Hitit Üniversitesi

Uzaktan Eğitim Uygulama ve AraĢtırma Merkezi

Türk Dili – II
10. Hafta
RESMĠ YAZILAR

Öğr. Gör. H. Ahmet BULUT

2018
Çorum - Türkiye
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta

RESMĠ YAZILAR

Devlet kurumlarının kendi aralarında ya da özel kuruĢlarla veya kiĢilerin devlet kurumları veya
özel kurumlarla yaptıkları yazıĢmalara resmi yazı denir. Sade ve anlaĢılır bir dille düĢüncenin
açıkça ve belirgin bir Ģekilde ortaya konulması gerekir. Ayrıntılara ve özel isteklere yer vermekten
kaçınılmalıdır. Edebi ve estetik değerleri yoktur; ancak belgesel önem taĢırlar. BaĢlıca resmî yazı
türleri Ģunlardır:

A. Dilekçe
B. Öz GeçmiĢ
C. Tutanak
D. Duyuru/ilan

A. DĠLEKÇE
Bir isteği, bir Ģikâyeti duyurmak veya herhangi bir konuda bilgi vermek veya sormak için
resmî veya özel kurum ve kuruluĢlara, gerçek ve tüzel kiĢilere yazılan imzalı, tarihli ve adresli
baĢvuru yazısıdır. Her Türk vatandaĢının resmî kurumlara dilekçe verme hakkı vardır ve bu hak
anayasa teminatı altındadır.

Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine baĢvurma hakkı

MADDE 74- Vatandaşlar ve karşılıklılık esası gözetilmek kaydıyla Türkiye’de ikamet eden
yabancılar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikâyetleri hakkında, yetkili makamlara ve
Türkiye Büyük Millet Meclisine yazı ile başvurma hakkına sahiptir. Kendileriyle ilgili
başvurmaların sonucu, gecikmeksizin dilekçe sahiplerine yazılı olarak bildirilir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası

“KiĢiler yasalar karĢısında hakkını aradığı ölçüde çağdaĢtır. Çünkü her insanın çeĢitli alanlarda
bilgi birikimi vardır. KiĢi, bu birikimi sosyal alanda görev almak suretiyle kullanır. Böylece de
topluma, devlete ve kendisine yararlı bir birey olmak isteğini gerçekleĢtirir.

ĠĢte kiĢi, herhangi bir isteğini veya dileğini dilekçe sayesinde belirtir.

Uygar insan, çevresine karĢı sürekli bir ilgi duyar. Bu ilgi, insanın sosyal olaylara karĢı
duyarlılığının bir göstergesidir. ÇağdaĢ toplumların oluĢmasında, bireylerin sorumluluk
duygusunun payı çok büyüktür. Sorumluluk duygusuna sahip bireylerin oluĢturduğu toplumlar,
uygar ve geliĢmiĢ toplumlardır.

Sorumluluk bilincine sahip kiĢiler, çevresinde gördüğü çeĢitli eksikliklerden, yanlıĢlıklardan,

hatta haksızlıklardan rahatsızlık duyarlar. Bu tür olumsuzlukların giderilmesi için resmî kurum
veya kuruluĢlar nezdinde yazılı giriĢimde bulunurlar.

Sorunların çözüldüğünü gören uygar insan, vatandaĢlık ve insanlık görevini yerine getirdiği
için büyük bir mutluluk duyar. Bu tür eylemler toplumda sorumluluk bilincinin geliĢmesine katkı
sağlar.”

-1-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta

A.1. Dilekçe yazarken Ģu kurallara riayet edilmelidir

1. Dilekçeler yalnızca beyaz, çizgisiz, A4 boyutundaki bir kâğıda elle, daktilo ile veya
bilgisayarla yazılır. Renkli kâğıda dilekçe yazılmaz.
2. Siyah veya mavi tükenmez kalem tercih edilmelidir. Renkli ve kurĢun kalem ile dilekçe
yazılmaz.
3. Dilekçelerde tarih muhakkak belirtilmelidir. Tarih, sağ alt köĢeye yazılabildiği gibi sağ üst
köĢeye de yazılabilir.
4. Ġmzasız dilekçelerin yasal bir geçerliliği yoktur. Bu yüzden dilekçelerin iĢleme konabilmesi
için ad ve soyadı kısmının üstü mutlaka imzalanmalıdır. Toplu imzalar için ek liste düzenlenebilir.
5. Dilekçede Ģikâyet, istek vb. kesin ve açık bir Ģekilde belirtildikten sonra, dilekçe “arz
ederim” ifadesi ile bitirilmelidir.
6. Adres, dilekçenin sol alt kısmında muhakkak belirtilmelidir. Adres bilgileri kısaltılmadan
tam ve okunaklı olarak yazılır.
7. Bazı dilekçelerde ek belgeler bulunabilir. Bu belgelerin sırası ve adedi ayrı ayrı sol alt
köĢede adres bölümünün altında belirtilir.
8. Yazımda Türk Dil Kurumu’nun “Yazım Kılavuzu” esas alınmalıdır.
9. Dilekçe daima bir üst makama yazılır. Konusuna ve usulüne uygun olmak koĢuluyla ilgili
makam, verilen dilekçeyi kabul etmek zorundadır.
10. Dilekçelerin kaybolmaması için, kayıt numarası veya onaylı bir örneği alınır.
11. Dilekçeler ilgili makama, yazan tarafından elle verildiği gibi posta yoluyla da
gönderilebilir.
12. Dilekçe yazımında kâğıdın boĢluklarına dikkat edilmelidir. Üstten 3 cm, soldan 2 cm,
sağdan 2 cm boĢluk bırakılmalıdır.

A.2. Dilekçe çeĢitleri

Dilekçeler konusuna göre ikiye ayrılır:

1. Ġstek dilekçesi
2. ġikâyet dilekçesi

A.2.a. Ġstek dilekçesi

Bir isteğin veya bir dileğin yerine getirilmesi, bir iĢin gerçekleĢtirilmesi için yazılan
dilekçelerdir. Bu tür dilekçeler öğrenci belgeleri ve istekleri, iĢe giriĢ, iĢ yeri açma ve kapatma,
memur atama ve yer değiĢtirme istekleri, bina ruhsatları, vergi itirazları, okullara kayıt istekleri vb.
konuları içerir.

Ġnsanların devlet ve özel kurumlarla olan her türlü iliĢkisi bu tarz dilekçelerin konusudur.

A.2.b. ġikâyet dilekçesi

Çevremizde bizi ve toplumu rahatsız eden her türlü meselenin çözümünde kullanılan dilekçe
çeĢididir.

Belediye hizmetlerinin aksaması (temizlik, Ģehir içi ulaĢım, park ve bahçeler, kanalizasyon, su
ve su kesilmesi, imar, pazar yeri ve temizliği, zabıta… vb.), sağlık kurumlarındaki iĢleyiĢle ilgili

-2-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta
problemler, güvenlik birimleriyle (polis ve jandarma, özel güvenlik), rüĢvet, iletiĢim sorunları vb.
hususlar Ģikâyet dilekçesinin konusudur.

A.3. Dilekçede bulunması gereken bölümler:

1. Dilekçenin verildiği makam ve yer

2. Konu metni
3. Gereği için arz
4. Tarih – imza – ad ve soyadı
5. Dilekçeyi yazan kiĢinin açık adresi
6. Ekler

1. Dilekçenin verildiği makam ve yer

Dilekçemizin verileceği makam adı doğru öğrenilip, hangi makam ile ilgiliyse o makama
yazılmalıdır. Makam isminin tamamını veya sadece kelimelerin ilk harflerini büyük yazarız.
Makam adı uzunsa birkaç satır halinde alt alta yazabiliriz. Makam adında genel kısaltmalar dıĢında
kısaltmalara yer verilmez ve çekim ekleri kesme iĢareti ile ayrılmaz. Makam adından sonra
makamın bulunduğu il veya ilçe adı alt satırda sağ tarafa yazılır.

Askerlik ġubesi BaĢkanlığına

Çorum

Hitit Üniversitesi
Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Fakültesi Dekanlığına
Çorum

H.Ü. Sağlık Yüksekokulu Müdürlüğüne

Çorum

Milli Eğitim Bakanlığına

Ankara

MĠLLĠ EĞĠTĠM BAKANLIĞINA

ANKARA

VALĠLĠK MAKAMINA
ÇORUM

2. Konu metni
Dilekçenin verildiği makam ve yer adından sonra iki satır boĢluk bırakılarak bu bölüme
baĢlanmalıdır. Ġstek, dilek veya Ģikâyetin belirtildiği asıl bölümdür. Bu bölüm kısa, açık, kesin ve
anlaĢılır bir dille yazılır. Gereksiz sözcüklere yer verilmez. Dilekçede kendimizi tanıtmamız
gerekiyorsa, iki paragraftan oluĢur. Birinci kısımda dilekçeyi yazanın kendini tanıtıcı bilgiler
vermesi gerekir, ikinci kısımda isteği veya Ģikâyeti neyse açıkça ortaya koymalıdır.

-3-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta

3. Gereği için arz

Dilekçeler üst makamlara yazıldığı için “arz ederim” ifadesi kullanılır. Dilekçelerde yalnızca
iĢin yapılması isteniyorsa “gerek”, bilgi verilmesi isteniyorsa “bilgi” ifadelerinden biri kullanılır.
Hem iĢin yapılması hem bilgi verilmesi isteniyorsa “gereğini ve bilgilerinizi arz ederim” ifadesi
kullanılır.

4. Tarih – imza – ad ve soyadı

Bu bölümdeki bilgilere, dilekçe metninin sağ alt tarafına iki satır boĢluk bırakılarak
baĢlanmalıdır. Önce dilekçenin tarihi yazılmalıdır. Tarih sağ üst köĢeye de yazılabilir. Daha sonra
dilekçe sahibinin imzası ve adı-soyadı yer alır. Bu bilgilerde tarih bölümünün altında olmalıdır.
Tarih yazıldıktan sonra imza atılmalı, daha sonra adı soyadı yazılmalıdır.

5. Dilekçeyi yazan kiĢinin açık adresi

Adres, dilekçenin ad-soyadı bölümünden sonra bir satır boĢluk bırakarak sol alt kısma
yazılmalıdır. Eğer adres uzunsa alt alta iki-üç satır halinde kısaltma yapılmadan yazılabilir.
Gerekiyorsa e-mail adresi ve cep telefonu numarası adres bölümünün altına eklenebilir.

Yıldızhan Mahallesi
Karanfil Sokak No: 15/9
Alaca / Çorum

6. Ekler
Dilekçeyle birlikte ilgili kuruma bazı belgeler sunmak gerekiyorsa, adres bölümünün altına bir
satır boĢluk bırakarak “EKLER” yazıp eklerin sırası ve adedi belirtilerek ilgili belgeler dilekçeye
eklenmelidir. Ġlgili kuruma herhangi bir belge sunulmuyorsa bu bölüm olmaz.

EKLER:
1- 1 adet mezuniyet belgesi
2- 1 adet nüfus cüzdanı fotokopisi
3- 1 adet ikametgâh belgesi
4- 4 adet fotoğraf

-4-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta

A.4. Dilekçe Formatı

Makam Adı
………………………….………………………………
Yer
…………………

Metin Kısmı
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………….
Gereği için arz
……………………………………………………….

Tarih
Ġmza
Ad- Soyad

Adres
……………………………….
……………………………….

Ek
1. ……………………………
2. ……………………………

-5-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta

A.4.a. İstek dilekçesi örneği

Hitit Üniversitesi
Sağlık Yüksekokulu Müdürlüğüne
Çorum

Yüksekokulunuz Hemşirelik Bölümü 1.sınıf 144610950 numaralı öğrencisiyim.

03.04.2015 tarihinde yapılan Türk Dili dersi ara sınavına rahatsızlığım nedeniyle katılamadım.
Mazeret sınavına girmek istiyorum. Sağlık Bakanlığı-Hitit Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinden
aldığım 3 (üç) günlük istirahat raporu ektedir.

Gereğini arz ederim.

03.04.2015
(imza)
Gökçen Sultan

Adres:
Buharaevler Mahallesi
2. Cadde 15/25
Çorum

EKLER:
1- 1 adet sağlık raporu

-6-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta

A.4.b. Şikayet dilekçesi örneği

Belediye Başkanlığına
Çorum

Mahallemizde her perşembe günü kurulan Buhara evler pazarında bazı esnaf halkı rahatsız
etmektedir. Pazara gelen müşteriler kolundan çekilerek alışverişe zorlanıyor. Bazı esnaflar malların üzerine
etiket koymuyor. Çevre temizliğine ise hiç dikkat edilmiyor.

Bu nedenlerden dolayı haftada bir kurulan semt pazarında güvenli ve sağlıklı alışveriş
yapabilmemiz neredeyse imkânsız hale gelmiştir. Bu konuda gerekli önlemlerin alınmasını istiyorum.

Gereğini arz ederim.

03.04.2015
(imza)
Alper Göktürk

Adres:
Buharaevler Mahallesi
2. Cadde 15/25
Çorum

EKLER:
1- 1 adet sağlık raporu

B. ÖZ GEÇMĠġ
Toplum içinde yaĢayan insanların veya herhangi bir alanda tanınmıĢ bir kiĢinin kendi yaĢam
hikâyesini ayrıntılara girmeden anlattığı yazılara Öz GeçmiĢ denir. Uluslararası bir terim olarak
CV “Latince: Currıculum Vitae “ olarak da adlandırılır.

Öz geçmiĢ, herhangi bir iĢe baĢvuru sırasında adayla ilgili bilgiler istemek amacıyla resmi veya
özel kurum ve kuruluĢlar tarafından istenir. Ġnsanların hayatını, öğrenimini, yeteneklerini,
deneyimlerini, iĢ yapma gücünü ve çeĢitli özelliklerini tanıtma amaçlıdır.

Ġnsanlar öz geçmiĢlerini kendileri yazarlar. Düzyazı Ģeklindeki anlatımda görülen geçmiĢ

zaman (di’li geçmiĢ zaman) birinci tekil Ģahıs (ben) veya üçüncü tekil Ģahıs (o) kullanılır.

”Öz geçmiĢ, kiĢiyi tanıtması açısından biyografiye benzer; ancak aralarında biçim ve içerik
farkı vardır. Biyografiler kiĢiyle ilgili tüm bilgileri ayrıntılarıyla ortaya koyarken, öz geçmiĢ

-7-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta
yalnızca kiĢiyi genel özellikleriyle kısaca tanıtır. Biyografi baĢkaları tarafından, öz geçmiĢ ise ilgili
kiĢi tarafından yazılır.”

KiĢinin kendi hayatını ayrıntılarıyla anlattığı yazılara otobiyografi denir. Öz geçmiĢler

otobiyografiye benzemekle birlikte en önemli farklılığı kısa olmasıdır.

“ÇeĢitli kurum ve kuruluĢlar, gerek ekonomik gerek sosyal hayatta varlıklarını sağlıklı bir
biçimde sürdürebilmeleri için, bünyesinde görevlendireceği elemanların nitelikli olmasını ister.
Dolayısıyla iĢe baĢvuran bir kiĢide birtakım kiĢisel nitelikler aranılır. Bu niteliklerin bir kısmı
genel bir kısmı özel olabilir. Bu konudaki ölçü, eleman arayan birimin takdirindedir. ĠĢte öz
geçmiĢ, böyle bir anlayıĢın sonunda kabul görmüĢ bir yazı çeĢididir.”3

Öz geçmiĢler; yazan kiĢinin kim olduğunu, neler yaptığını, neleri bildiğini, ne gibi görevler
üstlendiğini sırasıyla ortaya koyar. Öz geçmiĢler sizi tanıtan ve anlatan bir belgedir. Mevcut
durumunuzun geçmiĢ bilgilerinizle birleĢtirilip karĢı tarafa aktarılmasıdır.

B.1. Öz GeçmiĢte Bulunması Gereken Özellikler

1. Öz geçmiĢler yalnızca beyaz, çizgisiz, A4 boyutundaki bir kâğıda elle, daktilo ile veya
bilgisayarla yazılır. Renkli kâğıda yazılmaz.
2. Siyah veya mavi tükenmez kalem tercih edilmelidir. Renkli ve kurĢun kalem ile yazılmaz.
3. Öz geçmiĢler kiĢinin kendisi tarafından, kendi üslubunca yazılmalıdır. BaĢkasının öz
geçmiĢine bakılarak yazılamaz. KiĢinin kendisine özgü olduğu için orijinal olmalıdır.
4. Öz geçmiĢi isteyen kurumun veya kiĢinin amacına uygun, bilgiler tam, açık, eksiksiz ve
gerçek olmalı.
5. Öz geçmiĢte verilen bilgilerin belgelendirilebilir olmasına dikkat edilmelidir.
6. Sayfa düzeni, noktalama iĢaretleri ve imlâ kurallarına uygun olmalıdır.
7. Dini ve siyasi nitelikli bilgilere yer verilmemelidir.
8. Öz geçmiĢ bir veya iki sayfayı geçmemelidir.
9. Bilgilerin doğru olması önem taĢıdığından öz geçmiĢi isteyen kurumu veya kiĢiyi yanıltıcı
bilgilere yer verilmemelidir.
10. Öz geçmiĢlerin baĢlığı sadece ”ÖZ GEÇMĠġ” Ģeklinde olmalıdır. ”Öz GeçmiĢim” Ģeklinde
bir ifade kullanılmamalıdır.

B.2. Bir öz geçmiĢte bulunması gereken bilgiler Ģunlardır

1. KiĢisel Bilgiler: KiĢinin adı, soyadı, doğum yeri, doğum tarihi, medeni durumu (evli, bekar,
çocuk sayısı), sürücü belgesinin olup olmadığı, erkekler için askerlik durumu, uyruğu, telefon
numaraları ve e-posta adresi gibi.

2. Eğitim Durumu: KiĢinin hayatı boyunca okuduğu ilkokul, ortaokul, lise, üniversite, yüksek
lisans ve doktora eğitimlerini ne zaman nerede tamamladı. Ayrıca katılan kurs (yabancı dil kursu,
spor kursları, bilgisayar ve daktilo kursları) ve seminerler de bu kısma ilave edilebilir.

3. ĠĢ Deneyimi: Bu bölüm kiĢinin çalıĢma hayatında ne kadar deneyime sahip olduğunu

gösterir. Daha önce çalıĢtığı kurumlardaki görevleri, deneyimleri, taĢıdığı unvanlar, baĢarıları,
baĢlama ve bitiĢ tarihleri belirtilir.

-8-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta
4. Kariyer Hedefi: KiĢinin baĢvurduğu iĢle ilgili hedefleri doğrultusunda hazırlanmalıdır.

5. ĠĢle Ġlgili Beceriler: Bilgisayar ve yabancı dil bilgisi, yayımlanmıĢ eserleri, üstlendiği görev
ve projeler, akademik çalıĢmalar, ödüller, katıldığı gönüllü faaliyetler…

6. Referanslar: Daha önce eğitim aldığı veya çalıĢtığı kurum yetkililerinin isimleri referans
olarak gösterilebilir. Referans olarak gösterilecek kiĢilerden mutlaka izin alınmalıdır.

B.3. Öz geçmiĢ çeĢitleri

B.3.a. Klasik Öz GeçmiĢ: Düz yazı Ģeklinde hayat hikâyesi gibi yazılan, önceden hazırlanan
belirli formu bulunmayan öz geçmiĢlerdir.

B.3.b. CV Tarzında Öz GeçmiĢler: Kurumlar tarafından istenen bilgilerin form Ģeklinde

hazırlanmasıyla oluĢur. Bu tür öz geçmiĢlerde cümle kurmak yoktur. Adaylar sadece sorulan
soruları cevaplandırırlar.

B.4. Öz geçmiĢ örnekleri

B.4.a. Klasik öz geçmiĢ örneği:

ÖZ GEÇMİŞ

18.01.1984 yılında Çorum’da doğdum. Babam öğretmen, annem ev hanımıdır. İki kardeşim var.
1995’te Bahçelievler İlkokulunu, 1998’de Bahçelievler Orta Okulunu, 2002’de Anadolu Öğretmen Lisesini
bitirdim. 2002 yılında kazandığım Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği Bölümünü
2006 yılında ikincilikle bitirdim.

Üniversiteden mezun olduktan sonra 2006-2009 yılları arasında Çorum-Alaca Sakarya İlköğretim
Okulunda Türkçe öğretmenliği yaptım. 2009 yılında Çorum Türkler İlköğretim Okuluna tayin oldum. 2012
yılından beri Çorum Mustafa Kemal Ortaokulunda çalışmaktayım.

Askerlik görevimi 2008 yılında İzmir- Menemen’de kısa dönem er olarak yaptım. Evli ve iki çocuk
babasıyım. Orta derecede İngilizce biliyorum. 2003 yılından beri B sınıfı sürücü belgem var. Alanımla ilgili
işleri yapabilecek seviyede bilgisayar biliyorum. Kitap okumaktan ve futbol oynamaktan hoşlanırım.
Alanımla ilgili bilimsel yayınları ve güncel olayları yakından izlerim.

İmza
Alparslan Kahraman
e-posta

-9-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta
B.4.b. CV tarzında öz geçmiĢ örneği:

ÖZ GEÇMĠġ

KĠġĠSEL BĠLGĠLER:
Adı, soyadı: ……………………………………………………………………………………….
Doğum yeri tarihi:…………………………………………………………………………………
Medeni durumu :..………………………………………………………………………………...
Askerlik durumu:………………………………………………………………………………….
Sürücü belgesi :…………………………………………………………………………………..

EĞĠTĠM BĠLGĠLERĠ:
Ġlkokul :……………………………………. ………………………………………………………
Ġlköğretim :……………………………………. ………………………………………………….
Lise :…………………………………….…………………………………………………………
Üniversite :……………………………………. …………………………………………………
Yüksek Lisans :……………………………………. ……………………………………………
Doktora :……………………………………. ……………………………………………………
Yabancı dil :………………………………………………………………………………………
Bilgisayar bilgisi :…………………………………………………………………………………

Ġġ DENEYĠMĠ:
1………………………………………………………….………………………………………..
2…………………………………………………………. ………………………………………
3…………………………………………………………. ………………………………………

-10-
 HUZEM / Türk Dili - II 9. Hafta
KURSLAR ve SERTĠFĠKALAR:
1……………………………………………………………………………………………………
2……………………………………………………………………………………………………
3……………………………………………………………………………………………………

HABERLEġME:
1.Telefon :…………………………………………………………………………………………
2. e-posta :………………………………………………………………………………………...
3. Adres :…………………………………………………………………………………………..

REFERANSLAR:
1……………………………………………………………………………………………………
2……………………………………………………………………………………………………

ÇALIġMA SORULARI
1. Resmi yazıları hangi ebattaki kâğıtlara yazılmalıdır?
2. Resmi yazılarda kâğıt düzeni nasıl olmalıdır?
3. Dilekçe hakkı yasal bir hak mıdır?
4. Dilekçeler neden “arz ederim” ifadesi ile biter?
5. ÇeĢitli konulara ait dilekçeler yazarak üzerinde çalıĢınız.
6. Düzyazı Ģeklindeki öz geçmiĢler hangi Ģahıslarda, hangi zamana göre yazılmalıdır?
7. Kendinize ait düzyazı Ģeklinde öz geçmiĢ yazınız.
8. Tutanaklarda dikkat edilmesi gereken hususlar üzerinde durunuz.
9. Tutanak örneklerinden yararlanarak çeĢitli konularda tutanaklar yazınız.
10. Gazetelerdeki farklı duyuru örneklerinden yararlanarak farklı konularda duyurular yazınız.

-11-