(( << (< << <(<( ( ( < Umumi suallar >> )> >> >> >> >>

l'. Kimya еlmi nаyi iiyrаdir ?

_Kimya 6nсe tэbiэtgtinaslrq еlmlerindэn biridir. Kimya maddelэrin tэrkibini,
хassэlэrini, qurulugunu vэ gеvrilmэlэrini бyrэnir.

2. Kimya еlmi haqqrnda D. i. Mеndеlеyеv hansl fikir siiylоmiqdir?

_"KiЬya elэ gоzeiliklэr alemidir ki, orada insanlann xo9bэxtliyi $iЙlэnmiqdir.
Kimya :

soziin эsl mэnasrnda moсozdter alэmid r". ] ,] ' ' :-

3. Azоrbayсanln ilk kimyagr alimi kim olmugdur? :

-tzэrЪaуlcanrn ilk kimyagr alimi Almaniyada tэhsil atrnrg Mtivstimbaу Хanlarov

olmuqdur

4.tzorbayсanda mехаniki usulla qazllmщ quyulardan si'nayе ehamiyyоtli nеft

hasil еdilmoye nо vaхt baglandr?
-|847-|84-8_сi illэrde АzerЪaуcanda Bibiheybэt vэ Balaxant yataqlarrnda mexaniki
usulla qaztlmrg quyr1lаrdan sэnayе эhamiyyэtli neftin hasil еdilmэsi baglanmrgdrr.

S.Bairrda kеosinin altnmasl qurflusu ne vaхt igа buraхrldr?

_1863-сu ildэ Cavad Мэlikov Bаkrda kеrosin qurfiusu tikdirdi vэ dunyada ilk dэfэ
nеftayrrma prosesindэ soyuduсulardan istifadэ еtdi.

6. Ьzorbayсanda ilk kimya zavodu ne vaхt tikilmigdir.

-tzerbaусanda ilk kimya zavodu l879-сu ilde Bakrda tikilmigdir.

7. Kimyavi еlеmеnt nаdir?

-Kimyэvi elеment srra nomresi еyni olan atom n6viidi'ir.

8.Karbon atomu iizvii maddelаrdа nе9а valеntli olur?

- Karbon atomu iizvii maddэlэrdэ dord valеntli olur.

9. Maddаlar tаrkibinа giiro nеgo yеra biiliiniir?

-Maddэlэr bэsit vэ miirэkkэb olmaqla iki yеre bбliini.ir.

I0. Eyni bir еlеmеntin bir nеga basit maddо amоlо gоtirmasine na dеyilir?
-Еyni bir elеmеntin bir nе9э bэsit maddэ эmэlэ gэtirmэsi allotropik
gэkildэyiqmэ adlanrr.
RBekirov-201 6
11. Kimyavi igara nadir?
_ Еlеmеntlэrin adlannrn gбstэriсisidir.

12. Kimyэvi formula nadir?

_Мaddэlэrin tэrkibinin gostэriсisidir.

13.1748-сi ilde M. Lomonosov tаrefinden kagf еdilmiqdir "Madde kiitlаsinin

saхlanmasl'' qanunu nadir?
_Reaksiyaya daxil olan maddэl'эrin kiitlэsi, rеaksiya nэtiсэsindо alman maddэlэrin
kiitlэsinэ barabаrdir.

14.Molеkul kiitlоsi nоdir?

- Мolеkulun tэrkibinde olan atomlann kiitlэlэrinin оэmi

1S.Hаnsl birlegmelarо karbohidrogеnler dеyilir?

_ Karbon vэ hidrogеn atomlarrndan ibarэt olan tizvi birlэgmэlэrэ

16.Alkanlarrn iimumi formulu hansrфr?

- CnHzn*z

l7.Doymug karbohidrogеnlаrin homoloji srrasl hansrdir?

-Ardrсrllrqla bir-birindэn, ("CI{2-) qedэr fэrqlэnэn doymug karbohidrogеnlэr
srraslna

18.Doуmu9 karbohidrogеnlar strastna hansllar aiddir?

-Alkanlar vэ sikloalkanlar

19. Alkenlerln tmumi formulu hansrdlr?

-CnHzn

20.Tэrkibinda bir оdаd ikiqat rabitа olan karbohidrogеnlar hansrlardrr?

_ Alkеnlэr

21.Doymaml$ karbohidrogеnler srraslna hansilar aiddir?

- Alkеnlэr, alkadiyеnlэr vа alkinler

22.Alkinlann tmumi formulu hansrdrr?

- CnHzn-z

23.Tоrkibindа iigqat rabita olan karbohidrogеnlаr hansrlardtr?

- Alkinlэr

24.Alkadiеnlarrn iimumi formulu hansrdrr?

- СnHzn-z
RBэkirov-20l6
25.Tоrkibindа iki dаna ikiqat rabita olan karbohidrogеnlar hansrlardlr?
- Alkadiyеnlэr

2б.Tоbii qazln tаrkibinin esas hissasini ne ta;kil еdir?

- Меtan

27 .Tobii qazln tarkibindо olan mеtan nеge faiz (o/o) teрkil еdir?
-94

28.Mеtanln qaynama temperaturu negа

oс-di.?
- mэnfi |6|,60С

29.Qaz halrnda olan karbohidrogеnlоr hansllardtr?

- Cr-C+

30.Maye hallnda olan karbohidrogеnler hansllardlr?

- Cs-Cro

3l.Hansr karbohidrogеnlоrdаn maigоtde vа avtomobil

yanaсaq kimi gеnig miqyasda istifada olunur?
- Mayеle;dirilmi; qaz gэklindэ olan propan vэ butandan

32. Хammal nоdir?

-Tеxnoloj i prosеsdэ i glэdilэn baglansrс matеrial

33.Kimya sanayesinin tоЬii хammal mоnbаlari hansllardrr?

-Da$ kсimtir, neft ve tebii qaz

34.Qaz halrnda olan karbohidrogenlоr amala gоlmelerinden asth olаraq nеge

qruрa
bфltntr ve hansldrr?
_iкi; тэbii qazvэ nеft emalt qaz\aп'

35.Nеftin terkibindа karbohidrogеnlоrin miqdarr nе9а faiz te;kil еdir?

- 84-87%

36.Nеftin tоrkibindо hidrogеnin miqdarl nеga faiz tegkil еdir?

- |2-|4уo
37.Nеft asasan hanst еlеmеntlardаn ibarаtdir?
Karbon (C), hidrogen (H2), ktiki.ird (S), azot (Nz), oksigen (O2)

38.Hansr elеmеntlar neftin tоrkibinin gtlх hissаsini ta;kil еdir?

- Karbon (C), hidrogen (H2)

RBэkirov_20l6
39.Senayeda nеftin nеqo сiir еmah aparrlrr?
- iкi; itкin vэ tekrar

40.Nеftin ilkin emalda hansl kalonda fraksiуalara aparrlrr?

- Dеstillэ kalonunda

дt.ilkin еmal benzinin qaynama tеmpеraturu nеgadir?

0c
- 30-180

42. Hansr рrosrsa distillо vо rеktifikasiya dеyilir?

-Maddэ mayе halrndan buхar halrna kеgэrаk qaynama temperafuruna gсirэ
komponеntlэrэ ayrrlr

43. Niivbani qobul еdоn i99i ne vaхt i9 yеrindо olmalrdrr?

- Novbэnin baqlanmaslna is dэqiqэ qui-'' i99i heyэt iq yеrinde olmalrdrr;

44. Niivbeni qabul еtmоk iigiin aparatql kima miiraсiat еtmelidir?

- Nёvbэ rэisinэ (ustasrna);

45. Niivbаni tоhvil veren i99i i9 yerini nесa tоhvil vеrmalidir?

- Novbэni tэhvil vrrэn aparatу oz iq yеrini tехnoloji rеjimi pozmadan, tэmizlik
aparrldrqdan sonra tэhvil vеrilmэlidir;

aб. iяi qоbul edоn niivbоnin iggisi i$a grхmadrqda nо еtmоlidir ?

- Novbeni tэhvil Vеrэn iqgini ikinсi novbэyэ iki saat, уa da dispetgеr vasitэsi
ilэ
эvэzеdiсi gэlenэdэk mtivэqqэti saxlamalrdrr;

47. Niivbо hansl vaхt qоbul olunmu9 hеsab olunur?

- Novbэnin tehvil olunmast haqqrnda aparatEtnln vэ novbэ rэisinin
(ustasrnm) imzasr
olduqdan sonra;

48.Aparatgrlar diaqramda neyi qеyd еtmelidirlоr?

- Novbэnin adrnt vэ tarixi;

49. Yеni qoyulmuq diaqramlarda ( NоC va A) ne qеyd olunur?

- Qoyulma vaxtt vэ tariхi;

50. Nос ve A сihazlarrnda yaranan nasazlrqlar harada qeyd оlunur ?

- NoC vэ A c\haz|arndaуaranannasazltqlar xi.isusi jurnalda qеyd olunur;

51. Qazan nazarаt obyеktlerina hansr aparatlar aiddir?

- Hidrostat1kteryiqЪ"'"'" alrnmadan b,7 kqq/sm'- dan(vэ ya O,07MPa-dan)
yuxarl
tezуiq altrnda i qlэyэn apar atlar ;

RBэkirov-2016
52.Tozуiq altlnda i;leyan aparatlar adi ;eraitda idara ve istismar еdilmаk iigiin
nоlаr ila tаmin olunmalrdrr?
1 ) tempеratur ve tezуiq6l9эn cihazlar|a;

2) qoruyuсu qursularla;
3 ) baslaytсt armaturlar|a;

4) mayеnin sэviyyэsini o19en1э;

53. Qazan nezarat obyeklerindaki aрaratlara kimlаr хidmоt еtmаlidir?

- Tezуiqaltrnda iqlэyэn aparat|araxidmэt , i9 yеrindэ qablara tэhltikэsiz xidmэt
1.]'zre
miivafiq istеhsalat tаlimi olan, ya9r 18-э gatmtq iggilаr;

54.Tezуiq altrnda iqleyan aparatlarda quragdrrrlmr; 200 x 150 mm iilgiilii ltivhada

hanst уaztlar olmahdrr?
- movqе Ns -si;
- qеydiyyat J\Ъ -si;
- iяEi tezуiqi;
- smaq tezуtqi;
- novbаni daxili baxrq vэ ya hidravlik ( pnеvmatik) srnaq mi'iddэti;

S5.Tоryiq altrnda iqlayen aparatlar dtivlаt miifоttigi tarafindоn hanst ardrсlllrqla

yoхlanrhr?
a)4 ildэn bir daxili baхrg kеgirilmэlidir;
b)8 ildэn bir hidravlik srnaq kеgirilmэlidir;

56.Taryiq altrnda i;lоyоn aparatlara daхili baхrg na vaхt ntivbаdаn kenar kеgirilir?
- tэmirdэn vэ konstruktiv dэyi;iklikden sonra;
- эger aparattл yеri dэyi gdirilэrsэ;
- эgэr aparat iglэmэden bir ildэn artrq dayanarsa;
- aparattntehliikэsiz istismar qaydalarrna uysun texniki nezatet miifэttiqi mэslэhэt
gorэrsэ;

S7.Manometrlоrde nеgo vaxtdan bir yoхlama, taftig tоmir aparlhr ?

- Manomеtrlэr 6 aуdan bir yoхlanmalt, 12 aуdan bir teftig- tэmir еdilmэlidir;

58.Teryiq altrnda i;layаn aparatlara qoyulan manomеtrlerin doqiqlik sinfi nесо

olmahdrr?
- Dэqiqlik sinfi 2,5 olan manomеtrlоrdэn;

S9.Diamеtri И L60 olan manomеtr nеqa mеtr hiindiirliikdа qura;dlrllmahdrr ?

- 2-5 metr htindiirliikdэ;

60. Hansr halda miivсud manomеtrdan istifade еtmаk olmaz?

- Tezуtqolmadrqda manomеtrin аqrebi "0'' vЭz\уryэtinа qayrtmadrqda;

RBэkiгov-20l6
 - Tezу\qolmadrqda manomеtrin эqrэbi "0" Уeztууаtinэ qayrtmadrqda;

61.$akilde giirdiiyiintiz armaturlarrn adl nоdir?

Qoruyuсu klapan

62. Qoruyuсu klapan ne iigiin istifadо olunur?

- ,+pu'ut daxi|indэki i99i lezуiqhеsabr tэzyiqdэn ytiksоk olduqda, tэzу\qrnэqэl
xэtttne
yonэ1dilir;

б3. Qoruyuсu mеnbran ne tigiin istifadа olunur?

- нp*ut daxilindэki iqgi tezуiqhеsabr tэzyiqdэn yi'iksэk olduqda, mеnbran сirrlaraq
daprl rr tэzу tq ap ar atdan atmo s fеrэ y6nэ1 dil ir ;

64. tzotqazr istеhsalatda hanst maqsоd iigiin istifade olunur?

_Tэsirsiz qazkimi- Avadanlrsrn hermetikliyinin yoхlamast, tеzaltgan mayеlэrin
stxrlrb bo;aldrlmast, teza|r$an vэ uguсu mayеlэrin yrfirldrgr tutumlann
bo gluqlarmrn doldurulmasr

65. Sistеm (qur!u) kipliyа nесe yoхlanllrr?

- osas1r tэйirdэn sonra kipliyэ pnеvma yoxlanmast 4 saat erzinde aparrltr. Bu
zaman
lezу\q di.iqgi.isii saatda 0,5 oh- dэn 9oх olmamalrdrr;

бб. Qurfiu iEe nесo iga buraхrhr?

- Qur$u Baq miihэndislэ razrlaqdrrmaqla istеhsalat rэisin\nуazlt sэrenсamma эsasen
iqэ buraxrlrr;

67. Qurfiunun ige buraхtlmasl vaxfi azotla no qader iifiiriiliir?

- ctittiЪ qa, sistеmindэ oksigеnin qatrhsr 0,5 heсm Yo o|anaqэder azot|aiiflirtili'ir;

68.6 vо 18 kqq/sm2 taryiqli texniki hava hansl mаqsed iigiin istifadа olunur?
- NoC vэ A cтhazЧarnda qidalandшсt hava kimi, piroliz sobalarmda koksun
yandшtlmasr iigiin vэ pnеvmatik alэtlэri i$lэtmэk iigiin ;

б9. Dielеktrik maddelаrin statik еlеktriklаnmаsinin аn tаhliikeli potеnsialr hanst

RBэkiгov-2016
a) maye boru kэmэrinde 0,7+I,0 m/san siirэtlэ hэrэkэt еtdikdэ;
b) do|durma- bo;altma , bir qabdan baqqa bir qaba бtiirmэ vэ boqaltma эmэliyyatlart
Zaman\ xiisusэn onlar aparatvэ tutumlara sэrbэst axtnla olduqda;
v) srкlmrg vэ durulagdrrrlmr} qшboru kэmэri ilэ hаrэkэt еtdikdа tozlu prosеslэrdэ
q) maddэlэr qarr;dшtсtda qarrgdrqda, emal olunduqda,,parqakэsildikdэ vэ digэr
эmэ1iyyatlarda
d) qayrg ottiriiсtisii vэ kеgiriсilik qabiliyyэti olmayan rezintransportyorlar i;lэdikdэ;

7Q.Statik еlеktriklа9modon vа ildrrrm qaхmanln ikinсi tozahiiriindаn miihafizо

iigiin nо tоdbir giiriiliir?
_ i|drrrmottirэnlэr vэ aparatlarm vа boru kэmэrlэrinin torpaqlanmasltэmin olunur;

71.Kimya sаnayеsi qurfiularrnda hansr sinfe aid еlеktrik avadanhqlarr istifada

olunur?
- B-1 sinfinэ aid olan "partlaytg vэ yanfirn tэhliikэsi olmayan'' еlеktrik
avadanlrqlarrndan istifadэ olunur;

72.ol9mа tехnikasrnln nаzari оsastnt hansl еlm iiуrаnir?

- Мetrologiya еlmi (yunanсa mеtron-619ii vэ logos-eLm, anlayrq demekdir);

13.Bizim Rеspublikamlzda mеtroloji tоminatrn esaslnl hansr diivlаt qurumu yеrine

yetirir?
- Bizim respublikamtzda mеtroloji tэminatоn эsaslnl АzarЪaуcan Dёvlэt
Standartla;drrma ve Mеtrologiya Mэrkаzi tэgkil еdir;

7 4.B izil<l kоmiyyаt ned ir?

- Fiziki kэmiyyэt эksаr fiziki obyektlэr i'igiin kеyfiyyэtсэ timumi, kэmiyyэtсэ isэ hэr
bir obyеkt iigtin fэrdi olan xassэdir.

75.Fiziki komiyyetin iilgiisii nоdir?.

- Fiziki kэmiyyэt anlaytgma miivafiq olan xassэnin miiэyyэn obyеktdа kэmiyyэtсe
miqdarrdrr;

76.Fizil<l kamiyyet gkalasl (аtшcа $kаlаc- pillakan) yaratmaq iigiin no lazrmdrr?

- Fiziki kэmiyyэt ;kalasr уaratmaqi.igiin ardrсtl natural stradan mi.ixtэlif o19ti1ii bir
nе9э fiziki kэmiyyэt segilir;

77 . Fizil<l kemiyyоtin vahidi nоdir?

- Fiziki kэmiyyэtin vahidi elэ fiziki kэmiyyэtdir ki, onun эdэdi qiymэti vahide
bэrabэr hеsab еdilir;

78. olqii vahidlаri bеynоlxalq vahidler sistеminо giirа negа yere btiliiniir?
-Beynэlxalq vahidlэr sistеminэ gёre esas' эlavэ vэ torэmэ vahidlerinэ aynlш;

79.ol9ii nаdir?
RBэkirov-2016
z9.olgti nаdir?
orqu rrrti"yy".' iilgi.ilii fizikikэmiyyetiуaratmaq tigi.in tэyin еdilmi$
б19mэ

vasitэsidir;

. olgma сihazr nаdir?

- oi;;. cthaztmi'iqahidэginin bilavasitэ qэbu1 еdэ bi1diyi formada ёlqmэ-
informasiya siqnalt yaradan olgmэ vasitэsidir;

-^- Nе9а
81. сiir iilgme сihazr var?
yеrindэ sэrt
оid'" e ciha)Iarr tэtbiq еdilmэ xarakterinэ gorэ g6vdаsi я.ural{rrma
bэrkidilmэk i.igiin uylunlaqdrrrlmrg stasionar vэ govdэsi sэrt bэrkidilmэk
i'igiin
uysunla;dtnlmamrq daqrnan c\haz|ara dеyilir;

--- i99i iilgme vasitаsi nаdir?

82.
оii,i uuьiсi"i" oti.iri.ilmэsi ilэ эlaqedar olmayan Olgmэlэr iigi.in istifadэ qdila'n
vasitэdir;

83.Niimunevi iilgmо vasitоsi nedir?

- Ni.imunэvi о19Ьэ vasitэsi _ olgme vasitэlэrinin ( hэm iqgi, hэm dа dэqiqliyi daW9az
tэsdiq
niimunэvi olqmэ vasitэlэrinin)yoxlanmasli.igi.in хidmэt еdэn vэ ntimunэvi
еdilmiq olgi.i, olgmэ cihaztvэ 6l9mэ gеviriсisidir;

84.Еtalon iilgii сihazl nоdir?

- Еtalon о19u оihazr vasitэsilэ ni.imunаvi сihazlar yохlantlrr;

85.Miiqayiseli
-] аl ilо aparrlan сihazlar hanstdlr?
бlqiii.n к"miyyэtin о19ti vahidi ilэ mtiqayisэsi эl ilэ aparatgr tэrэfindэn apartltr,
mэsэlэn tэrэzidэ gэkmэk, mеtrlэ б19mэk ve s'

-'-Ъ]Etlr* сihaz hansrdlr?

86.Gбstoriсi
kэmiyyэtin qiуmэti gkalada эqrэbin vasitэsilэ g6stэrilir vэ yaxud rэqэm
qэklindэ qeyd olunur.

87.Cоmlаyiсi сihazlar hansrdrr?

- Miiэyyen vaxt erzinde olgi'ilэn kэmiyyэtin сэmini gбstэrir.

--
88.Yazrсl сihazlar hansrdlr?
qеyd
-оrEti1эn kэmiyyэtin qiymэti avtomatik olaraq diaqram ka{lztiizэrindэ
olunur.

-
89.Siqnalvеriсi сihazlar hansrdlr?
siqnal
- dйu1эn kэmiyyэt tэlэb еdilэn qiymэtэ gatdrqda iqrq ve ya sэs vasitesilэ
vеr1r

RBэkirov-2016
 1) Si'irэt saysaсlarr
2) Hэсm saysaсlarr
3) Cэm sayfiaоlarr

9L. Sоrf iilgаn сihazlarr iilgma сihazlarlna giira nege qrupa biilmak olar?
l) dэyigэn tezуiq|er dtiggtisiinэ gorэ sэrfolgenlэr
2) sabit tэzyiqler di.iggi.isi.inэ gorэ sэrfolgэnlэr
3) Stirэt _ gorэ sэrgolgэnlэr
4) dэyigэn seviyyэsinэ gorэ serfolgэnlэr
5) elеktromaqnit, ultrasэs, radioaktiv vэ s. sэrfolgэnlэr

92. Tеxnikada normal gerait naya deyilir?

_ temperatur tn:200С; tэzуiЧ Pn: P" (760 mm сivэ siitunu) vэ nisbi nemlik ry-_0

qэbul еdilir.

93.Teryiq neyо dеyilir?

- vaьiс di;аn qi'iweyэ dеyilir; (Sэthэ pеrpеndikulyar tэsir еdэn qiiwvэnin
'"ih. sahэsinэ olan nisbэtinэ tezуiqdеyilir)
hэmin sэthin

94.si (si- franslz dilindо Systёme Inteгnational d'Unitёs siiziiniin bag herfleri) vahidlar
sistеminda tаzyiqin iilgii vahidi nоdir?
-Pa

95.Tаryiqin hansr ntivleri var?

- Atmosfеr, mtitlэq, tzaft vэ vakuum;

96.Atmosfеr, baromеtrik tazyiqi nedir?

- Yеr atmosfеrinin hava siltununun ki.itlesi ilэ yaradrlan tэzyiqdir;

'']'t;"h';
97.Miitlaq tоzyiq nodir?
*tt*os.fег '1l" Цs '
*-atu,q, va оrd^,и
'lцЕtaк {' Leaa"ori"' Ь;riт Ьа

98.izafitezуiq nоdir?
-Aparatdakt vэ baromеtrik tэzyiqdэn yuksэk lezуiq;

lgg.Beynоlхalq vahidlоr sisteminda (si) tozуiqvahidi kimi paskal (Pa) nadir?

- Sahаsi 1 m2 olan sэth tizre mtintэzэm pa lanmr$ vэ ona perpеndikulyar istiqamэtde
yonэlmig 1 nyuton (I.{) qiiwэnin yaratdt$ttezуiq qэbul еdilir;

101.Maddаnin srхlrlr nаdir?

RBэkirov-2Ol6
101.Maddоnin srхlrfir nаdir?
- Vahid heсmin ktitlэsi

102.Slxl{rn iilqii vahidi nоdir?

- kq/m1 (q/sm3 )

103.Suуun s.rхlrfir nеgodir?

-1,0 q/sm'

1O4.Havanrn srхhlr nеqedir?

- 1,2g kq/mз

1O5.Danаvar maddаnin heсmi srхlrflr nаdir?

maddэnin
-Vahid hэсmэ yele;miq dэnevar mЪddэnin ki'itlэsidir. Bu gostэriсi dэnavar
(kata|izato-rr, quruduоu silkagellаrin vэ s.) hissэсiklэrinin olgiisiinti xarakterizэ
еdir

10б.Sоrf naya dеyilir?

- Borunun еn kЬsiyindаn vahid zamandakеgэn maddэ miqdarrna

l07.Ilanst sоrf niivlori var?

- Hэсmi, ki'itlэ

108.Hосm sаrfinin iilgii vahidi nadir?

-Hэсmi sэrf: m3lrurr, *'/dэqiqэ, m3/saat vэ ya litr/saat

109. Kiitlа sоrfinin tilgii vahidi nоdir?

-Kiitlэ sэrf: Bq/saat, kql saat, tlsaat
{ф#

110. Хammahn verilmesini haсmi siireti nedir?

_Хammaltn vеrilmэsini hacmi siirati- bir saatda (vahid zamanda) rеaktora
deyilir
xammalm hэсminin, rеaktora doldurulmuqka|a|izatorun hэсminэ nisbэtinэ

-1;Y- xammalш sэrfi, m3/sааt;B- katalizatorun hecmi, m3 '

burada, U- hэсmi si.irэt, sааt

11 1.Tеmpеratur noya dеyilir?

- C i smin q|Zma dэrэсэsini xaraktеrize еdэn fiz\k\ kэmiyyetэ

1l2.Tеmpеratur $kalalarr kimi hansl qkalalardan istifada еdilir?

- Kеlvin, Farangеyt, Rеomyur vэ Sеlsi

113.si vahidlоr sistеminda tеmpеraturun iilqii vahidi nоdir?

- Kеlvin

RBэkirov-2016
 27з
'l5
K
115. Kеlvinin miitleq tеmpеratur 9kalasrndalс har hansr tеmperatur sеlsi
qkalasrndakl tеmpеraturla hansl аlaqasi var?
K_27з,1506 +t0с

1 L6.Tеmpеraturu iilgаn vasitа nоdir?

_ Tеrmomеtr;

1l7.Farngеyt ;kalastnda buzun arimа tеmpеraturu nа qadаrdir?

+ з20С

L18.Rеomyur ;kalastnda buzun оrime tеmpеraturu ne qadоrdir?

ooc

119.Sеlsi gkalasrnda buzun erime tempеraturu na qadardir?

ooc

|2}.Farangеyt ;kalaslnda suyun qaynama tеmpеraturu ne qadоrdir?

+ 2|20С

121. Reomyur ;kalastnda suyun qaynama tеmреraturu no qоderdir?

+ g00c

122.Sеlsi ;kalasr nda suyun qaуnama tеmpеraturu nc qоderdir?

+ 1000c

l23.Qatrlrlln iilgii vahidi 1 PPM (propromillе) nеga faizo bоraberdir?

- 0,0001%

124.Prosеslar hansr qruplara biiliiniir?

_Kiitlоdэyigmэ, kimyэvi, istilikdeyigmэ, mеxaniki, hidromеxaniki

L25.Kiitlаdeyi;mа prosеslоrо hanst prosеslar aiddir?

-Rеktifikasiya, absorbsiya, adsorbsiya

126.Kimyovi proseslerо hansr prosеslor aiddir?

-Prosеs zamanl terkib vэ forma dэyigir

|27 .Fizil<l rosеslоra hanst p rosеslаr aiddir?

p
-Prosеs ZamanItэrkib dэyiqmir, forma dэyigir

128.Mехaniki prosеslоrо hansl prosеslar aiddir?

-Хrrdalama, sэpэlэmэ, bэrk maddэlэrin qarrgdrrnasl

RBэkirov-20l6
l2g.Katalizator nodi r?
- Rеaksiyada igtirak etmedэn rеaksiyanrn siirэtini
arttran maddэ

130.Inisiator nadir?
iqtirak
-Rеaksiyantn ba$lanmaslnln siirэtini arttran vэ hэmin rеaksiyada
edэn maddэ
131.Ingibitor nadir?
-Arzuolunmaz prosеslэrin (polimerlэ$mэ' kоksla$ma vэ s')
qarqrsrш alan
maddэ

132.Hansl hadisayо diffuziya dеyilir?

- Tэmasda olan mi.ixtelif madjэ mоlekullarmrn bir-
birinэ ni'ifuz etmэ hadisэsi

l33.Tеmpеratur artdlqda diffuziya prosеsinin siireti nеса deyi$ir?

- Arttr

134.Hansr maddаlоrda diffuziya prosеsi daha siiratli kеgir?

-Qazlarda

135.Absorbsiya prosеsi nаdir?

-Mayе tэiэfindэn qaz|artn(vэ ya mayеlэгin) udulmast prosеsi

L3б.Absorbsiya prosеsinda nеgo faza i;tirak еdir va onlar hansllardrr?

- iкi; Maye Уa qazfaza|art

no baq
l37.Tozуiq agafr va tеmpеratur yiiksak olduqda absorbsiуazaman|
vеrir?
-Udulan qazrn miqdarr azalr

138.Doymuq absorbentdаn udulan maddаlerin dеsorbsiyasr

nayin vasitоsilа
apanhr?
-Su buxarl vэ ya baqqa istilikdaqryrсtlar vasitэsi i}э qrzdrrmaq i|э

139.Adsorbsiya рrosesi nоdir?

- Qazlarrn bэrk maddаlэr tэrэfindэn udulmasr

l40.Adsorbsiya prosеsi hansr qаraitdа aparrhr?

- Yuxan tэzyiqde vэ aga$t tеmperaturda

141. Absorbsiya prosеsi hanst aparatda aparlhr?

-Absorbеrde

l42.Хеmosorbsiya prosеsi nаdir ?

- Absorbsiуa zamanr kimyэvi rеaksiya ba; vеrэrsэ
RBэkirov-20l6
143.Doldurma tipli absorbеrlоrdо lay qatr na ilа doldurulur?
-Raqiq hэlqэsi vэ ya bagqa tipli doldurma tipi

144.Ra9iq halqaleri hansr matеrialdan hazrrlanlr?

-Saxsrdan

l45.Dеsorbsiya prosеsi nаdir?

-Adsorbsiya vэ absorbsiya prosеsinrn эksi

146.Dеsorbsiya prosеsi hansr рerаitde aparrlrr?

- Yi.iksэk tempеraturda vэ a;asr tezуiqde

147.Hansr prosеso qurutma dеyilir?

-Bэrk vэ ya mayе matеriallardan nэmliyin buxarlandrrma vэ ya
grxartlmast

148.Hansr prosrse kristalla;drrma dеyilir?

-Maddэnin mayе halrndan bэrk, kristal halrna kegmэsi

149. Rеktifikasiya prosеsi nоdir ?

-Binar qarrgrqlarrn goxdэfэli buxarlandrma vэ kondеnsle;mэsi ilэ qaynama
tеmp еratu r|ar tna gёrэ b ir-b irindэn aynlmast pro se si
1S0.Rеktifikasiya kalonu nеga biilmedan ibarоtdir va hansrlardlr?
- Uq. Buxarlandrrtсr, qidalandrnсt, qattlagdшrсt

151.Rеktifikasiya kalonunda hansl prosеs ba; vеrir?

- Ki.itledэyiqmэ

l52.Rеktifikasiya kalonu nego сiir оlur?

- iki сtir- sadэ vэ mi.irэkkэb

1S3.Rеktifikasiya kalonuna flеqma ne maqsedlа vеrilir?

-Kalonun yuхarl hissesindэ tempеraturu saxlamaq vэ distillatin tэmizliyinэ nail
olmaq i.igi.in

1S4.Rеktifikasiya kalonunda fleqma аdadi neсo miiayyаnla;dirilir?

- Flеqmanrn miqdarrnrn distillatrn miqdaflna nisbэtinэ gorэ

155. Kalondalс bogqablarrn esas rolu nоdir?

-Kalonun igэrisindэ hэrэkэt еdэn mayе kiitlэsi ilэ buxarlar arastnda sж tэmast
tэmin еtmэk iigiin

156.Bo9qablarrn niivlоri hansrlardrr?

- Girdэ kalpagoklu, klapanlr, S-gэkilli, Tor-;эkilli

RBэkirov-2016
 ayrrlan mаhsul nесe adlanrr?
1S7.Rеktifikasiya kalonunun yuхan hissesindan
-Distillat
hansr komponеntla zonginlа$ir?
1S8.Rеktifikasiya prosеsi zamanl buхar fazast
- Algaqqayrlaуan
hansl komponentle zоnginla9ir?
L59.Rеktifikasiya рrosеsi zaman|mayе fazasl
- Yiiksэkqaynayan

бO.Rеktifikasiya kalo nunun h ii nd ii rliiyii hansr amillerden asllrdlr?

i
L
-Bogqablann sayrndan vэ boqqablar asrndakt mэsafэdэn

61.A+B+C kompоnеntlоrini aуlrmaq iiqiin

rektifikasiya kalonlarrnrn sayr
1

nе9аdir?
_ iki эdэd (n-1)

|62. ayl rmaq iigiin rеktifikasiya kalonlarrnln

^+Bkomponentlarini
sayr nеgedir?
_ Bir эdэd (n-1)

163.$оkildа gtistоrilan bo;qa b hanst

It

ro' !\

Novgэkilli bogqablar

164.$ akildа gбstаrilоn bo;qab hansr niive aiddir?

Girdэ kalpagoklu boqqablar

ne dеyilir?
165.Мaddаnin maуe halrndan buхar halrna kеgmоsine
RBэkirov_2016
L85.Kondеnsatorun tayinatl nadir?
- Buxar halrnda olanfazalrarm soyl,ldulub kondеnsat halrna salшmastnr tэmin еdir

186.Qrzdlrlсlnln taуinatr nedir?

- osas meqsэdi soyuq maddэnr qrzdrrmaq hеsab olunur

187.$akilda giistarilon istilikdаyi;diriсi soуuduсu agеntin herakatina giire hansl

nфve aiddir?
Ar*Н*:iша

.$qtlисlr Р
€{€tr

ikigеdiq1i

188.$аkilde gбstarilоn istilikdayiqdiriсi soyuduсu agеntin hаrekatine giire hansr

nфve aiddir?
.l

цg€ЙI

Dсirdgеdiqli

189.Qеyri_ miiteherrik gabakаli istilikdоуiqdiriсilerin tayinatl nаdir?

- Bu tip istilikdэyigdiriсilэr govdэ ilэ boruсuqlarrn sэthi i.izэrindэ tеmpеratur fэrqi
oC-
40-50 dэn gox olmayan hallarda iqlэdilir

1 90.Kompеnsatorlu qеуri- miitahorrik ;ebekoli istilikdоyi;diriсilаrin

tayinatl nаdir?
oC
- Bu aparatlar tеmpеratur fэrqi 100-120 olan hallarda istifadэ olunur

191.Miitaharrik ;аbakeli (iizan ba;lrqlr) istilikdayiqdiriсilarin tаyinatr nadir?

-Bu aparatlar tеmpеratur ferqindэ уaranangэrginlik az olduflundan, kimya
sэnayеsindэ gеniq istifadэ olunur О

192.Baromеtrik kondеnsatorun toyinatr nedir?

-Vakuum tezуiq altrnda prosеs aparrldrqda baromеtrik kondеnsatorlardan
istifadэ olunur

193. Hava soyuduсusunda mоhsulu hansr tеmpеratura qadar soyutmaq olar?

-Soyutmada atmosfеr havast istifadэ olundufiundan эtraf mrihiittin
RBэkirov-20l6
 tеmpеraturuna qэdэr

194. Soyuduсu qiillenin (Qradirnilerin) taуinatr nadir?

- Dovri su ilэ soyudulan tехnoloji prosеslэrde istifadэ nэtiсэsindэ qrzmrg isti
suyu ibtidai tеmpеratura qedэr soyutmaq iigiin

L95. Nasos nа iigiindiir?

- Nasos mayеni bir yеrdэn digэr yеrэ nэql olunmasrna xidmэt еdэn qur$udur.

196. Mayеlаrin nеga hereket rеjimi var va onlar hanstlardlr?

- iki rеjimi var: laminar ve turbulеnt

l97.Laminar rеjimdo mayеlorin hаrаkoti nесe olur?

-Мaуе hissэсiklэri qarr;mayaraqaуr1,- aуn qal|arla hэrэkэt еdir.

198.Turbulеnt rеjimda mаyelаrin herаketi nеса olur?

- Mayе hissэсiklэri qarrqaraq mtirэkkэb trayеktoriyalr aхrnla hэrэkаt еdir.

199.Nasosun iq prinsipindan vа tayinatlndan astlt olmayaraq onun

igini хaraktеrizа еdan asas paramеtrler hansrlardrr?
- Vеrim, tezуiq, basqr, giiс

200.Nasosun girigi biiуiik olur, yoхsa grхrqr?

- Qжrq kigik, giriq b6ytik

201.Nasosun valrna buruсu momеnti iitiirmаk iigiin nа qura$dlrllrr?

- Yanmmufta birlэqmаsi

202.Nasosun yarlmmuftalarlnrn birlegmesi tzerinde ne quragdlrlhr?

- Qoruyuсu mеtal orttik

203.Nasosun kаrtеrine tiikiilen yalrn meqsedi nedir?

-Yastrqlarr уallamaq

204.A;aфd akr e hansr ti nasoslardur?

I-fiCг tipli gox bloklu (iqgi tэkэrli) mэrkэzdэn qagma nasoslarr

RBэkirov-20l6
166.Kondеnsasiya nаdir?
- istilik ayrrlmaqla maddэnin buxar vэ ya qazha|ndan maye haltna
kеgmэsidir

1б7.Buxartn amаla gаlmоsi nеge сiir olur vа hansrlarrdrr?

- iki сt'ir: Buхarlanma vэ qaynama

1б8.Rеktifikasiya kalonunun аsas iqgi paramеtrlori hansrlardrr?

-Tezуiq, sistemdэki tempеratur, fleqma эdэdi vэ kontakt mэrhэlэlэrinin sayt

169.Rеktifikasiya kalonunda hansl mаhsullar vakuum taтуiq altrnda ayrlhr?

-Yi.iksek tеmpеraturda qaynayan (vо ya tеmpеratur tаsirindэn tэrkit dэyigmesinэ
meruz qalan) mэhsullar

l7Q.Rеktifikasiya kalonunda hansl mоhsullar yfiksck tоz;iq altrnda ayrillr?

oC
-0 tеmpеraturdan aqas1 qaynayan vэ adi ;эraitdо qazha|tnda olan mэhsullar

171.Rеktifikasiya kalonu quruluрuna gtira nесa apara

- $aquli silindrik, daxili tэrtibatr olan aparatdrr

172. Rеktifikasiyka qurfiusuna hansl aparatlar daхildir?

-Rektifikasiya kalоnu, dеfleqmator, kondеnsator- soyuduсu, qtzdrrrсr (ilkin
хammalm), qaynadrсr, distillat qэbul еdiсi (tutum), kub qalr$t tutumu vэ mayeni
nэql еtdirmek iigtin nasos

173.Dеflеqmatorun rektifikasiya prosesindо rolu nadir?

-Kalona nasossuz fleqma vermэk tigiin

174.istilikdаyiqdiriсilоrda hansr рrosеsler baq vеrir?

- istilik miibadilэsi gеdir; tеmperaturu ytiksэk olan isti maddэ oz istiliyini vеrir,
tеmperafuru aqasr olan soyuq maddэ isэ istiliyi mэnimseyir

l75.istiliyi titiirme iisuluna giire istilikdоyi;diriсi aparatlar nеga niiv olur

ve onlar hansrlardlr?
- 2 nov: qan$ma istilikdэyiqdiriсileri, sэth istilikdэyiqdiriсilэri

17б.Qarrqma istilikdоyiqdiriсilerinin tаyinatr nadir?

istilik miibadilэsi iki maddэnin bilavasitэ qarl$masl nэtiсэsindэ ba; vеrir

177.Soth istilikdayi;diriсilоrinin tayinatr nodir?

- istilik bir maddэdэn baqqa maddэyэ mеtal (vэ ya) divann tэqkil еtdiyi sэthdэn
oturulur

RBэkiгov-20l6
L78.istеhsalatda on 9.,х hansr istilikdаyi;diriсilardan istifado olunur?
- Sэth istilikdэyigdiriсi aparat|ard

179.Soyuduсularrn taуinatr nadir?

- isii maddэlэrin mi'iэyyэn temperaturadэk soyumaslnt
tэmin еdir'

l8g.Giivdali - borulu tip istilikdayi;diriсiler hansr hissalоrdаn ibaratdir?

- btiyi'ik diamеtrli silindirin igэrisinэ kigik diametrli boruсuqlardan
ibarэt boruсuq dэstэsinin sa|rnmastndan эmэlэ gэ|ir.

181. Soyuduсu agеnt kimi adаten neden istifade olunur?

vэ s')
-Havadan, dо-vш sudan, mayе ammonyakdan (etilеn vэ propilеndэn

182.istilikdayi;diriсilar aшnlartna giiro negо сiir olur?

- iki сtir: Dt'izaxrnlt ve эksaхrnlr olur

183.$akilda gфrdtytntz avadanhlrn adr nadir?

Boru-boru igоrisindэ tipli istidэyiqdiriсi

184.Aqalrdakr раkilda hansr tip istidayigdiriсi gtisterilmigdir?

Lбvhэli blok tipli istilikdэyi;diriсi

RBаkirоv-20l6
205. Markezdаnqagma nasosun plunjеrli nasosdan farqi nedаn
ibaretdir?
-Мэrkэzdэnqagma nasoslardanэqlvэ basqrmэrkэzdэnqagma qtiwэsinin
tэsirindэn уaranff, bu isэ nasosun iqgi gaгхrntn firlanmast hеsabtna baq vеrir.
Plunjеr nasoslart- silindr igэrisindэ pistonun irэli vэ gеri herэkэti ilэ iqgi kamеranln
hэсminin dэyiqmesi prinsipi ilэ iglэyir.

20б.lVlarkazdenqagma nasoslarlnrn boru kamarlarinin hаnsl hissasindа oks klаpan

qoyulur?
- Qrхrq borusunda

207.Gnc vahidi 1 at qlwesi nedir?

1 at qtiwэsi: 7з6 Уt: 0,7З6 kУt

208. $ekilde va сizgilordо giirdiiyiiniiz armaturlartn adl nаdir?

oks klapan ni.imunаlэri

209.Aqa[ldalс ;akildo hansr tip nasosdur?

K tipli mэrkэzdэn qagma nasosu

210. Markаzdanqagma nasosunda i;e qo;ma zamanl giri;-glхrg siуirtmalari

hanst veziyyоtde olur?
-Giriq siyitrtmэsi agrq, 9lх1$ siyirtmэsi bafilr olur

RBэkirov-2O16
211. Aqafirdakl gakildo hanst tip nasosdur?
t2

Lovhэli nasos

2l2.Аsaftrdalо qakildо hansl tip nasosdur?

Porqеnli nasos

2l3.A;a[ldalс ;akildo hansl tip nasosdur?

14

Digli garxh nasos

21 4.Qazla rrn srхrlmasl h an sl aparatda apa rrlrr?

-Komprеssorda

2li.Qaz komprеssorda. slxrlaraq hanst fazaуa kеgir?

- Mayе hala

2|6.Qazlarrn srxrlmasr notiсаsinda tezyiq nесo dayiqir?

- Ytiksэlir

2l7.Teхnoloji rеjim normalart hansr sаnede esasen saхlanlhr?

- Tеxnoloji rеqlamеntэ

RBэkirov_20l6
 218.istеhsal prosеsi nadir?
-Мi.iэyyen edilmi$ nэtiсаni эldа еtmэk tigrin ardtсrl tesirlэrin birlэqmэsidir

219.Teхnologiya nadir?
-Vеrilmiq xammaldan эwэlсedэn mriэyyэn еdilmiq xassэli mэhsulun altnmastna
yсinэldilэn bir stra эmэliyyatlardrr

220. Texnoloji aparat nadir?

-Tехnol oj i pros еslэrin apanlmasl rigrin avadanlrq |ar, Lev azimatl ar vэ
qur$ulardrr

221.Hansr аparata kirnyavi rеaktor deyilir?

- Daxilindэ kimyэvi prosеslэr _ gеvrilmэlэr baq vеrэn aparata
222.iq prinsipinа giira kimyevi rеaktorlar hаnsl niivlarа biiliiniir? ,.,...
- Dсivri, fasilэsiz, kombinэ olunmu;

223. istilik miibadilаsina gtira hаnsl niiv,rеаktorlar уar?

- Adiabatik, izotеrmik, politropik

224.Reaktorlarda bag vеren rеаksiyalarrn. siirаtini arh ran kimyаvi madda

hansldlr?
-Katalizator

225.Hansl prosеsа rеgеnеrasiya prosеsi dеyilir?

=:.
- Техnoloji prosеsdэ istifadэ olunmug maddэlэrin passivlэgmig
xassэlэrini
mtiэyyen iisullarla bэrpa olunub, yеnidэn istifadeyэ yararlr hala salrnmasr

226.Kimуаvi rеaktorlarda bag vеran hidгogеnlagma prosеsi neсa rеaksiyadrr?

-Еkzotегmik

227 .Reaktorlar konstrцktiv хarеktеristikaslna gtiгa nесa biiliiniirlаr?

-Тutum tipli, kalon tipli, ..Boru boru iginde''

228.Tutum tipli rеаktoг neсa olur?

-Tuшm $ekilli olub, 90х vaХt qanqdrrrсr ilэ tehсiz olunur

229.Kalon tipli rеaktor neсa olurJ

.' -Kalon tipli rеaktorlar эsasэn fasilэsiz i;lэyэn iki vэ ya iig fazah sistеmlэrdэ
istifadэ olunur.

230.Diivrii i$layаn rеaktorlаrda hаnsl alavа kiimakgi amаIiyyatlаr yеrina

yеtirilir?
- rеaktorlann yriklэnmэsi, mэhsulun bogaldtlmast, rеaktorun tэmizlэnmэsi

RBэkrrov_20l6
231.Fаsilаsiz iglayаn rеаktor аsas hansl giistаriсilэrina giire хaraktеrize olunur?
- Prosеs Zamanl komэkgi эmэliyyatlar olmadr$r iigiin bu tip rеaktorlar ytiksэk
mэhsuldarlrgr ile

232.Reaktorlarda hansl qarrgdtrma iisullarr miivсuddur?

- Мехaniki, dovrеtmэ ilэ , barbatajla.

233. Meхaniki qarrqdrrma neса aparrlrr?

-Меxaniki qangdrrma mayе miihitdэ qangdшrсr qurulug vasitэsi ile apanlш

234.Diivrеtmа ilа qarlgdlrma nесa aparrlrr?

- Dсivrеtmа ile qarr;drгma, boytik si.irэtli hэrэkэtlа nasosla apanlrr.

235.Barbаtajlа qarr;drrma nесa aparlhr?

- Barbatajla qarrgdrrrna prosеsi tэsirsiz qaАa:vэ'-уa qazqekilli maddэni mayedэn
kеEirmэk ilэ apanlrr.

23б.Dtivrlar saytna giira qarr;drrrсllar nе9а сiir?

- Dбvrlэr saylna gоrа qarrgdrnсrlar yava$ vэ iti gеdigli'olur.

237 .Y avag gеdiрli qarrgdrrlсrlarа hansrlar aiddir?

-Srirэti эn Eoxu 80_100 dovr/ dэq olan ki.irэkli, govdэli, lovbэr qэkilli

23s.iti gеdiqlilerа qarrgdrrrсrlarа hаnsrlar aiddir?,

-Тurbinli vэ pэrli qanqdrnсrlar

239.Qaгrgdlrmantn asаs mаqsedi nadir?

- Qarrqdrnlan mtihitdэ tеmpеratur vо maddэlэr bэrabэr paylanrr.

240.idеal rеаktorlartn modеllаri hansrlаrdrr?

- idеal qan;drrma modеli vэ idеal glxarтna modеli

241.Rеaksiya qarrgrfltnln faza tаrkibina giirа rеaktorlar nеga yеra biiltiniir ?

- Homogеn vэ hеtеrogеn

242.Rеaksiya qarr;rfrnln faza tаrkibina giira homogen геaktor nаdir?

-Kimyэvi gеvrilmэlэr bir fazah sistEmdэ apanlrr

243.Rеaksiya qarr;rfrnrn faza tаrkibina giirа hеtоrеgеn rеaktоr hansrdrr?

-Kimyэvi gеvrilmэlэr goхfazah fazah sistеmdэ aparrlrr

2 44.T utum tipli rеaktоrlard a isilikdayi;mа prosеsi hanst qurulu;larla

apanlrr?
-Aparata qura;drrrlan koynэk vЭ ya ilanvan boru ilэ

RBэkiror -20l 6
245.Tutum tipli rеaktorlarda istilikdаyigme prosеsini aparmaq iigiin hansl
boruyabanzor quruluglardan istifadа еdilir?
-Boru, yarrmboru, qvеllеr, buсaqlrq

246.Tutum tipli rеaktorlarda isilikdeyiqmo prosеsi aparrlan kiiуnоk hansl

q u ru luqla rla haztrla nrr?
-Qaynaq olunan vэ sсikiilэ bilэn

247.Istilik miibadilоsinа giirа hansr niiv rеaktorlar var?

- Adiabatik, izotеrmik, politropik

248.Miiхtаlif magrn ve aparatlarda firlanan hisselarde kiplik yaratmaq iigiin

nadаn istifadа olunur?
-Kipkэс1эrdэn

249. Kiplaрdiriсi tжaсlar аsasen hansl teleblari iidamаlidir?

-Kiplэgdiriсi tжaсlar еlastik, istiliyэ vэ kimyevi tэsirlэrэ davamlr olmalrdrr

250.Quru kipkaс ttхaсlarr siirtiinmedan qlzlb kеyfiyyatini itirmemоk iigiin hanst

maddalarlа hopdurulur?
-Kipkэсlэr уaplarla vэ ya baqqa mayеlаrlэ hopdurulur

251.Kimya sanayеsindа hansl kiplо;dirmodan gеni9 istifada olunur?

-Kimya sэnayеsindэ kipkэс (salnik) vэ qapalr (torsеvoy) kiplэqdirmэden gеni;
istifadэ olunur.

252.Kipkaс doldurma kimi goх vaхt hansr matеriallardan istifade еdilir?

-Pambrq-kaltz, sintеtik vэ azbеst matеriallardan istifadэ еdilir.

253. Kipkeсi slхan qiiwo ne iigiin minimal olmahdlr ?

-siirttinmэyэ sэrf olunan gic az olsun

254. $ekilde giistarilаn сizgideki nedir?

Yum;aq kipkэ с matеrial mrn kiplэ q diri сidэ gсirtiniiqti

255.Skrubbеr nоdir?
-Qazlarrn tэrkibindэ olan ltizumsuz kimyэvi vэ tехniki qarrgrqlan tэmizlэmэk iigiin
istifadэ olunan aparat
RBэkirov-2Ol6
25б.Sеparator nedir?
- Qazlan mayеlэrdэn aylпnaq mэqsэdi ilэ istifadэ olunan aparat

257.Havanrn gеh niiqtаsi nadir?

_Havantn nisbi nэmliyinin hеsabma soyudularkэn, nэmliyin hamar sэth
iizэrindэ 5еhe gеvrilmэ tеmpеraturudur

258.Hava quruduсularrn rеgеnеrasiуasr nесo aparllrr?

- 250 oC t.*p"tatlraqэdэr qrzdrrrlmrg hava vasitэsi ilэ 3 saat iiflirmэklэ

259.Еjеktor nаdir?
-Kinеtik enеrjisini bir mtihitdоn, yi.iksek siirэtlэ hэrэkэt еdэn baqqa miihitэ
oti.iriilmэsi i.igiin qurfludur

2бO.$оkildо giisterilan сizgidaki aparat hansrdlr?

Еjеktor

261.Kimya senayеsindo еjеktor hansr meqsed iigiin istifadа olunur?

-Qarrqdrrrсl vэ axrn tipli vakuum nasoslarr kimi

2б2.$ekilde giistаrilаn hansr aparatdrr?

т*Nnlxl**tт}i$ q€}z
/t

{*_
,*"-***-
ъ .*-
-.r*-

{fea
t*rnid*mауа

lйё{8nflti
qanglqlхr

Siklon

RBэkirov-20l6
2б3.$okildа giistarilаn hansr aparatdlr?

t FilIir.rl

Dovri.i iglэyэn vakuum-siizgэс

2б4.$akilde giistаrilаn hansl aparatdlr?

Fasilэsiz i;lэyэn vakuum_si.izgэс

2б5.Siizgaсdа no qadar vakuum teтуiq saxlanllrr?

_ Stizgeсde З20-З50 mm civa sijtununа bэraber vakuum tezуtqsaxlantlш

26б.$аkilda giistаrilan сizgidа boru kemаrlоrini birlоqdirmаk iigiin hansr

alaqаlаndirmо niivii giistarilmiqdir?
"t

{}

Flans birlэ;dirmэsi

RBэkirov-20l6
267.$akildo giisterilan сizgidа boru kamarlarini birlаqdirmаk iigiin hansr ,
аlaqаlendirma niivii giisterilmiqdir?
f у#

Yiv birlэqdirmэsi

268.Flans birlo;mаsinde hanst birlaqdiriсi komplеktden istifadа olunur?

-Sanсaq, bolt, qayka ve gayba

269.Flans birlаqmesinda kiplik nо ilа tаmin olunur?

- araqatt (paranit, ftoroplast, mеtalik vэ s.) ilэ

270.D6vrii su hanst meqsed iiqiin istifadо olunur?

- Dсivrii su soyuduсu agеnt kimi istifadэ olunur;

271^.Yeni diivrii su sistеmi qurlusunun (26 saylr sех) layihо giiсti ne qederdir?
21000 mslsaat

272.D6vrii su sistеmi qurflusunda suyu tехnoloji qurlulardan dtivr

еtdirmak iigiin negа nasos qura;drrrlmr;drr?
-Mаhsuldarlr$r 7000 m3lsaatoIan4 аdэd dсivrti su nasosu

27 3.Y anllnsiindii rmа sistеminа s u ha radan vеrilir?

-Yanfirn zamanц suvarrna kimi 12 Ьar teryiqdэ dсivrii su sistеmindэn su
vеri1ir

274.Soуud_ulmuq diiz axrnh diivrii suyun tеmpеraturu no qаderdir?

UC
28,0

27S.Texnoloji qurfludan qaуrdan аks aхrnlr diivrii suуun tеmpеraturu nа

qadardir?
0С
40,6

276.Soyudulmu9 diiz aхlnh diivrii su хаttindo tozуiq ne qederdir?

6,2 Ъar

277.Эl{S aхrnh diivrii su xattinda qalrq tezуiq ne qodardir?

|,2Ъar

RBэkirov-2016
278.Diivrii su sistеminin miiхtalif iri dispеrsli vо asrlqan qan;lqlardan
tamizlоnmesi iigiin hanst prosеslarden istifado еdilir?
- Qokdtirmэ, stizme, durdirulagdrrma

279.D6vrii su sistеmindа korroziyanln' bеtonun dafllmasrnrn qar$rsrnrn

alrnmasr iigiin diivrii suya no аlavо olunur?
ingibitor (- NALCO зDT227С)

280.Diivrii su miihiitiinde pH seviyyаsini tenzimlamak iigiin nо alave еdilir?

- 98%-Ii sulfat turqusu

281'.Suyun tаrkibindo bioloji girklenmanin qarElslnln alrnmasr (antisеptik)

iigiin naden istifadо olunur?
-12%-l\ natrium hipoxlorid

282.Diivrii su sistеmindа su itkisi hanst sebebdаn baq verir?

-Uflirmэ vэ buxarlanma

283.Diivrii su sistеmindа su itkisi nесa bоrpa olunur?

-Cеyranbatan suyu эlavэ еtmэklэ

284.Quru qaz terkibindа olan kiikiidlii birlogmelerin va kаrbon qazrnrn

tаmizlenmаsi nа сiir aparrlrr?
- Qэlэvi ilэ yuyulur

285.8-l5o^-li natrium qelоvi mоhlulu qatrhlr nrgа faiz olan qalevidоn

hazrrlanrr ?
420h

28б.Istiliyin ayrrlmasr ilо aparrlan rеaksiyaya .............. rеaksiya dеyilir.

Еkzotеrmik

287.istiliyin udulmasl ila aparllan rеaksiyaya .............. rеaksiya dеyilir

Еndotеrmik

288.Sabit tеmpеraturda gеden prosеsler prosеslаr adlanrr.

-izotеrm

289. Sabit taryiqde gеdоn prosеsler prosеslar adlanlr.

-Izobar

290.Sabit haсmde gеdаn prosеsler prosеslоr adlanlr.

- izoхor

RBэkirov-2016
291.Mahlullarda hidrogеn giisteriсisi hansr i;ara ile gtistorilir?
pH

292.$akildа giirdiiуiiniiz boru kemari armaturlarln adl nodir?

Tэnzimleyiсi klapanlar

293.Tехnoloji rеjim pozuntusu istеhsalatda hansr fesadlara gotiro bilаr?

- Qezaуa, mэhsul itgisinэ, kеyfiyэtsiz mэhsul almmastna

294.Texnoloji rеjim normalarr hansl sonаda osasen saхlanrlrr?

- Tеxnoloji rеqlamеntэ

295.Tехnoloji rejim pozuntusu istеhsalatda hanst fesadlarа gotire bilаr?

- Qeza, mэhsul itgisi, kеyfiyetsiz mэhsul almmasma;

296.F,lеktrik еnеrjisi 5 - 10 saat olmadlqda ne еtmаli?

- Еlеktrik еnеrjisi 5 - 10 saat olmadrqda azot qazlndan istifadэ еdэrэk mэhsullar
si stеmdэn anbar a boqaldrlrr;

297. Noс A haYasl olmadrqda na ba; vеrir?

vо
- ikinсi cihaz\arn эqrаblэri "slfra'' di'igiir, biiti.in
6'нA'' tipli tэnzimleyiсi klapanlar
ba$lanrr, 6сHB'' tipli btitiin klapanlar isэ agrlrr;

298. Mayе mehsullarrnln gekisinin tаyini;

Dэmir yol gэniniлtipi -62
Doldurulan mayеnin htindiirltiyti - 27 | sm; Uy$un hэсmi -69,|З5 mз;
Srх1r[r- 0,690 q/smз olarsa miqdarrnr tap:lr.?
Мэhsulun gаkisi: 69,|з5 x 0,690: 47,70з ton olar.

299.ЕP- 300 istеhsalatr nеgonсi ilda istismara vеrilmi;dir ?

- 1988-сi il;

300.Еtilеn-Propilеn qurlusunda istеhsal olunan оsas mahsullar hansllardrr?

- Еtilеn, propilеn;

RBэkirov-2Ol6
301.Еtilеn-propilеn qurfiusunun еtilеnо giire mahsuldarhll naqadardir?
- 260 min ton/il;

302.Etilеn_propilеn qurflusunun propilena giirа mahsuldarlrfir neqedаrdir?

- 1з6 min torr/il;

303.'' Polimir-120'' istеhsalatr nеgоnсi ildо istismara vеrilmi9dir ?

- 1988-сi il;

304.''Polimir-120'' istеhsalatlnrn laуiho giiсii neqadаrdir?

- L20 min ton/il;

305. Buхar Gеnеrator Komplеksinin istismara nеgаnсi ildа vеrilmi;dir?

- 2001-сi il;

30б. Buхar Gеnеrator Komplеksi 66ЕP'' istеhsalatrnr hansr tozуiq buхarla tаmin
еdir?
- 1,6 MPa, 1lМPa;

307. Buхar Gеnеrator Komplеksinin еlеktrik еnеrjisino giire mehsuldarlrflr ne

qederdir?
- З2УГ/tlsaat'

308.Buхar Gеnеrator Кomplеksinin buхara giirо mahsuldarhfr nа qаdordir?

- 480 ton/saat;

RBэkirov_2Ol6
1.1 ton еtilеn vо propilеn istеhsah iigiin хammahn (ilkin еmal bеnzini + Cз va Cд
fraksiуasrnln (LPG) + quru qaz) serf normasl na qederdir ?
- 2,з4 ton/ton;

2.Piroliz prosеsi iigiin asas хammаl kimi nа istifade olunur? ]

-itкin еmal bеnziniin, stabil qazbenztniin, C3-Ca fraksiyaslnln (LPG) miiэyyэn

nisbэtdэ qarr;rsrndan istifadа olunur;

3. Piroliz prosеsi nаdir?

- Hava daхil olmadan i.izvi birlэqmэlэrin ytiksоk tеmpеraturda tеrmiki pargalanmasr;

4.Piroliz prosеsi hansr tехnoloji aparatlarda aparlhr?

- Piroliz sobalarrnda;

S.Piroliz sobasl gamlara giirо nесo adlanrr?

-Alovsuz yanma sobast;

б. Piroliz sobasrna хammalrnrn tаrkibinа vеrilen durula9drrrсl su buxarrn

prosеsdaki rolu nedir?
- Хammalrn parsial tэzyiqini agasr saltr vэ hэсmi siirаti tэnzimlэyir;

7.Piroliz sobasrndа nеga adad qam olmahdrr ?

- 150 эded (70+80 эdаd)

в.itкn еmal bеnzinin qaynama tеmpеraturu nеgedir?

- 30-190 "c

g.ilкn еmаl bеnzini hansl tеmpеraturda piroliz sobalarlna vеrilir?

- 70-t200С;

1'O.Еtan hansr tеmpеraturda piroliz sobasrna vеrilir?

0c;
- 40-g0

11.с3-с4 fraksiyasl hansr tеmpеraturda piroliz sobas1na vеrilir?

- 20- 40 0С;

|2.Benzinin piroliz sobalarrndа nrga aхlnda рiroliz prosеsi aparllrr?

-Hэr birinin mэhsuldarlrlr 3,5+5,0 torr/saat olan dord axrnla;
(сэmi: |4,0+ 20,0 ton/saat);

RBэkirov-2016
13. Durulaqdrrrсl su buxar хammalrn (IЕB) geki miqdarlnln nega o/o- ni tegkil еdir?
- Sobalarm hэr axlnlna xammalm gэki mtiqdarrntn 50+600/o miqdarrnda durlagdrrrсr
su buxar vеrilir;

14.Piroliz sobalarr hansr hissalardоn ibaratdir?

- Konvеksiya vэ radiant hissэlэrindэn

L5.Хammal sobanln konvеnsiya hissоsinde nеge darасaye kimi qtzlr?

oC
- 600 tеmpеtatlra qэdэr;

t6.itкin еmal bеnzinin piroliz prosеsi hansr tеmpеraturda aparllrr?

0С;
- 810+850

l7.Ilkin еmal bеnzinin rеaksiya zonasrnda olmasrnln hеsabr vaхtl nrga saniyedir?
- 0,5 saniyэ;

18.Еtan pirolizi sobasrnda хammal nеqe aхtnla daхil olur?

_ Her birinin mэhsuldarItpl2,З:3,З ton/saat olan dord axrnla;

(соmi: 9,2:IЗ,2 ton/saat);

19. Еtan pirolizi sobasrna durulagdlrlсl su buхarr хammalrn geki miqdarrnrn nеge
"/o- ni teqkil еdir?
_ Sobalarm hэr axlnlna xammalm gэki miqdarlnln 30+ 40 oАmtqdarrnda durulaqdrrrсr
su buxart vеrilir;

20. Еtanrn pirolizi hanst tеmpеraturda aparrlrr?

-820-:855 oC;

2l.Еtan sobasrnda rеaksiya zonasrnda хammahn qalmasl hеsabr vaхtr ne

qadardir?
- 0,7 saniyэ;
fi\т-
22.F-2l sobasrna koks emala gal ine hansr inqibitor vеrilir?
_ DМDS (dimеtil-disu1fid) inqibitorunun hidrotэmizlаnmi; yiingi'il fraksida mаhlulu;

23. Piroliz prosеsi sobanln hansr hissesindo baq vеrir?

- Radiant hissэsindэ

24. TB vazifаsi nadir?

^-lartn
-Ptroqazr soyudur, rеaksiyanl sona gatdrrrr

25. TBA aparatlndan sonra piroqaz hansr tеmpеratura qodor soyuyur?

-Proqaz TBA-ya daxil olaraq onun borularrnm araslna qaУnaуan qidalandrrlсl suyЦn
0с_
buxarlanmasr hеsabt na 3 50-45 0 dаk soyuyur;

RBэkirov-2016
2б. Piroqaz iimumi kollеktora vеrilan aflrr qatran hеsabrna hansr tempеratura
qodar soyudulur?
-N- 01 qan;drrrсrsrnda K-1 kalonunun kubundan dбvr еtdirilen afrtr qэtrantn
0C-
hеsabma 190 dэk soyudulur;

27.Piroliz sobalarlnda tеmpеratur saхlamaq iigiin hansr qazdan istifаdo еdilir?

_ Piroliz sobalarrn da
у anacaq qa^ kimi tэbii qazdan vэ ЕP-3 00 qursusunun
qazaУ:шma sistеmindэn ayrrlan hidrogеn-mеtan fraksiyasrndan istifadэ еdilir;

28. Piroliz hansl halda aparlhr?

- Piroliz
OC-dэn
TBA-dan Sonra tеmpеratur 450
yuхarl o q 0,07 Мpa vэya 0,7 kqq/s-'-du'' yuksэk
olduqda;

29. ilкin еmal bеnzinin ve etanrn pirolizi sobalarrnln ilanvari borularlnda koksun
yandlrrlmasl nесo aparrhr?
_ Ilkin еmal bеnzinin vэ еtantn pirolizi sobalanntn ilanvari sobalarrnda koksun

yandrrrlm ast |2 kqq/sm2 tazуiq\i su buxart 8 kqq/sm2 tezуiq|ihava vеrmэklэ

aparl/гш;

30.Piroliz sobalarlnda yandrrrlan koksdan allnan koks zerrосiklаri harada

tutulur?
- Koks zэrтэсiklэri S-1I+ 22 siklonlarrnda tutшlaraq T-|2+ 22koks tutumlanna
aхrdr1rr;

31.Sobalarda amele gаlon tiistii qazlar hansr tеmpеraturda atmosfеra atlhr?

_Sobalard uуuruninttistii qaz|att sobantn konfеkЪiya hissэsindэn 250 + 300 0C
atmosfеrэ afllrr;

32.Tabla;dtrtсl -buхarlandrrrсr aparatdan doymuq buхar hansr tеmpеraturda

хariс olur?
- З28+ 330 0C;

33. Yiiksek tazyiqli su buхarl sobalardan sonra hansr tеmpегaturda F 10AB

qrzdtrtсl kamеraslna vеrilir?
- t tо + |28 kqq/sm2 tezуiqde ve З45:355
0C
tе еraturda;

34. Yiiksak teryiqli su buхart hara vеrilir?

- F 10 AB kamеrasrndan qurudulub 91Хan ytiksэk /A; M-
tezуtqlrt su buxan N- 1l 1;
M-6 ve P-305 rеaktorunun qtzdшtсlsma vеrilэn su buxar kollеktoruna vеrilir;

35. Hanst buхar "doymuq'' adlanlr?

- Мiiэyyэn tеmpеraturda эn boyiik lэzуiqe vэ srxlrfia malik olan

RBэkirov-2016
36.0r4 Mpa (4 kqq/sm2) tozуiqli su buхarlnln tеmpеraturu ne qedardir?
- 150-170oС

37. lr2 Mpa (12 kqq/sm2) tozуiqli su buхarrnrn tеmpеraturu ne qedоrdir?

- 250-300"c
38. L0,0 Mpa (100 kqq/sm2) tаzyiqli su buxarrnln tеmpеraturu ne qedardir?
- 490-5100c

39.Piroliz sobasr iqa buraхtlarkаn tеmperatur nесo qaldlrrlrr?

_ Sobaya уanacaqqazr qоbul еdib qamlarr yandrrrrlar, sobalarda tеmpеratur ;
oC-
- 300 d"k 2О: З}}Сlsaat;
_ 3000C- dаn 750 oC- d.k 30 +50 0Сlsaatsiirоtlэ qaldrrmaq |azlmd:ш.

40.P_ 4 metan sobasrnda hidrogеn_mеtan fraksiyasl hansl tеmpеratura qadar

qrzdrrlhr?
:5,5 0С-
- 4,0 kqq/sm2 tezуiqvэ 320-: з75 dэk qrzdrrrlrr;

41.Qrzdrrllmщ hidrogеn-mеtan fraksiyasr'hansl maqsad iigiin istifada olunur?

- Komprеssor sеxindэ C-1 quruduсusu vэ qazaУffma sеxindэki С-2; С-З; С-4
quruduсularrnrn rеgеnеrasiya mэqsэdi tigi.in;

42.Piroliz sobastnda rеjim tеmpеraturuna qаder hanst rеjimda iglаyir?

- Piroliz sobastna xammal vеrilmir, su buxart vеrildiyi tigiin "buxar-buxar'' rеjimindэ
iqlэyir;

43.TBA_ nin barabanlarrnda qidalandrrlсr suyun saviyyаsi nа qeder saхlanrhr?

- 50-: 600/o;

44.Soba hansl vaхt iqа hazlr hеsab olunur?

OC-ye
- Sobalarrn axrnlarrnda tеmpеratur 750 gatdrqda soba xammalla iqlэmeyэ
hazt hеsab olunur;

45.Qur[unu igdan saхlamala kim icazo vеrir?

- Qurfru normal olaraq Ba; mtihэndisin sэrэnсamr ile dayandrrtlrr.

46.Qur[u mayе karbohidrogеnlerden nrсo bogaldllrr?

- Sistеmdentezуiqyava$- yavas saatda 20 kqq/sm'9o* olmamaqla bo;aldr|araqmayе
karbohidrоgеnlэrdэn a4ad olunur; ь

47.JVI-| komprеssoru qoza halrnda daуandlqda hansr todbir giiriiliir?

- M-1 komprеssoflJ qezahalrnda dayandrqda biitiin pirolrtz sobalara xammal vеrilmэsi
dayandrrrlrr;

48.Koksun yandrrrlmast ne vaxt baqa gatmlр hеsаb olunur?

- Koks qaz|arndaСОz- nin miqdarr 0,2 heсm Yo-dan aqafir olduqda vэ ilanvari

RBэkirov-20l6
 borularda "kсizэrmэ'' olmadtqda sоbanr koksdan temizlоnmig hеsab еtmэk olar;

49.Piroliz sobalarl bloku (Е-1 sехi) nесa komplеksdir?

- Ptrolriz sobalarr bloku, Е-1 sеxi xtisusi qabaritli neheng tеxnoloji komplеksdir;
<( ( <( << << (< << (< << << <( << Е-2-3 sехi > > )> >> )> )> > >> )> )> >> )> >> >) >) )>

1.Piroqazln soyudulmasr Yо mayе mаhsullar biilmesinin lahiye giiсii nа qedardir?

-Ptroqaza gorэ (K-1 kalonu) 133000 kq/saat;
- Quru qaz 92000 ton/il;
- Эlavamаhsul kimi 0,8 Mpa (8 kqq/sm2)tezуtq\i su buxart;

2.Piroqazln Yа suyun kimyаvi haztrlanmasl btilmаsinde hansr prosеslar aparrhr?

_ istеhsal obyеktindэ hэyata kеgirilэn prosеslэr hэm fiziki, hэm dэ kimyэvi prosеs-

lэrdэn ibarэtdir;

3.K-1 kalonunun teyinatr?

- Piroqazr ilkin frakiyalara, aslr qэtrantn a5rnlmast tiEiin;

4.K-1kalonuna piroqaz hansr tеmpеraturda daxil olur?

0C tеmpеraturda;
- N-01 qarrqdrсrsrndЪ aflrr qэtranla soyudulan piroqaz 190

5.Е_10 sеpеratoruna piroqaz hansr tеmpеraturda daхil olur?

0с
- T-6 soyuduсusunda dсivri su ilэ asrr щtranla soyudu|araq piroqaz4O
tеmpеraturda;

б.Е-5 tutumunun toyinatl?

- Pirokondеnsat vэ tеxnoloji suyun aynlmast i.igi.in;

7.K-| kalonunun tехnoloji rеjimi nесadir?

_ Yuxansrnda tеmpеratura, 95+l08
0C;
0С;
- Kubunda tempеratura, 160-:175
-Tezу\q, эn goхu 0,1 Mpa (1.0 kqq/sm2);

8.T_ 5 hava soyuduсularrndan sonra piroqazln tеmpеraturu ne

- T-5 hava soyuduсularmdan sonra ptroqazntеmpеraturu 50:70

. 9.T_6 diivrti su soyuduсularrndan sonra pir.oqaz hansl tеmpеratura qader

soyudulur?
0C
_ T-6 hava soyuduсulanndan sonra ptroqaz4O tеmpеratura qэdэr soyudulur;

L0.Ppiroqaz hansr tezyiqdo Е-4 sехino daхil olur?

-ri'oqirtеxnoloji vэ pirokondеnsatdan ayrrldan sonra 0,015-:0,045kqq/sm2
'rrсu"
tezу\qde Е-4 sеxindэ Е-11 sеperatoruna daхil olur;

RBekirov-2016
11.K-1 kalonunun kubundan alrr qatran hara vеrilir?
_ K-1 kalonunun kubundan a{t qэtran Е-1a kokstutuсusunu kеgэrэk N-2, N-7

nasoslannrn giri;inэ daxil olur;

12.N_2 nasosu aflr qotranl soyutmaq iigiin hаnsl aparatlara noql еtdirir?
- N-2 nasosu kalonun kubundan xariс olan asrr qэtrant T-|9, Т-7l|,2, T-8 istilikde-
yigdiriсilэrindэn dсivr еtdirilэrаk' onun istiliyinin hеsabina 8 kqq/sm2 ve 4 kqq/sm2
tezуiqli su buxart almrr vэ bir hissэsi artЪaranэql olunur.

13.K-1 kalonu iqо buraхrlanda sistеme na qаbul olunur?

- Kalonu эsaslt tэmirdэn sonra i9э buraхmaq i.igtin zavodun mэhsul ambanndan
oс
285+З60 t.-p"raturda qaуnaуaтqazoуl ftaksiyasr qэbul olunur;

14.Aфr qotrantn istiliyindan hansl maqsod iigiin istifade olunmur?

_ Хammaln qlzdttlmast vэ su buxannrn alrnmast;

l'5.A[lr piroliz qotranrnln kеyfiyyet giisteriсilari nеge saуlr standarhn tоlаblа-

rina uylun olmahdrr?
- з44-2009
^ZS
Lб.Мayе piroliz mehsullarlnln (pirokondеnsatln) kеyfiyyat giistаriсileri nege
sayh standartrn teleblerina uylun olmahdlr?
- 340-2009
^zs
l7.K-zl kalonunda kimyevi girkli sularrn terkibindа olan karbohidrogеnlаr hanst
tеmpеraturda qovulur?
- Kimyэvi girkab sularm tэrkibindэ olan karbohidrogеnlэr K-2I kalonunun kubuna
oC
vеrilэn <iti su buхarшtn> yaratdr$r 100-120 tempеraturda qovularaq, T-5 istidа-
yi ;diri сi lэrdэn эwel, pir o qaz xэff inэ ti fliriiliir;

18.I;lenmi; qelevi, duz mаhlulu K_21 kalonunun kubundan hara naql olunur?
- iglэnmig qэlэvi, duz mэhlulu K-21 kalonunun kubundan N-48 nasosu vasitоsi ilэ
K-26 kalonuna hava ilэ oksidlэgdilimэk iiqtin nэql olunur;

19.K-26 kalonunun kubundan hava ilо oksidla;dilimi; kiitle hara noql olunur?
-K-26 kalonunun kubundan hava ilэ oksidlэ;dilimiq ktitlэ kimyevi girkli kana|za-
siyaya (J-28A qobэsinэ) nэql olunur; l

20.J-28^ рiibasinin fuksiyasl ?

_ Kimyэvi girkab sularm toplanrb, temizlэmэ mэntэqэsinэ nэql еtdirmэk

iigtin;

21.pH nоdir?
- Mэhlullarda hidrogеn gсistэriсisi
RBоkirov-20l6
22.Mаhlulun pH 7-dan az haddindо olduqda hanst miihite uyfiundur?
- Turq mtihit

23.Mahlulun pH 7_dаn goх haddindо olduqda hansl miihite uyfiundur?

- Qelэvi mi.ihit;

24.Mahlulun pH 7 hоddinda olduqda hansr miihitа uуfiundur?

- Nеytral miihit;

25. Qidalаndrrrсr su hanst maqsedle istifadа olunur?

teцriql^t (10:11Mpa tоzyiqli) su buхartntn almmasr ii9iin;

26.Qidalandrrrсr suyun hazlrlamasl iigiin аsas хammal kimi nоdаn istifade

olunur?
- Qaytarrlan (Turbin vэ tехnоloji ) su buxart kondеnsatmdan

27.Qidalandrrrсr suyun hazlrlamasl iigiin esas хammal kimi su buхarl

kondеnsatl kifayet qedar olmadlqda neden istifada olunur?
- Tutumlara yrfirlaraq' mеxaniki qarr;rqlardan gokdtiriilmtiq Cеyranbatan
suyundan
28.Qidalandrrrсr suyun hazrrlamasrnda istifadо olunan kondеnsat hansl
mаhsullardan temizlanir?
_Nеft mэhsullartndan, mis ve dэmir oksidlэrinden, duzlatdan, oksigеn vэ karbon
qazlarndan

29.Qidalandtrrсr suyun hazrrlamasr qurlusunda kondеnsat duzlardan

hanst siizgaсlardа tаmizlenir?
- iondэyi;diriсi doldurulmuq siizgэсlэrdэ

30. Qidalandlrlсt suyun hazrrlamasl qurlusunda kondеnsat mis ve demir

oksidlаrindan hansr siizgeсlerdо tоmizlаnir?
- Sulfokomiir doldurulmu; stizgэсlэrdэ

31.Qidalandrrrсr suyun hazrrlamasr qurfiusunda su buхarr kondеnsatl nеft

mehsullarlndan hansrsiizgeсlоrdo tamizlаnir?
-Aktiv komtir si.izgэсlэrindэ

32.Dеaеrasiya prosеsi hansr maqsadla aparlhr?

- Suyu oksigеn vэ karbon qaz|arndan temizlэmэk tigi.in

33.Dеaеrasiya prosеsi hansr tezyiqdа aparllrr?

2,0 - 2,5 kqqlsm2

RBэkirov-2Ol6 з7
34.Dеaеrasiya prosеsi nayin vasitesilа aparrhr?
- Su buxarr ilэ qidalandшtсt suyЦ 120-1300C tеmpеraturda qrzdrrmaqla

35.Qidalandrrrсr suyun tаrkibinde olan оksigеn vо karbon qazlarl hansr

tsul ile temizlanir?
- Dеaеrasiya

36.Dеaеrasiyanrn ntivlоri hansrlаrdlr?

- Kimyэvi vэ tеrmiki

37.Tеrmiki dеaеrаsiyanrn mahiyyаti nedodir?

- Suyun tэrkibindэ olan aktiv korroziya qazlartntn (o2 vэ сoz) qtzdtaraqqovulmast

38.Kimуevi dеaеrasiуanrn mahiyyоti nedadir?

-Suyun tоrkibindэ olan aktiv korroziуa qazlarlnlntэsirini aza|tmaq
tigtin kimyэvi rеagеntlэrin (hidrazin-hidratrn) vеrilmэsi

39.Anionit nаdir?
- Mэnfi ionlarmt eуez еtmэk qabiliyyэtinэ malik olan bэrk, suda vэ ijzltl
maddэlэrdа hэll olunmayan polimеr matеrialdrr

40.Kationit nedir?
- Mtisbэt ionlarrnr eУez еtmэk qabiliyyэtinэ malik olan bэrk, suda vэ
tizvi maddэlerdэ hэll olunm aу an polimеr matеrialdrr

41.Qidalandrrrсr suyЦn temizlanmаsindо istifade еdilоn kationitlаr ne ilo

rrgеnеrasiya olunu rlar?
- Sulfat turqusu mэhlulu ilэ

42.Sulfat tur;usu mаhlulu qatrhfll nеge faiz olan turqudan hazlrlantr ?

98%

43.Qidalandrrrсr suуun tamizlаnmesinda istifadа еdilan аniotionitler no ile

rеgеnеrasiya olunurlar?
- Natrium qэlэvisi mэhlulu ilэ

44.Suуun tоrkibindа olan qazlar (Oz' COz) boru vа avadanhqlara nо сiir

tаsir еdir?
- Tехnoloj i avadanlrqlarr kimyэvi korroziу aу a usradrr

45. Dеaеrasiya zamalnl tеmpеratur yiikseldikdа na ba; vеrir?

- Qazlarrn suda hэll olunmast aza|t

46.Dеaerator nadir?
- Suyun tэrkibindэ olan qazlartn ayrrlmast iigi.in aparat

RBэkirov-2016 з8
47.Qidalаndrrrсr suyun tаrkibine ammiakh su na iigiin оlava olunur?
-Qidalandшlсl suyun tэrkibindэ pH- r 9-10 hэddindэ saxlamaq i.igiin

48.Suyun yumgaldrlmasr (ve ya duzsuzlagdrrrlmasr) hansr tsullarla aparlhr?

- tеrmiki, kimyэvi, iondэyiqmэ

49.Dфvrl suyun duz terkibinin stabillagmesi ve CaSOa, MgCO3

qiikiintiilаrinin qar$lsrnl almaq iiqiin ne еdilir?
-ingibitor аlavэ olunur

S0.Suyun сodlufu nо ile хaraktеrize еdilir?

-Suyun tэrkibnde olan kalsium (Ca) ve maqnеzhlm (Мe) ionlannrn miqdarr ile

51.Codluflun iilgii vahidi nаdir?

mq'еkv/l

52.N-11/ A, Brv nasoslаrrnln tayinatr ?

_
Qidalandшtсt SUУU, yiiksek tezуiq|i su buxanntn altnmaslna nэql еtdirmэk i.igiin;

l.Qazlarrn srxrlmasr hanst aparatda aparlhr?

- M-1 mсivqеyli komprеssorda;

2.Qaz komprеssorda stхrlaraq hanst fazaуa kеgir?

- Mayе halrna;

3.Qazlarrn srхrlmasl nаtiсоsinde toтуiq nесe doyi;ir?

- Yi.iksэlir;

4.M_1 turbokomprrssoru nеge pillаdan ibaratdir?

- 5 pillэli;

S.Piroqazln terkibinde olan tur; ve sulfidli birlaqmаler nа ila tаmizlаnir?

- Natrium qэlэvisi ilэ;

d.Piroqazrn terkibindа olan tur; vо sulfidli birlо9melerin tamizlanmаsi

kalonu (K-9) nego zonadan ibaratdir?
- 4 zonadn;

7.Piroqazrn tarkibinda olan tur; va sulfidli birle;mаlarin temizlonmesi

iigiin natrium qalavisi hansl zonalar vеrilir?
-I,2'З zonastna;

RBэkirov_20l6
8.Turq ve sulfidli birlegmelerden tаmizlenmig piroqazln tarkibinde
qahq natrium qelevisinin yuyulmasl na ila apanhr?
- Su ilэ;

9. Piroqazln tаrkibinde olan tur; va sulfidli birlaqmоlarin tamizlenmаsi

nеqa faizli natrium qelevisi ila aparllrr?
-8 - I 5%-I| qэlэvi mэhlulu;

10. Piroqaztn tаrkibindo olan turg ve sulfidli birle;malarin tamizlоnmesi

hanst tеmpеraturda aparrlrr?
- 40-45 0С

11. M-l turbokomprеssoru bеq pillada piroqaz sжllаrken hansl prosеs bag vеrir ?
- P t o qaz 0,| 4-З .9Мp a tezу iqdэ sжtl araq mэrhэ 1э 1эrl э mayеl e gэrkэг a$rr

mэhsullardan ayrrlrr;

12. NI_l turbokomprеssorunun pillerinde iqgi qarxlarrn yuyulmast iiqiin ne

vеrilir?
-М-turbokomprеssorunun her pillэsinэ hidrotэmizlэnmig yiingtil fl eqma-
1
da hаll olunmuq Antifoant -D (Pеtrofl o-20Y600) inqibitoru vеrilir;
^2Зз9
13. K_6 kalonunda pirokondеnsatln torkibindaki yiingiil karbohidrogеn-
lerin qovulmasl prosеsinde hansl inqibitor vеrilir?
_Hi drotэmizlэnmi q ytingi.il fl еqmada hэl l olunmuq Anti fo ant-P еtro fl o-
20Y 60З inqibitoru verilir;

14. K-l 8 kalonunda pirokondеnsatrn tarkibindаki yiingiil karbohidrogеn-

lerin qovulmast prosеsindа hansr inqibitor vеrilir?
- Hidrotэmizlэnmi; ytingi.il flеqmada hэll olunmuq Antifoant-Pеtroflo-20Y603
inqibitoru vеrilir;

15. K_9 kalonunda turg qazlardan piroazin tоmizlоnmоsi prosеsinda

polimеrlоqmanin qar$lslnl almaq iigiin hansr inqibitor vеrilir?
- 8-1-5%-|i qэlэvi mэhlulunda hэll olunmuq Antipo1imеrant-DA-2604
inqibitoru vеrilir;

1б. K_9 kalonundan хariс olan i;lenmig qalоvi mahlulu hara naql oluцur?
- iqlэnmiq qэlэvi mэhlulu qovma (saitar) kalonlarrnda karbohidrogеnlэr-
dэn tэmi zlener ek kimyэvi 9 irkli kana|zasiУ aУ a vеri l ir ;

17. M_l turbokomprеssorundan sonra hansl tеmpеratura qador soyudulur?

-400с

RBэkiгov-201б
18. M_l turbokomprеssorundan sonrа soyudulmuq piroqaz hara vеrililir?
- Sixilib mayеlэqmi; piroqaz nэmlikdэn tэmizэnmэk iigtin quruduсulara
vеrilir;

19. Quruduсulardan 0C sonra piroqazln qеh niiqtesi ne qadardir?

- Эn azt mэnfi 60

20. Quruduсularln rеgеnеrasiуasr nесe aparllrr?

- 25o oC t"-p"ratllraqэdэr qrzdrrrlmrq hidrogеn-mеtan fraksiyasr vasitэsi ilэ 3 saat
iiflirmэklэ vэ еyni zamanda qеh noqtэsi tэyin olunur;

21. Quruduсularrn rеgеnеrasiyasl prosеsrno vеrilon hidrogеn-mеtan fraksiуasl

hansl apatda qlzdlrlhr?
-P-4 sobasrnda;

22. Rеgеnеrasiya olunmu; quruduсu nеgo saat i;lamalidir?

OC-yэ
- 48-50 saat, $еh nсiqtэsi mэnfi 60 yaxrnla;anda;

23. Diivrii su sistеminin miiхtalif iri dispеrsli ve astlqan qarl;rqlardan tamizlen-

mаsi iigiin hansr prosеslоrdan istifada еdilir?
- Qokdiirmо, stizmэ, durulaqdrrma

1. K-10 kalonunun tayinatr?

_K-10 kalonu piroqazntэrkibindэ olan mеtan fraksiyasrnm ayrrlmasma хidmэt еdir

2. K-l0 kalonuna nеgo yеrdan qidalandrrrсr mаhsul vеrilir?

_Kalonboyu tеmpеratura uylun olaraq dord hissэyэ qidalandшtсt mэhsul;-
* I qida mэnfi 30+35 0C
* II qida mэnfi 68+-720С
* III qida mэnfi 90+95 0C
* IVqida mэnfi 95:-|020С vеrilir.

3. K-10 kalonunun tеxnoloji rеjim paramеtrlаri hansllardlr?

-Yuxarrstnda tеmpеratur эn goxu mаnfi gз
0С
- Kubunun tеmpеraturu mtisbэt 8-:15
0C
- Tezуtq 2,9: З,5 Mpa vэ ya 29,О:З5 kqq/sm2
- Tэzyiqlэrfэrqi эn goхu 0,05 Mpa vэ ya 0,5 kqq/sm2

4. Hidrogеn-mеtan fraksiyasr qurfuda hansl aparatdan aуrrlrr?

-Hidrogеn-mеtan fraksiyasrnln soyuqlu[undan istifadэ olunduqdan sonra q|zaraq

RBэkirov-2016
8.Tur9 vo sulfidli birlaqmаlаrdаn tamizlonmiq piroqazrn tоrkibinda
qalrq natrium qelavisinin yuуulmasr ne ile apanlrr?
- Su ilэ;

9.Piroqazln tarkibindа olan turg vo sulfidli birlagmelarin tamizlоnmesi

nrgo faizli natrium qolavisi ile aparrhr?
-8-15%-i qэlэvi mэhlulu;

10. Piroqaztn terkibinde olan turg vо sulfidli birlоgmelаrin tаmizlanmоsi

hansl tеmpеraturda aparrhr?
- 40-45 0С

11. M_l turbokomprеssoru bер pillede piroqaz slхllarkоn hansl prosеs bag vеrir ?
- P tr o qaz 0, 1 4-: 3 9М pa tazу iqdэ sжtlaraq mэrhэ lelэrlэ mayеl э qэrkэrr afl rr
.

mэhsullardan ayrrlrr;

12. M_l turbokomprеssorunun pillаrinde iqgi qarхlarln yuуulmasr iigiin ne

vеrilir?
-М- 1 turbokomprеssorunun hэr pillэsinа hidrotэmizlэnmig yiingi.il fl еqma-
da hэll olunmuq Antifoant -D^2зз9 (Pеtroflo-20Y600) inqibitoru vеrilir;

13. K_б kalonunda pirokondеnsatrn terkibindoki yiingiil karbohidrogеn-

lerin qovulmasl prosеsinde hansr inqibitor vеrilir?
-Hi drotэmizlаnmi q ytingtil fl еqmada hэl 1o lunmu; Anti fo ant-P еtro fl o -
20Y 60з inqibitoru vеrilir;

14. K_l8 kalonunda pirokondеnsatrn terkibindаki yiingiil karbohidrogеn-

lаrin qovulmasr prosеsinda hansr inqibitor vеrilir?
- Hidrotэmizlэnmi; yringiil fl еqmada hэll olunmug Antifoant-Pеtrofl o-20Y603
inqibitoru vеrilir;

15. K_9 kalonunda tur; qazlardan piroazin tоmizlаnmоsi prosеsinde

polimеrle;menin qar$Бrnl almaq iigiin hansr inqibitor vеrilir?
- 8Jr5%-Ii qэlэvi mэhlulunda hэll olunmug Antipo1imеrant-DA-2604
inqibitoru vеrilir;

1б. K_9 kalonundan хariр olan iglanmi; qаlаvi mehlulu hara neql oluцur?
- iqlэnmi; qэlэvi mэhlulu qovma (saitar) kalonlarrnda karbohidrogеnlэr-
dэn tэmizlэnэrэk kimyэvi girkli kanalzasiУaУa vеrilir;

17. M_l turbokomprеssorundan sonra hansl tеmpеratura qadоr soyudulur?

-400c

RBэkirov-20l6
 T- 40 istideyigdiriсisindэn aуriaraq hidrogеnlэqmо prosеsinэ vэ yanaсaqqaz|
хэttinэ vеrilir.

5. Hidrogеn_mеtan fraksiyasr Co va Co2-dan hansr iisul ile temizlenir?

- Hidrogen-mеtan fraksiyasr Co vэ Co2-dэn QiAP-108 markahkata\izatоr igtirakr ilэ
R-305 hidrogеnle$mэ rеaktorundaЗ,2МPa tэzyiqdэ vэ
250-:300
0C

tеmperaturda
tэmizlэnir.

6. Еtan-еtilеn fraksiyasr hansr kalondа ayrlhr?

-Еtan-еtilеn fraksiyasr K-11 kalonunda2,5+2,9 Мpa tezуiqde (kalonun kubunda
oс .r' oс
t.-p.raturda) aуrtlt, R 2l|,2 rеaktorunda
75+80 )ruxarlslnda mэnГr 6:15
olеМaх T-87з,(PU-A, G-5s) kata\tzatoru iqtirakr ilэ 75:150 0C tempеraturda
asеtilеn karbohidrogеnlэrindэn hidrogеnlэqmэ tisulu ilэ tэmizlэnir.

7. Эmtoоlik еtilеn hansr kalondan ayrrlrr?

- omtээlik еtilеn K-13 kalonundaaуrtlt.

8. K-13 kalonunun tехnoloji rеjim paramеtrlоri hansllardlr?

-Yuxarrsrnda tеmpеratur эn goхu mэnfi 16
0C
- Kubunun tеmpеraturu menfi |4 0С
- Flеqma эdэdi 20
- Tazуiq 2,6: 2,8 Мpa vэ ya 26,0+28 kqq/sm2
-Tezуiq\er fэrqi эn goxu 0,05 Mpa vэ ya 0,5 kqq/sm2

9.K-lz kalonunun kubundan ayrrlan еtan fraksiyasl hanst maqsad iigiin istifade
olunur?
-Еtan fraksiyasr xammal kimi F-21 vа ya F-22 p\roliz sobasma vеrilir.

10. K-l2kalonunun tеxnoloji rеjim paramеtrlаri hansllardlr?

-Yuхarrsrnda tеmpеratur mэnf,t 280С
- Kubunun tеmpеraturu mэnfi 4+8 0C
_ Flеqma эdэdi 3,8
- Тezуtq |,8: 2,0 Mpa vэ ya 18,0-:20 kqq/sm2
- Tэzyiqlэr fэrqi эn goxu 0,06 Мpa vэ ya 0,6 kqq/sm2

11. Propan_propilеn fraksiуasr hansr kalonda ayrlhг?

-Propan-propilеn fraksiyasr K-14 kalonunda I,7 Mpa tezуiqde (kalonun kubunda
35-45
oC ,,' yuxarlslnda mэnfi 80+90 oC t.-p.raturda) aynltr, R 3/1
0C '2reakto-
torunda olеMax*3 01, (PU_A)kata\tzatoru igtirakr ilэ 75:l30 tеmpеraturda
asеtilеn karbohidrogеnlэrindэn hidrogеnleqmэ tisulu ilэ tэmizlэnir.
|2.K-14 kalonunda polimеrloqmanin qar$lsrnr almaq iigiin hansl inqibitorldan
istifadа olunur?
- Hidrotэmizlenmiq yringiil flеqmada hэll olunmug Antifoulant ACTRЕNЕ ЕC
з2I4^уe уa85%-h TBC markalr inqibitor K-14 kalonunun qidalandrrma xэttinэ
RBэkirov-20lб
 vеri1ir.

13. Propilеn hansr kalonda ayrrhr?

-Propilеn K-7] lI,2 kalonlarrnda ayrrlrr.

14. K-|7 l1,2 kalonunun tехnoloji rеjim paramеtrlari hansrlardrr?

-Yuxarrsrnda tеmpеratur 20+ 220С
_ Kubunun tеmpеraturu З0+З20С
- Flеqma эdэdi 13,5
- Tezуiq
-Тezуtq|эr fэrqi K-|7l|-d
K-r712-d
-Kalonun kubunda sэviyyэ ЗО:70Yo clhazn gostэriqi

15.K-l711 kalonunun kubunda tеmpеratur saхlamaq iigiin istilikda9lyrсr agеnt

kimi ne istifade olunur?
_ K- 1 7 12 kaloпlnun yuxarlstndan xariс olan propilеn buхarl art М-4 komprеssoru

(istilik nasosu) vasitэsi ilэ I,6:I,8 Mpa vэ ya 16,0+18,0 kqq/sm2 taryiqdэ stxtlaraq
mayеleqir ve 65 oC t"-p.ratura qэdэr qizaraq T- 69 qaynadrсrstnavеrilir Kir7l|
kalonunu kubunda з20С tеmpеratur saхlamaqla, kalon buxar suvarrnasr ilэ tэmin
olunur.

1б. NI-4 komprеssorunun firlanma tezliуi?

- 7600:8750 dovr/deq

17.Tv1-4 komprеssorunun turbini hansl teryiqli su buхarl ilа i;layir?

-1,t-:1,3 Мpa vэ ya 11,0-:13,0 kqq/sm2 tэzуiqIi su buxan ilэ i;lэyir.

18.K-l711 kalonundan ayrllan propan fraksiуasr hansr mаqsаd iigiin istifade

olunur?
- Propan fraksiyasr zaуodl tаlabatrna uysun bir hissэsiуanacaq qa^ уe qalan
hissэsi xammal kimi F-21 vэ ya F-22 ptro|izsobasшa vеrilir.

19. K-19 kalonцna хammal kimi ne vеrilir?

- |4 уe K-l8 kalonlarrnrn kub mэhsulu, qazayшma prosеsi aynhb toplanmrg yaqrl
yafi K- 19 kalonuna хammal kimi nэ vеrilir.

20.K-l9 kaloЦunda hanst tехnoloji proses aparrlrr? .

- K-19 kalonunda Сцvэ pirokondеnsattn qarrgrsrnrn yiingiil karbohidrogеnlerdэn
tэmizlэnmэsi prosеsi aparrlrr.
2l.K- 20 kalonunda hansr mehsul ahnrr?
- K-20 kalonunun yuxarlstndan (BBF) Butilеn-Butadiеn fraksiyasr va уa Сa
fraksiyasr ayrrlrr.

RBэkirov-2016
22.K- 20 kalonunun tехnoloji rеjim parаmеtrlari hansllаrdlr?
-Yuxarrsrnda tеmpеratцr 40+45
0С

- Kubunun tеmpеraturu 95+105

0C
- Flеqma эdэdi t,2:2,0
- Tazуiq 0,З+0,45 Мpa ve ya 3,0:4,5kqq/sm2
- Tэzyiqlэr fэrqi 0,03 Mpa ve ya 0,3 kqq/sm2

23.K-20 kalonunda polimеrloqmonin qar$lslnl almаq iigiin hansl inqibitorldan

istifadа olunur?
- Hidrotэmizlэnmig yringtil flеqmada hell olunmuq Аntifoulant ACTRЕ,NЕ, ЕC
з2I4Avэ ya 85%-h TBC markalr inqibitor K-20 kalonunun qidalandtrma
xэttinэ vеrilir.

24.K-27 kalonuna хammal kimi ne vеrilir?

- K-20 vэ K-6 kalonlarrnrn kub mэhsulu K-27 kalonuna хammal kimi nэ vеrilir

25.K-27 kalonunda hansr mohsul ahnrr?

-K-27 kalonunun kubundan Pirokondеnsat vэ ya Мayе piroliz mэhsulu ayrrlrr.

26. K-27 kalonunun tехnoloji rеjim parametrleri hansrlardrr?

-Yuxarrsrnda tеmpеratur эn goxu 55
0с
- Kubunun tеmpеraturu
0C
120 -:130
- Flеqma эdэdi 7,9
- Teryiq эn goхu 0,1 5 Мpa vэ ya 1,5 kqq/sm2
- Tэzyiqler fэrqi 0,05 Мpa ve ya 0,5 kqq/sm2

27. Сsfraksiyast K-27 kalonunun hansl bogqablndan aуrrhr?

-K-27 kalonunu 33_сii bo;qabrnrn mayе sэviyyэsindэn C5 fraksiyast aynlaraq,
tэlэb olduqda hazt mэhsulkimi satrlrr.

28. Propilеn soyutma sistеmindа nеqa izotеrm miivсuddur?

-Propilеn soyuduсu sistеmi miisbэt 2з
vС,miisbэt 6 oC, mэnfi 18 0C, mэnfi з7 0С
izoterтnt s oyu qluq у ar atmaq i.igi'in i sti fad о o iunur.

29. Propilеn soyutma sistеmindan istifadа еdib tехnoloji prosеsi aparmaq tigiin
harada tеmpеratur yaratmaqda istifade olunur?
_ М-6 komprЬsso* piopilеn buхarlannm 1,6 Мpa ve ya 16,0 kqq/smz teryiqdэn goх

olmayaraq stхtlmasl ve onun mayеlэqэrэk propilеn soyutma sistеminэ vеrilmэmiq-

oC
den эwэl istilik nasosu kimi mtisЪэt2З ,,. miisbэt 60C izotеrrnэ uyfiun Е-5
sехindэki K_10, K-I2, K-13 kalonlarrnrn qizdrrrсtlanntn istilik yaratmaq vэ T-56,
T-56a istilikdэyiqdiriсilэrindэ эmtээlik еtеilеni qrzdrrmaq tigi.in istifadэ еdilir.

30. M-6 komprеssoru neyo хidmаt еdir?

-ikl pitlэli M-6 komprеssoru propilеn soyutma sistеminin aparatlarrndan propilеn
buxarlarmm sorulmasl' propilеn buxarlannш |.3:Т'6 Mpa vэ ya 13,0-:16,0 kqq/sm2
RBэkiгоv_2016
 tэzyiqdэn goх olmayaraq stxrlmasl vэ onun kondеslэqэrэk propilеn soyutma
sistеminэ vеrilmаsinэ xidmэt еdir.
0С ve manfi
31. Komprеssorun birinсi pillesinda PSS aparatlarlnda monfi 37
iigiin sourma tazуiqi ne qadar olmalrdrr?
э PSS aparat|artnda (mэnfiз7 0С) 0,2:0,42 -
0с) I,9:2,15 kqq/sm2
aparatIirtnda (mэnfi 1s
tezуtqtn yaradrlmasr ilо tэmin еdilir.

32. NI-6 komprеssorunun firlanma tеzliyi?

- 290О:З490 dovr/dэq

33. M-б komprеssorunun turbini hansl teryiqli su buхarl ila iqleyir?

- 11,0 Мpa vэ ya 110 kqq/sm2 tэzуtqli su buхarr ilэ iqlэyir.

34. Etilеn soyutma sistеmindo nеga izotеrm miivсuddur?

_ Еtilеn sоyuduсu sistеmi mаnf,t 55
0C, mэnГt 75oС,menf,r ю20С izotеrmi
soyrrqluq у aratmaq i.igtin istifadэ oiunur.

35. M-5 komprеssoru noya хidmet еdir?

- U9 pillэli M-5 komprеssoru еtilеn soyutma sistеminin aparut|artndan еtilеn
buxarlarrnrn sorulmasi, еtilеn buxarlanntn |.7:2,05 Mpa vэ ya !7,0-20,5 kqq/sm2
tэzyiqdэn gox olmayaraq stюlmasl vэ onun kondеslэqэrэk еtilеn soyutma sistеminэ
verilmэsinэ хidmэt еdir.
0C, menfi 750С
36. Kompressorun birinсi pillesindo ЕSS aparatlarlnda menfi 55
vа manfi 102 0C izotеrmlоrini yaratmaq iigiin sourma tezуiqi nо qedar
olmahdrr?
0C) 0,1-:0^,15
-Komprеssorun birinсi pillэsindэ ЕSS aparatlarrnda (mэnfi 102
0C)
kqq/sm2 tezуiqtn, ikinсi pillэ aparatlarrnda (mэnfi 75 з,з+зJ kqq/sm2
0C)
teфiqintigtinсti pillэ apaiatlannda (menГr 55 7,0+8,2 kqq/sm2 tэzyiqin
yaradtlmasr ilэ tэmin еdilir.

37. M-5 komprеssorunЦn firlanma tеzliуi?

- 6640+7 100 dovr/deq

38. M_5 komprеssorunun turbini hansl tаzyiqli su buхarl ile iglаyir?

- |,I:I,З Mpa vэ ya 11,0+13,0 kqq/sm' tezуiqli su buxan ilэ i$lэyir.

39.Qazaуlrma qurlusunda mеtil spirti (mеtanol) ne meqsоdla istifadа olunur?

- Soyuq blokdaki teхnoloji aparatlaranэmlik dtiqdakdэ emэlэ gэlmiq kristalhidratlari
pargalamaq i.igiin tехnoloj i prosеsэ vеrilir.

40.Tехnoloji prosеsin aparrlmasr zamanl iifiiriilаn qazlar harа neql olunur?

- Tехnoloji prosеsin apartlmas| zamall kalon ve aparatlardan tiflirtilэn qaz|arМ-t

RBэkirov-20l6
 komprеssorunun souшna xэttinэ nэql olunur

41.Mogel tullantllarr mo;ol qurfiusuna vеrilmami;dоn qabaq hansl sеpеratorda

toplanrr?
-Qoruyuсu klapanlardan vо tехnoloji prosеsin sazlanmasl Zamanl mэqэlэ atrlan
0C-
0 dэn yuxart tеmpеraturda qaуnaуan karbohidrogеnlэr Е-95 mбvqеli (nэm)
qazIar sеpеratoruna, 0
oc-d"', aqafir tеmpеraturda qaуnaуan karbohidrogеnlэr
(quru)> qaz|ar Е'-93 movqеli sеpеratoruna vеrilir.

42. Moqаl qazlarlnl qlzdtrmaq (buхarlandrrmaq) iigiin hansl miivqеli qizdrrlсrdan

istifado olunur?
- Mэ9e1 qazlarlnt qrzdrrmaq (buxarlandшmaq) i.igi.in 0,3+0,4 Мpa tezуtqllt su buxart
ilо qrzdrrrlan T-12з,T-I23a movqеli istifadэ olunur.

43. MeEel qurfusunun hiindiirliiyii hege mеtrdir?

- Mэqэl qurfrusunun htindi.ir1i.iyi.i 120 mеtrdir.

44. Mаqel qurlusuna ne vеrilir?

- Мэ9э1 qurlusuna nоvbэtgi gamr yandrrmaq i.igi.in УanacaqqazlУe yanmantn tam
aparmaqiigi.in su buxart vеrilir.

45. Me;аl qurfiusuna yandlrllmaq iiqiin vеrilen qazlar hansr aralrq sеpеratora
verilir?
-Е-95 mбvqеli (nэm>) qaz|ar sеpеratorundan Е-3 vэ Е-93 movqеli ((quru> qaz|ar
sеpеratorundan Е-1 sеpеratorlanna daхil olur.

46.E-3 vа Е-1 sеpеratorlarrnln tayinatr?

- Е_3 vэ Е-1 tutumlandan mэgэI qaz|antimumi kolеktorla mэ;эl sistеmindэ
200 mm su stitiinu izafitezуiq yaratmmaq tigi.in hidrotrxaс ilэ tоhсiz olunmu;dur.

47.Mo9аli уandrrmaq iiqtin hansr sistеm nаzordа tutulmugdur?

- Мэ9э1i alrqdшmaq tigiin TsZF_3vI sistеminin ;kafina hava УОУalacaqqш:, vеril-
mэklэ Уanar qan$1q alrqdrrrlaraq, mэqэlin yuxarr bagrnda pеrimеtr boyunсa yеr1e9-
dirilmiq 4 эdэd injеktor $ama vеrilir.

1.Poliеtilеnin molеkul formulunu giisterin.

_(CrЦ)" _

2.Poliеtilеnin аsas хammalr nadir?

- Еtilеn

RBэkirov_2O16
3.Hansl temperaturda еtilеn maуеle;ir ?
- mэnfi 103,8oC

4. Hansl tеmpеratura kimi еtilеn davamlrdrr ?

0C
- 350

oс _dan
5. Еtilеnin tеmpеraturu 350 уiiksek olduqdа nа ba; vеrir ?
- Меtan, karbon vэ hidrogen qazIarr ayrtltr

6. "Polim er-l20" istеhsalatlnda 1 ton poliеtilеn istеhsah iigiin еtilеnin serf normast
na qadordir?
- 1,025 ton/ton

7. "Polim er-|20" istеhsalatrnda polietilеn istеhsah hanst tipli rеaksiya aparatrnda

aparllrr?
- Boru- boru igэrisindэ rеaktorda;

8. "Polim er-120" istеhsalatrnda polimеrlоqma rеaksiyasl hansr tezyiqda аparrhr?

- 2З5 Mpa-dan goх olmayaraq

9. "Polimer-|20" istеhsalatlnda polimеrlаgme rеaksiyasr hansr

tеmpеraturda aparrhr?
-32o
uC-d.'l olmaуaraq;
9oх

1O."Polim er-l20 "istеhsalatrnda poliеtilеn istеhsal еtmek iigiin insiator

(katalizator) kimi ne istifada olunur?
- Oksigen;

11. Poliеtilеn istеhsalatrnda istifadа olunan rеaktor nеqa zonadan ibarоtdir vа

hansl zonada polimеrle;mо rеaksiyasl ba; vеrir?
_ iki zonadan ibarэtdir vэ ikinсi zonadapolimеrlэqmэ rеaksiyasr baq vеrir.

12. Polimеrlo;ma rеaksiyasrnrn siirati hansl amillаrdan asllrdrr?

- oksigеnin miqdarrndan, tеmpеratur ve tezуiqdэn

l3."Polimer-|20" istehsalatrnda poliеtilеnin molеkul gakisi nо ilа tanzimlanir?

- Tеxnoloji prosеsэ propan qaZLУermэklэ;

14. "Polimеr_120'' istеhsalatlnda "Bustеr'' komprеssorlarrnrn funksiyasl?

- Rеaksiyaya girmэyэn a;a!r teryiq1rt еtilеn qazununyеnidэn tехnoloji prosеsэ
qaуtarmaq tigi.in

15. "Polimеr_ |20" istehsalatlndа "Kaskad'' komprеssorlarrnln fuksiyasl?

- Rе aks iy a ap art m a s lna |aztm olan tezуi q i yaratm aq ii 9 tin
1

RBэkiгov-20l6
1б. "Polimеr- 120" istеhsalatlnda "Fiqеr" klapantnln fuksiyasl?
-Rеaksiya aparatrndateryiqitэnzimlэyirvetezуiq algaldrсr funksiyaslnl yеrinэ
yеtirir

17. Poliеtilеn istеhsalr zamanl oksigеn_inisiatorun vеrilmosi normadan artlq

oldufu halda na baq vеra biler?
-Еtilеnin partlayrgla mtiqahidэ olan mеtan, karbon vэ hidrogen qazIartna
pargalanmast

18. Poliеtilеnin esas giistаriсileri hansllardrr?

-Srxlrq, эrintinin axtсtltq gostэriсisi

19. Poliеtilеn istеhsallnda prosеse vеrilan oksigеn inisiatorunun miqdarr naуa giirа
nezaret altrnda olmahdlr?
- oksigеnin qatrlrsr ytiksэk olduqda еtilеn partlayrqla karbon, hidrogеn ve mеtan
qazlartлa pargalanrr

20. Poliеtilеn istеhsahnda rеaktorun daхilindаki istiliyi ne ila aradan giitiiriiliir?

- isti su vэ soyuq еtilеn ilэ

21. Neye giirа poliеtilеn istеhsahnda "Boru boru iginda'' rеaktorda polimеrizasiya
prosеsi zama,n| teтуiq pеriodik olaraq 30 NIPa qodar agafll salrnlr?
- Rеaktorun borularmш tizerindэ эmэlэ gэlэn plyonkantn aynlmast vа rеaktorda
istilikkеgiriсiliyin yaх9r1aqdшtlmast i'igi.in

22.I1anst niiv poliеtilеn qida senayеsindа istifadо olunur ?

_A;a[r tezуiqli, yi.iksэk srxlrqlr poliеtlеn

23.Polimеrlо9ma rеaksiуasl.........................gеdir.
_ istiliyin ayrrlmasr ilэ

24.Hansl maddаlarа уiiksakmolеkullu birle;mаlar dеyilir?

- Molеkцllarr bir nе9э dаfэ tэkrar olunmu; struktur vahidlэrindэn vэ ya manqalardan
ibarэt olan maddэlэrэ

25.Poliеtilеn hansr tur;uda hоll olunur?

- Аzotturgusunda

26.Poliеtilеn -erintinin aхrсllrq giisteriсisi naden aslhdlr?

- Polimеrin molеkul kiitlэsindэn

27.Polimerin molеkul kiitlesi gox olduqda onun aхrсllrfl..

- Аza|t

RBэkirov-20l6
28.Aqa!lda giistarilаnlarden hanstlar poliеtilеn niivlаrinо aiddir?
-Yiiksэk tezуiqli-aqasr srxlrqlr, a;a[r tezуtql^i- yiiksэk stхltqlt,ortatezуiq|i
po1iеti1еnlэr

29.A9a[r toryiqli_ yiiksak srхhqlr poliеtilеnin altnmasr hansl qaraitdа aparlrr?

- |20- 150 'C tеmpеraturda, 0,| - 2МРatezуiqda

30. Yiiksak tаzyiqli poliеtilеnin srхlrfr nеga olmalrфr?

- 0,91- 0,93 q/sm

31.Orta taryiqli poliеtilеnin srхhfil nrge olmahdrr?

- o,gз- 0,94 q/sm3

32.A9aф taryiqli poliеtilеnin srхlrfir nеge olmahdlr?

- 0,94- 0,96 q/sm3

33.Poliеtilеn istеhsalatlnda rеaktora vеrilan iqgi mehlulun tarkibindа еtilеn nеge

faiz taqkil еtmalidir?
- 9З-94%
34.Ne iigiin poliеtilеn istеhsahnda rеaktorun daхilindeki istilik 220-250"C tеmpе-
raturlu isti su ilо aradan giitiiriiliir?
- omэlэ gэlэn poliеtilеnin эrinti halrnda saxlamaq tigi.in

35.Yiiksаk tazyiqde еtilеnin polimеrleрmasi prosеsi hansr mаrheledа gеdir?

- S эrb э st radikal rn yaralrmas ц zencirtn uzalrmas l,zencirin qrrrlmast

3б.Hоr kiloqram poliеtilеnin alrnmasr zаmanr nrgа kilokaloriy istilik ayrrhr?

- 800-850 kkal

37.Poliеtilеn istеhsahnda avtoklav tiрli rеaktora inisiator ne сiir vеrilir?

- Yagla qan;dшlr

38.10803_020 markah ytiksek tozyiqli poliеtilеnin birinсi rаqemi nаyi bildirir?

- polimеrlэqmэ prosеsinin yiiksэk tezуtqde rеaktorda apanlmasmt

39.10803_020 markalr yiiksek taryiqli poliеtilеnin tirеdan sonra raqаmleri noyi

bildirir? .

- polimеrin аrintidэ aксtlrsrnt

40.10803_020 markalr yiiksek taryiqli poliеtilеnin bеqinсi rоqоmi nayi bildirir?

- poliеtilеnin hansr srxlrq qrupuna aid olmasrnr

RBэkirоv-2016
41. Hansr reaksiyaуa polimеrleqmа rеaksiyasl dеуilir?
' - Еyni tэrkibli vэ quruluglu monomеrlэrin birlэqmэsi nэtiсэsindэ yiiksэkmolеkullu
birlэqmэlэrinin эmэlо gэlmэsinэ

42. Hansl rеaksiyaya sopolimеrlаqmа rеaksiуasl dеyilir?

-Мi.ixtэlif tэrkibli vа quruluglu monomеrlэrin birlэqmэsi nэtiсesindэ yiiksэkmolе-
kullu birlэqmаlerinin эmаlэ gэlmэsinэ

l.Yеni iqe qebul еdilmi; iqgilar ne vaхt sarbаst ige buraхrlrr?

- oz pеqэsi tizrэ tэlimatlandrnlmrg, хiisusi proqram esasmda kurs kе9mi9 mэrkэzi
imtahan komissiyastnda tэhltikэsizlik tеxnikast iizrэ biliyi уoхlanmt; iqgilэr;

2.Zererlivа хiisusi zererli istehsalatda i;alаyan iggiler hansr ferdi miihafizа

vasitelari ile temin еdilmelidir?
- Хi.isusi kоstyum, ayaqqabr' debilqэ, эlсэk, еynэk, miihafize kэmeri;

3.oksigеnli izolа еdilmi; аlеyhqazlarda kimlоr i;laуa bilоr?

_Yagr 18_dаn yuxarl olan, tibbi miiayinэdэn kiigmi;, oksigеnli izole edilmig
elеyhqazlarda iglэmэk tэсriibэsi olan, zэrэrgэkэnэ ilk tibbi yardrm gostermeyi
baсaran iqgiler;

4.Vahid idareеtmо sistеmi tdizre оmаk ;araitinin vоziyyetine nezaret nеqо

marheledo apanhr?
- 4 marhэlэdэ;

S.Partlaуlg yanflrn tahliikаli istеhsalatlarda iqlaуan i;gilar na vaхtdan bir diivri

tibbi miiayinоdan kеgmelidir?
- ildэ bir dэfэ;

б.Partlayl; yanfirn tahliikeli istеhsalatlarda tamir i;larinin aparllmasl iigiin

naryad- buraхlhg vаreqi nеge niisxa tаrtib еdilir?
_2 ni.isxэ;

7.Elеktrik avadanhqlarl nа iigiin "Torpaqlаma'' ile tоmin еdilir?

- iggilэrin еlеktrik сэrэyanl ilэ zэdэlэnmэsenin qar$lsml almaq i.igiin;

8.Эmаyin miihafizasi iizra hansr telimat niivleri miivсuddur ?

- Girig tэlimatr, iq yеrindэ ilkin tэlimat, vaxtagrrr tэlimat, nсivbэdэnkэnar
tэlimat, birdэfаlik tэlimat

RBаkirov-20l6
9.Hаvantn hararоti normadan aqafll olduqda agrq havada hansl i;lerin уеrino
yеtirilmosine iсazo vеrilir?
- Qэzant lэfiv еtmэk iigiin olan iqlэr;

10.Еlеktrik tehliikosizliуi iizro nеge pr$e qrupu var va hansllardlr?

- V pеqэ qrupu I, II, ПI, Iv, v

11.istеhsalat otaqlarl ve i9 yеrlari hansl ilk tibbi yardrm vasitаlari ile taсhiz
еdilmelidir?
- Sarsr matеriallart, mtivafiq dэrman preparatlarr yrfirlmr$ ecza (aptеk) qutusu rle;

12.Avtomatlaqdlrrlmrg yanllnsiindiirme sistеmi nadir?

- CihazlarIatechiz еdilmiq komplеks sistеm vэ mэrkэziidareetmэ pulш;

13.Yan[rn zamanl liftоn istifade еtmak olarml?

- Yoх;

1 4.Hansl sаnоdlоre esasan iggilar sehiyya yoxlanrgrndan kеgmalidir?

- Mtiэssisэnin эmrinэ эsasаn;
>э!'', ', , ?_-,
1S.Nliiossisede еlеktrik tasariiffatrna mоsul qeхs kimdir?
- Еnеrgеtika qobэsinin rэisi, Bag еnеrgеtik;

1б.Miiаssisаdо hansr gaхslar miitleq giriq tаlimatr kеqmalidirler?

- iqэ yеni qэbul еdilэn iqgiler, mtiэssisэyэ tэсri.ibэyэ gэlэn tэlэbэ vэ qagirdlэr
ezamiууetэ gelэn kэnar tэqkilatrn iqgilэri;

|7.Partlaylq yanfrn tоhliikоli istеhsalatda i;leyen fаhlаlarin tehliikosizlik tехnikasl

iizro bilikeri no vaхtdan bir yoхlanrlmahdlr?
- itdэ bir dэfэ;

18.Nаfаs yollarlnln miihafizesi iigiin hanst miihafizо vasitelorindаn istifadо

olunur?
-S{izgэсli eleуhqaz|ardan, oksigеnli tzolre еdilmiq эlеyhqazlardan, 91anq1r
a|eуhqazlard an v e rе sp iratorl ardan ;

19. Siizgeсli alеyhqazlardan hansl hallаrda istifadо olunur?

- Havada oksigеnin miqdarrr 2QoА-den gox zerэrli qaz|arn miqdarr 0,5уo- daл aZ
olduqda;

20.Gerginlik altrna diigmiiq adama ilk yardrm nесe giistorilmаlidir?

_
Quru alac|avэ ya zerergekenin paltarmdan tutaraq onu dartrb gэrgirrlikden azad
еtmэli, rahat yеrde arxasi i.istэ uzatmah,nэЪzini yoхlama|l ,|aztm gэlsэ stini
nэfэs vеrmэli;

RBэkirov_20l6
 21.Siizgасli elеyhqaz|arln siizgeс qutusu bir-birindan ne ilа forqlenir?
- Si.izgeс qutusu n rэnginэ vэ onun i.izэrinэ gэkilmig хiisusi rэngli хэttэ gorэ;

22.Tomir i;lerinin taqkili va tоhliikasiz apartlmasl iigiin i9 уеrinin haztrlanmasr ve

tehliikоsiz aparrlmaslna kim tarafindan саvabdеh ;eхslar taуin еdilir?
- Sеx rэisi tэrэГrndэn;

23 ik garginliуin menbаyi nо ola biler?

vanik еlеmеntlэ r Ъatareу ast, akkumulyator ;

24.Kiqilar, qadlnlar ve yеniyеtmo (qlzlar, oflanlar 16-18 yaq) iigiin takbagrna

ytkqaldrrma normalarl ne qadordir?
-15kq

25.Hansr hiindiirliiye qadar vа hansl qartlerle nоrdivanrn iistiindo dayanaraq

еlеktrik alоtlоri ilа iqlаmeуo icaze vеrilir?
-2,5 metrэ qэdэr, nerdivant ikinсi qэxs tutmaltdrr, nэrdivanrn stiriigmэsinэ qar;l
a;a[r aуaq\artnda torpaq yеrdэ giq uсluqlu mеtal baqmaqlar, siiriigkэn yеrdэ rezin
baqmaqlar olmahdrr;

2б.Эmоyin miihafizasinа dбvlоt nаzaratini hansl qurum heyata kесirir?

_ omэk vэ ohalinin Sosial Miidaf,rэsi Nazirliyinin Dovlэt omэk Мafэttiqliyi ;

27.odsiindiirаn balonlarl iqa salma qaydasr nrсe hayata kесirilir?

_ Yuхart destэyi vэ ya lingi srxmaq, qlanqr yбnэltmэk splinti сixartmaq;

L 28.Еvakuasiya planlarlnda сlхr9 yollarl hansl renqla giistаrilir?

- Yagrl;

29.insan hayatl tigiin tаhliikа yaradan nasazhfir giirаn iqgi nа еtmоlidir?

- Bilavasita oz rэisinэ mэlumat vеrmэlidi;

30.Pеqа хestaliyi nedir ?

- VэzifэsttJrzre yеrinэ yеtirdiyi iqlэrdэ zэrerli amillэrin tэsiri nэtiсэsindэ yaranml$
xэstэlik;

31.Hansl bedbахt hadisalоr istеhsalatla elaqalidir, tahqiq еdilir vо akt tаrtib

o еtmeklа qеydiууata alrntr ? .

-Miiэssisэnin fэaliyyэti vэ yaхud istеhsalatm mэnafеi i.igiin yеrinэ yеtirilэn rqlэrlэ

эlaqэdar baq vеrmiq hadisэlэr;

32.Diivlаt Nеft $irkаti miiessisalerinda ameyin miihafizasi va tahltikasizlik

tеxnikasl masоleleri hansr rehbar senadlarlа tenzimlоnir ?
- Tехniki tэhltikэsizlik haqqrnda АzerЪaусan Rеspublikasrnrn Qanunu, Аzerbaуcan
Rеspublikaslnln omэk mэсэllэsi, Nеft-qa Z g|Xarma sэnayеsindэ tэhliikэsizlk
RBekiгov-20l6
 qaydalarr, АzerЪaусan nеft sэnayеsindэ эmэyin miihafizэsinin vаhid idaraеtmа
sistemi;

33.Tаhliikаsizlik tехnikasl qaydalarlnrn yеrine yеtirilmesinа bilavasitа

сavabdеh Eaxslar kimlаrdir?
- Sеx, sahэ rэisi, usta ve i;leri yеrinэ yеtiren fэhlэlэr;

34.Hоrekat еden mехanizmlaro, еlеktrik саroyanr kеgirоn avadanhla toхunma

tаhliikesindаn va hiindiirliikde iglаyorkаn meydanqanln' estakadanln ve s.
konarlndan уrхllmaqdan qorunmaq iigiin hаnsr qoruyuсu vasitа tetbiq
еdilmalidir ?
- Mэhэссэr quraqdrrrlmalrdrr;

35. istеhsalat otaqlarlnda nеftin vo yaхud asan alrgan mayеlarin diiqemeya

tiikiilmаsi hahnda hаnst tоdbirleri giiriilmаlidir va bulagmrq eski, kaltz
parqalannl harada toplamahdrr ?
-Yuyuсu vasitэlэrlэ dсiqэmeni yumalr vэ otasrn havasmt dэyigmэlidir. Bulaqmtq эski,
kaltzvэ s. matеriallarr qapalr mohkэm ballanan dэmir yеqiklэrdэ toplamalrdrr;

36.Yiiksek tehliikаli i;lаr iiqiin iсaza_naryad i;gilara nесe ve hаnsl miiddete

vеrilir ?
-iqin tam baqa gata bilэсэyi vaxta qэdэr;

37.Zererli vo afilr zohmаt telоb еdan pе9eler iizro hansr giizaqtlar miivсuddur ?
- olavэ pul iidэnigi, ig gi.inlэrindэ stid vэ yaхud siid mehsullarr vеrilmэsi, эlavэ
mezlniууэt, gi,izэ qtli 9эrt1er1э tэqaiidэ gжmaq hiiququ;

38.Bodboхt hadisо baq vеrdikdа ne еtmak lazrmdrr ?

- Yardrm gоstэrmeli,hэkim gasrrmalr yaxud tibb mi.iэssisэsinэ gatdrrmalt, sеx, sahэ
rэisinэ, miiэssisэ rэhbэrliyinэ xэber vеrmэli,tэhqiqat komissiyasr gэlэnэ qedэr
hadisэ yеrini oldu[u kimi qoruyub saxlamalrdrr;

39. Эmаyin miihafizasi qaydalarlnrn piizulmaslnda va i9gilerin хаsarat almaslnda

tаqsirkar olan ;ахslere hansl ceza todbirlari tetblq еdllа bilаr ? l

- inztЪati vэ сinayэt эsaslt cezatedЪirlэri;

40. Еlеktrik сereуanrndan iiliimiin sоbablari hansrlardl?

- Qrс olma, yanlq xesarэti vэ еlеktrik ;oku;

41.Еlеktrik tehliikаsizliyi iizre istifadа еdildiуi еlеktrik miihafiza vasiteleri

hansilardr?
- Diеlеktrik эlсэk, rezinхal'ga, izoleеdiсi altlrq;

RBekirov-2016
42:|000 V_a qadаr garginlikdа zоrergakeni саreyan daqlyan hissаlardаn vа ya
naqilden aylrmaq iigiin nаdan istifadа еtmak olaz?
- Еlеktrik сэrэyanl kеgirmeyэn hэr hansr bir quru эqyadan;

43. Еlеktrik ;abakasina qoqulmuq еlеktrik avadanlrflnr temizlamok olarmr?

- Tэmizlэmэk o\maz;

44. Insan hаyatl iigiin tаhliika yaradan nasazlrfr giiran iqgi nа еtmelidir?
- Bilavasite oz rэisinэ mэlumat vеrmэlidir;

45. Miiassisodo еlеktrik tаseriif,fatrna masul gахs kimdir?

- Еnеrgеtika gбbэsinin raisi- Baq еnеrgеtik;

4б. Qollu kranh еlеktrik iitiirma хotti altlnda iqlamаk olarmt?

-qada$andrr;

47. Hansr еlеktrik сihazlarl i9 qurtardlqdan sonra еlеktrik gebekesindan

ayrllmahdlr?
- Btittin clhazlar;

48.Elеtrik qaynafr qurflularrnr ;abakeye kim agrb qogmahdlr?

- Mtiэssisэnin еlеktrotехniki pеrsonalt

<( << (< << << <( << (< << otraf miihitin miihafizаsi

1.Biosfеrо antropogеn tasir hansl faktorla miioyyаn еdilir?

- Ohalinin orta qlobal srxhgr

2.Borri Komunnеrin vеrdiyi еkologiyanln 3-сii qanunu hansl variantda

tamamlanrr? Tаbiаtdа hеgna ...
- Эуezsiz vеrilmir

3.Dеzеrtifikasiуa prosеsi sehralaqmanln ...-dir.

- Miqyasrnrn gеniqlэnmesi
4.Sц hiivzalarini biogеn еlеmеntlorla qirklpnmesi hansr variantda diizgiindiir?
- Еftrofikasiya

S.Abgеronda nеftlo girklanmi; arazilarin sahоsi hansl variantda diizgiin

giistаrilmiqdir?
- 6117 Ha

RBэkiroу,2Ol6
6. Оzon deliklarinin daha intеnsiv miigahida olundufiu orazilor?
- Antraktida

7.Fotokimуevi smoqun zararliyi hansr faktorla izah olunur?

- Tэkrar girklэndiriсilerlэ

8.Su hiivzalarinin nеftlа girklanmasindа еkoloji disbalansa sabab olan faktoru

gфstarin
- Su atmosfеr zonasr

9.Qida zonсirlerini sonunсu saviyyesinda hansl сanhlar durur?

Destruktorlar

10.otraf mtihitin fiziki girklаnmesinin tоsnifatlna daхil dеyil?

- Matеrial vэ оqyalarla girklэnme

11.Qirklondirilmiq torpaqlartn barpast hanst tеrminle ifado еdilir ?

- Rеkultivasiya

l2.Biosfеr taliminin banisi hеsab olunur.

- Vernadski

13.Ozon qatrnln miihafizаsini nezаrda tutan bеynalхalq emekdaqhq hansr

senаdlordo tаsdiqlenmiqdir ?.
_ Vyana konvеnsiyasl, Monтеal protokolu

14.Turр yafil;lara sabаb olan girklаndiriсiler hansr variantda diizgiin

gфsterilmigdir?
- soz,coz,No*

1S.Хammaltn manimsanilme giistoriсisinin hansr qiуmatlarinde istеhsal

"aztullanhh'' kateqoriyasrna aid еdilir ?
- >80уo
lб.Tullantrlarln takrar еmalt iqtisadi соhetdon оlvеrigli dеyilsa va ya utilizasiya
imkanlarl mаhduddursa hansl mеtod tetbiq еdilir ?
- Neytrallaqdrrma

17. Su hiivzalarinin hansl niiv girklаndirilmasinde aеrasiya pislaqir va еnеrgеtik

balans pozulur?
- Nеft vэ nеft mэhsullarl

18 .Atmosfer havasrnln girklаnmоsinde an biiyiik paya malik girklandirmо

menbayini gфsterin.
- Mеtallurgiуa
RBэkirov_2016
19.Atmosfеr havastnln miihаfizasinin passiv iisullarlna aid olmayan hansrlаrdlr ?
- Qaz- toz temizlэyiсi sistеmlэrin tэtbiqi

20. osas еkoloji normativ sanadlora aid еdilmir :

- istеhsalrn teхnoloji rеqlamеnti

21. Atmosfеrin girklenmаsindа qеyri stasionar manbalare aiddir :

- Nэqliyyat e

22.Е,koloji faktorlarln qruplagdrrrlmasr hansr variantda d{zgtn gфstarilmiqdir?

- I,П,Iv ; I. antropogen II. abiotik Ill.kosmik IV.biotik

23. Оzonosfеra atmosferin hansr tаbaqasinde yеrlа;ir ?

- Stratosfеr

24. so2ve NO2 girklаndiriсilari hanst girklanmо mаnbeyinin qaz qatqllarrnda

. daha qoх paya malikdir ?
_ iЕs-lэr

24. Мonitoring siizii herfi mаnada hansl variantda diizgiin giistаrilmiqdir ?

- Miiqahidэ

25. Tаrkibinde partlayr;, уanfltn, infеksion хassali birlаgmaler olan tullantllar hanst
qruрa daxildir ?
- Tэhliikэli tullantrlar

26. Оzon dаliklarinin yaranmasrna sabаb olan ozon daflldlсl maddаler

hansllardlr?
- Frеonlar

27. Tekrar istifada imkanlarr olаn ve mahsul istеhsah iigiin toplanan

tullantrlardrr:
. - Tэkrar xammal

'28.
Respublikamlz iigiin хaraktеrik olan еkoloji problеmlor hansr variantda
gбsterilmiqdir ?
- Nеftlэ girklenmэ, urbanizasiya
'
2 9. Tullantlla nn zerer sizla; di rilm esi iisulla rln a daхil d еуil ?
; Utilizasiya ,
30. Biogеosеnoz tеrmini hansr alimin adl ilо baflrdlr?
- Vеrnadski

RBэkirov_20l6
31. Хezer denizindа iilii zonalara aiddir:
-|,2,3; 1) Bakr buхtast; 2) Nеft Daqlarr akvatoriyasr; 3) Qеlеkеn yanmadast
sahi1lэri

32. Хiisusi miihafize olunan аrаzilerin on sart еkoloji-hiiquqi rеi.i-t malik olan
katеqоriyaslnl giistоrin:
Qoruq

33. Ьraz gayrnrn sol sahilini girklandirоn en gtlх girklаnmi$ gay hansrdrr?
- Razdan

34. Аzarbayсan sahralagma hanst zona iigiin daha kaskindir?

- Kiir-Araz ovahfrr - $irvan diizli

35. Aqa$dalо girklondiriсilаrden hanstlarl konsеrogеn tasirа malikdir?

- QAK

3б. Biosfer naya dеyilir?

- Yеrde heyatm yayrldrlr tэbeqeyэ

37. Biosеnozlarda biitiin еnеrji niivlаri transformasiya еdarek aхrrdа hanst

еnеrjiyo gеvrilir?
- istilik еnеrjisinа

38. Aqaфdalоlardan hanst biosfеrin komponеntlоridir?

- Hidrosfеr, atmosfеr vэ litosfеr

39. Aqаfldalulardаn hanst еkologiуanrn qarslsrnda duran vezifalardandir?

- Biosfеrin inkiqaf vэ funksionallrq qanunauysunluqlarmm сiyrэnilmesi

40. Ozon qatrnrn funksiyasr nedir?

- Giineqdэn gэlэn ultrabэntivqэyi qtialarr udmaq

41. AEafldalпlardan hansr etraf miihitо en gtlх zerer vuran neqliyyat niiviidiir?
- Avtomobil

42. Qnqtl suyun hansr iisullа temizlenmasindа istifadо olunur?

- Меxaniki ) t

43. Litоsfеr nedаn teqkil olunub?

- Yеr qabr$r vэ iist mantiya

44. Torpaq iirtiiyiiniin miihiim problеmleri hansllardlr?

- Еroziуa, bataqlaqma, qorlaqma 2

RBekirov-2O16
 45. Makroеlemеntlerlа mikroеlеmеntlаrin fаrqi nadir?
- Makroеlеmеntlэrin miqdar t tО,IYo, mikroеl еmеntlэr <0, 00 1 %

46. Nеftlа girklаnmiq torpaqlarrn berpasr iigiin hansr iisuldan istifado olunur?
- Rеkultivasiya .

47. Bataqlaqma asasen hanst erazilаrde emаlо gаlir?

- Su hбvzelэrinin su basarlannda

48. Mеliorasiуadan hansr problеrin hellinda istifade olunur?

- $orlaqm a, Ъataq|a$ma' $orэkэtlэqmэ

49. A;aфdalпlardan hansr ARDN$-nin еkoloji siуasatinin htiquqi prinsiplarina

aiddir
- idarэеtmэ vа invеstisiya qerarlart qэbul еdэrkэn iqtisadi prioritеtlэrэ tistt'inltik
vеrmэk

50. Kiir qayl hansl iilkаnin arazisindo daha 9oх qirklаnir?

Gtirсtistan

<< <( << << ( < <( << << << << Yanflrndan mthafize )> >> )> >) )> >> >> )> >> >> >

1. Miiаssisalаrdа yanlln tahliikasizliyina сavabdеh 9oхslаr kimin amrinо аsasan teyin

olunur?
- IV1tiэssisэ rэhbэrliyinin

2.Yanlln ba; vеrdikdа ne еtmeli?

i - Yan$rndan mtihafizэni gafirrmaq vэ yan[rnrn sondtirtilmэsinэ baqlamaq

3.Yanfilnsбndiirma vasitalerindan istifada qaуdalartnr kimlar bilmаlidirlar?

- Fэhlэ ve qulluqgularrn hamtst

.. 4. Nеft va nеftden ahnan mоhsullarl hansl yanlrnsiindiirmо vasitasi ile siindiirmek

' еffеktlidir?
- Koptik ilэ

5. Teхliyya (kiigiirmа) planlarr hansr binalarda tаrtib olunur?

- 10 nэfэrdэn goх insan оlan

б. Daha tеz alrqan mayе hansrdlr?

- Kеrosin, nеft mэhsullart

7. Sехde istismar olunan aqrеqatarqurfiuya rdozgaha yanllna qarsl сavabdеh ;eхsin

аynlmasr kim terafinden tayin olunur?
- Sеx rэisi

RBakirov-2016
8. Fiivqaladо hаllar bag vеrarse hansl niimraya zang еtmаli?
- 1t2

9. Kiiniillii yanfilnsiindiirmo dostаsinа kim rahbarlik еdir?

- Nсivbэ rэisi

10. Avtomatik yanfrn хebarvеriсilаr hansrlardlr?

- istilik xаbervеriсi,ttistti xэbэrvеriсi vэ igrq xэbэrvеriсi

Ll.Tezalr;an mayеlar saхlanrlan gаnlarda avtomatikyanfrnsiindiirmа sistеmi

hansldrr?
- Koptikle yan$rnsondi.irmэ sistеmi

12.inzibаti binalarrn daхilindа hansl niiv yanfrnaqar$l su sistеmi qura;drrrlrr?

- Daxili yanflrn su krant

13. Yanlln kranrnrn ;kafinln iizarinde hansr уazlJar olmalrdrr?

661rI(''
- Yansrn kranmtn hэrflэri ile srra nomrэsi,yaхrnlrqdakr yansrn bolmэsinin tеlеfon
nomrэsi

14. Ba[h otaqlarda bag vеren yanfirn karbоn qazh odsiindiirаnlа siindiiriildiikdan
sonra hanst tаdbirlar giiriilmolidir?
- otafirn havasmt dэyi;mэk

15. Yanflln хidmatinin gaflrrlmasr iiqiin hansr mobil tеlеfon niimrasine zeng
еdilmalidir?
- 101

1б. Мtiessisоnin yanflrn tоhliikesizliyi qaydalartna kimler аmаl еtmelidir?

- Fэhlэ vэ qulluqgularrn hamtst

17. Avtomatik yanfirnsiindiirmо qurfiularl sistеmindа tаzyiq nеqe vaxtdan bir

yoхlanllmahdlr?
- Hэr gtin

18. Kiipiikle siindiirmo qurflularrnda kiipiik оmalogetirаn vasitelаrin kеyfiyyeti nеge

vaxtdan bir yoхlanrlmalrdlr?
- ildэ bir dэfэdэn az o|maуaraq

1 9. Elеktrik avad1nlrfir yanlrnlarrnrn siind iiriilmesinda an еffеktli odsфndtran

hansrdrr?
- Karbon qazh odsсindiirэn

RBоkirоv-20l6
20. Еlеktrik qurlularrn yanmasr ile уanfrn hanst sinife aiddir?
- Е sinfinэ

21.Yanlln хidmatinin gafirrlmasr iigiin miiаssisolorda hansl daхili tеlеfon niimralerina

zang еdilmolidir?
- 31-501; 6l-201

22. odsiindiiriiсiilar dii;eme saviyyesindon odsiindiiriiсiilоrin a;a[l baglrfirna qоdаr

nеqa mеtr hiindiirliikda asllmalrdlr?
- 1,5 m hi.ind{irliikdэ asrlmalrdrr

23. Istеhsalatda partlaylE zamanl tez atia bilen inqaat matеriah hansldlr?
- $iiqэ

24.inzibati binalarrn daхilindо hanst niiv уanfrna qar$l su sistеmi quraрdlrrlrr?

- Daxili yanfirn su krant

25. Yanfln hidrantlarrna vа yanlln kranlarlna nrgа vaхtdan bir tехniki хidmаt
giistorilmeli, i9 qabiliyyoti yoxlanllmalr ve yoхlamanln natiсalari harada qеyd
еdilmalidir?
- Bir aydan bir yoхlantlmalt, nэtiсэlэri xiisusi jurnalda qеyd olunmalrdrr

26. Sahоde quru otlar yanarken na еtmeli?

- Yas stipiirgэ vэ yaxud yaqrlbudaqlarla yanlmr sсindtirmeya baqlamalr

27.$tzibati binalarda isindirmа sistеmi nеса olmalrdlr?

- Маrkэzlэqdirilmi; buxar va Уa isti su qrzdtnсt xэtlэrindэn istifadэ еtmэk.

28. Yanlln ba; vеren zamaгilkin yanlrnsiindiirme levazimatlarrndan kimlаr istifade

еtmelidir?
- Fэhlэ vэ qulluqgular

z g.ilkin nsiindii rm а lov azimatla rl hansrla rdr r?

ya nfil
- odsсindi.irэn balon, ling, bеl, baqor, asbеst odеyal, vеdrэ vэ qum yеgiyi

30.Sехlоrde niivbо zaman|уanfilnsiindiirma vasitоlarinin saz halda ve seliqоli

vaziyyetdа saхlanrlmasrna сavabdеh 9ахs kimdir?
- Novbэ rэisi

31.Yanfilnln bag vеrmаsi iigiin hansl amiller vaсibdir?

-Yanan maddэ,od mэnbэyi,oksigеn

32.Yan$n bag vеrdikda hansr odsiindiiriiсii balonlardan istifada etmek lazlmdrr?

- Yansrцrn novtindэn astlt olaraq odsondiiriiсtidэn istifadэ еtmэk

RBэkiгov_2016
33.Qaynaq ve odlu iglаr gtiriilarkan iq yеri nе9а mеtr radiusdan yanar
matеriallardan temizlenmаlidir?
- 5 mеtr

34.Partlayq yanфn tаhliikаli obуеktlarde kiilakli hava Eаraitindo aqlq qurlularda

odlu qaynaq iqlori nесa aparrlmahdlr?
- icaze vеrilmir

35.Tadris otaqlarrnda hansr еlеktrik сihazlarrndan istifаde еtmаk qadalandlr ?

- Yiiksэk tеzlikli sоba, еlеktrik qtzdrnсt cihaz|ardan, еlеktrik su qэfэdanrndan

36.Yan[ln kranlarl nadir?

- Хtisusi yеrlerdэ quraqdrrrlmrg hidrantlar

37.Yan[rn gkaflarrnrn komplеktine na daхildir?

-Yanfirn krant, yansrn liilэyi ilэ xortum, su xэttinin tэzyigini artшan di.iyme

38.Odsфndlran balon nadir?

- odsondtirэn vasitэlэrlэ tэсhiz еdilmiq qablar

39.odsiindiirоn balonlarl iqо salma qaydasl nесo hayata kеgirilir?

- Splinti grxartmaq, qlanqr yonэltmэk, yuxan dэstэyi vэ ya lingi srxmaq

40.Alr9ma mаnbeyini siindiirmаk iigiin hansl ilkin yanfirnsiindiirma

vasitalоrinden istifadа еdilmalidir?
- odsбndi'irэn balon, yanlm kranl, orttik, qumla techiz еdilmiq yansrn lсivhаsi

41.Avtomatlaqdlrllmr; yanfrnsбndiirmо sistеmi nаdir?

- Datgiklэrnэn tэсhiz еdilmiq komplеks sistеm vэ mэrkэzi tdaraetmэ pultu

42.Evakuasiya planlarlnda glхr9 yollarr hansr rаnqlа giisterilir?

- Yaqrl

43. Ehtiуat еvakuasiya grхl;larr ni;anlarlnda hansl iqara ve уazl var?

-Yagrl fonda qagan insan ;аkli vэ <QIХI$> sozii
44.Yan!ln zamanr liftden istifade еtmоk olarml ?
-Yox

45. Yanfiln haqqlnda mоlumat aldlqda sizin herаkatiniz?

- 101 xidmэtinэ zenk еtmэli

4б. Teхliyya(ktigiirma) planl iizаrindа esas kiigiirmа yolu hansl хettlо giistarilir?
- osas kogiirmэ yolu btitov , еhtiyat yolu isэ q1r1q-q1rlq

RBekirov-2016
47.Teхliyya planrnda iqarolarin va hаrflоrin hiindiirliiyii ve еni nеge mm
olmahdlr?
- Hэrflэrin еni 5 mm, htindi.irltiyi.i 7 mm-den az olmamalr

48. Nasaz еlеktrik qrzdrrlсtslndan otaqlarrn qrzdrrrlmasrna icaza vеrilirmi?

- Vеrilmir

49. odlц va od tahliikoli iqlari giirarkаn iсazаnama tertib olunduqda senedi kim
tasdiq еdir ?
- Ba$ mtihэndis ve ya istеhsalat rэisi;

>) >> > >> >) >> )> >> >> >> )> >> > )>

1. onurfla siitunu nеge feqerаden ibaretdir?

- зз-з4 fаqэrэ;

2. Kellо qutusu nеga siimiikdan ibaretdir?

- 6 si.imi.ik;

3. Agafirdаkl siimiiklerdоn hansl kallo qutusuna daхildir?

- Giсgah;

4. Giсgah artеriyasrnln qanaхmasr zamanl damar hansr siimiiya slхllmalrdrr?

- Giсgah;

5. Qanrn damar yatafllndan kаnara aхmasr nесо adlanlr?

- Qanaxma;

б. Aqalldalrr elametlerdan hansr Yenoz qanaхmaya aiddir?

- Qan fasilэsiz, sakit aхrr;

7. Hansr qanaxmaya parrnхimatoz qanaхma dеyilir?

- Daхili orqan qanaкnasl;

8. Hipеrtoniуа nаdir?
Artеrial te4уiqtn yi.iksэk olmasl;
-

9. Feqereler birlа;ib neyi emаlа gаtirir?

- Onur$a stitununu;

10. A!сiyerlоr hansl bogluqda yеrlаqir?

- Doq qэfэsindэ;

RBэkirov_2016
11. Artеriyalarla hansl qan aхtr?
- oksigеnle zэngin qan;

12. Bеyin уarrmkiirоleri hansr bo;luqda yеrlаqir?

- Kэllэ qutusunda;

13. Qida maddоlarinin asаs hazmi vо sorulmasl hezm sistеminin hanst hissasinde
gеdir?
- Nazik baSrrsaqda;

14. oynaq sathlаrinin bir_birinа nezeron yеrini deуigmоsi nесо adlanrr?

- Crxrq;

15. insanrn baden tеmpеraturЦnu iilgen cihaz nесo adlanrr?

- Tеrmomеtr;

1б. Эzilmа mехaniki travmanln hanst niiviinо aiddir?

- Qapah;

17. Artеrial taryiqi iilgon cihaz nесe adlanlr?

- Tonomеtr;

18. Insan badаninde on sart toхuma hansrdtr?

- Stimtik toxumast;

19. Slnrqlar zamanr hansr alrrlagmaya rast gаlinmir?

- Qanqusma;

20. Mехaniki travmanln hansr nбvlоri var?

- Agrq, qapah;

21. Aflсiyаrlerin asas funksiyasl nоdir?

_
Qanr oksigenlэ zэnginlэqdirmэk;

22.Bas bеyin ve onurfla bеуin qan diivranrnln pozlunlufiu nесa adlanlr?

- insult;

23.,Qаnaxmazamanl atraflara bafilanml$ jqut цiyа 2 saatdan sonra

bogaldllmahdrr?
_ Toxumalann nеkrozunun bag vеrmэmэsi i.igtin;

24. A;afirda giistorilen siimiiklаrdаn hansr kella qutusu siimiiklarine aid dеyil?
- Bud;

RBэkirov-20l6
25. Эtraf miihit tеmpеraturunun yuksalmesi nаtiсasindа beden heraratinin keskin
artmasr nеса adlanlr?
- istilikvurma;

26. A;agrdakrlardan hanst iiliimii tesdiq еdаn esas alamotdir?

- Bэbэklэrin isrfia rеaksiyasrntn olmamasl;

27.Kliniki iiliim merhаlаsi na qodar dаvam еdir?

- 3- 6 dэq;

28. Afсiyerlerа oksigеnin daхil olmamasr nесe adlanlr?

- Asfiksiya;

29. oliimiin nеge marhаlаsi var?

- 2 merhelэsi var;

30. Ureyin qapah massajr ve a!сiyarlаrin suni tаnаffiisii iiliimiin hanst

marhelesinda aparrhr?
- Kliniki;

зt. ottimiin hansl marhоlalаri var?

- Kliniki, bioloji;

32.IJozm prоsesi nаtiсsinda yaranan zerаrli maddalar hansr orqan terefindon

zararsizlagdirilir?
- Qaraсiyer;

33. Donmalarrn nеge darосаsi var?

_ 3 dэrэсэsi var;

34. Urаkdаn qanr aparan damarlаr nесe adlanlr?

- Artеriya;

35. Nа tiсiin artеrial qanaхmalarda qan fontan qaklindа aхrr?

- Qanrn siirэti gox oldulu iigi.in;

36. A;afrdakr orqanlardan hansl сiitdiir?

-"Afiсiyэr;

37.IIэzm sistеminin hansr hissesi qida maddalаrinin hezminda i;tirak еtmir?

- Qida borusu;

38. Insan orqanizmindа ne qeder qan dеpo hahnda saхlanlhr?

- 2 litr;

RBаkirov-20l6
39. Parеnхimatoz qanaхmaya aqalrdakrlardan hansl aiddir?
- Mэdэ qanaкnasl;

40. ilk tibbi yardlm kimlar tarаfinden heyata kеgirilir?

- Tibb tэhsili olmayan qэxslэr tэrэfindэn;

41. Insanrn normal beden tеmpеraturu nеgedir?

- З6,6
0С;

42. Qanaхmalar nеge сiir olur?

- 2 crir;'

43. Tеrmiki yanlqlarln nega dаrасasi var?

_ 4 dэreсэsi var;

44. Qanaхmalarrn hansl niivlоri уar?

- Q anaxmal ann artеrial,vе rroz' p ar anхimatoz, kapi lyar novlэri vаr ;

45. insan badаnindа nе$а litr qan olцr?

- 5 litr;

46. Yanlqlarrn nе9а ntivii var?

- 4 nсivti var;

47. Insanln normal artеrial taтуiqi ne qedаrdir?

- 701r20;

48. Qanaхma zamanr оtraflara bafilanmr$ jqut hansr miiddаtdan bir

bo;aldllmahdrr ki, toхumalar iilmаsin?
- 1,5- 2 saat:

49. Эger zаrargаkmi; 9eхsde dari, yum$aq toхumalar, siimiiklar уanmlgdrrsa bu

nеgenсi darасali yanlq sayllrr?
- IV dаrэсэ;

50.Bazu artеriyaslЩn qanaхmasl zamanl damar hanst siimiiya sцllmahdrr?

- Baz:u si.imi.iytinэ;

51. Urek hansr bo;luqda уеrlaqmi;dir?

- Doq qэfэsindэ;

RBэkiгov-2016
52. AEalrdalс orqanlardan hansl qarln bo;luflunda уеrlаqir?
- Nazik bafirrsaq;

53. Qoхu hiiсеуralаri harada yеrlegir?

- Burun boqlufrunda

54. Hanst damarlar vеna adlanlr?

- Qanr iirэyэ gэtirэn damarlar;

55. Normada 1 dаqiqede insan iirayi nrge dоfa diiyiiniir?

- 75- 77 defe doyi.intir;

56. Nеkroz nadir?

- Oltim;

57. Bir dоqiqоdо normada insan nеgo defe nafos ahb-vеrir?

_ 16 dэfэ nэfэs alrb-vеrir;

58. Na qadаr qanitirme iiliimlо natiсоlоnir?

- 2,0- 2,5Iitr;

1. Addrm garginliуi naya dеyilir?

'_
Ayaqlar arastndakr potеnsiyallar fэrqinэ

2. Nеge ampеr сarаyan insan iigiin iiliim tahliikasi уaradlr?

- 0.14

3. Gаrginlik altlna dii;an adamr nеса хilas еtmаk lazrmdrr?

- Мeftili aralamaq-kэsmэk.

4. Еlеktrik miihаrrikinde tоmir i;i hansr halda aparrlrr?

-F aza|artn hэr i.i gtindэ gэrginl ik kэ si l dikdэ

5. Еlеktrik qurlularr gоrginlik qiymatino giirа nеge уеro biiliiniirler?

. - A19aq gэrginlrk U< 1 00v ytiksэk U> 1000v n

б. Еlеktrik avаdanlrqlarr ve alаtlаri nа iigiin torpaqlanrlrr?

- Аrzl,l еdilmeyэn сэryani torpasa oti.irtilmэsi tigtin

7. Yеrla birle;diriсinin (torpaqlamanln) miiqavimeti nеge om olmаhdlr?

- U<1000v olduqda, эn goxu R:4 om

RBаkirov-20l6
8. Еlеktrik trаmmаlarl hansr qakilda olur?
- Yanma, kontakt zэrbэsi, dэrinin mеta11a9mas1 vэ еlеktrik zэrbэsi

9. Еlеktrik саreуanl vuran adama ilk yardlm nrсе еdilir?

- Gэrginlikdэn azad еtmэk, rahatuzatmaq, dtiymэlэrini agmaq,tam sakitlik
уaratmaq, tасili siini nэfэs vеmэk vэ tirэyini masaj еtmэk

10. Еlеktrik diivresinda сeryan gidddetinin iilgii vahidi hansrdrr?

-Ampеr (A)

11. Еlеktrik gerginliyinin iilgii vahidi hansldrr?

- volt (v)

12. Еlеktrik dtivrasinda miiqavimatin iilgii vahidi hansrdlr?

-Om

13. Badаnin hansl iizvii аn biiyiik miiqavimаtа malikdir?

- Dэri

14. Еlеktrik garginliуi nеqo voltda insan bаdeni iigiin tehliikali dеуil?
- r2v

15. Gerginlik alttna diiрan adama hаkim gelenа qаder nа еtmek lazrmdlr?
- Cэrэyant tez aуtmaq

16. Darinin qrzarmasr ;iрkinlik va iltihab prosеsi ile natiсаlenen уanrqlar nеqanсi
dоraсаli yanrqlar saуllrr?
- 1-сi dэrэсэli

1. Matеrial;iinaslrq fenninda nаyi iiyranirik?

- Mеtal vэ qеyri mеtallaпn xassэlэri vэ tэtbiq sahэlэrini

2.NIaуe haldan berk hala kеgоrken mеtalda kristal qаfaslоrinin уaranmasi nеса
adlanlr?
- kristallaqma

3.Mеtallar nе9а yеra biiliiniir?

- Qara vэ эlvan mеtallara

4.olvan mеtallar iiz niivbasindа nеge yеra biiliiniir?

- Yiingi.il, nэсib vэ asan эriyэn mеtallara

RBэkirov-20l6
S.Qarа metallar demirin hansl еlеmеnt ila miiayyen nisbetde birlogmоsindan
ahnlr?
- Karbonla

б. Mеtallarrn fiziki хassаlarinа аiddir?

- Istilikkеgirmэ qabiliyyэti, maqnitlэnmэ, еlеktrik kеgirmэ qabiliyyэti vэ xi.isusi gэki

7. Mеtahn bаrkliyi toyin еtmek iigiin en gtlх hanst tisullarlndan istifadо

еdirlar.
- Brinеl, Rokvеllvэ Vikkеrs

8. Ququnu аritmak iigiin osas yanaсaq niivii hansrdrr?

- Koks

9. Polad istеhsah iigiin esas matеrial?

- Qеvrilmо domna guqunu

10. Korroziуa nоdir?

- Otraf miihitin tэsiri ilэ mеtalvэ эrintilэrin qеyri ixtiyari dafirlmasr

11. Tunсun terkibi аsasоn naden ibaretdir?

- Мis vэ sink

12. Plastik kiitlаlor nаldir ?

- Stini, vэ yaxud tebii qэtran|ar эsastnda alrnmt; yiiksэk molеkul
9эki1i mtirэkkэb maddэdir

13. Mеtallarrn tеrmiki emala uflratmaqda moqsad nadir?

- Mехaniki хassэsin yaxqrla;drrmaq

14. Rеzin istеhsah iigiin ilkin matеrial nadir?

- Tэbii vэ siini kauсuk

l5. Asbеst memulatlndan no iigiin istifade еdirlar?

- istilik izolyasiyasr iigtn

16. Piroliz sobalartnrn igersi nо ila iirtiiliir ?

- odadavamlr kэrpiсlэ

17. odadavamh rnatеriallar hansllardlr?

- $amot kэrpiсi, Мaqnеzit kerpiсi, Dolomit kerpiсi, Dinas kэrpiсi

18.Turg ve qalevi ilo iqlаyаn aparatlar korroziyadan nrсe qorunurlar?

- Kimyэvi maddэlэrэ davamlr kэrpiсle

19. Boyalardan hansl meqsad iigiin istifade еdilir?

- Korroziyadan qoruIrmaq vэ еstеtik gсiriini.iq i.igi.in

RBаkirov_2Ol6
2L.traqatl kimi istifadа olunan paronit markalarr slrasrnr giisterin?
- ПMБ' Пoн' Пк

2l.Аraqatl kimi istifada olunan ПК markah paronitin tаyinatr?

- Turquya davamh mtihit tigtin

22. Аraqatr kimi istifadа olunan ПМБ markalr рaronitin teуinatr?

-YaЕ vэ bеnzinэ dayanrqlr paronit

23. traqatr kimi istifadа olunan пoH markalr paronitin tayinatr?

- Umumi tэyinatlr paronitdir

24. Turq va qalovi ile iqlаyаn borular korroziуadan nесe qorunurlaг?

- Plastik ktitlэ ilэ i.izlenir

25.Tur9 vo qаlevi ilo i;leyen nasoslar korroziуadan nrсe qorunurlar?

- Govdэsi ve iggi garк paslanmayan poladdan vэ ya plastik kiitlэdэn hazt|ant

26.$ii9a liflаrdаn hansr maqsedle istifade olunur ?

- istilik itgisinin qar$lslnl almaq tigi.in izolyasiya matеrialr kimi

27.УIetal ve arintilerin osas хasselоri hansrlardrr?

_ Mеxaniki, fiziki, kimyэvi, tехnoloji istismar

28. Nlеtallarrn mеxaniki хassаlаri hansllardrr ?

- Мohkэmlik, bэrklik, plastiklik, zэrbэ сizli'iliiyti

29.Nlaterialrn formaslntn tоsir еdаn qiiwa netiсasinde dаyiqmasi va

оwalki veziyyotine qаyltmasl nесe adlanlr?
- Еlastiklik dеformasiya

30. Poladrn tаrkibindа karbonun (C-nun) kiitla payl nо qedоrdir?

- эn goхu 2,|4 o/o

31. Ququnun tarkibinde terkibindа karbonun (C-nun) kiitlа payl

ne qаdardir?
- (2.14+6.67) %

32. Ququnlar hansr nфvlere bфltntr?

- A[ guqun,Ъoz guqun, xtisusi guqun, doymэ guqun

з3.^z karbonlu poladlarda karbonun kiitle payl hansr srraуa uyflundur?

- эn goхu 0,25 уo

34.Оrta karbonlu poladlarda karbonun kiitle payl nа qodar olur?

RBэkirov_2016
 - (0,3+0,5) %

35. Yiiksek karbonlu poladlarda karbonun kiitle payl na qedоr olur?

- (0'55{,85) уo С

36. orta lеgirlanmig poladlarda lеgirloуiсi еlеmеntlarin iimumi konsеntrasiуasl nо

qader olur?
- (5,0+10,0)oА

37. Lеqirlanmiр poladlar nеqe qruрa biiliiniir?

- Аz lеqirlэmi;, orta lеqirlenmig, gox lеqirlэnmig

38. Az lеgirlenmi; poladlarda lеgirlayiсi еlеmеntlarin iimurni konsеntrasiyast nо

qadаrdir?
- (4+5) Yo- dek

39.orta lеgirlenmiq poladlarda lеgirlоyiсi elеmеntlarin iimцmi konsеntrasiyasl nа

qadar olur?
- (5,0+10,0)oh

40.Qoх lеgirlanmi; poladlarda lеgirleyiсi еlеmеntlerin iimumi konsеntrasiyasl nа

qader olur?
- ю %- den gox olur

41. Lеgirli polad хоlitelаrin markalarlnda xrom еlеmеnti hansl harflа i;ara еdilir?
_ Х (Хrom)

42. Эrime tеmpеraturu yiiksаk olan mеtal hansldlr?

- W (Volfram)

43.Legirli polad xalitalаrin markalannda nikеl еlеmеnti hansl harfle iqara еdilir?
- H (Nikеl)

44. Aliiminiumun аrimо tеmpеraturu nеgadir?

- 658 0C
45. Titantn аrima tеmpеraturu nеqedir?
- 1560 0C

4б. Misin arima tеmpеraturu nеgedir?

- 1083
0С

RBэkirov-20l6
 emelэ gаlоn
"Etilen- Polietilen'' zavodunda xammalrn, yarlmfа brikаtiarln, hаzlr mehsullarrn ve mahsuI istehsallndа
tullantrlarrn zererlilik ve tahltkeli Ieri
0C Alovlanmаnln qatrllq
'Е Тemperatuг hэddi, heсm % ilа,
'6
Maddэnin adr ё Ф 6Gl
сF insan orqanizminэ zэrэr|i tаsiri
t ЁЕт E=
Е
ЁEЁEЁg
Ф
(т G
.!z Е (!
'вБ BЕ
=Ф
t-
o
'v (u
<.с E п6 "
^_a
5'10 4 75 Ytjksаk oksigen сatlgmazlt$rnda
l.Hidrogen 4
sebаb olur
15 Narkotik tаsirli qazdtг з00
2. Metan 4 5з7 5
N аrkotik gёsteri r sisteminа tesir edir Bа9 50
4 427 3,0 32,0
3. Etilen
ag пst yuxusuzl uq, yaddag poz$unlug u t6rаdir qan
dёvrаntntn maslnа sэbаb olurl
15 tаsir gostэrir 300
4. Etan 4 422 2,9

4 410 2,2 1 tаsir 1

tэsir g6starir. 300

6. Propаn 4 466 2,1 ,5

Narkotik tэsir 0,3

2 335 2,5 8't-100
7
'100
384 '1,6 9,4 Narkotik gostarir
I karbohidro_genlэri (butilen iizre) 4 60
з00
40 287 1,4 т'8 tэsir
9.Cs kаrbohidro-genlаri 4
Buxаrlart tаsire malikdir. Хroniki zahаrlаnmэ, 100
ЕB) 4 44 255-474 0,8-'t,5 5,0-8,0
m0xtаlif nёvlU аsаb poz$unlu$u yагadlг. Cox yЁksаk
0.
keskin sebаb olur.
12 ekzemаya vа kаskin iltihаbа 20
4 20-5 235-475 0,75
1
sаbэb tэsir edir
46,0 Lax yumurtа iyli g0glti zаhэrdir. yollaпnt 3,0
Cr-Cs kаrbo-hidrogen qan9rgr з 246 4,3 '
iflig ederэk ёlЁmа sebаb olur
ilа hidrogen-sulfid
Qagtnmа' yanlq ve sebаb olur. G6ziin 0,5
13. 2
selikli zэhаrdir
15:12 Narkotik tаsir gёstаrir 100
14. Piгoqaz (karbohidrogen qаngt$t) 430-450 2:3
rkotik tаsir 100-300
't5 lэr 4 90-
20
4 650 15 28 Yuxап tэnаftis yollаnnt ql9rqlandlпr, bo$ulmаyа sаbаb
16, Ammonyak
olur
Gёz qigasrnt yUхarl tэnаff0s уollaпntn selikli qigastnt з00
17 1 59 59 2в7
qrgqla ndlпr mэгkezi slnt r sistemini pozur Qаnl dаyiqir I

dаxili ku mu tэsirlid tr
7,5 Nаrkotik tэsirli mayedir 300
'1
8.Hidrotэmizlэnmi$ yungul fl eqma 4 40 63 214 1,4