GEM 211 GEMİ GEOMETRİSİ

ÖDEV I

SERİ 60 FORM PLANININ ÇİZİMİ

VERİLENLER

1. Ana boyutlar
2. Geometrik narinlik katsayıları
3. Paralel gövde boyu, su hattı giriş ve çıkış açıları ve boyları
4. Boyutsuz ofset tablosu
5. Baş ve kıç bodoslama formları
6. Güverte ile ilgili veriler: standart şiyer, güverte yüksekliği vs.
7. Çizim ölçeği 1/150

İSTENENLER

1. Kendi geminize ait ofset tablosunun çıkarılması.

2. En (posta) kesitleri resmi. 10 Posta sistemine göre çizilecek ve ½ ve 9 ½ no’lu postalar
da ilave edilecektir. Yüklü su hattı (LWL) 4 eşit parçaya bölünecek ve bunun üzerine
eşit aralıklarla güverteye kadar su hattı eklenecektir. Ayrıca 0.075T’ye karşılık gelen
su hattı da çizilecektir.
3. Profil resmi.
4. Su hatları resmi.
5. Batok eğrileri. Yarı genişlik 3 eşit parçaya bölünmek suretiyle oluşan 2 batok düzlemi
ile gemi arakesitinin meydana getirdiği batok eğrilerini profil resminde çiziniz.
6. Diyagonal eğrisi. (0,T) – (B/2, 0) noktalarından geçen diyagonal düzlemi ile geminin
arakesit eğrisini su hatları resminde çiziniz.
7. Geminin enkesit alanlarını hesaplayarak enkesit alanları eğrisini çiziniz.
8. CB, CM, CP ve CWL narinlik katsayılarını bulunuz.
9. Geminin hacim ∇, ve deplasmanını ∆, bulunuz.
10. LCB’nin mastoriye göre yerini, gemi boyunun yüzdesi olarak belirleyiniz.

KULLANILACAK MALZEMELER

1. 70x100 cm boyutunda çizim kağıdı (Schöller kağıdı)

2. Triz ve hinar takımı
3. T cetveli (1 metrelik)
4. Gönye (45o ve 30o + 60o)
5. 0.3 - 0.5 mm çizim kalemi (B, 2B veya H) ve yumuşak silgi
6. Hesap makinası
7. Daire veya eğri şablonları (isteğe bağlı)

Not : Triz ve hinar takımı piyasada hazır olarak satılmamakta ve sipariş üzerine
yapılmaktadır.

 Metin Taylan, 2003

 ÇİZİM PROSEDÜRÜ

1. Ana boyutlar belirlenerek 1/1 ve 1/150 ölçeğinde ofset tablosu oluşturulur

2. Bulunan ana boyutlara ve şeçilen çizim ölçeğine göre ağ çizgileri çizilir
3. Baş ve kıç bodoslama eğrileri profil resminde çizilir
4. Standart şiyer hattı profil resminde çizilir
5. Oluşturulan ofset tablosuna göre her postaya ait enkesitler (posta kesitleri), enkesitleri
resminde çizilir
6. Postaların güvertedeki bitim noktaları, profil resminde ilgili postanın şiyer hattını
kestiği nokta olarak ölçülüp enkesitleri resminde işaretlenir. Her postaya ait bu bitim
noktaları birleştirilerek baş ve kıç postalar için güverte hattı çizilir
7. Herbir su hattı; ofset tablosu, profil ve enkesitleri resimlerinden yararlanılarak çizilir
8. Batok eğrileri; su hatları ve posta kesitleri resimlerinden yararlanılarak profil resminde
çizilir
9. Enkesitleri resminde diyagonal düzlemi belirtilerek posta kesitleri ile kesim noktaları
bulunur ve bu noktalar su hatları resminde işaretlenerek diyagonal eğrisi çizilir
10. Batok ve diyagonal gibi kontrol eğrilerindeki süreksizlikler, enkesit ve su hattı
eğrilerindeki hataları göstereceğinden, bu noktalar tekrar kontrol edilerek varsa gerekli
düzeltmeler yapılır
11. Her postada güverte şiyer hattına ait yarı genişlikler, enkesitleri resminden okunarak
su hatları resminde işaretlenerek güverte eğrisi oluşturulur
12. Güverte eğrisindeki süreksizlikler, yarı genişlikler kontrol edilerek düzeltilir.
13. Ofset tablosundan yaralanarak gerçek gemiye ait CB, CM, CP ve CWL narinlik
katsayıları ve ∇, ∆, ve LCB değerleri bulunur
14. Geminin gerçek yarı genişliklerini gösteren ofset tablosu, (4 haneli ve mm olarak) en
kesitleri resminin sol tarafında, geminin karakteristik değerleri sağ tarafında ve resim
başlığı ise çizim kağıdının sağ alt köşesinde gösterilir

 Metin Taylan, 2003

 SERİ 60 GEMİ FORMLARININ GENEL ÖZELLİKLERİ

Model No 4210W 4211W 4212W 4213W 4214W

LBP (ft) 400.0 400.0 400.0 400.0 400.0
B (ft) 53.33 55.17 57.14 59.26 61.54
T (ft) 21.33 22.07 22.86 23.70 24.62
LE/LBP 0.500 0.472 0.410 0.350 0.290
LP/LBP 0.000 0.035 0.119 0.21 0.300
LR/LBP 0.500 0.493 0.471 0.440 0.410
CB 0.600 0.650 0.700 0.750 0.800
CM 0.977 0.982 0.986 0.990 0.994
CP 0.614 0.661 0.710 0.758 0.805
CW 0.706 0.746 0.785 0.827 0.871
½ αE 7.0 9.1 14.5 22.5 43.0
LWL (ft) 406.7 406.7 406.7 406.7 406.7
LCB/LBP (%) 1.5 kıç 0.5 kıç 0.5 baş 1.5 baş 2.5 baş
LBP/B 7.50 7.25 7.00 6.75 6.50
B/T 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5
LBP/∇1/3 6.165 5.869 5.593 5.335 5.092
WS (ft2) 27280 29410 31705 34232 37200
K R = R / BT 0.229 0.205 0.181 0.153 0.118

Model tipi belirlendiğinde, LBP ve T/D değerleri verildiğine göre, kendi geminize ait ana
değerler aşağıdaki sıra ile hesaplanabilir:

1. LBP/B oranından B bulunur

2. B/T oranından T bulunur
3. D/T oranından D bulunur
4. f = D-T den fribord f bulunur
5. LWL ve LOA değerleri profil resminden ölçülerek bulunur
6. ∇ = CB . LWL . B . T formülünden deplasman hacmi bulunur
7. ∆ = γ . ∇ formülünden deplasman hesaplanır (γ = 1.025 ton/m3)
8. LCB/LBP (%) ‘den LCB bulunur
9. LP/LBP ‘ den paralel gövde boyu LP bulunur
10. LE/LBP ‘den LE giriş boyu bulunur
11. LR = LBP - (LE + LP) ‘den LR çıkış boyu bulunur
12. K R = R / BT formülünden sintine dönüm yarıçapı R, bulunur

 Metin Taylan, 2003

 SERİ 60 MODELLERİNİN BOYUTSUZ OFSET TABLOLARI

Model No.1 4210W (CB = 0.60)

Su Hatları (WL)
Posta WL 0 WL 1 WL 2 WL 3 WL 4 WL 5 WL 6
No. 0.000 0.075 0.25 0.50 0.75 1.00 1.25 1.50
(AP) 0 -- -- -- -- -- 0.082 0.270 0.420
½ 0.014 0.058 0.076 0.085 0.116 0.308 0.530 0.686
1 0.065 0.152 0.193 0.236 0.321 0.536 0.709 0.834
2 0.309 0.413 0.483 0.592 0.728 0.857 0.933 0.975
3 0.622 0.701 0.781 0.884 0.943 0.975 0.990 0.999
4 0.882 0.922 0.958 0.994 1.000 1.000 1.000 1.000
5 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k2
6 0.831 0.898 0.935 0.971 0.977 0.979 0.981 0.982
7 0.469 0.630 0.733 0.802 0.824 0.841 0.862 0.889
8 0.134 0.314 0.436 0.502 0.535 0.562 0.607 0.683
9 0.024 0.127 0.178 0.204 0.213 0.228 0.270 0.360
9½ 0.013 0.064 0.082 0.087 0.090 0.102 0.133 0.198
(FP)10 -- -- -- -- -- -- 0.020 0.042
Max. 0.710 0.866 0.985 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k1
yarı gen.

Model No.2 4211W (CB = 0.65)

Su Hatları (WL)
Posta WL 0 WL 1 WL 2 WL 3 WL 4 WL 5 WL 6
No. 0.000 0.075 0.25 0.50 0.75 1.00 1.25 1.50
(AP) 0 -- -- -- -- -- 0.084 0.272 0.426
½ 0.016 0.063 0.080 0.094 0.135 0.331 0.547 0.693
1 0.066 0.170 0.217 0.270 0.370 0.572 0.736 0.845
2 0.322 0.460 0.544 0.658 0.778 0.875 0.941 0.976
3 0.659 0.760 0.837 0.920 0.963 0.984 0.994 1.000
4 0.922 0.954 0.976 0.997 1.000 1.000 1.000 1.000
5 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k2
6 0.928 0.962 0.982 0.996 0.996 0.997 0.998 1.000
7 0.604 0.767 0.853 0.905 0.920 0.930 0.946 0.964
8 0.239 0.452 0.570 0.636 0.667 0.694 0.734 0.788
9 0.041 0.177 0.244 0.277 0.291 0.308 0.350 0.434
9½ 0.016 0.081 0.110 0.122 0.126 0.135 0.166 0.236
(FP)10 -- -- -- -- -- -- 0.019 0.045
Max. 0.739 0.904 0.992 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k1
yarı gen.

 Metin Taylan, 2003

 Model No.3 4212W (CB = 0.70)
Su Hatları (WL)
Posta WL 0 WL 1 WL 2 WL 3 WL 4 WL 5 WL 6
No. 0.000 0.075 0.25 0.50 0.75 1.00 1.25 1.50
(AP) 0 -- -- -- -- -- 0.089 0.286 0.438
½ 0.023 0.070 0.089 0.107 0.164 0.368 0.572 0.704
1 0.077 0.192 0.245 0.314 0.425 0.614 0.765 0.854
2 0.344 0.510 0.605 0.726 0.825 0.897 0.950 0.982
3 0.705 0.815 0.887 0.957 0.980 0.991 0.998 1.000
4 0.961 0.978 0.989 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000
5 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k2
6 0.998 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000
7 0.830 0.896 0.942 0.971 0.980 0.985 0.990 0.992
8 0.437 0.625 0.724 0.778 0.802 0.827 0.851 0.877
9 0.100 0.266 0.350 0.389 0.407 0.430 0.472 0.536
9½ 0.026 0.110 0.158 0.177 0.184 0.194 0.229 0.299
(FP)10 -- -- -- -- -- -- 0.020 0.051
Max. 0.771 0.926 0.998 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k1
yarı gen.

Model No.4 4213W (CB = 0.75)

Su Hatları (WL)
Posta WL 0 WL 1 WL 2 WL 3 WL 4 WL 5 WL 6
No. 0.000 0.075 0.25 0.50 0.75 1.00 1.25 1.50
(AP) 0 -- -- -- -- -- 0.115 0.320 0.451
½ 0.028 0.084 0.109 0.135 0.211 0.427 0.614 0.726
1 0.105 0.225 0.283 0.365 0.488 0.660 0.794 0.875
2 0.420 0.565 0.667 0.781 0.863 0.921 0.958 0.987
3 0.784 0.860 0.925 0.976 0.990 0.996 1.000 1.000
4 0.985 0.992 0.999 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000
5 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k2
6 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000
7 0.979 0.983 0.994 0.999 0.999 1.000 1.000 1.000
8 0.700 0.800 0.870 0.911 0.930 0.943 0.954 0.962
9 0.235 0.406 0.504 0.560 0.585 0.608 0.639 0.690
9½ 0.067 0.180 0.251 0.276 0.290 0.304 0.338 0.403
(FP)10 -- -- -- -- -- -- 0.025 0.062
Max. 0.807 0.947 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k1
yarı gen.

 Metin Taylan, 2003

 Model No.5 4214W (CB = 0.80)
Su Hatları (WL)
Posta WL 0 WL 1 WL 2 WL 3 WL 4 WL 5 WL 6
No. 0.000 0.075 0.25 0.50 0.75 1.00 1.25 1.50
(AP) 0 -- -- -- -- -- 0.160 0.370 0.476
½ 0.045 0.105 0.130 0.166 0.263 0.503 0.670 0.760
1 0.146 0.266 0.337 0.427 0.560 0.712 0.832 0.896
2 0.486 0.625 0.726 0.831 0.900 0.941 0.969 0.991
3 0.858 0.906 0.958 0.991 1.000 1.000 1.000 1.000
4 0.996 0.997 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000
5 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k2
6 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000
7 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000
8 0.903 0.929 0.962 0.983 0.994 0.999 1.000 1.000
9 0.423 0.591 0.702 0.774 0.808 0.830 0.852 0.890
9½ 0.160 0.324 0.435 0.486 0.505 0.522 0.554 0.613
(FP)10 -- -- -- -- -- -- 0.044 0.098
Max. 0.850 0.970 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 k1
yarı gen.

Notlar :
• Yukarıdaki ofset tablolarında verilen su hattı yarı genişlikleri, herbir su hattı
maksimum yarı genişliğinin yüzdesi olarak verilmiştir.
• k1 değerleri de gemi yarı genişliğinin yüzdesi olarak verilmiştir.
• WL 4 (1.00) geminin yüklü su hattıdır (LWL)

BOYUTLU OFSET TABLOSUNUN HAZIRLANIŞI

Bir gemide n nolu su hattındaki i nolu postanın yarı genişliğini hesaplamak için aşağıdaki
ifade kullanılır:

B n max B
= k1 ∗
2 2

B n ,i  Bn  B
= k 2  max  = k1 ∗ k 2 ∗

2  2  2

 Metin Taylan, 2003

 Şekil 1. Boyutlu yarı genişlikler

ŞİYERİN ÇİZİMİ

Seri 60 formunda standart şiyer profilini çizmek için geminin dikeyler arası boyu LBP , 6 eşit
parçaya bölünür. Daha sonra aşağıdaki ifadelerden şiyerin yükseklikleri, gemi yüksekliği
D’den itibaren (mm.) cinsinden hesaplanır.

A.P : 25 (L/3 + 10) mm.

A.P. – 1/6 L : 11.1 (L/3 + 10) mm.
A.P. – 1/3 L : 2.8 (L/3 + 10) mm.
Mastori :0 mm.
F.P. – 1/3 L : 5.6 (L/3 + 10) mm.
F.P. – 1/6 L : 22.2 (L/3 + 10) mm.
F.P : 50 (L/3 + 10) mm.

Yukarıdaki ifadelerde L = LBP (m.) olarak alınacaktır.

 Metin Taylan, 2003

 BAŞ VE KIÇ BODOSLAMANIN ÇİZİMİ

Seri 60 için geliştirilen standart baş ve kıç bodoslama formları aşağıda Şekil 2’de
belirtilmiştir. Şekildeki ölçüler metre olarak, LBP = 400 ft. (121.92 m.) boyundaki standart
gemi için verilmiştir. Farklı boydaki gemiler için lineer interpolasyon uygulanmalıdır.

LWL

Şekil 2. Standart gemiye ait baş ve kıç bodoslama formları.

 Metin Taylan, 2003

 ÖRNEK OFSET TABLOSU

OFSET TABLOSU
Posta WL0 WL1 WL2 WL3 WL4 WL5 WL6
No. 0.000 0.075 0.25 0.50 0.75 1.00 1.25 1.50
0 - - - - - 0082 0270 0420
½ 0014 0058 0076 0085 0116 0308 0530 0686
1 0065 0152 0193 0236 0321 0536 0709 0834
2 0309 0413 0483 0592 0728 0857 0933 0975
3 0622 0701 0781 0884 0943 0975 0990 0999
4 0882 0922 0958 0994 1000 1000 1000 1000
5 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000
6 0831 0898 0935 0971 0977 0979 0981 0982
7 0469 0630 0733 0802 0824 0841 0862 0889
8 0134 0314 0436 0502 0535 0562 0607 0683
9 0024 0127 0178 0204 0213 0228 0270 0360
9½ 0013 0064 0082 0087 0090 0102 0133 0198
10 - - - - - - 0020 0042

Notlar:

1. Ofset tablosunun boyutları yukarıdaki gibi olacaktır.

2. Geminin gerçek yarı genişlikleri (ölçeksiz) mm. cinsinden 4 haneli olarak yazılacaktır.
3. Yazı karakteri, teknik resim dersinde görüldüğü gibi, 5 mm. yükseklikte standart yazı
olacaktır (dik veya 75o eğik). İsteyenler yazı şablonu kullanabilir.
4. Ofset tablosu, resim kağıdında posta kesitleri resminin solunda ortalanmış biçimde yer
alacaktır.

 Metin Taylan, 2003

 Geminin Ana Değerleri

Model No. : 4211 W

Tam boy, LOA : 124.0 m.
Dikeyler arası boy, LBP : 122.0 m.
Su hattı boyu, LWL : 123.8 m.
Genişlik, B : 16.82 m.
Draft, T : 6.73 m.
Derinlik, D : 10.77 m.
Fribord, f : 4.038 m.
Blok katsayısı, CB : 0.65
Deplasman, ∆ : 9336.8 ton.
LCB : 0.5 kıç (% L olarak)
Giriş boyu, LE : 57.58 m.
Çıkış boyu, LR : 60.14 m.
Paralel gövde boyu, LP : 4.27 m.

Notlar:

1. Yukarıda örnek olarak verilen geminin ana değerleri, posta kesitleri resminin sağ
tarafına ortalanmış şekilde yukarıdaki formatta yazılacaktır.
2. Yazı karakteri, ofset tablosu ile aynı olacaktır. İsteyenler yazı şablonu kullanabilir.

 Metin Taylan, 2003

 ÖRNEK RESİM BAŞLIĞI

30 mm. 45 mm. 90 mm.

Adı Ali
İ.T.Ü.
Soyadı Er

32 mm.
Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri
Numarası 080000029 Fakültesi
55 mm

Ödev No. 1
Ölçek
SERİ 60
1/150
GEMİ FORM PLANLARI

165 mm.

Notlar :

1. Resim başlığı, çizim kağıdının sağ alt köşesine kağıdın kenarlarından 1’er cm. kalacak
şekilde yerleştirilecektir.

2. Başlığın ölçüleri yukarıdaki gibi olacaktır.

3. Yazı karakteri ofset tablosundaki gibi olacaktır. İsteyenler yazı şablonu kullanabilir.

 Metin Taylan, 2003