Professional Documents
Culture Documents
sjern dgs igrgitnrâstfigs nspniâ`figs lnd sfstnbg ln rfncj bçs glniuglj pgrg dgs
Nd sfstnbg ln rfncj pjr cjtnj `un nd sndniifjmglj pgrg fbpdnbnmtgr nm dg zjmg ln sgm
Pfinmtn ihuiurf yg qun sncñm dgs igrgitnrâstfigs ln dg zjmg ns nd sfstnbg qun bnajr iubpdn
ijm djs rnqunrfbfnmtjs lnd iudtfvj. Nstn sfstnbg vg lfrfcflj lfrnitgbnmtn g dg zjmg ln
Nm dg snbgmg 8 lnd iursj djs fmtncrgmtns lnd crupj hgrçm sus gpjrtns fmlfvflugdns nm
nd `jrj ijm fm`jrbgifùm ln dgs igrgitnrâstfigs cnmnrgdns lnd sfstnbg ln rfncj, gsâ ijbj dgs
vnmtgags y dfbftgmtns lnd bfsbj y umg lnsirfpifùm ijmirntg ln djs ndnbnmtjs bçs
rnprnsnmtgtfvjs.
Nd rfncj pjr cjtnj punln fbpdnbnmtgrsn ijm bgmcunrgs y tuenrâgs ijm jrf`fifjs `fmjs, j
ijm prjcrgbgljrns. Yn fmstgdg iugmlj nd tnrrnmj nstæ dfstj pgrg dg `gnmg y duncj sn rngdfzg dg
sfnberg j trgspdgmtn ln dgs bgtgs. Ns rnijbnmlgedn nmtnrrgr dnvnbnmtn dgs tuenrâgs y/j
bgmcunrgs pgrg fbpnlfr qun sn pfnrlg nd gcug pjr n`nitjs ln gdtgs tnbpnrgturgs y vfnmtj. G
dj dgrcj ln dgs tuenrâgs vgm fmsnrtgljs j fmijrpjrgljs fbpdnbnmtjs pgrg dg sgdflg lnd
Mjrbgdbnmtn dgs tuenrâgs nbpdnglgs sjm ln pjdfntfdnmj y iuernm nd çrng lnd iudtfvj. Nm
cnmnrgd, dgs nstruiturgs nm nd rfncj pjr cjtnj sjm `fags y bnigmfzglgs, pnrbftfnmlj nd
pnqun÷gs y
Dfbftgmtns
içdifij ln dgs rjigs y lnd sundj, qun mj ns sjduedn nm nd gcug, nm efigrejmgtj içdifij
qun sâ dj ns.
fmvfnrmj. Nd ijmjifbfnmtj ln nstn hnihj sn sgen lnsln hgin egstgmtn tfnbpj, pnrj
dg fm`rgnstruiturg ln rfncj pjr umg ln rfncj pjr cjtnj1 ginqufgs, tuenrâgs, sf`jmns,
Ndnbnmtjs rnprnsnmtgtfvjs
@unmtn
Yfstnbg ln @fdtrgifùm
Pçdvudg ln ijmtrjd
Bgmùbntrj
Bnlfljrns vjdubætrfijs
Ijmtrjdgljrns Gutjbçtfijs
Dâmng prfmifpgd
cgstj qun ijmluinm (lnpnmlnm lnd lfsn÷j hflrçudfij), vçdvudgs ln glbfsfùm y nxpudsfùm ln
Pçdvudgs-Iruinrjs
Nm dgs Pçdvudgs qun ijbñmbnmtn sn dns ddgbg iruinrjs vgm dgs vçdvudgs pgrg dg sniifùm y
Nstgs vçdvudgs lfvflnm dgs sniifjmns ln rfncj y ijmtrjdgm nd pgsj lnd gcug.
Nbfsjrns.
Djs nbfsjrns sn pjmnm sjern dg dâmng dgtnrgd j tnrifgrfg, djs nbfsjrns punlnm snr cjtnrjs j
ifmtfddg j bgmcunrg sn pjmnm tnrbfmgdns pgrg qun mj sn lrnmn nd gcug gd `fmgd ln nstg.
Lrnmglj
dgs tuenrâgs sn ddnmgm ln tfnrrg y pgrg qun mj sn ddncunm g tgpgr djs cjtnrjs sn dgvgm dgs
tuenrâgs gerfnmlj nstgs vçdvudgs. Dgs tuenrâgs sn dgvgm gmtns ln pjmnr dg ifmtfddg j bgmcunrg
ijm cjtnrjs.
Nm dg snbgmg 6 y 7? lnd iursj djs fmtncrgmtns lnd crupj trgegagrçm ln
bunstrn um
nsqunbg ijm djs ndnbnmtjs ijmstftutfvjs, gsâ ijbj dgs igrgitnrâstfigs tæimfigs ln
djs bfsbjs (tfpj ln nbfsjr, igulgd lnd nbfsjr, tuenrâgs1 bgtnrfgd, lfçbntrj y
djmcftul, lfstgmifg nmtrn dgtnrgdns, tfpj ln ejbeg1 igulgd, gdturg ñtfd, pjtnmifg)
Iudtfvj
zjmgs trjpfigdns. Iugmlj hgy nstræs hâlrfij j snquâg lurgmtn dgs prfbnrgs ntgpgs ln
nstgedniflj lnd iudtfvj punln jigsfjmgr pærlflgs ln pdgmtgs aùvnmns, rnluifnmlj gsâ
dg
igmtflgl ln dgs ñdtfbgs dduvfgs, nd tfpj ln sundj1 sf ns grifddjsjs lnen ddnvgrsn g igej
gmtns qun, nm djs grnmjsjs, yg qun rntfnmnm dg hubnlgl pjr bçs tfnbpj. (@nrmçmlnz
Y., 5?7<)
Nd iudtfvj mninsftg umg eunmg igmtflgl ln gcug, gmtns ln bfrgr qun sfstnbg ln rfncjs
aumtjs ijm dg lnd iudtfvj vgm hginr nsnmifgd pgrg sgenr qun fmstgdgifjmns ln sfstnbg ln
rfncjs vgbjs hginr, pgrg qun dg pdgmtgifùm tnmcg eunm lnsgrrjddj y g sâ bfsbj umg
eunmg prjluiifùm.
Igrgitnrâstfigs ln dg
zjmg
Ygm Pfinmtn ln
ihuiurf-
Djigdfzgifùm Ygmtgmlnr
_rnifpftgifùm g mugd
(b b) 785?
Wunerglg inrig g dg
_rjvfsfùm ln gcug pdgmtgifùm
nd sfstnbg ln rfncjs ijm nd iugd sn vg g trgegagr ns pjr cjtnj, yg qun nstn ns nd bçs
n`fifnmtn ijm um 6>%, dj iugd hgin qun nstn sfstnbg tfnmn um ghjrrj buy sfcmf`figtfvj
nm dg igmtflgl ln gcug gpdfiglg, glnbçs ln nstn sfstnbg ln lnen lnstgigr qun sn punln
rnmlfbfnmtj lnd iudtfvj lnd igigj, y nstg ijbefmgifùm rnluinm dg gpdfigifùm lnd gcug
nmtrn um 9> g >> % nm nd iudtfvj g ijbpgrgifùm ln jtrjs sfstnbgs.
Nd ghjrrj mj sn lnen pjrqun nstn sfstnbg mj punlg prjpjrifjmgr gcug sfcufnmtn, nstj
sn lnen g nstn sn djigdfzg nd rfncj austj ljmln nstçm dgs rgâins ln dg pdgmtg, nvftgmlj
eunm subfmfstrj ln gcug, pnrj nstn igbefg nm sus lf`nrnmtns ifidjs, ns pjr nsj jtrgs ln
dgs rgzjmns pjr dgs iugdns sn nsijcn ns sfstnbg, yg qun nstn pnrbftn nm djs ifidjs ln
gcug rnqunrflg pgrg nd iudtfvj tnmcg um eunm lnsgrrjddj y sn rn`dnan nm umg eunmg
prjluiifùm.
Igenzgd ln fmstgdgifùm
Nbfsjrns j cjtnrjs
Nm nstjs ijbpjmnmtns vgbjs g vnr quæ tfpj ln ejbeg, igenzg, tuenrâgs y cjtnrjs
vgbjs g utfdfzgr sncñm dgs ijmlfifjmns lnd tnrrnmj y lnd iudtfvj
dj prfbnrj qun vgbjs g tnmnr nm iunmtg ns qun ns umg qunerglg, dj iugd qufnrn lnifr
qun mjs sfrvn nd sfstnbg nd iugd vgbjs g trgegagr, yg qun ns mj gyulgrg g tnmnr um
ghjrrj, gsâ bfsbj mj g`nitgr gd rnstj ln dg ijbumflgl, jtrjs pumtjs buy fbpjrtgmtns
nm dg pnmlfnmtn, yg qun nstn tfnmn umg ln 5?% pjr iugd lnenbjs ln tnmnr nm iunmtg ns
`gitjr.
Ejbeg1
nmtrglg g dg
\nmfnmlj qun ijm nstg ejbeg sjm ln giifjmgbfnmtj ndæitrfij, ljmln nd bjtjr
tjtgdbnmtn gfsdglj.
Igenzgd ln fmstgdgifùm
Nd igenzgd, sjm dgs fmstgdgifjmns ln gpgrgtjs lnstfmgljs g trgtgr, bnlfr y `fdtrgr nd gcug,
ijm dfbpfnzg gutjbçtfig, pnrj nstn sn vg hginr ijm nd `fm ln fbpnlfr qun pgsn
rnl ln rfncj.
Nstn tgmqun vg g nstg tueudglurgs, dgs iugdns tfnmn umg ln nmtrglg y umg ln sgdflg;
nmtrn djs pumtjs ljmln sn ijmnitg nd tgmqun vg fr umg vçdvudg dg iugd pnrbftn nd pgsj ln
umg
pgrtn ln gcug gd tgmqun ln gejmj; nstn tgmqun tfnmn um purcgljr nm dg pgrtn gd pgrg
ndfbfmgr nd gfrn qun sn vgyg ndfbfmgmlj. G ijmtfmugifùm, sn bunstrg umg fbgcnm lnd
tgmqun ln gejmj.
Fmynitjr vnmturf1 —I jmsfstn nm um tuej ijm um nstrnihgbfnmtj qun, crgifgs gd n`nitj
ijmnitglj
Pçdvudgs1 Pgbjs hginr utfdflgl ln umg vçdvudg ln pgsj, dg iugd tfnmn `umifjmgbfnmtj
nvftg nd `duaj nm snmtflj ijmtrgrfj, ns pjr nsj qun jptgbjs pjr utfdfzgr nstg.
Dg tuenrâg prfmifpgd vg hginr ln 9 pudcglgs, nstg ns umg tuenrâg _N, yg qun —ns um
bgtnrfgd pdçstfij lnrfvglj lnd ntfdnmj, qun sn `gerfig ijbj umg bnzidg ln ntfdnmj
pjdfbnrfzglj, gmtfjxflgmtns y mncrj ln igreùm, qun dn fm`fnrn su igrgitnrâstfij
Yjm bçs `dnxfedns y bnmjs `rçcfdns qun dgs ln _PI, gumqun nm cnmnrgd sjm
bçs igrgs.
_PI, pjr dj qun, pgrg um bfsbj lfçbntrj mjbfmgd y prnsfùm, lnenm tnmnr
ijdjr mncrj), ijm jeantj ln prjtncnr g dg tuenrâg ln dg rglfgifùm sjdgr y djs rfcjrns ln
dg fmtnbpnrfn, lglj qun nstjs rgbgdns lfsiurrfrçm gærnjs sjern dg supnr`fifn lnd
Nbfsjrns j cjtnrjs
_grg djs cjtnrjs vgbjs g utfdfzgr cjtnrjs gutjijbpnmsgmtns, puns nstjs sjm igpgins ln
Nstjs nbfsjrns j`rninm um igulgd `faj lnmtrj ln um rgmcj bçs j bnmjs gbpdfj ln
mjrbgdbnmtn tfnmnm
Rodrígu González, M. E., Santana Sotolongo, M., Brown Manrique, 0., y de la Paz, F.
23[l), 56-59. Recuperado de: htto //bibliotecavirtual unad edu co 2051/loein asDx*
Allen, R. G., Pereira, L. S., Raes, D., Smith, M. (1998) Crop evapotranspiration —
guidelines for computing crop water requirements. FAO Irrigation and drainage paper
INSTALACION-RIEC•O-POR- TOTF.O