Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

Bab 3
Penaakulan Logik

Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4

28
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

BAB 3: PENAAKULAN LOGIK

3.1: Pernyataan
A. Tentukan sama ada setiap yang berikut merupakan pernyataan atau bukan. SP3.1.1 TP1

Nota : Contoh : 2  5 = 15 1. − 5  −4
Pernyataan ialah ayat yang Pernyataan
boleh ditentukan nilai
kebenarannya sama ada benar
: 18  6
atau palsu tetapi bukan
Bukan Pernyataan
kedua-duanya.
2. 2 x + 9 = 19 1 1 4. 12 = 144
3. 
2 4

5. k + 7 k = 8k 6. p + 7 q = 19 7. 2 3 = 6

8. Bahagikan 10 guli itu sama 9. Pentagon mempunyai 4 10. Aduh, sakitnya kepalaku!
rata kepada 2 orang murid. bucu.

B. Tentukan sama ada pernyataan berikut ialah pernyataan benar atau palsu. Jika palsu, buktikan.
SP3.1.1 TP1

Contoh : 15  5 = 2 1. 3
− 64 = −4 2. 9  3 = 729
Palsu
15 ÷ 5 = 3

: 18 = 6  3
Benar

3. Pelangi mempunyai 8 4. Sebuah kon mempunyai 1 5. Jumlah sudut pedalaman

warna. bucu. sebuah heksagon ialah 540  .

6. − 0.5  0 7. 14 boleh dibahagi tepat 8. 5 2 − 3 2 = 4 2

dengan 5.

29
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

C. Bina satu pernyataan yang benar dengan menggunakan angka dan symbol yang diberikan.
SP3.1.1 TP1

Contoh : 1. 22, 14, − 1, −,  2. +, , 2 , 13, 4

3

7, 21, 17 , +, 
7 + 17  21
(Pernyataan Benar)

3. , 8, 1, 81, =, + 4.
2 10 1
, , , , = 5. =, +,
1 5 17
, ,
3 3 5 3 2 6

6. +, −, , 6, 5, 12, 3 7. , {3,6,9}, 6 8. 11, 17 , 121, , 

D. Tentukan pernyataan yang menggunakan pengkuantiti semua atau sebilangan berikut ialah
benar atau palsu. Jika palsu, justifikasikan jawapan anda. SP3.1.1 TP2 TP3
Contoh : Contoh :
Sebilangan nombor ganjil ialah nombor Semua persamaan kuadratik mempunyai dua
perdana. punca yang sama.
Palsu ( x 2 + 2 x − 3 = 0 mempunyai punca
Benar yang berbeza iaitu 1 dan – 3)

1. Sebilangan nombor perdana boleh 2. Semua gandaan 4 ialah gandaan 12.

dibahagi tepat dengan dirinya sendiri.

3. Sebilangan poligon sekata mempunyai 4. Semua kubus mempunyai 6 permukaan yang

sudut pedalaman yang sama besar. sama saiz.

5. Sebilangan segi tiga mempunyai sisi yang 6. Semua nombor genap boleh dibahagi tepat
sama panjang. dengan 2.

7. Sebilangan nombor kuasa dua sempurna 8. Semua faktor bagi 20 ialah nombor genap.
ialah nombor ganjil.

30
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

E. Bina satu pernyataan benar dengan menggunakan pengkuantiti semua atau sebilangan bagi
pernyataan yang tidak lengkap di bawah. SP3.1.1 TP2

Contoh : Contoh :
Semua garis selari mempunyai Sebilangan nombor genap boleh
kecerunan yang sama. dibahagi tepat dengan 5.

1. gandaan 7 ialah 2. segi tiga mempunyai

faktor bagi 56. hasil tambah sudut pedalaman 180  .

3. faktor sepunya bagi 4. bulan dalam tahun

18 dan 54 ialah nombor ganjil. lompat mempunyai 30 hari.

5. kuboid mempunyai 8 6. kuasa dua bagi nombor

bucu. ganjil akan menghasilkan nombor ganjil.

7. integer bernilai negatif. 8. nombor genap yang

bernilai positif ialah nombor bulat.

F. Bentukkan satu penafian (~p) bagi setiap pernytaan berikut dan tentukan nilai kebenaran
penafian tersebut. SP3.1.2 TP1 TP2

Nota : Contoh :
Penafian ialah menukarkan nilai p : 44 ialah gandaan 3. ( Palsu )
kebenaran sesuatu pernyataan
daripada benar kepada palsu ~ p : 44 bukan gandaan 3. ( Benar )
atau sebaliknya dengan
menggunakan perkataan
“bukan” atau “tidak”.

Pernyataan ( p ) Penafian (~ p ) Nilai Kebenaran

(~ p )
1. Dua garis lurus yang
berserenjang antara satu sama
lain mempunyai kecerunan yang
sama. ( )

3
2. 5 ialah nombor pecahan
7
bercampur. ( )

31
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

3. 6000 m bersamaan dengan

6 km. ( )

4. 22 ialah nombor kuasa dua

sempurna. ( )

5. Hasil tambah dua nombor

genap akan menghasilkan
nombor genap. ( )

G. Gabungkan pernyataan p dan q berikut dengan perkataan (i) “dan” dan (ii) “atau” supaya
menjadi satu penyataan majmuk. SP3.1.3 TP2

Contoh :
p : Oktagon sekata mempunyai 8 sisi yang sama panjang.
q : Segi empat tepat mempunyai 4 sisi yang sama panjang.

(i) Oktagon sekata mempunyai 8 sisi yang sama panjang dan segi empat tepat mempunyai 4
sisi yang sama panjang.
(ii) Oktagon sekata mempunyai 8 sisi yang sama panjang atau segi empat tepat mempunyai 4
sisi yang sama panjang.

1. p : 8 ialah nombor perdana. 2. p : 7 ialah faktor bagi 70

q : 17 ialah nombor perdana. q : 14 ialah faktor bagi 70

(i) . (i) .

(ii) (ii)

3. p : Hasil darab antara dua nombor ganjil 4. p : Poligon sekata mempunyai sisi yang
akan menghasilkan nombor genap. sama panjang
q : Hasil darab antara dua nombor ganjil q : Poligon sekata mempunyai sudut
akan menghasilkan nombor ganjil. pedalaman yang sama besar.

(i) (i)

(ii) (ii)

32
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

H. Tentukan pernyataan p dan q daripada pernyataan majmuk yang berikut. SP3.1.3 TP2

Contoh :
Kon atau piramid mempunyai satu permukaan melengkung.

p : Kon mempunyai satu permukaan melengkung.

q : Piramid mempunyai satu permukaan melengkung.

19 1. 85 adalah gandaan bagi 13 dan gandaan

= 3.8 dan 1 = 1 .
500
1. bagi 5.
5

3. Nombor ganjil atau nombor genap boleh 4. Segi tiga sama kaki mempunyai jumlah
dibahagi tepat dengan 2. sudut pedalaman 360 atau −1000 bukan
integer.

I. Tentukan nilai kebenaran bagi pernyataan majmuk yang berikut. SP3.1.3 TP2

Nota : Contoh :
• Pernyataan majmuk “p dan q” hanya akan • 21 ialah nombor perdana ( Palsu )
benar sekiranya kedua-dua pernyataan p dan dan nombor ganjil. ( Benar )
pernyataan q adalah benar.
• Pernyataan majmuk “p atau q” hanya akan Jawapan : p dan q = Palsu
palsu sekiranya kedua-dua pernyataan p dan
pernyataan q adalah palsu. • 13(3) − 5  34 atau − 7 bukan integer.
p q p dan q p atau q
( Palsu ) ( Palsu )
Benar Benar Benar Benar
Benar Palsu Palsu Benar Jawapan : p atau q = Palsu
Palsu Benar Palsu Benar
Palsu Palsu Palsu Palsu

1. 37  9 2 dan 111 = 100 + 121 . 2. 24 jam = 3 hari atau 1 jam = 60 saat .

( ) ( ) ( ) ( )

Jawapan : Jawapan :

3. 256 dan 9 bukan nombor kuasa dua sempurna. 4. 12  3 = 3  12 atau y  y = y .

2

( )( )
( ) ( )
Jawapan :
Jawapan :

33
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

5. Faktor perdana bagi 39 ialah 13 atau 2. 6. Bulan Februari ada 28 hari atau 29 hari.
( ) ( ) ( ) ( )

Jawapan : Jawapan :

7. 123 0 = 1 dan 0  3 − 729 . 8. 202 ialah nombor genap dan 8 + 9 = 89 .

( ) ( ) ( ) ( )

Jawapan : Jawapan :

J. Tentukan antejadian dan akibat dari setiap implikasi yang berikut. SP3.1.4 TP2

Nota : Contoh :
• Implikasi ialah satu pernyataan yang Jika 6 ialah gandaan 2, maka 2 ialah faktor
ditulis dalam bentuk “jika p, maka q”. bagi 6.
• p = antejadian
• q = akibat Antejadian : 6 ialah gandaan 2.
Akibat : 2 ialah faktor bagi 6.

x
1. Jika ialah pecahan wajar, maka x  y . 2. Jika  ialah sudut cakah, maka
y
90     180  .
Antejadian :
Antejadian :

Akibat :
Akibat :

3. Jika R ialah sebuah silider, maka R
mempunyai dua permukaan rata.
Antejadian :
4. Jika dua garis lurus A dan B adalah garis
serenjang, maka hasil darab kecerunan A dan
kecerunan B ialah – 1.
Antejadian :

Akibat :

Akibat :

K. Bentuk satu implikasi “jika p maka q” bagi setiap maklumat yang diberikan di bawah.
SP3.1.4 TP2

Contoh : 1. Antejadian : x = 16 .
Antejadian : 1000 g = 1 kg. Akibat : 9 + x = 25 .
Akibat : 3500 g = 3.5 kg.
Implikasi :
Implikasi :
Jika 1000 g = 1 kg, maka 3500 g = 3.5 kg.

34
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

2. Antejadian : y ialah nombor perdana. 3. Antejadian : n = 2 .

Akibat : y hanya mempunyai dua faktor.
Akibat : y = x ialah fungsi kuadratik.
n

Implikasi : Implikasi :

4. Antejadian : Panjang sisi segi empat sama 5. Antejadian : W ialah sebuah dekagon sekata.
PQRS ialah 7 cm. Akibat : Setiap sudut pedalaman bagi W
Akibat : Luas segi empat sama PQRS ialah ialah 144  .
49 cm2.
Implikasi :
Implikasi :

L. Bina satu implikasi “p jika dan hanya jika q” bagi implikasi yang berikut. SP3.1.4 TP2

Nota : Contoh : (p) (q)

p jika dan hanya jika q
Implikasi 1: Jika k 3 = −343 , maka k = −7 .
Implikasi 2: Jika k = −7 , maka. k 3 = −343 .
Implikasi 1: Jika Implikasi 2: Jika (q) (p)
p, maka q. q, maka p.
 k 3 = −343 jika dan hanya jika k = −7 .
(p) (q)

1. Implikasi 1: Jika dua garis ialah garis
selari, maka garis-garis
tersebut tidak bersilang.
Implikasi 2: Jika dua garis tidak bersilang,
maka garis-garis tersebut ialah
garis selari.
2. Implikasi 1: Jika poligon A ialah sebuah segi
empat, maka A mempunyai dua
pepenjuru.
Implikasi 2 : Jika poligon A mempunyai dua
pepenjuru, maka A ialah sebuah
segi empat.

m 4. Implikasi 1: Jika n( A) = 0 , maka A =  .

3. Implikasi 1: Jika  9 , maka m  45 .
5 Implikasi 2 : Jika A =  , maka n( A) = 0 .
m
Implikasi 2: Jika m  45 , maka 9.
5

35
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

M. Tulis dua implikasi berdasarkan implikasi yang berikut. SP3.1.4 TP2

Contoh : 1. 2n ialah nombor genap jika dan hanya jika n

39  Q jika dan hanya jika Q = {nombor ialah integer.
perdana}.
Implikasi 1:
Implikasi 1: Jika 39  Q , maka Q =
{nombor perdana}.
Implikasi 2: Jika Q = {nombor perdana},
maka 39  Q .
Implikasi 2:

2. m n ialah nombor ganjil jika dan hanya 3. P ialah pentagon sekata jika dan hanya jika
jika m dan n ialah nombor ganjil. P mempunyai 5 paksi simetri.

Implikasi 1: Implikasi 1:

Implikasi 2: Implikasi 2:

4. x 3 = −27 jika dan hanya jika 1

5. sin  = jika dan hanya jika  = 30  .
( x + 3) = 0 .
2
2

Implikasi 1: Implikasi 1:

Implikasi 2: Implikasi 2:

36
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

N. Tulis akas, songsangan dan kontrapositif bagi implikasi yang berikut dan tentukan nilai
kebenaran bagi setiap satu. SP3.1.5 TP2

Nota :
• Nilai kebenaran bagi pernyataan “jika p, maka q” hanya akan palsu apabila p = benar dan q
= palsu.
• Nilai kebenaran bagi pernyataan “jika p, maka q” akan sentiasa benar walaupun nilai
kebnaran antejadian ( p ) = palsu tanpa mengambil kira nilai kebenaran akibat (q).
• Nilai kebenaran bagi akas adalah sama dengan nilai kebenaran songsangan.
• Nilai kebenaran bagi kontrapositif adalah sama dengan nilai kebenaran pernyataan.

p q Pernyataan Akas Songsangan Kontrapositif

Jika p, maka q Jika q, maka p Jika ~p, maka ~q Jika ~q, maka ~p
Benar Benar Benar Benar Benar Benar
Benar Palsu Palsu Benar Benar Palsu
Palsu Benar Benar Palsu Palsu Benar
Palsu Palsu Benar Benar Benar Benar
Pernyataan Akas Songsangan Kontrapositif
Contoh :
p = Benar q = Palsu ~p = Palsu ~q = Benar
Jika 7  3 = 21 , maka Jika 7  3 − 5 = 21 , Jika 7  3  21 , Jika 7  3 − 5  21 ,
7  3 − 5 = 21 . maka 7  3 = 21 . maka 7  3 − 5  21 maka 7  3  21 .
q = Palsu p = Benar ~q = Benar ~p = Palsu

( Palsu ) ( Benar ) ( Benar ) ( Palsu )

1. Jika k 2 + 5  0 ,
maka k 2  0 .

2. Jika x 3  x 5 = x 15 ,
maka 4 3  4 5 = 4 8 .

3. Jika 2 bukan faktor

bagi 8, maka 2 ialah
faktor bagi gandaan
8.

37
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

4. Jika nonagon ialah

sebuah poligon,
maka nonagon
mempunyai 9 sisi
lurus yang
bersambung dan
tertutup.

1
5. Jika = x −1 , maka
x
y
= y −1 x −1 .
x

O. Berikan satu contoh penyangkal bagi pernyataan palsu berikut. SP3.1.6 TP2

Pernyataan Penyangkal
Contoh :
Semua sisi empat mempunyai 4 sisi yang Segi empat tepat, segi empat selari, lelayang,
sama panjang. trapezium. (tidak kesemua sisinya sama
panjang)

1. Semua nombor ganjil ialah nombor

perdana.

2. Heptagon mempunyai 7 sisi dan jumlah

sudut pedalaman 360o.

3. Jika r dan s ialah sudut tirus, maka hasil

tambah sudut r dan sudut s ialah sudut
tirus.

4. 524 ialah gandaan 2 dan 8.

38
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

P. Tulis satu pernyataan matematik yang dikehendaki dalam kurungan bagi setiap yang berikut.
Kemudian, tentukan nilai kebenarannya. Sekiranya palsu, berikan satu contoh penyangkal
untuk menyokong jawapan anda. SP3.1.6 TP2

Contoh : 1. Jika y = 2 x − 3 dan y = 2 x mempunyai

18 18 kecerunan yang sama, maka y = 2 x − 3
Jika  6 , maka + 2  6.
3 3 dan y = 2 x ialah garis serenjang.
(Kontrapositif)
(Songsangan)
18 18
Jika  6 , maka + 2  6.
3 3

18
Palsu kerana + 2 = 8 yang mana 8  6 .
3
2. Jika 2 dan 3 adalah nombor perdana, maka 3. Jika nombor bulat x  8 , maka nombor
hasil darab 2 dan 3 adalah nombor perdana. bulat x  7 . (Songsangan)
(Akas)

4. Semua gandaan 6 adalah nombor genap. 5. 3  {Faktor perdana bagi 12}. (Penafian)
(Penafian)

3.2: Hujah
A. Tentukan sama ada setiap yang berikut merupakan hujah deduktif atau hujah induktif.
SP3.2.1 TP2

Nota :
• Hujah deduktif : Proses membuat kesimpulan daripada premis umum kepada kesimpulan
khusus.
• Hujah induktif : Proses membuat kesimpulan daripada premis khusus kepada kesimpulan
umum.
• Hujah deduktif yang sah mestilah memenuhi salah satu bentuk berikut:

Bentuk I Bentuk II Bentuk III

Premis I Semua A ialah B Jika p, maka q Jika p, maka q
Premis II C ialah A p adalah benar Bukan q adalah benar
Kesimpulan C ialah B q adalah benar Bukan p adalah benar

Hujah deduktif adalah munasabah sekiranya semua premis dan kesimpulan adalah benar.

39
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

Hujah Deduktif / Induktif

Contoh :
• Semua nombor genap boleh dibahagi tepat dengan 2. Deduktif
s ialah nombor genap.
s boleh dibahagi tepat dengan 2.

2(1) + 5 = 7 Induktif
• 2( 2) + 5 = 9
2(3) + 5 = 11
Oleh itu, 2n + 5, n = 1, 2,3,...

1. Luas segi empat sama yang sisinya k cm ialah k2 cm2. Luas HIJK
dengan sisi 5 cm ialah 25cm2.

2. Trapezium mempunyai 4 bucu. Rombus mempunyai 4 bucu.

Paralelogram mempunyai 4 bucu. Semua sisi empat mempunyai 4
bucu.
3. 9 = 4(2)1 + 1
18 = 4(2) 2 + 2
35 = 4(2)3 + 3
Oleh itu, 4(2) + n, n = 1,2,3,...
n

4. Semua poligon sekata n sisi mempunyai n paksi simetri. Oktagon

mempunyai 8 sisi. Oleh itu, oktagon mempunyai 8 paksi simetri.

B. Tentukan sama ada hujah deduktif berikut adalah sah atau tidak sah. Jika hujah ini sah,
tentukan sama ada hujah yang sah ini munasabah atau tidak dan berikan justifikasi anda.
SP3.2.2 TP3
Contoh : 1. Premis 1: Jika m ialah gandaan 10, maka m
Premis 1: Semua penyanyi pandai bermain boleh dibahagi dengan 5.
piano. Premis 2: 37 tidak boleh dibahagi dengan 5.
Premis 2: Nadhirah ialah seorang penyanyi. Kesimpulan: 37 bukan gandaan 10.
Kesimpulan: Nadhirah pandai bermain piano.

Hujah ini sah dan munasabah.

Bentuk I Semua premis dan

kesimpulan adalah
benar
2. Premis 1: Semua haiwan karnivor makan
daging sahaja.
Premis 2: Lembu ialah haiwan karnivor.
Kesimpulan: Lembu makan daging sahaja.
3. Premis 1: Jika n ialah faktor bagi 12, maka
n ialah faktor bagi 24.
Premis 2: 5 ialah faktor bagi 24.
Kesimpulan: 5 ialah faktor bagi 12.

40
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K
4. Premis 1: Jika w ialah nombor genap,
maka gandaan bagi w berakhir
dengan nombor genap.
Premis 2: 8 ialah nombor genap.
Kesimpulan: Gandaan bagi 8 berakhir
dengan nombor genap.
C. Tulis kesimpulan bagi setiap hujah deduktif berikut untuk membentuk hujah deduktif yang
sah dan munasabah. SP3.2.3 TP3
Contoh :
Premis 1: Semua poligon sekata mempunyai
bilangan paksi simetri yang sama
dengan bilangan sisinya.
Premis 2: Oktagon mempunyai 8 paksi
simetri.
Kesimpulan: Oktagon mempunyai 8 bilangan
sisi.
(Bentuk I)
2. Premis 1: Jika q ialah negatif, maka q < 0
Premis 2: q > 0
Kesimpulan: ……………………………..
…………………………………………….
…………………………………………….
4. Premis 1: Jika r ialah nombor ganjil, maka
(r + 1) ialah nombor genap.
Premis 2: (r + 1) bukan nombor genap.
Kesimpulan: ……………………………..
…………………………………………….
…………………………………………….
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
5. Premis 1: Semua poligon mempunyai hasil
tambah sudut peluaran 360 .
Premis 2: Nonagon ialah poligon.
Kesimpulan: nonagon mempunyai hasil
tambah sudut peluaran 360 .
1. Premis 1: Semua sisi empat mempunyai 4
sisi.
Premis 2: Rombus ialah sebuah sisi empat.
Kesimpulan: ………………………………..
………………………………………………
………………………………………………
3. Premis 1: Jika 5k = 20, maka k = 4
Premis 2: 5k = 20
Kesimpulan: ………………………………..
………………………………………………
………………………………………………
5. Premis 1: Semua heksagon sekata
mempunyai 6 sisi yang sama
panjang.
Premis 2: ABCDEF ialah sebuah heksagon
sekata.
Kesimpulan: ………………………………..
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
41
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

D. Tulis premis 1 bagi setiap hujah deduktif berikut untuk membentuk hujah deduktif yang sah
dan munasabah. SP3.2.3 TP3
Contoh : 1.
Premis 1: Semua amfibia boleh hidup di Premis 1: …………………………..........
darat dan di air.
Premis 2: Katak ialah amfibia. …………………………………………....
Kesimpulan: Katak boleh hidup di darat dan
di air ……………………………………………
Premis 2: Cuka ialah asid.
(Bentuk I) Kesimpulan: Cuka mempunyai nilai pH
kurang daripada 7.
2. 3.
Premis 1: ……………………………… Premis 1: ………………………………..

………………………………………… …………………………………………...

………………………………………… …………………………………………...
Premis 2: Aisyah banyak bersukan. Premis 2: t  3
Kesimpulan: Staminanya akan meningkat. Kesimpulan: t = 5
4. 5.
Premis 1: ……………………………….. Premis 1: ………………………………..

…………………………………………... …………………………………………...

………………………………………….. …………………………………………...
Premis 2: 22 − n  15 Premis 2: Azam bukan mengeja.
Kesimpulan: n  7 Kesimpulan: Azam bukan membaca.

E. Tulis premis 2 bagi setiap hujah deduktif berikut untuk membentuk hujah deduktif yang sah
dan munasabah. SP3.2.3 TP3
Contoh : 1. Premis 1: Semua sudut tirus ialah sudut
Premis 1: Semua mamalia adalah berdarah yang nilainya kurang daripada
panas. 90°

Premis 2: Beruang ialah seekor mamalia. Premis 2: ………………………………

Kesimpulan: Beruang ialah haiwan berdarah ………………………………………….

panas.
………………………………………….
(Bentuk I)
Kesimpulan: Sudut p ialah kurang
daripada 90°

2. Premis 1: Jika dua buah segitiga adalah 3. Premis 1: Jika satu set mempunyai m unsur,
kongruen, maka luas kedua- maka set itu mempunyai 2m
duanya adalah sama. subset.

Premis 2: ……………………………… Premis 2: …………………………………..

…………………………………………. ……………………………………………..

…………………………………………. ……………………………………………..
Kesimpulan: Luas PQR dan STU adalah Kesimpulan: Set P mempunyai 25 subset.
sama.

42
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

4. Premis 1: Jika ab=0, maka a=0 atau b=0. 5. Premis 1: Jika z – 5 > 0, maka z > 5

Premis 2: ………………………………. Premis 2: …………………………..........

………………………………………….. ……………………………………………

………………………………………….. …………………………………………….
Kesimpulan: ab  0 Kesimpulan: z – 5 < 0

F. Tentukan sama ada hujah induktif berikut adalah kuat atau lemah. Jika hujah ini kuat,
tentukan sama ada hujah yang kuat ini meyakinkan atau tidak dan berikan justifikasi anda.
SP3.2.4 TP3 TP4

Nota : Contoh :
Premis 1: 4 ialah gandaan 2.
Premis 2: 8 ialah gandaan 2.
Premis 3: 12 ialah gandaan 2.
Kesimpulan: Semua gandaan 4 ialah gandaan 2

Kuat: Kesimpulan benar.

Meyakinkan: Semua premis benar

1. Premis 1: 3  5 = 5 2. Premis 1: Segi tiga sama sisi ada 3 bucu.

Premis 2: 7  5 = 35 Premis 2: Segi tiga sama kaki ada 3 bucu.
Premis 3: 13  5 = 65 Premis 3: Segi tiga bersudut tegak ada 3
Kesimpulan: Semua hasil darab nombor bucu.
perdana dan 5 berakhir dengan Kesimpulan: Semua segi tiga ada 3 bucu.
digit 5.

3. Premis 1: 1 ialah faktor bagi 9. 4. Premis 1: Lebah ialah serangga.

Premis 2: 2 ialah faktor bagi 9. Premis 2: Lalat ialah serangga.
Premis 3: 3 ialah faktor bagi 9. Premis 3: Rama-rama ialah serangga.
Kesimpulan: Faktor bagi 9 ialah nombor Kesimpulan: Semua serangga boleh terbang.
bulat.

43
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

G. Bentukkan satu kesimpulan induktif yang kuat bagi setiap pola nombor yang berikut. SP3.2.5
TP3 TP4

Contoh : 1.
5 = 4(1)3 + 1 40 = 40 + (1 − 1)(6)
36 = 4(2)3 + 4 46 = 40 + (2 − 1)(6)
117 = 4(3)3 + 9 52 = 40 + (3 − 1)(6)

Oleh itu,
4n 3 + n 2 , n = 1,2.3..

2. 3.
14 = 14 − 5(0) 1 = 12
9 = 14 − 5(1) 1 + 3 = 22
4 = 14 − 5(2)
1 + 3 + 5 = 32
1 + 3 + 5 + 7 = 42


4. 5.
4 = 2(1  2) 4 = 1(2) 2
12 = 2(2  3) 18 = 2(3) 2
24 = 2(3  4) 48 = 3(4) 2
40 = 2(4  5)
100 = 4(5) 2

44
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

H. Selesaikan masalah yang berikut. SP3.2.6 TP5 TP6

1. Jumlah sarung tangan plastik yang dapat dihasilkan oleh sebuah mesin di kilang Perdana
Berhad adalah mengikut formula f ( x) = 850 x + 500 , dengan keadaan x ialah bilangan
jam.

(i) Buat kesimpulan secara deduktif bagi jumlah sarung tangan plastik yang dihasilkan
dalam sehari sekiranya kilang tersebut beroperasi dari pukul 8 pagi sehingga 10
malam setiap hari.

(ii) Berapa harikah kilang itu beroperasi supaya jumlah penghasilan sarung tangan
plastik mencapai 60000?

2. Rajah di bawah menunjukkan tiga susunan pertama bagi segi empat sama yang di dalamnya
terdapat separa bulatan yang mempunyai lilitan 3.5 cm .

Bina satu kesimpulan secara induktif bagi perimeter kawasan berlorek bagi susunan di atas.

45
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4
 Modul by: Sir Fakhri Math & Sir K

3. Puan Maznah merupakan seorang peniaga karipap sejuk beku secara kecil-kecilan. Dalam
masa satu jam, beliau boleh membuat sebanyak 50 biji karipap. Beliau akan membuat
karipap tersebut pada pukul 9 pagi sehingga 4 petang setiap hari kecuali pada hari Jumaat
dan akan berehat selama dua jam pada pukul 12 tengah hari. Karipap yang telah siap akan
di masukkan ke dalam paket sebanyak 10 biji satu paket.

(i) Nyatakan jenis hujah berdasarkan petikan di atas dan buat kesimpulan atau rumus
bagi hujah tersebut.

(ii) Cik Shazra telah membuat tempahan karipap sejuk beku tersebut sebanyak 170
paket untuk diagihkan kepada golongan yang memerlukan. Tempahan tersebut
hendaklah disiapkan dalam masa seminggu bermula pada hari Ahad dan Cik Shazra
akan mengambilnya pada pukul 6 petang hari Sabtu pada minggu yang sama.
Adakah Puan Maznah boleh memenuhi tempahan tersebut? Jika tidak, apakah yang
perlu Puan Maznah lakukan untuk memenuhi permintaan pelanggannya itu?

46
Scan QR Code
untuk video penerangan lengkap
Revisi Topikal KSSM Matematik Tingkatan 4