You are on page 1of 37

KONU ÖZETİ Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

atılar ağırlıklarından dolayı, sıvılar ve gazlar hem


K KATILARDA BASINÇ VE BASINÇ KUVVETİ
ağırlıkları hemde hareketlerinden dolayı temas ettik-
leri yüzeye basınç uygularlar.
Katılar temas ettikleri yüzeye ağırlıklarından dolayı
→ →
G = m ⋅ g kadarlık bir kuvvet uygularlar.

G
S

Bu durumda meydana gelen basınç


BASINÇ VE BASINÇ KUVVETİ P=
G
şeklinde olur.
S
Birim yüzeye dik olarak etki eden kuvvete basınç de-
nir. Yüzeye etki eden toplam basınca ise basınç kuv- Eğer katı üzerine dik bir F kuvveti
veti denir. uygulanır ise zemindeki basınç

F
F

S
G
ekildeki S yüzeyine F kuvveti uygulandığında mey-
Ş S
dana gelen basınç:
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

F
P= olur. G+F
S P= olur.
S
F → Dik kuvvet
S → Yüzey alanı Eğer katı üzerine etki eden kuvvet
P → Basınç Şekildeki gibi yüzeye paralel ise basınca etkisi olmaz.

G
S

G
Zemindeki basınç: P = olur.
S
Basınç → Türetilmiş ve Skaler büyüklüktür.
Basınç Kuvveti → Türetilmiş ve vektörel büyüklüktür. Eğer katı üzerine etki eden
Basınç birimleri aşağıdaki tabloda verildiği gibidir. kuvvet dik değil ise kuvvet bileşenlerine ayrılır.
Bu durumda zemindeki basınç
F FX
Kuvvet (F) Yüzey (S) Basınç (P = ) α
S F
FY
dyn
dyn cm2 : Bari
cm2
G
N S
newton (N) m2 : Pascal
m2

kgf FY G + F ⋅ sin α
P= = şeklinde alınır.
kgf cm2 2
: Atmosfer(atm)
S S
cm

252
KONU ÖZETİ Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

Katılar üzerine uygulanan kuvveti uygulama doğrultu- DURGUN SIVILARIN BASINCI


suna aynen iletirler.
Katılar kuvveti aynen iletsede basıncı cisim düzgün- (HİDROSTATİK BASINÇ)
se aynen iletir, düzgün değilse değiştirerek iletir.
• Basınç yüzey alanı ile ters orantılıdır. ıvılar bulundukları kabın içinde dokunabilecekleri
S
• Yüzey alanı küçültülerek aynı kuvvete karşılık gelen bütün yüzeylere kuvvet uygularlar. Sıvının ağırlığı
basınç arttırılabilir. nedeni ile birim yüzeye uyguladığı dik kuvvete sıvı
F1
basıncı denir.
S1

F1 F O noktasındaki sıvı basıncı.


P1 = , P2 = 2 , P1 < P2 , F1 = F2 PO = h ⋅ d ⋅ g
S1 S2 h
S2
o
F2
d → Sıvının yoğunluğu (özkütlesi)

g → Çekim ivmesi

d ⋅ g → Sıvının özağırlığı
h → O noktasının derinliği
UNUTMA:
l. Katı cisimlerin, temas ettikleri yüzey üzerine uygu-
ladığı basınç cismin ağırlığı ile doğru, temas yüzeyi
ile ters orantılıdır.
ll. Katı bir cismin temas ettiği yüzey üzerinde mey-
UYARI:
dana getirdiği basınç kuvveti cismin ağırlığına eşittir.
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

Yüzey alanına bağlı değildir. l. Sıvı basıncı sıvının açık yüzeyinden olan derinliği
ile doğru orantılıdır.
ll. Sıvı basıncı , sıvının özkütlesi ile doğru orantılıdır.
lll. Sıvı basıncı sıvının bulunduğu yerin çekim ivmesi
ile doğru orantılıdır.
lV. Sıvı basıncı sıvının bulunduğu kabın şekline bağ-
Taban alanı ile tavan alanı eşit olan paralel yüzlü ci- lı değildir.
simlere düzgün cisim denir. Düzgün cisimlerin basın-
V. Durgun sıvılar,üzerine yapılan basıncı her tarafa
cı sıvılarda olduğu gibi
aynen iletirler.
P = h . d . g formülünden bulunabilir.
VI. Sıvılar basıncı aynen iletsede, kuvveti aynen ilet-
r mez. Hatırlarsanız katılarda bunun tam tersiydi.

G = m⋅g
h
m = d⋅ V
V = h⋅S
S
UYARI:

G m⋅g d⋅ V ⋅g d⋅h⋅ S ⋅g A
P= = = =
S S S S
h
P = h⋅d⋅g PA = 0
K
PK = h ⋅ d ⋅ g
h L
R PR = PL = 2h ⋅ d ⋅ g
h
M PM = 3h ⋅ d ⋅ g
h
PN = PT = 4h ⋅ d ⋅ g
N T

NOT:
Düzgün katılarda basınç yüzey alanına bağlı de- ir noktanın sıvı basıncı bulunurken o noktanın sıvının
B
ğildir. en üst noktasına olan düşey mesafesi alınır.

253
KONU ÖZETİ Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

Kapta birden fazla birbirine karışmayan sıvılar var ise Düzgün kapların tabanında sıvı basınç kuvveti sıvı-
K ve L noktalarındaki sıvı basınçları aşağıdaki gibi nın ağırlığına eşit olur. Düzgün olmayan kaplarda ta-
olur. bandaki sıvı basınç kuvveti kabın düzgün olduğu dü-
şünülerek kıyaslamayla bulunur.
d1
h1
PK = h1 ⋅ d ⋅ g
K PL = h1 ⋅ d ⋅ g + h2 ⋅ d ⋅ g
h2
d2

L
G = F1 G > F2 F3 > G

F3 > F1 > F2

SIVILARIN BASINÇ KUVVETİ


PASCAL PRENSİBİ
ıvılar temas ettikleri yüzeylere basınç kuvveti uygu-
S
larlar.
F
P= ⇒ F = P⋅S = h⋅d⋅g⋅S
S
Basınç kuvveti: F S
Yüzey alanı: S sıvı
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

F
Basınç: P
apalı bir kap pistonla kapatılıp pistona F kuvveti uy-
K
Yan yüzeylerdeki sıvı basınç kuvveti bulunurken orta- gulandığında sıvılar sıkışamadığı için bu kuvvetin
lama derinlik alınır.
F
meydana getirdiği basınç   sıvı tarafından bütün
S
K N
noktalara eşit ve dik olarak iletilir.
h′
● Sıvıların yukarıdaki özelliğinden faydalanarak su
d y h cendereleri yapılmıştır.

G
L F
x M
S1 S2
● Tabana etki eden basınç kuvveti
FLM = h ⋅ d ⋅ g ⋅ SLM
● KL yan yüzeyine etki eden basınç kuvveti
h (ağırlığı ve sürtünmesi önemsiz pistonlar)
FKL = ⋅ d ⋅ g ⋅ SKL
2
● MN yüzeyine etki eden basınç kuvveti ekildeki su cenderesinde kollardaki su seviyele-
Ş
ri eşit olduğundan basınç farkı oluşturmazlar.Sistem
h F G
FMN = ⋅ d ⋅ g ⋅ SMN dengede olduğundan = olur.
2 S1 S2

Bir noktaya etki eden basınç kuvveti sorulmuş ise ba-


sınç alınır.
● x noktasına etki eden basınç kuvveti UYARI:
Fx = h ⋅ d ⋅ g kuvveti ile piston h1 kadar itildiğinde, G yükü h2
F
● y noktasına etki eden basınç kuvveti kadar yükselsin, bu durumda hacim değişimleri eşit
F = h′ ⋅ d ⋅ g olur. olduğundan h1 ⋅ S1 = h2 ⋅ S2 olur.
y

254
KONU ÖZETİ Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

Pistonlar aynı seviyede değilse en alttaki pistonun AÇIK HAVA BASINCI


yatay hizasına göre basınç denklemi yazılır.
tmosfer tabakasının cisimlere uyguladığı basınçtır.
A
F1 P0 ile gösterilir. Deniz seviyesinde
S1 oC’de 76 cm - Hg olarak ölçülmüştür.
0
h F2
S2

sıvı
K L

F1 F
+ h⋅d⋅g = 2
S1 S2
h yüksekliği nelere bağlıdır?
PK = PL
● Kullanılan sıvının cinsine
● Ortamın sıcaklığına
● Deniz seviyesinden yüksekliğine
● Borunun üst kısmının boş olup olmamasına bağ-
lı olarak değişir.
● h yüksekliği, borunun kesitine ve eğimine bağlı de-
ğildir.

UYARI:
U BORULARI çık hava basıncı her 10,5 m’de bir 1 mm - Hg aza-
A
lır. Açık hava basıncı barometre ile ölçülür. Baromet-
zkütlesi bilinen bir sıvıdan yararlanarak özkütlesi bi-
Ö renin duyarlılığı kullanılan sıvının özkütlesi ile ters
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

linmeyen bir sıvının özkütlesini bulmaya yarayan dü- orantılıdır.


zeneklerdir.
İ ki çeşit barometre vardır. Bunlar Batimetre ve
Atimetre’dir.
x y atimetre; basınç farkı yardımıyla denizlerin derinli-
B
h1 h2 ğini ölçer. Altimetre ise bir yerin deniz seviyesenden
d2
yüksekliğini yani rakımını ölçer. Altimetrede sonuç
K metre cinsindendir.
d1 L

M N
AKIŞKANLARIN BASINCI
ekildeki U borusunda K ve L noktalarındaki sıvı ba-
Ş
sınçları eşittir.
Bir noktadan başka bir noktaya akabilen maddelere
h1 ⋅ d1 = h2 ⋅ d2 yazılabilir.
“Akışkan Madde” denir.

● Kesiti daralan boruda sıvının akma hızı ile borunun


UYARI: kesit alanının çarpımı sabittir.
S1.V1 = S2.V2 = S3.V3 = Sabit
A
ynı tür sıvı içindeki ve aynı seviyelerdeki noktaların
sıvı basınçlar eşittir. ● Kesit alanı daraldıkça sıvının akış hızı artar. Hızın
PM = PN ve PK = PL arttığı yerde basıç azalır.
V3 > V2 > V1 olduğundan P1 > P2 > P3 olur.
akat farklı cins sıvılardaki yatay eksen üzerinde sıvı
F
basınçları eşit olmaz. Bernoulli Prensibi
PX = PY olmaz , Px < Py ● Akışkanlar yüksek basınç alanından alçak basınç
alanına doğru hareket eder.

255
KONU ÖZETİ Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

KAPALI KAPTAKİ GAZ BASINCI


azlar temas ettikleri yüzeylere bir basınç uygular.
G 
Bunun nedeni ise;
P0 Psıvı 
h
) Gazların ağırlığı.
1 
2) Gaz taneciklerinin yüzeylere çarpmalarıdır. 
Px
V : Hacim
T : Sıcaklık x
n : Gaz Miktarı Gazı
P : Basınç
P0 g
Kapalı kaptaki gazın basıncı;
P.V=n.R.T
● V ile ters orantılıdır (T ve n sabit)
● T ile doğru orantılıdır (n ve V sabit)
● n ile doğru orantılıdır (T ve V sabit) y
Gazı


Px Psıvı 
h


SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

P0
MANOMETRELER
Py + h ⋅ d ⋅ g = P0
Kapalı kaplardaki gaz basıncını ölçen araçlardır. Açık
uçlu ve kapalı uçlu olmak üzere ikiye ayrılır.

● Açık Uçlu Manometre 


Psıvı 
h1 
h2

 P0 

θ 

Pz
z
Gazı

Pz = P0 + h 2 ⋅ d ⋅ g
h2
sin θ =
h1
h2 = h 1 ⋅ sin θ
● Kapalı Uçlu Manometre

Yatay tüpte basınç dengesi

K Pciva P0
Gazı

PK = P0

256
TEST 1 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı
1. 3.

Özdeş cisimlerin şekillerdeki konumlarında, Şekildeki çivi, çekiçle 2 m2 lik S1 yüzeyine 10


değdikleri yüzeylere yaptıkları basınçlar, sıra- pascal’lık basınç uygulanarak duvara çakılıyor.
sıyla P1, P2 ve P3 olduğuna göre bunlar arasın- Verilenlere göre çivinin duvara değen 1m2 lik
daki ilişki aşağıdakilerden hangisidir? kısmına uygulanan basınç kaç pascal’dır?
(sin37 = 0,6 , sin53 = 0,8)
A) 20  B) 10  C) 5  D) 40  E) 30
A) P1=P2=P3  B) P1=P3>P2  C) P1=P2>P3
D) P1>P2>P3 E) P3>P2>P1

4. Aşağıdakilerden hangisi basınç birimi değildir?


SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

kg
A) pascal  B) bar  C)
m ⋅ s2
kg newton
D) E)
m⋅s m2

2.
5.

Ağırlıkça özdeş K, L, M cisimlerinin yatay düz-


leme uyguladıkları PK, PL, PM basınçları arasın-
Yüzey alanı 10m2 olan, küp şeklindeki K cis- daki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
minin temas ettiği yüzeye yaptığı basınç kaç (A: Taban alanı)
pascal’dır?
(Makara sürtünmesi önemsiz ve g = 10m/s2) A) PK>PL>PM  B) PK>PL=PM  C) PK=PL=PM

A) 5  B) 10  C) 20  D) 9  E) 18 D) PM>PL>PK E) PL>PK>PM

257
TEST 1 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

6. 9.

Yarıçapları sırasıyla 3r, 2r ve r, yükseklikleri eşit, aynı


maddelerden yapılmış şekildeki silindirlerin değdikle-
Bir kenarı 2m olan 100N ağırlıklı içi dolu küp cisim ri yüzeylere yaptıkları basınçlar P1, P2, P3 tür.
sıvı yüzeyinden serbest bırakılmaktadır. Buna göre P1, P2, P3 arasındaki ilişki aşağıdaki-
Cisim sıvı içinde şekildeki gibi dengelendiğine lerden hangisidir?
göre, cismin kabın tabanına yaptığı basınç kaç
pascal’dır? A) P1=P2=P3  B) P1>P2>P3  C) P3>P2>P1
1kg 10m
(dSIVI= 3 , g = 2 ) D) P1>P2=P3 E) P2>P1>P3
m s

A) 100  B) 25  C) 12,5  D) 5  E) 20

10.

7. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?


Özkütleleri sırasıyla 1g/cm3, 2g/cm3 ve 3g/cm3
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

A) Yüzey küçüldükçe katı basıncı büyür. olan K, L, M silindirlerinin değdikleri yüzeye yaptık-
ları basınçlar PK, PL, PM dir.
B) Katı basınç kuvveti, katının ağırlığına eşittir. Buna göre basınçlar arasındaki ilişki aşağıda-
C) Pascal, kuvvet birimidir. kilerden hangisidir?
(Silindirler eşit yüksekliktedir.)
D) Düzgün katılar basıncı aynen iletebilir.
A) PK=PL=PM  B) PK>PL>PM  C) PM>PL>PK
E) Katılar kuvveti aynen iletebilir.
D) PL>PK>PM E) PM>PK>PL

11.

8.

Şekildeki silindir yan çevriliyor.


Buna göre silindirin ilk durumdaki yatay yüze-
Şekildeki dörtgen prizmanın bulunduğu yüzeye ye yaptığı,
yaptığı basınç P1, yan çevrilip K yüzeyi üzerine ko-
I. Basınç değişmez.
nulduğunda bulunduğu yüzeye yaptığı basınç P2
II. Basınç kuvveti büyür.
oluyor.
III. Basınç azalır.
P
Buna göre 1 oranı aşağıdakilerden hangisi- ifadelerinden hangileri yanlıştır?
P2
dir? (Silindirlerin çapı yüksekliğine eşittir.)

1 1 A) Yalnız I  B) I ve II  C) II ve III


A) 1  B)   C) 3  D) 9  E)
9 3 D) I ve III E) I, II ve III
258
TEST 1 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı
12. 14.

Aynı maddelerden yapılmış K, L, M sistemlerinden


K küp, L silindir, M ise konidir.
Üç sistemin yüksekliği eşit iken, L ve M sistemleri-
nin yarıçapları da eşit ve r kadardır.
Özdeş küplerden oluşan şekildeki sistemin yatay
Buna göre sistemlerin tabanlarına yaptıkları
yüzeye yaptığı basınç P1’dir. sistem ters çevrildi-
P1, P2, P3 basınçları arasındaki ilişki aşağıdaki-
ğinde basınç P2 olmaktadır.
lerden hangisidir?
P1
Buna göre oranı nedir?
P2 A) P1=P2>P3  B) P1=P2<P3  C) P1>P2>P3

1 1 D) P3>P2>P1 E) P2>P1>P3
A) 1  B) 2  C) 4  D)   E)
2 4 SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

15.
K

L
13.
zemin

L cisminin üzerine, K cismi şekildeki gibi konul-


muştur. K cismi, L cisminin üzerine P1 kadar, L cis-
mi ise zemine P2 kadar basınç uygulamaktadır.
Şekildeki sistem dengededir. Sadece K cisminin sıcaklığı düzgünce artırılmak-
Buna göre; tadır.
P
I. α açısı büyürse basınç küçülür. Buna göre 1 oranı nasıl değişir?
P2
II. Yüzey sürtünmelidir.
A) Değişmez.
III. P = FSÜR/S dir. (FSÜR= Sürtünme kuvveti)
(P: Basınç S: Cismin taban alanı) B) Artar.

ifadelerinden hangileri doğrudur? C) Azalır.

A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III D) Önce artar, sonra değişmez.

D) Hepsi E) Yalnız III E) Önce artar, sonra azalır.


259
TEST 2 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

1. I. Birim yüzeye etkiyen dik kuvvet basınç kuvveti- 3.


dir.
II. Bar basınç birimidir.
III. Batimetre basınç farkı yardımıyla denizlerdeki
derinliği ölçer.
İfadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III


Özdeş bardaklar şekillerdeki gibi konuldukla-
D) Yalnız II E) Hepsi rında, yatay yüzeylere yaptıkları P1, P2, P3 ba-
sınçları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangi-
si gibi olur?

A) P1>P2=P3  B) P2=P3>P1  C) P1>P2>P3


D) P3>P2>P1 E) P2>P3>P1

SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

4.

2.

Şekildeki mekanik sistemde, makaralar ağırlıksız


ve tüm sürtünmeler önemsizdir.
Özdeş denge halindeki K, L, M cisimlerinin bu- Eğik düzlem üzerindeki küp cismin bir kenarı
lundukları yüzeylere yaptıkları PK, PL, PM ba- 2m olduğuna göre eğik düzleme uygulanan ba-
sınçları arasındaki ilişki aşağıdakilerden han- sınç kaç pascal’dır?
gisidir? (Sistem dengededir.)
(sin37o =0,6 , sin53o = 0,8)  10m 
o o
 g = s2 , sin 37 = 0,6 , sin 53 = 0,8 
A) PK>PL>PM  B) PM>PL>PK  C) PK>PM>PL  

D) PM>PK>PL E) PK=PL=PM A) 32  B) 24  C) 16  D) 8  E) 4


260
TEST 2 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

5. 8.

Şekildeki düzgün türdeş katı cisim ters çevriliyor.


Buna göre; Şekildeki kaplarda eşit yükseklikte ve sıcaklıkta
I. Yere uygulanan basınç azalır. su bulunduğuna göre, kapların tabanlarına uygu-
II. Yere uygulanan basınç kuvveti değişmez. lanan F1, F2, F3 sıvı basınç kuvvetleri arasındaki
III. Cismin potansiyel enerjisi değişmez.
sıralama aşağıdakilerden hangisi gibidir?
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
A) F1>F2>F3  B) F3>F1>F2  C) F1=F2=F3
A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) Yalnız III
D) F2>F1>F3 E) F3>F2>F1
D) I ve II E) I ve III

6. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Sıvı basıncı, sıvı yüksekliği ile doğru orantılıdır.

B) Atimetre bir yerin deniz seviyesinden yüksekli-


SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

ğini ölçen barometredir.

C) Sıvı basıncı, özağırlık ile doğru orantılıdır.

D) Sıvı basıncı, yerçekimi ivmesi ile doğru orantılıdır.

E) Sıvı basınç kuvveti her zaman sıvının ağırlığına


eşittir.

7. 9.

Şekildeki kaplara eşit yükseklikte ve sıcaklıkta su


konulmuştur. Şekildeki düzgün kap içindeki d1 ve d2 özkütleli sı-
Buna göre kapların tabanlarındaki K, L, M nok- vıların ağırlıkları eşittir.
talarına etkiyen P1, P2, P3 sıvı basınçları arasın- K noktasındaki sıvı basınca PK, L noktasındaki sıvı
basıncı PL dir.
daki büyüklük sıralaması aşağıdakilerden han-
P
gisidir? Sıvılar birbirine karışmadığına göre K oranı
ne olmalıdır? PL
A) P1>P2>P3  B) P3>P1>P2  C) P1=P2=P3 1 1
A) 2  B) 4  C) 3  D)   E)
D) P2>P1>P3 E) P3>P2>P1 2 4
261
TEST 2 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

10. 13.

Şekildeki kapta birbirine karışmayan d ve 3d öz- Şekildeki kabın 3A alanlı K yan yüzeyindeki basınç
kütleli sıvılar bulunmaktadır. kuvveti FK, A alanlı L yan yüzeyindeki basınç kuv-
K noktasındaki sıvı basıncı PK, L noktasındaki veti FL ve A alanlı M tabanındaki basınç kuvveti
P FM’dir.
sıvı basıncı PL olduğuna göre K oranı ne ol-
PL
malıdır? Buna göre FK , FL , FM arasındaki ilişki aşağıda-
kilerden hangisidir?
1 1
A)   B)   C) 4  D) 1  E) 3 A) FK=FM>FL  B) FK=FM<FL  C) FM>FL>FK
3 4
D) FM>FK>FL E) FK>FL>FM

14.

11.
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

Kesitleri A ve 3A olan silindirik kabın, musluk kapalı


iken K noktasındaki sıvı basınca P1, musluk açılıp
sıvı dengesi sağlandığında P2 oluyor.
P
Şekildeki düzgün kapta d ve 2d özkütleli sıvılar ka- Buna göre 1 oranı ne olmalıdır?
P2
rışmadığında tabandaki K noktasındaki sıvı basın-
cı P1, karıştığında ise P2 olmaktadır. (Borunun hacmi önemsizdir.)
P
Buna göre 1 oranı ne olmalıdır? 4 1
P2 3
A) 1  B)   C) 2  D)   E)
3 4 4
1 1 1
A) 1  B)   C)   D) 3  E)
3 7 4

15. P0

su  68 cm


civa  14 cm
12. 
T gazı

Silindirik kabın içine şekildeki gibi civa ve su birbi-


Farklı cins ve eşit ağırlıktaki sıvıların kap taban- rine karışmayacak şekilde konulmuştur.
larına uyguladıkları F1, F2, F3 basınç kuvvetleri P0 açık hava basıncı 76cm–Hg olduğuna göre T
arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir? gazının basıncı kaç cm–Hg’dır?

A) F1=F2=F3  B) F1>F2>F3  C) F3>F1>F2 (dsu = 1 g/cm3 , dciva = 13,6 g/cm3)

D) F2>F1>F3 E) F3>F2>F1 A) 158  B) 90  C) 95  D) 142  E) 112


262
TEST 3 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

1. 3.

G1 ve G2 ağırlıklı, sürtünmesiz pistonlar F1 ve F2


Şekildeki su cenderesinde küçük piston G1 büyük kuvvetleri yardımıyla dengelenmiştir.
piston G2 ağırlığındadır. Pistonların alanları A ve 4A olduğuna göre,
A ve 2A pistonların kesitidir.
I. K noktasındaki sıvı basıncı L noktasının basın-
Su cenderesi, K ağırlığı ve sürtünmesiz pis- cından büyüktür.
tonlarla dengelendiğine göre bunlar arasındaki F + G1 F2 + G2
II. Denge bağıntısı 1 = dır.
bağıntı aşağıdakilerden hangisi gibidir? 4A A
(Suyun özağırlığı d’dir.)
III. Denge bağıntısı piston ağırlıklarına bağlı değil-
dir.
GK + G1 G2
A) = ifadelerinden hangileri doğrudur?
A 2A
A) I ve II  B) Yalnız II  C) Yalnız III
G
B) K = h ⋅ d D) I ve III E) Yalnız I
A

GK + G1 G2
C) = + h⋅d
A 2A

GK + G1
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

D) = h⋅d
A

GK + G1 G2
E) = +h⋅d
2A 2A

4.

2.

Şekildeki su yoluna musluk açılarak su boşaltılıyor.


Suyun kesitlerdeki hızı (V) ve basıncı (P) ile ilgili,

Yıkama yağlama istasyonunda bulunan şekildeki I. V2 > V1 dir.


otomobil ağırlığı önemsiz ve sürtünmesiz piston- II. P1 > P2 dir.
larla ve 100N’luk kuvvetle dengelenmiştir. III. V1 > V2 dir.

Buna göre otomobilin ağırlığı kaç N’dur? ifadelerinden hangileri yanlıştır?


(|KO|=2 |OL|, A ve 3A pistonların alanlarıdır.) A) I ve II  B) Yalnız I  C) Yalnız II
A) 900  B) 300  C) 100  D) 1800  E) 600 D) II ve III E) Yalnız III
263
TEST 3 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

5. 8.

Düzgün ağırlıksız bir musluk açıldığında, sıvı mus-


luğun ağzından itibaren daralarak akar.
Bunun nedeni,
I. Suyun hızı arttıkça etrafında hava basıncı azalır.
Sıvı dolu şişe tıpa ile sıkıştırılmıştır. II. Açık hava her yere basınç uygular.
Tıpaya çekiçle vurulduğunda, III. Yer çekimi ivmesi aşağı doğrudur.
I. Şişenin her noktasında basınç artışı eşit olur. ifadelerinden hangileri ile açıklanabilir?
II. Tıpaya çekiçle vurulduğunda tabanda basınç
A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III
daha fazla artar.
III. Tabandaki toplam basınç daha büyük olur. D) Hepsi E) Yalnız III
olaylarından hangileri gerçekleşir?

A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) Yalnız III 9.


D) I ve II E) I ve III

6.
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

Bir kısmı sıvı dolu kabın sağ kolunun hemen üs-


tünde bir pervane hızla döndürülmektedir.
Buna göre;
Sıvı dolu şekildeik kap pistonlarla dengelenmiştir. I. Sıvı 1 yönünde hareketlenir.
Buna göre K, L, M noktalarındaki PK, PL, PM II. Tabandaki bir noktanın sıvı basıncı artar.
III. Sıvı hareketlenmez.
sıvı basınçları arasındaki ilişki aşağıdakilerden
ifadelerinden hangileri doğru olur?
hangisi gibidir?
A) I ve II  B) Yalnız I  C) Yalnız III
A) PK>PL>PM  B) PM>PL>PK  C) PK=PL=PM
D) Yalnız II E) II ve III
D) PK=PL>PM E) PK>PM >PL

10.
7.

Şekildeki kap sıvı ile doludur. Şekildeki kaplar içindeki sıvıların, kap tabanlarına
Kap ters çevrildiğinde, uyguladıkları basınç kuvvetleri eşittir.

I. Kap tabanındaki sıvı basıncı değişmez. Buna göre,


II. Yatay yüzeye etkiyen basınç değişmez. I. Birinci kaptaki sıvı en ağırdır.
III. Yatay yüzeye etkiyen basınç kuvveti azalır. II. Üçüncü kaptaki sıvının özkütlesi en büyüktür.
IV. Kap tabanındaki sıvı basınç kuvveti azalır. III. İkinci kaptaki sıvı ağırlığı, kabın tabanındaki
olaylarından hangileri gerçekleşir? basınç kuvvetine eşit olur.
(A1 > A2 A: alan) ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

A) I ve II  B) II ve III  C) III ve IV A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III


D) I ve IV E) II ve IV D) Yalnız I E) Yalnız III
264
TEST 3 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı
11. 14.

Şekildeki cıva çanağı içine daldırılan cıva dolu tüp


Tamamen cıva dolu tüpler şekildeki gibi cıva çana- içinde, h seviyesine kadar cıva hareketi gözleniyor.
ğına daldırılmıştır.
Buna göre h seviyesi aşağıdakilerden hangisi-
Denge durumunda cıvaların seviyeleri h1, h2, ne bağlı değildir?
h3 kadar olduğuna göre bunlar arasındaki ilişki
aşağıdakilerden hangisidir? A) Sıvının cinsine

B) Sıvı üzerinde esen rüzgârın hızına


A) h1>h2>h3  B) h3>h2>h1  C) h1=h2=h3
D) h2>h1>h3 E) h1>h3>h2 C) Ortamın sıcaklığına

D) Açık hava basıncına

E) Tüpün kesitine

12.
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

Şekildeki bir bölmesi kapalı kap, dolana kadar su


ile dolduruluyor. Su taşmaya başladığı an musluk
kapatılıyor.
Buna göre kaplardaki sıvı seviyeleri h1, h2, h3
arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?

A) h1=h2>h3  B) h1=h2=h3  C) h1=h2<h3


D) h1>h2>h3 E) h2>h1>h3 15.

h1
h2 h3

13.

d1 d2 d3

Şekildeki mekanik sistemde hava ok yönünde ha-


reketlenmektedir. Bunun sonucu olarak alttaki kap-
larda bulunan d1, d2, d3 özkütleli sıvılar şekildeki
Şekildeki birinci kap içinde basıncı 6P, hacmi 2V gibi yükselmektedir.
olan gaz varken V hacimli ikinci kap boştur. h1 > h2 > h3 olduğuna göre d1, d2, d3 özkütleleri
Buna göre musluk açıldığında kapların ortak arasındaki ilişki nedir?
basıncı kaç P olur?
(Borunun hacmi önemsizdir.) A) d1>d2>d3  B) d1=d2=d3  C) d3>d2>d1

A) 2  B) 4  C) 6  D) 12  E) 3 D) d1=d2>d3 E) d2>d3>d1


265
TEST 4 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

1. 4.


Özdeş borulardan yapılmış şekildeki kaplara, debi-
leri eşit musluklar su dolduruyor.
t1, t2, t3 süreleri sonunda sıvılar taşma seviyesine
geliyor.
Şekildeki düzenekte K ve L kollarındaki cıva den-
Musluklar eşit miktarda açıldığına göre t1, t2, t3 gededir. X balonundaki gazın basıncı Px, kapalı L
arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir? kolundaki gazın basıncı PL, açık hava basıncı da
Ph dir.
A) t1>t2>t3  B) t3>t2>t1  C) t2>t3>t1
Buna göre, Px, PL, Ph arasındaki ilişki nedir?
D) t2>t1>t3 E) t1=t2<t3
A) Px = PL = Ph B) Px < PL = Ph

C) Px < Ph < PL D) PL < Ph < Px

E) PL = Ph < Px

5.

2.
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

Şekildeki kap düzgün, piston sızdırmasız ve hare-


Açık hava basıncının 76cm - Hg olduğu bir or- ketlidir.
tamda şekildeki cıva dolu manometrede gaz Kap alttan ısıtıldığına göre;
basıncı kaç cm - Hg ölçülür?
I. Sürtünmeler önemli ise gaz basıncı azalır.
A) 86  B) 76  C) 66  D) 96  E) 10 II. Sürtünmeler önemsiz ise gaz basıncı artar.
III. Sürtünmeler önemsiz ise piston 1 yönünde ilerler.
ifadelerinden hangileri doğru olur?
(Kabın ve pistonun genleşmesi önemsizdir.)

A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) Yalnız III


D) I ve II E) I ve III
3.
6.

dyn
Açık hava basıncının 3000 olduğu bir or-
cm2
tamda, şekildeki manometredeki gazın basıncı
dyn Şekildeki manometre sisteminde X gazının basıncı
kaç olarak ölçülür? 50cm-Hg’dir.
cm2
g 10m Sistem dengede olduğuna göre deneyin yapıl-
(dCIVA = 13,6 cm3 ve g = s2 ) dığı ortamın basıncı kaç cm-Hg’dir?

A) 28  B) 572  C) 300  D) 280  E) 320 A) 10  B) 20  C) 30  D) 40  E) 50


266
TEST 4 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

7. 9.

Su kaplarına daldırılmış su dolu uzun tüplerde su


Şekildeki sistemde, G ağırlığındaki piston sızdır- yüksekliği değişimi gözlenmek isteniyor.
masız ve hareketlidir. Buna göre şekildeki barometrelerin duyarlılık-
Piston dengede iken iki muslukta aynı anda açlııyor. ları için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Sürtünmeler önemsiz olduğuna göre piston
A) Birinci barometre en duyarlıdır.
nereye geldiğinde yeniden denge sağlanır?
B) İkinci barometre en duyarlıdır.
A) N-M arasında  B) M’de  C) M-L arasında
C) Üçünkü barometre en duyarlıdır.
D) L’de E) L-K arasında
D) Duyarlılıklar eşittir.

E) Üçüncü barometre en duyarlıdır, birinci ve ikin-


ci barometrenin ise duyarlılığı eşittir.
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

8.

Şekildeki kutu içine hava geçirmeyen ince zar sa-


bit olacak şekilde konulmuştur. Kutu içine mus-
10.
luklar aracılığıyla, aynı sıcaklıkta ve eşit hacimde,
aynı cins hava pompalanıyor.
Buna göre ince zarın alacağı şekil aşağıdakiler-
den hangisi gibi olur?

A) B)

Şekildeki kap içinde gazların basınçları P1, P2,


P3 tür.
C) D) Pistonlar sürtünmesiz ve sızdırmasız olduğuna
göre dengedeki sistemin basınçları arasındaki
ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
(Pistonların ağırlığı önemsizdir.)
E)
A) P1=P2=P3  B) P1>P2>P3  C) P3>P2>P1

D) P2>P1=P3 E) P1>P2=P3

267
TEST 4 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

11. 13.

Başlangıçta durgun olan şekildeki su şebekesi


içindeki sıvı bir anda hareketlendiriliyor.
Buna göre;
I. Y kolunda sıvı yükselirken X kolunda alçalır.
Şekildeki kaplarda sıvı yükseklikleri ve muslukların
II. İki kolda da sıvı seviyeleri yükselir.
yerden yüksekliği eşittir.
III. İki kolda da sıvı seviyeleri alçalır. Son durumda
Buna göre, musluklar açıldığında suların yere Y kolundaki sıvı seviyesi daha yüksek olur.
döküldükleri X1, X2, X3 menzilleri arasındaki ifadelerinden hangileri doğrudur?
ilişki aşağıdakilerden hangisi olur?
A) I ve II  B) II ve III  C) Yalnız III
A) X1>X2>X3  B) X3>X2>X1  C) X1=X2=X3
D) Yalnız I E) Yalnız II
D) X2>X3>X1 E) X1>X3>X2
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

14.

12.
Açık hava basıncının P0 olduğu bir ortamda şekildeki
kaba bir miktar sıvı dökülüyor. Denge şekildeki gibi
sağlandığında kabın tabanındaki toplam basınç PK,
kapalı koldaki gazın basıncı PGAZ oluyor.
Kabın birinci bölmesinde 2V hacminde 3P basınçlı, Buna göre P0, PK, PGAZ arasındaki ilişki aşağı-
ikinci bölmesinde 6V hacimli 3P basınçlı hava varken dakilerden hangisidir?
sistem dengede tutulmaktadır.
Sızdırmasız piston K noktasına kadar itilip serbest A) PK>PGAZ>P0
bırakıldığında musluklar açılıyor.
B) P0>PGAZ>PK
Buna göre piston nerede durur?
(Sürtünmeler önemsizdir.) C) PGAZ>P0>PK

A) K-L arası  B) L’de  C) M’de D) PGAZ>PK>P0

D) N’de E) N-P arası E) PK>P0>PGAZ


268
TEST 5 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

1. 3.

Şekildeki sistem dengededir.


Şekildeki kap su ile doludur. Sızdırmasız piston ok
Piston ok yönünde bir miktar çekildiğinde üst- yönünde itiliyor.
teki pistona etkiyen sıvı basıncı (PSIVI) ve gaz
Esnek balon gaz ile dolu olduğuna göre;
basıncı (PGAZ) nasıl değişir?
I. K noktasındaki sıvı basıncı değişmez.
PSIVI PGAZ II. Gaz basıncı artar.
� � III. Balon küçülür.
A) Azalır Azalır IV. İp gerilmesi artar.
B) Artar Artar ifadelerinden hangileri doğrudur?

C) Değişmez Değişmez A) I ve II  B) III ve IV  C) I ve IV


D) Artar Azalır D) II ve III E) II ve IV

E) Azalır Artar
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

2.

K seviyesine kadar sıvı dolu silindirdeki musluk


açılıyor.
Silindirin üstü kapalıdır ve üstteki havanın ba- 4.
sıncı açık hava basıncı kadar olduğuna göre;
I. Sıvı musluk seviyesine kadar boşalır.
II. Kap tabanındaki sıvı basıncı azalır.
III. Sıvı yüksekliği grafiği aşağıdaki gibi olur.

Şekildeki silindir sıvı ile tamamen doludur.


K, L, M noktalarından eşit büyüklükte delikler
açıldığında, deliklerden fışkıran sıvıların VK, VL,
VM hızları arasındaki ilişki aşağıdakilerden han-
ifadelerinden hangileri doğrudur? gisi olur?

A) I ve II  B) II ve III  C) I, II ve III A) VK>VL>VM  B) VK=VL=VM  C) VM>VL>VK

D) Yalnız I E) Yalnız II D) VK=VL<VM E) VL=VM>VK

269
TEST 5 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

5. 8. I. Higrometre açık havanın nemini ölçer.


II. Sıvı basıncı her yönde ve her doğrultuda iletir.
III. Katılar basıncı hiçbir şekilde iletmez.
İfadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) Yalnız III


D) I ve II E) I ve III
Yeterince dayanıklı esnemeyen iplere asılan K ba-
lonu camdan, L balonu esnek lastikten yapılmıştır.
Musluk açıldığında TK, TL ip gerilmeleri nasıl
değişir?

TK TL
� �
A) Değişmez Artar
9.
B) Artar Değişmez

C) Değişmez Azalır

D) Azalır Artar

E) Değişmez Değişmez

Şekildeki iki duvar arasına G ağırlıklı cisim konulu-


yor.
Yatay yüzeye uygulanan basınç kuvveti F1 ile,
düşey duvara uygulanan basınç kuvveti F2 için
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

aşağıda yazılanlardan hangisi doğrudur?


6. A) F1 = G/2 F2 = G/2

B) F1 = G F2 = 0

C) F1 = 0 F2 = G

D) F1 = G/2 F2 = 0
Şekildeki katı cismin yere uyguladığı basınç kuv- E) F1 = G/3 F2 = 2G/3
veti F1 dir. Cisim ters çevrildiğinde ise basınç kuv-
veti F2 olmaktadır.

F1
Buna göre oranı nedir?
F2

A) 1  B) 4  C) 1/4  D) 2  E) 1/2

10.

7. I. Katı ve sıvılar yer çekimsiz ortamda basınç uy-


gulayamazken, gazlar uygular.
II. Basınç vektörel bir büyüklüktür.
III. Katılar basıncı aynen iletilebilirken, sıvılar ay- A ve 3A kesitli kaplarda K noktasındaki ilk basınç
nen iletemezler. P1, musluk açılıp denge sağladığında ise P2 oluyor.
İfadelerinden hangileri doğrudur? Buna göre P1/P2 oranı nedir?
A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) Yalnız III (Borunun hacmi önemsizdir.)

D) I ve II E) I ve III A) 8  B) 4  C) 2  D) 1/8  E) 1/4


270
TEST 5 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

11. 13.

Şekildeki sıvı dolu kabın K yan yüzeyi 3A, L yan


yüzeyi 2A alanlıdır. Şekildeki teneke kutunun içine biraz su konup kay-
K yüzeyine etkiyen basınç kuvveti FK, L yüzeyine natılıyor. Tenekenin üst kısmında ufak bir delik var-
dır. Bu delikten bolca buhar çıktıktan sonra ağzı
etkiyen basınç kuvveti ise FL’dir.
kapatılıyor.

FK Teneke soğumaya bırakıldıktan bir süre sonra
Buna göre oranı nedir? aşağıdakilerden hangisi gözlenir?
FL
3 3 9 2 A) Değişiklik gözlenmez.
A)   B)   C) 2  D)   E)
2 4 2 9 B) İç basınç büyüyeceğinden teneke dışa doğru
yamulur.

C) İç basınç küçüleceğinden teneke içe doğru ya-


mulur.

D) Teneke önce küçülür sonra büyür.

E) Teneke fazla büyümeden patlar.


SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

14.

Şekildeki kap, musluk açılarak su ile dolduruluyor.


12. Buna göre kabın tabanına uygulanan sıvı ba-
sıncının zamana bağlı değişimi aşağıdakiler-
den hangisi gibi olur?
(P: Basınç t: Zaman)

A) B) C)

Şekildeki özdeş küplerden oluşan sistemlerin ta-


banlarına yaptıkları basınçlar P1 ve P2’dir.
D) E)
P1
Buna göre oranı nedir?
P2

A) 1  B) 2,5  C) 3,5  D) 6  E) 4
271
TEST 6 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

1. 3.

Şekildeki kaplara sıvılar doldurulduğunda,


hangi kaplarda tabandaki sıvı basınç kuvveti,
sıvının ağırlığından büyük olur?

A) Yalnız K  B) L ve N  C) Yalnız M
D) M ve N E) K ve N

Şekildeki kabın içindeki usta, köprü yapımı için su


içine sütun duvar örmektedir.
Kabin yukarıdaki gemiye dayanıklı bir halat ve
ustanın hava alabilmesi için boru ile bağlantılı
olduğuna göre, teknik olarak kabin içine su gir-
memesi için,
I. Usta oksijen tüpü kullanmalıdır.
II. Borudan su basıncını dengeleyecek kadar
hava gönderilmelidir.
III. Usta kabin içinde bitki yetiştirmelidir.
hangileri yapılmalıdır?

A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) Yalnız III


SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

D) I veya II E) I veya III

4.

2.
g
Şekildeki 0,5 özkütleli esnek lastik top su
cm3
içinde kalmaya zorlanıyor.
Top serbest bırakılıp su yüzeyine gelinceye ka-
dar hava basıncı (Ph) ve tabandaki K noktasının
Şekil-1’deki balonların, Şekil-2’deki gibi sola
hareketlenebilmesi için aşağıdakilerden hangi- su basıncı (PSU) nasıl değişir?
si yapılmalıdır? 1g
(dSU = )
cm3
A) K bölgesine düşey yönde hava üflenmelidir.
Ph PSU
B) L bölgesine düşey yönde hava üflenmelidir. � �

A) Artar Azalır
C) M bölgesine düşey yönde hava üflenmelidir.
B) Değişmez Azalır
D) K ve M bölgelerine aynı şiddette ve aynı mesa-
C) Azalır Azalır
feden düşey yönde hava üflenmelidir.
D) Artar Artar
E) L ve M bölgelerine düşey yönde hava üflenme-
lidir. E) Değişmez Değişmez
272
TEST 6 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

5. 7.

Demir parçasının bağlı olduğu ip koparılıyor.


Şekildeki kapta, üstte hava altta su bulunmaktadır. Buna göre, M noktasındaki sıvı basıncı (P), kap
Cisimler su yüzeyinde dengelenmiştir.
tabanındaki basınç kuvveti (F) ve gaz basıncı
Kaptaki hava miktarı arttırıldığnıda cismin sıvı PGAZ nasıl değişir?
içinde batan hacmi (VBAT) ve K noktasındaki
toplam basıncı (PTOP) nasıl değişir? P F PGAZ
� � �
A) Artar Artar Artar
VBAT PTOP
� �
A) Artar Artar B) Artar Azalır Azalır

B) Artar Azalır C) Azalır Azalır Artar

C) Değişmez Azalır D) Artar Artar Değişmez

D) Değişmez Artar E) Artar Artar Azalır

E) Değişmez Değişmez
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

8.

6.

Şekildeki dikdörtgen prizması cisim için yazılan, Sızdırmasız ve sürtünmesiz piston şekilde-
I. Cisim düşey olarak kaça bölünürse bölünsün ki seviyede iken deney seti daha soğuk bir or-
parçaların basınçları eşit olur. tama götürüldüğünde, açık hava basıncı sabit
II. Cisim yeterince fazla sıvıya K ve L yüzeyleri kaldığına göre,
üzerine konulduğunda eşit hacimde batar. I. Balonun hacmi küçülür.
III. Cisim yere K yüzeyi üzerine konulduğunda ba- II. X gazının basıncı sabit kalır.
sınç daha küçük olur. III. Piston 2 yönünde hareketlenir.
ifadelerinden hangileri doğrudur? olaylarından hangileri gerçekleşir?
(A ve 3A cismin alanlarıdır.) (Kabın ısı sığası önemsizdir ve balon esnektir.)

A) I ve II  B) II ve III  C) I, II ve III A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III


D) I ve III E) Yalnız III D) Yalnız II E) I, II ve III
273
TEST 6 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

9. 11.

İçinde gaz bulunan camdan yapılmış K balonu ile


Şekildeki esnek balonun hacmi küçültülmek isteni- esnek bir maddeden yapılmış L balonu sıvı içinde
yor. dengededir.
Piston sızdırmasız, sistem sürtünmesiz oldu- Musluk açılarak bir miktar Z gazı boşaltılıyor.
ğuna göre, Sıfırdan farklı TK, TL ip gerilmeleri ve Z gazının
I. Musluk açılıp biraz sıvı dökülür. basıncı nasıl değişir?
II. Deney açık hava basıncı daha büyük olan bir (Sıcaklık sabit, piston sürtünmesiz ve sızdırmasız-
yerde yapılabilir. dır.)
III. Sıcaklık azaltılmalıdır.
seçeneklerinden hangileri ayrı ayrı yapıldığın- TK TL PZ
� � �
da balonun hacmi küçülür? A) Azalır Artar Artar
A) I ya da II  B) II ya da III  C) I ya da III B) Azalır Değişmez Artar
D) Yalnız II E) Yalnız III C) Değişmez Değişmez Değişmez

D) Artar Değişmez Azalır

E) Azalır Azalır Azalır


SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

10.

12.

Şekildeki sistem dengede iken musluk açılıp bir


miktar Y gazı dışarı atılıyor.
Buna göre,
I. Y gazının basıncı azalır.
II. X gazının basıncı artar.
III. Y gazının kütlesi azalır. Şekildeki tüp içindeki gazların basınçları PK ve PL,
IV. Balonun hacmi azalır. tabandaki M noktasının toplam basıncı ise PM dir.
olaylarından hangileri gerçekleşir? Bu basınçlar arasındaki ilişki aşağıdakilerden
(Balon esnektir ve sıcaklık sabittir.) hangisidir?

A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III A) PK>PL>PM  B) PM>PK>PL  C) PK=PL=PM


D) II ve IV E) Hepsi D) PK>PM>PL E) PM>PK=PL
274
TEST 6 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

13. 15.
M

L
Sıvı içinde askıda olan top zorla dibe batırıldı-
ğında K noktasındaki sıvı basıncı (PK), gaz ba-
sıncı (PGAZ) ve topun hacmi (V) nasıl değişir?
(Sıcak sabit, top esnektir.) K
Boş kap şekildeki gibi sabit debili musluk açılarak
PK PGAZ V
� � � M hizasına kadar sıvı ile doldurulmaktadır.

Kap bir süre sonra L borusu nedeniyle dışarıya sıvı
A) Azalır Artar Artar kaçırmaktadır.
B) Azalır Değişmez Artar Buna göre kabın tabanındaki K noktasının sıvı
basıncının (P), zamana (t) göre değişimi aşağı-
C) Değişmez Değişmez Değişmez
dakilerden hangisi gibi olur?
D) Artar Değişmez Azalır
A) P B) P C) P
E) Azalır Azalır Azalır

t t t

D) P E) P
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

t t

14.

İçinde Y gazı bulunan esnek balonun, bağı çözüle-


rek dışarıya bir miktar gaz gönderiliyor.
Sonra yeniden denge sağlandığına göre,
I. X gazının basıncı azalır.
II. Y gazının basıncı azalır.
III. X gazının özkütlesi değişmez.
olaylarından hangileri gerçekleşmiş olur?

A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III


D) Yalnız III E) I, II ve III
275
TEST 7 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

1. 3.

Yakup Bera yaptığı deney düzeneğinde boruya Şekildeki kap alttan ısıtılarak sıcaklığı arttırıldı-
hızla üflemektedir. ğında K gazının basıncı (PK), esnek balon için-
Esnek bir zarla kapatılan kap içinde, gaz ve es- deki L gazının basıncı (PL) nasıl değişir?
nek bir balon bulunduğuna göre, gaz basıncı (Kap genleşmiyor.)
(PGAZ), gazın kütlesi (mGAZ) ve ip gerilmesi (T)
PK PL
nasıl değişir? � �

A) Azalır Azalır
PGAZ mGAZ T
� � � B) Artar Artar
A) Azalır Değişmez Artar
C) Artar Azalır
B) Azalır Azalır Artar
D) Artar Değişmez
C) Değişmez Değişmez Değişmez
E) Değişmez Artar
D) Artar Değişmez Azalır

E) Artar Artar Artar


SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

2.
4.

Şekildeki kapta musluk açılıyor ve dışarıya bir mik-


İçinde L gazı bulunan, pistonu sürtünmesiz ve sız-
tar gaz gönderiliyor.
dırmasız olan kap alttan ısıtılarak sıcaklığı arttırılı-
Denge yeniden sağlandığına göre, L gazının yor.
basıncı (PL), cam balon içindeki K gazının ba- L gazının basıncı (PL), esnek balon içindeki K
sıncı (PK) ve ip gerilmesi (T) nasıl değişir? gazının basıncı (PK) nasıl değişir?
(Cam balon yeterince dayanıklıdır, sıcaklık sabittir.) ( Kap ve piston genleşmiyor.)

PL PK T PL PK
� � � � �

A) Azalır Azalır Artar A) Artar Artar

B) Azalır Artar Azalır B) Azalır Azalır

C) Azalır Değişmez Değişmez C) Değişmez Değişmez

D) Artar Değişmez Değişmez D) Değişmez Azalır

E) Azalır Değişmez Artar E) Artar Azalır


276
TEST 7 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

5. 7.

Şekildeki buz kalıpları su içinde dengede durmak-


ta iken ısıtılarak tamamen eritiliyor.
Şekildeki sistem dengede iken musluk açılıyor ve
İp gerilmeleri sıfırdan farklı olduğuna göre h1, yeniden denge sağlanıyor.
h2, h3 sıvı seviyeleri nasıl değişir? Buna göre kollardaki yeni sıvı seviyeleri nasıl
(Buharlaşma önemsiz ve su sıcaklığı değişme- olur?
mektedir.)
1. Kol 2. Kol 3. Kol
� � �
h1 h2 h3
� � � A) Şerit hizasında Şerit üstünde Şerit hizasında

A) Azalır Artar Değişmez
B) Şerit hizasında Şerit hizasında Şerit hizasında
B) Artar Artar Artar
C) Şerit altında Şerit üstünde Şerit hizasında
C) Artar Azalır Değişmez
D) Şerit altında Şerit üstünde Şerit altında
D) Azalır Azalır Değişmez
E) Şerit hizasında Şerit üstünde Şerit altında
E) Değişmez Değişmez Değişmez
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

6.

8.

Sürtünmesiz ve sızdırmasız piston ok yönünde çe-


kiliyor.
Şekildeki bileşik kapta birinci ve üçüncü bölmelerin
K cisminin sıvıya batan kısmının yüksekliği (h1),
üstü açık, ikincisinin ise kapalıdır.
sıvı yüksekliği (h2) ve sıvının kaynama noktası
Musluk açıldığında,
(KN) nasıl değişir?
I. Birinci bölmede sıvı seviyede yükselir, üçüncü
h1 h2 (KN) de ise alçalır.
� � �
A) Değişmez Değişmez Düşer II. Son durumda sıvı yükseklikleri arasında
h2 > h1= h3 bağıntısı vardır.
B) Azalır Azalır Düşer III. Gaz basıncı artar.
C) Artar Artar Düşer olaylarından hangileri gerçekleşir?

D) Artar Azalır Yükselir A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III


E) Azalır Artar Yükselir D) Yalnız I E) Hepsi
277
TEST 7 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

9. 11.

K ve L cisimleri kendi sıvıları içinde şekillerdeki gibi


dengelenmiştir.
Buna göre,
Şekildeki sürtünmesiz ve sızdırmasız piston ok yö-
I. K cisminin üzerine basınç uygulandığında K
nünde itiliyor.
cisminin erime noktası düşer.
II. L cisminin üzerine basınç uygulandığında L cis- Esnek balon içindeki X gazının basıncı (PX),
minin erime noktası yükselir. sıvının h yüksekliği ve Y gazının basıncı (PY)
III. Katılar eridiğinde sıvı seviyeleri yükselir.
nasıl değişir?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
PX PY h
A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III � � �

A) Artar Artar Değişmez
D) Yalnız III E) Hepsi
B) Artar Azalır Azalır

C) Azalır Artar Azalır

D) Değişmez Artar Değişmez

E) Artar Artar Azalır


SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

12.
10.

Şekildeki kapta bulunan 2d ve dX özkütlesi sıvılar


Şekildeki esnek top zorla tabanda tutulmakta iken karışmamaktadır.
serbest bırakılıyor. K yüzeyinin alanı A, L yüzeyinin alanı 2A’dır.

Sıcaklık sabit, piston sızdırmasız ve sürtünme- Sistem dengede olduğuna göre,


siz ise k noktasındaki sıvı basıncı (PK) ve gaz I. dX = 4d ise L noktasındaki sıvı basıncı sıfırdır.
basıncı (PGAZ) cisim sıvı yüzeyine gelene kadar II. dX = 3d ise L noktasındaki sıvı basıncı 2hd’dir.
nasıl değişir? III. dX ne olursa olsun L ve K noktasındaki sıvı ba-
sınçları 4hd’dir.
PK PGAZ IV. dX = 3d ise K yüzeyindeki sıvı basnıç kuvveti
� �
A) Artar Değişmez (FK) ile L yüzeyindeki basınç kuvveti (FL) ara-
F
B) Artar Azalır sındaki oran K = 1’dir.
FL
C) Azalır Değişmez ifadelerinden hangileri doğrudur?

D) Azalır Artar A) I, II ve IV  B) Yalnız III  C) III ve IV


E) Değişmez Azalır D) I ve II E) II, III ve IV
278
TEST 7 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

13.

Şekildeki h yüksekliğindeki kabın içinde d yoğun-


luklu sıvı bulunmaktadır.
K tabanının alanı A, L yan yüzeyinin alanı 2A’dır.

Buna göre kabın K tabanına uygulanan sıvı ba-


sınç kuvveti FK ile L yan yüzeyine uygulanan
F
sıvı basınç kuvveti FL nin oranı K nedir?
FL
1 1
A) 2  B)   C) 1  D) 4  E)
2 4

SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

14.

Şekildeki kapta β açısı küçültüldüğünde,


I. Sıvı basnıcı artar.
II. Tabandaki basınç kuvveti artar.
III. Sıvının potansiyel enerjisi artar.
olaylarından hangileri gerçekleşir?
(Sıvı homojendir.)

A) I ve II  B) I ve III  C) II ve III


D) Yalnız I E) I, II ve III
279
TEST 8 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

1. 3.

2A ve A kesitli kapların içinde eşit yükseklikte (h),


2d ve d özkütleli sıvılar vardır.
Musluk açıldığında 1. kabın musluğundan fışkıran
Şekildeki esnek olmayan K, L, M kaplarındaki gaz-
sıvının hızı V1, 2. kabın musluğundan fışkıran sıvı-
ların hacimleri sırasıyla V, 3V, 2V basınçları 3P, P,
nın hızı V2 olmaktadır. Sürtünmeler önemsizdir.
P sıcaklıkları ise 2T, T ve 2T kadardır. L kabındaki
V1 gazın sıcaklığı iki katına çıkarıldıktan sonra L ka-
Buna göre oranı nedir? bındaki gazın tamamı, M kabındaki gazın yarısı K
V2
kabına gönderiliyor.
1 1
A) 1  B) 2  C)   D)   E) 4 Buna göre K kabındaki gaz basıncı ne olur?
2 4
A) 2P  B) 3P  C) 5P  D) 10P  E)12P
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

4.

İçleri dolu K ve L cisimleri d1, d2 yoğunluklu sıvılara


2. bırakıldığnda şekildeki gibi dengede kalıyor.
Cisimler sıvılara bırakıldıklarında kaplardaki ağır-
laşmalar eşit olmaktadır.
Cisimler atıldıktan sonra sıvı seviyeleri h oldu-
ğuna göre,

Düşey kesiti şekilde verilen kapta birbirine karış- I. K ve L cisimlerinin ağırlıkları eşittir.
mayan 2d ve d özkütleli sıvılar vardır. II. Birinci kabın tabanındaki sıvı basıncı daha bü-
yüktür.
Kabın K ve L yüzeylerine uygulanan sıvı basınç
F III. Kapların yere uyguladıkları basınç aynı miktar-
kuvvetleri FK ve FL olduğuna göre K oranı da artmıştır.
FL
kaçtır? ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) (Sürtünmeler önemsizdir.)

4 3 5 A) Yalnız I  B) I ve II  C) I ve III


A)   B)   C)   D) 2  E) 3
3 2 3 D) II ve III E) I, II ve III
280
TEST 8 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı
5. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 8. I. Barometrelerin duyarlılığı sıvının özkütlesi ile
ters orantılıdır.
A) Katılar basıncı iletebilir. II. Yer çekimsiz ortamda gazların basıncı sıfırdır.
III. Yükseklere çıkıldıkça açık hava basıncı düşer.
B) Sıvı basıncı yer çekimi ivmesi ile doğru orantılı-
dır. İfadelerinden hangileri doğrudur?

C) Sıvılar kuvveti aynen iletebilir. A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III

D) Sıvılar basıncı aynen iletebilir. D) Yalnız III E) I, II ve III

E) Sıvılar kuvveti iletebilir

9.

6.

Şekildeki gaz dolu kapalı kabın yan taraflarına öz-


deş esnek balonlar bağlanmıştır.
Buna göre balonların hacimleri (V1, V2, V3) ara-
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

Şekildeki düzgün kap eşit iki bölmeye ayrılmıştır sındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
ve tamamen sıvı ile doludur. Özdeş musluklar aynı
anda eşit miktar açılıyor. A) V1>V2>V3  B) V3>V2>V1  C)V1=V2=V3
Kap tamamen boşaldığında K musluğundan D) V2>V1>V3 E) V2>V1=V3
1m3 su aktığına göre L musluğundan kaç m3
su akabilir?
(Sürtünmeler önemsizdir.)

A) 2,5  B) 3,5  C) 5  D) 9  E) 12

10.

Şekildeki sıvı dolu kaptaki musluk açıldığında sıvı


7. V hızıyla fışkırarak X kadar uzağa düşüyor.
Buna göre;
I. X uzaklığı h2 ye bağlı, h1e bağlı değildir.
II. Fışkırma hızı V = 2gh2 dir.
(g : Yer çekimi ivmesi)
Şekildeki r ve 2r yarıçaplı kürelerde aynı tür ve
aynı sıcaklıkta ideal gaz vardır. III. Sıvının yoğunluğu arttıkça X uzaklığı artar.
4P basınçlı gazın kütlesi m1, P basınçlı gazın küt- ifadelerinden hangileri doğrudur?
lesi m2 olduğuna göre m1/m2 oranı ne olmalıdır? (Tüm sürtünmeler önemsizdir.)

1 1 A) I ve II  B) II ve III  C) I ve III


A) 1  B)   C) 2  D) 4  E)
2 4 D) Yalnız II E) I, II ve III
281
TEST 8 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

11. 13.

Şekildeki düzgün kap içindeki X ve Y gazlarının


basınçları 10P ve 2P’dir.
Sürtünmesiz ve sızdırmasız piston serbest bı- Şekildeki kaplardaki musluklar aynı anda açıldı-
rakıldığında nerede durur? ğında fışkıran sıvıların yere düştüğü menziller X1,
(Aralıklar eşittir.) X2, X3 olmaktadır.

A) L-M arasında Buna göre menziller arasındaki ilişki aşağıda-


kilerden hangisidir?
B) M-N arasında
(Tüm sürtünmeler önemsizdir.)
C) P’de
A) X1>X2>X3  B) X3>X2>X1  C) X1=X2=X3
D) R’de
D) X3>X1=X2 E) X2>X3>X1
E) R-S arasında SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

12.
14.

Şekildeki cam balonlardaki X ve Y gazları borular-


daki cıvayı (Hg) dengelemiştir.
Buna göre aşağıda yazılan ifadelerden hangisi
doğrudur?
(PX = X gazının basıncı, PY = Y gazının basıncı)
(Boruların kalınlığı önemsizdir.)
Şekildeki eşit ağırlıktaki koni, silindir ve küp cisim-
A) PX = PY lerinin boyut uzunlukları verilmiştir.
Buna göre bu cisimlerin birim yüzeye uygula-
B) PX+20cm . Hg=PY
dıkları dik kuvvetler (F1, F2, F3) arasındaki ilişki
C) PX=2.PY aşağıdakilerden hangisidir?

D) PY+20cm . Hg=PX A) F1=F2=F3  B) F1>F2>F3  C) F3>F2>F1


E) PX=2PY+20cm . Hg D) F3>F1>F2 E) F2>F1>F3
282
TEST 9 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı
1. 3.

Şekildeki eşit debili musluklar, özdeş kapları açık


uçlarından sıvı çıkana kadar doldurulmaktadır.
Buna göre açık uçlardan sıvı çıkma süreleri
TX,TY,TZ arasındaki ilişki aşağıdakilerden han- Aynı tür ve sıcaklıkta tamamen sıvı ile dolu şe-
gisi gibidir? kildeki kaplarda musluklar açıldığında K, L, M
noktalarındaki sıvı basınçları nasıl değişir?
A) TX>TY>TZ  B) TY>TX>TZ  C) TZ>TY>TX
D) TX=TY=TZ E) TY>TZ>TX K L M

A) Değişmez Değişmez Değişmez

B) Artar Artar Değişmez

C) Artar Azalır Artar

D) Değişmez Artar Artar

E) Artar Artar Artar

4. Dikdörtgen prizma şeklindeki bir kaba yarı yüksek-


liğine kadar sıvı dolduruluyor. Bu durumda iken ka-
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

bın yan yüzeyine uygulanan sıvı basınç kuvveti F1


olmaktadır.
Kabın gerin kalan kısmı kaptaki sıvı ile aynı cins ve
sıcaklıkta sıvı ile doldurulduğunda aynı yüzeye etki
eden sıvı basınç kuvveti F2 olmaktadır.

F1
Buna göre oranı nedir?
2. F2
1 1
A)   B)   C) 1  D) 2  E) 4
4 2

5.

Şekildeki düzgün olmayan kap sabit debili musluk


ile tamamen doldurulmaktadır.
Buna göre, tabandaki sıvı basınç kuvvetinin
(F), zamana bağlı gırafiği aşağıdakilerden han-
gisi gibidir?
Özdeş silindirik borulardan yapılmış şekildeki kabın
A) B) C) içinde h seviyesine kadar 2d özkütleli sıvı vardır.
Bu durumda iken kap tabanındaki K noktasında
sıvı basıncı P kadar olmaktadır.
Kabın sol tarafına tamamen dolana kadar d
özkütleli sıvı doldurulduğunda K noktasındaki
D) E) sıvı basıncı kaç P olur?

1 1 4 8
A)   B)   C) 1  D)   E)
3 2 3 3

283
TEST 9 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

6. 8.

Şekildeki sistemde buz, su içerisinde yüzmekte Şekildeki sistem K, L gazları ve d özkütleli sıvı ile
iken sistemin sıcaklığı değişmeden sadece buzu dengelenmiştir.
eritebilecek kadar ısı veriliyor. K ve L gazlarının basınçları PK ve PL, M ve N nok-
Buna göre, talarındaki toplam basınçları PM ve PN’dir.
I. K noktasındaki sıvı basıncı değişmez. Açık hava basıncı P0 olduğuna göre;
II. Gaz basıncı azalır. I. PK = P0
III. Kabın tabanındaki K noktasında toplam basınç II. PL > P0
değişmez. III. PM = PN
ifadelerinden hangileri doğrudur? ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) I ve II A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) I ve II
D) I ve III E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III

9.
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

Şekildeki bileşik kap içerisine kap ters çevrilip dal-


dırıldığında kavanoz içindeki gaz sıkışıyor ve sis-
tem dengeleniyor.
Aynı yatay hizadaki X, Z noktalarındaki sıvı basınçla-
rı PX ve PZ, Y noktasındaki gaz basıncı ise PY dir.

Buna göre PX, PY, PZ arasındaki ilişki nedir?

A) PX=PY>PZ  B) PX=PY=PZ  C) PZ>PX>PY


7. K D) PX=PZ>PY E) PX>PZ>PY

10.
L

Şekildeki kap içerisinde gaz doludur. İçinde sıvı dolu üçgen şeklindeki kap yatay yüzey-
Buna göre kabın iç çeperindeki K, L, M nokta- de şekildeki gibi durmaktadır.
larına uygulanan PK, PL, PM gaz basınçları ara- Buna göre X, Y, Z noktalarındaki PX, PY, PZ sıvı
sındaki ilişki nedir? basınçları arasındaki ilişki ne olur?

A) PK=PL=PM  B) PM>PL>PM  C) PK>PL>PM A) PZ>PY>PX  B) PX>PY>Pz  C) PX=PY=PZ


D) PK=PM>PL E) PL>PK=PM D) PY=PZ>PX E) PX=PY>PZ
284
TEST 9 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

11. 13.

İçindeki tamamen sıvı dolu küp şeklindeki kabın


önden görünüşü şekildeki gibidir. Ağzı kapalı ipe bağlı bir şişe şekildeki gibi sıvıya
Kabın üçgen şeklindeki K kapağının taban uzun- daldırılıp dengelenmiştir. Bu durumda iken ip geril-
luğu ile, kare şeklindeki L kapağın bir kenarının mektedir.
uzunluğu eşittir. Bir süre sonra şişenin kapağı açılıp şişe içine
Buna göre K kapağına uygulanan sıvı basınç sıvı girmesi sağlandığına göre;
kuvveti FK ile L kapağına uygulanan basınç I. K noktasındaki sıvı basıncı azalır.
F II. İp gerilmesi artar.
kuvveti FL arasındaki K oranı nedir? III. Baskülün gösterdiği değer azalır.
FL
ifadelerinden hangilerin doğru olur?
(Bölmeler eşit mesafededir.)
A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) I ve II
1 3 3 3 1
A)   B)   C)   D)   E) D) II ve III E) I, II ve III
2 4 5 8 3
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

12.

14.

K, L, M dikdörtgen prizmaları yatay yüzeyde şekil-


deki gibi durmaktadır. Bu durumda iken prizmalar
Şekildeki kap sisteminde A1 ve A2 boruların kesit yatay yüzeye P kadar basınç uygulamaktadır.
alanıdır.
Kabın üst kısmında pompa alt kısmındaki borular- K, L, M prizmalarının taralı kısımları kesilip atıldı-
da sıvı bulunmaktadır. ğına göre, kalan parçaların basınçları ile ilgili,
Pompa ok yönünde hızla itildiğinde, I. K prizmasında P kadar olur.
I. Alt borulardaki sıvılar 1 yönünde hareketlenir. II. L prizmasında P’den az olur.
II. Havanın hızı A1 kesitli boruda daha fazladır. III. M prizmasında P’den çok olur.
III. Alt borulardaki sıvı hareketlenmez. ifadelerinden hangileri doğru olur?
ifadelerinden hangileri doğru olur? (θ < 90o)

A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) Yalnız III A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) I ve II


D) I ve II E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III
285
TEST 10 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

1. 3.

Şekildeki kapalı kap içerisindeki gazın ortalama ki-


netik enerjisi EK, özkütlesi d, basıncı ise P kadar-
dır. Piston sürtünmesiz ve sızdırmasızdır.
Gazın sıcaklığı azaltıldığında,
I. Ek azalır.
Düşey kesiti şekildeki gibi olan kabın M musluğu II. d artar.
kapalıyken x gazın basıncı Pg, K noktasında olu- III. P artar.
şan toplam basınç da PK dir. olaylarından hangileri gerçekleşir?
M musluğu açılınca borudaki su ∆h kadar yük-
seldiğine göre, Pg ve Pk için ne söylenebilir? A) Yalnız I  B) Yalnız III  C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
Pg PK
A) Azalır Azalır 4.

B) Azalır Artar

C) Artar Artar

D) Değişmez Azalır
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

E) Değişmez Artar
(2010 - YGS)

Şekildeki kabın içerisinde d yoğunluğunda sıvı var-


dır. Kabın K, L kısımlarında üçgen ve dörtgen şek-
linde kapaklar vardır.
Buna göre K, L kapaklarına uygulanan basınç
F
kuvvetlerinin oranı K nedir?
FL
3 2 9 4
2. A)   B)   C)   D)   E) 1
2 3 4 9

5.

Şekildeki esnek olmayan bölmeli kabın içerisinde


X, Y gazları bulunmaktadır.
X gazının basıncı 4P, hacmi 2V’dir. Y gazının hac-
mi ise V kadardır. Şekildeki kap içerisinde sıvı bulunmaktadır. Kabın K,
Gazların sıcaklıkları eşit olup, aradaki musluk açıl- M arasında ağırlığı önemsiz kapak bulunmaktadır.
dığında basınç 3P olmaktadır.
Buna göre kapağa nereden dış kuvvet uygulan-
Buna göre gazların molekül sayıları oranları dığında dengelenebilir?
NX (KL = LM)
nedir?
NY A) K noktasında B) L noktasında
(Borunun hacmi önemsizdir.)
1 1 C) M noktasında D) K-L arasında
A) 2  B) 4  C) 8  D)   E)
4 8 E) L-M arasında
286
TEST 10 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

6. 8.

Şekildeki kapta basıncı açık hava basıncından


daha küçük gaz vardır.
Şekildeki dirdörtgen prizmanın içinde 3h yüksekli- Musluk açıldığında K noktasının sıvı basınç
ğinde sıvı bulunmakta, geri kalan kısımda ise açık grafiğinin zamanla değişimi aşağıdakilerden
hava basıncına eşit basınçta gaz bulunmaktadır. hangisi olabilir?
(Dış ortam açık havadır.)
Her h seviyesindeki sıvının basıncı açık hava
1
basıncın üne denk geldiğine göre, musluk
4
açıldığında sıvı seviyesi nerede durur?
(Boru hacmi önemsizdir.)

A) A-B arası  B) B’de  C) B-C arası A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) I ve II


D) C’de E) C-D arası D) II ve III E) I, II ve III

9.
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

Şekildeki sıvı dolu çanağa içinde gaz bulunan ya-


muk kap daldırılarak dengelenmiştir.
Buna göre K, L, M noktalarındaki toplam ba-
sınçlar PK, PL, PM arasındaki ilişki nedir?

A) PM>PK>PL  B) PL>PK>PM  C) PK>PL=PM


D) PL=PM>PK E) PK=PL=PM

7. 10.

Şekildeki manometrede X ve Y gazları, cıvalar ara- Şekildeki tamamen sıvı dolu kabın boyutları 5h ve
sında dengelenmiştir. h, alanları ise 4A ve A kadardır.
Bu durumda K noktasındaki sıvı basıncı P’dir.
h ve 2h cıva yükseklikleri olduğuna göre, açık
Sıvının yarısı boşaltıldığında K noktasında sıvı
hava basıncı Po, X ve Y gazlarının basınçları PX,
basıncı ne olur?
PY arasındaki ilişki nedir? (sin37o = 0,6 sin53o = 0,8)
A) PX>PY>Po  B) PX=PY>Po  C) Po>PY>PX P 7P 16P 7P 7P
A)   B)   C)   D)   E)
D) Po>PX=PY E) PY>PX>Po 2 16 7 32 8
287
TEST 10 Katı – Sıvı ve Gaz Basıncı

11. 13.

Şekildeki kaplar ve uçan balonlar özdeştir.


Balonların hacmi eşittir ve balonların bağlandığı ip- Şekildeki kapta Y gazının bulunduğu kısım esnek,
lerin uzunluğu 3h, 2h ve h kadardır. diğer bölgeler esnek değildir.
Debileri eşit musluklar eşit miktarda açılarak boş
kaplar tamamen su ile doldurulmak isteniyor. Musluk açılıp bir miktar sıvı döküldüğünde,

Kapların dolma süreleri T1, T2, T3 arasındaki I. Y gazının basıncı değişmez, X gazının basıncı
azalır.
ilişki nedir?
II. Sonuçta kabın sol kısmında sıvı seviyesi daha
(Balonlar esnek, ipler yeterince dayanıklıdır.) düşük olur.
III. Y gazının özkütlesi değişmez, X gazının özküt-
A) T1>T2>T3  B) T3>T2>T1  C) T1=T2=T3
lesi azalır.
D) T1=T2>T3 E) T2=T3>T1 olaylarından hangileri gerçekleşir?
(Sıcaklıklar sabittir.)

A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) I ve III


D) II ve III E) I, II ve III
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI

12.
14.

Şekildeki cıva çanağına daldırılmış bir kısmı cıva


dolu tüpler görülmektedir. Tüpün birinde üst kıs-
Şekildeki sistemde X gazı ile Y gazı arasında bir
mında sıkışmış gaz varken, diğerinin üstü boştur.
miktar sıvı bulunmaktadır.
Tüpler bir miktar daha çanağa daldırılırsa h1, Tüm sürtünmeler önemsiz, piston sızdırmasız ve
h2, h3 seviyeleri nasıl değişir? sistem esnek değildir.
Musluk açılıp sol kısma bir miktar daha aynı sı-
h1 h2 h3 caklıkta X gazı pompalandığına göre,
� � �
A) Artar Azalır Azalır I. X gazının basıncı artar.
II. Sıvı 1 yönünde hareketlenir.
B) Azalır Azalır Azalır III. Y gazının basıncı değişmez.
C) Değişmez Azalır Artar olaylarından hangileri gerçekleşir?

D) Artar Azalır Değişmez A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) I ve II


E) Azalır Artar Değişmez D) II ve III E) I, II ve III
288

You might also like