ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN

KHOA ĐIỆN TỬ - VIỄN THÔNG
BỘ MÔN VI ĐIỀU KHIỂN


ĐỒ ÁN MÔN HỌC
ĐO KHOẢNG CÁCH SỬ DỤNG PIC16F887 VÀ THIẾT BỊ CẢM BIẾN
SÓNG SIÊU ÂM HC-SR05

GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN: LÊ TRUNG KHANH

MÃ SỐ SINH VIÊN - SINH VIÊN THỰC HIỆN:
20200180 - NGUYỄN PHÚC DUY
20200134 - DƯƠNG GIA BẢO
20200151 - VÕ HOÀNG HUY CƯỜNG

TP.HỒ CHÍ MINH, 23 THÁNG 07 NĂM 2022

1
 TÓM TẮT ĐỒ ÁN
Đồ án này sẽ trình bày về cách thức đo khoảng cách sử dụng vi điều khiển
PIC16F887 và thiết bị cảm biến sóng siêu âm HC-SR05. Dựa trên lý thuyết, cảm
biến có thể đo khoảng cách từ 2cm đến 400cm với độ chính xác là 3mm, nhưng
thực tế chỉ đo được trong khoảng 2cm đến 120cm.

2
 MỤC LỤC
1...GIỚI THIỆU...............................................................................................4
1.1 Tổng quan............................................................................................4
1.2 Nhiệm vụ đề tài................................................................................... 4
1.3 Phân chia công việc.............................................................................4
2...LÝ THUYẾT..............................................................................................5
3...THIẾT KẾ VÀ THỰC HIỆN PHẦN CỨNG............................................6
4...KẾT QUẢ THỰC HIỆN............................................................................8
5...TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................10

3
1. GIỚI THIỆU
1.1 Tổng quan
Hiện nay, Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa đang đóng vai trò chủ chốt
trong quá trình nâng cao năng suất lao động. Việc đo đạc khoảng cách đang
dần trở thành một mối lo ngại do nhiều nguyên nhân khách quan như kích cỡ,
sự an toàn khi đo đạc một cách thủ công,… Vì các yếu tố trên, là sinh viên
thuộc khoa Điện tử - Viễn thông, chúng em đã chọn đề tài “Đo khoảng cách
sử dụng PIC16F887 và thiết bị cảm biến sóng siêu âm HC-SR05” để nghiên
cứu cũng như là học hỏi và nâng tầm hiểu biết.
1.2 Nhiệm vụ đề tài
Nội dung 1: Tìm hiểu nguyên lý hoạt động về HC-SR05
Nội dung 2: Tìm hiểu cách thức hoạt động của LCD
Nội dung 3: Tìm hiểu lý thuyết về PIC16F887
Nội dung 4: Tìm hiểu phần mềm, code và thiết kế mạch
Nội dung 5: Thiết kế, lắp ráp mạch
Nội dung 6: Trình bày nội dung đã thực hiện dưới dạng một bài báo cáo
1.3 Phân chia công việc
Nội dung 1,2: Võ Hoàng Huy Cường
Nội dung 3,4: Dương Gia Bảo
Nội dung 5,6: Nguyễn Phúc Duy
Quy định: Mổi tuần sẽ có 2-3 cuộc gặp mặt để trao đổi về những thông tin
đã tìm được.

4
2. LÝ THUYẾT
 Cách thức hoạt động của thiết bị cảm biến sóng siêu âm HC-SR05
Đầu tiên, ta kích hoạt chân kích hoạt của cảm biến siêu âm bằng cách
cung cấp cho nó một xung ngắn (10µS). Sau đó, cảm biến sẽ phát ra một
sóng siêu âm sẽ truyền trong không khí cho đến khi nó chạm vào thứ gì
đó và nó sẽ phản xạ trở lại cảm biến khi chạm vào vật thể. Điều này sẽ
xác định khoảng thời gian sóng âm truyền qua lại.
Cảm biến siêu âm gửi một sóng siêu âm và tính toán khoảng thời gian
sóng đó để chạm mục tiêu và quay trở lại nguồn. Sau đó, cảm biến sẽ
xuất ra một tiếng vọng có khoảng thời gian tương tự để ta đọc. Sau khi
tính toán độ rộng của xung này, ta có thể tìm ra khoảng cách giữa cảm
biến và vật thể bằng công thức sau.
��ℎ�����
�������� = ∗ ����������
2

Với:
+ ��ℎ����� : là thời gian sóng âm di chuyển qua lại giữa cảm biến và đối
tượng
+ ���������� : vận tốc âm thanh (340m/s)
• Các bước thực hiện đo khoảng cách từ vật thể đến cảm biến
1. Gửi tín hiệu kích hoạt
2. Chờ tiếng vọng phát ra từ cảm biến
3. Khi tín hiệu tiếng vọng đến, khởi động timer module (TMR1ON = 1)
4. Khi tín hiệu tiếng vang được điều khiển trở lại mức thấp, sau đó dừng
timer (TMR1ON = 0)
5. Chuyển đổi số thời gian đọc được thành khoảng thời gian thực và sau
đó thành khoảng cách tính bằng cm
6. Kiểm tra tính hợp lệ của khoảng cách đã tính
• Các công thức tính toán
1/ Tính thời gian sóng siêu âm chạm mục tiêu và quay trở lại nguồn
4 ∗ ���������
���� = ���1 ∗
����
2/ Tính khoảng cách
�������� = ���������� ∗ ����
3/ Đổi khoảng cách vừa tính sang cm
�������� = ���1/58

5
3. THIẾT KẾ VÀ THỰC HIỆN PHẦN CỨNG
 Yêu cầu phần cứng
- Vi điều khiển PIC16F887
- Thiết bị cảm biến sóng siêu âm HC-SR05
- Màn hình LCD 16x2
- Biến trở 10K
- Nguồn 5V
- PCB
- Loa buzzer
 Sơ đồ khối
Bắt đầu

Đọc khoảng thời gian từ lúc sóng siêu âm phát ra đến

khi nó quay lại nguồn bằng cảm biến

Tính khoảng cách dựa trên khoảng thời gian đã đọc

Hiển thị kết quả đã tính (LCD,Loa)

Kết thúc

6
  Sơ đồ nguyên lí

KHỐI ĐO KHOẢNG CÁCH

KHỐI TRUNG TÂM

KHỐI HIỂN THỊ

- Khối đo khoảng cách: thực hiện chức năng đo khoảng cách từ vật thể đến
cảm biến
- Khối trung tâm: thực hiện chức năng nhận dữ liệu từ khối đo khoảng cách
và tiến hành tính toán khoảng cách dựa trên dữ liệu đã nhận
- Khối hiển thị: thực hiện chức năng hiển thị kết quả đã tính từ khối trung
tâm
 Sơ đồ mạch

7
4. KẾT QUẢ THỰC HIỆN
 Cách thức đo đạc
- Thiết bị phần cứng:
+ PICKIT 3
+ Bo mạch PCB
- Phần mềm đã sử dụng:
+ PIC C Compiler
+ MPLAB X IDE
- Các bước thực hiện:
1/ Viết phần mềm
2/ Nạp phần mềm vào PIC thông qua PICKIT 3
3/ Tiến hành thực nghiệm
 Kết quả thu được
1/ Mặt sau PCB

8
2/ Khi vật thể nằm trong khoảng cho phép thì màn hình hiển thị
khoảng cách giữa vật thể và cảm biến

3/ Khi vật thể nằm trong ngoài khoảng cho phép thì màn hình hiển thị
“Va chạm” khi khoảng cách giữa vật thể và cảm biến nhỏ hơn 5cm.

9
5. TÀI LIỆU THAM KHẢO

1/ https://deepbluembedded.com/ultrasonic-sensor-hc-sr04-pic-
microcontrollers-tutorial/

2/ https://simple-circuit.com/mplab-xc8-hc-sr04-ultrasonic-sensor-pic/

3/ https://simple-circuit.com/distance-meter-pic16f887-hc-sr04-sensor/

10