εκεί, έδιναν τις
επιθυμίες τους στο δέντρο και αυτό έσβηνε τη δίψα του.
Έτσι κάθε πλάσμα της γης έβλεπε το δέντρο με τα δικά την άνοιξη, κάθε λογής λουλούδια,
του μάτια, διαφορετικό. Δηλαδή:
3 20
268
Πράγματι οι φίλοι που στάθηκαν δίπλα του ήταν λίγοι
αλλά διαλεχτοί. Τα παιδιά που περνούσαν από εκεί, έβλεπαν ένα δέντρο
Το χειμώνα το συντρόφευαν οι χιονονιφάδες, γεμάτο με παιχνίδια, στολίδια και δώρα.
19 4

Ένα βράδυ, έτσι
ξαφνικά το δέντρο
σταμάτησε να
διψάει. Είχε

σβήσει η δίψα του
για πάντα, δεν
έπαιρνε πια τις
επιθυμίες του
κόσμου και δεν
269
έδινε άλλες
εικόνες και
αυταπάτες.
Ο κόσμος σιγά σιγά σταμάτησε να το επισκέπτεται και ο
τόπος ερήμωσε.
Τότε το δέντρο κατάλαβε ότι ήρθε ο καιρός να δείξει τον
πραγματικό του εαυτό. Δηλαδή αυτό που πραγματικά
ήταν. Θα έμεναν κοντά του οι αληθινοί του φίλοι.
Διάφοροι άπληστοι τυχοδιώκτες, έβλεπαν ένα δέντρο Αυτοί που θα διέκριναν την πραγματική του ομορφιά και
γεμάτο με δολάρια και λαμπερά διαμάντια. θα το αποδέχονταν χωρίς ανταλλάγματα.
5 18
270
Το δέντρο ήταν πολύ δημοφιλές. Έρχονταν πλάσματα

από τα πέρατα της γης για να το επισκεφτούν και να
δούνε τα δυνατά κλαδιά του. Όλοι έβλεπαν αυτό που
επιθυμούσαν και έφευγαν ευχαριστημένοι. Οι καρδερίνες, τα χελιδόνια και τ΄αηδόνια έβλεπαν
πολύχρωμα κλαδιά.
17 6

271
Οι μοδίστρες, έβλεπαν ένα δέντρο γεμάτο με
Τα ερωτευμένα ζευγάρια έβλεπαν ένα δέντρο γεμάτο με δακτυλήθρες και ψαλίδια.
καρδιές για να φωλιάσουν την αγάπη τους.
7 16
272
Οι δάσκαλοι, οι δασκάλες και οι διανοούμενοι έβλεπαν
Τα χταπόδια, οι γαρίδες, οι αχιβάδες και τα δελφίνια
ένα δέντρο με βιβλία, έτοιμοι να το διαβάσουν και να
έβλεπαν ένα δέντρο με τα χρώματα του βυθού.
ρουφήξουν τις γνώσεις του.
15 8

273
Τα γαϊδουράκια και οι ακρίδες έβλεπαν ένα δέντρο με
Οι πεταλούδες έβλεπαν ένα δέντρο γεμάτο με
ζουμερά φρούτα, δαμάσκηνα, αχλάδια, ακτινίδια,
λουλούδια.
ανανάδες και ροδάκινα, ώριμα και λαχταριστά!
9 14
274
Οι νυχτερίδες έβλεπαν ένα σκοτεινό δέντρο έτοιμο να Οι χιονονιφάδες έβλεπαν ένα παγωμένο δέντρο έτοιμο
τις υποδεχτεί στα κλαδιά του. να τις δεχτεί στα κλαδιά του.
13 10

275
Το κοπάδι έβλεπε ένα καταπράσινο δέντρο με παχιά Η καμηλοπάρδαλη έβλεπε ένα ψηλό δέντρο για να
σκιά. μπορεί να φτάνει στα κλαδιά του χωρίς να σκύβει.
11 12
ΟΔΗΓΙΕΣ: Διήγηση Παραμυθιού. Το παραμύθι δίνεται και χωρίς εικονογράφηση για μεγαλύτερα παιδιά
που εξασκούνται στη γενίκευση του ήχου μέσω της ανάγνωσης.
Μια φορά κι έναν καιρό, τα πολύ παλιά χρόνια όταν ακόμα ζούσαν στη γη οι
δεινόσαυροι, υπήρχε μια περιοχή που λεγότανε Μονόδεντρο. Πήρε το όνομα
αυτό, επειδή σε εκείνο το μέρος, δεν υπήρχε τίποτα άλλο μόνο ένα μεγάλο
δέντρο. Το δέντρο αυτό λεγόταν: “Το δέντρο της δίψας”. Οι διαβάτες που
περνούσαν από εκεί, έδιναν τις επιθυμίες τους στο δέντρο και αυτό έσβηνε τη
δίψα του. Έτσι κάθε πλάσμα της γης έβλεπε το δέντρο με τα δικά του μάτια,
διαφορετικό. Δηλαδή: Τα παιδιά που περνούσαν από εκεί, έβλεπαν ένα δέντρο
γεμάτο με παιχνίδια, στολίδια και δώρα. Διάφοροι άπληστοι τυχοδιώκτες
έβλεπαν ένα δέντρο γεμάτο με δολάρια και λαμπερά διαμάντια. Οι καρδερίνες,
τα χελιδόνια και τ΄αηδόνια έβλεπαν πολύχρωμα κλαδιά. Τα ερωτευμένα ζευγάρια
έβλεπαν ένα δέντρο γεμάτο με καρδιές για να φωλιάζουν την αγάπη τους. Οι
δάσκαλοι και οι διανοούμενοι έβλεπαν ένα δέντρο με βιβλία, έτοιμοι να το
διαβάσουν και να ρουφήξουν τις γνώσεις του. Οι πεταλούδες έβλεπαν ένα
δέντρο γεμάτο με λουλούδια. Οι χιονονιφάδες έβλεπαν ένα παγωμένο δέντρο
έτοιμο να τις δεχτεί στα κλαδιά του. Το κοπάδι έβλεπε ένα καταπράσινο δέντρο
με παχιά σκιά. Η καμηλοπάρδαλη έβλεπε ένα ψηλό δέντρο για να μπορεί να
φτάνει στα κλαδιά του χωρίς να σκύβει. Οι νυχτερίδες έβλεπαν ένα σκοτεινό
δέντρο έτοιμο να τις υποδεχτεί στα κλαδιά του. Τα γαϊδουράκια και οι ακρίδες
έβλεπαν ένα δέντρο με ζουμερά φρούτα, δαμάσκηνα, αχλάδια, ακτινίδια,
ανανάδες και ροδάκινα, ώριμα και λαχταριστά! Τα χταπόδια, οι γαρίδες, οι
αχιβάδες και τα δελφίνια έβλεπαν ένα δέντρο με τα χρώματα του βυθού. Οι
μοδίστρες, έβλεπαν ένα δέντρο γεμάτο με δακτυλήθρες και ψαλίδια. Το δέντρο
ήταν πολύ δημοφιλές. Ερχόταν πλάσματα από τα πέρατα της γης για να το
επισκεφτούν και να δούνε τα δυνατά κλαδιά του. Όλοι έβλεπαν αυτό που
επιθυμούσαν και έφευγαν ευχαριστημένοι. Ένα βράδυ, έτσι ξαφνικά το δέντρο
σταμάτησε να διψάει. Είχε σβήσει η δίψα του για πάντα, δεν έπαιρνε πια τις
επιθυμίες του κόσμου και δεν έδινε άλλες εικόνες και αυταπάτες. Ο κόσμος σιγά
σιγά σταμάτησε να το επισκέπτεται και ο τόπος ερήμωσε.

ΟΔΗΓΙΕΣ: Διήγηση Παραμυθιού. Το παραμύθι δίνεται και χωρίς εικονογράφηση για μεγαλύτερα παιδιά
που εξασκούνται στη γενίκευση του ήχου μέσω της ανάγνωσης.
Τότε το δέντρο κατάλαβε ότι ήρθε ο καιρός να δείξει τον πραγματικό του εαυτό.
Δηλαδή αυτό που πραγματικά ήταν. Θα έμεναν κοντά του οι αληθινοί του φίλοι.
Αυτοί που θα διέκριναν την πραγματική του ομορφιά και θα το αποδέχονταν
χωρίς ανταλλάγματα.
Πράγματι οι φίλοι που στάθηκαν δίπλα του ήταν λίγοι αλλά διαλεχτοί.
Το χειμώνα το συντρόφευαν οι χιονονιφάδες, την άνοιξη κάθε λογής λουλούδια,
το καλοκαίρι οι πυγολαμπίδες και το φθινόπωρο τα παιδιά τραγουδούσαν στη
φεγγαράδα.

ΟΔΗΓΙΕΣ: Παιχνίδια και δραστηριότητες με το φώνημα - στόχο. Στόχος αυτής της άσκησης είναι να γενικεύσει το παιδί το
φώνημα-στόχο σε όλες τις θέσεις στον αυθόρμητο λόγο μέσω αλληλεπίδρασης, διαλόγου και συνομιλίας.
Δραστηριότητα: “Ο Δήμος δεν είδε...”

Ο Δήμος είναι πολύ στεναχωρημένος, επειδή μια μέρα πήγανε εκδρομή με το σχολείο, αλλά κοιμότανε
και δεν είδε τίποτα.
Πάμε να γνωρίσουμε το Δήμο και να δούμε επιτέλους τι δεν είδε σε αυτήν την εκδρομή; Τοποθετείστε
έως τέσσερις κάρτες κάθε φορά στο ταμπλό. Το παιδί καλείται να συνθέσει μια πρόταση ξεκινώντας “Ο
Δήμος δεν είδε .....” και στη συνέχεια προσθέτει στην πρόταση του όσες κάρτες έχετε τοποθετήσει. Αν το
παιδί τις αρθρώσει σωστά τις κερδίζει, αν όχι επιστρέφονται στο σωρό με τις υπόλοιπες.
Κατάλογος λέξεων:
δέντρο
δανέζικη σημαία
δακτυλόκουκλες
δασοφύλακας
δέμα
διαιτητής
δίσκος
δορυφορική κεραία
δρόμος
δώρο
ιπτάμενος δίσκος
πηγάδι
βόδι
μύδι
φίδι
ακρίδα
αρκούδα
γήπεδο
γαρίδα
κοπάδι
κουβάδες
μέδουσα

2
279
© www.upbility.gr © www.upbility.gr © www.upbility.gr © www.upbility.gr
280

281

ΟΔΗΓΙΕΣ: Παιχνίδια και δραστηριότητες με το φώνημα - στόχο. Στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι να γενικεύσει το παιδί
το φώνημα-στόχο σε όλες τις θέσεις στον αυθόρμητο λόγο μέσω αλληλεπίδρασης, διαλόγου και συνομιλίας.
Δραστηριότητα: “Ποιος, τι;”

Υλικό: 2 ταμπλό, 24 κάρτες
Οδηγίες: Υπάρχουν δύο ταμπλό, ένα για κάθε παίκτη. Τοποθετείτε στο ταμπλό τρεις κάρτες του
αντίστοιχου χρώματος που επιθυμείτε ή που έχετε επιλέξει τυχαία (πράσινο, κόκκινο, μπλε).
Το παιδί καλείται να συνθέσει μια πρόταση με υποκείμενο-ρήμα-αντικείμενο.
Αν αρθρώσει σωστά την πρόταση, όσον αφορά το φώνημα -στόχο, κερδίζει τις κάρτες, αν όχι
επιστρέφονται στο σωρό μαζί με τις υπόλοιπες. Στόχος του παιχνιδιού είναι να
κερδίσει το παιδί όσο το δυνατόν περισσότερες κάρτες.
Υποκείμενο:
Καλή διασκέδαση! Δημήτρης
Δημοσθένης
Δήμος
Δάκης
Δήμητρα
Δανάη
Μάδγα
Ρήμα:
χαϊδεύει
δαγκώνει
κοροϊδεύει
κλειδώνει
δείχνει
δίνει
διαβάζει
διασκεδάζει
Αντικείμενο:
διαμάντι
δώρα
δάσος
μαρμελάδα
ποδήλατο
αχλάδια
κουβάδες
“Η Δήμητρα δείχνει τους κουβάδες”.

Αντικείμενο
Ρήμα
© www.upbility.gr
Υποκείμενο
Α
283
Αντικείμενο
Ρήμα
© www.upbility.gr
Υποκείμενο
Β
284
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
Δημήτρης Δημοσθένης
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
Δήμος Δάκης
285
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
Δήμητρα Δανάη
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
Δάφνη Μάγδα
286
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
χαϊδεύει δαγκώνει
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
κοροϊδεύει κλειδώνει
287
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
δείχνει δίνει
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
διαβάζει διασκεδάζει
288
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
δεινόσαυρος διαμάντι
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
δώρα δάσος
289
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
μαρμελάδα ποδήλατο
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
δουλεύει κουβάδες
290
Δραστηριότητα: “Δώδεκα ιστορίες”

Υλικό: 2 δωδεκάεδρα ζάρια
Οδηγίες: Υπάρχουν δύο δωδεκάεδρα ζάρια. Τα εκτυπώνετε και τα κολλάτε σε ένα χοντρό χαρτόνι.
Έπειτα τα κόβετε και τα συναρμολογείτε φτιάχνοντας τα ζάρια. Το παιδί ρίχνει και τα δύο ζάρια και έχει
τρεις επιλογές, ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας που θέλετε να προσθέσετε: α) Προφέρει τις λέξεις β)
Συνθέτει προτάσεις με τις λέξεις που βρίσκει γ) Φτιάχνει ιστορίες με τις λέξεις που βρίσκει.
Στόχος του παιχνιδιού είναι η καθαρή άρθρωση του ήχου- στόχου.
Καλή διασκέδαση! 1ο Δωδεκάεδρο ζάρι:
δελφίνι
διαβάζει
δέντρο
δακτυλίδι
δαμάσκηνα
διαμάντι
δράκος
δώρο
δύτης
ιπτάμενος δίσκος
μαρμελάδα
2ο Δωδεκάεδρο ζάρι:
βίδα
ακρίδα
ασπίδα
βόδι
αρκούδα
αχλάδι
βράδυ
λουλούδι
γρασίδι
πηγάδι
νιφάδα
οδηγός

άζει
διαβ
νι
λφί
δ ε
δέντρο
δα ι
μά υ λίδ
σκ κ τ
ην
α δα
δη
μη
τρ
ια κά τι ν
μά
δια
© upbility
ς
ς
ο
δύτη
δράκ
δώ
ρο
μαρμελάδα ιπτάμενος δίσκος

292
δα
ακρί
©
α up
βίδ bil
it y
βόδι
ασ δι
πίδ χλά
α α
αρ
κο
ύ δα
βρά
δυ
ός
ύδι
οδηγ
ο
λουλ
γρ
α σί
δι
νιφάδα πηγάδι
293
Επιτραπέζιο παιχνίδι: “Το πηγάδι”
Ο πιγκουίνος θέλει να κάνει μπάνιο. Ψάχνει το νερό μέσα στο πηγάδι. Ας τον βοηθήσουμε!
Κανόνες παιχνιδιού:
✓ Στο παιχνίδι μπορούν να πάρουν μέρος δύο έως τρεις παίκτες.

✓ Ο παίκτης που είναι ο μικρότερος σε ηλικία παίζει πρώτος.
✓ Χρειαζόμαστε ένα ζάρι και πιόνια (Για πιόνια μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κουμπιά ή βότσαλα ή ό,τι
άλλο έχετε στο σπίτι).
✓ Τοποθετείστε τα πιόνια στο πηγάδι.
✓ Ρίξτε τα ζάρια και προσπαθήστε να φτάσετε στο τέλος.
✓ Κάθε φορά που είστε σε έναν κύκλο, ο παίκτης που είναι πριν από σας τραβάει μια κάρτα από το
σωρό και σας περιγράφει την εικόνα που βλέπει. Αν τη βρείτε προχωράτε, αν όχι παραμένετε στον
ίδιο κύκλο. Οι κύκλοι με τους αριθμούς 2 και 3, σημαίνουν ότι μπορείτε να προχωρήσετε μόνο αν
βρείτε δύο ή τρεις κάρτες αντίστοιχα.
✓ Αν βρεθείτε στους καφέ κύκλους, σημαίνει ότι βρήκατε πετρέλαιο αντί για νερό και πρέπει να
επιστρέψετε στην αρχή.
✓ Νικητής είναι εκείνος που θα φτάσει πρώτος στον μεγάλο κύκλο που είναι ο κουβάς με το νερό.

2
3
2
295
δίσκος δίψα δαμάσκηνα
© 2014 upbility © 2014 upbility © 2014 upbility
διδάσκει δάκτυλο δακτυλίδι
δέκα δελφίνι δέντρο
δάδα δανέζικη δάκρυ
296
δοχείο δόντι δίαιτα
δίδυμα διακόπτης διαστημόπλοιο
δράκος δυνατός δυναμίτης
διάδρομος
δρεπάνι δαγκάνα
297
Επιτραπέζιο παιχνίδι: “Το μαγικό δέντρο”
Το δέντρο που βλέπετε είναι μαγικό, εκτός από φρούτα μας δίνει ό,τι άλλο λαχταράει η ψυχή μας! Πάμε
λοιπόν να το γνωρίσουμε παίζοντας;

✓ Τοποθετείστε τα πιόνια στο αρχικό τετράγωνο.
✓ Τοποθετείστε τις κάρτες γυρισμένες ανάποδα σε ένα σωρό.
✓ Κάθε φορά για να προχωρήσετε στο επόμενο τετράγωνο, τραβάτε μια κάρτα και λέτε: “Το δέντρο μας
δίνει....” συνεχίζετε λέγοντας την εικόνα της κάρτας.
✓ Αν η παραγωγή του ήχου /ð/ είναι καθαρή, προχωράτε , αν όχι παραμένετε στο ίδιο τετράγωνο και
συνεχίζει ο επόμενος παίκτης.
✓ Νικητής είναι εκείνος που θα φτάσει πρώτος στο μεγάλο τετράγωνο.

τέλος
αρχή
299
Prepared exclusively for
© elena_chrs@hotmail.com
2014 www.upbility.gr Transaction: 12341
Το δέντρο µας δίνει.... Το δέντρο µας δίνει....
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
κυδώνια βίδες
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
κλειδιά ρόδες

© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
ρόδια λάδι

© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
ξίδι πέδιλα

© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
αχλάδια ασπίδες
300
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
καρύδες κεφτέδες
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
καρύδια κουδούνια

© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
κουβάδες στολίδια

© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
παιχνίδια ψαλίδια

© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
βελανίδια ακτινίδια
301
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
γαριδάκια εφηµερίδες
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
δώρα δαµάσκηνα

© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
δελφίνια ανθοδέσµες

© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
πεταλούδες λουλούδια

© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
δακτυλίδια διαµάντια
302
Επιτραπέζιο παιχνίδι: “Το διαμαντένιο κάστρο”
Η Δανάη , η μικρή πριγκίπισσα ακολουθεί τα διαμάντια για να φτάσει στο διαμαντένιο κάστρο. Στο
δρόμο βρίσκει διάφορα πράγματα που την οδηγούν στο κάστρο. Ας τη βοηθήσουμε!

✓ Τοποθετείστε τα πιόνια στον κύκλο που βρίσκεται η Δανάη.
✓ Κάθε φορά που είσαστε σε έναν κύκλο με διαμάντι, τραβάτε μια εικόνα από το σωρό, λέτε τη λέξη και
φτιάχνετε μια πρόταση, συνεχίζει ο επόμενος παίκτης.
✓ Οι κύκλοι που περιέχουν δύο ή τρία διαμάντια, σημαίνει ότι πρέπει να τραβήξετε δύο ή τρεις κάρτες
αντίστοιχα και να συνθέσετε μια πρόταση που θα περιέχει όλες τις κάρτες.
✓ Νικητής είναι εκείνος που θα φτάσει πρώτος στο διαμαντένιο κάστρο.

304
© 2014
Prepared exclusively www.upbility.gr
for elena_chrs@hotmail.com Transaction: 12341
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
δούκισσα δαντέλα διαβολάκι
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
δηλητηριώδες φυτό δηλητήριο διαβήτης
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
© www.upbility.gr
διαστημόπλοιο δοχείο διώροφο λεωφορείο
305
πόδι
ποδήλατο
δύο αδέρφια
© www.upbility.gr © www.upbility.gr © www.upbility.gr
σόδα
306
αδιάβροχο
μακαρονάδα

κάδος
δανείζω
αχιβάδα

κοπίδι
πυξίδα
πηγάδι
307
σχεδία
παγίδα
κοπάδι

σίδερο
ακτινίδιο
παιδική χαρά

Τα πνευματικά δικαιώματα του eBook ανήκουν στον συγγραφέα και στον εκδότη.
Απαγορεύεται η οποιαδήποτε αναπαραγωγή του περιεχομένου χωρίς την έγγραφη άδεια
από τους ιδιοκτήτες του. Τυχόν παραβίαση των δικαιωμάτων συνιστά ποινικό αδίκημα.
ISBN:978-618-5108-06-9
308

Book D v2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Book D v2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Μ ι α Ε π ι σ τ η μ ο ν ι κ ή Έ κ δ ο σ η τ ο υ u p b i l i t y.

δάδα δαδί Δάκης δάκος δάκρυ Δανός δάση

δείπνο δείχνω δέκα δέκτης δέλτα δέμα δέντρο

δεκαοκτώ δεκαπέντε δεκατέσσερα δεκατρία

δείπνο δείχνω δέκα δέκτης δέλτα δέμα δέντρο

δάδα δαδί Δάκης δάκος δάκρυ Δανός δάση

δημαρχείο δημητριακά δημιουργία Δημοσθένης

© Copyright Α. Κασσωτάκη, Δημήτρης Νικολόπουλος κ Σια ΕΕ (Κέντρα ikid), Αθήνα 2014

Έτος 1ης έκδοσης: 2014

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Κ ΣΙΑ ΕΕ (ΚΕΝΤΡΑ IKID) Φαβιέρου 71, 12462 Χαϊδάρι

ΒΑΣΙΚΟ ΘΕΩΩΡΗΤΙΚΟ ΣΚΕΛΟΣ

1. Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο International Phonetic Alphabet (IPA) - Φωνήεντα.......................................................... 6

➡ Παιχνίδι με κάρτες: “Μικρές ιστορίες” ............................................................................................................................................................................... 236

Το βιβλίο περιλαμβάνει συνολικά:

➡ 303 κάρτες αυτοματοποίησης

1. ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΩΩΝΗΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ - ΦΩΩΝΗΕΝΤΑ

Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο - International Phonetic Alphabet (IPA)

Πρόσθια Κεντρικά Οπίσθια

2. ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΩΩΝΗΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ - ΣΥΜΦΩΩΝΑ

Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο - International Phonetic Alphabet (IPA)

/k/ : κότα /p/ : πατάτα

Πηγές: Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Ε.Μ.Μ.Ε.

3. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΩΝ ΣΥΜΦΩΩΝΩΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΩΣΣΑΣ

Χαρακτηριστικά των συμφώνων:

4. ΗΛΙΚΙΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗΣ ΤΩΩΝ ΦΩΩΝΗΜΑΤΩΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΩΣΣΑΣ

4 - 4,6 ετών /θ/, /ð /, /ʎ /

5,6 - 6 ετών /r/ Κατάκτηση τριπλών συμφωνικών συμπλεγμάτων

Κατηγοριοποίηση των συμφώνων βάσει της ηλικίας κατάκτησης

Πρώιμα Αναδυόμενα Σύμφωνα Έως 3 ετών p, b, m, t, k, g, c, ɟ

Πηγές: Δοκιμασία Φωνητικής και Φωνολογικής Εξέλιξης, Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών

Ο λογοθεραπευτής θα χρειαστεί ένα ευρύ φάσμα μεταβλητών, προκειμένου να προσαρμόσει τη

Διάγραμμα Τροποποίησης Θεραπείας

Φωνοτακτική Δομή Θέση του φωνήματος- Προτροπή Στάδια Παρέμβασης

Επίπεδο 6 Ερέθισμα μέσω Λέξεις σε συζήτηση /

Χρησιμοποιείστε εικόνες Χρησιμοποιείστε ρυθμό Πιέστε απαλά το χέρι ή το Αντιστοίχιση παραγωγής με

7. ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΩΝ ΚΑΡΤΩΩΝ

Φτιάξτε το υλικό σας

Συμβουλές για τη χρήση των καρτών:

8. ΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΩΝ ΚΑΡΤΩΩΝ

8. ΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΩΝ ΚΑΡΤΩΩΝ

/ð/ Φωνητικό σύμβολο

Εικόνα δώρο Λέξη στόχος

10. ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΗΣ ΦΩΩΝΟΤΑΚΤΙΚΗΣ ΔΟΜΗΣ

Φωνοτακτική Δομή Λέξης: όπου Σ=σύμφωνο και Φ=φωνήεν

Επίπεδο 1: ΣΦΣΦ (Δισύλλαβη λέξη, απλής δομής)

Επίπεδο 1Α: ΣΦΣΦΣ (Δισύλλαβη λέξη, απλής δομής, η

Επίπεδο 2: ΣΦΣΣΦ ή ΣΣΦΣΦ (Δισύλλαβη λέξη, σύνθετης

Επίπεδο 2Α: ΣΦΣΣΦΣ (Δισύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής η

Επίπεδο 3: ΣΦΣΦΣΦ (Τρισύλλαβη λέξη, απλής δομής)

Επίπεδο 3Α: ΣΦΣΦΣΦΣ (Τρισύλλαβη λέξη, απλής δομής, η

Επίπεδο 4: (Τρισύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής)

Επίπεδο 4Α: (Τρισύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής, η τελική

Επίπεδο 5: (Πολυσύλλαβη λέξη, απλής δομής)

Επίπεδο 5A: (Πολυσύλλαβη λέξη, απλής δομής, η τελική

Επίπεδο 6: (Πολυσύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής)

Επίπεδο 6Α: (Πολυσύλλαβη λέξη, σύνθετης δομής, η

11. ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΘΡΩΩΣΗ

1.Μεμονωμένη παραγωγή / Τοποθέτηση - Πρώτο επίπεδο

11. ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΘΡΩΩΣΗ

Έχω Πήρα το (και)

Ο δούκας δείχνει δέκα δέντρα.

1.Επανάληψη προτάσεων 2. Δημιουργία προτάσεων με τη βοήθεια των καρτών