Machine Translated by Google

knzhou.github.io

Lời khuyên cho Vật lý sơ cấp

Trong tệp này, tôi trả lời một số câu hỏi thường gặp về việc học vật lý và tham gia các cuộc thi vật lý.
Đối với các câu hỏi chung về hậu cần, hãy xem Câu hỏi thường gặp về USAPhO trên trang web chính thức của AAPT.
Để được tư vấn về cách tiếp tục sau khi kết thúc môn vật lý nhập môn, hãy xem tệp này.

Tôi nên biết những gì trước khi bắt đầu học vật lý?

Trong hệ thống của Mỹ, mọi người thường học vật lý theo hai giai đoạn. Đầu tiên, các em tham gia khóa
học nhập môn đại số kéo dài một năm, bao gồm tất cả các môn học (cơ học, điện từ, nhiệt động lực học, một
chút về vật lý hiện đại), thường được đưa vào lớp 10 hoặc 11 và tương ứng với AP Vật lý 1 và 2. Những ai
quan tâm trong việc học thêm thông thường, hãy tham gia khóa học nhập môn thứ hai dựa trên giải tích, bao
gồm cơ học và điện từ học, tương ứng với AP Vật lý C.
Để thành công trong một khóa học vật lý dựa trên đại số, bạn cần phải nắm bắt tốt đại số và
lượng giác, có “cảm giác số” tốt và biết cách đọc đồ thị. (Đối với các khóa học chính thức,
bạn nên học Đại số II hoặc cao hơn cùng một lúc.) Nếu bạn không cảm thấy điều này (ví dụ: nếu
bạn mất hơn một giây để nhớ lại giá trị của sin 30 ), thì mọi thứ sẽ khó hơn nhiều, bởi vì
một bài toán hai bước sẽ có cảm giác như nó là hai mươi bước, khi bạn cố gắng nhớ lại bài
toán mà bạn đã quên nửa chừng. Nó giống như cố gắng học guitar trong khi nhảy bằng một chân.

Tôi nên biết những gì trước khi bắt đầu tham gia các cuộc thi vật lý?

Đối với những người xuất thân từ nền tảng toán học, điều quan trọng nhất cần nhớ là các cuộc thi vật lý
không giống như các cuộc thi toán học. Lý do là vì học sinh lớp 10 điển hình của Mỹ đã học 10 năm toán ở
trường và 0 năm vật lý. Nếu bạn là một học sinh thông minh thích toán học, các cuộc thi toán học là một
cách thú vị để mở rộng kiến thức mà bạn đã dành cả thập kỷ xây dựng - bạn đã có sẵn nền tảng.

Nếu bạn đã hoàn thành tốt các cuộc thi toán học, bạn sẽ dễ dàng nhảy thẳng vào các cuộc thi vật lý với
thái độ tương tự. Rốt cuộc, vật lý chỉ được tạo ra từ các phương trình, đó là toán học, phải không? Nếu
bạn chưa tham gia một khóa học vật lý nhập môn kéo dài cả năm trời, thái độ này sẽ khiến bạn suy sụp và
bỏng rát. Nó thường dẫn đến việc mọi người ghi nhớ danh sách lớn các phương trình, mà không thể trả lời
các câu hỏi khái niệm cơ bản nhất, và mắc những sai lầm vô lý như nhầm lẫn giữa căng thẳng T với thời gian
T vì chúng giống nhau. Nếu không có môn vật lý nhập môn, bạn đang ở vị trí giống như một học sinh lớp 1
đang học toán, cố gắng thực hiện một cuộc thi toán học mà thậm chí không biết cách cộng.

Một sự khác biệt quan trọng khác là vai trò của các lớp cao cấp hơn. Richard Rusczyk đã viết nổi tiếng
trong Cạm bẫy máy tính về việc chương trình toán chuẩn (giải tích, phép tính nhiều biến, đại số tuyến tính)
thường chỉ dạy một vài kỹ năng tính toán, mà không nhấn mạnh đến kỹ năng giải toán cần thiết trong các cuộc
thi giải toán.
Điều này đúng, nhưng vật lý thì khác. Các cuộc thi toán học tập trung vào các chủ đề như hình học
Euclid hiếm khi xuất hiện trong toán học cao hơn, nhưng có thể được mở rộng đến độ khó tùy ý; do đó, các
lớp học nâng cao thường không giúp được gì. Ngược lại, các cuộc thi vật lý được phát minh để khơi dậy sự
quan tâm đến vật lý cao hơn. Leo từ F = ma đến IPhO sẽ đưa bạn tham quan một số ý tưởng vĩ đại nhất trong
vật lý, từ những vấn đề mà Newton đã giải cho đến những giải Nobel gần đây.
Một sinh viên tốt nghiệp vật lý lý thuyết giỏi sẽ biết cách giải quyết các vấn đề IPhO và đó là một điều
tốt - điều đó có nghĩa là bạn đang học những điều quan trọng về thực tế bằng cách thực hiện chúng.

1
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

Vì vậy, nếu bạn đã tự học các chủ đề nâng cao như thuyết tương đối và cơ học lượng tử, đừng ngần
ngại tham gia các cuộc thi; bạn sẽ được thưởng vì kiến thức sâu hơn của bạn. Và nếu bạn thấy những
môn học này thú vị và đang tranh luận xem chúng có đáng để làm hay không, hãy tham gia ngay! Đó là tất
cả những thứ tốt, bởi vì nó là vật lý, và vật lý là thú vị.

Làm thế nào để tôi bắt đầu học vật lý?

Cách phổ biến nhất để bắt đầu học vật lý là từ giáo viên vật lý trung học của bạn!

Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi chưa có giáo viên vật lý và muốn bắt đầu một mình?

Bạn thật may mắn, bởi vì hiện nay có nhiều tài nguyên tốt hơn để học vật lý một cách độc lập hơn bao giờ hết! Tôi sẽ

liệt kê một số ở cuối câu trả lời này. Tuy nhiên, tôi muốn bắt đầu với một số cảnh báo. Ngày nay, thật dễ dàng để

tìm thấy những tài nguyên tốt, nhưng thậm chí còn dễ dàng hơn khi tìm thấy những tài nguyên xấu, luôn nhiều hơn rất

nhiều so với những tài nguyên tốt và cuối cùng bạn có thể lãng phí rất nhiều thời gian.

Đầu tiên, nếu bạn mới bắt đầu, tôi thực sự khuyên bạn không nên sử dụng bất kỳ tài nguyên nào không được thiết

kế như một tổng thể gắn kết. Ví dụ, các trang web nổi tiếng Brilliant và Expii có rất nhiều vấn đề. Nhưng tại thời

điểm này, giáo trình vật lý của họ chưa được phát triển một cách hoàn chỉnh và hợp lý. Các vấn đề có ký hiệu, quy

ước và độ khó cực kỳ khác nhau, và các đơn vị có xu hướng không khép kín, thường đòi hỏi kiến thức từ các đơn vị

sau.

Điều này đặc biệt áp dụng cho việc học từ Wikipedia. Nó có rất nhiều thông tin hữu ích, nhưng nếu bạn cảm

thấy bối rối khi đọc nó, ví dụ: nếu hai định nghĩa dường như không tương thích với nhau hoặc nếu một bước

trong dẫn xuất có vẻ không đúng, bạn không bao giờ nên cố gắng giải quyết. nó bằng cách mở hai mươi tab

Wikipedia. Câu trả lời chỉ đơn giản là sẽ không có ở đó, và bạn sẽ chỉ làm tăng thêm sự nhầm lẫn của mình.

Video YouTube có vấn đề liên quan. Bạn có thể tìm kiếm bất kỳ chủ đề nào trong vật lý và tìm thấy
hàng trăm video trong đó một chàng trai tự quay video giải thích vấn đề đó. Vấn đề là hầu hết những
người này đều mới chỉ học những kiến thức cơ bản vào ngày hôm trước, thường là lướt qua Wikipedia.
Bởi vì họ chỉ nói suông nên video của họ có xu hướng mơ hồ, không chính xác, đầy nội dung và quá dài - YouTube

trả tiền cho họ theo phút. Đôi khi học sinh cố gắng khắc phục điều này theo bản năng bằng cách tăng tốc độ video

lên gấp 3 lần, điều mà tôi nghĩ hầu như luôn luôn là một sai lầm. Nếu bạn muốn làm điều này, điều đó có thể có

nghĩa là video mang quá ít thông tin mới để đáng xem, vì nó quá cơ bản hoặc quá tệ.

Khi tôi còn là một đứa trẻ, tôi đã làm theo quy trình thông thường để thu thập thông tin được dạy cho tôi

ở trường công: Google thuật ngữ, mở mười liên kết hàng đầu, và sau đó mở tất cả các liên kết trong các trang đó.

Kết quả điển hình là tôi bị lạc cả ngày vào một vấn đề mà lẽ ra phải mất năm phút, tuyệt vọng tự hỏi
tại sao ai đó không sắp xếp tài liệu một cách nhất quán. Mãi sau này, tôi mới nhận ra rằng đây thực
sự là sách và các khóa học! Trên thực tế, trong trường hợp các giải thích của YouTube và Wikipedia
là đầy đủ và đáng tin cậy, chúng thường được sao chép từng dòng từ một cuốn sách. Nếu cuốn sách là
một nguồn chiếu sáng, thì những tài nguyên thứ cấp này chỉ là những cái bóng mà nó phủ lên theo nhiều
hướng khác nhau. Không cần phải ở trong bóng tối khi bạn có thể đến ngay nguồn.
Tất nhiên, sách và các khóa học cũng rất khác nhau về chất lượng, và điều quan trọng là bạn phải tránh bị

mắc kẹt vào một thứ kém chất lượng. Để hiểu tại sao, bạn phải xem xét sách giáo khoa tốt được tạo ra như thế

nào ngay từ đầu. Thông thường, một giáo viên sẽ bắt đầu một khóa học bằng cách sử dụng sách giáo khoa hiện có.

Nếu họ đủ quan tâm, họ sẽ xem xét nhiều cách tiếp cận, sau đó dần dần tổng hợp một cách mới cho bài giảng của

họ, dựa trên sở thích của họ; có lẽ nó sẽ hiện đại hơn, chặt chẽ hơn về mặt toán học hoặc trực quan hơn những

cái khác. Sau đó, họ sẽ bắt đầu gõ các ghi chú bài giảng, và khi những ghi chú đó đã đủ tinh chỉnh, họ có thể

đưa sách giáo khoa xuống và để học sinh đọc ghi chú trực tiếp. Kết thúc

2
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

trong nhiều năm, học sinh sẽ tìm thấy lỗi và những điểm khó hiểu trong các ghi chú và được giáo viên sửa chữa,

đồng thời tích lũy được một ngân hàng lớn các câu hỏi hay được kiểm tra trên lớp từ các bộ đề và kỳ thi hàng

năm. Cuối cùng, giáo viên ghim tất cả các tài liệu lại với nhau, và một cuốn sách giáo khoa mới ra đời. Tất cả

các sách và khóa học tôi giới thiệu trong tài liệu này đều được làm theo cách này.

Có hai thành phần hoạt động trong quá trình này. Đầu tiên là học sinh, những người đóng vai trò là người

đọc bài kiểm tra chuyên dụng, thúc đẩy giáo viên cải thiện tài liệu của họ năm này qua năm khác. Những cuốn sách

không dành cho học sinh được kiểm tra có xu hướng gặp phải các vấn đề, chẳng hạn như lỗi chính tả liên tục,

các vấn đề nhỏ nhặt hoặc vô nghĩa, độ khó tăng vọt và những thiếu sót quan trọng. Thứ hai là chuyên môn sâu của

giáo viên. Để viết một cuốn sách hay, người giáo viên phải biết nhiều hơn những gì thực sự có trong cuốn sách.

Điều này cho phép họ xác định bức tranh lớn, hiểu các chiến lược giải quyết vấn đề, tạo ra các vấn đề mới và
nhìn thấy những hạn chế của các công thức thông thường. Nếu không có loại kiến thức chuyên môn này, sách vẫn có

thể rõ ràng, nhưng chúng sẽ thiếu một thứ gì đó. Họ sẽ có xu hướng gặp rất nhiều vấn đề về plug-and-chug không

ban đầu, những lời khuyên cứng nhắc chỉ phù hợp với những vấn đề như vậy (“không bao giờ sử dụng khung quay”,

“luôn bắt đầu bằng cách viết F = ma cho mọi hạt”) và những khái quát không không thực sự giữ trong thế giới thực.
Do đó, một cách đáng tin cậy để tìm những cuốn sách và khóa học hay là tìm những cuốn sách và khóa học đã được

chắt lọc trong một thời gian dài, bởi một hoặc hai giáo sư, đang giảng dạy một khóa học tận tâm tại một trường đại

học tốt. Vì vậy, bây giờ cuối cùng chúng ta có thể nhận được một số khuyến nghị về khóa học!

• Nếu bạn muốn bắt đầu với vật lý dựa trên đại số, mục tiêu đầu tiên tốt là phải vượt qua AP Vật lý 1/2.

(Đừng lo lắng về việc chuẩn bị F = ma cho đến sau này.) Một điểm khởi đầu tốt là video bài giảng của
Flipping Physics, đã được kiểm tra kỹ lưỡng và được xác nhận bởi các giáo viên vật lý. Nếu bạn muốn có

nhiều cấu trúc hơn, hãy tìm một khóa học Vật lý AP trực tuyến hoặc trực tiếp ở gần đó. Nếu bạn đủ tự tin để

tự học, hãy xem những cuốn sách được giới thiệu dưới đây.

• Để học giải tích, bạn có thể bắt đầu với khóa học 18.01 của MIT OCW. Bạn cũng có thể xem qua bất kỳ cuốn

sách giải tích tiêu chuẩn nào gần giống hệt nhau trên thị trường, chẳng hạn như của Stewart, tất cả bao

gồm mọi thứ bạn cần và hơn thế nữa.1

• Một khi bạn biết phép tính cơ bản, chẳng hạn như đạo hàm và tích phân đơn, bạn đã sẵn sàng để bắt đầu vật
lý dựa trên giải tích. Đề xuất hàng đầu của tôi là Các nguyên tắc cơ bản về vật lý của Yale các khóa học.

MIT OCW cũng có các khóa học vật lý nhập môn, có tiêu đề 8.01 và 8.02, nhưng chúng có một số hạn chế. Những

bài giảng cũ của Walter Lewin có đầy những cuộc biểu tình thú vị, nhưng chúng ngắn về lý thuyết; chúng sẽ hoạt

động tốt hơn như một chất bổ sung nếu bạn quan tâm. Trong khi đó, khóa học 8.01 hiện tại được chia nhỏ thành 5

phút, điều này thực sự khiến tôi cảm thấy nó giống như một khóa học trung học đối với tôi, và tài liệu của khóa

học 8.02 chưa đầy đủ. EdX đã từng có rất nhiều tùy chọn miễn phí tuyệt vời, nhưng hiện tại chúng hầu như đã

ngừng hoạt động, vì những người chủ mới của nó cố gắng tìm cách kiếm tiền từ chúng và tôi không nghĩ những tùy

chọn mới gần như tốt.

Lý do chính khiến việc tìm kiếm các bài giảng video hay cho môn vật lý nhập môn là rất khó là trong thập kỷ qua,

hầu hết các trường đại học hàng đầu đã chuyển sang giảng dạy các khóa học này với phương pháp học tập tích cực, trong

đó bài giảng được thay thế bằng giải quyết vấn đề theo nhóm và sinh viên đọc bài ở nhà.

Các nhà khoa học thường phàn nàn rằng những cuốn sách này không đủ khắt khe và họ thích những cuốn sách như của Spivak
hơn. Nhưng những cuốn sách này nhằm đào tạo các nhà toán học, không phải nhà vật lý. Spivak là tuyệt vời cho mục đích đó,
nhưng nó chỉ có một chương duy nhất về thực sự thực hiện tích phân cụ thể và nó bắt đầu với việc chứng minh các mệnh đề cơ bản
như 0 < 1 và 1 + 1 6 = 0. Nếu bạn quan tâm đến việc chứng minh mọi thứ với sự chặt chẽ của toán học , Tôi nghĩ một sự thỏa hiệp
tốt là cuốn sách Giải tích Nghệ thuật Giải quyết Vấn đề, cuốn sách này có cả phác thảo chứng minh và các bài toán tính toán.
Tuy nhiên, bạn sẽ không cần sự nghiêm khắc để bắt đầu học vật lý. Rốt cuộc, Newton không quan tâm đến sự nghiêm ngặt. Khi nền
tảng toán học của phép tính được phát minh, các nhà vật lý đã sử dụng nó để giải quyết các vấn đề trong nhiều thế hệ.

3
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

Nghiên cứu giáo dục đã chỉ ra rằng điều này có tác dụng tốt hơn đối với học sinh trung bình, những người sẽ khoanh vùng

trong các bài giảng truyền thống. Nếu bạn có đủ động lực để tự học, điều đó có thể không áp dụng cho bạn, vì vậy bạn không

nên cảm thấy tệ khi sử dụng các bài giảng. Nhưng nó cho thấy rằng các bài giảng là không cần thiết và bạn có thể làm được

mọi thứ chỉ cần làm theo những cuốn sách hay và chăm chỉ suy nghĩ. Các khuyến nghị về sách cho vật lý nhập môn được liệt

kê trong một phần riêng biệt bên dưới.

Làm cách nào để biết liệu tôi có hiểu vật lý nhập môn dựa trên đại số hay không?

Tôi sẽ cho bạn biết một bí mật: có những bài kiểm tra điểm chuẩn tiêu chuẩn được sử dụng trong
nghiên cứu giáo dục vật lý đã được thiết kế trong nhiều năm để đo lường chính xác điều này, nhằm
mục đích đánh giá các phương pháp giảng dạy mới. Các ví dụ bao gồm Kiểm kê Khái niệm Lực và Khảo
sát Khái niệm về Điện và Từ trường. (Tất nhiên, chúng chỉ dùng để nghiên cứu nếu mọi người chưa
xem trước, nhưng tôi nghĩ có đủ ít người đọc điều này nên điều đó sẽ không thành vấn đề.)
Tìm những kỳ thi này trực tuyến. Nếu bạn hiểu cơ học cơ bản và điện từ, bạn sẽ có thể đạt trên 90% FCI
trong vòng 30 phút và trên 80% với CSEM trong vòng 45 phút. Nếu bạn không thể làm điều này, bạn có thể có
những quan niệm sai lầm mà bạn nên giải quyết trước khi làm bất cứ điều gì khác! Các bài thi AP Vật lý 1 và
2 mới được thiết kế lại cũng là một điểm chuẩn tốt; những cơ chế che phủ này và mọi thứ khác, tương ứng.
Nếu bạn không thể đạt điểm 5 một cách thoải mái cho AP Vật lý 1, thì cơ học của bạn không ở trạng thái tốt.

Một số sách giới thiệu tốt ở mỗi cấp độ là gì?

Có một hệ sinh thái sách giáo khoa vật lý mạnh mẽ, với nhiều lựa chọn tốt.

• Đối với vật lý dựa trên đại số, các sách thường được sử dụng được liệt kê trong khảo sát của AIP về giáo viên vật lý.

Một số ví dụ về những cuốn sách tử tế, với thứ tự độ khó tăng dần, bao gồm:

- Hewitt, Vật lý khái niệm.

- Serway và Faughn, Vật lý Holt.

2
- Serway và Vuille, Vật lý đại học.

- Cutnell, Johnson, Young và Stadler, Vật lý.

- Knight, Jones và Field, Vật lý đại học: Phương pháp tiếp cận chiến lược.

- Giancoli, Vật lý: Nguyên lý với Ứng dụng.

Đánh giá từ các bài đánh giá và dữ liệu khảo sát, Hewitt là một lựa chọn tốt cho một khóa học trung học điển hình,

trong khi Giancoli phù hợp cho một khóa học trung học danh dự, chẳng hạn như cho AP Vật lý 1 và 2. Tuy nhiên, tất cả

những cuốn sách này đều khá giống nhau, vì vậy bạn không nên lo lắng nếu bạn tình cờ có một cái khác.

Không cuốn sách nào trong số những cuốn sách này đủ cho các cuộc thi vật lý, nhưng chúng sẽ tạo nền tảng tốt. Để bắt

đầu ở cấp độ này, ít nhất bạn phải đăng ký đồng thời một khóa học toán Đại số II.

Nếu bạn cảm thấy thoải mái với giải tích, bạn cũng có thể bỏ qua trực tiếp vật lý dựa trên giải tích.

Lưu ý rằng Serway, Giancoli và Knight cũng có các sách giáo khoa khác dành cho vật lý nhập môn dựa trên giải tích.
Bạn có thể nhầm lẫn tại sao những cuốn sách có từ “đại học” trong tiêu đề lại thực sự là những cuốn ít nâng cao hơn, dựa
trên đại số . Lý do là vì vật lý nhập môn đại học đã dần dần bị giảm sút trong nhiều thế hệ. Trong những năm 60, Halliday,
Resnick và Krane được sử dụng cho các khóa học tiêu chuẩn ở các trường đại học trung bình. Hiện nay, có các khóa học vật
lý đại học bằng hoặc thấp hơn trình độ vật lý dựa trên đại số trung học! Các khóa học này sử dụng sách "Vật lý đại học" để
nói, "nhìn này, tôi hoàn toàn không phải là khóa học trung học". Tương tự, sách “Toán cao đẳng” ở cấp độ Đại số II.

4
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

• Đối với vật lý dựa trên giải tích cơ bản, có rất nhiều sách, chẳng hạn như sách của Giancoli,
Knight, Serway và Jewett, Tipler và Mosca, Young và Freedman, và Halliday, Resnick, và Walker.
Tất cả chúng đều bao gồm cùng một tài liệu, với mục lục gần giống nhau và đều phù hợp với AP Vật lý C. Hầu
hết chúng đều có tiêu đề như “Vật lý đại học” hoặc “Vật lý dành cho các nhà khoa học và kỹ sư”. Chúng
được đánh bóng và tốt như nhau, vì vậy chỉ cần sử dụng bất kỳ cái nào bạn có thể dễ dàng lấy được.

• Đối với vật lý dựa trên giải tích nâng cao hơn, tôi thực sự khuyên bạn nên Vật lý ( ấn bản thứ 5) của
Halli day, Resnick, và Krane. Cuốn sách này được sử dụng trong các khóa học danh dự đại học và có nhiều
vấn đề khó khăn hơn đáng kể, được biên tập bởi một giám đốc trước đây của USAPhO. Những lời giải thích
rất rõ ràng, và tôi biết nhiều người đã thành công khi sử dụng nó.

Giống như hầu hết những thứ vật lý ở Mỹ, sách giáo khoa vật lý nhập môn có từ những ngày đầu của những năm
1950. Sau Sputnik, các nhà khoa học và nhà hoạch định chính sách liên quan đã thúc đẩy xã hội phát triển giáo
dục STEM. Điều này đã tạo ra nhiều cuốn sách hay, chẳng hạn như bản gốc của Halliday và Resnick, và các bài
giảng của Feynman. Halliday và Resnick đã thành công đến mức tất cả các sách giáo khoa dựa trên phép tính giải

tích khác được liệt kê ở trên chỉ là con cháu của nó (tức là lấy các chủ đề ra, nhưng không bao giờ thêm bất
kỳ chủ đề mới nào vào), điều này giải thích tại sao chúng lại giống nhau đến vậy. Ví dụ, bản thân Halliday và
Resnick đã chia thành hai phiên bản, Vật lý và Các nguyên tắc cơ bản của Vật lý, bởi Halliday, Resnick và Walker.

Phần sau về cơ bản chỉ là Vật lý, nhưng với các phần nâng cao nhất của mỗi chương bị loại bỏ.
Khi mua những cuốn sách này, bạn có thể nhận thấy rằng chúng có nhiều ấn bản và ấn bản mới nhất đắt hơn
nhiều so với những cuốn còn lại. Ví dụ, Serway and Jewett là ấn bản thứ 10 , trong khi Young and Freedman là
ngày 15. Tuy nhiên, bạn không nên lo lắng nếu bạn không đủ tiền mua phiên bản mới nhất hoặc nếu bạn đã có một
phiên bản cũ hơn. Chương trình vật lý nhập môn cốt lõi không thay đổi trong nhiều thế hệ; mục đích thực sự của
các ấn bản vô tận là giữ tiền đều đặn chảy vào cho các nhà xuất bản. Để tạo một ấn bản mới, họ sắp xếp lại một
cách ngẫu nhiên thứ tự của các bài toán và các con số bên trong, thêm một số bài toán vui nhộn “chỉ có trên
mạng” 3 và vận động hành lang hệ thống đại học lớn để làm cho người hướng dẫn của họ yêu cầu sinh viên củađể
họ
có được phiên bản mới nhất . Những thay đổi này chỉ nhằm mục đích ngăn sinh viên mua các bản sao đã qua sử
dụng với giá rẻ.
Tất nhiên, hầu hết thời gian, bạn nên thích ấn bản mới nhất của một cuốn sách. Họ có xu hướng có ít lỗi
hơn và đôi khi nội dung tốt hơn; ví dụ, trong trường hợp của Halliday, Resnick và Krane, ấn bản mới nhất (lần

thứ 5) có nhiều câu hỏi trắc nghiệm rất hữu ích và một số vấn đề phức tạp hơn . Nhưng những lợi ích này không
bao giờ áp dụng cho sách giáo khoa với hơn 10 lần xuất bản, mà chỉ có xu hướng ngày càng trở nên phức tạp hơn
với các vấn đề về plug-and-chug theo thời gian. Tất cả điều này chỉ để nói rằng mặc dù vật lý chắc chắn là có
thật, nhưng có rất nhiều điều về hệ thống giáo dục vật lý không phải như vậy. Bạn không cần phải sử dụng tất
cả các tính năng siêu kiếm tiền của nó và nếu có thứ gì đó có vẻ giả mạo với bạn, thì có thể là như vậy.
Về chủ đề đó, có rất nhiều sách bổ trợ được thực hiện để luyện thi, chẳng hạn như dàn bài của Schaum, và
loạt bài Princeton Review, Barron's, và 5 Steps to a 5. Tôi thường không giới thiệu chúng. Chúng có xu hướng
có xếp hạng đánh giá trung bình cao hơn nhiều so với sách giáo khoa thực, nhưng đó là bởi vì các bài đánh giá
được bỏ lại bởi những học sinh muốn nhồi nhét để vượt qua chứ không phải học. Chúng được thiết kế để giúp bạn
vượt qua những câu hỏi đơn giản nhất có thể với ít nỗ lực tinh thần nhất có thể, và như vậy, không thực sự
giải thích cách thức hoặc lý do tại sao bất cứ điều gì hoạt động. Điều này không chỉ thu hút tất cả niềm vui
từ việc học, nó sẽ khiến bạn không thể trả lời bất kỳ câu hỏi nào sâu hơn ngoài một plug-and-chug một bước.
Chúng có thể ổn trong lần tiếp xúc đầu tiên rất nhanh, nhưng bạn sẽ muốn sớm nâng cấp lên một thứ gì đó tốt hơn.

3 Đây là ý nghĩa của bìa sau của những cuốn sách này khi chúng nói rằng chúng sử dụng những cải tiến giáo dục mới
nhất. Trong thực tế, nó chỉ có nghĩa là bạn nhập câu trả lời cho các vấn đề về plug-and-chug vào hệ thống của chúng,
thay vì viết chúng ra giấy. Sự khác biệt là hệ thống tự động đôi khi sẽ đánh dấu bạn gõ sai 1 / √ 2 thay vì √ 2/2 ,
hoặc 5.0 thay vì 5.00. Mục đích thực tế của hệ thống để đảm bảo rằng ngay cả khi bạn có sách giáo khoa, bạn vẫn có
thể bị tính phí lại cho bài tập về nhà. Nó giống như loot box và DLC, nhưng dành cho vật lý.

5
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

Cần bao nhiêu thời gian để đủ điều kiện tham gia USAPhO / đủ điều kiện tham gia trại USAPhO / giành huy
chương vàng IPhO?

Điều này thay đổi tùy thuộc vào con người và động lực của họ, nhưng đây là dòng thời gian của tôi.

th • 9 lớp: Tôi đã tham gia một khóa học giải tích trước tiêu chuẩn ở trường và không biết hoặc không học bất kỳ vật lý nào.

•
Mùa hè lớp 9: Tôi không nhớ là đã học được gì. Tôi nghiền ngẫm rất nhiều về RuneScape, thỉnh thoảng nghỉ giải lao

để luyện tập cho các cuộc thi toán học.

• Lớp 10 : Tôi đã tham gia các khóa học vật lý nhập môn dựa trên phép tính đại số và giải tích tiêu chuẩn ở trường,

với những giáo viên tuyệt vời ở cả hai môn này. Tôi không chuẩn bị cho các cuộc thi, nhưng tôi đã hỏi rất nhiều

câu hỏi trong lớp, suy nghĩ cẩn thận về trực giác đằng sau các phương trình, và thỉnh thoảng đọc lướt qua cuốn

sách Vật lý Holt tầm thường được đưa ra. Tôi vừa đủ tiêu chuẩn cho USAPhO và gần như không đạt điểm nào. Tôi

thấy trải nghiệm đó thực sự có động lực, vì nó cho tôi thấy rằng vật lý đầy rẫy những vấn đề hay ho, tốn nhiều

công sức hơn là chỉ cắm các con số vào một bảng công thức.

• Lớp 10 mùa xuân / mùa hè: Tôi tự học môn vật lý dựa trên giải tích bằng cách đọc cuốn sách luyện thi AP Vật lý C

của Barron thực sự khủng khiếp và tìm kiếm ngẫu nhiên bất cứ khi nào tôi bối rối. Điều này mất khoảng 150 giờ làm

việc. Một số điều này đã được thực hiện trong khi tránh bài tập về nhà MOP.

• Lớp 11 : Tôi đã đọc Halliday, Resnick và Krane tuyệt vời trong suốt cả năm, kết hợp với các kỳ thi F = ma trước đây vào

tháng Giêng và USAPhO trước đây vào mùa xuân. Tôi đã làm việc khoảng 10 giờ một tuần, tổng cộng khoảng 250 giờ. Năm đó

tôi đủ điều kiện tham gia trại và đạt huy chương vàng IPhO.

Vấn đề là bạn không cần phải học hàng chục năm hay hàng đống chương trình chuẩn bị để thành công. Bạn chỉ cần nắm được những

kiến thức cơ bản và dành khoảng một năm để học về kiến thức đó. Và đây không chỉ là kinh nghiệm của tôi. Khi chúng tôi yêu cầu

những sinh viên đủ điều kiện tham gia trại mô tả hành trình của họ, họ thường nói những điều tương tự. Họ học vật lý trong một

năm, hoặc có thể hai năm nếu họ có nhiều việc khác đang diễn ra. Các khóa học chuẩn bị là phổ biến, nhưng hầu hết chỉ học một

khóa học như vậy hoặc chỉ đọc một cuốn sách giáo khoa hay. Một số thậm chí không chuẩn bị gì cả; họ xây dựng kỹ năng của mình

bằng cách làm theo sự tò mò của họ.

Điều gì làm cho một chương trình chuẩn bị cạnh tranh hiệu quả?

Điều chính làm cho một chương trình chuẩn bị có hiệu quả là học sinh. 4 Thực tế đơn giản là nếu một học
sinh không tham gia, thì chương trình chuẩn bị tốt nhất là vô dụng. Đây là điều hiển nhiên nếu bạn chỉ
nhìn vào các con số. Giả sử một học sinh không có động lực bị kéo đến lớp học 1,5 giờ mỗi tuần trong tám
tuần, sau đó miễn cưỡng dành một giờ mỗi tuần cho bài tập về nhà. Điều đó chỉ tăng thêm tối đa 20 giờ
trải nghiệm và không có chất lượng cao ở thời điểm đó. Nếu việc luyện tập dừng lại hoàn toàn sau khi lớp
học kết thúc, phần lớn kiến thức đó sẽ nhanh chóng bị lãng quên.
So sánh điều này với những gì tôi đã liệt kê ở trên: 400 giờ tích lũy trong một năm. Về mặt khách quan, đó không

phải là nhiều thời gian; mọi người có thể dễ dàng dành nhiều thời gian hơn con số đó cho một khóa học trung học nếu

nó quá bận rộn. Nhưng những giờ này là những giờ tập trung và chúng được cách ra đều đặn. Tôi không cần phải nhồi

nhét, bởi vì tôi đã đắm chìm trong vật lý suốt thời gian qua.

Bằng cách này, một điều chắc chắn không bao giờ có thể làm cho một chương trình luyện thi hiệu quả là phụ huynh. Đôi khi tôi thấy các

bậc cha mẹ dành nhiều năng lượng để kéo con mình qua các lớp học chuẩn bị và sách hơn là con họ dành nhiều năng lượng hơn để thực sự nghĩ

về vật lý. Đôi khi cha mẹ thậm chí còn giải quyết các vấn đề cho con cái của họ! Sự tham gia của cha mẹ như muối bỏ bể. Một nhúm có thể làm

nổi bật một món ăn, nhưng quá nhiều sẽ làm mất đi hương vị và thêm nhiều nữa sẽ khiến món ăn không thể ăn được.

6
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

Bạn có thể nghĩ rằng các chương trình luyện thi có thể cắt giảm số giờ cần thiết vì chúng “dạy cho bài kiểm tra”.

Đây là một huyền thoại. Ngay cả kỳ thi F = ma cũng đòi hỏi sự hiểu biết rộng rãi về cơ học. Chắc chắn
có thể mô tả các giải pháp cho các bài toán F = ma riêng lẻ là “thủ thuật”, nhưng nếu bạn không có nền
tảng, sẽ có một số lượng lớn các thủ thuật để bạn ghi nhớ và chúng sẽ gấp mười lần như khó nhớ vì
bạn sẽ không biết chúng đến từ đâu.
Nếu điều đó không thuyết phục bạn, hãy nghĩ đến việc học một nhạc cụ, chơi một môn thể thao hoặc
học một ngôn ngữ. Các cầu thủ bóng đá có tập luyện 8 tiếng mỗi ngày trước một trận đấu lớn không?
Bạn đã bao giờ thấy một nghệ sĩ dương cầm tập luyện một giờ một tuần chưa? Tất nhiên là không, và
việc học vật lý (một ngôn ngữ khác) cũng không khác. Không có bí mật. Bạn chỉ cần phải tham gia.

Chương trình chuẩn bị X, sách Y, hoặc khóa học Z có đủ cho USAPhO không?

Bất kỳ khóa học, cuốn sách hoặc chương trình chuẩn bị vật lý dựa trên giải tích nào đều là “đủ”, theo
nghĩa là tất cả chúng sẽ bao gồm mọi thứ bạn cần. Nhưng bạn có thể biến phạm vi đó thành sự hiểu biết!

Tôi có thực sự phải học X nếu tôi muốn giành chiến thắng trong các cuộc thi không?

Đối với hầu hết mọi giá trị của X, câu trả lời là “có thể là không”, nhưng nếu bạn hỏi loại câu hỏi này
liên tục, bạn sẽ không làm tốt. Hãy dừng lại và tìm một chương trình ngoại khóa khác, một chương trình
mà bạn hào hứng muốn làm nhiều hơn là mặc cả để làm ít hơn.

Được rồi, nhưng tôi có thể đủ điều kiện tham gia USAPhO mà không cần biết tính toán không?

Về mặt kỹ thuật, mọi vấn đề trong kỳ thi F = ma đều có thể được giải mà không cần giải tích, nhưng hầu hết học sinh

vượt qua kỳ thi đều biết vật lý dựa trên giải tích. Lý do là thật khó để suy ra hầu hết các phương trình trong vật

lý mà không sử dụng phép tính toán. Và nếu bạn không biết các phương trình được suy ra như thế nào, bạn có thể chỉ

thấy chúng như một đống kết quả bị ngắt kết nối thay vì một mạng ý tưởng được kết nối với nhau. Điều này sẽ phạt

bạn ở F = ma, trong đó nhiều câu hỏi yêu cầu người dự thi phải suy nghĩ kỹ về phương trình nào áp dụng và tại sao.

Chắc chắn không phải là không thể vượt qua nếu không có phép tính, nhưng bạn sẽ phải dành thời gian để xây dựng

một sự hiểu biết khái niệm vững chắc theo một trong hai cách. Trên thực tế, việc này có thể mất nhiều thời gian hơn

nếu bạn cố gắng thực hiện mà không tính toán. Nếu bạn là loại sinh viên thích các cuộc thi vật lý, bạn chắc chắn sẽ

thích học giải tích, vì vậy bạn nên tiếp tục và làm như vậy!

Và những điều kỳ lạ mà tôi đã học được ở trường cấp hai thì sao?

Chương trình giảng dạy vật lý trường công lập tiêu chuẩn của Mỹ có rất nhiều điều không thực sự có ý nghĩa. Ví dụ,

bạn được yêu cầu nhớ rằng có chính xác 3 loại đòn bẩy, 4 trạng thái của vật chất (hay đó là 5?), 6 loại máy đơn

giản và 7 bước trong Phương pháp Khoa học chính thức. Hoặc khi bạn làm tròn số, bạn nên làm tròn đến chữ số gần

nhất, trừ khi bạn làm tròn số 5, trong trường hợp đó bạn nên làm tròn thành chữ số chẵn, trừ khi số âm. Trong một

số trường học, bạn phải nhớ rằng pound thực sự là một đơn vị khối lượng; đơn vị của trọng lượng được gọi là pound-

lực.

Trong các trường khác, bạn phải nhớ rằng pound thực sự là một đơn vị trọng lượng; đơn vị khối lượng
được gọi là pound-mass. Ở một số trường, bạn phải thực hiện phép nhân và chia từ trái sang phải, sao
cho 1/2 × 3 = 3/2. Trong các trường khác, bạn phải thực hiện phép nhân trước khi chia, sao cho 1/2 ×
3 = 1/6. Trong những người khác, sự phân chia đi đầu.
Khi còn học cấp 1 và cấp 2, tôi đã nghĩ những thứ vụn vặt này vô cùng nhàm chán. Nó khiến tôi không
thích khoa học, thứ dường như khiến tôi bị cuốn vào bản vẽ của sự khác biệt tùy ý và

7
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

ghi nhớ các quy tắc tùy ý, đôi khi bị chọc thủng bởi các thủ công dễ thương5 . Rất may, điều này không
có vấn đề gì đối với Olympiad hay vật lý nói chung. Nó chỉ được lặp lại trong trường học do thói quen
và hoàn cảnh.

Vấn đề đối với giáo viên là việc giải quyết các vấn đề thực tế, thú vị cần có sự cống hiến và
kiến thức nền tảng của học sinh. Bao gồm những thứ vụn vặt là một giải pháp thay thế thuận tiện,
bởi vì hầu hết học sinh có thể được đào tạo để làm điều đó, và vô số bài toán đố trên đó có thể
dễ dàng tạo ra và chấm điểm. Đó là lý do tại sao, khi nhà nghiên cứu giáo dục vật lý Edward
Redish từng hỏi sinh viên của mình phương trình quan trọng nhất trong cơ học là gì, câu trả lời
phổ biến nhất là d = at2 / 2. Ngày nay, giáo viên có thể sử dụng các chương trình để tự động tạo
ra hàng trăm bài toán gia tốc đồng đều.
Thông thường, các quy tắc bạn phải ghi nhớ thậm chí không được đồng ý từ trường này sang trường
khác, và lý do là chúng thực sự không quan trọng. Không có câu đố nào trong vật lý học xoay quanh việc
Một trật tự hoạt động đích thực là PEMDAS hay PEDMAS, mặc dù mọi người dường như không bao giờ mệt mỏi
khi tranh luận về nó trên mạng xã hội. Nếu bạn giống như tôi khi còn bé, bạn sẽ muốn bỏ qua hoàn toàn
tiếng ồn này, nhưng tiếc là lớp 6 vẫn khá quan trọng ở giai đoạn này trong cuộc đời bạn. Lời khuyên của
tôi là hãy nghiến răng, học nó vừa đủ để duy trì điểm số khá, và ngay lập tức hãy quên nó đi.
Tất nhiên, một số thứ trông có vẻ tùy tiện bạn học ở trường thực sự lại quan trọng. Ví dụ, bạn có
thể sẽ mất nhiều thời gian để thao tác với ma trận, một cách có vẻ chỉ là một cách phức tạp để viết lại
các đại số cơ bản. Hầu hết các giáo viên trong trường không thể cho bạn biết tại sao điều này lại đáng
giá, nhưng ma trận hóa ra lại cực kỳ quan trọng trong vật lý cao cấp hơn. Vì vậy, làm thế nào bạn có thể
nói những gì bạn cần biết? Nói chung, bạn có thể tránh được vấn đề này bằng cách chăm chú vào những cuốn
sách hay. Chúng sẽ chứa chính xác những gì thực sự quan trọng.

Tôi nên chuẩn bị cho kỳ thi F = ma như thế nào?

Thành phần chính để thành công là sự hiểu biết vững chắc về cơ học, mà bạn sẽ có được từ những cuốn
sách như Halliday, Resnick và Krane. Bạn cũng nên chuẩn bị cho định dạng và các câu hỏi của kỳ thi F
= ma , nhưng đừng quá ưu tiên: việc chuẩn bị cụ thể tối đa chỉ mất vài chục giờ, trong khi học nền
tảng mất hàng trăm giờ.
Dù sao, kỳ thi F = ma ném vào bạn những câu hỏi trắc nghiệm phức tạp dưới áp lực thời gian cực
lớn, và cách tốt nhất để chuẩn bị cho điều đó là luyện tập các bài toán tương tự trong điều kiện tính giờ.

5
Nếu bạn không theo học trường công lập của Mỹ, các ví dụ bao gồm vẽ tay gà tây, trang trí bánh nướng nhỏ, điêu khắc ty thể và cắt
dán. Trong một tuần điển hình, tôi sẽ làm một báo cáo về cuốn sách hình bánh mì kẹp thịt, một mô hình Lego bằng Lithium và một bức tranh
khảm Manitoba. Tôi cũng đã từng phải hối lỗi với các bậc cha mẹ được đào tạo ở Trung Quốc của mình để mua giấy xây dựng, không phải giấy
thông thường, khiến họ tự hỏi tại sao tôi cần kéo, keo dán, bìa cứng và 5 màu giấy chỉ để học phép chia dài. Thật vậy, hầu hết những
người không phải là người Mỹ đều ngạc nhiên bởi sự chú trọng của chúng tôi về thủ công so với thông tin thực tế, điều này bắt nguồn từ
sự kết hợp của các triết lý giáo dục hiện đại và thiếu nguồn vốn . Những triết lý này cho rằng thật là tội lỗi đối với một giáo viên nếu
chỉ nói cho học sinh biết điều gì là sự thật; họ nên xây dựng nó từ chính họ. Trong thực tế, điều này có nghĩa là chúng ta sẽ nhận được
khoảng hai câu thông tin, sau đó được chỉ định một số chủ đề ngẫu nhiên, như boron hoặc chuẩn tinh. Sau đó, chúng tôi dành hàng giờ để
sao chép từ Wikipedia, với giáo viên thỉnh thoảng quay lại để nhắc chúng tôi “sử dụng tư duy phản biện”, điều này thật khó khi không ai
biết chuyện quái quỷ gì đang xảy ra.
6Điểm số có thể là một chỉ số tốt để đánh giá việc học tập nếu bạn có những giáo viên giỏi. Nhưng nếu bạn có những giáo viên tồi,
họ chỉ thể hiện sự phục tùng: liệu bạn có thể thu thập thông tin đáng tin cậy, nhanh chóng và đáng tin cậy bằng một nụ cười hay không.
Với những vấn đề nổi tiếng về điểm số, người ta có thể nghĩ sẽ tốt hơn nếu đánh giá học sinh theo cách đã được phát triển cẩn thận,
tinh chỉnh và chuẩn hóa bởi một bên ngoài có thẩm quyền, chẳng hạn như một kỳ thi nào đó ... than ôi, một cách tiếp cận như vậy là
hết sức lỗi thời ở hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Đó là lý do tại sao các cuộc thi rất quan trọng.
Chúng thậm chí còn gây tranh cãi nhiều hơn giữa các nhà giáo dục so với các bài kiểm tra tiêu chuẩn, vì nhiều nhà giáo dục coi bất kỳ hình
thức cạnh tranh nào là trái đạo đức, nhưng sự thật là khía cạnh cạnh tranh là không liên quan. Điểm thực sự của các cuộc thi là chúng là

một trong số ít những nơi còn lại bạn có thể sử dụng các kỹ năng của mình để giải quyết các vấn đề không nhỏ, để xem liệu bạn có thực sự
hiểu điều gì đó hay không. Và họ chắc chắn là nơi duy nhất bạn có thể làm điều đó mà không cần ngân sách hoặc sự trợ giúp từ bên ngoài.

số 8
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

Có hơn 20 bài kiểm tra F = ma trước đây được công bố công khai, mà độ khó tăng dần theo thời gian.
Sau khi hoàn thành các bài kiểm tra F = ma vừa qua , bạn nên kiểm tra ngay câu trả lời hoặc hướng
dẫn sử dụng các giải pháp chính thức được tinh chỉnh hơn, cả hai đều được công bố công khai và hiểu
rõ lời giải cho bất kỳ câu hỏi nào bạn đã bỏ qua. Một nguồn tài liệu tuyệt vời khác là Morin's
Problems and Solutions in Introductory Mechanics, chứa rất nhiều câu hỏi trắc nghiệm, kèm theo lời
giải thích, ở mức độ phù hợp.
Nếu hết vấn đề, bạn cũng có thể thử các câu hỏi trước đây của PhysicsBowl, bài kiểm tra giải CAP,
vòng 1 của cuộc thi Olympic Vật lý Anh hoặc Olympic Vật lý Hồng Kông. Ngoài ra còn có các bài kiểm
tra F = ma cũ từ năm 1997 có sẵn để mua trên trang web AAPT. Tuy nhiên, tất cả các cuộc thi này đều
đơn giản hơn đáng kể và một số có chứa các câu hỏi phi cơ học. Tôi nghĩ tốt nhất là chỉ nên tận dụng
tối đa các kỳ thi F = ma.

Thưa ông, mẹo của ông để bẻ khóa JEE là gì?

Tôi nhận được rất nhiều câu hỏi từ các sinh viên Ấn Độ hỏi về INPhO, JEE Mains, hoặc JEE Advanced, nhưng tôi

thực sự không thể giúp được, bởi vì các cuộc thi của Ấn Độ khác với các cuộc thi của Mỹ về nhiều mặt. Thứ nhất,

vì lý do lịch sử, chương trình giảng dạy vật lý của Ấn Độ gần với chương trình giảng dạy của Liên Xô cũ hơn rất nhiều.

Điều đó có nghĩa là có nhiều sự chú trọng hơn vào cơ học cơ bản, quang học, mạch điện và vật lý
hạt nhân . Thứ hai, bởi vì các kỳ thi có gần một triệu người tham gia, chúng rất cạnh tranh. Tôi
không nghĩ câu hỏi của họ khó hơn câu hỏi của các cuộc thi Mỹ hay Đông Á, nhưng họ yêu cầu độ
chính xác cao, vì thời hạn ngắn và tín chỉ một phần hầu như không có.
Theo tôi, mức độ cạnh tranh này làm tổn hại đến việc học thực tế. Ví dụ, học sinh thường nói về việc bỏ qua “lý

thuyết” để tập trung vào thực hành nhiều hơn với “giải quyết vấn đề”. Khi tôi lần đầu tiên nghe điều này, tôi đã rất

bối rối. Làm thế nào bạn có thể có một cái mà không có cái kia? Bất kỳ cuốn sách giáo khoa tốt nào cũng nên giải

thích lý thuyết và sau đó đưa ra các vấn đề ví dụ. Nhưng dường như, việc nghiên cứu giải quyết vấn đề mà không có

lý thuyết là điều thường thấy, theo nghĩa là bạn chỉ cần ghi nhớ rất nhiều quy trình để giải quyết các vấn đề tiêu

chuẩn mà không cần hỏi tại sao chúng hoạt động. Có thể đó là điều mà một học sinh trung bình phải làm để thành công

trong các kỳ thi như vậy, nhưng nó không phải là lý tưởng. Nỗi ám ảnh về việc chuẩn bị JEE nông cạn có lẽ là lý do

khiến Ấn Độ đánh bại dưới mức cân nặng của mình trong các kỳ Olympic.

Cách tốt nhất để dành thời gian học tập của tôi là gì?

Có một vài nguyên tắc cơ bản mà hầu như tất cả mọi người, từ giáo viên, nhà nghiên cứu giáo dục đến các blogger,

đều đồng ý với nhau.

• Không sử dụng nội dung một cách thụ động. Khi bạn đọc về một ý tưởng vật lý mới, hãy lật lại nó trong đầu bạn.

Hãy tự hỏi bản thân rằng bạn đã nhìn thấy ý tưởng ở đâu trong công việc trong thế giới thực. Nhìn vào sự phát

triển hợp lý của ý tưởng - bạn cần giả định gì để chuyển từ phương trình này sang phương trình khác? Hãy giới

hạn các trường hợp của các phương trình có liên quan, liên hệ chúng với những ý tưởng bạn đã biết, hoặc cố

gắng vượt xa hơn, xem ý tưởng có thể thất bại ở đâu. Cố gắng tái tạo lại ý tưởng theo cách làm cho nó cảm thấy

trực quan. Làm các vấn đề thực hành, hoặc phát minh ra của riêng bạn.

• Tất cả những gì quan trọng là bạn nhai và tiêu hóa các ý tưởng đúng cách. Mọi người đều có cách yêu thích của

họ để làm điều này. Một số người thề rằng bạn phải viết tay ghi chú của mình, không được đánh máy; một số

người già có thể cho bạn biết cách thực sự duy nhất để học là viết chữ thảo bằng bút máy.
Tôi nhập ghi chú của mình vào danh sách có dấu đầu dòng, nhưng những người khác thích cấu trúc giống web như bản đồ tư duy và

9
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

nhưng những người khác không bao giờ ghi chú ở tất cả. Một số người chửi bới sách và những người khác chửi thề bằng các

bài giảng.7 Một số người giữ cho sách của họ nguyên bản và những người khác làm nổi bật từng từ. Tôi thích giải thích mọi

thứ bằng lời nói, trong khi những người khác thích hình dung hơn. Không có chi tiết nào trong số này thực sự quan trọng.

Sử dụng bất kỳ phương pháp nào bạn thích nhất và nó sẽ hiệu quả miễn là nó giúp bạn tiếp tục với các ý tưởng.

• Cách tốt nhất để ghi nhớ điều gì đó lâu dài là lặp đi lặp lại cách nhau: áp dụng ý tưởng ngay khi
bạn học nó, sau đó nhắc lại và sử dụng lại nó thường xuyên. Những cuốn sách và khóa học vật lý
hay sẽ tự động khiến bạn làm được điều này, miễn là bạn làm việc đều đặn và tuyến tính qua chúng.

• Thực hành các vấn đề ở mức hoặc cao hơn trình độ hiện tại của bạn. Chúng phải đủ khó để đòi
hỏi bạn toàn tâm toàn ý, nhưng không khó đến mức bạn dành thời gian dài mà không tiến bộ
được. Đừng xem xét các giải pháp cho đến khi bạn thử từng vấn đề một. (Nếu bạn cần xem xét
các giải pháp cho hơn một nửa số vấn đề bạn đang cố gắng, chúng quá khó.) Khi bạn hoàn thành
một vấn đề thực hành, hãy suy nghĩ xem điều gì đã diễn ra tốt hay kém và nếu bạn chưa làm
được. có thể làm được, tìm ra các bước quan trọng mà bạn đã bỏ lỡ.

• Đảm bảo việc học tập của bạn diễn ra lành mạnh. Các buổi luyện thi dài không hiệu quả. Hãy nghỉ ngơi thường xuyên và sử

dụng chúng để kéo dài chân của bạn. Ngủ ít nhất 7 hoặc 8 tiếng mỗi ngày, uống nước, ăn thức ăn và nói chung là tuân theo

lẽ thường. Việc học tập khi não bộ hoặc cơ thể bạn mệt mỏi chỉ có ích cho những công việc không cần đầu óc như nhồi nhét

mọi thứ vào trí nhớ ngắn hạn, ngược lại với những gì bạn cần.

Tôi nên tự học từ Halliday, Resnick và Krane như thế nào?

Halliday, Resnick và Krane có tổng cộng 52 chương (mặc dù 6 chương cuối thuộc chủ đề nâng
cao) và mỗi chương đều có các câu hỏi trắc nghiệm, câu hỏi khái niệm, bài tập và bài toán.
Tốc độ tốt sẽ là trung bình một chương mỗi tuần, hoặc ba chương mỗi hai tuần.
Nếu bạn đang tự học, điều cần thiết là phải liên tục kiểm tra kiến thức của bạn, để tránh những lỗ hổng trong lúc thiếu.

Trong khi đọc một chương, bạn nên dành ít nhất lâu để suy nghĩ về nội dung của nó như khi bạn đọc các từ một cách vật lý. Sau

đó, tôi khuyên bạn nên dành ít nhất một chút thời gian để suy nghĩ về mọi câu hỏi khái niệm, vì nhiều câu hỏi trong số đó giúp

bạn kết nối lý thuyết với thế giới thực và một số câu hỏi sâu sắc một cách đáng ngạc nhiên. Tôi cũng khuyên bạn nên làm tất cả

các câu hỏi trắc nghiệm, vì chúng là sự chuẩn bị tuyệt vời cho kỳ thi F = ma.

Mặt khác, có lẽ không đáng để làm tất cả các bài tập, vì nhiều người giảm việc cắm các con số vào các công thức tiêu chuẩn.

Tôi khuyên bạn nên đọc lướt để xem liệu bạn có biết cách thực hiện chúng hay không và có lẽ nên làm một mẫu nhỏ để kiểm tra.

Mặt khác, các vấn đề phức tạp hơn và tạo thành một cầu nối rất hữu ích từ các vấn đề “cắm và chạy” đến các vấn đề cạnh tranh.

Tôi khuyên bạn nên đọc kỹ tất cả các vấn đề và thực hiện ít nhất một nửa trong số chúng, tùy thuộc vào việc bạn quan tâm đến vấn

đề nào.

Đáp án cho các bài tập và bài toán số lẻ có ở cuối sách và hướng dẫn giải chi tiết của giáo viên
hướng dẫn cho tất cả các bài tập và bài toán có thể tìm thấy trực tuyến. Không có câu trả lời cho các
câu hỏi trắc nghiệm, nhưng bạn có thể tìm thấy câu trả lời của tôi cho 17 chương đầu tiên tại đây.

7 Đây là một tranh cãi lâu năm trong tài liệu giáo dục. Cuốn sách trung bình có lẽ rõ ràng hơn bài giảng trung bình, vì sách thường
xuất hiện từ sự trau chuốt của các ghi chú bài giảng. Nhưng các bài giảng có thể hấp dẫn hơn, bởi vì người hướng dẫn trình bày trực
tiếp, bằng xương bằng thịt, trong một căn phòng đầy những sinh viên khác đang chú ý. Sách có thể nhấn chìm học sinh quá nhiều chi tiết,
nhưng các bài giảng có thể khiến học sinh không suy nghĩ nếu họ quá bận rộn với việc ghi chép. Còn các bài giảng video thì sao? Bạn có
thể tua lại, tạm dừng hoặc tăng tốc một bài giảng video, không giống như một bài giảng thực sự, nhưng nếu không có khoảng thời gian
nhất định, bạn có thể không bao giờ xem được bài giảng đó. Câu trả lời thực sự là tất cả các phương pháp có thể tốt hoặc xấu; nó phụ
thuộc vào cách bạn, cá nhân, tiếp thu thông tin tốt nhất như thế nào. Mặc dù tất cả chúng ta đều có thể đồng ý rằng trường Zoom thật tệ.

10
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

Một số bẫy quan trọng cần tránh là gì?

Nếu bạn đang học ở một trường trung học “hàng đầu”, cái bẫy lớn nhất là nhầm lẫn việc học ở trường với việc học của bạn.

Một trường hợp nhẹ của điều này giống như đăng ký mọi lớp AP mà trường của bạn cung cấp, và dành cả đêm
và cuối tuần để nghiền ngẫm những công việc bận rộn mà bạn không thực sự quan tâm. Các triệu chứng nâng cao
hơn bao gồm dành hàng giờ đọc các phiếu đánh giá như một luật sư để tranh luận về điểm số từ 97% đến 98%,
và tranh giành các vị trí "lãnh đạo" trong một loạt các câu lạc bộ giả mạo mà không bao giờ làm bất cứ điều gì.
Trong giai đoạn cuối của căn bệnh này, cuối cùng bạn có thể thành lập một tổ chức phi lợi nhuận giả mạo vào năm học cơ

sở vì hai mươi người bạn cùng lớp của bạn đã làm như vậy. Mọi người hành động theo cách không rõ ràng này bởi vì họ

nghĩ rằng nó sẽ giúp họ vượt lên trong hệ thống bị hỏng của chúng tôi , nhưng đó thực sự không phải là cách nó hoạt

động. Ngay cả các nhân viên tuyển sinh cũng có thể nhìn thấy điều này hầu hết thời gian, và ngay cả khi họ không thể, nó
vẫn không đáng làm, bởi vì nó không có chỗ cho giáo dục thực sự!

Một cái bẫy phổ biến khác là quá coi trọng mặt định tính hoặc mặt định lượng. Những người thuộc loại
đầu tiên thường nói những điều như, "Tôi không cần phải hiểu cách tính toán không cần đầu óc như những
người khác, bởi vì trực giác mới là thứ quan trọng." Những người thuộc nhóm thứ hai sẽ nói, "Ai quan tâm
tại sao điều đó hoạt động - Tôi đã có câu trả lời đúng lần này, phải không?" Tất nhiên, cả hai đều là sai
lầm, bởi vì để giải quyết các vấn đề không quan trọng, bạn cần phải thoải mái với cả hai bên.
Lập kế hoạch quá mức là một cái bẫy phổ biến khác. Rất nhiều người bị cuốn vào việc tìm kiếm những cuốn sách tối ưu

và các bài toán thực hành tối ưu, và không bao giờ thực sự bắt đầu làm điều đó. Một số người thậm chí còn lập một kế

hoạch học tập chi tiết, kéo dài nhiều năm để đạt được huy chương vàng IPhO trước khi họ học các định luật Newton, điều

này vừa lãng phí thời gian, vừa khiến họ mất tinh thần nghiêm túc khi họ nhận ra rằng lập kế hoạch dễ hơn nhiều so với

thực hiện nó.

Một lần nữa, thể thao là một sự tương đồng tốt. Hãy xem xét ai đó đã thành lập đội bóng đá trẻ của đất nước họ. Họ

có thể bắt đầu bằng cách chơi các trò chơi bình thường với bạn bè của họ, có thể là trong đội bóng đá của trường họ,

dần dần xây dựng kỹ năng của họ trong khi vui chơi. Khi họ trở nên tốt hơn, tiền cược dần dần được nâng lên, cho đến

khi họ kết thúc việc luyện tập hàng ngày, được thiết kế cẩn thận với một huấn luyện viên. Nhưng sẽ không hợp lý nếu bạn

đi tìm huấn luyện viên đó trước khi học luật bóng đá!

Động lực dài hạn đến từ những chiến thắng nhỏ, kiên định chứ không phải những mục tiêu xa vời. Sau một giờ học, sẽ

có động lực hơn nhiều khi nghĩ “bây giờ tôi đã biết tại sao hoàng hôn lại có màu đỏ” hoặc “bây giờ tôi biết tại sao đàn

vĩ cầm có những lỗ hình chữ f đó” hơn là “bây giờ tôi đã gần đạt huy chương vàng IPhO hơn 0,1%” . Lập kế hoạch quá mức

cho bạn cảm giác sai lầm về một mục tiêu xa đang tiến gần hơn, điều này có thể rất thú vị, nhưng cuối cùng chẳng tốt

cho bất cứ điều gì. Cái bẫy là bạn bị nghiện cảm giác tiến bộ đó, đến mức bạn muốn nó hơn là sự tiến bộ thực tế. Nếu bạn

muốn học vật lý, điều quan trọng nhất là chỉ cần làm vật lý.

Tôi có đủ tài năng để thành công không?

Trước câu hỏi khó này, nhiều người lớn có thiện chí khẳng định rằng tài năng không tồn tại hoặc ai cũng có
thể làm được bất cứ điều gì nếu họ thực sự cố gắng. Những tình cảm này đến từ một nơi tốt đẹp, nhưng chúng
hiếm khi làm hài lòng người nhận vì rõ ràng chúng không phải là sự thật. Tài năng có tồn tại. Đó là lý do
mà các gia đình giàu có có thể chi hàng chục nghìn đô la để nâng cao hoặc làm sai lệch hoàn toàn điểm SAT
của con mình, để bị những đứa trẻ kém may mắn hơn chỉ bằng cách sử dụng Sách Xanh 20 đô la . Đáng chú ý hơn,
đó là lý do mà Ramanujan đã trở thành con trai của một người da đỏ

8 Ở biên giới, chắc chắn đúng là có những nhà nghiên cứu hàng đầu nghiêng về cách này hay cách khác. Nhưng đừng
nhầm lẫn: tất cả họ đều hiểu rất rõ cả hai mặt của nguyên tắc cơ bản. Bạn có thể thấy khoa học đại chúng miêu tả Newton
và Einstein là những người có tầm nhìn mơ mộng, nhưng những đột phá của họ được tạo ra nhờ nhiều năm mài dũa các phép
tính cụ thể với kỹ năng kỹ thuật tuyệt vời của họ, như bạn có thể thấy từ sổ tay của họ .

11
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

thư ký, làm toán một mình trong tình trạng gần chết đói, đến đỉnh cao của toán học ở Cambridge.

Câu chuyện mang nhiều sắc thái hơn là: trong các hệ thống hợp pháp, thành công đến từ khả năng, và khả năng

đến từ việc thực hành tận tâm, hiệu quả. Thực hành tận tâm xuất phát từ sự quan tâm, và sự quan tâm được trung

gian bởi sự kết hợp của tài năng và các yếu tố kinh tế xã hội.
Để minh họa điểm này, hãy xem xét trường hợp cực đoan của những đứa trẻ thần đồng. Thần đồng tồn tại
trong cờ vua, âm nhạc, toán học và lập trình, nhưng không tồn tại trong luật, y học, lịch sử hoặc văn
học, bởi vì thần đồng cho phép học hỏi và phản hồi nhanh chóng, bắt đầu từ kiến thức nền tảng tối thiểu.
Trẻ em học nhanh một cách tự nhiên, và một đứa trẻ biết ngay mình thắng hay thua trong cờ vua, và khi
nào chúng thực hiện một nước đi thông minh. Tài năng quyết định tần suất xảy ra những trận thắng thú vị
này và nếu có đủ, trẻ có thể thích cờ vua và bắt đầu giai đoạn tiến bộ nhanh chóng.

Tất nhiên, các yếu tố kinh tế xã hội đóng một vai trò nào đó. Thần đồng cờ vua cần ai đó giới thiệu họ với trò

chơi ngay từ đầu. Các em cần nhà cửa ổn định và bố mẹ hỗ trợ, để các em có không gian tập trung vào việc học. Họ

được hưởng lợi từ những người lớn chơi cờ mà họ có thể tìm đến, một cộng đồng để giúp họ học nhanh hơn và một

hệ thống các cuộc thi để giúp họ đặt mục tiêu và đo lường sự tiến bộ của mình. Đó là lý do tại sao thần đồng cờ

vua xuất hiện ở phương Tây, thần đồng cờ vây xuất hiện ở châu Á, và cũng không xuất hiện trong thời điểm tồi tệ.

Điều này có liên quan gì đến vật lý? Khi tôi còn là một đứa trẻ, tôi có một cái nhìn ngây thơ về vật lý dựa
trên tài năng. Tôi nghĩ rằng mọi “cấp độ” vật lý đều yêu cầu một số tài năng tối thiểu, và mọi người chỉ tiếp
tục leo trèo cho đến khi đụng phải bức tường, một mức độ trừu tượng mà họ đơn giản là không thể nắm bắt được.

Rốt cuộc, đó là cách người lớn nói về nó. Họ sẽ nói những điều như, "toán học không còn có ý nghĩa đối với tôi ở

lượng giác nữa", hoặc "Tôi không thể vượt qua các phương trình vi phân." Vì vậy, khi mọi thứ trở nên khó khăn,

chẳng hạn như khi tôi bắt đầu lý thuyết trường lượng tử, tôi có cảm giác chìm đắm rằng mình đang “va vào tường”.
Nhưng trên thực tế, khối lượng nhận thức của việc học vẫn tương đối không đổi. Với các nguồn tài nguyên
hiện đại, khó khăn của việc học cơ học lượng tử cũng giống như học vật lý nhập môn, miễn là bạn phải nắm vững
các điều kiện tiên quyết như nhau. Lý do mọi người va vào tường phần lớn không phải vì vật liệu vốn đã cứng
hơn, mà là do chúng đột ngột rơi qua các lỗ lớn trên nền móng của chúng. Ví dụ, về mặt thuật toán, phân biệt
các hàm không phức tạp hơn thực hiện phép chia dài: số lượng thứ cần theo dõi và các quy tắc mới cần áp dụng
có thể so sánh được. Nhưng mọi người bị mắc kẹt ở cái trước vì nó có xu hướng phơi bày tất cả những hiểu
lầm mà họ từng mắc phải về những thứ cơ bản, như đơn giản hóa phân số. Đó chính là vấn đề; nó không thể là sự
phức tạp thô sơ của việc thao tác các ký hiệu, bởi vì tất cả chúng ta đều có thể tuân theo một bộ quy tắc lớn
hơn nhiều để thao tác một bộ ký hiệu lớn hơn nhiều, bất cứ khi nào chúng ta tập hợp các chữ cái thành từ và câu.

Thật tình cờ, trong khi tôi nuôi dưỡng những thần đồng trẻ con để minh họa một điểm, chúng không
nên làm bạn lo lắng về vật lý, mặc dù chúng chắc chắn tồn tại. Đôi khi mọi người bỏ cuộc vì họ biết
những người trẻ hơn họ là những người “đi trước”. Điều này chẳng có ý nghĩa gì bằng việc lo lắng về
tất cả những người lớn tuổi hơn họ, những người hiểu biết nhiều hơn. Làm thế nào bạn có thể bắt kịp
những người đã tốt nghiệp? Câu hỏi không có ý nghĩa, bởi vì thành công không đến từ việc “bắt kịp ” mọi
người. Thành công trong vật lý đòi hỏi phải tích lũy một khối lượng kiến thức, theo thứ tự là một năm
cho các cuộc thi vật lý trung học và mười cho nghiên cứu vật lý. Những người đạt được điểm đó sớm hơn
trong cuộc sống chỉ có nhiều thời gian hơn để sử dụng nó; họ không ngăn cản bạn làm điều tương tự.9
Thật vậy, bạn không nên lo lắng nếu bạn, hoặc những người khác, đang dẫn đầu hoặc đi sau con đường “thông thường”.
Không có gì là tự nhiên khi học đại số ở tuổi 12, nhập môn vật lý ở tuổi 16, cơ học lượng tử ở tuổi
20 và lý thuyết trường lượng tử ở tuổi 23. Những con số đó chỉ là a

9 Tất nhiên, điều tương tự cũng áp dụng nếu bạn đang học đại học và chưa bao giờ nghe nói về Olympic ở trường trung
học. Mọi người dường như không an tâm về điều này vì một số lý do, nhưng mục đích của Olympiad chỉ là khơi dậy sự quan
tâm đến vật lý, thông qua một số vấn đề cơ bản thú vị. Nếu bạn đang học vật lý nâng cao, bạn sẽ không bỏ lỡ!

12
Machine Translated by Google

knzhou.github.io

Sản phẩm của lịch sử và hoàn cảnh.10 (Thêm vào đó, rất nhiều đứa trẻ có thể phóng nhanh qua chúng nếu chúng dành

những năm đầu đời để thực sự học hỏi, thay vì làm những món đồ thủ công đáng yêu.) Những gì bạn nên học tiếp theo
được xác định bởi mục tiêu và kiến thức trước đó của bạn, không phải tuổi của bạn.

Vì vậy, giả sử rằng bạn quan tâm đến việc học vật lý nhiều hơn. Giả sử rằng bạn đã có một nền tảng tốt
về toán học và khi bạn học các yếu tố cơ bản của vật lý, mọi thứ sẽ trở nên hấp dẫn đối với bạn. Bạn đã
nhìn thế giới theo một cách khác, và điều đó thật tuyệt. 11 Sau đó, tôi có thể đảm bảo với bạn rằng nếu
bạn tiếp tục học vật lý, nó sẽ tiếp tục được đền đáp. Bạn sẽ tiếp tục nhận được "aha!" khoảnh khắc. Bạn
sẽ tiếp tục có thể hợp tác với nhau, với nỗ lực tập trung, những cách nhìn mới về thế giới. Tất nhiên, tỷ
lệ bạn làm được điều này được quyết định một phần bởi tài năng. Nhưng nếu bạn đã thực hiện những hiểu
biết vật lý trước đây, bạn sẽ tiếp tục thực hiện chúng trong tương lai, miễn là nền tảng của bạn tốt.
Không có bức tường; bạn đi bao xa là tùy thuộc vào bạn.

10Và chúng luôn được thay đổi. Theo tiêu chuẩn mới của tiểu bang California, theo dõi bị loại bỏ và tất cả học sinh phải tham gia
đại số nhập môn (“giải 2x + 3 = 5”, “biểu đồ y = mx + b”) cùng nhau ở lớp 9 , để đảm bảo rằng không có học sinh nào vượt lên trước
những người khác. Cái mà xã hội coi là độ tuổi “thích hợp” cho đại số là một vấn đề của chính trị - một trường hợp mà mọi người
tranh nhau xem ai nhận được gì trong trò chơi có tổng bằng không. Mọi người tranh luận cả ngày về việc những thay đổi này sẽ ảnh
hưởng như thế nào đến thống kê, từ khoảng cách thành tích đến xếp hạng PISA của chúng tôi, nhưng dường như không ai quan tâm đến
những gì học sinh thực sự nghĩ. Nếu bạn là một sinh viên trẻ thông minh, phản ứng tốt nhất là ly khai. Bỏ qua cuộc tranh luận này,
ngồi ở cuối lớp và tự học bất cứ điều gì bạn muốn.
11 Đây thực sự là điểm quan trọng duy nhất trong câu trả lời lan man này. Vấn đề với hầu hết các lời khuyên chung chung hiện có
là lời khuyên đúng tùy thuộc vào mỗi người, nhưng mỗi phần lời khuyên được viết ra với một loại người cụ thể trong tâm trí. Điều
đó dẫn đến những phương pháp điều trị cực kỳ phiến diện, với một nửa số bài báo nói rằng ai cũng có thể làm bất cứ điều gì, để
khuyến khích những người thông minh đầy tự tin và nửa còn lại nói lên con đường gian nan như thế nào, để làm nản lòng những người
lạc quan ngây thơ. Làm thế nào bạn có thể biết bên nào là dành cho bạn? Điều quan trọng là việc học vật lý khiến bạn cảm thấy như
thế nào, về mặt cá nhân. Nếu bạn không thích học vật lý theo cách được mô tả trong đoạn này, con đường phía trước sẽ gần như không
thể. Nhưng nếu bạn làm vậy, nhiều khó khăn sẽ tự lo liệu.

13