You are on page 1of 3

Akma noktası neyi tanımlar?

Akma dayanımı Re (akma dayanımı) bir malzeme parametresidir ve çekme


testinin (örn. Standart seri ISO 6892 (metalik malzemeler için) veya
standart seri ISO 527 (plastikler ve kompozitler için)) yardımıyla belirlenir.
Akma dayanımı MPa (Megapaskal) veya N/mm² cinsinden verilir.

Bir üst akma noktası ReH ve daha alt bir akma noktası ReL sıklıkla


belirlenebilir.

Üst akma noktası, çekme gerilimi altındaki bir malzemede kalıcı plastik
deformasyonun oluşmadığı gerilimi gösterir. Malzeme deforme olur, ancak
çekme gerilimini bıraktıktan sonra orijinal şekline geri döner. Üst akma
noktası aşıldığında plastik, yani kalıcı şekil değişikliği başlar; gerilme
testinde numune geri çevrilemez şekilde uzatılır.

Akma dayanımı oranı, akma dayanımı Re vegerilme dayanımı Rm'den


hesaplanabilir: 
Re / Rm

Akma dayanımı oranı , gerilme dayanımına kadar sertleşmenin bir


ölçüsüdür. Akma mukavemeti oranı, malzemenin arızalanması açıkça
ortaya çıkıncaya kadar bir yapı için ne kadar gerilme gerilmesinin mevcut
olduğunu gösterir.

Genellikle malzemelerdeki akma noktası belirgin değildir ve bu nedenle


çekme testlerinde net bir şekilde belirlenemez. Bu durumlarda, daha sonra
eşdeğer akma mukavemetleri veya akma mukavemetleri belirlenir. Kural
olarak, akma mukavemeti %0,2 plastik uzamada belirlenir, dolayısıyla
parametre Rp 0,2 ile gösterilir.

Üst akma noktası ReH


Net ilk düşüşünden önceki en yüksek gerilim, üst akma noktası R eH  olarak
adlandırılır. Bu noktadan itibaren malzeme plastik olarak deforme olur.
Akma noktası çok belirgin ise, malzeme akmaya başlar ve gerilim biraz
azalır, ancak uzama daha da artar. Akış sırasındaki en düşük çekme
gerilmesi, düşük akma noktası ReL'ye karşılık gelir. Bu etki yalnızca
alaşımsız veya düşük alaşımlı çeliklerde görülür.

Üst akma noktası, akıştan önceki en yüksek çekme gerilmesidir ve metal


çekme standardı ISO 6892-1 tarafından aşağıdaki gibi tanımlanır:
Maksimum gerilime ulaştıktan sonra, gerilme tekrar üst akma noktasını
aşmadan en az % 0,5'lik bir gerilim düşüşü ve ardından en az % 0,05'lik bir
akış olmalıdır.

Üst germe sınırın hesaplanması

Üst akma noktası ReH, çekme testinin gerilme-gerinim diyagramından


belirlenir:

Üst akma noktası ReH = üst akma noktasındaki maksimum kuvvet F eH /
numune ilk kesiti S0

Düşük akma noktası ReL


Düşük akma noktası ReL, üst akma noktası ReH'den sonra malzeme akış
alanındaki en küçük gerilimdir, bu nedenle geçici etkiler (örneğin,
yürürlükteki değişiklik nedeniyle) hesaba katılmamalıdır.

Üst akma noktasının tespit edilmemesi (kuvvet düşüşünün %0.5'ten az


olması) veya akışın daha geniş bir alan üzerinde yaklaşık olarak sabit bir
kuvvetle meydana gelmesi durumunda, bu gerilim değeri genellikle sadece
akma noktası Reolarak anılır.

Alt germe sınırın hesaplanması

Alt akma noktası ReL, çekme testinin gerilme-gerinim diyagramından


belirlenir: 

Alt akma noktası ReL = üst akma noktasındaki maksimum kuvvet F eL /
numune ilk kesiti S0

Minimum akma dayanımı nedir?


Minimum akma dayanımı , bir yandan, uygun ısıl işlemle belirli bir
malzeme için kararlı bir şekilde ulaşılan veya aşılan minimum akma
dayanımının değeri ve diğer yandan bileşenlerin ve destekleyici yapıların
inşası için temel olarak kullanılması gereken bir maksimum gerilme
değeridir, böylece kalıcı deformasyon bileşenlerin ve yapıların amaçlanan
kullanımı güvenli bir şekilde önlenebilir.

Minimum akma dayanımı, malzeme tedarikçisi için ulaşılması gereken


minimum değer ve tasarımda aşılmaması gereken malzeme kullanıcısı için
maksimum değer olur.

Çelikte akma noktası ne anlama geliyor?


Akma noktası, malzemenin elastik davranışının sonu ve plastik davranışın
başlangıcı anlamına gelir. Bu, akma noktası aşıldığında, malzemenin geri
döndürülemez bir şekilde, yani kalıcı olarak plastik olarak deforme olduğu
anlamına gelir.

Kural olarak, akma noktası yerel veya kısmen aşıldığında bile bileşenler ve
yapılar artık güvenli bir şekilde kullanılamaz.

Akma dayanımı Rp0.2 nedir?


Akma mukavemeti Rp0,2, plastik ekstansometre geriliminin % 0,2'lik
ekstansometre ölçüm uzunluğunun bir yüzdesine karşılık geldiği tek eksenli
çekme testindeki çekme gerilimidir.

Soğuk haddelenmiş veya soğuk şekillendirilmiş malzemelerin belirgin bir


akma noktası yoktur. Bu malzemeler için genellikle % 0,2 kalıcı gerilme
(Rp0,2) belirlenir ve belirtilir. Bu % 0,2 verim noktası, her zaman gerilim-
gerinim diyagramından açıkça belirlenebilir (bu, her zaman bir üst akma
noktasında geçerli değildir).

% 0,2 prova gerilimi, numunenin plastiğe maruz kaldığı gerilmedir, yani %


0,2'lik geri döndürülemez gerinim (numunenin başlangıç uzunluğuna bağlı
olarak).

You might also like