Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ......

/ 20
Imię i nazwisko ...................................

1 Na podstawie tekstu źródłowego wykonaj polecenia A–C. (.../3 pkt)

Jako wódz naczelny armii polskiej, pragnę notyfikować [...] istnienie państwa polskiego
niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski.
Sytuacja polityczna w Polsce i jarzmo okupacji nie pozwoliły dotychczas narodowi
polskiemu wypowiedzieć się swobodnie o swym losie. Dzięki zmianom, które nastąpiły
wskutek świetnych zwycięstw armii sprzymierzonych – wznowienie niepodległości i
suwerenności Polski staje się odtąd faktem dokonanym.
Państwo polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach
demokratycznych. [...] Opierając się na armii polskiej pod moją komendą, mam nadzieję,
że odtąd żadna armia obca nie wkroczy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie
formalnej woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej
pomocy i braterskiego poparcia Polskiej Rzeczypospolitej odrodzonej i niepodległej.
Warszawa, 16 listopada 1918 r.
Źródło: „Monitor Polski”, 18 XI 1918, nr 206, s. 1.

A. Podaj imię i nazwisko autora dokumentu.

………………………………………………………………………………………
B. Przedstaw międzynarodowe okoliczności, w jakich został wysłany powyższy
telegram.
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
C. Wyjaśnij, w jakim celu został wysłany powyższy telegram.
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

2 (.../3 pkt)

Wyjaśnij, jaki był cel powstania plakatu. W uzasadnieniu odwołaj się do jego dwóch
elementów graficznych.

Grupa A | strona 1 z 4
3 (.../2 pkt)

Wyjaśnij, jakim państwem była II Rzeczpospolita pod względem narodowościowym.

W uzasadnieniu odwołaj się do danych z wykresu.

4 Wstaw znak „x” obok trzech przyczyn kryzysu rządów parlamentarnych w II RP. (.../1 pkt)

wzrost gospodarczy kraju

powołanie Józefa Piłsudskiego na stanowisko premiera
wzrost popularności haseł antydemokratycznych
słaba pozycja międzynarodowa Polski
niewielki autorytet polityków i partyjniactwo
5 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz literę P przy zdaniach (.../1 pkt)
prawdziwych, a F – przy fałszywych.

Litwa utrzymywała z Polską dobre relacje sąsiedzkie

1. P F
przez cały okres międzywojenny.
Powstania śląskie były skierowane przeciwko
2. P F
bolszewikom.
Na obszarach Warmii, Mazur i Powiśla przeprowadzono
3. P F
w 1920 r. plebiscyt.

6 Wstaw znak „x” obok trzech wyrażeń opisujących postać Józefa Piłsudskiego. (.../1 pkt)

Naczelnik Państwa
pierwszy prezydent II Rzeczypospolitej
dowódca I Brygady Legionów Polskich
działacz niepodległościowy
przywódca powstania wielkopolskiego

7 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)

Grupa A | strona 2 z 4
 Prezydentem Polski w czasie zamachu majowego był
A. Gabriel Narutowicz.
B. Ignacy Mościcki.
C. Stanisław Wojciechowski.
D. Józef Piłsudski.

8 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)

Spór o Śląsk Cieszyński toczył się między Polską a
A. Niemcami.
B. Związkiem Sowieckim.
C. Czechosłowacją.
D. Litwą.

9 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)

Wschodnia granica II Rzeczypospolitej została ustalona w wyniku
A. wojny polsko-bolszewickiej.
B. traktatu wersalskiego.
C. powstań śląskich.
D. plebiscytu.

10 Tekst A (.../2 pkt)

Artykuł 1.
Państwo Polskie jest Rzecząpospolitą.
Artykuł 2.
Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu. Organami Narodu w
zakresie ustawodawstwa są Sejm i Senat, w zakresie władzy wykonawczej – Prezydent
Rzeczypospolitej łącznie z odpowiedzialnymi ministrami, w zakresie wymiaru
sprawiedliwości – niezawisłe Sądy.

Tekst B
Artykuł 1.
1. Państwo Polskie jest wspólnym dobrem wszystkich obywateli. [...]
Artykuł 2.
1. Na czele Państwa stoi Prezydent Rzeczypospolitej.
2. Na Nim spoczywa odpowiedzialność wobec Boga i historii za losy Państwa. [...]
4. W Jego osobie skupia się jednolita i niepodzielna władza państwowa.
Źródło: Dz.U. z [...] Nr 44 poz. 267; Dz.U. z [...] Nr 30 poz. 227.

Podaj, z jakich dokumentów pochodzą powyższe fragmenty. Podaj daty roczne ich
uchwalenia.

Tekst A Tekst B

Nazwa dokumentu

Rok uchwalenia

11 Uzupełnij krzyżówkę datami rocznymi podanych wydarzeń. Cyfry z oznaczonych (.../3 pkt)
pól utworzą datę – zapisz ją w wyznaczonym miejscu. Następnie napisz, jakie
powstanie wybuchło w podanym roku.
1. Konferencja pokojowa w Paryżu.
2. Wybuch powstania wielkopolskiego.
3. Bitwa Warszawska.
4. Przyłączenie Wileńszczyzny do Polski.

Grupa A | strona 3 z 4
12 Wpisz w odpowiednie kratki na osi czasu litery przyporządkowane poszczególnym (.../1 pkt)
wydarzeniom.
A – zabójstwo Gabriela Narutowicza
B – podpisanie traktatu wersalskiego
C – utworzenie rządu Ignacego Jana Paderewskiego
D – uchwalenie konstytucji marcowej
E – zamach majowy
F – zwolnienie Józefa Piłsudskiego z więzienia w Magdeburgu

Grupa A | strona 4 z 4
Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 20
Imię i nazwisko ...................................

1 Na podstawie tekstu źródłowego wykonaj polecenia A–C. (.../3 pkt)

Jako wódz naczelny armii polskiej, pragnę notyfikować [...] istnienie państwa polskiego
niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski.
Sytuacja polityczna w Polsce i jarzmo okupacji nie pozwoliły dotychczas narodowi
polskiemu wypowiedzieć się swobodnie o swym losie. Dzięki zmianom, które nastąpiły
wskutek świetnych zwycięstw armii sprzymierzonych – wznowienie niepodległości i
suwerenności Polski staje się odtąd faktem dokonanym.
Państwo polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach
demokratycznych. [...] Opierając się na armii polskiej pod moją komendą, mam nadzieję,
że odtąd żadna armia obca nie wkroczy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie
formalnej woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej
pomocy i braterskiego poparcia Polskiej Rzeczypospolitej odrodzonej i niepodległej.
Warszawa, 16 listopada 1918 r.
Źródło: „Monitor Polski”, 18 XI 1918, nr 206, s. 1.

A. Podaj imię i nazwisko autora dokumentu.

………………………………………………………………………………………
B. Przedstaw międzynarodowe okoliczności, w jakich został wysłany powyższy
telegram.
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
C. Wyjaśnij, w jakim celu został wysłany powyższy telegram.
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

2 (.../3 pkt)

Wyjaśnij, jaki był cel powstania plakatu. W uzasadnieniu odwołaj się do jego dwóch
elementów graficznych.

Grupa B | strona 1 z 4
3 (.../2 pkt)

Wyjaśnij, jakim państwem była II Rzeczpospolita pod względem narodowościowym.

W uzasadnieniu odwołaj się do danych z wykresu.

4 Wstaw znak „x” obok trzech przyczyn kryzysu rządów parlamentarnych w II RP. (.../1 pkt)

wzrost gospodarczy kraju

powołanie Józefa Piłsudskiego na stanowisko premiera
wzrost popularności haseł antydemokratycznych
słaba pozycja międzynarodowa Polski
niewielki autorytet polityków i partyjniactwo
5 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz literę P przy zdaniach (.../1 pkt)
prawdziwych, a F – przy fałszywych.

Rumunia utrzymywała z Polską dobre relacje sąsiedzkie

1. P F
przez cały okres międzywojenny.
2. Powstania śląskie były skierowane przeciwko Niemcom. P F
Na obszarach Warmii, Mazur i Powiśla nie
3. P F
przeprowadzono plebiscytu.

6 Wstaw znak „x” obok trzech wyrażeń opisujących postać Józefa Piłsudskiego. (.../1 pkt)

Naczelnik Państwa
pierwszy prezydent II Rzeczypospolitej
dowódca I Brygady Legionów Polskich
działacz niepodległościowy
przywódca powstania wielkopolskiego

7 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)

Prezydentem Polski w czasie zamachu majowego był

Grupa B | strona 2 z 4
 A. Józef Piłsudski.
B. Ignacy Mościcki.
C. Gabriel Narutowicz.
D. Stanisław Wojciechowski.

8 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)

Spór o Śląsk Cieszyński toczył się między Polską a
A. Niemcami.
B. Czechosłowacją.
C. Litwą.
D. Związkiem Sowieckim.

9 Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../1 pkt)

Wschodnia granica II Rzeczypospolitej została ustalona w wyniku
A. plebiscytu.
B. powstań śląskich.
C. traktatu wersalskiego.
D. wojny polsko-bolszewickiej.

10 Tekst A (.../2 pkt)

Artykuł 1.
1. Państwo Polskie jest wspólnym dobrem wszystkich obywateli. [...]
Artykuł 2.
1. Na czele Państwa stoi Prezydent Rzeczypospolitej.
2. Na Nim spoczywa odpowiedzialność wobec Boga i historii za losy Państwa. [...]
4. W Jego osobie skupia się jednolita i niepodzielna władza państwowa.

Tekst B
Artykuł 1.
Państwo Polskie jest Rzecząpospolitą.
Artykuł 2.
Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu. Organami Narodu w
zakresie ustawodawstwa są Sejm i Senat, w zakresie władzy wykonawczej – Prezydent
Rzeczypospolitej łącznie z odpowiedzialnymi ministrami, w zakresie wymiaru
sprawiedliwości – niezawisłe Sądy.
Źródło: Dz.U. z [...] Nr 44 poz. 267; Dz.U. z [...] Nr 30 poz. 227.

Podaj, z jakich dokumentów pochodzą powyższe fragmenty. Podaj daty roczne ich
uchwalenia.

Tekst A Tekst B

Nazwa dokumentu

Rok uchwalenia

11 Uzupełnij krzyżówkę datami rocznymi podanych wydarzeń. Cyfry z oznaczonych (.../3 pkt)
pól utworzą datę – zapisz ją w wyznaczonym miejscu. Następnie napisz, jakie
powstanie wybuchło w podanym roku.
1. Konferencja pokojowa w Paryżu.
2. Wybuch powstania wielkopolskiego.
3. Bitwa Warszawska.
4. Przyłączenie Wileńszczyzny do Polski.

Grupa B | strona 3 z 4
12 Wpisz w odpowiednie kratki na osi czasu litery przyporządkowane poszczególnym (.../1 pkt)
wydarzeniom.
A – utworzenie rządu Ignacego Jana Paderewskiego
B – uchwalenie konstytucji marcowej
C – zamach majowy
D – zwolnienie Józefa Piłsudskiego z więzienia w Magdeburgu
E – zabójstwo Gabriela Narutowicza
F – podpisanie traktatu wersalskiego

Grupa B | strona 4 z 4