Türkiye’nin sahip oldu#u madenler içerisinde, rezerv ve üretim kapasitesi, yüksek

tenörü,
rezerv büyüklüğü, işletme kolaylıkları ile gerek kalite ve çeşitlilik, gerekse de
üretim maliyetlerindeki
rekabet üstünlükleri aç!s!ndan dünyada söz sahibi olabilece#i en önemli maden, ku
kusuz -dünya
rezervinin %72’sine sahip olmas! sebebiyle- bor cevherleridir.
Dünya bor pazar!, s!n!rl! üretici olmas! ve ürün grubunun birbirlerini ikame
edebilme
özelliklerinin ürün çe itlendirmesi gerektirmesi nedeniyle -kartel anla malar!
olan- oligopol bir
piyasad!r. Dünyada bor üretimi yapan en önemli ülkeler Türkiye, ABD, Arjantin,
Rusya, Çin ve -ili’dir.
Dünya bor madeni üretimi 1970’de 768.000 ton iken 2004 y!l!nda 1.696.000 ton
olmaktad!r. En önemli
iki üreticiden, ilgili y!llarda Türkiye’de bor üretimi 122.000 ton’dan 670.988
ton’a ula !rken, ABD’nin
bor üretimi ise 510.000 ile 627.000 ton aras!nda de#i im göstermektedir. Dünya
toplam borat tüketimi
yakla !k 1,5 milyon ton olarak tahmin edilmektedir. Borun as!l kullan!c!lar! olan
Bat! Avrupa (%45,7) ve
Kuzey Amerika (%25,0)ülkeleri toplam dünya tüketiminin yakla !k % 70,7'sini
tüketmektedir. Borun
basl!ca kullan!m alan!, cam (645 Bin ton-%43) endüstrisidir. Türkiye, ham bor ve
bor ürünleri tüketimi,
dünya tüketiminin yakla !k %2-3 gibi son derece dü ük seviyededir.
Türkiye’nin bor ticareti, ucuz fiyata sat!lan ham bor ürünü ihracat!na yöneliktir.
Türkiye,
geli mi ülkelere ham bor ihraç ederken; boraks, sodyum perborat gibi katma
de#erleri yüksek bor
ürünleri piyasas!n! ABD’ye b!rakmaktad!r. Dünya “bor ürünleri” ortalama fiyat! 317
ABD$ iken, “ham
bor” fiyat! 198 ABD$ seviyesindedir. Türkiye 2004 y!l! itibariyle dünya bor
üretiminin % 33'ünü
kar !larken, ABD % 27’sini kar !lam! t!r. Buna ra#men, Türkiye 1,5 milyar ABD$’l!k
dünya bor
pazar!ndan yaln!zca 250 milyon ABD$ ihracat geliri elde ederken, ABD 650 milyon
ABD$ gelir elde
etmi tir.
Türkiye’nin bor pazar!ndaki pay!n! art!rma odakl!,katma de#eri daha yüksek olan
ö#ütülmü bor
ürünlerinin üretim kapasitelerini artt!rmaya dayal!, yurt içi bor piyasas!n!
potansiyel sektörlerde te vik
ederek, üniversite-ara t!rma kurumu-sanayi i birli#inde Ar-Ge faaliyetleri ile yeni
üretim metotlar! ve
bor teknolojileri geli tirerek ürün çe itlili#ini artt!rma hedefli ulusal bor
politikas! olu turmak
gerekmektedir

Bor, kimya Atom numarası 5, yoğunluğu 2,45, atom ağırlığı 10,8 olan, tabiatta bor
asidi veya boratlar durumunda bulunan basit elementtir. (simgesi B)
Dünya da üretilen Bor Madeninin yaklaşık %80’i cam, tarım, seramik-frit ve
deterjan-temizlik sektörlerinde kullanılmaktadır.
Bor, toprağın yaklaşık 40 metre altından çıkarılabilen, kayalar ve suda yaygın
olarak bulunan bir elementtir.

Bor madeni hangi sektörlerde kullanılmaktadır?

Bor ürünleri; cam, kimya, tarım, seramik ve polimerik malzemeler, metalürji,
deterjan, otomotiv, enerji, elektronik ve iletişim, nanoteknolojiler, askeri
araçlar, nükleer uygulamalar, yakıtlar, inşaat, uzay ve hava araçları gibi çok
farklı sektörde kullanılmaktadır.

Bor en çok hangi ülkede bulunuyor?

Dünyada en çok bor yatağı olan ülkeler; Türkiye, ABD, Rusya ve Güney Amerika olarak
sıralanmaktadır. Türkiye’de bor madeni; Eskişehir-Kırka, Balıkesir-Bigadiç, Bursa-
Kestelek ve Kütahya-Emet’te bulunmaktadır. Türkiye, toplam 3,3 milyar ton rezerv
miktarı ile Dünyanın en büyük rezervlerine sahip ülkedir. Dünya da bulunan toplam
bor rezervi sıralamasına baktığımızda %73’lük bir pay ile Türkiye ilk sırada yer
almaktadır.

Türkiye’de bor madenini kim çıkarıyor?

Ülkemizde bor madeni Eti maden işletmeleri tarafından çıkarılmaktadır. Eti maden
işletmelerinin hisseleri, 24 Şubat 2017 tarihinde yayımlanan kararname ile Türkiye
Varlık Fonuna devredilmesi kararlaştırılmıştır.

Bor madeninin ülke ekonomisine katkısı nedir?

Eti Maden’in bor satışları 2016 yılında, 1,78 milyon ton, 711 milyon Dolarlık satış
gerçekleştirmiştir. Eti Maden’in satış gelirlerinin ise %96’sı ihracat
gelirlerinden oluşmuştur. Eti Maden’in bor satışları 2017 yılı temmuz ayı sonu
itibariyle 1,16 milyon ton cevher ile 423 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir.
Dünyada bor ürünlerinin tüketimi yaklaşık olarak 4 milyon tondur. Dünya bor
talebinin yaklaşık 2016 yılında, %48’i Eti Maden tarafından karşılanmış olup, 2,7
milyon ton üretim kapasitesiyle Eti Maden en çok üretim yapan şirket konumundadır.