Σκηνή 1η

1ος Φαν: Άντε Κυρ- Λοχία βρωμάνε, ας τους θάψουμε γρήγορα.

Λοχ: Πώς στο διάολο νομίζεις ότι θα μύριζες εσύ, αν σε είχαν 2 μέρες
άθαφτο, τριαντάφυλλο και ρόδο? Θα θαφτούν σύντομα. Μπρος, σκάβετε!
2ος: σκάβε ξύσου! Σκάβε ξύσου! Σιχτίρ για πόλεμος, ή χαρακώματα θα
σκάβεις ή θα ανοίγεις τάφους.
3ος: Τσιγάρο ποιος έχει; Θα πάρω όποιο αν δε μου δώσει κανείς τσιγάρο.
2ος: ή θα ανοίγεις τάφους- ή θα ξύνεσαι απ τις ψείρες. Για το θεό πιο
πολλές ψείρες έχει ο στρατός παρά το ψειροκομείο.
1ος : Γι αυτό γίνονται οι πόλεμοι, για τις ψείρες. Κάποιος πρέπει να τις
ταΐζει.
4ος: Κάθε μέρα έκανα μπάνιο! Βρε πως καταντά ο άνθρωπος!
Λοχ: Μάλιστα, κύριε παστρικέ. Θα βάλουμε τη φωτογραφία σου στην
σαββατιάτικη εφημερίδα- έγχρωμη κιόλας!
2ος: ή θα ξύνεσαι απ τις ψείρες- ή θα σε τρώει το βόλι. Στο διάολο
κατάντια, κοτζάμ άνδρας!
3ος: Τσιγάρο ποιος έχει? Το ντουφέκι μου μωρέ- αν το βρισκα- θα το δινα
για ένα τσιγάρο. Για τ όνομα του θεού, δεν φτιάχνουν άλλα τσιγάρα πια;
(ακουμπά μελαγχολικά στο φτυάρι του) Πάει κατά διαόλου αυτή η χώρα.
Λοχ: άδειαζε χώμα στρατιώτη! Άντε μπρος! Τι το πέρασες; Ταβέρνα;
3ος: (τον αγνοεί). Άκουσα ότι κάποιοι τύποι, στρίβουν χόρτα και κοπριά
για τσιγάρο, σε τούτο το κέρατο το στρατό. Γεύση να δεις σου λένε!
Πρέπει να το δοκιμάσω καμιά φορά.
Λοχ: Άντε γρήγορα (χουχουλιάζει τα χέρια του). Ξεπαγιάσα εδώ πέρα.
Δεν θέλω να μείνω εδώ όλη νύχτα. Τα πόδια μου δεν τα νιώθω πια.
4ος: δυο βδομάδες τώρα έχω να νιώσω τα πόδια μου. Δυο βδομάδες τώρα
δεν έβγαλα τις αρβύλες μου. (ακουμπά στο φτυάρι) Αναρωτιέμαι αν τα
δάχτυλά μου είναι ακόμα στη θέση τους. 39 νούμερο φοράω.
Αριστοκρατικό ποδάρι- έλεγε πάντα ο παπουτσής. Καλό και αυτό, να
τριγυρνάς χωρίς να ξέρεις αν έχεις ακόμα δάχτυλα ή όχι. Δεν είναι
υγιεινό.
Λοχ: εντάξει, φίλε. Ο άλλος πόλεμος θα κοιτάξουμε να είναι πιο υγιεινός.

4ος: Στον ισπανό-Αμερικάνικο πόλεμο πιο πολλοί άνδρες πέθαναν από

πυρετό παρά από…
1ος: (χτυπά μανιασμένα μέσα στον τάφο) Πιάστε τον! Πιάστε τον!
Σκοτώστε τον το μπάσταρδο!
4ος: (άγρια) κατά δω έρχεται! Τον έχουμε στριμώξει!
1ος: λιώστου το κεφάλι!
2ος: τον κανόνισες μ αυτήν!
(όλοι οι στρατιώτες μέσα στον τάφο, χτυπάνε ουρλιάζοντας
δαιμονισμένα)
Λοχ: Αντε μπρος! Χασομεράτε!
1ος: (χορομπηδώντας) ορίστε! Στον κανόνισα τον μπάσταρδο!
4ος: (βαρύθυμα) θα λεγε κανείς, τα ποντίκια θα περίμεναν να θαφτούν
πρώτα τα πτώματα.
1ος: Ξανάδες ποτέ σου τέτοιο θρεφτάρι πόντικα? Πάω στοίχημα έτρωγε
σα μοσχάρι τούτος εδώ!
Λοχ: Άντε- Άντε! Δεν ήρθατε δω να πολεμάτε τα ποντίκια! Πίσω στη
δουλειά σας.
1ος: πιο πολύ γουστάρω να σκοτώνω ποντίκια παρά εκείνους (δείχνει την
αντίπαλη γραμμή)
Λοχ: Και τα ποντίκια πρέπει να ζήσουνε. Έτσι μάθανε!
1ος: (φτυαρίζει τον ποντικό και τον προσφέρει στον λοχία) Ορίστε κυρ-
Λοχία ένα μικρό δείγμα της ευγνωμοσύνης του πρώτου λόχου!
Λοχ: κόψε τις εξυπνάδες δεν μ αρέσουν.
1ος: Μα κύριε Λοχία, με απογοητεύετε. Αυτός ο ποντικός είναι ένα
άριστα αναθρεμένο ζώο. Ταϊσμένο μονάχα με τους πιο εκλεκτούς νέους
που έχουν βγάλει οι ηνωμένες πολιτείες τα τελευταία 20 χρόνια.
Λοχ: Κόφτο εξυπνάκια!
1ος : προσέξτε γερές πλάτες, τα μαλλιαρά πλευρά, τη στρογγυλή κοιλιά!
Υπάλληλοι, τραπεζικοί, εργάτες, διανοούμενοι, αγρότες –καλό φαί.
(πετάει τον ποντικό) Αε μπούχτισα με όλα αυτά. Δεν κατατάχθηκα σ
αυτόν τον αναθεματισμένο πόλεμο για να κάνω σαν κερατάς τον
νεκροθάφτη.
Λοχ: Τα παράπονά σου στον πρόεδρο! Σκάβε.
2ος: δεν φτάνει τόσο βαθύ που είναι? Τι στο διάολο πρέπει να σκάψουμε
μέχρι την κόλαση και να τους παραδώσουμε χέρι με χέρι?
Λοχ: Ο καθένας δικαιούται ενάμιση μέτρο χώμα από πάνω του. Πρέπει
να δείξουμε σεβασμό στους πεθαμένους! Μπρος σκάβετε!
4ος: ελπίζω εμένα να μην με χώσουνε πολύ βαθιά όταν έρθει η σειρά μου.
Να μπορώ να σηκώνομαι να μυρίζω λίγο καθαρό αέρα κάπου κάπου.
Λοχ: Για βουλώστε το λίγο λεβέντες! Μπρος σκάβετε!
1ος: βρωμάνε! Θάψτε τους!
Λοχ.: Μάλιστα υψηλοτάτη! Από δω και πέρα θα τους αρωματίζουμε πριν
σας ζητήσουμε να τους θάψετε. Θα σας ευχαριστούσε αυτό?
1ος: Δεν μ αρέσει έτσι που μυρίζουνε αυτό είναι όλο. Με το ζόρι να μ
αρέσει η μυρωδιά τους? Το λέει πουθενά ο κανονισμός? Ο καθένας έχει
το δικαίωμα να ορίζει την μύτη του ακόμα και σε αυτόν τον
αναθεματισμένο το στρατό.
Λοχ: Άκου δω! Θα μιλάς με σεβασμό όταν πιάνεις στο στόμα σου το
στρατό
1ος: Ω το χρυσό μου το στρατό!
2ος: Ω τη λατρεία μου το στρατό!
3ος: ω το μωρό μου το στρατό!
1ος: το σίχαμα, το βρωμιάρη, τον αναθεματισμένο το στρατό.! (ρίχνει
απανωτές φτυαριές)
Λοχ: ωραίος τρόπος να μιλάς μπροστά σε πεθαμένους.
1ος: Θα τα λέγαμε σε στιχάκια για σένα κυρ-λοχία. Μόνο που μας
τελειώσανε την Τρίτη μέρα στην πρώτη γραμμή. Τι περιμένεις κυρ λοχία
απλοί φαντάροι είμαστε.
2ος: Άντε να τους θάψουμε! Έβγαλα φουσκάλες μεγάλες σα μπαλόνια.
Έτσι και αλλιώς άμα ξαναρχίσει το βιολί του το πυροβολικό θα τους
βγάλει πάλι έξω.
Λοχ: Καλά καλά. Αν βιάζεστε τόσο… βάλτε τους μέσα. Βάλτε τους με
την σειρά εκεί…
1ος: Αραδιάστε τους με την σειρά παιδιά. Μπορεί να θελήσουμε να
κάνουμε καμιά αναφορά για αυτούς κάποια στιγμή. Ίσως ο λοχαγός
θελήσει να ρίξει μια ματιά σε προηγούμενες υποθέσεις.
4ος: Αυτός εδώ είναι (αμούστακο) παιδί ακόμα. Τον ήξερα λίγο. Καλό
παιδί. Έγραφε πρόστυχα ποιήματα. Πολύ αστεία! Δεν μοιάζει καν
νεκρός…
1ος: Θάψτε τον. Βρωμάει.
Λοχ: Αν νομίζεις ότι εσύ μοσχοβολάς μωρό μου, μάλλον πρέπει να
ξυπνήσεις. Άλλη μυρωδιά έχει η λεβάντα!
3ος: Ένα-μηδέν ο λοχίας!
1ος: Κυρ-λοχία ούτε εσύ μυρίζεις ανθόνερο, αλλά μπορώ να το υποφέρω,
ειδικά όταν δεν μιλάς. Τουλάχιστον είσαι ζωντανός. Οι πεθαμένοι έχουν
μια μυρωδιά… μου σηκώνεται η τρίχα. Άντε, ας τους σκεπάσουμε με
χώμα.
Λοχ: Περιμένετε.
3ος: Τι είναι πάλι; Μήπως πρέπει να ρίξουμε και κανένα χορό γύρω τους;
Λοχ: Πρέπει να περιμένουμε τον ιερέα… Να τους ψάλλει πρώτα.
1ος: Ε για όνομα του Θεού πια! Δεν θα κλείσω μάτι απόψε;
Λοχ: Μην στερείς τις προσευχές από έναν πεθαμένο. Εσύ θα τις
ήθελες…
1ος: Με τίποτα. Θέλω να κοιμηθώ ήσυχα όταν πάω… Άντε λοιπόν, που
είναι; Γιατί δεν έρχεται; Πρέπει να στεκόμαστε εδώ όλη νύχτα
περιμένοντας τον τύπο να έρθει να μιλήσει στον Θεό για δαύτους.
3ος: Ποιος έχει τσιγάρο;
Λοχ: Να ΄τος. Προσοχή!
Ιερέας: Είμεθα έτοιμοι καθ’ όλα;
Λοχ: Μάλιστα Πάτερ.
1ος: Άντε σβέλτα! Έχω ψοφήσει στην κούραση.
Ιερέας: Αι προσευχαί προς τον Ύψιστον δεν επιδέχονται βιασύνην
τέκνον μου.
1ος: Από προσευχές άλλο τίποτα αυτές τις μέρες. Θα έχει συνηθίσει και ο
Θεός την βιασύνη. Δεν θα του κακοφανεί.
Λοχ: Σκάσε στρατιώτη, αλλιώς θα σε περάσω πειθαρχικό.
1ος: Θέλω να τελειώνουμε. Θάψτε τους. Βρωμάνε.
Ιερέας: Νεαρέ μου, πως εκφράζεσθε ούτως πως για ένα πλάσμα του
Υψίστου;
1ος: Εάν αυτό είναι ένα πλάσμα του Θεού, το μόνο που έχω να πω είναι
ότι τα έχει κάνει μαντάρα.
Ιερέας: Τέκνον μου, προς τι τοιαύτη πικρία;
1ος: Για τ’ όνομα του Θεού, κόφτε την πάρλα και τελειώνετε. Θέλω να
ρίξω χώμα πάνω τους. Δεν αντέχω την βρώμα τους. Λοχία πες τους να
βιαστούν. Δεν έχουν το δικαίωμα να μας κρατάνε ξύπνιους όλη νύχτα.
Έχουμε και δουλειές αύριο.
Ιερέας: Προφανώς, δεν υπάρχει λόγος να παρατείνωμεν την διαδικασίαν.
Δέον να αναλογιζώμεθα τόσον τους ζωντανούς όσον και τους νεκρούς.
Ορθώς λέγει ότι ο Κύριος είναι εις θέσιν να εννοήσει.
1ος: Άκουσα βογγητό. Άκουσα ένα βογγητό.
Λοχ: Βούλωσ’ το στρατιώτη.
1ος: Σταματήστε. Άκουσα ένα βογγητό…
Λοχ: Ε και; Γίνεται πόλεμος χωρίς βογγητά; Κάνε ησυχία.
1ος: Από εδώ ακούστηκε. Σταμάτα. Σταμάτα. Σταματήστε αυτόν τον
καταραμένο παπαγάλο. Πάψε! Κάποιος βόγκηξε εδώ κάτω…
Λοχ: Παναγιά μου…
1ος: Είναι ζωντανός…
Λοχ: Πώς στο διάολο τα έμπλεξαν έτσι; Βγάλτε τον έξω.
1ος: Σταματήστε τον. Διώξτε τους από ‘δω. Οι ζωντανοι δεν τους
χρειάζονται.
Λοχ: Συγνώμη, Πάτερ. Εσείς δεν φταίτε σε τίποτα… Πρέπει να έγινε
κάποιο λάθος.
Ιερέας: Αντιλαμβάνομαι. Έχει καλώς λοχία.
1ος: Εκεί! Ήρθε από εκεί. Το άκουσα.
Λοχ: Τι θέλετε;
1ος νεκρός: Μη μας θάψετε.
3ος φαντάρος: Πάμε στο διάολο να φύγουμε από ΄δώ.
Λοχ: Μείνετε εκεί που είστε. Ο πρώτος που θα κουνηθεί του την άναψα.
1ος νεκρός: Μην μας θάψετε. Δεν θέλουμε να είμαστε θαμμένοι.
Λοχ: Χριστέ μου! Κάντε αυτό που πρέπει. Θεέ και κύριε. Λοχαγέ.
Λοχαγέ. Που στο διάολο είναι ο λοχαγός;
6ος νεκρός: Μη φεύγετε.
2ος νεκρός: Μείνετε μαζί μας.
3ος νεκρός: Θέλουμε να ακούμε ανθρώπους να μιλάνε.
6ος νεκρός: Μην μας φοβάστε.
1ος νεκρός: Δεν είμαστε διαφορετικοί από εσάς. Είμαστε νεκροί.
2ος νεκρός: Αυτό είν’ όλο.
4ος νεκρός: Όλο – όλο…
1ος φαντάρος: Αυτό ειν’ όλο;
3ος νεκρός: Φοβάστε έξι νεκρούς άντρες; Εσείς, που έχετε ζήσει με τους
πεθαμένους – τόσους και τόσους πεθαμένους – και έχετε φάει το ψωμί
σας δίπλα τους όταν δεν υπήρχε χρόνος να τους θάψετε και πεινούσατε;
2ος νεκρός: Σε τι διαφέρουμε από εσάς; Κάτι λίγα γραμμάρια μολύβι στην
καρδιά μας και όχι στην δικιά σας. Μια μικρή διαφορά μεταξύ μας.
3ος νεκρός: Αύριο μεθαύριο, το μολύβι θα είναι και δικό σας. Μιλάτε σαν
ίσος προς ίσο.
4ος φαντάρος: Είναι το παιδί. Αυτό που έγραφε τα πρόστυχα ποιήματα.
1ος νεκρός: Πείτε μας κάτι. Ξεχάστε τον τάφο – μακάρι να τον ξεχνάγαμε
και εμείς.
3ος φαντάρος: Θες… θες τσιγαράκι;
Λοχ: Δεν είμαι μεθυσμένος! Ούτε τρελός! Αυτοί απλά – σηκώθηκαν
πάνω, όλοι μαζί – και μας κοίταγαν. Δείτε, δείτε μόνος σας λοχαγέ!
Βλέπετε;
Λοχαγός: Βλέπω. Το περίμενα ότι θα συνέβαινε κάποια μέρα. Τόσοι
άντρες κάθε μέρα. Πολύ κακό που έπρεπε να συμβεί στον δικό μου λόχο.
Κύριοι! Ανάπαυσις!

Σκηνή 2η
(Λοχαγός, 1ος – 2ος – 3ος Στατηγός)

Λοχαγός: Απλά αναφέρω στους στρατηγούς τι είδα.

1ος στρατηγός: Δεν τα βγάζετε από το μυαλό σας, έτσι Λοχαγέ;
Λοχ: Όχι στρατηγέ.
2ος: Στρατηγός: Έχετε αποδείξεις, λοχαγέ;
Λοχ: Τη μαρτυρία των τεσσάρων ανδρών του τάγματος ταφής και του
λοχία, στρατηγέ.
3ος στρατηγός: Εν καιρώ πολέμου, λοχαγέ, βλέπει κανείς παράξενα
πράγματα.
Λοχ: Μάλιστα στρατηγέ.
2ος: Έχετε πιει λοχαγέ;
Λοχ: Μάλιστα στρατηγέ.
2ος: Όταν κάποιος έχει πιει, δεν ευθύνεται για ότι βλέπει.
Λοχ: Μάλιστα στρατηγέ. Δεν είμαι υπεύθυνος για ότι είδα. Είμαι
χαρούμενος για αυτό. Δεν θα ήθελα να κουβαλάω αυτό το βάρος , μαζί
με όλους τους άλλους…
1ος: Ελάτε, ελάτε λοχαγέ, παραδεχτείτε το. Είχατε πιει και βγήκατε στον
παγωμένο αέρα σε μια περιοχή που μόλις είχαμε κατακτήσει. Και λίγο το
λικέρ, λίγο ο αέρας, λίγο η έξαψη της νίκης…
Λοχ: Είπα στον στρατηγό τι είδα.
2ος: Ναι, το ακούσαμε. Σε συγχωρούμε για αυτό. Δεν πρόκειται να σας
κακοχαρακτηρίσουμε επειδή το τσούξατε λιγάκι. Είναι απόλυτα
φυσιολογικό. Σας κατανοούμε. Πιείτε λοιπόν τώρα, ένα ακόμα ποτηράκι
μαζί μας και ξεχάστε τα φαντάσματά σας…
Λοχ: Δεν ήταν φαντάσματα. Ήταν άντρες που σκοτώθηκαν πριν δυο
μέρες, στέκονταν μέσα στους τάφους τους και με κοιτούσαν.
1ος: Λοχαγέ καταντάτε κουραστικός.
Λοχ: Συγνώμη κύριε. Ήταν τρομακτικό θέαμα. Τους είδα με τα μάτια
μου. Τι θα κάνετε με δαύτους στρατηγοί;
2ος: Μην στέκεσαι εκεί κρόζοντας «Τι θα κάνετε με δαύτους στρατηγοί».
Πες σε ένα γιατρό να τους εξετάσει. Αν είναι ζωντανοί στείλ’ τους σε ένα
νοσοκομείο. Αν είναι νεκροί, θάψτε τους. Είναι τόσο απλό.
Λοχ: Μα..
3ος: Δεν έχει μα λοχαγέ.
Λοχ: Μάλιστα, κύριε.
3ος: Πάρτε μαζί σας έναν γιατρό και έναν στενογράφο. Βάλτε τον γιατρό
να συντάξει επίσημες αναφορές. Να υπογραφούν από μάρτυρες. Και μην
ξανακούσουμε για αυτό το θέμα.
Λοχ: Μάλιστα κύριε. Πολύ καλά κύριε.
3ος: Α και λοχαγέ…
Λοχ: Μάλιστα κύριε.
2ος: Να απέχετε από το ποτήρι..
Λοχ: Μάλιστα κύριε. Μόνο αυτό κύριε;
2ος: Μόνο αυτό.
Λοχ: Μάλιστα κύριε.

Σκηνή 3η
(Γιατρός, στενογράφος, λοχαγός)

Μένει όπως έχει (σχεδόν). Να την γράψεις εσύ μουλάρα!

Σκηνή 4η
(γιατρός, οι 3 στρατηγοί, λοχαγός)

1ος στρατηγός: Γιατρέ.

Γιατρός: Μάλιστα κύριε.
1ος στρατηγός: Εδώ στις αναφορές σας λέτε ότι έκαστος των έξι αυτών
ανδρών είναι νεκρός.
Γιατρός: Μάλιστα κύριε.
1ος στρατηγός: Τότε δεν καταλαβαίνω προς τι όλη αυτή η αναταραχή
λοχαγέ. Είναι νεκροί. Θάψτε τους.
Λοχαγός: Κύριε φοβάμαι πως αυτό δεν γίνεται. Στέκονται όρθιοι στους
τάφους τους. Αρνούνται να θαφτούν.
3ος στρατηγός: Πάλι τα ίδια. Υπάρχει εδώ η έκθεση του γιατρού. Είναι
νεκροί. Είναι ή δεν είναι νεκροί γιατρέ;
Γιατρός: Μάλιστα κύριε.
3ος στρατηγός: Συνεπώς αποκλείεται να έχουν σηκωθεί στους τάφους
τους και να αρνούνται να τους θάψουν.
Γιατρός: Μάλιστα κύριε.
2ος στρατηγός: Γιατρέ αν βλέπατε ένα νεκρό άντρα, θα τον αναγνωρίζατε;
Γιατρός: Τα συμπτώματα είναι εύκολα αναγνωρίσιμα.
1ος στρατηγός: Και εσείς έχετε πιει…
Γιατρός: Μάλιστα κύριε.
1ος στρατηγός: Όλος ο αναθεματισμένος στρατός είναι μεθυσμένος. Να
κοινοποιηθεί κανονισμός αύριο προς όλα τα συντάγματα. Απαγορεύεται,
επί ποινή θανάτου, το αλκοόλ σε ακτίνα 20 μιλίων από την γραμμή του
μετώπου. Καταλάβατε;
2ος στρατηγός: Μάλιστα στρατηγέ. Όμως τότε, πως θα πείθουμε τους
άντρες να πολεμάνε;
1ος στρατηγός: Μην πολεμήσουν ποτέ. Αυτό μας έλειπε, να αρχίσουν
τώρα να κυκλοφορούν διαδόσεις σαν και αυτή. Τσακίζει το ηθικό. Με
ακούτε γιατρέ; Τσακίζει το ηθικό και θα έπρεπε να ντρέπεστε.
Γιατρός: Μάλιστα κύριε.
3ος στρατηγός: Αυτό παρατράβηξε. Αν διαδοθεί περισσότερο θα φτάσει
στα αυτιά των στρατιωτών. Έχουμε εδώ την έκθεση ενός διπλωματούχου
χειρούργου, υπογεγραμμένη και από μάρτυρες, ότι οι αυτοί οι άντρες
είναι νεκροί. Θάψτε τους! Μην χάνεται άλλο καιρό. Με ακούσατε
λοχαγέ;
Λοχαγός: Μάλιστα κύριε. Φοβάμαι, κύριε, πως είμαι υποχρεωμένος να
αρνηθώ να θάψω αυτούς τους άντρες.
3ος στρατηγός: Αυτό λοχαγέ λέγεται ανυπακοή προς ανώτερο.
Λοχαγός: Λυπάμαι κύριε. Δεν περιλαμβάνεται στα στρατιωτικά μου
καθήκοντα το να θάβω άντρες παρά την θέλησή τους. Αν το σκεφτείτε
για λίγο στρατηγέ θα δείτε και εσείς ότι είναι αδύνατο…
1ος στρατηγός: Ο λοχαγός έχει δίκιο. Μπορεί η υπόθεση να φτάσει στο
Κογκρέσο. Και ένας θεός ξέρει πως θα την εκμεταλλευτούν.
3ος στρατηγός: Τι θα κάνουμε λοιπόν;
1ος στρατηγός: Εσείς λοχαγέ τι προτείνετε;
Λοχαγός: Σταματήστε τον πόλεμο.
Και οι 3 στρατηγοί: Λοχαγέ!
1ος στρατηγός: Λοχαγέ σας παρακαλούμε να αναλογιστείτε την
σοβαρότητα της κατάστασης. Δεν χωρούν επιπολαιότητες. Αυτή είναι η
καλύτερη πρόταση που έχετε να κάνετε λοχαγέ;
Λοχαγός: Μάλιστα. Αλλά έχω μια ακόμα. Αν οι στρατηγοί έρχονταν οι
ίδιοι στον τάφο και επιχειρούσαν να πείσουν… αυτά τα πτώματα να
πλαγιάσουν, πιθανόν να έβγαινε κάτι. Τώρα βρισκόμαστε 7 μίλια πίσω
από το μέτωπο και θα μπορούσαμε να καλύψουμε τις διαβάσεις ώστε να
προστατέψουμε την μετακίνησή σας.
1ος στρατηγός: Εεεεχ… χμμ.. συνήθως, φυσικά… αυτό θα… εεεμ.. Θα
δούμε. Στο μεταξύ θα πρέπει να μείνει μυστικό. Ούτε λέξη. Κανείς δεν
πρέπει να ξέρει. Ένας Θεός ξέρει τι θα γινόταν αν οι άνθρωποι άρχιζαν
να υποψιάζονται ότι δεν μπορούμε ούτε τους νεκρούς μας να πείσουμε
να πλαγιάσουν στη γη για να τους θάψουμε. Αυτός είναι ο χειρότερος
πόλεμος. Δεν μας ανέφεραν τίποτα για τέτοια περίπτωση στην
στρατιωτική ακαδημία. Να θυμάστε! Ούτε λέξη, κανείς δεν πρέπει να το
μάθει, νεκρική σιωπή. Μμμ! Σσσς!

Σκηνή 5η
(Μπέβινς, Τσάρλι, 1ος στρατηγός)

Ανέλαβε ο Μήτσος!

Σκηνή 6η
(ρεπόρτερ, διευθυντής)

Ρεπ:
Διευ:
Ρεπ:
Διευ:
Ρεπ:
Διευ:
Ρεπ:
Διευ:
Ρεπ:
Διευ:
Ρεπ:
Διευ:
Ρεπ:
Διευ:
Ρεπ:
Διευ:

Σκηνή 7η
(λοχαγός, οι 3 στρατηγοί)

Λοχ: Αυτοί είναι. Τι θα κάνετε με δαύτους στρατηγοί;

1ος: Τους βλέπω. Σταμάτα να ρωτάς «Τι θα κάνετε με δαύτους
στρατηγοί».
2ος: Ποιοι νομίζουν πως είναι;!
3ος:Αυτό αντιβαίνει κάθε κανονισμό.
1ος: Ησυχία παρακαλώ. Ηρεμήστε. Μη δημιουργούμε σκηνές. Χρειάζεται
επιβολή – αλλά με τακτ. Θα τους μιλήσω εγώ. Άντρες! Ακούστε με!
Βρισκόμαστε εν μέσω μιας λιαν παράδοξης κατάστασης. Δεν αμφιβάλλω
ότι σας είναι εξίσου δυσάρεστη, όσο και σε εμάς.
2ος: Δεν έπιασε. Καλός και άγιος στο πυροβολικό, αλλά άμα χρειάζεται
μυαλό… κλάφ’ τον. Από την μέρα που τον γνώρισα τέτοιος είναι.
1ος: Διακαής επιθυμία όλων μας είναι να επιλυθεί η κατάσταση όσο πιο
γρήγορα και σιωπηλά γίνεται. Ξέρω ότι συμφωνείτε μαζί μου σε αυτό,
άντρες. Μπορούμε να συνεργαστούμε και να διευθετήσουμε το θέμα στη
στιγμή. Παραδέχομαι, φίλοι μου, πως είναι δυστύχημα που είστε νεκροί.
Είμαι σίγουρος ότι θα ακούσετε την φωνή της λογικής. Ακούστε επίσης,
την φωνή του καθήκοντος, τη φωνή που σας έστειλε εδώ για να πεθάνετε
ένδοξα για την πατρίδα σας. Κύριοι, η πατρίδα σας σάς ζητά να
κατακλιθείτε και να δεχθείτε να θαφτείτε. Ενώ η σημαία μας κυματίζει
μεσίστιος και πενθεί στον άνεμο, πως μπορείτε εσείς να ξεχνάτε το
καθήκον σας προς την υπέροχη πατρίδα που σας γέννησε και σας
ανέθρεψε; Αγαπάω την Αμερική, κύριοι, τις πεδιάδες και τους λόφους
της. Αν αγαπούσατε την Αμερική όσο και εγώ, δεν θα… Μου είναι
δύσκολο να συνεχίσω. Μελέτησα την υπόθεση και κατέληξα στο
συμπέρασμα ότι το καλύτερο για όλους θα ήταν να κατακλιθείτε και να
και να επιτρέψετε να σας θάψουν.
3ος: Δεν έπιασε. Δεν έχει αρκετή πυγμή. Πρέπει να δείξεις πυγμή
εξαρχής, αλλιώς το έχασες το παιχνίδι.
1ος: Άντρες, πιθανόν να μην με αντιλαμβάνεστε. Σας συμβουλεύω να
δεχτείτε να ενταφιαστείτε. Είστε νεκροί, δεν το καταλαβαίνετε; Δεν
μπορείτε να είστε νεκροί και να στέκεστε έτσι εκεί. Εδώ… εδώ… θα σας
το αποδείξω. Κοιτάξτε! Αναφορές γιατρού. Υπογεγραμμένες από
αυτόπτες μάρτυρες. Από τους οπλίτες Μακ Γκαρκ και Μπάτλερ. Αυτό
πρέπει να σας έπεισε. Είστε νεκροί – επίσημα – όλοι σας. Θα μιλήσω
χωρίς περιστροφές. Ακούστε με! Είμαστε πολιτισμένη φυλή, θάβουμε
τους νεκρούς μας. Κατακλιθείτε! Οπλίτη Ντρίσκολ! Οπλίτη Σέλινγκ!
Οπλίτη Μόργκαν! Οπλίτη Λεβί! Οπλίτη Ουέμπστερ! Οπλίτη Ντιν!
Κατακλιθείτε! Ως αρχιστράτηγος των Ένοπλων Δυνάμεων, κατ’ εντολή
του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών σύμφωνα με το σύνταγμα των
Ηνωμένων Πολιτειών, και σαν ανώτερος αξιωματικός σας, σας διατάζω
να κατακλιθείτε και να δεχτείτε να θαφτείτε. Πείτε μου, πού θα σας
βγάλει το να μείνετε πάνω από τη γη; Σας έκανα μια ερώτηση άντρες!
Απαντήστε μου! Πού θα σας βγάλει; Πείτε μου! Απαντήστε μου! Γιατί
δεν μιλάτε; Εξηγήστε μου. Δώστε μου να καταλάβω…
2ος: Την έπαθε. Ήταν λάθος να τον μεταθέσουν απ’ το Πυροβολικό.
3ος: Έπρεπε να τους αφήσουν σ’ εμένα. Θα τους έδειχνα εγώ. Πρέπει να
χρησιμοποιείς βία.
1ος: Κατακλιθείτε. Ω Θεέ μου, Θεέ μου!
Σκηνή 8η
(πόρνη)

Μωρέ θα τους ξάπλωνα εγώ στο πι και φι. Εμένα έπρεπε να φωνάξουν.
Θα τους έδειχνα εγώ. Δεν θα αναρωτιόταν κανείς αν είναι ζωντανοί ή
νεκροί αφότου τους κανόνιζα. Γιατί δεν κάλεσαν εμένα αντί γι’ αυτούς
τους Στρατηγούς; Τι χαμπαριάζουν οι Στρατηγοί από τέτοια πράγματα;
Τηλεφώνα στο Στρατιωτικό Υπουργείο Μάμπελ, πες τους ότι θα πάμε να
τους σώσουμε, τους κάνουμε και έκπτωση. Είμαστε πρόθυμες να
κάνουμε το καθήκον μας, όπως λένε και οι εφημερίδες, να μοιραστούμε
το βάρος. Ω, Θεούλη μου, έχω να γελάσω τόσο… Καλώς το τό μωρό
μου. Για πού νυχτιάτικα; Τι λες, πάμε; Να μοιραστούμε το βάρος. Ωχ
Θεούλη μου.

Σκηνή 9η
Τραγούδι:
Απ’ το βράδυ ως την αυγή
ξαποσταίνει ο Χάρος
Κι αν το βράδυ αργήσει
Κλαίμε τα παιδιά

3ος φαν.: Μα τι αστείος πόλεμος. Έχει πάρει την κάτω βόλτα. Όλοι
περιμένουμε. Προσωπικά, πιστεύω ότι τούτοι οι τύποι εκεί…
Λοχίας: Κανένας δεν ρώτησε τη γνώμη σου. Δεν επιτρέπεται να μιλάς γι’
αυτό.
1ος φαν.: Κανονισμός 2035Α.
Λοχίας: Μια φορά μιλάω. Ρε συ σκέψου αυτά τα παιδιά εκεί. Πώς
νομίζεις ότι αισθάνονται με σένα να ουρλιάζεις έτσι; Έχουν πιο
σημαντικά πράγματα να σκεφτούν.
2ος φαν.: Δεν τους ενοχλώ. Η φωνή μου εμένα κυλάει νεράκι.
Λοχίας: Δεν τους αρέσει, ξέρω ‘γω.
1ος φαν.: Ε, λοιπόν, εμένα μ’ αρέσει να τον ακούω να τραγουδάει. Και
πάω στοίχημα ότι και σε κείνους αρέσει. Θα τους ρωτήσω.
Λοχίας: Άκου να σου πω.
1ος φαν.: Έι, γεια παιδιά, εγώ…
Λοχαγός: Λοχία…
Λοχίας: Μάλιστα κύριε.
Λοχαγός: Ξέρεις πως απαγορεύεται να μιλάνε οι άντρες σ’ αυτούς.
Λοχίας: Μάλιστα κύριε. Απλά κύριε…
Λοχαγός: Εντάξει. Γύρνα πίσω στη θέση σου σε παρακαλώ.
1ος φαν.: Μάλιστα κύριε.
Λοχίας: Σε προειδοποίησα.
1ος φαν.: Σκάσε. Θέλω ν’ ακούσω τι γίνεται εκεί πέρα.
Λοχαγός: Κύριοι, με έστειλαν οι στρατηγοί για να σας μιλήσω. Δεν είναι
δική μου δουλειά αυτή… Είμαι ένας φιλόσοφος, επιστήμονας, στολή μου
είναι τα γυαλιά μου και τα καθημερινά όπλα μου οι δοκιμαστικοί
σωλήνες και τα βιβλία. Στιγμές σαν κι αυτές, έχουμε ίσως ανάγκη τη
φιλοσοφία, την επιστήμη. Κατ’ αρχήν οφείλω να σας υπενθυμίσω πως ο
στρατηγός σας σας διέταξε να ξαπλώσετε στον τάφο σας.
1ος νεκρός: Είχαμε κάποτε στρατηγό.
3ος νεκ.: Όχι πια.
4ος νεκ.: Μας πούλησαν.
Λοχαγός: Τι εννοείτε σας πούλησαν;
1ος νεκ.: Μας πούλησαν για είκοσι μέτρα παλιολάσπη.
6ος νεκ: Από μια ζωή για κάθε τρία μέτρα λάσπη.
Λοχαγός: Έπρεπε να κατακτήσουμε αυτό το ύψωμα. Διαταγή του
στρατηγού. Είστε στρατιώτες, καταλαβαίνετε.
1ος νεκ.: Τώρα καταλαβαίνουμε. Πολύ χουβαρντάδες είναι οι στρατηγοί
στις κτηματικές συναλλαγές τους.
6ος νεκ.: Από μια ζωή για κάθε τρία μέτρα λάσπη. Πιο φθηνό είναι το
χρυσάφι, τα σπάνια πετράδια, τα μαργαριτάρια και τα ρουμπίνια.
3ος νεκ.: Έπεσα στο πρώτο κιόλας μέτρο.
2ος νεκ.: Μπλέχτηκα στο συρματόπλεγμα κι έμεινα κρεμασμένος πάνω
του ενώ το πολυβόλο με γάζωνε στη μέση.
4ος νεκ.: Κατάφερα και έφτασα και σκέφτηκα πως είχα μια μέρα ζωής
ακόμα στα χέρια μου. Αλλά ήρθε η οβίδα και η ζωή μου πότισε τη
λάσπη.
6ος νεκ.: Ρώτα τον στρατηγό πώς θα του φαινόταν να είναι νεκρός στα
είκοσί του. Είκοσι χρονών, στρατηγέ, είκοσι…
Λοχαγός: Κι άλλοι άντρες είναι νεκροί.
1ος νεκ.: Υπερβολικά πολλοί.
Λοχαγός: Οι άντρες έχουν χρέος να πεθαίνουν για το καλό της πατρίδας
τους. Αν δεν ήσασταν εσείς θα ήταν άλλοι. Έτσι γινόταν πάντα. Άντρες
πέθαιναν για τον Φαραώ και για τον Καίσαρα και τη Ρώμη πριν από δύο
χιλιάδες χρόνια, και ξάπλωναν στη γη με τις πληγές τους. Εσείς γιατί
δεν…;
1ος νεκ.: Οι άνθρωποι ακόμα κι αυτοί που πεθαίνουν για ένα Φαραώ,
Καίσαρα ή κάποια Ρώμη πρέπει στο τέλος, πριν χαθεί κάθε ελπίδα, να
ανακαλύψουν ότι ένας άνθρωπος μπορεί να πεθάνει ευτυχισμένος και να
ταφεί ικανοποιημένος μόνο όταν πεθαίνει για τον εαυτό του ή για μια
ιδέα δική του και όχι ενός Φαραώ ή Καίσαρα ή κάποιας Ρώμης.
Λοχαγός: Και πάλι, τι είναι αυτός ο κόσμος που γαντζώνεστε πάνω του;
Ένα μόριο σκόνης, μια κουκκίδα στο άπειρο, ένα δακτυλικό αποτύπωμα
στο περιθώριο μιας σελίδας γραμμένης σε ακατανόητη γλώσσα.
2ος νεκ.: Είναι το σπίτι μας.
3ος νεκ.: Μας έδιωξαν με τη βία. Θέλουμε να πάρουμε πίσω το σπίτι μας.
Είναι η ώρα που η ανθρωπότητα θα διεκδικήσει το σπίτι της, τη γη, το
σπίτι της…
Λοχαγός: Δεν έχουμε σπίτι. Είμαστε ξένοι στο σύμπαν και
γαντζωνόμαστε απεγνωσμένα και άγρια πάνω στη φλούδα του κόσμου
μας και αν υπάρχει θεός και αυτή εδώ είναι η γη του, είμαστε ένα φρικτό
θέαμα στα μάτια του.
4ος νεκ.: Δεν μας ενδιαφέρει πώς φαινόμαστε στον Θεό.
Λοχαγός: Η γη είναι ένα δυσάρεστο μέρος και όταν γλυτώσεις από αυτή
βρίσκεις την ησυχία σου. Εδώ ο ένας εξαπατά τον άλλον και τα μόνα
σίγουρα πράγματα είναι ο θάνατος και η απελπισία. Ποιο το όφελος
λοιπόν να παραμένεις σε αυτή από τη στιγμή που σου δόθηκε η άδεια να
φύγεις;
1ος νεκ.: Αυτή τη γη ξέρουμε μονάχα.
6ος νεκ.: Δεν ζητήσαμε άδεια να φύγουμε. Κανείς δεν μας ρώτησε τι
θέλαμε. Οι στρατηγοί μάς έσπρωξαν έξω και κλείδωσαν την πόρτα πίσω
μας. Ποιοι είναι οι στρατηγοί που τολμάνε να κλείνουν την πόρτα πίσω
μας;
Λοχαγός: Σας διαβεβαιώνω πως η γη είναι ένας τιποτένιος τόπος,
ασήμαντος και μίζερος.
1ος νεκ.: Άσε να το μάθουμε μόνοι μας. Είναι δικαίωμά μας.
Λοχαγός: Ο άνθρωπος δεν έχει δικαιώματα.
1ος νεκ.: Ο άνθρωπος μπορεί να φτιάξει τα δικά του δικαιώματα.
Αποφασιστικότητα θέλει μόνο και την καλή θέληση των απλών
ανθρώπων. Το παίρνουμε μόνοι μας το δικαίωμα να περπατάμε σ’ αυτή
τη γη, να τη βλέπουμε και να την κρίνουμε μόνοι μας.
Λοχαγός: Στο τάφο υπάρχει γαλήνη…
3ος νεκ.: Γαλήνη και σκουλήκια και οι ρίζες του γρασιδιού. Υπάρχει και
μια βαθύτερη γαλήνη από το να λιπαίνεις τις ρίζες του γρασιδιού.
Λοχαγός: Μάλιστα κύριοι…
1ος φαν.: Εγώ… χάρηκα που… που εσείς δεν… χάρηκα. Μπορούμε να
κάνουμε κάτι για εσάς;
Λοχίας: Για πρόσεχε στρατιώτη.
1ος φαν.: Σκάσε λοχία. Θες τίποτα από εμάς φίλε;
1ος νεκ.: Ναι, τραγουδήστε.

Σκηνή 10η

1ος καπιταλίστας: Σσσς! Να μείνει μυστικό.

3ος: Κάντε τους κόσκινο στη σφαίρα!
2ος: Θάψτε τους! Χώστε τους τρία μέτρα μέσα στη γη…
1ος: Τι θα κάνουμε;
2ος: Πρέπει να κρατήδουμε ακμαίο το ηθικό του κόσμου.
3ος: Σφαίρες! Σφαίρες! Βροχή από σφάιρες…
2ος:Τι τους έχουμε και τους πληρώνουμε τους στρατηγούς;
Και οι 3: Σσσσς!

Σκηνή 11η

Ιησού Χριστέ, Κύριε Υμών και Θεέ μας, Συ ο εξαγοράσας εν Γολγοθά

τας αμαρτίας ημών δια του Αγίου Αίματός Σου επί του Τιμίου Σταυρού,
ευλόγησόν μας, την αγίαν ταύτην ημέραν και δοσ’ όπως οι στρατιώται
μας δεχθούν να ενταφιασθούν εν ειρήνη και χάρισον την νίκην εις τα
όπλα μας, τα αγωνιζόμενα δια τον ιδικόν Σου σκοπόν και δια τον σκοπόν
του δικαίου, επί του πεδίου των μαχών. Αμήν!

Σκηνή 12η

1ος στρατηγός: Σε ικετεύω Θεέ μου, κράτα το μυστικό.

 Σκηνή 13η

Ρεπόρτερ: Λοιπόν; Τι θα κάνεις;

Διευθυντής: Πρέπει να κάνω κάτι;
Ρεπ: Γαμώτο, φυσικά και πρέπει… Στέκονται ακόμα όρθιοι. Θα
στέκονται όρθιοι μέχρι την Δευτέρα Παρουσία. Δε θα μπορούν να
θάβουν στρατιώτες πλέον. Είναι γραφτό… Πρέπει να πεις κάτι σχετικό…
Διευ: Εντάξει. Γράψε: «Φημολογείται ότι ορισμένοι άντρες ενός
τάγματος πεζικού αρνούνται να ενταφιασθούν…».
Ρεπ: Παρακάτω…
Διευ: Αυτό είν’ όλο.
Ρεπ: Μόνο αυτό;
Διευ: Ναι! Χριστέ μου, δεν είναι αρκετό;

Σκηνή 14η

Η φωνή: Πληροφορηθήκαμε ότι ορισμένοι αμερικάνοι στρατιώτες, που

σκοτώθηκαν στο πεδίο της μάχης, αρνούνται να επιτρέψουν να τους
ενταφιάσουν. Είτε αληθεύει το γεγονός είτε όχι, η Παναμερικανική
Ραδιοφωνική Εταιρία πιστεύει ότι ο αμερικάνικος λαός λαμβάνει ένα
επιπλέον δείγμα του αδάμαστου ηρωικού πνεύματος των αμερικάνων
φαντάρων κατά την διεξαγωγή του πολέμου αυτού. Δεν μπορούμε να
αναπαυθούμε προτού κερδηθεί ο πόλεμος. Ούτε καν οι γενναίοι νεκροί
άντρες μας…

Σκηνή 15η

1ος στρατηγός: Έχετε να προτείνετε κάτι;

Λοχαγός: Νομίζω. Καλέστε τις γυναίκες τους.
1ος: Και τι θα κάνουν οι γυναίκες τους.
Λοχ: Οι γυναίκες είναι πάντα συντηρητικές. Και είναι μια συντηρητική
αρχή να δεχτείς να πλαγιάσεις στον τάφο σου για να σε θάψουν, όταν
πεθάνεις. Οι γυναίκες θα σας χαρίσουν την νίκη στρατηγέ – με τον πιο
ιδανικό τρόπο – με το συναίσθημα. Είναι το πιο γερό ατού σας στρατηγέ.
1ος: Οι γυναίκες. Βέβαια! Το πέτυχες λοχαγέ! Φέρτε τις γυναίκες τους.
Φέρτε τις γρήγορα. Θα τους χώσουμε τους λεβέντες στο χώμα στο πι και
φι. Γυναίκες! Μα το Θεό, δεν το είχα σκεφτεί. Στείλτε μήνυμα…
Γυναίκες!
 Σκηνή 16η
Η φωνή: Εκ μέρους του Υπουργείου Στρατιωτικών διαβιβάζουμε την
ακόλουθη έκκληση προς τις γυναίκες των οπλιτών Ντρίσκολ, Σέλινγκ,
Μόργκαν, Ουέμπστερ, Λεβί και Ντιν, πεσόντων στο πεδίο της μάχης. Το
Υπουργείο Στρατιωτικών παρακαλεί τις γυναίκες αυτών των ανδρών να
παρουσιαστούν αμέσως στο γραφείο του Υπουργείου. Στο δικό τους
σθένος εναπόκειται να προσφέρουν μέγιστη υπηρεσία στην πατρίδα.
Σκηνή 17η

Πηγαίνετε στους άντρες σας… μιλήστε τους… κάντε τους να

κατανοήσουν πόσο εσφαλμένη είναι η συμπεριφορά τους. Εσείς, οι
γυναίκες, αντιπροσωπεύεται ότι πολυτιμότερο έχει ο πολιτισμός μας – τα
ιερά θεμέλια της οικογένειας. Διεξάγουμε αυτόν τον πόλεμο για να
προστατέψουμε τα θεμέλια των οικογενειών της Αμερικής. Αυτά τα
θεμέλια θα καταρρεύσουν ολοσχερώς αν οι άντρες σας αναστηθούν από
τον θάνατο. Τρέμω στη σκέψη των συνεπειών μιας τέτοιας πράξης.
Ολόκληρο το σύστημά μας θα δεχτεί θανάσιμο πλήγμα. Θα κλείσουν οι
τράπεζές μας, θα γκρεμιστούν τα κτήριά μας… ο στρατός μας θα
εγκαταλείψει το πεδίο της μάχης και θα αφήσει την τίμια χώρα μας
απροστάτευτη στην εισβολή του εχθρού. Κυρίες μου, είστε πρώτης
τάξεως μητέρες, σύζυγοι και αγαπημένες πολεμικών ηρώων. Θέλετε να
κερδίσουμε τον πόλεμο. Το γνωρίζω. Γνωρίζω την υψηλή φλόγα
πατριωτισμού που καίει στα γυναικεία στήθη. Να γιατί σας κάλεσα
λοιπόν. Κυρίες μου, επιτρέψτε μου να σας ξεκαθαρίσω την κατάσταση.
Αν δεν να πείσετε τους άντρες σας να κατακλιθούν και να δεχτούν να
ενταφιαστούν, φοβάμαι ότι ο ιερός σκοπός μας πάει στράφι. Η ευθύνη
για την έκβαση του πολέμου, βαραίνει τώρα τους δικούς σας ώμους. Οι
πόλεμοι, κυρίες μου, δεν διεξάγονται μόνο με όπλα και πυρίτιδα. Αυτή
είναι η ευκαιρία σας να παίξετε τον ρόλο σας, ένα ένδοξο ρόλο…
Πολεμάτε για τα σπίτια σας, τα παιδιά σας, για τις ζωές των αδελφών
σας, για την τιμή της πατρίδας σας. Πολεμάτε για την θρησκεία , την
αγάπη, για μια αξιοπρεπή ανθρώπινη ζωή. Οι πόλεμοι μπορούν να
διεξαχθούν και να κερδηθούν μόνο όταν οι νεκροί θάβονται και
λησμονιούνται. Πως μπορούμε να λησμονήσουμε τους νεκρούς, όταν
αρνούνται να θαφτούν; Και πρέπει να τους λησμονήσουμε. Δεν υπάρχει
θέση σε αυτό τον κόσμο για νεκρούς άντρες. Θα προκαλέσουν μονάχα
την πιο πικρή δυστυχία – για εσα΄ς, για εμάς, για όλους. Πηγαίνετε
κυρίες μου, κάντε το καθήκον σας. Η πατρίδα σας σάς περιμένει…
 Σκηνή 18η
(Μπέσι, Σέλινγκ)

Σκηνή 19η
(Τζόαν, Λεβί)

Σκηνή 20η
(Μόργκαν, Τζούλια)

Σκηνή 21η
(Κάθριν, Ντρίσκολ)

Σκηνή 22η
(Κυρία Ντιν, Ντιν)

Κυρία Ντιν: Άσε με να δω το πρόσωπό σου αγόρι μου.

Ντιν: Δεν θες να το δεις, μαμά.
ΚΝ: Του μωρού μου το προσωπάκι. Για τελευταία φορά πριν να…
Ν: Δεν θες να το δεις μαμά, δεν θες, δεν σου ‘παν τι έγινε;
ΚΝ: Ρώτησα τον γιατρό. Μου ‘πε ότι ένα κομμάτι οβίδα χτύπησε το πλάι
του κεφαλιού σου. Αλλά ακόμα κι έτσι…
Ν: Μη ζητάς να το δεις μητέρα.
ΚΝ: Πώς είσαι αγόρι μου; (Ο Ντιν γελάει λίγο πικρά) Ξέχασα. Σου έκανα
αυτή την ερώτηση συνέχεια καθώς (μου) μεγάλωνες. Άσε με να δω το
πρόσωπό σου, Τζίμη, μόνο για λίγο.
Ν: Πώς το πήρε η Alice όταν το έμαθε;
ΚΝ: Κάρφωσε στο παράθυρό της το χρυσό αστέρι που βάζουν όσοι
χάνουν δικό τους στον πόλεμο. Λέει σ’ όλους ότι θα παντρευόσασταν.
Είναι αλήθεια;
Ν: Μπορεί, μου άρεσε η Alice.
ΚΝ: Ήρθε σπίτι στα γενέθλιά σου προτού γίνει αυτό. Έφερε λουλούδια,
κάτι μεγάλα χρυσάνθεμα κίτρινα. Πολλά. Χρειαστήκαμε δύο βάζα.
Έψησα κέικ. Πώς μου ’ρθε; Δύσκολο να βρεις αυγά και καλό αλεύρι
σήμερα. Το αγόρι μου, είκοσι χρονών, άσε με να δω το πρόσωπό σου
Τζίμη αγόρι μου.
Ν: Γύρνα σπίτι μητέρα… Κακό σου κάνει να μένεις εδώ.
ΚΝ: Θέλω να τους αφήσεις να σε θάψουν αγόρι μου. Ό,τι έγινε, έγινε.
Θα ‘ναι καλύτερα για σένα έτσι.
Ν: Δεν έχει καλύτερα ή χειρότερα μητέρα. Έτσι έγινε, τελείωσε.
ΚΝ: Όμορφο ήταν το προσωπάκι σου, σαν μωρού. Με πείραξε όταν
άρχισες να ξυρίζεσαι. Περίεργο, σχεδόν έχω ξεχάσει πώς ήσουνα, μωρό
μου. Σε θυμάμαι όταν ήσουνα πέντε, όταν ήσουνα δέκα χρονών, ήσουν
παχουλός με λευκό δέρμα, χάιδευα το μαγουλάκι σου, ίδιο μεταξωτό
μαξιλαράκι. Μα δεν θυμάμαι πώς ήσουν όταν έφυγες με αυτή τη στολή
κι εκείνο το κράνος που έκρυβε το πρόσωπό σου. Μωρό μου, άσε με να
δω το πρόσωπό σου, μόνο για λίγο.
Ν: Μη μου το ζητάς. Δεν θέλεις να δεις. Θα νιώσεις χειρότερα – για
πάντα… αν δεις.
ΚΝ: Δεν φοβάμαι, μπορώ να κοιτάξω το πρόσωπο του μωρού μου.
Νομίζεις οι μητέρες μπορούν να τρομάξουν από των παιδιών τους το
πρόσωπο;
Ν: Όχι, μητέρα.
ΚΝ: Άκουσέ με αγοράκι μου, είμαι η μητέρα σου. Άσε να σε θάψουνε.
Υπάρχει κάτι γαλήνιο στον τάφο για πάντα. Μετά από λίγο ξεχνάς τον
θάνατο, θυμάσαι μόνο τη ζωή πριν (έρθει ο θάνατος). Αλλά έτσι δεν
ξεχνάς ποτέ, σαν πληγή που τριγυρνάει για πάντα χωρίς να ησυχάζει. Για
το καλό σου και το δικό μου και για τον πατέρα σου, μωρό μου,
Ν: Ήμουν μόνο είκοσι χρονών, μαμά, τίποτα δεν είχα κάνει, δεν είχα δει
τίποτα, ούτε κοπέλα δεν είχα ποτέ. Είκοσι χρόνια μάθαινα πώς να γίνω
άντρας. Και τότε με σκότωσαν. Τι τ’ όφελος να είσαι παιδί, μητέρα.
Κοιτάς να το ξεπεράσεις όσο γίνεται πιο γρήγορα. Δεν ζεις πραγματικά
ενώ είσαι παιδί. Μετράς τις μέρες, περιμένοντας. Περίμενα και γω μαμά
αλλά μου την έφεραν. Βγάλανε λόγο, παίξανε μια σάλπιγγα, μου
φορέσανε τη στολή και μετά με σκότωσαν.
ΚΝ: Αχ, μωρό μου, αγόρι μου, δεν θα βρεις τη γαλήνη έτσι. Σε
παρακαλώ άφησέ τους.
Ν: Όχι μητέρα.
ΚΝ: Τότε, μόνο για λίγο, τώρα, για να θυμάμαι, άσε με να δω το
πρόσωπό σου, του μωρού μου το προσωπάκι.
Ν: Μητέρα η οβίδα έσκασε πολύ κοντά μου. Δεν θες να δεις κάποιον,
που έσκασε κοντά του μια οβίδα.
ΚΝ: Άσε με να δω το πρόσωπο σου Τζίμη.
Ν: Εντάξει, μαμά… Κοίτα!

Σκηνή 23η
(Μάρθα, Ουέμπστερ)

Σκηνή 24η

Σκηνή 25η