owner id: 367141

JP7/3A
JP7/3A
owner id: 367141

Klasa 7
Test 3
Wersja A

NOWY WIELKI EGZAMIN

Człowiek i prawo

Imię i nazwisko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numer ucznia w dzienniku . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klasa . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Instrukcja dla ucznia

1. Sprawdź, czy na kolejno ponumerowanych stronach jest wydrukowanych 12 zadań.

2. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.
3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. Wykonuj zadania zgodnie z poleceniami.
4. Rozwiązania zadań zapisuj bezpośrednio w teście. Staraj się nie popełniać błę-
dów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz
kółkiem i zaznacz inną odpowiedź.
5. Na wykonanie wszystkich zadań masz 40 minut.
Powodzenia!
367141

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

owner id: 367141

JP7/3A owner id: 367141

Przeczytaj tekst i wykonaj zadania od 1. do 7.

Czy i dlaczego człowiek niszczy przyrodę?

Dlaczego ja niszczę? Dlaczego robisz to Ty? Na tak postawione pytanie większość ludzi
się obruszy. Jak to? Przecież nie wyrzucam papierków, gdzie popadnie, segreguję śmieci,
szanuję zieleń... No tak, tylko skoro jest tak dobrze, to dlaczego jest tak źle.
Robimy wszystko, aby nie dopuścić do siebie poczucia winy w związku z degradacją
planety. Wprawdzie mówimy czasami, że to człowiek jest odpowiedzialny za kryzys eko-
logiczny, ale jakby nie dotyczy to samego autora tych słów. W ten sposób zachowujemy
dobre samopoczucie i – jednocześnie – słusznie pomstujemy1 na tych innych.
Zatem dlaczego ja niszczę przyrodę? Bo oddzieliłem się od niej, bo zapomniałem o tym,
kim naprawdę jestem i skupiam się na własnym małym „ja”, bo nie słucham, co przyroda
mi mówi, bo wydaje mi się, że to ja mam rację, bo inni też niszczą, więc widocznie tak
trzeba, […] bo liczy się tylko doraźny zysk, bo nie zadaję sobie głębokich pytań i żyję jak
automat, bo... Tych odpowiedzi mogłoby być jeszcze sporo i wszystkie zdają się zawierać
cząstkę prawdy.
Ryszard Kulik, Czy i dlaczego człowiek niszczy przyrodę?,
[w:] „Dzikie Życie” 2003, nr 7–8, s. 109.
1
pomstować – przestarz. przeklinać, wymyślać głośno, złorzeczyć komuś

Zadanie 1. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F –
jeśli jest fałszywe.

Z ostatniego akapitu tekstu wynika, że degradacja planety jest wyłącznie P F

skutkiem nieświadomych działań człowieka.

Ludzie rzadko przyznają, że osobiście przyczyniają się do niszczenia przy- P F

rody.

Zadanie 2. (0–1)
Oceń, które z podanych zdań jest prawdziwe. Wybierz P przy zdaniu prawdziwym.

1. W tekście nie odnajdziemy odpowiedzi na pytanie, dlaczego człowiek nisz- P

czy przyrodę.

2. Pytania rozpoczynające pierwszy akapit sugerują, że wszyscy jesteśmy od- P

powiedzialni za obecny kryzys ekologiczny.

3. Każdy akapit rozpoczyna się pytaniem mającym skłonić czytelnika do re- P

367141

fleksji nad własnym postępowaniem.

2
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
owner id: 367141

JP7/3A owner id: 367141

Zadanie 3. (0–1)
Sformułuj argument potwierdzający tezę: Swoją bezmyślną działalnością ludzie
przyczyniają się do degradacji natury.

.............................................................................................................

.............................................................................................................

Zadanie 4. (0–2)
Ułóż dwa zdania, w których słowo zieleń wystąpi w różnych znaczeniach.

.............................................................................................................

.............................................................................................................

Zadanie 5. (0–1)
Przekształć poniższe zdanie w wypowiedzenie z imiesłowowym równoważnikiem
zdania.

Zachowujemy dobre samopoczucie i – jednocześnie – pomstujemy na innych.

.............................................................................................................

Zadanie 6. (0–1)
W którym zdaniu znajduje się imiesłów przymiotnikowy bierny? Wybierz właści-
wą odpowiedź spośród podanych.

A. Biegnąc na przełaj, mijałam kwitnące łąki.

B. Zachwycił mnie świeży zielony kolor majowej trawy.
C. Wyszłam z ciemnego lasu, nie obejrzawszy się za siebie.
D. Malowane w kwieciste wzory tkaniny zapełniły nowoczesną galerię.

Zadanie 7. (0–1)
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

O człowieku, który szanuje i kocha naturę, nie przyczynia się do jej degradacji oraz od-
powiedzialnie z niej korzysta, możemy powiedzieć, że
A. jest wybrykiem natury.
B. zachowuje się naturalnie.
367141

C. żyje zgodnie z naturą.

D. ma egoistyczną naturę.

3
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
owner id: 367141

JP7/3A owner id: 367141

Przeczytaj tekst i wykonaj zadania od 8. do 11.

Ernest Bryll
Ballada o drzewach

A chociażby je cięli piłami

A chociażby je kładli pokotem1
Nikt nie powie
– Drzew zabijać nie wolno –

Oto znowu są przy nas

W ciemnym mieście
Stołki o jelenich nogach
Deski szaf huczące od wiatru
Kredensy2 z grubych sosen
Kredensy co są jak żubry
Zamknięte w strasznych ścianach

Nikt nie powie

– Drzew nie wolno palić –
Nowe lasy powstają w piecach
Gromy świerków w burzy
Muskularne wiązy

Nikt nie powie

– Kochajcie podłogę –
Ale bieleją od ługu3
Podłogi – słońca naszych mieszkań

Oto znowu są przy nas

Torturowane przez drwali

Z rozrywanych piłami jest stół

A przytulcie się wieczorem do stołu
– Już łopotają4 gałęzie odlatujące w niebo
Korniki postukują jakbyś powiadał
maleńkie „zdrowaś”...

Poezja polska od średniowiecza do współczesności,

oprac. Anna Rajca, Jerzy Polanicki,
Wydawnictwo Kama, Warszawa 2001, s. 587.
1
pokot – zwierzyna zabita na polowaniu i ułożona w szeregu
kłaść pokotem – kłaść jeden obok drugiego
2
kredens – mebel służący do przechowywania naczyń i przyborów stołowych, składający się zwykle z dwóch częś­ci:
dolnej – szafkowej z półkami i szufladami i górnej, przeważnie oszklonej
367141

3
ług – chemiczny środek silnie żrący o właściwościach wybielających, dawniej służący do mycia podłóg
4
łopotać – wydawać odgłos powstający wskutek uderzania powietrza w jakąś płaszczyznę

4
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
owner id: 367141

JP7/3A owner id: 367141

Zadanie 8. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F –
jeśli jest fałszywe.

Według podmiotu lirycznego sosny, świerki, wiązy są jedynie materia- P F

łem służącym człowiekowi do produkcji mebli, układania podłóg, palenia
w piecu.

Celem zastosowanego w Balladzie o drzewach słownictwa nawiązującego P F

do zabijania, palenia i torturowania jest podkreślenie stosunku człowieka
do przyrody.

Zadanie 9. (0–1)
Napisz, jaką wymowę w kontekście wiersza ma powtórzenie nikt nie powie.

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

Zadanie 10. (0–1)

Zacytuj porównanie znajdujące się w drugiej strofie wiersza. Pamiętaj o popraw-
nym wyróżnieniu cytatu.

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

Zadanie 11. (0–1)

Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.

We fragmencie Oto znowu są przy nas / W ciemnym mieście / Stołki podkreślone wyrazy
pełnią funkcję
A. podmiotu.
B. przydawki.
367141

C. dopełnienia.
D. okolicznika.

5
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
owner id: 367141

JP7/3A owner id: 367141

Zadanie 12. (0–10)

Tego widoku nigdy nie zapomnę… Zredaguj opis sytuacji, wykorzystując poniższą
ilustrację. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów.

Fot. Shutterstock
.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................
367141

.............................................................................................................

6
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
owner id: 367141

JP7/3A owner id: 367141

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................
367141

.............................................................................................................

7
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
owner id: 367141

JP7/3A owner id: 367141

Brudnopis

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................
367141

.............................................................................................................

8
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)