มหากรุณาธารณี สั นสกฤต महा करुणा धारनी, จีน 大悲咒 ธารณีว่าด้ วย

ความกรุณาอันยิง่ ใหญ่ หรื อ นิลกัณฐธารณี สั นสกฤต नीलकण्ठ धारनी

ธารณีว่าด้ วยพระผู้มีศอสี นิล เป็ นชื่ อบทสวด ธารณี สำคัญในพระพุทธ
ศาสนามหายาน เป็ นธารณีประจำองค์พระอวโลกิเตศวร ปางสหัสภุช
สหัสเนตร พันหัตถ์ พนั เนตร ในภาษาจีนเรียกธารณีนีว้ ่ า ไต่ ปยจิ ุ่ ่ว จีน 大
悲咒 พินอิน Dàbēi zhòu ต้ าเปยโจ้ ว ตามสำเนียงจีนกลาง มีต้นกำเนิดจาก

พระสู ตรมหายานภาษาสั นสกฤตของอินเดีย พระภควธรรมเถระชาว

อินเดียนำเข้ าไปแปลในประเทศจีนสมัยราชวงศ์ ถงั และมีฉบับแปลเป็ น
ภาษาทิเบตด้ วย
มหากรุณาธารณีเป็ นมนตร์ อนั เกิดจากความเมตตากรุณาอันยิง่ ใหญ่ ของ
พระอวโลกิเตศวร ทีม่ ีต่อสรรพสั ตว์ ทตี่ กทุกข์ ในโลก ในคัมภีร์กล่ าวว่ า
ธารณีนีม้ ีชื่อต่ าง ๆ กัน เช่ น มหาไวปุลยสั มปุรณธารณี อกิญจนมหา
กรุณาธารณี อายุวฒ ั นธารณี วิกรมอุตตรภูมิธารณี มโนมัยอิศวรธารณี
เป็ นต้ น อักษรหนึ่งตัวและประโยคหนึ่งในบทธารณีมนตร์ นี้ ล้ วนขยาย
เป็ นอรรถธรรม อันจะนำเข้ าถึงพระสั มมาสั มโพธิญาณในประเทศไทย
ธารณีสูตรฉบับนีไ้ ด้ แปลโดยหลวงจีนคณาจีนพรต เย็นบุญ เจ้ าอาวาสวัด
ทิพย์ วารีวหิ าร แขวงบ้ านหม้ อ เขตพระนคร กรุงเทพ ในคัมภีร์สันสกฤต
ของมหายานคือคัมภีร์ สหัสภุชสหัสเนตรอวโลกิเตศวรโพธิสัตวไว
ปุลยสั มปุรณอกิญจนมหากรุณาจิตธารณีสูตรมหากรุณามนตระ นำ
เข้ าไปแปลในจีนโดยพระภควธรรม ชาวอินเดีย ในสมัยราชวงศ์ ถงั ได้
กล่ าวถึงบทสวดธารณีแห่ งพระโพธิสัตว์ อวโลกิเตศวร คือ มหากรุณา
หฤทัยธารณี อันจะยังอานิสงส์ ความศักดิ์สิทธิ์ให้ บงั เกิดขึน้ แก่ ผู้สวด
นานัปการ
เนื้อหากล่ าวถึงเมื่อครั้งทีพ่ ระศากยมุนีสัมมาสั มพุทธเจ้ าประทับอยู่ ณ
โปตาลกะบรรพต ในกาลนั้น พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ ได้ ขอพุทธานุ
ญาตแสดงธารณีมนตร์ อนั ศักดิ์สิทธิ์ไว้ เพื่อเป็ นทีพ่ งึ่ แก่ สรรพสั ตว์ ซึ่ง
ธารณีนีย้ ้ อนไปในครั้งกาลสมัยของพระพุทธเจ้ านามว่ า พระสหัส
ประภาศานติสถิตยตถาคต พระพุทธเจ้ าพระองค์ น้ันได้ ตรัสธารณีนีแ้ ก่
พระอวโลกิเตศวร และตรัสว่ า "สาธุ บุรุษ เมื่อเธอได้ หฤทัยธารณีนี้ จง
สร้ างประโยชน์ สุขสำราญแก่ สัตว์ ท้งั หลายในกษายกัลป์ แห่ งอนาคตกาล
โดยทัว่ ถึง ตามเนื้อความของพระสู ตรได้ กล่ าวว่ า ในขณะนั้น เมื่อพระอว
โลกิเตศวรโพธิสัตว์ ได้ สดับมนตร์ นีแ้ ล้ ว ก็ได้ บรรลุถงึ ภูมิที่ 8 แห่ งพระ
โพธิสัตว์ เจ้ า จึงได้ ต้งั ปณิธานว่ า ในอนาคตกาล หากข้ าพเจ้ าสามารถยัง
ประโยชน์ สุขแก่ สรรพสั ตว์ ได้ ขอให้ ข้าพเจ้ ามีพนั เนตรพันหัตถ์ ในบัดดล
เมื่อท่ านตั้งปณิธานดังนีแ้ ล้ ว พลันก็บังเกิดมีพนั หัสถ์ พนั เนตรขึน้ ทันที
และเพลานั้นพืน้ มหาพสุ ธาดลทัว่ ทศทิศก็ไหวสะเทือนเลื่อนลัน่
พระพุทธเจ้ าทั้งปวงในทศทิศก็เปล่ งแสงโอภาสเรื องรองมาต้ องวรกาย
แห่ งพระโพธิสัตว์ และฉายรัศมีไปยังโลกธาตุต่าง ๆ อย่ างปราศจาก
ขอบเขต พระสั มมาสั มพุทธเจ้ าได้ ตรัสแก่ พระอานนท์ ว่า เนื่องจาก
ปณิธานอันยิง่ ใหญ่ ของพระโพธิสัตว์ หากเหล่ ามนุษย์ และทวยเทพตั้งจิต
สวดธารณีมนตร์ นีค้ ืนละ 7 จบ ก็จะดับมหันตโทษจำนวนร้ อยพันหมื่น
ล้ านกัลป์ ได้ หากเหล่ ามนุษย์ ทวยเทพสวดคาถามหากรุณาธารณีนี้ เมื่อ
ใกล้ ชีวติ ดับ พระพุทธเจ้ าทั้ง 10 ทิศจะยื่นพระกรมารับให้ ไปอุบัติใน
พุทธเกษตรทุกแห่ ง
ในพระสู ตรกล่ าวว่ า ผู้ทตี่ ้งั ใจสวดมหากรุณามนตร์ นีด้ ้ วยจิตศรัทธาตั้ง
มั่น จะประกอบด้ วยอานิสงส์ เป็ นกุศล 15 ประการคือ
ทีท่ เี่ กิดจะพบแต่ กศุ ล 5 ประการ
ได้เกิดในประเทศกุศล
พบแต่ ยามดี
พบแต่ มิตรดี
ร่ างกายประกอบด้ วยอินทรีย์พร้ อมมูล
จิตเป็ นธรรมโดยสมบูรณ์
ไม่ ผดิ ศีล
ญาติบริวารมีความกตัญญู ปรองดองกัน มีสามัคคีกนั
ทรัพย์สมบัติ โภคทรัพย์ มีความสมบูรณ์ ครบถ้ วน
มีผู้เคารพและให้ ความช่ วยเหลือเสมอ
ทรัพย์สินทีม่ ีอยู่ไม่ มีใครมาปล้ นชิง
คิดปรารถนาสิ่ งใดจะได้สมความปรารถนา
ทวยเทพ นาค ให้ ความปกปักรักษาอยู่ทุกเมื่อ
เกิดในทีท่ ไี่ ด้ เฝ้าพระพุทธเจ้ า ได้ฟังธรรมของพระพุทธเจ้ า
สามารถเข้ าถึงอรรถแห่ งพระธรรมทีไ่ ด้ สดับ
นอกจากนีย้ งั มีอานิสงส์ ทำให้ ไม่ ต้องทุมรณะด้ วยเหตุ 15 ประการ คือ
ไม่ ต้องมรณะด้ วยความอดอยากข้ นแค้ น
ไม่ ต้องมรณะด้ วยการใส่ ขื่อคา กักขัง และเฆีย่ นโบย
ไม่ ต้องมรณะด้ วยศัตรู จองเวร
ไม่ ต้องมรณะด้ วยการศึกสงคราม
ไม่ ต้องมรณะด้ วยสั ตว์ ขบกิน
ไม่ ต้องมรณะด้ วยงูพษิ แมลงป่ อง
ไม่ ต้องมรณะด้ วยการจมน้ำ ไฟไหม้
ไม่ ต้องมรณะด้ วยยาพิษ
ไม่ ต้องมรณะด้ วยแมลงร้ ายขบกัด
ไม่ มรณะด้ วยจิตใจว้ าวุ่น เป็ นบ้ า
ไม่ มรณะด้ วยตกจากภูเขา ต้ นไม้ และหน้ าผาสู ง
ไม่ ต้องมรณะด้ วยการสาปแช่ งภูตผีปีศาจ
ไม่ ต้องมรณะเพราะเทพร้ ายและผีสาง
ไม่ ต้องมรณะด้ วยโรคร้ ายเรื้อรัง
ไม่ ต้องมรณะด้ วยความไม่ ประมาณตนจนเกินฐานะ
บทสวดนีเ้ ป็ นทีน่ ับถือและสวดบูชาพระอวโลกิเตศวร กวนอิม กันอยู่
ทัว่ ไปในหมู่พุทธศาสนิกชน ตั้งแต่ อนิ เดียเหนือ เนปาล ทิเบต ไปจนถึง
จีน ญี่ปุ่น และเกาหลี มหากรุณาธารณีนีเ้ ป็ นบทสวดของพระอวโลกิเต
ศวรปางพันหัตถ์ พนั เนตร ในคัมภีร์ระบุว่า ผู้ทเี่ ลื่อมใสถวายสั กการะต่ อ
พระอวโลกิเตศวรอยู่เป็ นเนืองนิตย์ ตั้งใจสวดสรรเสริญพระนาม ย่ อม
จะถึงพร้ อมในกุศลทั้งปวง สามารถยังวิบากกรรมอันมิมีประมาณให้ สิ้น
สู ญ ครั้นเมื่อวายชนม์ จะไปอุบัติ ณ สุ ขาวดีโลกธาตุแห่ งองค์ พระอมิตา
ภพุทธเจ้ า 2022,28,01