โครงการพัฒนาความชํานาญดานไฟฟากําลัง คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร 1

Load Break Switches คืออะไร และใชงานเมื่อใด? และใชงานอยางไร?

อุปกรณไฟฟาที่เรียกวา Load Break Switches นาจะเปนอุปกรณไฟฟาธรรมดาที่วิศวกรโดยทั่วไป

นาจะรูจัก แตหลังจากที่ลูกศิษยมาหาและนํา Catalogue เรื่อง Load Break Switch มาฝากใหอานเลน เพราะลูก
ศิษยชอบเอามาฝาก เพราะคิดวาอาจารยเกาคงวางและคงชอบอานหนังสือ หรือวิชาการ แตพอสอบถามไปมา
ก็สงสัยคงนั่งเฉยไมได เพราะวิศวกรที่มีอยูในหนางานอาจไมเขาใจในหลายเรื่อง แตวันนี้เอาเฉพาะเรื่อง Load
Break Switches กอนก็แลวกัน
คําวา Load Break Switches ก็คอื อุปกรณสําหรับตัดโหลด แตมีรายละเอียดที่มาพรอมกับตัวมันก็คือ
spec. ซึ่งมีหลายอยางที่วิศวกรตองเรียนรู โดยทั่วไปอุปกรณนี้มีไวกอนที่จะตอไปยังโหลด และมีไวเพื่อตัดตอน
เพื่อตัดไฟ หรือเพื่อบํารุงรักษา เชน การตอ load break switches กอนตอเขามอเตอร กอนตอเขา condensing
unit ของเครื่องปรับอากาศ และมักใชในกรณีที่โหลดอยูหางไกลจากแผงไฟฟา และไมสามารถมองเห็นไดวา
ใครไปเปดปดเบรกเกอรที่แผงไฟฟานั้นได รูปแสดงการติดตั้ง load break switch ใกลกับโหลดไดแสดงไวในรูป
ที่ 1

Load Break Switch ซึ่งอยูหางจาก

แผงไฟฟา แผงไฟฟามาก มีไวเพื่อตัดตอน
หรือเพื่อการบํารุงรักษา

โหลดไฟฟา

รูปที่ 1 การติดตั้ง load break switch ใกลกับโหลด

ปญหาของเรื่องนี้ ก็คือ วิศวกรบางทานนิยมใชเบรกเกอรมาติดตรงที่ควรจะติด load break switch นอกจากจะ

ไดฟงกชันไมครบเหมือน load break switch แลวราคาของเบรกเกอรก็แพงกวาดวย ที่วาการติดเบรกเกอรที่
ตําแหนงดังกลาวไมเหมาะ เพราะ
ก. ถาเกิดลัดวงจรเบรกเกอรที่ติดตั้งแทน load break switch อาจจะตัดวงจรหรืออาจเปนเบรกเกอรที่แผง
ก็ได ตองเสียเวลามาไลเช็ควาเบรกเกอรตัวไหนตัด
ข. ในแงของความปลอดภัย load break switch ที่ทําขายกันมีระบบปองกันหลายอยาง เชน ถาอยูใน
ตําแหนง on จะเปดฝาหนาไมได เปนตน
ค. ตองมาทํากลองใสเบรกเกอรแทนที่จะใช load break switch ซึ่งทําเปนกลองมาเรียบรอย

คราวนี้เรามาลองเขาไปดูรายละเอียดของ load break switch ตาม catalogue ABB ที่ไดมา (ไมไดโฆษณานะ

ครับ มีขอมูลอะไรก็ลงใหทั้งนั้น วันหลังคงไดผลิตภัณฑอื่นสงมาอีกมากแนเลย) มาตรฐาน IEC มีรายละเอียดดี
ตรงที่วาจะแบงลักษณะการใชงานของ load break switch ตามชนิดของโหลด ตามที่กําหนดดวยโคด AC-22A,
AC-23A ซึ่งจะใหรายละเอียดตามหลังตารางที่ 1 ซึ่งจะบอกถึง load break switch ที่มีกลองเปนพลาสติกสีเทา
แบบสี่ขั้ว

รศ.ดร.ชํานาญ หอเกียรติ 03/01/49

โครงการพัฒนาความชํานาญดานไฟฟากําลัง คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร 2

IP65 ที่กําหนดไวในตารางนั้นบางทานอาจลืมไปแลววา IP65 คืออะไร ตัวเลข 6 หมายถึง dustproof คือ

ปองกันฝุนเขา ประเภทนี้จะมีซีลยางประกบระหวางกลองกับฝา และตัวเลข 5 ตัวที่สองหมายถึงปองกันน้ํา
แบบ jet water คือปองกันน้ําที่ฉีดดวยกําลังแรง

ตารางที่ 1 Plastic enclosed load break switches, grey enclosure 4-pole, IP65
Type Rated operational current (A)
AC-22A, < 500V AC-23A, < 415V AC-23A, < 500V
OTP45B4M 45 30 30
OTP63B4M 63 38 32

คราวนี้มาลองดูความหมายของ AC-22A, AC-23A ตามตารางที่ 2

ตารางที่ 2 ประเภทการใชงานของ load break switch ตามมาตรฐาน IEC, EN, DIN

นํามาจาก ABB Manual 10th Edition p. 331
Utilization Category Typical Application Cases
Frequent Operation Occasional Operation
AC-20A AC-20B Close and open without load
AC-21A AC-21B Switching resistive load including minor overload
AC-22A AC-22B Switching mixed resistive and inductive load including minor overload
AC-23A AC-23B Switching motors or other highly inductive load

จากตารางที่ 2 จะเห็นวา พยัญชนะ A หรือ B ที่ตามทายประเภทการใชงาน (utilization category)

แสดงถึงการใชงานแบบบอยครั้ง (frequent operation) หรือ การใชงานเปนครั้งคราว (occasional operation) สวน
ประเภทใชงานตางๆเปนดังนี้
AC-20 หมายถึงใชปดเปดตอนที่ยังไมมีโหลดหรือตอนที่ไมมีกระแสไหล
AC-21 หมายถึงใชปดเปดโหลดความตานทานโดยมีโหลดเกินบาง
AC-22 หมายถึงใชปดเปดโหลดที่เปนทั้งความตานทานและความเหนี่ยวนํา ซึ่งไดแกโหลดทั่วไปที่เรา
ใชงานทุกวันโดยทั่วไป
AC-23 หมายถึงใชปดเปดมอเตอรหรือโหลดประเภทที่มีความเหนี่ยวนํามาก

จากความหมายดังกลาวของตารางที่ 2 เราสามารถนําไปอธิบายความหมายของการใชงาน load

bread switch จากตารางที่ 1 ไดดังนี้ เชน ถาเราเลือก load break switch รุน OTP63B4M ก็หมายถึงเราได
กลองพลาสติกสีเทาแบบสี่ขั้วที่กันน้ําฉีดและปองกันฝุนเขาได โดยถาใชกับโหลดทั่วไปที่มี R + jXL ที่แรงดัน
ระบบนอยกวา 500V จะใชไดกบั โหลดที่มีกระแสที่กําหนดไดไมเกิน 63A แตถานํา load break switch ตัว
เดียวกันนี้ไปใชกับโหลดมอเตอรที่มีพิกัดแรงดันนอยกวา 415V จะใชกับกระแสมอเตอรที่กําหนดไดไมเกิน
38A แตถามอเตอรพิกัดแรงดันนอยกวา 500V จะใชกับกระแสมอเตอรที่กําหนดไดไมเกิน 32A
จะเห็นวาการเลือกใช load break switch นั้นตองพิจารณาวาเปนโหลดเปนประเภทไหน โหลดเปน
แบบใชงานบอยหรือใชงานเปนครั้งคราว และใชกับแรงดันที่กําหนดเทาใด หวังวาความรูที่ใหคงเปนประโยชน
กับชางหรือวิศวกรเพื่อนําไปใชใหถูกตองกับงานหรือโหลด และปจจุบันประเทศไทยไดมีมาตรฐานการติดตั้ง
ทางไฟฟาสําหรับประเทศไทยสําหรับใชออกแบบติดตั้ง โดยอุปกรณไฟฟาทางสํานักงานมาตรฐาน
ผลิตภัณฑอุตสาหกรรมและสภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทยไดเคยตกลงที่จะใชมาตรฐาน IEC เปน

รศ.ดร.ชํานาญ หอเกียรติ 03/01/49

โครงการพัฒนาความชํานาญดานไฟฟากําลัง คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร 3

มาตรฐานสําหรับผลิตภัณฑที่จะภายในประเทศดวยเพื่อใหมีมาตรฐานเดียวกันทั้งประเทศ ดังนั้นจึงแนะนําให
ใช load break switch เปนอุปกรณตัดตอนของโหลดแทนที่จะใช safety switch ตามมาตรฐานอเมริกา หรือ
ใชเบรกเกอรแทนเพื่อทําหนาที่สวิตชตัดตอนของโหลด
ทานใดที่มีผลิตภัณฑที่จะแนะนําเพื่อใหวิศวกรไดใชใหถูกตองก็กรุณาสงมาใหที่โครงการพัฒนา
ความชํานาญดานไฟฟากําลัง คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร พหลโยธิน บางเขน เพื่อ
นํามาเผยแพรใหกับวิศวกรไดเขาใจโดยทั่วกัน

รศ.ดร.ชํานาญ หอเกียรติ 03/01/49