Giới thiệu môn học

Tổng số tiết: 30 tiết lý thuyết, 30 tiết thực hành

Tóm tắt môn học: khái quát về trí tuệ nhân tạo và
các khái niệm có liên quan, phương pháp tiếp trí tuệ
nhân tạo giải quyết bài toán, các kỹ thuật tìm kiếm
giải pháp; phương pháp tiếp cận dựa trên logic và
suy diễn; phương pháp tiếp cận dựa trên học
Ngôn ngữ lập trình sử dụng trong thực hành: Python
Đánh giá học phần:
Giữa kỳ: chuyên cần + bài tập + kiểm tra giữa kỳ
Cuối kỳ: trắc nghiệm + tự luận

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 1 / 12

 Tổng quan
Trí tuệ nhân tạo

HK1, 2020 - 2021

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 2 / 12

Khái niệm
Artificial Intelligence
Lĩnh vực nghiên cứu của khoa học máy tính và khoa
học tính toán nói chung
Trí tuệ (Intelligence): khả năng học hỏi, hiểu biết và
suy nghĩ
Nhân tạo (Artificial): do con người tạo nên

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 3 / 12

Hành động như con người (acting
humanly)
Kiểm tra Turing
Vượt qua kiểm tra nếu người bên ngoài không thể
phân biệt được đối tượng đang đối thoại là người
hay máy

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 4 / 12

Suy nghĩ như con người (thinking
humanly)
Phương pháp tiếp cận mô hình hóa nhận thức
(cognitive modeling) ⇒ tìm hiểu cách suy nghĩ của
con người
Đi vào bản chất ⇒ tạo ra các mô hình tính toán có
cách thức suy nghĩ của con người
Tìm hiểu những diễn biến trong trí não con người ⇒
xây dựng mô hình tính toán phản ánh các kiểu xử lý
Tạo các nơ ron (neuron) và thực hiện các cơ chế tính
toán trên các neuron ⇒ mô phỏng bộ não người gồm
các neuron
Tổng quan HK1, 2020 - 2021 5 / 12
Suy nghĩ hợp lý (thinking rationally)

Aristotle: sử dụng các luật suy luận để quản lý các

thao tác của suy nghĩ (khởi đầu cho logic)
Tiên đề → Luật suy luận → Kết luận
Logic hình thức: cho phép tạo ra các câu chính xác
về thế giới
Trở ngại:
Không dễ đưa các tri thức về dạng hình thức theo cú
pháp logic.
Khoảng cách khá xa giữa khả năng giải bài toán theo
nguyên tắc và việc thực sự giải nó.

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 6 / 12

Hành động hợp lý (acting rationally)

Làm tốt công việc chúng ta mong muốn làm: dựa

vào những thông tin được cung cấp cố gắng đạt
được mục tiêu cao nhất.
Hành động hợp lý tổng quát hơn suy nghĩ hợp lý vì
suy luận đúng chỉ là cơ chế để đạt được sự hợp lý
chứ không phải mục đích.
Tuy nhiên nên sử dụng suy nghĩ hợp lý để trợ giúp
cho hành động hợp lý.

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 7 / 12

Định nghĩa

(1) Các hệ thống suy nghĩ như con người

Haugeland(1985): TTNT giúp tạo ra máy tính có khả
năng suy nghĩ... máy tính có trí tuệ theo đầy đủ nghĩa
của từ này.
(2) Các hệ thống suy nghĩ hợp lý
Winston (1992): Nghiên cứu các tính toán giúp máy tính
có thể nhận thức, suy luận và hành động.
(3) Các hệ thống hành động như con người
Rich và Knight (1991): TTNT là khoa học nghiên cứu
xem làm thế nào để máy tính có thể thực hiện được
những công việc mà hiện con người làm tốt hơn máy tính

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 8 / 12

Định nghĩa

(4) Các hệ thống hành động hợp lý

Nilsson (1998): TTNT nghiên cứu các hành vi thông
minh mô phỏng trong các vật thể nhân tạo
⇒ Trí tuệ nhân tạo là khoa học nghiên cứu các hành vi
thông minh nhằm giải quyết các vấn đề được đặt ra đối
với chương trình máy tính.

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 9 / 12

Các ứng dụng của TTNT

Xử lý ngôn ngữ tự nhiên và giao diện người máy

Lập luận và giải quyết vấn đề tự động
Chuẩn đoán, chữa trị với tri thức chuyên gia
Nhận dạng hình ảnh
Xử lý âm thanh, tiếng nói
Phát hiện tri thức tự động từ dữ liệu
Xây dựng các trò chơi thông minh
...

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 10 / 12

Một số thành tựu ví dụ trong TTNT

Trợ lý ảo

Xử lý ngôn ngữ tự nhiên, giọng nói, cử chỉ...

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 11 / 12

Một số thành tựu ví dụ trong TTNT

Giải trí: âm nhạc, phim ảnh, trò chơi, mạng xã hội...

Giao thông: xe tự lái, giám sát giao thông, dự đoán

mật độ đi lại...

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 12 / 12

Một số tài liệu tham khảo

1 Stuart Russell, Peter Norvig (2016). Artificial

Intelligence: A Modern Approach. Pearson.
2 Wolfgang Ertel (2017). Introduction to Artificial
Intelligence. Springer.
3 Cao Hoàng Trụ (2014). Trí tuệ nhân tạo = thông
minh + giải thuật. NXB ĐHQG TP. HCM.
4 Denis Rothman (2018). Artificial Intelligence by
Example. Pack.

Tổng quan HK1, 2020 - 2021 13 / 12