20-May-19

PHÁP LUẬT VỀ
TRỌNG TÀI THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
ThS. Lê Trần Quốc Công

TÀI LIỆU HỌC TẬP

1. Giáo trình Luật Thương mại quốc tế - Phần II

2. Giải quyết tranh chấp hợp đồng Thương mại
quốc tế - Nguyễn Ngọc Lâm
3. Pháp luật Việt Nam về trọng tài Thương mại –
Trần Hoàng Hải, Đỗ Văn Đại

1. Luật trọng tài Thương mại 2010

2. Công ước New York 1958
3. Luật mẫu về Trọng tài Thương mại quốc tế
của UNCITRAL

ĐẶC TRƯNG

• Giải quyết tranh chấp hợp đồng Thương mại quốc tế

bằng phương thức trọng tài,

Pháp luật
Luật Kinh Tranh chấp
trọng tài
doanh quốc hợp đồng
Thương mại
tế TMQT
quốc tế

1
 20-May-19

CẤU TRÚC CHƯƠNG III

• Khái quát về trọng tài thương mại

Bài 1

• Thỏa thuận trọng tài

Bài 2

• Tố tụng trọng tài

Bài 3

• Phán quyết trọng tài

Bài 4

• Công nhận và cho thi hành phán quyết của

Bài 5 trọng tài nước ngoài

Bài 1
KHÁI QUÁT VỀ
TRỌNG TÀI THƯƠNG MẠI
ThS. Lê Trần Quốc Công

LỰA CHỌN PHƯƠNG THỨC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP

Tòa án

Trọng tài

Giải quyết Trung gian

tranh chấp hợp đồng
thương mại quốc Hòa giải

Tố tụng mini

Ủy ban Giải
quyết tranh chấp

2
 20-May-19

Trọng tài?

Trọng tài có những nhiệm

vụ thực thi luật bóng đá để
điều khiển trận đấu mà đã
được giao, là người đưa ra Trọng tài Thương mại là gì?
quyết định cuối cùng về
một tình huống nào đó mà
không thể thay đổi hay
phản đối được.

1.1. KHÁI NIỆM

Theo khoản 1 Điều 3 Luật Trọng tài Thương mại Việt Nam 2010 thì
trọng tài thương mại “là phương thức giải quyết tranh chấp do
các bên thoả thuận và được tiến hành theo quy định của Luật
này”.
Phương thức giải quyết tranh chấp thương mại không
mang ý chí quyền lực nhà nước
Theo thủ tục linh hoạt, mềm dẻo và được tiến hành theo
trình tự, thủ tục tố tụng do Pháp luật quy định

TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG

Tranh chấp là gì?

• Từ điển Tiếng Việt:

“Tranh giành nhau một
cách giằng co cái không
rõ thuộc về bên nào”

3
 20-May-19

Tranh chấp (Luật học)

Từ điển Luật học Black 1999: “tranh chấp

được hiểu là sự mâu thuẫn, bất đồng; sự
mâu thuẫn về các yêu cầu hay quyền; đòi
hỏi về quyền, yêu cầu hay đòi hỏi từ một
bên được đáp lại bởi một yêu cầu hay lập
luận trái ngược của bên kia”

=> Tranh chấp Thương mại quốc tế

là những tranh cãi, bất đồng giữa
các bên về việc không thực hiện
hoạc thực hiện không đầy đủ nghĩa
vụ mà mình cam kết trong hợp đồng

10

Tình huống 1

Trả cho tôi thùng đồ mà

anh đã lấy từ tôi!
Không trả!

11

Tình huống 2

12

4
 20-May-19

1.2 TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG

• Tranh chấp: những xung đột, bất đồng, mâu thuẫn

giữa các bên …không thực hiện hoặc thực hiện
không đúng Hợp đồng…

• Cơ sở pháp lý xác định tranh chấp: Hợp đồng và các

quy định pháp lý liên quan (Nguồn Hợp đồng)

13

1.2. ĐẶC ĐIỂM

Trọng tài có tính phi

nhà nước

Sự kết hợp giữa hai yếu

tố thỏa thuận và tài
phán
Trọng tài Thương mại
Đương sự được tự định
đoạt

Phán quyết trọng tài là

chung thẩm

14

1.3. PHÂN LOẠI TRỌNG TÀI

Hình thức
trọng tài

Vụ việc Thường trực

(Ad-hoc) (Quy chế)

• Trọng tài trong nước

• Trọng tài nước ngoài

15

5
 20-May-19

Hình thức trọng tài

• Khoản 6 Điều 3 Luật trọng tài TM 2010

• ”Trọng tài quy chế là hình thức giải quyết tranh chấp tại một
Trung tâm trọng tài theo quy định của Luật này và quy tắc tố
tụng của Trung tâm trọng tài đó”.
• Khoản 7 Điều 3 Luật trọng tài TM 2010
• “Trọng tài vụ việc là hình thức giải quyết tranh chấp theo quy
định của Luật này và trình tự, thủ tục do các bên thoả thuận”.
Trong thực tế những năm vừa qua, loại hình trọng tài vụ việc
không thực sự phát triển ở Việt Nam.

16

2. Lịch sử phát triển pháp luật trọng tài tại Việt Nam

Ủy ban Trọng 1997 – Trung

tài Ngoại tâm trọng tài
Thể kỷ XIX – kinh tế Luật Trọng tài
Thương - Ủy
Pháp luật An Thương mại
ban Trọng tài Pháp lệnh về
Nam 2010
Hàng hải – trọng tài TM
1963,1964 (2003)

17

3. NGUỒN LUẬT ĐIỀU CHỈNH

• Luật điều chỉnh thỏa thuận trọng tài,

• Luật điều chỉnh tố tụng trọng tài,
• Luật nhằm công nhận và cho thi hành quyết định trọng tài, hủy
phán quyết trọng tài…

Điều ước quốc tế •Công ước Newyork 1958 về công nhận và cho thi hành quyết định của trọng tài
nước ngoài

•Luật Trọng tài thương mại Việt Nam năm 2010

Pháp luật quốc gia •Bộ luật tố tụng dân sự Việt Nam năm 2015 – Phần thứ VII
•Nghị quyết 01/2014/NQ-HĐTP; Nghị định 63/2011/NĐ-CP…

Quy tắc tố tụng của •Các quy tắc tố tụng của các Tổ chức trọng tài... (ICC;VIAC…)
trọng tài

Soft law •Luật mẫu của UNCITRAL về trọng tài Thương mại quốc tế

Thỏa thuận •Hợp đồng, thỏa thuận của các bên.

18

6
 20-May-19

Câu hỏi?

• Có nhận định cho rằng: Trọng tài Thương mại là cơ chế

giải quyết tranh chấp “cạnh tranh” với Tòa án. Anh/ chị
hãy bình luận nhận định này.

19